장음표시 사용
41쪽
Conjecturas paucas pathologicas de actione contagionis febrilis, postquam corpori vivo fuit admota, proponere nunc aggrediemur. Ab iis, qui theoriis medicis multum Oblectantur, utrum contagio vim sedantem stimulantemve
habeat acriter fuit certatum, et adhuc sub judice lis est. Ut utrique opinioni favent, ii ratiocinio satis verisimili
Utuntur, et ad res veras, ut eas appellant, Pro cant.
mi ad opinionem priorem sunt proniores, ii contendum ; I. Contagionem a causa putrescente oriri ; I. Ortui ejus favere ea, quae putredinem accelerant et PTO-moVeni ; 3. Facere ut humores animales putrescant; . Plus minusve debilitatis in corpore constanter Progenerare ; s. Alia stimulantia febrem non excitare ; et, denique, licet stimulantia febrem movere concedaS, neminem tamen hucusque phaenomena morbi, praesertim
debilitatem et frigus, inde deducere fuisse conatum '.
Alibi, quantum in memet fuit, probavi, contagionem a putredine non proficisci. Si hoc cum successii prospero fecerim, duo argumenta primo memorata nilii I ponderis omnino habebunt. Quod res subsequens magis etiamnum confirmat, aera nempe phlogisto oneratum progressum' Cullen's First Lines, LXXIX.-LXXXVIII.
42쪽
sum putredinis retardare, dum contagionem longius latiusque, diffundere videtur. Tertium argumentum silentio praetereo quoniam nondum probari potest. Hoc addi potest, si anai logia contagionem inter et putridam materiam probareturi
quomodo hypothesin suffulciret 8 Namque, quatenus philo
sophia chemica putrida per analysin examinavit, ea naturam stimulantem habere licet assirmare. Quarto argument trespondeo, quanquam debilitatem febrem antecedere, co mitari, et subsequi facile confiteor; eam tamen ad hanc opinionem sustentandam parum conferre contendo. El. enim M vires imminutae' plerosque, functiones laesae omnes morbos acutos graviores comitantur. Qui pneumonia conflictatur, vix est validior, quam qui typho laborat. Debilitatem febricitantium plene, me judice, explicat perturbatio quam corpori intulit Potestas nociva, convalescentium laxitas solidorum defectum nutrimenti excipiens. Nonne illam conjecturam confirmat languor, quem aliquis, cibo, praesertim stimulante, liberaliter: sumpto, sentire consuevit Z Duo postrema argumenta, quae hanc doetrinam suffulcire ponuntur, regeri possunt, quoniam nemo hac tenus ostendit sedantia febrem posse:
movere ; nec, si hoc praestare valere concederentur, phaenomena ejus rite exponerent. Potestatem
43쪽
Potestatem stimulantem contagionis, contra, sustentant argumenta aeque speciosa; quibus tamen non multo minus objici potest. Qui in hanc sententiam eunt, ii contendunt pulsus arteriarum celeres in febribus actionem stimuli satis evidenter designare; quoniam hoc tam prope initium morbi incidit, ut vix ullo modo ab aestione 'systematis oriri possit existimari; effectus plerarumque conta-lgionum, ut exanthematicarum, topicos vim earum stimulantem haud dubie demonstrare, inflammationem enim et exulcerationem in partibus corporis, quibus admoventur, ait exemplum insitionis testatur, excitant, et glandulae lymphaticae partem inter, cui contagio applicatur, et massam sanguinis sitae, constanter tumescunt et inflammanis
tur ; alia stimulantia, ut calculos in ductibus fessiferis, vel in renibus inhaerentes, multa signoriam febrilium facere ; 'gastritidem, quae morbus phlogisticus est, et evacuationibus copiosis tollitur, pleraque e signis febris propriis hahere ; phaenomena febris potestate hujusmodi optime explicari, et denique contagionem scorbulo, dysenteriae, intermittentibus, et nonnullis aliis morbis, magnam debilitatem habentibus, supervenientem omnia eorum signa, dum
44쪽
Huic doctrinae quoque, meo iudicio, multa objici possunt, quae limites dissertatiunculis hujusmodi praescriptis
me exequi non sinunt. Cum vero argumenta speciosai pro quaestione qualibet, et contra eandem, possunt adduci, , quorum neutra litem dirimunt, nihil de ea statuere conveniet, donec in futurum notanda plus luminis ei offuderint. . Non multum forsitan medicinam facientis refert, utrumlhaec vel illa opinio invalescat. Non quidem compertum rhabeo, utrum disputatio necne in vocabulis technicis, quae: adhibita fuerunt, potissimum vertatur; namque inter omnes ;consentitur, contagionem ad corpus perdendum et eXtin- guendum plane evidenterque non parum conferre. Hypothesi praecipua de actione contagionis breviter percursa, antequam hoc opusculum ad finem perduco, . paucula de iis, quae homines ad febrem proclives essici - .unt, dicere conVeniet.
Multi medici admodum spectabiles existimant homines, nisi prius fuerint debilitati, vix contagioni patere. Si haec 'opinio candide examinetur, a theoria potius forsitan, .
quam a natura attente et fideliter notata, proficisci reperietur. EX omnibus, quos evolverim, auctoribus longe alia concludenda
45쪽
concludenda puto. Caeterum res Verae pro semetipsis loquantur. 1. Qui robusti sunt et aetate florent, annum decimum
quartum inter et quadragesimum quintum, frequentius
sebre infestantur, quam admodum juvenes vel admodum aetate provecti f. Utri autem eorum magis debiles sint, non opus est ut indicem. ia. Qui valetudine commodissima fruuntur corripiuntur, saltem aeque saepe ac illi qui aliquo alio morbo ante laborarunt. 3. Mortales temperamento adeo diversos, immo sibi invicem ex toto contrarios, febris invadit, ut admodum temerarium foret affirmare omnes debilitate laborare. . Qui nosocomia et carceres tenent, quique navibus vehuntur, ii frequenter hoc morbo, et spatio admodum Irevi, ex toto fere consumuntur. Quis vero ostendere
ootest hos omnes ante fuisse debilitatosts. Hydrope laborantes, quem summa debilitas saepe
comitatur,' vide Clath on laver. IIome's Principia, p. 76.
46쪽
comitatur, febre nunquam, quantum discere possum, cor
ripiuntur s. 6. Vulgus ei magis, quam loco honestiore nati, obiici
untur. Illi vero his plerumque valentiores. 7. Cum aegroti febre colluctantes interrogantur, Om nes una Voce fere confitentur, languorem et lassitudinem subito et eodem tempore, quo reliqua morbi signa, acces sisse, et hoc plerumque, ad opus diurnum proficiscentibus, inde redeuntibus eodemve fungentibus, incidisse. Quod solum eos non admodum debiles esse ostendit.
Ex hisce omnibus concludere licet, seminia febrilia non in debilitate consistere, vel saltem corpus valens homines iadversus eam tutos haudquaquam essicere. Hoc idem magis firmant vinum, cortex Peruvianus, et alia tonica, ei loccurrendi causa, incassum adhibita. Habitus hydropicus istius ea caret, cujus causa non facile explicari potest . . Hocne ab irritabilitate imminuta, vel ab actione lymphaticorum I' Utrum haec res adeo generalis, tu dixi, sit, dubitari potest; ill. enim Gregorius mihi reserebat exemplum, in quo hoc accidisse videbatur : Sed casus hic hydropicus a vitio locali hepatis, potius quam a diathesi quadam generali, pendere videbatur; igitur exceptio est undet nihil parumve debet concludi.
47쪽
phaticorum diminuta hydropicis propria pendet 8 An virus, colluvia aquosa eo tempore redundante, adeo diluitur, ut in corpus iners redditum agere nequeat ZEx propositis non dissicile foret quaedam forsitan et ad
morbum arcendum, et ad eundem medendum, utilia et necessaria deducere. Cum vero Ieictorem longitudine operis jam defatigaverim, et limites dissertationibus hoc genus destinatos excesserim, ulterius progredi vix audeo. Hoc tantum notabo, prophylaxin essicacem a contactu aegrotantium fugiendo, et non aliunde, sperandam, praesertim cum in loca, ubi aer vitiatus venenum potentius vicit, condensantur; et consilia medendi praecipua esita, applicatione aeris puri et recentis liberali et constante, ne contagio accumuletur cavere, et alia irritamenta, quae signa a contagione orta graviora reddere periclitantur,
vitare. Quae hoc essicacissime praestant, ea latis fuse et accurate a plerisque scriptoribus practicis depinguntur; ad quos', igitur, qui res hujuscemodi ignorant, relegem opCr-: Vide Primas Culleni Lineas, potissimum ubi de regimine an sphlogistico CXXIX. et ubi de causis putredinis evitandis CCXXII. disserit. optimi De Uaen Rati Medendi, tom. q. 9 2.
48쪽
tet. Quidnam ab a e phlo isto orbates adhibito expectandum Z An ulla, quae rationalis esse videatur, coiit gionem evacuandi via est, postquam corpori fuit admota,