장음표시 사용
101쪽
Cura diffficilis, et ex notione causarum morbificarum petenda. MONITA ET PR EPTA, I. Hydropem saccatum, annosum, non auctum, qui facile fertur, non attingito, et omnium minime per purgantia.
a. Omnis hydropis curatio longa est per se: cave, ad heroica fortioraque auxilia accedas, si intra paucas septimanas nil proinieceris. In hydrope enim non deficere, est proficere. 3. Solventia, sub tonica, aperientia, vel sol , vel mixta, ita ut aperientibus tonica jungantur, imi'edicabiles visos hydropes saepe sanant. q. Non quovis anni tempore seque felix, aeque facilis est hydropis curatio. Autumno fero, tempore frigido humidoque simul parum proficies: sufficiet tunc aegrum non pejus habere. s Nec quo via in loco aequae facile hydrops curatur. Commoratio in editis montosisque, itineratio in pla3as elatiores saepe conditio sunt, sine qua non cur tur hydropso
102쪽
6. Ρrognosin formes ebc ausseribili eausa remota, aetate, et Viribus corporis bonis, et febris absentia. 7. Cave hyda opem confundas cum graviditate, et vice Versa. Error frequens et ignominiosus. Contingit in clandestine gravidis, .ubi tandem vivus hydrops in lucem prodit.
103쪽
Vix saevior pestis terris incubuit, quam lues siphilitica, cujus nunc descriptionem
exordior. Gratatur per universum fere humanum genus nuncque eo magis, quod orbis ferme totus in unicam ferme civitatem coaluerit, at remotissimae gentes, toto oceano ab se invicem divisae, mutuo rerum, corporumque
Urbium magnarum incola est hie morbus ita, ut inter praecipuas pertineat majoris mortalitatis causas, Iobservatas semper in urbibus populosis. Nihilominus agrestem quoque plebem
haec lues contaminat, cum impura urbium venus suas subinde excursiones faciat, ru8que petat; milites, famulitiumque numerori sum, quod heros suos comitatur, plebeculam rusticanam hac peste inficiunt. Multae Μagnatum familiae extinguuntur non raro, quod propagandae proli, a lue olim miserrime multati, haud amplius pares sint; aut eam generent infirmam, parentum vitiis notatam, et 8 adam mortis praematurae Eta
104쪽
Ea quoque calamitas aMigit miseros
subinde, ut aliquo adhuc pudore ducti, morbi curationem rite subire non possint, aut ab agyrta, ab veteratore Versipelli, artis tartienignaro, ineptissime curentur, curationem que subeunt morbo ipso pejorem. Quaedam de morbo hoc in genere prae mittam ; dein, cum ejus desinitionem haci beamus nullam, sed latam vagamque solum descriptionem, narrabo modum, quo is ut plurimum solet communicari, latiusque
Ac primo de antiquitate luis disceptatum. Obtinuit -- cruciana opinio, mo bum esse ante annum I 493 incognitum, aliunde ad nos delatum. Sunt, qui ex Africae sinubus interioribus illum repetant: at plerique eum ex America ad nos delatum a bitrantur. Nuper primum CL Herister invictis , ut reor, argumentis demonstravit, morbum liquissimum esse orbis Veteris incolam, maleque aliunde repeti. Sed quas Vix capias r nesciebatur
rhoem nexus cum coitu impuror nesciebaturgonorrhoem connexio cum De universali
ignorabatur sesa lues tanquam morbus specificus.
105쪽
Gnorrhaeas enim aut sponte oriri, aut ex nimis abundanti semine prognasci existimarunt. Non pRuci accusarunt menstruum sanguinem, cuJus esset in masculo gonor- rhinam excitare, qui cum menstruante esset eongressus. Quidam gonorrhae m oriri ali- tumarunt ex congressu cum Gmina fluore albo laborante, aut aphiis prurientibus pudendorum. Sed fluxum album specificum non agnoverant, nec ulcuscula bona moris a malignis distinxerant. Ipse Hi ρο- crales sapedones, seu putredines pudendorum, et strangurias, dysuriasque etc. quodam anno frequentius observavit, existitamavitque id pertinere ad Epidemicum: quamvis hac in re aliquid veri lateat, suo tempore explicandum. Morbi siphilitici causas
in astris eorumque conjunctione Varia, seu constellatione quaesivere: ut archiater qui
dam pontificius, quemadmodum est apud Henslerum, summo numini gratias agat de cura summi Pontificis ex morbo siphilitico , quam sanctissimus pater ob fatalem illius
anni regnantem eonstellationem contraxerat Verum postquam detecto novo orbe humana industria acueretur in dies, cum no Ua fierent inventa, cum observationibus artes
scientisque ditarentur , primum observatum est
106쪽
est, gonorrhaeam morbum esse speeificum, 1uique generis, et ab impuro commercio cum foemina eodem specifico morbo laborante
obtineri. Necdum vere, sciebatur gonorrhaeam inter et luem confirmatam nexum quendam
esse: et ipsa lues nondum agnita fuit tanquam unicus morbus.
Tot enim illius symptomata, eaque inter sese externo aspectu tam disparia; decursus
exitusque tam Varius, tam varii variarum partium effectus sunt, ut non unus, sed totidem morbi videantur, confusi cum aliis, ob similitudinem quandam externam. Antiquissimum eum pro nuntiavi, atque inter AEgyptios, Iudeos, Graecos dein et Romanos perfrequentem, ut quasdam harum gentium consuetudines, mores, leges ac statuta forte inde possis repetere. Sic praeceptum circumcisionis, antiquis, sma plane consueudo, idcirco fortassis instituta fuerat, atque tanquam ritus sacer, tanquam praeceptum quoddam, de quo dispensari nemo quear, introducebatur, quod circumcisus videatur difficilius morbum urethrae contrahere, rariusque ablato scilicet praeputio, intra quod virus haeret, rodit, canincros facit, quod et ipsum efficitur pessime
107쪽
97 in phymos, paraphymosi. Glans ipsa in
homine minus facile virus resorbere videtur, occallescens nempe.
Nota virginitatis sedulo examinata est in neonuptis puellis; custodia Reminarum per
totum orientem; adulterii crimen , maxime Reminarum, morte expiatum videntur docere,1 civisse antiquitatem remotissimam, morbum quemdam graVem, immundum a ves-givaga venere dari, et communicari. Iobi
morbus juxta Calmet fini siphiliticus.
Videamus nunc, quaenam sint veneni siphilitici proprietates. Sunt autem ferme sequente Ser. Homini soli proprium est. Canes infici non poterant. In aliis animalibus experimenta nulla novi facta. Reiteranda tamen essent experimenta. a. Videtur ex homine ipso natum esse venenum hoc: neque aliunde e. g. e regno VC-getabili vel animali communicatum, qui madmodum venenum rabiOium, communicatum homo habet. 3. Videtur ergo in homine initio sponte ortum, .etsi ignoretur sub quibus conditionibus , an ex spotauea degeneratione humoris genitalia , vel Vero humoris vaginam uretramque oblinientis in homine valde venereo,
108쪽
4. Vix nunc amplius videtur 1ponte unquam oriri, etsi possibilitas negari nequeat; et subinde dubium, vel inter medicos. subo tum sit luis spontaneae. 5. Varie modificatur in variis corporibus , ita ut quosdam gonorrhaea levissima,
alios gravi, quosdam cancro venereo multet, quosdam lue radicata sine his malis topicis, etsi idem iit, et ab ea meretrice acceptum; quosdam etiam omnino non adficiat. 6. Neque idem morbus est omni anno, annique constitutione. Oculati practici, prout in variolis et morbillis, ita etiam in hoc morbo aliquid Epidemici, aut majorem minoremve certis quibusdam constitutionibus contrahendae luis facilitatem; curandi difficultatem, et letalitatem observarunt. 7. Agit in partes aut ulceratas, Vulne- Tatas que, aut solo euillhelio tectas. Vix in Cas, quas cutis ipsa tegit, nisi diu affrictum. Hine solo accubitu vix communicatur.
8. Agit plerumque initio, ubi applie
tur, inflamando, rodendo. Subinde sine praegressa aut inflammatione, aut erosione recta sanguinem petit. Neque acidum est, neque alcatinum.
109쪽
Io. Viribus vitae validis robustisque, et systemate nerveo non valde irritabili diu cicuratum fertur. Hinc in quibusdam per
annos latet innoxie. II. Depressioribiis Vero viribus, aetate, morbo alio depressis, eVolvitur saepe. .
pubertatis latet, tunc Vero evolvitur. I 3. Viribus vitae auctioribus, medicamentis stimulantibus, sudoriferis, febre acuta superveniente, reliquiae Venereae mercurio non amplius domandae, eXpelluntur non raro: item alterantibus, potenter resolventibus. I . An lues radicata unquam sponte sanaturi vix videtur, nisi forte leVior, recens, in robustis. I 5. Solus mercurius hucusque morbum hunc sanat specifice. An evacuando, an vero humoribus nostris mixtus cum viru venereo veluti amalgamatust An Virus venereum eo Ialisto veluti neutralistatur. Hoc equidem videtur: prout mercurius 1n cinnabari a sulphure iners redditur, ita hoc ve
16. Au sufficit, ut mercurius veneno huic occurrat, ut sese uniati Reipondeo non, sed Tequiritur, ut subigai1tur inter 1e, quod sit 'ope Valarum et circuli.
110쪽
I7. An Venenum hoe cum mereurio tri iuratum, non autem simplieiter mistum vim Tetineret contagiosam Z non puto. I 8. An mercurius quidam solubilis in
aqua, muCOVe, cum Viru Venereo mistus
luem daret: non puto. Ex mercurio tali in
aqua solubili puto remedia prophylactica,
tam Anglicanum quam Gallicum constare. Mercurius sublimatus huc faceret, utpote solubilis, at rodendo noceret. Novi aliam mitissimam solutionem aquosam, quae multum mercurii capit, quam tamen Vulgare nolo, ne abusus inde fiat damnandus, et in bonorum morum perniciem. Sed eodem remedio tentabo saltem curam ipsius tuis. I9. Μorbus hic hominem plus una vice corripere potest: iaccus ac morbilli et variolae.
eto. Subinde per multos annos palliantibus cicuratus, at non depulsus, iteratia vicibus contractus, luem Perennem, mitem quidem, sed incurabilem, in seros nepotes Propagandam facit. εα I. Juvenes irritabiliores, tenuiores,
morbidi, citius et potentius assiciuntur, quam alii. 22. Subinde diu haeret in urethra. Subinde cito et recta suscipitur intra massam