Praelectiones in diversos morbos chronicos

121쪽

IIoc tertium stadium, casu sorte diutius protracum appellant gonorrhaeam benignam.

Curatio est roboranS.

Gonorrhaea haec benigna subinde habitualis et chronica evadit , si morbus hic in

plures saepe menses producatur. Fluxus est materiae albicantis, indolens tamen semper, maxime post somnum, motum corporis, assumpta alimenta. Ratio ejus haec est: si aeger deblis lagusve per se, in gohorrhaeae Venere se non gravis stadio secundo , seu inflammatorio, non tantum methodum antiphlogisticam adhibeat, seu eam faciat morbo graviorem; si sanguinem, ultra quam morbu8 poscit, amiserit; largo sopiosiorum potui torum emollientium usu ventriculum, et totam Compagem corporis fregerit, et uni Versalem atoniam sibi induxerit; fiet inde mucosus et chronicus mateUse ex urethra fluxus: seu

gonorrhaea benigna habitualis. Alia est adhuc gonorrhaea habitualis, sed maligna, de

qua inferius. Vidimus supra gonorrhaeae symptomata communia: Ea Vero quaedam subinde gravissima sunt, et acceleratam opem sibi Poε-culit: de his nunc erit agendum.

122쪽

II T. Ardor ingens inter mingendum: is mitigatur, si antea levi pressivas digitorum

facta puriformem humorem ex urethra exprimas, dein urethra retro locum dolentem compressa injectionem emollientem: C. g. eX emulso amygdalino, vel

consimili materie facias, et pene demum in balneum tepidum topicum immisso lotium dimittas.

a. Urinor suppressio: duplicem causam

habet in recenti gonorrhaear I) spasmum urethrae et sphincteris ob ingentem irritationem ab acri Venereo gonorrhagico. Tunc vero per vices solum accedit ea suppressio, estque solum temporaria. Priori methodo per injectionem, muci puriformis aerisque expressionem, et balneum, breVi et facili negotio tollitur haec urinae suppressio. At subinde gravior quaedam est causa, quam Vidi, et eX qua hominem vidi periisse. Nempe urethras inflammatio tanta est, ut ejus cavum et canalis deleatur. Hsso

causa periculi plena est, neque tam cito, tolli potest. Venae sectiones largae, topicae, in ipso pene, hirudines ibidem applicatae, balnea emollientia, enemata emollientiae etc. prosunt, sit. applicata. a. Ea

123쪽

3. Eandem causam, magnitudinem nempe inflammationis , Vel potius acra-moniam veneream validius irritantem habet assidua et dolorifica Penis erectio , vel in directum, vel eum incurvatione Me-

dela eadem.

q. Pbmosis dicitur, si praeputium in viris flabia pudendi in foeminis 3 tumet,

Tubet, calet, atque universim si id sit inflammatum. Phymosis nativa, phymosis acquisita non Venerea. Retrahi in hoc statu retro glandem inflammatum praeputium non potest. Hinc puriformis et acris materies intra glandem et praeputium Collecta, mora acrior evadit, glandem praecipue circa coronam inflammat, rodit, ulcusculum facit, quod Cancer Venereus audita Haec puriformis materies est ea ipsa, quae ex urethra, in Reminis ex Vagina proiluit; item ea, quae ex glande, et ipso praeputio transsudat. 5. Paraphymosis audit, est aliud go-norrhsese, idque graVius symptoma, si praeputium retrotractum antea, nunc inflammatur , et innanimatum glandem strangulat. Tum phymosis, tum paraphymosis subinde est ab oedemate calido; tumor tunc

H est

124쪽

est praeputii , seu is ante seu retro glandem fuerit, albicans, cristallinus ferme atque pellucidus, attactu calens dolen3

que,

Utrumque symptonia exigit I) emollientia, balneo, fotu, catapla8mate, injectione applicanda. Item a) discutientia, qualia parantur ex mica panis albi,soribus sambuci cum lacte coctis , adjecta pulpa pomorum acido - dulcium, pauxillo sachari saturni, aceti litargyrii, Camphorae. Lac mercuriale: hujus utilitas prae balneis et injectionibus. Haec si adhibeantur, rarissime opus erit operatione chirurgi .

Est et tam phymosis, quam paraphymosis I) ab cedemate frigido, quod post

morbum observatur. Curatur fotu Vinoso, faecibus vini, herbis cephalicis aqua seu vino in formam cataplasmatis coctis, purgante rhabarbarino etc. 23 a seirrhosis praeputii glandulis. I unc autem interne cura syphilitica. Externe balneum penis ex solutione aquosa mercurii sublimati

corrosivi. Λconitum , cicuta cum mercurio. Haec

125쪽

Haec sunt graciora gonorrhaeae symptomata, quorum pleraque potissimum viros

concernunt.

Juvat hoc loco de gonorrhaea muliebri

peculiariter agere.

Aliquot ab infectione dies sentitur pruritus in pudenda muliebri, et mador insolitus; accedunt dein indubitata superficiariae inflammationis signa, calor dolorque. Stranguria minor est, quam in Viris; pus profuit, aut potius puriformis materies favo- virescens. Sedes potissimum est in glandulis vaginae, ejusque plicis, urethra licet non penitus immuni. Morbum facilius tolerant

quam Viri, cum urina aerior affectas partes, Vaginam nempe non afficiat, tum etiam, quod gravioribus symptomatibus, phymosi, paraphymosi, gonorrhaea chordata, itemque aliis incommodis, ob differentem partium affectarum structuram, sint Remiliae immunes Verum utut facilius morbum perferant, tamen difficilius curantur. In viro enim venenum gOnorrhaeicum minus diu stabulari

in affecta parte potest, sed cito frequenter quei eluitur , frequenti mictu. At vero in faenianis acre gonorrhaeicum diutissime saepe in a pudendi vaginaeque plicas haeret.

126쪽

Difficilis admodum est gonorrhyae muliebris diagno sis a fluore albo non Venereo. Cautissimos esse oportet hac in re. Fuere, qui ex colore judicium ferunt. eumque, qui Viridescens, flavescens sit, venereum pronuntient. At quam maxime infidum hoc signum est , cum quivis fere fluor albus diuturnior hunc colorem induat. Alii venereum statuunt, si mox in initio

fuerit rodens, et cum stranguria, dein vero tractu temporis mitescat. Id vero, utut

magna probabilitas accedat, subinde tamen videtur fefellisse. Sunt, qui venereum asserant fluxum, si non intermedio inter solum menstrua tem -POre, neque ante est post menses per aliquot solum dies, sed si is una cum menstruis suat. Vidi autem et hoc non sufficere pro statuenda venerea fluxus indole. Neque pudendi muliebris excoriatio cum suore conjuncta signum dant diagnosticum

suoris Veneret.

Diagnosin vero sat certam inde haberi

arbitror . si mulier sana, antea non chiorOtica, exacte semper menstruare consueta, sine aliqua alia sanitatis laesione, repente in fluorem album, albo - flavo - Virescentem et acrem incidat, nulla nec antecedente nec sub-

127쪽

subsequente mensium anomalia. Si post aliquot septimanas acrior antea materies nungincipiat mitescere, et tandem dolor evanescat, humorque puriformis flavo-virescens mutetur in humorem benignum albidumque. Omnia aliter se habent utplurimum in fluore

non Venereo.

Disserui hucusque I) de natura simplicisgonorrhaeae, et) de congruente methodo medendi; 33 de Umptomatibus deinde go-norrhaeae gravioribus; superest, q) quigonorrhaeae gravioris, neglectae, mala methodo tractatae effectus sint, quive alii morbigonorrhaeam Jerverse aut infortunato cura tam excipere soleant. Suntque hi ferme sequentes: mi eius difficilis, urina tenuissimosio emissa, mictus abolitus etc. quae Vitia ex hisce causis proveniunt. I. A Jasmo urethri. Urethra enim an tea inflammata irritabiliox subinde est solito, et spasticae contractioni phr vices obnoxiae inde temporaria urinas fur pressio molestissima nonnunquam aegrum e ercet, gonorrhaea licet jam sanata. Prosuit injecta mucilago feminum cydoniorum, praecipue si abrasus sit mucus defendens. Nonnunquam quasdam est veluti urethraa subinflammatae siccitas, ut si aeger urinam diu

128쪽

diu non miserit, neque sant erebrae et mu-cilaginosas injectiones , contigui parietes urethrae veluti coalescere incipiant, ut aegex postmodum non nisi mamo cum dolore, immisso cereo et sic dilatata distractaque urethra Jotium mittat. Hujus phaenomeni aliud quoddam exemplum dari potest in inflammatione pulmonum et contiguae pleurae, quae partes tempore inflammationis ita sibi nectuntur, ut cohaesio haec praeternaturalis P 'r omnem saepe vitam maneat. Id incipit subinde fieri post gonorrhaeas, eas praeprimis, quas siccas appellant. 2. A tumore glandularum residuo. Glanis dulae antea inflammatae, etsi inflammatio jam disparuerit, subinde manent longo adhuc tempore solito grandiores, tumentque, at tumore utique non inflammatorio. Res in

exemplo patet: qui tonsillas in angina semel inflammatas habuit, is licet jam sine febre, et inflammatione discussa, habebit tonsillarum corpora ampliora, majoraque. Idem de testiculo olim inflammato. Differt autem haec moles tonsillae a scirrho. Idem inurethra eju*que glandulis contingit: unde mictus tenuissimo filo peragitur, indolens tamen. Juvabit bacillus, aut cereus, aut chorda, quas sine litu quodam rodente, sola

129쪽

mechanica ratione tumentem' glandulam re- Primunt, removentque. 3. A membranis urethrae incrassatis; ob eandem rationem. Inde canalis angustiae, cereo, chorda ampliandae. Haec urethae

constricti' frequentissima est mictus tenuissimi causa. q. A cicatrice urethrae Iiodosa, vel orta inde urethrae corrugatione, angustia. Eadem remedia. 5. Ab ulcuseulo urethrae. Nonnunquam

in inferiori et anteriori urethrae parte, prope framulum, ubi initium et major intensio inflammationis fuerit, inflammatio in puncto

exiguo vertitur in ulcusculum: ita ut cancer Venereus ibidem latitet. Aliis etiam in urethrae plagis talia ulcuscula cancrosa CX eadem causa nascuntur. Dolor in eodem semper loco sentitur, quoties mingitur, et urina acrior eam particulam alluit; item quoties urethram digitis leviter premendo examinas, aut imisso cereo exploras. Prosunt litus mercuriales pone locum affectum factae, item

lac mercuriale injectum, aut dilutissima solutio mercurii sublimati corrosivi aquosa injecta: in libra una aquae feret gr. j. β. gr. ij.

130쪽

6. A carunculis, quos aliqui adesse negant, alii rarissime adesse asserunt, alii anfirmant frequentissime observari. Olim certe creberrime illas dari arbitrabantur; inde

cereorum medicatorum, rodentiumque compositiones arcanae. Constat nunc eas rarius

observari, et angustias urethrae ex causis supra dictis observandas saepe pro carunculis imposuisse. Ceterum de natura harum caruncularum quaesitum est, an sint carnes luxuriantes, enatae ex parte antea erosar haec opinio dominabatur. Μea opinione carunculae sunt reipsa condylomata urethram internam occupantia. Curationem eandem

Puto, injectiones nempe mercuriales, litus, item que mercurialia intrena. 7. Ab haemorrhoidibus urethras. Sunt qui antea haemorrhoidibus ani vexati, nunc pudendorum haemorrhoides patiuntur. Gonorrhaea acrior, diuturnior, usus acrium injectionum, diureticorum etc. haemorrhoidariam hane diathesin pudendorum indu- eunt. Inde muci subinde et sanguinis profluvium ex urethra. Stranguria, dylaria, ischuria, periodica, continua, alternans cum haemorrhoidibus ani imponit pro ulcusculo. Sanatur leni, sed assiduo eccoprotico, magnesia, hirudine ad anum