장음표시 사용
61쪽
populonim qui ibi degunt, victu tam graphicEdescriptu . Similiter Galenum Teutonem dicemus aut Gallum,qui tot locis Gallorum candoris & sa-uorum capillorum mentionem facit. Sed & Ceu sum indidem natum: Quidni. Qui eorum quae in Gallia fierent, meminerit, lib. 7. cap. 7. Nihil est inquit)-quam quod in Gallia quoque comata fit, ubi venas in temporibus, ct in superiore capitis parte legunt. Sexcenta ejusmodi loca ex v xiis auctoribus proferre possiim, quibus istius rationis imbecillitas amplius demonstretur. Non minus temere, ne quid grauius dicam, ex Graecis v cabulis quae in illo Satyrico passim occurrunt, Petronium ortu Gallum fuisse colligit, domicilio tomen semigraeculum. Nam & Lucilius & Varro S Plinius ,& Columella, & Suetonius hac rati
ne semigraeculi & Massilienses habendi essent, in
quoriim scriptis tot Graeca vocabula obseruantur. Nolo hic eorum vocabulorum catalogum institu re. Susscit hujus lectores admonuissb. Quis enim nescit Lucilium in Satyris tantum Gr. ecarum vomcum admiscuisse, ut eo nomine reprehendi ab Horatio meruerit. Similiter Varro frequenter in libris graecissat, praesertim in Satyris, nempe quihus & titulos Graecos praefixit, in margopoli πάcosmotoryne Triod te tripylio UE ira:. Est modus matulae nis
ταφη Μενίπαπυ, & sic de aliis. Ex quibus Satyris mi illa: di enos lemmatos logos au-tipatri stoici filius rutro caput di planat. Et meta metos inconstantiae filius me reprehendit. Idem vita
62쪽
exodium Graece pro exitu in iisdem Satyris dixit; in libris de re Rust. ornithonas , pelagios grestes piscium, & alia ejusmodi ο , κάδες. qualia & apud Columellam & Plinium & Suetonium crebra re periet diligens lector. Id quoque pari leuitate adjungit: non demum
miror ab Arbitro transitum Alpium maritimarum Alpibus Graiis confinium viginti versibus, ac pomtum Herculis Monaeci eo te describi. Ceu vero non Claudianus patria Alexandrinus multis versibus Alpes Rhetias lib. de Bello Gildonico,& Silius
Italicus origine quidem Hispanus, sed patria It lus Alpes Graias item studiose descripserint. Ci jus porro vanitatis est putare quidquam ad rem
peitinere, quod Petronius Gallorum non semel meminerit. Vt cum est, increta facies, ut suos Gallia ciues putet. Ego autem frigidior eme Gallica
factus: atque ex his locis colligere Arbitrum hie mes & frigora in Gallia tulisse, dc candorem Gallorum notum habuisse 3 Sed me talium nugarum pudet, pigetque: ad alia transeamus. 5'tuus sinquit Petromi non Romanum seu Roma natum ,sedplane Gastam ct transalpinum hominem sapit uiuistiuuae Latinae peritus in Petronio cothurnum Gallicanum prima fronte statim
agnoscit. Igitur Censeris iudicio cujuscunque scri Ptoris oratio quodam cothurno assurgit, is Gallus censendus. Quid igitur Seneca faciemus Z Quid Fabio Quid duobus Pliniis & Solino,quorum non minus floridus & grandis stilus a Non videt autem rebus debere esse aptum dicendi genus. Imprimis
vero ludicra scriptio ejusmodi stilum postulat,
63쪽
qui inter astrictam & solutam orationem quasi medius decurrat ; quique numeris licet absolutus, tamen licentiore & poetico cultu hilaritatem quandam & lasciuiam prae se ferat. Ita magnus Criticorum Dictator Lipsus sciscit lib. a. Elech. cap. 1I. ubi Apuleii stilo patrocinatur: Lim inquit)argumentum miscellum est O Satyricum , quod amat hunc cultum quaesitum, pinguem frua
lenti quodam auro. Varronis fragmenta e Satyris vident ' Etiam examinent. Reperient ea haud longe esse a Milesiis istis Punicis , inculti cultus stilo. Qim viri magni judicio etiam illa repercu-
tiuntur, quae mox de nonnullis , phrasibus Petro nio propriis, ac minus ut quidem autumat, I
tinis idem Censer disputat. Addit stilum Petronii
Antoninorum sapere tempora potitis quam Domiatu Neronis, cujus principatus similes Arbitri scruptores non habuit. Sumit pro manifesto quod in controuersia versatur, nempe non fuisse Neronis principatu scriptorem ullum qualis Petronius. Nam nos Petronium ipsum tunc extitisse coi tendimus. Sed & Senecam eodem genere lusisse in Apocolocynthosi quis non videt Z Hoc qui pe scriptum nihil aliud quam Satyra Menippea in Claudium, queli admodum illud Petronii in Neronem, nec dubitandum quin illis tempo- ribus alii ejusmodi ingeniorum lusus extiterint , qui ad nos non peruenerunt. At, inquit, Macro bius in semiium Scipionis Arbitrum Apuleio non conjungit modo, sed velut aequalem aut etiam Vetustiorem praeponit, prioremque appellat bis Verbis: auditum mulcent argumenta scitis casibus
64쪽
a atorum referta: in quibus zelmultum esse Arbitrum, vel Apuleium nonnunquam lusisse miramur.
bonum Debim. hoc scilicet restabat, ut se suo ipse gladio Aiax iste jugularet, quod nunc facit. Namu eo loco , ut disertim fatetur, Macrobius Arbitrum Apuleio ut vetustiorem praeponit, prioremque citat, quomodo hoc ipso loco probari potest Petronium aequalem fuisse Apuleio, & imperante Marco Aurelio Antonio vixisse λ Quis non miretur hominis inconsiderantiam, qui ea ex Auch ribus adducat, quae ipsius sententiae tam manifestb aduersentur Iam illud quemadmodum probet , Petronii scilicet sermonem non ubique esse purum, sed quandoque inelegantem & incultum , consideremus. Multa quidem in Arbitri oratione culpat, criticisque unguibus conscribillat ut parum nitida& pura. Sed cur ea culpet, non dicit, solum se illa
non meminisse apud veteres scriptores legere, ceu res: Latina ex ejus memoria pendeat:ita si qua vox ipsiim fugerit, continuo ciuitate Romana ejicietur& capite minuetur. At nos cucurbitae caput non
habemus , ut praesentibus libris quorum fides non vacillat, in cujusquam memoriam quantumuis bonam & selicem , quam in solida illa antia
quitatis monumenta incumbere malimus. Nam
quam sepe haec Censorem frustra habeat , jam
faxo, Ut omnes atque ipsemet fateatur. Haec igitur ut parum Latina ex Petronio affert, Sei remedio non tam valde laboro ritem, Giton semel ictus tam valde exclamauit. Tam valde , inquit , protam, aut adeo, non memini apud veteres scriptores
65쪽
legere: quod nos vulgb dicimus si fore. At nihilo
secius Cicero in epistola ad Atticum 8. lib. . ita lota quitur: odum est de Dion totam valde aspr-- mare; in libris de Diuinatione, nihil est tam malis
mulgare quam nihil sapere : or tam vehementer lib. de Orat. Haec quoque Censer Latina non pi tat : Neque enim tam magnum facinus admisi mus, ct tam grande munus, tam grande fac Biis pro tantum facinuου, tantum munus. Quia videliacet non meminit hujus apud Terent. in Adelp. an sedere oportuit Domi virginem tam grandem, &c.
Sed & Apuleiiis eandem locutionem usurpat ; m gnus Antiquarius, atque ut Sanctius in Minerua censet, purissimus Latinae linguae scriptor. Non temere enim quidquam vocabuli aut locutionis usurpat, quod non apud Antiquos legerit, ut de eo Scaliger scriptum relinquit. Vnde a Prisciano& aliis Grammaticis saepe laudatur. Is igitur 4. Metam. sic loquitur: nec nostris tam magnis , ta-que periculosis laboribus solatium de tam sera refectione tribues. Pergit Censor: minin grandi vera iam iniuria dici non oportuit, sed minore affectam injuria. Si Censorem audimus, neque minus multa pignora licebit, qua tamen loquendi forma utitur Cicuro a de Oratore. Riirsus quam magnum flagitium dici non oportebat, sed quai tum flagitium. Atqui inter sententias Senecae &Pub. Syri a Grutero collectas, haec extat,
I am magnum est non laudari ct esse laudandum zIam illud Petronii inquit Censor bene mane fur
66쪽
rexi pro summo mane aut prima luce surrexi, nomstrum hodieque est: Hen Ita satis vehemens ratio est Censori, cur aliqua phrasis minus Latina censeatur , si similis ei in Franc Celtarum lingua respondeat. At quam sit ineruditum, quam inscitum id argumentandi genus abunde, citato opere demonstrauit Henricus Stephanus , quemlechor consulat. Nunc confutando huic Censoris judicio mihi suffciet Ciceronis auctoritas, qui in . Epist. ad Attic. sic scribit: Ante diem quartum Calendas Maiii, iens in Pompeianum bene mane surrexi. Eadem locutione utitur in libro de Or tore : Cum ei qui rogasset, num tibi molestus futurus esset , si ad te bene mane venisset. Sunt &alia, quae ut parum Latina expungit eodem judicio, qubd scilicet Galli similem loquendi modum
tenent. Iam plena nox erat. Repositum in pristinum decorem puerum gaudebam. Quia Galli dicunt en plein iour, en pleine nuit : remis en sonpremier e lat. Quod post remum quantum ab illo poetae Ascrepat, - Sic nos in sceptra reponis. aut ab eo quo utitur Fisuis in gradum reponere, hoc est in dignitatem Z In his autem quae sequuntur, Censoris vel inscitia vel obliuio apparet manifestE: Satis pro Ῥalde inquit recentiorum Nerone scriptorum e t. Ergo recentior Nerone Terentius, cujus in Phorm. haec sunt,
satin superbe illuditis me 'Recentior Cato , qui teste Charisio lib. a. satis pro intente usurpat : cujus verba haec citat:
67쪽
iam apud vallum nostri satis agebant. Etiam verbum exsonare , Neronis aetate inusitatum dece nit. Mira confidentia vel potitis temeritas: scilicet omnium quicunque Neronis temporibus viguere scriptorum phrases vocabula, in numerato h bet Censor, ut quae tunc in usu nec ne, verba &locutiones fuerint, pronunciare possit; qui ne illa quidem vulgata & trita in Terentii comoediis de
Ciceronis epistolis tenet 3 Qui enim exsonare magis inusitatum , quam exclarare, pro illustrare , quod Vitruvius Nerone etiam antiquior vir-pat 3 Dehinc librariorum & amanuensium err tis Petronium oppugnat. Ideo vetui in hoc diuem forio quemquam admitti , pro diuersorium. Trimalcio ad I mphoniam allatus est ,po litusque in ce
uicesia minutissima. Dicendum sinquit ) filii, iis
ceruicalibus, &c. Neque videt extritam syllabam, in pro inter. datis esse solent quae incumbunt oua, pro incubant. atqui ita pridem docti emendo runt. Ficedulam inueni piperato vitello piperata , pro circumdatam. At in nouo fragmento ita legiatur. Negat Se discolorius usurpatum veteribus scriptoribus Latinis. Si quidem eum omnes veterum libros legisse constet, credemus. Alias noea. Eadem conditione assentiemur de aliis, qu e ibidem pro inusitatis affert, absentivus pro absens, domesa cere,fcabitudo. Dixit Petrorsius; Gubernator equi peruigil nocte erum quaque motus custodit. Quis
putasset in his esse locum reprehensioni λ Atqui Censor hic inuenit quod obelo confodiat: Side
68쪽
re aut obseruare improprium est e Igitur Cicero improprie locutus, qui actione I. in Catil. dixit: Multorum te oculi speculabuntur, atque custidient. Et Iuvenalis qui custodem, pro obseruatore posuit Satyr. F-
-- tibi non committitur aurum,
Vel si quando datur custos a us ibidem , i numeret gemma ,-vnguesque obseruet
Ecce custodem vocat eum , qui appositus ut obseruet. Praeterea quod lapidare positi Petronius pro lapidibus tegere, sicut humare est humo op xire , id quoque reprehendit: sane minus id verbum eo sensu usitatum : sepius enim signisicat lapidibus petere. Sed ab trito calle & vulgi semita discedere magnos Auctores, quae inuidia est, pr*sertim ubi analogia tam palam inuitat, ut hoc loco. Coaequale sinquit Censor) natalium suorum sinciput pro aequale nusquam apud veteres alios scriptores Latinos reperire memini. Ita saepe n bis memoriam fiam oppignerat. At satis jam ex multis perspectum habemus, quam malum haec ei nomen sit, quae toties ipsum frustra habeat. Et nunc fiustra habitum ostendo ex Columella qui ea voce utitur lib. 8. cap. 14. ubi de Anseribus
educandis : milium quoque aut etiam triticum mistum cum aqua reste praebetur, atque τbi se paulum confirmauit anser) in gregem coaequa' lium compellitur. Leges etiam Grammaticae vi latas conqueritur : Ephebus sinquit in plena maturitatis , annis ad patiendum gestientibus Vo-
69쪽
catur a Petronio castim mutante contra regulas
Grammaticae. Debuit enim dici Ephebiu plena maturitate ct annu, &c. Primum paucis de illa Cens*ris religione. quis nobis eas regulas posuit 3 quis leges condidit Z qua auctoritate 3 Vnde silla religio animis incessit 3 An non ex veterum scriptorum obseruata dicendi ratione Z Igitur ab lipsis auctoribus quorum scripta leguntur, regu-
lae vim omnem atque auctoritatem mutuentur,
necesse est ; Quae autem regula est, cui non aliqua exceptio opponi possit 3 Quid ita 3 quia Auctores non eundem loquendi modum ac discuplinam sequuntur , sed & alia aliis magis forma
placet. Vt sunt varia hominum ingenia & mores. Hinc illa a magistris Graecis notata αἰακολου - α in Thucydide & aliis ma nis auctoribus ; atque ab aliis in ipso M. Tullio in Grammaticae regulas illas vulgares manifeste pec- cantia, quae nemo nisi ineptus carpere ausit. Horum exemplo citata Petronii locutio defendi poC sit, sed nihil opus est. Non enim ibi casus sine ratione mutatur ut Censor putat ', neque varii illi casus ab eadem voce ephebus reguntur i, sed ephebus plenae maturitatis , possesGiue dicitur. Insequentibus autem verbis est ellipsis, annis ad A
pat. geo pro in annis, sicut apud Plinium lib. .
cap. 18. Iulium viatorem e Vocontiorum gente foederat , in pupillaribus annis, &c. Item Pe- tronium arguit qubd acum comatoriam , dixerit acum crinilem , ne seruata quidem analogia. Nam , inquit, a coma non fit comatorius. Sed
70쪽
bene est quod ipse mendum subesse in eo vocabulo suspicatur. Fortasse, inquit, legendum est
comotria hoc est ornatricu. tamen eme
datio parum commoda. Nam minori interpo latione licet, acu comptoria, a in p. Quae haud dubie vera lectio est. Haec quoque castigat , sumilitares, soli fortissimi habentur. Militaris, i quit, pro militaribus honoribus digno recens esthaind dubie nec saeculi Neroniani. at quid opus est intemretatione. Ego verbum militares , non alio sensu hic positum arbitror, quam apud Hor
tium I. Carm. Cur neque militaris inter aequales equitet 'Denique Petronium, Ditis pater pro Dis: χή rites in numero singulari, pro Diris usulare
notat. Sed haec inter ejus arcnaismos ponenda eL se nemo non videt. Petronium vero exoletis nonnunquam uti vocibus fatis supra demonstr tum arbitror. Habes, CARIssIME MoCAENICE , expectatam
omnibus Petroniani fragmenti Assertionum ac vindicias contra temerarios Criticos vel potius calumniatores. Consequens esset ut quoniam sat strenuὸ, ni fallor, eonini stolidum impetum repressimus , inscitiam ac temeritatem reprehendendi , patefecimus ; ut deinceps , elegantiam , urbanitatem, lepores & Veneres quae in hoc pas sim fragmento elucent, oculis omnium subiic remus , ut magis constaret non esse Petronii