Carmina

101쪽

ELEGIARUM LIBER III

Paete, quid aetatem numeras Θ quid cara natanti mater in ore tibi est Θ non habet unda deos. nam tibi nocturnis ad saxa ligata procellis

omnia detrito vinCula fune Cadunt. 2osunt Agamemnonias testantia litora Curas, quae notat Argynni poena minantiS aquae. hoc iuvene amisso Classem non solvit Atrides, pro qua maCtata eSt Iphigenia mora.

reddite Corpus humo, posita est in gurgite Vita; asPaetum Sponte tua, ViliS arena, tegaS ; et quotiens Paeti transibit nauta SepulCrum, dicat Et audaci tu timor esSe poteS.'ite, rateS Curvae, et leti texite Causas ista per humanas morS Venit RCta manUS. 3o terra parum fuerat, satis adiecimus undas:

fortunae miseraS auXimVS arte ViaS.anCOra te teneat, quem non tenuere penateSpquid meritum dicas, Cui Sua terra parum eSi ΘVentorum eSt, quodCumque paraS : haud ulla Carina 35 Consenuit, fallit portus et ipse fidem. natura insidians pontum substravit avaris :ut tibi succedat, vix semel eSSe PoteSt. saxa triumphalis fregere Capharea puppis,

paulatim socium iacturam flevit Vlixes, in mare cui soliti non valuere doli.

aa quae U: qua ceterι notat O : natat f omnes fere codices 'mimal us : nota argynni v : argioni FL : agynni N : argivum DF : argivis omnes fere codices ' feroaldus minantis O, nisi quotaminatis L : Mimantis Eliis : natantis v a3 hoc N : nec D L solvit O : solvet Bononi us, qui hoc iuvene amisSo de Paeso intellegebat. Atramenti m calamus et fietasM manus hic mutauit rin N 25 posita est N : poSitaque celeri 29 ite, rateS Cumae, ite curvaS Passerat: curvate Lendrum texite O terite N : contexite v mimal tis 37 insidias fi a soliti S : soli O :Solum T

102쪽

SEXTI PROPERTI

quod si contentus patrio bove Verteret agrOS, verbaque duxisset ponduS habere mea, viveret ante suos dulcis ConViVa Penatis, 45 pauper, at in terra; nil, ubi flere, potes. non tulit haec Paetus, stridorem audire procellae et duro teneras laedere fune manUS; sed Chio thalamo aut Oricia terebintho et fultum pluma Versicolore Caput. 5 Phuic fluctus vivo radicitus abstulit unguis, et miser invisam traxit hiatus aquam;

hunc parvo ferri vidit nox improba ligno :Paetus ut occideret, tot Coiere mala. flens tamen extremis dedit haeC mandata querelis, 35 Cum moribunda niger Clauderet ora liquor: Di maris Aegaei quos Sunt peneS aequora, Venti, et quaecumque meum degraVat Unda Caput, quo rapitis miSeros primae lanuginis annos Θattulimus longas in freta Vestra manuS. 6on miSer alcyonum scopulis affligar acutis lin me Caeruleo fuSCina Sumpta deo est. at saltem Italiae regionibus evehat aestuS:

hoc de me sat erit si modo matris erit subtrahit haec fantem torta vertigine fluctus; 65 ultima quae Paeto voxque diesque fuit.

o Centum aequoreae Nereo genitore puellae, et tu materno tracta dolore Thetis; vos decuit lasso supponere braCChia mento: non poterat VestraS ille graVare manuS : 7o

103쪽

ELEGIARUM LIBER II1

at tu, SaeVe Aquilo, numquam mea vela videbis: ante fores dominae Condar oportet inerS.

VIII

DvLCIS ad hesternas fuerat mihi rixa lucernas, vocis et insanae tot malediCta tuae. Cur furibunda mero mensam propellis et in me proicis insana cymbia plena manu ptu Vero nOStros audax invade Capillos set mea formosis unguibUS Ora nota, tu minitare oculos subieCta exurere flamma, fac mea reSCiSSo pectora nuda sinu inimirum veri dantur mihi signa Caloris :nam sine amore gravi femina nulla dolet. 1o quae mulier rabida iactat Convicia lingua, et Veneris magnae Volvitur ante PedeS, Custodum gregibus Circa Se Stipat euntem, seu sequitur mediaS, MaenaS ut iCta, ViaS, seu timidam crebro dementia Somnia terrent, 15 seu miseram in tabula PiCta puella movet: his ego tormentiS animi Sum veruS harUSPeX, has didici certo saepe in amore notaS. non est Certa fides, quae non in iurgia vertat: hostibus eveniat lenta puella meiS. 2o in morso aequales videant mea vulnera Collo: me doceat livor mecum habuiSSe meam. aut in amore dolere volo aut audire dolentem, sive meas lacrimas Sive videre tuaS, tecta superciliis si quando verba remittis, 25 aut tua cum digitis scripta silenda notaS.

VIII nova elegia in N, celeri continuant 1 hesternas Q, hexternas L : externas DV 3 cum Heroaldus II rabida Scaliger: gravida O 13 custodem Dra se O: Seu Lachmami 16 miserum DV 18 has N υ : nam FLDU Is quae scripsimus : quam O iniurgia Ν : iuria, in supra liii. add. F: iniuria LDVVertat F: versat MDU: vertas Vahlen

104쪽

SEXTI PROPERTI

odi ego quae numquam pungunt SuSpiria SomnOS: Semper in irata pallidus esse velim. dulcior ignis erat Paridi, Cum grata Per arma Tyndaridi poterat gaudia ferre Suae : 3odum vincunt Danai, dum restat barbarus Hector, ille Helenae in gremio maxima bella gerit. aut tecum aut pro te mihi Cum rivalibus arma Semper erunt: in te pax mihi nulla placet. gaude, quod nulla est aeque formOSa: dolereS, 35 Si qua foret: nunc sis iure superba licet. at tibi, qui nostro nexisti retia lecto,

Sit SOCer aeternum nec Sine matre domus lcui nunc Si qua data est furandae Copia noCtiS,

offensam illa mihi, non tibi amica, dedit. 4o

MAECENAS, equeS EtruSCO de Sanguine regum, intra fortunam qui CupiS OSSe illam, quid me scribendi tam vastum mittis in aequor Θnon Sunt apta meae grandia vela rati. turpe eSt, quod nequeaS, Capiti Committere pondus 5 et pressum inflexo mox dare terga genu. Omnia non pariter rerum Sunt omnibUS apta, fama nec ex aequo ducitur ulla iugo.

gloria Lysippo est animosa emngere Signa; exactis Calamis se mihi iactat equiS; io in Veneris tabula Summam sibi poscit Apelles; Parrhasius parva vindicat arte locum;

105쪽

ELEGIARUM LIBER III

argumenta magis Sunt Mentoris addita formae; at Myos exiguum flectit acanthus iter; Phidiacus signo se Iuppiter ornat ebUrno; 15 Praxitelen propria vindiCat urbe lapis. est quibus Eleae Concurrit palma quadrigae, est quibus in Celeres gloria nata pedes; hic satus ad pacem, hic CaStrensibus utilis armis :

cum tibi Romano dominas in honore securis et liceat medio ponere iura foro; vel tibi Medorum pugnaceS ire per hOStis, 25

atque onerare tuam fixa per arma domum;

et tibi ad effectum vires det Caesar, et omni tempore tam faciles insinuentur opes; parcis et in tenuis humilem te Colligis umbras :velorum plenOS Subtrahis ipSe SinUS. 3o Crede mihi, magnos aequabunt ista Camillos iudicia, et venies tu quoque in Ora Virum, Caesaris et famae vestigia iuncta tenebis:

MaecenatiS erunt vera tropaea fides. non ego velifera tumidum mare findo carina: 35 tota sub exiguo flumine nOStra mora OSt. non flebo in cineres arcem SediSSe PaternOSCadmi nec semper proelia clade pari;

nec reseram Scaeas et Pergama ApolliniS arces, et Danaum decimo Vere rediSSe ratiS, AO

106쪽

SEXTI PROPERTI

moenia cum Graio Neptunia pressit aratro victor Palladiae ligneus artiS eQUUS. inter Callimachi sat erit placuisse libellos et cecinisse modiS, Dore Poeta, tUiS. haec urant pueros, haeC Urant Scripta puellaS, 15 meque deum Clament et mihi sacra ferantite duce vel Iovis arma Canam Caeloque minantem Coeum et Phlegraeis Eurymedonta iugis; celsaque Romanis decerpta palatia tauris

ordiar et Caeso moenia firma Remo, soeductosque pares SilveStri eX Ubere regeS, Crescet et ingenium sub tua iussa meum lPrΟSequar et CharrUS utroque ab litore ovantis, Parthorum tutae tela remiSSa fugae, castraque Ρelusi Romano Subruta ferro, 55 Antonique graviS in sua fata manUS. mollis tu coeptae fautor Cape lora iuVentae,

dexteraque immissis da mihi signa rotis. hoc mihi, Μaecenas, laudis ConCedis, et a te eSt quod ferar in partis ipse fuisse tuas. 6o

MIRABAR, quidnam miSisSent mane Camenae, ante meum StanteS Sole rubente torum. natalis nostrae signum misere puellae et manibus faustos ter Crepuere SonOS. transeat hic sine nube dies, Stent aere Venti, 5 ponat et in Sicco molliter unda minaX.

aspiciam nullos hodierna luce dolentis, et Niobae lacrimas supprimat ipse lapis,

107쪽

ELEGIARUM LIBER III

alcyonum positiS requieScant Ora quereliS,

tuque, o Cara mihi, felicibus edita pennis, Surge et poscentis iuSta preCare deos. aC Primum pura Somnum tibi discute lympha, et nitidas presso pollice finge Comas :dein qua primum Oculos Cepisti veste Properti 13 indue, nec Vacuum flore relinque caput; et pete, qua polleS, ut Sit tibi forma perennis,

inque meum Semper Stent illa regna CAPUt. inde coronatas ubi ture piaVeriS araS, luxerit et tota flamma Secunda domo, 2Osit mensae ratio, noxque inter POCula Currat, et Crocino nariS murreUS Ungat onyX. tibia nocturnis succumbat rauCa ChoreiS,

et sint nequitiae libera verba tuae, dulciaque ingratos adimant ConVivia SomnOS, 25 publica vicinae perstrepat aura Viae :sit sors et nobis talorum interprete iaCtu, quem gravibus penniS verberet ille puer. Cum fuerit multis exacta trientibus hora, noctis et instituet sacra miniStra VenuS, 3o annua Solvamus thalamo Sollemnia nOStro, natalisque tui Sic peragamus iter.

QUID mirare, meam Si versat femina vitam et trahit addictum sub Sua iura Virum, criminaque ignavi capitis mihi turpia fingis, quod nequeam fracto rumpere vincla iugo p

108쪽

SEXTI PROPERTI

venturam melius praesagit naVita mortem, svulneribus didicit miles habere metum. iSta ego praeterita iactavi verba iuventa:

tu nunc exemplo diSCe timere meo.

Colchis flagrantis adamantina sub iuga taurOS egit et armigera proelia SeVit humo, Io Custodisque feros Clausit serpentis hiatus, iret ut Aesonias aurea lana domOS. RUSa feroX ab equo quondam oppugnare SagittiS Maeotis Danaum Ρenthesilea ratis; aurea Cui postquam nudavit Cassida frontem, 15 vicit victorem Candida forma Virum. Omphale in tantum formae proCeSSit honorem,

Lydia Gygaeo tincta puella laCU,

ut, qui pacato Statuisset in orbe Columnas, tam dura traheret mollia penSa manu. 2OΡersarum statuit Babylona Semiramis urbem, ut solidum cocto tolleret aggere OPUS, et duo in adversum missi Per moenia CharrUS neC POSSent tacto Stringere ab axe latus; duxit et Euphratem medium, qua Condidit arCeS, 25 iussit et imperio surgere Bactra CRPUt.

nam quid ego heroas, quid raptem in crimine divos ΘIuppiter infamat Seque Suamque domum. quid, modo quae noStris opprobria veXerit armis et famulos inter femina trita SUOS, 3Oconiugis obsceni pretium Romana popoSCit moenia et addictos in sua regna Ρatres pXΙ 5 venturam O : ventorum S. G. Owen noctem θ : motum S. G. Omen 14 maeotis M: nectis L : iniectis D 15 cui Ny : qui DraF 17 principium nov. eler faciunt FMemmianus omphale MFU: omphalio DUt in O : et in S

ao post hunc versum nov. Heg. faciunt D L Memmianus as

quam DUL, quo phobato Baehrens arcis 27 crimina υ 29 vexerat S 3I coniugii Passerat

109쪽

ELEGIARUM LIBER III

noxia Alexandria, dolis aptissima tellus, et totiens nostro Memphi Cruenta malo, tris ubi Pompeio detraxit harena triumphos i 35 ollet nulla dies hanc tibi, Roma, notam. issent Phlegraeo melius tibi funera Campo,

vel tua si socero Colla daturuS erRS.

scilicet incesti meretrix regina Canopi, una Philippeo sanguine adusta nota, AO ausa Iovi nostro latrantem opponere Anubim, et Tiberim Nili cogere ferre minaS,

Romanamque tubam Crepitanti pellere sistro, baridos et Contis rostra Liburna Sequi, foedaque Tarpeio Conopia tendere SaXO, 45 iura dare et statuas inter et arma Mari. quid nunc Tarquinii fractas iuvat esse Securis, nomine quem simili vita Superba notat,

si mulier patienda fuit Θ cape, Roma, triumphum et longum Augusto salva precare diem l εο fugisti tamen in timidi vada flumina Nili:

accepere tuae Romula Vincla manus. bracchia spectavi sacris admorsa Colubris, et trahere occultum membra SoporiS iter.

Non hoc, Roma, fuit tanto tibi cive verendat' ssdixit et assiduo lingua Sepulta mero. Septem urbs alta iugis, toto quae praesidet orbi, femineas timuit territa Marte minas. Hannibalis spolia et victi monumenta Syphacis, et Pyrrhi ad nostros gloria fracta pedes ; 6o Curtius expletis statuit monumenta lacunis, at Decius misso proelia rupit equo,

110쪽

SEXTI PROPERTI

Coclitis abscissos testatur semita pontiS, est Cui Cognomen corvus habere dedit: haec di condiderant, haec di quoque moenia Servant: 65 vix timeat salvo Caesare Roma IOVem. nunc ubi Scipiadae classes, ubi signa Camilli, aut modo Pompeia Bospore capta manu ZLeucadius Versas acies memorabit Apollo tantum operis belli sustulit una dies. roat tu, SiVe petes portuS Seu, naVita, linqueS, Caesaris in toto sis memor Ionio.

POSTVME, plorantem potuisti linquere Gallam, miles et Augusti fortia signa sequi Θtantine ulla fuit spoliati gloria Parthi,

ne faceres Galla multa rogante tua psi fas est, omnes pariter pereatiS aVari, 5 et quisquis fido praetulit arma toro ltu tamen iniecta tectuS, VOSane, laCerna potabis galea sessus AraxiS aquam. illa quidem interea fama tabescet inani, haec tua ne virtus fiat amara tibi, io neve tua Medae laetentur Caede Sagittae,

ferreus aurato neu CataphraCtUS EQUO,

neve aliquid de te flendum referatur in urna: sic redeunt, illis qui cecidere locis. ter quater in casta felix, o Postume, Galla i is moribus his alia coniuge dignUS eraS. quid faciet nullo munita puella timore, cum sit luxuriae Roma magistra tuae Θ63 adscisos N 64 est Puchius: et O 65 condiderunt Lisineius XII saceres Mo: sacias D iniecta iam Berosi us :intecta O I sic redeunt D: si credunt Ν : si credent DVFL1B sit O : sis Palmer tuae O: Suae