Carmina

111쪽

ELEGI ARVM LIBER III

sed securus eas : Gallam non munera VinCent, duritiaeque tuae non erit illa memor. 2onam quocumque die Salvum te fata remittent, pendebit collo Galla pudica tuo. Postumus alter erit miranda coniuge Ulixes :non illi longae tot noCUere morae, Castra decem annorum, et CiConum monS ISmara, Calpe, a 5eXUStaeque tuae mOX, PolyPheme, genae, et Circae fraudes, lotosque herbaeque tenaCOS, Scyllaque et alternas scissa CharybdiS aquaS, Lampeties Ithacis veribus mugisse iuVenCOS

paverat hos Phoebo filia Lampetie), 3o et thalamum Aeaeae flentis fugisse puellae,

totque hiemis noctes totque nataSSe dieS, nigrantisque domos animarum intrasSe Silentum, Sirenum surdo remige adisSe laCUS, et Veteres arcus leto renoVaSSe PrOCorum, 35 errorisque sui Sic statuisse modum. neC frustra, quia Casta domi persederat UXOr.

vincit Ρenelopes Aelia Galla fidem.

XIII

QUAERITIS, Unde aVidis nox sit pretiosa puellis, et Venerem exhaustae damna querantUr OPOS. Certa quidem tantis Causa et manifesta ruinis :luxuriae nimium libera facta via est. Inda cavis aurum mittit formica metallis, 5 et venit e Rubro concha Erycina Salo, et Tyros Ostrinos praebet Cadmea Colores, Cinnamon et multi pastor odoris Arabs :

112쪽

SEXTI PROPERTI

haec etiam Clausas eXpugnant arma pudicas, quaeque terunt fastus, Icarioti, tuos. Iomatrona incedit census induta nepotum et spolia opprobrii nostra per ora trahit. nulla est poscendi, nulla est reverentia dandi, aut si qua est, pretio tollitur ipsa mora. felix Eois lex funeris una maritiS, I 5 quos Aurora suis rubra colorat equis inamque ubi mortifero iacta est fax ultima lecto, uxorum fusis stat pia turba Comis, et certamen habent leti, quae viVa Sequatur coniugium : pudor eSi non licuiSSO mori. ao ardent victrices et flammae PeCtora praebent, imponuntque SutS Ora peruSta ViriS. hoc genus infidum nuptarum, hic nulla puella nec fida Euadne nec pia Penelope. felix agrestum quondam PaCata iuVentUS, 25 divitiae quorum messis et arbor erant lillis munus erant decussa Cydonia ramo, et dare puniceis plena Canistra rubis,

nunc violaS tondere manu, nunC mixta referre

lilia virgineos lucida per CalathOS, 3Oet portare suis vestitas frondibus uvas aut variam plumae vitricoloriS aVem.

his tum blanditiis furtiva per antra puellae oscula silvicolis empta dedere viris. hinnulei pellis totos operibat amantis, 35

altaque nativo CreVerat herba toro,s clausas O, in X superadscri DGM niseas unde L. Mueller nymphas Io terunt O : tenent ο/: gerunt Sci pius : iterant Heli ius a

113쪽

ELEGIARUM LIBER III

pinus et incumbens lentas Circumdabat umbras ;nec fuerat nudas poena videre deas ;Corniger atque dei vacuam pastoris in aulam dux aries saturas ipse reduxit ovis; odique deaeque omnes, quibUS OSt tutela Per agrOS, praebebant vestris verba benigna focis : Et leporem, quiCumque VeniS, VenaberiS, hOSPeS,

et si forte meo tramite quaeris aVem :et me Pana tibi comitem de rupe VOCato, q5 sive petes Calamo Praemia, SiVe Cane.' at nunC desertis cessant sacraria lucis :aurum omnes Victa iam pietate Colunt. auro pulsa fides, auro Venalia iura, aurum lex Sequitur, mox Sine lege pudor. 5o torrida sacrilegum testantur limina Brennum,

dum petit intonsi Pythia regna dei :at mons laurigero concussus vertice diras Gallica Parnasus sparsit in arma niVOS.

te scelus accepto Thracis Polymestoris auro 55 nutrit in hospitio non, Polydore, Pio. tu quoque ut auratos gereres, Eriphyla, laCertOS, dilapsis nusquam est AmphiarauS equiS. Proloquar:-atque utinam patriae Sim Verus haruspex l- frangitur ipsa suis Roma superba bonis. 6o certa loquor, sed nulla fides; neque enim Ilia quondam Verax Pergameis Maenas habenda malis :sola Parim Phrygiae fatum Componere, Sola fallacem patriae serpere dixit equum.

30 atque dei O: atque Idae Heroaldus fortasse codici obsectitus: Idaei Volscus 43 et sev : ut Dra venaberis μ : veneraberis referi47 at m: et ceteri 5i limina Mo : lumina DUL 53 mons μ : mox DFL diras NO: duras celeri 54 Parnasi DF: Parnasis L.

dilapsus D : delapsis cod. Bernensis nusquam Ny : nunquam DFL : nune V 59 vanus θ. 6o suis DraF: sitis N 6a

Phoebas Passerat, ex codd. suorum lectione Phoebus PROP. 7

114쪽

SEXTI PROPERTI

ille furor patriae fuit utilis, ille parenti: 63

experta eSi veroS irrita lingua deos.

ΜVLTA tuae, Sparte, miramur iura PalaeStrae, sed mage virginei tot bona gymnaSii, quod non infamis exercet Corpore laudes inter luctantis nuda puella VirOS,

cum pila veloces fallit per bracchia iactus, sincrepat et versi clavis adunca trochi, pulverulentaque ad eXtremaS Stat femina metas, et patitur duro Vulnera pancratio :nunc ligat ad caestum gaudentia bracchia loris, missile nunc disci pondus in orbe rotat, Iogyrum pulsat equiS, niVeum latuS ense revincit, virgineumque Cavo Protegit aere Caput, qualis Amagonidum nudatis bellica mammis Thermodontiacis turba laVatur aquis ;et modo Taygeti, CriniS aSperSa pruina, I 5 sectatur patrioS per iuga longa CaniS, qualis et Eurotae Pollux et Castor harenis, hic victor pugnis, ille futuruS equiS, inter quos Helene nudis capere arma papillis

fertur nec fratres erubuiSSe deOS. 2o

lex igitur Spartana vetat SeCedere amantiS, et licet in triviis ad latuS OSSO SURO, nec timor aut ulla est Clausae tutela puellae, nec graviS auSteri poena CaVenda Viri. nullo praemisso de rebus tute loquariS 23 ipse tuis: longae nulla repulSa morae.

XIV priori continuat Nδ 3 ludos Auratus I Termodonteis FL lavatur FNO: lavantur LDU II harenis Volscus: habenis Mo: athenis L U 10 capere ': om. FLDU arma XL : est armata F: armata DV: armis I papillis N : capillis ceteri

115쪽

ELEGIARUM LIBER III

nec Tyriae vestes errantia lumina fallunt,eSt neque adoratae Cura molesta domi. at nostra ingenti vadit Circumdata turba, nec digitum angusta est inseruiSSe Via; 3oneC quae Sint facies nec quae Sint verba rogandi invenias: CaeCum VerSat amator iter. quod si iura fores pugnasque imitata Laconum, carior hoc esses tu mihi, Roma, bono.

SIC ego non ullos iam norim in amore tumultus, nec veniat sine te nox vigilanda mihi :ut mihi praetexti pudor est velatus amictu et data libertas noscere amoriS iter, illa rudis animos per nocteS ConSCia primaSimbuit, heu nullis capta Lycinna datis itertius haud multo minus est) Cum ducitur annus, vix memini nobis verba Coisse decem. Cuncta tuus sepelivit amor, nec femina post te ulla dedit collo dulcia Vincla meo. testis erit Dirce tam Sero Crimine SaeVa, Nycteos Antiopen accubuiSSe Lyco. a quotiens pulchros uSSit regina Capillos, molliaque immittens fixit in ora manus la quotiens famulam pensis oneraVit iniquis, et caput in dura ponere iussit humo l

116쪽

SEXTI PROPERTI

saepe illam immundis passa est habitare tenebris, vilem ieiunae saepe negaVit aquam. Iuppiter, Antiopae nusquam succurris habenti tot mala Θ corrumpit dura Catena manUS. 2osi deus es, tibi turpe tuam servire puellam :invocet Antiope quem nisi vincta Iovem pSola tamen, quaecumque aderant in Corpore VireS, regalis manicas rupit Utraque manU. inde Cithaeronis timido pede Currit in arCOS. 25nOX erat, et SparSo triste Cubile gelu.Saepe Vaga ASopi sonitu permota fluentis credebat dominae pone Venire PedeS. et durum Zethum et lacrimis Amphiona mollem experta est stabulis mater abaCta SutS. 3oaC Veluti, magnos Cum Ponunt aequora motUS, Eurus ubi adverso desinit ire Noto; litore sic tacito sonitus rarescit harenae, sic cadit inflexo lapsa puella genu. Sera, tamen pietas: natiS OSi CognituS error. 35 digne Iovis natos qui tueare SeneX, tu reddis pueris matrem; puerique trahendam vinxerunt Dircen sub trucis ora bovis. Antiope, cognosce Iovem : tibi gloria Dirce ducitur in multis mortem habitura locis. 4o prata Cruentantur Zethi, victorque Canebat paeana Amphion rupe, AraCynthe, tua.

at tu non meritam parcaS Vexare Lycinnam :nescit vestra ruens ira referre pedem.

at FL 3a ubi adverso . . . Noto Lachmann : Sub adUCrSO . . . notho N: in adverSOS . . . notos ceteri 33 Sic O : Si a

117쪽

ELEGIARUM LIBER III

tabula nulla tuas de nobis concitet auris : 43 te solam et lignis laneriS UStUS amem.

Nox media, et dominae mihi venit epistula nostrae: Tibure me missa iuSSit adeSSe mora, candida qua geminas ostendunt Culmina turriS, et cadit in patulos nympha Aniena laCUS. quid faciam 3 obductis committam mene tenebriS, 5

ut timeam audaces in mea membra manuSpat si distulero haec nostro mandata timore, nocturno fletus saevior hoste mihi. PCCCaram Semel, et totum Sum 9OStus in annum: in me mansuetas non habet illa manuS. IoneC tamen est quiSquam, sacros qui laedat amantiS: Scironis media sic licet ire via. quisquis amator erit, Scythicis licet ambulet oris,

nemo adeo ut noceat barbarus eSSe Volet.

luna ministrat iter, demonstrant astra SalebraS, I 5ipSe Amor aCCensas percutit ante faCOS, SaeVa CanUm rabies morsus avertit hiantis: huic generi quovis tempore tuta Vin OSt. Sanguine tam parVo quis enim spargatur amantis improbus Θ exclusis sit Comes ipsa VenUS. 2o quod si Certa meOS Sequerentur funera CASUS, tali mors pretio vel sit emenda mihi. ἡ asteret huc unguenta mihi sertisque sepulcrum ornabit custos ad mea busta SedenS.

13 Scythiae inscriptio Pompeiaua CI. L. iv. I95o ambulet iuScr. Pomp. et υ: ambulat o I 4 adeo inscr. Pomp. : duo O noccat O : seriat Scr. I m'. I 6 praecutit GHI fus II avertit XL : advertit F: avortat DV cia tali v : talis O 23 huc O: haec Gi elus

118쪽

SEXTI PROPERTI

di faciant, mea ne terra locet ossa frequenti, a 5 qua facit assiduo tramite Vulgus iteri post mortem tumuli sic infamantur amantum. me tegat arborea devia terra Coma, aut humer ignotae cumulis vallatus harenae: non iuvat in media nomen habere via. 3o

XVII

NUNC, o Bacche, tuis humiles advolvimur aris: da mihi pacato vela SeCunda, Pater. tu potes insanae Veneris Compescere faStuS,Curarumque tuo fit medicina mero. per te iunguntur, per te SOlVuntur amanteS : 5 tu vitium ex animo dilue, BaCChe, meo. te quoque enim non esse rudem testatur in astris lyncibus ad caelum vecta Ariadna tuis. 'hoc mihi, quod veteres custodit in ossibus ignis,

funera Sanabunt aut tua vina malum. Io Semper enim VaCUOS nox Sobria torquet amantis, Spesque timorque animOS Versat Utroque modo.

quod si, Bacche, tuis per fervida tempora donis

accersitus erit Somnus in OSSa mea, ipse seram Vitis pangamque ex Ordine ColliS, 15 quos Carpant nullae me vigilante ferae. dum modo purpureo tu meant mihi dolia musto, et nova pressantiS inquinet UVa PedeS, quod supereSt vitae Per te et tua Cornua ViVam, virtutisque tuae, Bacche, Poeta ferar. 2Oas ne D : nec NFLU s7 tituli s amantes Fl L sp humero :humeri N: humor ignotae L : ignotae humor DU: humet Beroni us cumulis : tumulis L : cumulus f V: tumulus v 3o non δε υ :

me celeri

XUII sit DUL 1a animos iam Beroaldus : animo O : animum DT: animae musman vexat S utrinque meum S 17 tumeant Scripsimus ex Aetu. III : numen NDV: numerem L : nute F: Spument S : cumulem Post ate

119쪽

ELEGI ARVM LIBER III

dicam ego maternos Aetnaeo fulmine partuS, Indica Nysaeis arma fugata ChoriS,VeSanUmque nOVa nequiquam in Vite Lycurgum, Pentheos in triplices funera grata greges, Curvaque Tyrrhenos delphinum Corpora nautaS 25 in vada pampinea desiluisse rate, et tibi per mediam bene olentia flumina Naxon, unde tuum potant Naxia turba merum. candida laxatis onerato Colla CorymbiScinget Bassaricas Lydia mitra ComaS, 3Olevis odorato Cervix manabit olivo, et feries nudos veste fluente PedeS. mollia Dircaeae pulsabunt tympana Thebae, Capripedes Calamo Panes hiante Canent,

vertice turrigerojuxta dea magna Cybelle 35

tundet ad Idaeos Cymbala rauCn ChorOS. ante fores templi Crater antistitis auro libatum fundens in tua SaCra merUm. haec ego non humili referam memoranda Coturno,

qualis Pindarico spiritus ore ton' Otu modo servitio vacuum me SiSte Superbo, atque hoc sollicitum vinCe Sopore Caput.

XVIII

CLAVSVS ab umbroso qua ludit pontus Averno,

umida Baiarum stagna tepentiS aquae, qua iacet et Troiae tubicen Misenus harena, et sonat Herculeo structa labore via; hic, ubi, mortalis dexter Cum quaereret urbeS, scymbala Thebano Concrepuere deo:

si mimine ψυ : sumine Din s grata O: tracta FG6 dissiluisse F ar naxon O : Diam Palmer 3o cinget v cingat O 36 tundet sali her: sundet O XVIII 1 plausus S ludit O : alludit Lambinus a sumida Scaliger 5 mortalos N: mortalis ceteri dexter NFL : dextra DV

120쪽

SEXTI PROPERTI

at nunc invisae magno cum Crimine Baiae, quis deus in vestra constitit hostis aqua Θ- his pressus Stygias vultum demisit in undas, errat et in vestro spiritus ille lacu. io quid genus aut virtus aut optima profuit illi mater, et amplexum Caesaris esse focos Θaut modo tam pleno fluitantia vela theatro, et Per maternaS Omnia geSta manus poccidit, et misero steterat ViceSimus annuS : 15 tot bona tam parvo clausit in orbe dies. i nunc, tolle animos et tecum finge triumphOS, Stantiaque in plausum tota theatra iuvent, Attalicas Supera VestiS, atque Omnia magniS gemmea sint ludis: ignibus ista dabis. ao Sed tamen hoc omnes, huc primus et ultimus ordo: est mala, sed Cunctis ista terenda via eSt.eXOranda Canis tria sunt latrantia Colla, scandenda est torvi publica Cumba SeniS. ille licet ferro cautus Se Condat et aere, 25 mors tamen inclusum protrahit inde caput. Nirea non facies, non vis exemit Achillem, Croesum aut, Ρactoli quaS parit umor opeS. hic olim ignaros luctus populavit Achivos, Atridae magno cum stetit alter amor. 3oat tibi, nauta, pias hominum qui traiciS umbraS, huc animae portent Corpus inane tuae: qua Siculae victor telluris Claudius et qua

Caesar, ab humana Cessit in astra Via. 0 his O: bis V ex corr. quidam codd. De oaldi: hic Gi estis