Grammatici latini ex recensione Henrici Keilii Flavii Sosipatri Charisii Artis grammaticae libri 5

51쪽

17, 6 de uim ym: in reliquis solum nomon grammati ei posuit. noquo tamen dubitari liotest quin oX uno triuioniquo libro, quom cortis titulis ipso Romanus distinxisse, communi nutona nomino inscripsisso videtur, lineo omnia potita sint ). ot no illud qnidoni ab co libro diversum cst, quod dis russimus artis scriptor Romanus dicitur 2 ι2, T. αφορ- μων nomine qui in inscriptione libri usus sit intor grammaticos praOtor

Romanum novi nominem, ex diverso litterarum genero unum Porphyrium, cuius αφορμαὶ προς τα νοοτα es nStobneo saepius citatae sunt et iii libria manu scriptis sic inscripta oxtant. cum titulum autom recto inter-

prolati esse videntur ii qui quasi principia ot olomonia philos ,phiao suminis quibusdam sontentiis contu otionsa, quibus institutus aliquis ad persectior in voritatis cognitionem liorvenire possit, indicari Oxistimavinriint: es. Holston. de Port,hyr. vit. et Script. P. 52 Crouger praefat. in Plotin. p. XXVII cd. Paris. hoc igitur exemplum secutus Romanum quoque nomino satis singulari init in qua dam artis grammaticae, quibus aditus ad portaetam artis seientiam pararctur, significare voluisse suspieor. habotquo aliquam conmondationem in inter-

prolatio ab usu olus vociibuli npud reconteμ scriptores in primis fro- qtiente, quod αφορμας λαμβανειν dixerant eos qui ab aliis maiorioni geribendi, quam longius Porsequobantur, petiverunt ut αφορμας διδυναι hos qui aliis uintoriona pra da uorunt; quom usum OXpli vit Valehonarius de Aristobul. Iud. p. I5. nequo haec ipsa quae Charisius Ox libro Romani rettulit a tali consilio aliena sunt. quamquam enim vel do omnibus vel de plerisquo partibus orationis Romanus in libro suo expositorat, in mon non o oetis dosinitionibus volrogulis disciplinam grammaticae artis circumscripsisgo sed illud potius

ogisse videtur, ut ob ervationo diligenti ot multariam rorum copia oos qui Latinas linguae rationem plano cognoscoro vellent adiuvaret. itaque de univorso genero quod singulis titulis cum maximo tractabat pauca praefatus magnam copiam oXemplorum sex omni genero scriptorum collectam ut ordine litterarum dispositam congessit. prosectus nutem a votoro grammaticorum controversia, qua diu quaesi-

Non persuasit mihi vir il lissinius usantius symliol. litter. II p. 327 sq. duos Romani libros Chari,ium usurpavisse, nitemina αφορμων vel, ut ipse coniecit, ἀφορι- σμων. nil ruiti de analogia Scriptilin. imni Sicut ea ii ine 'iii libro de adverbiis' Romanites rettulisse dicitur non diversa sum iit, illis quae idi advorhio sub titulo ἀφορμῶν vel potius sub titulo de adverbio libro ατορμων exposuit. iiii non Pst cur ea quae donnalogia seripta sunt potins e libro singillari, qui eo nomine inseri plus tuerii. petiin qnnm in libro αφορμων posita sitisse credantiir. unum video in dubitationem vocari potuiss . virum universum librum, ut stipra dixi, ἀφοραάς inscripserit norunnus, an singulis artis grammaticae partibus titulos αφοριμων addulerit, quoil praeter titulum de adverbio modo adllatum commoudari poterat his quae iii ipsis Romani excerptis scripta sunt 209.2I de consortis praepositionum quem a Deque sub titulo ἀφοριιῶν dedismis. sed 'urit inmex his quae Charisitis di iiiiiii vix intellegi potest tuae fuerit illa artis ei cisDρuῶν dis renita, reliqua potvis rei te, haec minus acturale scripsisse Charisius iudicandus ost.

52쪽

tum est utrum in usu dicendi rationis necessitas an onsuetudinislieontia valeret, illud ipsum sibi proposuerat, ut 'quid sit cum, officiis rocino constitutas quo rntionis quidve licentius Proditum roquireret', ut ait 194, l3, ot 'ut intordum tacente ratione quantum sibi dederit auctoritas colligo rot lIT, T. hinc nihil frequentius in his Oxcerptis quam quod iis quac cum ratione dicta sunt Vel quae ratio otnatura sermonis flagitat opponuntur ea quaB ONCUPtu sunt, quae regulam non tenent, quae vetus dignitas vel voterum liuontia vol auetoritas votorum Vol suavitas aurium probat. ox hoc igitur Romani libro maximn pnrs earum remini quae de usu votorum satis subtilia

ter apud Charisium adnotatao sunt deducta est. laui si quuoris nunt tuid praetor illa quac ipso nomino inscripta supra conposui ex eodem libro harisius rocopoxit, duobus maximo locis etiam antiquae doctrinao roli quino extunt, in illis quae do Oxtremitatibus nominum 8cripta sunt 10, 7 sqq. et in iis quae istum commentarium excipiunt do inaequalitato formonis ot de difforentia vocabulorum 93, 3 sqq.eX his pauca illinedam praetor ea quae paullo ante indicavi EX eodem

titulo do analogia quom in fine libri Charisius Oxhibuit deprompta

sunt. plura ex titulo do consortio casuum Poti potuerunt. o quo titulo quas ipso Romanus indicavit l32, 3l minus accurato deseripta Sse vi dontur Ν9, 24 sqq. quamquam nec omnin EX hoc fonte repetenda fiunt nec quicquam omnino pro certo proponi Potest ea maxime de causa, quia non satis constat quid ni, ipso Romano mutuatus sit Charisius, quid ab iisdem auctoribus quibus ille usus erat receperit. duos autem potissimum antiquiores grammaticos Romanus secutus osse videtur, Plinium, cuius libros dubii formonis saepissimo itavit, ot Suetonium, cuius nomon in Charisii sexcorpiis tribus tantum locis rolictum est, 194, 15. 200, 25, ot adscripto titulo libri do

robus varii ου' 236, 17. ipso Romanus, cuius nemo votorum scriptorum praeter Charisium montionem socii, qua notato vixerit, nuper sibi invenisse visus est Osannus in dissortaticino do 'apro ot Agroecio grammaticis n. lS49 edita p. 7. nam ox oo quod Hadrianum imporatorem divum nppellat 209, l2; ls ot 222, 2l demonstraro voluit

Romanum haud multo post eum imporatorem vixisso. sol re enim scriptores illum honoris titulum iis Cnosaribus tribuoro qui notato nequalos inissent vel certo prope ab ipsorum tomporibus ii suissent. in quo ego miror cur non illud potius argum ontum posuerit vir doctissimus, quod Romanus. cum Hadrianum divum constantor nppellaret, eadem appellatione numquam usus ost in Marco Aurolio, cuius ad Frontonem opistulas sem l citavit 223, 26, inopius Frontonis nd imporato-

rein l27, 3. 197, 3. 206, l. 223, S; 27, ut intellegi possit vixisso

Aurelium tum cum haec scribebantur. vorum tam on no huic quidem roi multum tribuo praesertim in titulo libri, in quo corte nec me non erat ut post mortem litui ornioris titulus honoris adit retur, ut factum

53쪽

sano est in Annii Flori libro ad divum Hadrianum 53, M. 123, 17.

140, 6. quum ob rem non video certum notitiis indicium relictum osso nisi hoe, quod in magno scriptorum numero nullum citavit his quos modo dixi et As,ulo io, 'qui iis notato sero piir orat, recentiorOm.

cui iudicio. non puto repugnare illud, quod scinoi 220, 2, Porphyrio

x Verrio et Fosto citatus est. noquo magis cotii,erin e8t Arruntii Celsi, quem saepius B amarius lippellaVit, a tas. sed quia neque fitu diorvin ratio no iii 3 dicondi gOuus quod Ilonantius Sectatur subobscii-a rum ot artificiosum tib illorum scriptorum aetate nitenum Ost, ne

i. rum quidem multo inscriorem fuisses et sub finem fore so eundi saeculi vol initio tertii vixisso suspicor. A Ronanno longo divorsus suit Cominianus, a quo adscripto nomino haue se rocopisse indicavit Ulinrisi lis,. de ablativo casu 147,

18-l S, 33, de coniugationibus l75, 29-l78, 35, do 1,articipio ot doadverbio ibi , ll - lbi, l5, do coniunctione 224, 24-225, 4, de praepositi no 230, 4-3l, do interloetione 238, 19 - 22, de barbarismo

265, 2 22, de s do eismo 266, 15-267, 22. prReterea Rutem nemo, qui quidom ipsum Comininni librum vidisκet, huius grammatici montionem Dei t. quamvis Onim id nomen haud raro apud postorioris

aetatis scriptoros reperiatur, tam n eorum omnium quae ei adscripta

sunt nihil est quod non Charisio potius quam ipui 'ominiano acceptiun debentur. do excerptis quan Cominiani nomino seruntiir antea dictum st. sod non minus si quae Oi ab aliis tribuuntur, ad Charisiuin re renda sunt. voliit quae a commentatoribus Vergilii, Serv.

in bucol. 3, 2 l, schol. Loidens. in georg. I 2lli apud Suringarum hist. erit. Rehi liiist. I.at. II p. 3lii, schol. Bornens. in georg. ΙΙ 3li. apud Mi illorum cominiuit. Ilinilii Flagrii est. IV p. S, exseripta sunt, en ex Charisio 229, 19. 34, 25. 95, 12 potitii esse adpartit. fuit enim hic posterioris aetatis mos ut Cominiani nomino libros Charisii nunPuparent. Cuius rei haud scio nn haec fulvit causa quod ea a quibus Charisius initium primi libri se cerni de strammatica et aevoce, quae nostri codicis dosoctu periurunt, pariter atque ea quao supra indicavi Cominiani nomine inscripta fuerunt. quo fieri potuit

ut postea reli tua omnia ab codum scripta putarentur. itaque, si casequimur quae Charisius miniano tribuit, adparot non solum do octo partibus orationis snam do pronomine quamquam nihil indicatum ost, tamen eam partem omissam non fuisse cortum ost) sed etiam do vitiis orationis quae grammatici dicebant hunc Scriptorem exposuisse, ea rationst usum ut brevi ot simplici tiratione suae a statis consuetudinem doceret omninquo qua Rd usum antiquitatis pertinor uit vol paullo doctiorum disputationcm requirerent a Ruo consilio aliena putaret. nam in po fore Iinoc omnia versantur ut definiti otio unius cuius luctpartis orationis tiroposita quae cui quo accidant explicetur et ad certas regulas usus die uidi revocetur. quae qui dom dissorondi ratio in

54쪽

eam me adducit opinionem ut Continianum non valde antiquum grammaticum fuisse ot librum suum non doctis liominibus sed pueris destinavisse putem. Harior aliquanto I alnemonis mentio apud Charisium extat. nam de tribus tantum partibus orationis cius 'se commentarios

transcripsisso testatus ost, do coniunctione 225, 5 - 229, 2, do praepositione 23l, 1 - 236, 15, do intoriectione 238, 23-25. his nunc statim addam ea quao de adverbio scripta sunt ib6, 30 - l89, 24, ,

quamvis nomen Palaemonis non sit nil positum. Dum cum eum or-

dinem in sextrema parte secundi libri 'harisius secutus sit ut de singulis partibus orationis primum Cominiani, deindo Palaemonis tortio loco Romani commentarium ponorot, de adverbio quamquam duae disputationes sunt mediae inter Cominiani et Romani excerpta, ta-mon dubitari nequit quin haec quao dixi Palaemonis sint. primum enim ea quae do adverbiis eX prappositionibus ortis disputata sunt 189, 10 sqq. iterum in Palaemonis commentario do praepositione 23t, 25 sqq. leguntur. nec minus illine ibi do nominibus civitatium praecepta sunt 232, 3 et 28 illis quae lSS, 18 indicata sunt rospondent. d inde inum nomen in uXemplo posuit grammaticus I ST, 1 Pul mon doces. postremo disserendi genus simillimum est illi quod in

his qriae supra indicata sunt observatur. habet nutsem Palaemon, ut in his quattuor orationis partibus nune subsigium, multa cum Cominiano, do quo antea dixi, communia, quippe quem ipsum quoque pueris instituendis operam dedisse constet, sed ita tamen ut doctiorem aliquanto et antiquior in grammaticum facile agnoscas. nam in una iluaquct parte orationis primum quid om significationis varietatem et usum multiplicem suis generibus descripsit, qua in rogodulo cum Latino formone consu tudinem Graecorum conparavit; deinde vero Observationes varias subiecit, quibus de usu optimorum scriptorum praeciperet. ntquo in his paulorum seriptorum numorose continuit. nam o poetis Terentium et Vergilium, quem poetam dicit 232, l2, et Horatium, e prosae orationis scriptoribus unum Ci-

emnem usurpavit. porro Ciceronis eXompla omnia OX orationibus

in Catilinam, pro Milono, pro Roscio Amerino potita sunt. titulum libri numquam addidit, nisi quod soniel 23ὲ, 24 Ciceronis de amicitia liber nominatus est, si modo illud a Palaomone prosectum ac non potius a Charisio aliundo additum est.

Sed de his duobus grammaticis de quibus modo dixi ad finoin perduci quaestio non poterit, nisi illud Oxplicatum suerit, quae ratio

inter Charisium et Diomodom intor edat. constat enim multis locis tam similem esse utrius tuo doctriniim ut verba verbis respondeunt. quem Consensum cum alii sic intorprotarentur ut Charisii libros a Diomede exscriptos osso dicerent, alii Diomedem scribondi maiori m

55쪽

praebitisso Charisio arbitrarontur, nouisum omnino verum est. et

altorum quidem, quod oliua Georgio Fabricio placuit in epistula quam

susto oditioni Charisii adiecit, Dioimuloni auctoritatem secutum osscti harisii, vix puto quemquam hodie defensurum esse, qui paullo

accurativa horum grammaticorum libros iniser Re conparaverit. nam

apud Cliarisium tam multa porturbata et quasi soluto rerum ordine distocta sunt, contra apud Diomedem omnia tam certo consilio diso posita, ut credi nequeat hunc quas apud illum multis locis dispersa' . invenserit collegisse et iisdem vorbis eXprussa in iustum ordinem redogisse. rectius igitur ii qui Charisium, quem pleraque ab antiqui inibus grammaticis descripsisse ut neglogontor interdum conposuisso i onstat, Diomodis libris ita usum esse existimaverunt ut ordino quem illo instituisset neglecto pro suo arbitratu quaedam decoriteret et novo modo digereret. at ne illud quidem valet do omnibus. quamvis o nim multa sano Copiosius a Diomede exposita sint, ita ut hapc ab oo i xseribere Charisius potuerit, a Charisio vero Diomedes omnino non potuerit, lamon in aliis plenior et ructior Charisii ratio. volui, ut uno cxemplo rem conficiam, quae de nominibus vol singulariter vel pluraliter inritum dictis scripta sunt apud Charisium sqq. , cum multa habeant eum iis quae de eodem argumento Diomedos scripsit 327, 16 sqq. communia, tamen et Reeuratius scripta et Ploniora sunt quam illa et certo Ordine, cuius paue sed satis manifesta vestigia apud Diomedem restiterunt, disposita. hace igitur non potuit a Diomodo Charisius transferre, nisi quis Dio modis libros ampliores olim quam nunc seruntur suisse dicat,

cuius tamen rui nullam certam causam esse video. itaqvidi tortium relinquitur, ut utrum tuo grammaticum ex communi sonte Suam doe trinam durivasso dicamus. iain vero cum conplura ex iis in quibus

cum Diomodo Charisius consontit ab hoc vel Cominiano vel Palaemoni tribuantur, 147,l8. 375, 29. 180,11. 181,15. 224,24. 225, 15. 230,4 coni. 303,30. 346,30. 401,26. 403, 6. 415, 12 et 392, t. 408, 25, semol vero Otinm Palaomonis mentionem secerit Diomedes 4la,lti, non videtur dubitari posse quin iisdem grammaticis quibus multa se deboro Charisius indicavit Diomodes quoque usus sit, eaque CRUSususerit cur et in illis locis quos dixi et in magna parte reliquorum,

in quibus idem rorum et verborum consensus extat, tam similis utriusquo grammatici doctrina evadorol. nam in non nullis corte,

ut dixi, fiori potuit ut ipsum Diomedoni Charisius sequeretur. Ex his iam intollogi potest quam multa praetor ea quae solum Charisium Eocuti Cominiano et Palaemoni vindicavimus et ille et Diomedes ab his grammaticis receperint. nam omnia sere quae de universa artis disciplina set de vulgari consuetudine Latine loquundi praeceperunt ita inter se consentiunt ut ea ab istis tam quam communi sonte

56쪽

transtulisse videantur ). qua in ro memorabilis extitit utriusquo diversitas. nam harisius nihil aliud soro in iis quae scripta invo-nit mutavit quam . quod in breviorem formam pleraque redegit, raroohseruntionos aliundo potitas intorposuit, saepe nom n auctoris adscripsit. Diomedes contra, quo aptiuη omnia con cleret et Porto ordino digereret, . duorum grammaticomni commentarios in unum coniunxit, alia adiecit, nomina nuctorum raro et volui in transcursu addidit. sed haec nune per singula genera Oxplicare nolo, praesortim cum dct consensu grammaticorum suo quaequu loco adnotata

sint. hine, siquis accuratius de Cominiani et Palaemonis libris quaerere velit, saepe ab utro quaeque potita sint investigaro potorii. de

Palaemone unum addam, 'observationes verborum' quas in tertio

libro Charisius conposuit vol omnes vel plurimas ab eo receptas vi dori; certo aut m Oa quae ct in fino eius libri 262, 25 sqq. ot copiosius apud Diomedem 388, 10 sqq. do qualitatibus Latini sor-monis vel do coniunctione tomporum scripta sunt ab hoc translata

Atque haec quidem non minus iam ad Diomedem quam ad Charisium pertinent. videamus nunc do reliquis auctoribus quos illo secutus ost. in pa igitur oporis parte in qua plurima ex Cominiani ot Palaomonis libris petivit neminem sa piug nominaVit quam Scaurum, cuius definitiones quasdam ab ea doctrina quam ipso

probavit diversas adposuit 300, 19 de orationo, 300, 27 de partibus orationis, 3l8, 11 de septimo casu, 320, 4 do nomino, 403, 20 do adverbio, 42l, 16 de littera, 444, 29 do hypogeuxi, 449, 26 do maerologia, 456, 27 de tropo . eidem Scauro in reliquis quoquo schematibus quae duplicitor, ita ut in hypozouxi tactum ost, definita sunt

altoram definitioncm probabilitor tribuas. videntur autem ea omnin X arto grammation Scauri, cuius mentionem secit Romanus apud Charisium 133, l. l36, 16. l46, 36 deprompta esse. quamquam haec quidem, quoniam fore in definitionibus vorborum et controversiis grammaticoriim ver8Rntur, leviora sunt; illa vero grnviora quae do usu veterum oXposita Pt exemplis antiquorum scriptorum Sonfir-Inata sunt. ex hoc genoro autem non ita multa Diomodos exhibet, aquo pauci g eNceptis omnia quasi in unum locum constipata. nam quaecumque on de re memoriao prodidit illis soro continentur quae

do speciebus temporis praeteriti persecti 364, 9 sqq. et de diversa verborum positione 38l, 20 sqq. seripta sunt. quao quidem Omninoum continuitate rerum ot disputationis ita intor se conexa sint ut non Ox diversis locis a Diomodo collecta sed ab uno aliquo auctor potita esse adpareat, tum iis quas do oodem argumento Priscianus

Ilis rationibus duc ius iii in eleta eodieis scriptura b0, 8 Cominiani nomen lalore posse dixi. propterea quod eae res quae ibi reser intur Diomedi notae fueruui. contrR251, 8 in illis quae a Diomede omissa sunt Romani nomen restituere e unius Rum. d.

57쪽

in Oxpositionc verbi tradidit valdo similia sunt, uSque eo ut gnoliissimo iisdem exemplis utorque utatur. ΩΣ hoe f onS et Origo oorum quae apud Diomedem adnotata sunt demonstri ri potegi. quamquamonim Priscianus ea quae ante sum Diomedes scripserat legit atquo otiam in hac ipsa parte do quibusdam verborum formis nomen eius

considorato rem egerunt ii qui Priscianum haec omnia de quibus cum Diomedo consontit ab hoc transtulisso omnemque fidem recentiori grammatico abrogandam esso DXistimaverunt, quod ot olim Maiansio comm. ad XXX iuriscons. fragm. p. 34 ct Dulier ΙΙρrigbergio in Properi. t. I p. 229 et t. IV p. 290 accidit. id si antea minus constabat, nunc certo ex iis quas et ipso in Diomodo adnotavi et in Prisciano Horigius elucet. multa enim quae Vehementer corruptR et por- turbata sunt apud Diomedem integra servavit Priscianus. quorum magna pars ita conparata est ut causa erroris non possit omnino alibrariorum neglegentia repoti, sed ipsum grammaticum minu8 Recurate ea quae Sequebatur repetontem peccasso adpareat. viderat illud

olim Lachmannus in Proport. p. 263 in illis quae de verbo necto exposita sunt a Prisciano 536, 5 sqq. et a Diomede 369, l6 sqq.

parem rationem cum aliis exemplis deprehendero licet tum ea maximo ostendunt qilao de vorbis adolesco et saltior et deleor tradidorunt

Diomedes 373, 36. 375, l6; 26 et Priscianus 488, 26. 546, 9. 490, 8.

manifestum ergo est non ipsas Diomodis observationos a Prisciano repetitas osse sed utriquo antiquiorem auctorem ante ocul OA suisse,

quem unum in hac parto ducem secutus est Diomedes, Priscianus Vero minus constantor quidem sod diligentius saepe quam illo adhibuit. atquc etiam quis illo fuerit satis certo ab utroquo grammatico indicatum est. nam ut Diomedes in initio eius partis de qua dicimus bis Probum appellavit, 364, ideoque Probus nestat recte dici piscem vel aliud tenorum quid manduco et 365, is praefoco praefocavi Probus quaSi novam vocem miratur, et Priscianus in quibusdam observationibus in quibus cum Diomodo consentit ciusdem Probi auctoritate usus

ost 460,12. 470, 12. 485, l9. 490, 8. 499, 17. 520, 7. 535, 2 l. 539, l

et paullo accuratius quam in reliquis locis, in quibus nomon tantum grammatici posuit, b41 , 18 sic enim Probus se stubio perfrem mactans ostendit Naevium Prosiaisse. itaque cum Diomedem haco omnia do quibus agitur Ox illo Probi libro potivisso dico, quo is do dubio persccto, ut ait Priscianus, tractaverat itemque de similibus verborum quaestionibus exposuisso videtur, satis puto rem probatam esse iis qui qua rationc hic grammaticus in indicandis auctoribus quos secutus est utatur bono cognitum habent. accedit vero otiam haud contemnendum testimonium Gellii, qui noci. Att. VI 2 de perlaetis temporibus geminatione syllabae factis Probum adnotasse et votorum scriptorum exempla posuisse dicit. undo adparet illum de iis robus

58쪽

in quibus maxinio Diomedis observationes versiintur quaesivisgo. et

quoniam do illis qnno Probi nomino recontiores grammatici citant sacpe dubitatum esse video, utrum on M. Valerio Probo Bootio an postoriori cuidam artis grammaticae scriptori tribuenda sint, rectius aliquanto quam vulgo fieri solet ea de re ex Diomedis excerptis iudicari posse confido. otenim quod Suetonius in vita Probi narrat eum

multa exemplarin contracta emendare ae distinguero ut adnotaro curavisso, soli huic nec ulli praetcron grammaticos parti doditum , eo tostimonio docti quidam hominos ita abusi sunt, ut quidquid ad grammati eam doctrinam portiti prot a Probi studiis alionum osse existi. maront atque illud ipsum tum quam normam ponerent, qua quid recto ad eum roserri posse videretur iudicarent. quo tactum Pst ut singulari ineonsuantia, dum nihil relictum esso do doctrina nobilissimi

grammatici quem ntur, ea ipsn quae in conspectu omnMun Posita sunt ab oo abiudicrirent. videant autom ne nimis angustis finibus Operamot studia P bi coorceant. nempe, sicut summum criticum decebat, illo et reliqua artis in ηtrumenta diligentor circumspici bat et morem dicendi accurato observabat, ut certo landamento in critica arte factitanda uteretur. liine nata osse vidotur illa ' non mediocris silva observationum nermonis antiqui , quam ab eo rolictam es8o Suetonius testatur. in eo igitur negotio quam rationem Probus Secutus sit

optimo ex Diomedis excerptis porspici posse dico, quandoquidem is

ita obsorvaticinos Probi expressit ut vix quicquam aliundo additum esse viduntur. Plurimis Onim exempla qVitius usus est ex antiquissimis poetis ot historicis, rid quos illo maximo operam suam pertinero volebat, potita sunt, pauca eri recentiore momoria interposita, nullus doniquo scriptor citatus ost qui Probi actato insorior esset, Ox- opto quid in uno Suetonio, cuius semot mentio tacta est 36o, is, Tranquillus quoque his adsentiens in i m s . sed tantum abest ut uno inemplo fidos antiquitatis labosa totur ut cortius etiam reliquorum Origo demonstretur. nam ipsa verba quibus in eo testimonio adferendo gremmaticus usus est ostendunt illud ex libello Suetonii, quem Diomedi notum fuisse' postea docebimus, ipsum addidisse ad Confirmandam Probi obsorvationem. praetor a vero nihil invenio quod non osse a Probo prosectum corto indicio constet, nisi quis Daquae de Plinii sontontia broviter adnotata sunt 368,10 a Diomede addita 88Θ PXi8timat. quamquam Probus, quom ad Domitiani aetatem vitam produxisse certum est, Plinii libros legero potuit. recentioris autemnetatis scriptores quorum verba Rdposita sunt quo consilio Probus adhibuerit luculento Oxomplo ostendunt haec quae do Pomponio, Neronianae aetatis poeta, scripta sunt 37s, 18, sed novitas direr sis

causa cuncta permiscuit. quippe sancio sancti faciebant. in Pomponius ad

Thraseam. similiter ea quas ex Sonocae do officiis libris 366, id otox Fabiani causarum libro tertio 375, 22 protulit eo consilio ad

59쪽

scripsisse victi tur ut olim vetere loquendi consuetudine, de qua maximo

qua sivit, novorum Seriptorum morem conponeret. salsum vero est

nomen Titiani, quod ex interpolatis exemplaribus propagatum olim legebatur 368, 26, Titianus etiam de astri cultura pri . pro eo nune Corruptam librorum. Scripturam tyrannus restitui. quae ipsa quem admodum emendanda sit quamquam nescio nec sciri misso puto, illud tamen constat, tortii saeculi scriptori in hoc commentario locum

Nequo vero his eXcerptis omnia quae Probo Diomodos debuit continentur, sed per reliqitas otiam partes quibus do verbo praecepit quasi frustula quaedam ex illitis copiis recepta videntur dispersa esse. primum enim de participiali modo 342, 9 eius auctoritato utitur, dum ea quao ipse participialia dicit a Probo supina appellari ait. deinde,

si modo eX genere eXemplorum quae adscripta sunt et universa

disputandi rationo coniecturam sacero licet, in his quao do inchoativa verborum specio 343, 3 sqq. ot de iterativa vorborum serma 344, 28 sqq. e veteribus scriptoribus adposuit Probum ducem sequi videtur. porro quae de Verbis corruptis ad usum vetorum inlustrandum

haud scio an uidem auctori debeantur. deniquo on quao de his quae apud Veteres diversa reperiuntur onuntiata declinatione' breviter a Diomodo exposita sunt 400, 1 - 40l, 9 tam similia sunt illis de quibus antea dictum est ut haec quoque Probo tribuere non dubitem. ct in his certe quae postremo loco posui fortasse aperto quodam testimonio rem confirmaro licet. nam in 'oxpositiono Latinitatis , quae est in Lavantino codice s. 21 sqq. nono saeculo Seripta, adposito Vatorii nomino eadem quae Diomedes tradit citantur, Sed

Valorius ait consuetudinem antiquitulis elium fuisse ut paene ullos sermones tunc dicut fuisse aliosque nunc. sed per physicam similitudinem attulit dicens, postora' inquit uetus mundi us disciplinam pristini saeculi ita et sermones fastidiare coopis et nova parturire verba quae iuvenum ritu ipsa modo florent et vfent'. qui etiam Horatium dixisse ait Ut silvae fores pronos mutantur in annos et prima cadun . ita verto um retus interit aetas, et nova iuvenum ritu florent modo nata Ps Dyme florent molat austentque cod. et rel.

In tortio libro Diomedis memorabilis et plena antiquae emiditionis disputatio est do poematibus 482, 13 - 492, l4. eam totum a Suetonio, quem in fine cius capitis 49l, 30 Diomedes appellavit, petitam esse docuit o. Ιahnius Mus. Rhonan. noviss. VIIII p. 629. nam quod satirici poetae tres tantum appellati essent 485, 32, I .ucilius Horatius Ρersius omisso nomine ΙuVenalis, id non posse intellegi, nisi ab antiquiore aliquo auctore, qui aetate superior fuisset quam Iuvenalis, haec recepta essent. deindo quia Suetonium in libris suis

maxime Varronis auctoritate usum esse constaret, ea quoque quae

60쪽

Varronia nomine Diomedes nil scripsisset 4S6, 8. 4ST, i5. 488, T. 489, 18 Suetonio deberi. ea voro quae de origine bucolici carminis 486, l7 sqq. tradita ossent, quoniam cum iis sere consonti roni quao do oadem re Probus anto commontarium in Norgilii bucolica scripsisset, ex soipso loco a Suetonio, qui saepius Probi copiis usus essset, reeoptavi dori. quom autem Suetonii librum Diomedes exscripserit non magia certo definiri potest, quam quo potissimum ex Varronis libris

Gotonius usus sit. nam cluod Varronis de Satura sententia ex se-

eundo libro Plautinarum quae 8tionum nil fortur 486, S, erodi vix potest Alium librum a Suetonio non esse adhibitum. quamquam illud ipsum quam in orta in hoc genero conisectura sit docot. Suotonii librum eum a Diomodo usurpatum osse adfirmavit Inhnius qui a Sitida v. Tραγκύλλος 'hoc nomino indientur, περὶ των παρα μαιοις θεωριων καὶ αγώνων β, et brevius a Gollio noet. Att. VIIIII ludicra historia dicitur. et satis probabiliter illud quidem. potes-rat tamen talis disputatio non minus commodo in libris Pratorum, quos in primis a posterioribus grammaticis tractatos esse constat, conlocari. cetorum ut ipso Diomedes vix qui quam antiquo commentario addidit, ita Suotonius in plerisquo satis accurate Varronis

auctoritatem secutus essu videtur. sed Varronianae doctrinas roliquiae in ea quoque parte libri quac de metrorum disciplina scripta est restant. cuius rei corta toStimonia sim ea quae de numeri otrythmi dissorontia bla, i et de cortis versuum generibus bib, 3; 9;l4. 5l8, i 4 Varronis nomine inscripta reseruntur. haee ex Varronis ad Mareollum de formonse Latino libro septimo potita osse conlatis iis quas ex eodem libro Rufinus p. 2708 et 2709 rettulit probabilitor coniecit Rit scholius quaest. Varron. p. 35. hinc progredili et longius. Dum et ex his quae proxime antecedunt et secuntur quaedam ita cum illis rerum natura conoxa sunt ut ex eodem sonis petita osso nil pareat, ot in initio libri ea quao anto Suetonii ex- eurpta posita sunt Vareonianae doctrinno vostigia continere vi dontur. verum de his tion magia nun quaeram quam do reliquis metricas artis auctoribus quos Diomedes secutus ost. nam illud quod volo-bam abunde domonstratum osse videtur, quas sex antiquiore eruditione apud hunc griimmaticum restiterunt, seorum iunximam partΡm gravissimis auctoribus Varroni ot Probo necopiam dobori. Qua aetato Charisius et Diomedes vixerint nullo tostimonio con-Sint. utrumque saepius Conmemoravit Priscianus ot qui hoc paullo antiquior osso videtur Rufinus in commotiuirio de metris comicis,

Charisium Servius in Verg. Aon. VIIII 329 pt salso Cominiani nomino in Vorg. bu ol. 3, 2 l. ab altera parte apud neutrum invenio uortum recentioris aetatis indicium quam illud, quod Terontiani Mauri libello do motris Diona des usus est. eius rei argumentum Lachmannus in Terentia n. p. XIII potivit ox Torontiani versu l701