장음표시 사용
11쪽
autem nunc iuris, nunc earum rerum opifex fuit, F a chitectus, quibus fides, quibus religio , quibus ius denis humanum ioinum,sustentatur. Tot tanta . resgessit, ut non ciuis , hominis nomen videretur virtute, fghria superare . Hoc siemen, haec Hirps est εALDOB RANDINAS Gentis, cuius siru us imperj vis, religio, atq; Reip. virtus alitur ,s confirmaIur . docentidprisca ab HORLANDO MMobrandino rerum gestarum monimenta. Nec enim patriae lum tutor tres fuit, π diligens sd etiam publicae se utis tam acer,
oe acerbus propugnator , ut in eius fide, s tutela,tota ciuitas angores omnes, re molentias oleat deponere. siuare ab ea, honoris ergo,pacis, oe oti parens: stelicitatis auctor dominus spe est locatus , stemper autem habitus. Haec virtus in Aldobrandinorum genere, simper creuit cum aetate, ου ita creuit, ut quaiso iustitiae Iilatera fuerint eorum merita librata, lo potuerinvssam compe seri. siuid alte repetam8 confirmauit id a teneris,ut aiunt,mnguiculis HIPPOLI TVS Aldobrandinus, qui vix adultus ita iura tenuit, ut ea non abal,s accepisse,sed ad alios ipse de caelo attulisie videretur. Mox igitur a TLO U. Muditor Rotae factus, tanto ingenij, s doctrinae Ataxit endore, ut in obseurissima rerum caligine, nusiae prope quaestiones, ου controuersiae, gas, contra ancipitem dubiam mortalium opinionem, has rent inducias, nisiis HIPPOL librandini voluntate, s iudicio. virtutis igitur ergo a SITTO T. Cardinalis Creatus, tanta repente,in eo creuit, cum digni -
12쪽
que plurima rerum simul humanamum, diuinarum auxit gloria. Feracissimus eri,in hac se Uima MLDO BR ANDINORUM. familia, virtutum omnium campus rex qua quid Marti cum Musis: qui Togae, cum sagor quid calamo, cum ferror quid demq. paginis commune sit cum armis, nullo prope negotio fas est intes rer in quibus omnibus , quid assectandum sit docet religio: quod iter ad felicitatem imperj sit in flendum , praecipit ius, oe ratio. uuare in Imperio nullum Eum , aduerses iniuriarum proce as ,s tempestates, ent firmius iure , ου aequitate, cuius in finibus nihil potest quis timere mali, quia ex ijs omnis exulat iniuria. Dissus est grauissimus , ut ab aliorum infinitate recedam .
SILUESTER ALDOBRANDINVS CL M ENTIS VIII. pater, qui Principes optimos quo ἰbeneuolentiae sedere, tanquam Herculeo nodo, ita sibi obstrinxit, ut nulti in re, consueuerint facilius, quam in eius opinione, oe voluntate acquisere . Nihil enim in omni dissidio prater ius: nihil in iure ardentius, quam publicae societatis incolumitatem anhelabat . quid dicerem concordiam, oe amorem Z ut Medicus non HI amicus aeProti, qui eius assutudinem non habeat in odio: ita is patriam minime amat, qui patria non odit incommoda. itas baud quicquam potius habebat, quam ut eius aminopiae pecunia, aut imbecillitati auxilio, aut imprudentiae consilio occurreret: quod cum fecit, nihil, nisi quod regium it Diadema fecit. Vuare nunquam de SIL
13쪽
sipientia cogito, quin mihi veniat in mentem elis Regis Lacedaemoniorum: qui non ali praese se prodesse ludebat: qui sui praesidia, non in populi armatura sed in beneuolentia collocabat. Nam infirmamentis Imperj , nullam neq; valentius beneficio viget Diad ma , neq; gestatur amore gloriosius o Giqui SILUGST ER Uobrandinus tanto erga Patriam semper exarsit amoris incendis , ut pro patria salute , nunquam ωeritus sitssum iugulum ostentare. Itaq; cum posse plus non Videatur princeps , quam quod iubet virtus , oe doctrina mila est principis potemia, quae non videatur SIL
VESTRO durandino semperfusi singularis , N
propria. uuocirca ille mm apud omnes exterarum gentium Principes , tum in Italia, apud π Vrbini,s Feriae Duces , tanti eu habitus , ut illi in consili si deliberatisne SI L VESTR non lum vellent interesst,sed etiam
praeesse: nec eum comitem habere ,sed Ducem gestirent , in rebus arduis sequi. Norat enim hic plebis temeritatem frenare prudentiae rabularum lites'iurgia iure sedare ptritorum libidinem arcere continentiae exemplo su rem iratorum fortitudine restinguere: ac demum impiorum facinora aequitate saperare , re iustitia . Vuare a TAULO IIII. induocatus , s consi tortalis, σF alis creatus , eum se praestitit in tractandis impera habenis, ut Non tam videretur regere . quam quomodo esset regendum alijs tendero. Hic enim quasi de carissicem Tromethei chm haberet accensem , homines ex caeno vitiorum concretos Iapientia lamma , omnes advirtu
14쪽
tem infirmabat: Nee ferro , tu olim Romulus, Romη-nis r sed sanctimonia ,s religione posse, sci ad imperiumater aperuit. Etenim nisil erat SIL VEST EI I. C. sapientia, nisi ars imperandi, oescientia. Hac quid instructus norat ex aliorum re erroribus, quod rectum est sequi , s periculis , quod tutum est ampum, ac deniq;
erudiri ad gloriam ex aliorum infamia. Lus autem omne summa doniuit religione: religionem tot artium dotibus locupletavit e tanta virtutum omnium d nitate honestauit, atq; ea facultate dicendi illuminauit , o in religione non plum iuris, ου iustitia, sed etiam sincrisnoniae eti-deretur magister , oe dominus. siuare in Iorentissimis Italiae G ymnasi s iuris interpres , non tam lingua, s ammanibus ius docebat. Nam cum firmius inculcatur morum disi lina , exemplis: quam verbis , ita vis bat; ut illius vita multorum fiet inmuctis , di pruna. siuanquam gloriosius ducebat hominum oculos, quam aures erudire, tamen non lum voce , sed etiam Ibo, veluti quodam sis, qua in iure , re legibus occulta sint , re retrusa , Eguminauit. Nec ad Mem opus est verbis. Nam cum set lendor fui ordinis , eximium patria decus, atq; exemplar vera, germanas iustitia , non modo , non potuit virtus eius occuli: sed etiam eo Ataxit L lendore ut SILVESTER MLD OB RANDANVS non solum Italorum , verum etiam gentium omnium clarφimum lumen haberetur. Magna , falcor , fuit viri , ex virtute felicitas umma ex liberis quatucr
15쪽
ma reip. summiserunt Architecti, oe opifices. Ea qui
pei orum omnium erat aquilas , qua populorum pax nu tritur , re concordia: ea sapientia, qua cessant male uol rum quaerelae, odia, inimicitiae , bH a , seditiones: ea δε-niq; indu Iria, qua tantum in tractando imperi, clauo malebant , ut illi prater caeteros viderentur totius orbis ,σbona conseruare , oe mala evenere pos . In eo enim quem colebant iustitia campo req; violentiae, neq; fraudi, nec audaciae, nec temeritati, nec deniq; iniuriae vigus en
in quo consi tat locus. Quare in GL DOR R AMDI NIS 'An ea imperandi potissimum laudamr, quae imperantem sic assicit, ut non malit alijs imperare, quam rationi obedire. Iustitia quippe Magistra,volebant Primcipis ossicium, non priuata , publica utilitate se de finitum: oficis eius es e, legibus parere eius, oe Ubertatem populi seruare e Senatus auctoritatemῆdefendere, reuereri, oe obseruare. Imperium enim propter virorum bonorum praesidium, contra sceleratos improbos homines, ea in titulum : huit; Amma potestas concesse, ut vindex iniuriarum, custos libertatis , studex vitiorum ex teret. sivorsum hae 2 nihil en in iure,fν legibus: nihil in praeceptis de officio, re vim tute Trincipis, quibus non flum inuituitur, sed etiam simatur , atq; omni gloria augetur imperium, quod non habemus in Praclarissima ALD OB RAMDL NO R UM familia, exemplorum te timoniseeorroboratum: nedum promptum, oe expessitum
16쪽
De Mim CLEMENS VIn quenquam, praetersa
pientem , adtractandas imperis habenas admittit. Nam Imperanti duplici virtute cum opus sit , una extema , politica nimirum , quam qui habet non se ,sed alios magislonos Ῥiros facit: altera insita quam qui possidet , vir bonus dicitur, nouit sem, timorem, cupiditatem, ac Iram deniq; in rationis sinibus arcere. utranq; enim Summus Pontifex a puero ita traxit de caelo , ut non tam ImperjadminiLIratores, quam cum js irtutem administrandi
mideatur humana scietati si gerere . in quo vix satis diaci potest, quanta ipsi Pontifex dignus sit gloria. Nam ubi deen politica virtus: ibi in Imperis,ex beatis infauria, re miserasiunt omnia. Etenim quobum, quod Romani toties Triumphi Pompeius auctor, re opifex, sola inuidia causa, ad opprimendum C Caesarem impulsus, aucto ut interitusfuit,es magi Iurepublica calamitatis 2 Ea est politica virtutis ratio, ut nisi ne minima quidemscintilla odi sit inter Principes admittenda, si qui uelitgrande incendium accendere. Ain; ne de THOMA MAAbrandino taceam, quid uel a natura, uel ab arte desiderari potere, quo non cultum, ornatum extitit eius ingenium Z tam subtilis fuit Thilosephus, oe orator v hemens , ut magis artes ingenio: quam ingenium at tibus honestare uideretur. mius singularem doctrinam cum omnes susticerent pari eloquentia coniunctam: tum PIUS C. propter admirabilem uim eius ingeni , m rifice oblectatus eia eius consuetudine. uuare itam, pones se, ut haberet, consiliuit ascretis orationis latina.
17쪽
qua ex re summo Pontifici ad voluptatem, non exigua etiam accest dignitas. Nam quid est tam horridum, es incultum, quod eius non stendesieret orationet quid tam incredibile, quod dicendo non redderet probabilita Z Haec, ς multo maiora loquuntur, quae ab eo profectaesum Diogenis Laerti, traductiones. Si maximum et His d cus, est virtus: quanti ab urbe is debebat feri Phil phus, qui lummus erat architectus virtutis Z Non sinaiores sint ingen , oe doctrinae: quam corporis,oe fortunae vires, pluris fuit in urbe T IMAS Aldobranianus
omni Regia si,u a, qui in philosephia Isocratis retinebat
eloquentiam, oe in eloquentia Ari toteus Philosophiam, cuius disiciplina inuentris est legum: morum magistrae ingenij lumen: cos deniq; veritatis Z Nec is adeo etirtutes omnes laudabat, quam unam in coelum atto ebat obse uantiam. uuid enim aut in scholis prosit veritatis disiciplina, nisi veritati obtemperent artes omnes, rementiae, aut in moribus valeat iuris imperium, nisi populi adprobsequium Z non una est, sed omnis uirtus obseruantia, qua detracta, s lex, π ratio omnis relanguesiat oportet . quid 2 Nemo est in tam eminenti dignitatis gradu con titutus, qui recte ante possit imperare alijs, quam cae perit Deo t. Maximo, atq; Ammae rationi parere.
nec exitus potesti, non miser esseimperi e nisi ex animo obediat Principi populus. Ouare nihil est obedientia ciuium, nisi urbis felicitas ,-Principis gloria. Nam quorsum duplex ius , domum unum, alterum positiuum Z Vt huic populus, alteri Princeps cum subjciatur, intelliga
18쪽
mus virtutes omnes , in obedientiae praedio nasci , re posse ono. Hac una virtute THOMAS QUO -- dinusse oblectabatur,ut ma et rationi parere , quam vi- - -.ris imperare . qua in re , non tam suis Filosephus: quam philosophorum omnium lumen, atq; sapientia decus e nec adeo virtutibus omnibusfuit instructus: quam ipse viriuium omnium minister simul, oe magister. siuare tanta apud TIUM C. fuit auctoritatis , ut vix quicquam fmmus Pontifex ratum haberet, nisiquod ante TH GMAS Aldurandinus probasset. Sed quid ego hae de summa doctrina THO MAE EAldobrandini 2 uu--dmodum ab uno Hippocrate uniuersa medicinae adimmenta ,sic ab eo εALDOB RANDINO omnia pol ticae virtutis, ad bene beates regendum, praecepta fas erat optimo cuis Principi haurire . siuas igitur Caraenalis P. εALDOBRANDINVS, THOMAM Patruum imitatus coelecti iritus a statu, continenter arcen- do populum in rationis Drofudit animi flui sententias, eas volui, non minori fide, π integritate, quam studio, flertia longe lates perquirere, atq; tanqua veros recte,s feliciter imperandi aphorisinos in unum locum congerere. Necsolumprobauit hoc meum consilium M. TAPTAST A sola primarius iuris fanonici in I icinens Gymnasio, interpres e sed etiam veluti quodam Hudis ardore inflammavet. Nemo enim potest non prudenter agere qui prudenti mi viri fiat iudicio. ita autem illi iuri frudentia struat momenta omnia , ut totus videamr ex Isire
pendere, ου iustitia. ab eo exim lex non modo publice δε-b M. cendo,
19쪽
eendo, olfunditur aperta, aut titem explicatur diuidem do: aut incognita demo ratur definiendo: aut incerta probatur argumentando a aut anceps π dubia illustratur interpretando: sed etiam ita colitur , s obsiematur , ut ilia nunquam videatur sine iure publicae utilitatis, π communis commodi restrare . Nam quid de AdobrandYnorum iuuitia dicerem ' quemadmodum non vir ab uxore ,sed uxor a viro nobilitatem capite ita apud Aldo an-
dinos, non is titia ex os j dunirater sed Umij dignitat
eae iustitia, monimenta fiumit laudis, oe gloria. Hac autem in CLEMENTE VIII. tanta eri, ut iuni-uam, neq; virtutum omnium optimam ,sicuti Plato ne admirabilem, ut Arinotetis: nec prauanti mam veluti Cicero: nec sundamentum perpetuae commendationis ,πfamae quemadmodum cateri , modo gestiam nominare sed una cum Demosthene velim , aut cogar potius eam Reip. felicitatem, atque mundi animam appellare. Nam
quid est semmi eius Pontificis iustitia , nisi rerum humanarum , ου Humarum vinculum: nisi Terrae , re Caelimeluti quadam amicitia Z nisi interioris , oe exterioris hominis Tranquilfitas 2 nisi quasi pabulum religionis: nisi
decus communis vitae , oe publicae salutis firmamen- um ' Nihil maiorem in modum i Antiquitas anhelaust, quam Principem diuina ferri, ducit virtute. Nam cur hidem a Thetide Memnonem ab Aurora : Theseum a Neptuno: Romulum a Mare genitum esse volebat Z res fa, oe commentitiae, in fabulis magnam anseam mortalibus porrigunt veritatis. Non est Principis virtus ex scholis
20쪽
scholis accersita, sed de coelo profectae non vigilijs, s laboribus comparata ,stdveluti quadam ex haereditate nata . T iis est in Praeclarissimo Heroum genere. IO A M'. NES EAldobrandinus Ammi Pontificis Frater: sapientiae exemplar, s Hetrum decus. Nam ille primum Auditor Rotae,iura omnia veluti quadam diuinitater creauit debilitatae deinde Cardinatis,ita vitae sn timonia Scclesiae Romanae dignitatem honestauit, ut non Ρ-lum stlendor uerit siti ordisis sed etiam, recte PIO T.
a quo in Collegium Purpuratorum patrum cooptatus fuerat , animi canta, verecunda ,s incorrupta integritate,
sapientiae nomen vi 9s sit sperare . Vuare columis CLEMENS VIV dicere Pont fatum ex eius morte orbum ad se peruenisse: in Pontificam,ideo tibi locum fi
se datum, quia non esset superites IO ANNES serae
ldobrandinus . t qui longius Super res is,qui tantam imperi' molem flustinebat, es epotuisset 8 nescit pietas,quod graue,macerbum est shonestum sit modo, timere: mori pro patria, pro religione, pro imperis libertate gloriosium esse ducit, suave. Hac ea, ut seo docuit IO AMNES Cardinalis in tituto, virtus Aldobrandinorum: Hac eius Antiquissimae familiae indu tria: hac lauso sgloria, quae in pietate, nihil videtur Antiquitati conce dere . Nam laudatur apud Romanos, A tellus Pontifex, qui Vestali AEdefr tuto flagrante ,per media ammas, Palladium, ex incendiosi Uraxit, s iure quidem laudatur, quippe qui malebat pietatem sine vita . quam viatam sine pietate. Laudatur, tot ante seculis AEnea pietas, , quod