Orderici Vitalis angligenae, coenobii uticensis monachi, Historiae ecclesiasticae libri tredecim; ex veteris codicis uticensis collatione emendavit, et suas animadversiones adjecit Augustus le Prevost

71쪽

ω HISTORIA ECCLESIASTICA. 56 596J singularis, abstinentiae erat praedicabilis; creber in oratione, hilaris in exhortatione. Prosperitate nesciebat extolli, adversitate non poterat frangi si). Quod ei deserebatur a populo fideli, pauperihus qui ad eum

confluebant mandabat distribui, dicens non oportere monachos aliqua de crastino sollicitudine angi. nQuadam igitur die deficiente copia Pariis, pauper adjanuam veniens, eleemoSynam postulare coepit. Qui cum denegantem se habere quod largiri posset, ministrum inclamaret, venerabilis pater ait: Frater, quares negligis clamorem Pauρeris p Da, quσυο, eleemOsrnam inopi. At ille : Non habeo, inquit, Pnter, nisi dimidium panis quem reservo parvulis nostris. Nam Ccntem geCiandum jussum tuum ero Oi. Cui ille: Non

debes hinsitare, sti. Nuin legisti prophetam dicentem : Beatus qui intelligit super egenum et pauperem; in die mala liberabit eum Dominus su)ῖ Nunquam sane desinet siletis conditor pascere, Pro quibias

dignatus est, a us cruci, Pretiosum sanguinem impendere ptiis a venerando patre auditis, minister dimidium panis quem reservaverat parvulis, uni simulorum tradidit, dicetis r Cito curre, et pauperi largire, Seianoli eum re ociare. Qui jussis obtemperans, tamdiu cucurrit, dotaec egenum sere uno suadio a monasterio

remotum reperit S . Cui cum diceret : Accipe, Domine , eleemoVnam quam tibi abbas mittit, ille ha

72쪽

56 596J LIBER SEXTUS. 6 iculum, quem manu gestabat, in terra defixit, Deoque gratias agens, ambabus manibus agapem sa) suscepit. Cumque de humo baculum abstraxisset, nec adhuc eleemosynae portitor de loco recessisset, subito sons maguus, cuspidem baculi secutus, erupit, qui usque in hodiernum diem ebullietis, ibidem fluit ..In quo loco multae infirmorum sanitates patratae sunt, et de longinquis regionibus febricitantes pro desiderio cura tionis illuc asciti sunt. Per visum etiam pluribus jussum

est ut pro salute nanciscenda Uticensem saltum quaererent, et de S. Ehrulsi sonte qui manat illic, biberent. Plures igitur de Burgundia vel Aquitania, seu de aliis

Galliarum regionibus exierunt, Uticum cum Summa dissicultate quaesierunt, et vix quia tunc locus ille obscurus erat, uti desertus) indagantes, invenerunt. Tandem in vetito sonte cum hausissent, et inde cum sancti Dominis invocatione sideliter hibissent, seu caput vel alia membra lavissent, recepta sanitate gaud

bant, Deoque gratias agentes, ad propria laeti redibant. to Si-1o6O. J Haec ibidem per multa saecula frequenter usque ad tempora Henrici regis Francorum su) ag

bantur, dum post devastationem Davorum raro cultore Uticensis pagus incolebatur. Tunc quidam pagensis, Dinmine Berengarius, ex paterna successione illud rus suscepit; et, ne adventantes infirmi sata sua devastarent, sontem sepe circumclusit. Doletis namque ruricola crebro

irascebatur quod prata, horti, et alia quae in circuitu

eommvn dans les eglises aux principales solennites, inais dans Gloide nourriture distribu aux Pauures.

73쪽

62 HISTORIA ECCLESIASTICA.habebantur, ab extraneis, qui causa salutis illuc poti- fluebant, Conculcabantur. Ab eodem tempore miracula sanitatum ibidem fieri cessaverunt, quandiu Pra satus Berengarius et heredes eius Leterius et Guillelmus atque Gervasius praedium illud possederunt.

pauperi, ecce utite Solis Occasum quidam clitellarius astitisse pro foribus cellulae visus est, pane et vino susti- cienter Onustus. Qui vero eum adduxerat, dicens se sod-neratorem I esse, ministrum advocavit. Cui tradens quae detulerat, ait: Pade frater, et da tuo abbrati. Quo dicto, velut iter acceleratis, equum ascendit et festinus abscessit. Cumque pater personam datoris requireret, responsum est ei quanta celeritate discessisset. Intel

lexit ergo haec sibi a Deo delata suisse, et exhilaratus spiritu, gratias egit pietati ejus immensae, qui multi plicat misericordiam suam servis suis, et Peddit plura pro paucis. Ab illo vero die nunquam defuit illi, quod poscit usus humanae fragilitatis . nu Sed cum paulatim, pio Domino praeSta rite auxi lium, temporalibus bonis augmentari coepissent, duo

saevi latrones ex alia proVincia, audientes multiplicari eorum substantiam, direxerunt gressum ad beati viri cellulam, et assumpto grege Porcorum, Cum silvam egi edi sestinarent, reciprocato itinere ipsam eremum coeperunt circumire. Et non invenientes liberam

an paravant.

74쪽

LIBER SEXTUS. 63 56 506Jexeundi potestatem, obstupefacti cur hoc contingeret, et jam errando satigati, audierunt signum, quo fratres acciti convenirent ad consuetae orationis studium si). Ad cujus sonitum nimio terrore perculsi sunt, et v lictis porcis ad hominem Dei velociter accesserunt. Et consessi crimen quod egerant, secti sunt ei monachi. nu Verum ad commendandam illustrem gloriam magistri, non illud tacendum esse duximus, quod per quemdam discipulorum ejusdem honorificentissimi viri exhibuit praecelletis gratia septiformis Spiritus. Corvus

namque, qui Prope monasterium nidificaverat, ova furtive rapiebat, et per insertam senestram resectinvium intrans, Omnia turbabat, nidoque suo quod tollere posset asportabat. Tunc unus ex fratribus, cujus hoc erat Osscium, simpliciter orans inquit : Domines, vindica nos de adversario, qui auqert quoae nobis

donat tua miseratio. Nec mora reperierunt volucrem sub arbore mortuam, qua sibi collocaverat nidum γ . Sic quidquid eis nocere voluit, aut cito p riit, aut poenitens melioris propositi habitum recepit. MIgitur cum omnium inspector Deus gloriosum ce tamen Ebrui si dilecti sui clementer aspiceret, COPillius fidei soliditate roboravit, quatinus Perae eranS

75쪽

in bono opere, exemplum seret caeteris regularis disciplinae. Qui licet vehementer arderet adire rem tioris deserti loca, et hominum declinare consortia, prudentiori tamen consilio deliberavit praescias Prodesse exercitui, cujus dux atque magister extiterat propositi. Metuens videlicet, si se iundamenti auctor subtraheret, Opus aedificii propter novitatem aliquate-Dus vacillaret, praecavebat ne, dum sibi locum quietis provideret, aliis detrimentum foret. Persistit ergo princeps agonizantis si) exercitus. et in acie ut miles pugnans, et extra aciem ut sortis ductor per incrementa virtutum sese proserendo sublimans. Cujus celeberrima sanctitatis opinio plurimas PercurrenS Pro

vincias, ad ejusdem professionis luctamen) ία felices

et strenuas, Deumque metuentes personas illexerat. I radebant autem beato viro domos, praedia, POMe si Ones et similias, rogantes ut eis monasteria aedificari praeciperet, et ordinem quem vellet vitae solers pastor imponeret. Quorum petitionibus vir sanctus adquie

it, et X v monasteria virorum seu mulierum regulariter instituit, et singulis probatissimae vitae personas praefecit. Ipse autem proprio coenobio, quini prius

aedificaverat spraesuit S), in quo jugiter in Dei servi

tio permansit, exhortans fratres u ad altiora progredi, et pertimescere multiformes insidias diaboli. is Fama sanctitatis tanti patris pervenit ad aures principum, qui temporibus illis frena regni rexerunt Francorum, qui nuper submissi fuerant leni jugo Christianorum.

76쪽

LIBER SEXΤUS. 65 Clotharius enim Seuior annis quinquaginta et uno i regnavit, moriensque quatuor filiis suis regnum in I trarchias divisum reliquit. Icari herius itaque Parisius, Ηi I pericus Suessonis, Guntrantius Aurelialais, et Si gisbertus Mettis regni sedem sibi collocavit. Sigisbertus autem, qui junior omnibus erat, primus omnium

duxit uxorem, filiam scilicet regis Galiciae a), Brutii-childem, quae peperit ei Childebertum regem, et In-gundem, Hermi neget di Guissigothorum regis et martyris 5 conjugem , et Beriam Adelberti Cantuariorum

regis uxorem 4 , atque Bovam Deo sacratam virgi-

Dem 5 . Deinde post uni annos si , fraude Hil perici

sta tris sui occisus est, et Childebertus adhuc puer cum Brunichilde matre sua regnum adeptus est; quo sere xxv annis fortiter, ut in gestis ejus legitur, potitus

que sa parente. Et petit-etre M niece. 6) Aous ne favons pas de ques evenement notre aut eur sati partirces liuit annees, a molias que eo ne soli dii mariage de Brunehaut en

77쪽

periit, Theodeberto su) et Theoderico S) siliis suis

duas Tetrarchias, patris videlicet sui, et Gunt iani pa imi sui, dimisit; cum quibus Lolliarius Magnus, Chil po Dici filius, sero xx annis inimicitias exercuit. Tandem Tlio ebertum regem bello peremit, et vetulam Brimiaichil dem ad caudas equorum indomitorum crudeliter

ligari secit 4 , potentem reginam, cui quondam Gregorius Papa, ut in gestis pontificalibus b) et Registro G)

declaratur, suppliciter saverat, frustratim discerpsit. Sic Dimirum, omnibus dein illis de medio ablatis, moria D-chiam Franciae solus Oblinuit, moriensque Dagoi,erto filio suo, cujus gesta Francis notissima sunt, reliquit. In illo tempore, dum isti Gallis principati sunt, Romanum imperium Iustinianus et Iustinus mitior tenuerunt, Tiberius quoque et Mauritius, Phocas et Heraclius ). Apostolicam Vero sedem tunc rexeruiat

autem .

las in uno volvimine arctans, in libros XII distinan, et Rogisti uni nominandum esse decreυit. 7J Les regnes de ces em pereura emhrassent depuis 527 jusqu aisii sevrier Mi. Nous cmyons inutile do donner les annees do chaeundvox mur la seconde lais. Voym ei essus, i. I. p. 33a et Ani

vantes.

78쪽

LIBER SEXTUS. 67Ηoinii a et Johannes, Felix et Bonefacius, Iohannes et Agapitus, Silverius, Vigilius et Pelagius, Johannes et Benedictus, Pelagius et magnus doctor Gregorius, Sabinianus et Bonefacius, Deusdedit et Bonincius, in sollemnitate omnium Sanctorum famosus si . In diebus illis Rotomagensem metropolim tenuerunt Flavius et Praetextatus, Melantius, Hildulsus, celebrisque proles

Benedicti Romanus sci .

Haec de chronicis Pimatus hausi, lectorique meo satisfacere voletis, breviter annotavi, ut satis eluceat

quibus temporibus octogenaria S) floruerit in mundo vita sancti patris Ebrulli. Nunc ad quaedam nitor

euarranda regredi, quae non scripto, sed seniorum didici relatione. In nimiis enim procellis, quae tempore Danorum enormiter furuerunt, antiquorum scripta cum basilicis et aedibus incendio deperierunt; quae servida juniorum studia, quamvis insatiabiliter fiatiant, recuperare Dequeunt. Nonnulla vero, quae per diligentiam priscorum manibus harbarorum solerter surrepta sunt, damnabili subsequentium negligentia, prola pudori interierunt; qui sagacem spiritualium prosunditatem patrum libris insertam servare neglex Punt. Codicibus antem perditis, antiquorum res gestae oblivioni traditae sunt; quae a modernis qualibet arte

79쪽

recuperari non possunt, quia Veterum moi imenta cum mundo Prpetereunte a memoria praesentium defi

ciunt, quasi grando vel nix in undis cum rapido flumine irremeabili ter fluente defluunt i . Nomina locorum, in quibus pater Ebrullas xv m

nasteria Construxit, et vocabida patrum, quos idem coenobialibus turmis vicarios Christi praefecit, variis mulationibus rerum Per CCCC annos abolita sunt, quae

sub multis principibus a Lothario Magno et Childeberto contigerunt, qui usque ad Philippum et Lud vi eum ejus illium a) in Galliis regnax runt. Quae damtameri utinosi senes visa vel audita siliis Ore saeundo retulerunt, quod nihilominus et ipsi tenacis glutino memorite retinuerunt, et sequenti aevo divulgaverunt. Digna itaque relatu serentes fratribus suis insinuant; per quae dura mortalium corda Creatoris ad amorem incitant, De pro abscondito in terra talento cum torpenti servo damnationem incurrant. Igitur quae priscisa patribus jamdudum puer didici, auscultate, et mirabilem Deum in Sanctis suis mecum magnificate.

58 -596.J Dum longe lateque fama beati patris dii-sunde Petur Εbvulsi, ad regis Franciae pervenit aures Chil deberti. Qui nimio cupiens desiderio videre illum, cum uxore sua 5) et aliquibus de samilia sua perrexit licuin 4 . Cumque prope monasterium viri Dei rem

80쪽

f587-M J LIBER SEXTUS. 6svenisset, in locum scilicet ubi nunc basilica in honore beatae Dei genitricis et virginis Mariae si constructa

est, de equo revereriter descendit, ae ut omnes ad Obviandum servo Dei honeste se praepararent, imperavit.

Tunc clerici qui comitabantur ei, vestimentis induti

nstiterunt, manus ad reliquias atque cruceS, quas Super pallia posuerant, miseruiat, et eadem resumere Voluerunt, sed Dullo modo movere potuerunt. Unde Omnes, Dimio moerore a flecti, in terram se prostraverunt, et

misericordiam Domini suppliciter deprecati sunt. Re

gina vem, sese voto Constringens, ait : Si Omnipotens