장음표시 사용
391쪽
in in itinere dederat,recordaretum, proque certo sciret, penesse unum esse ignem & gladium, sed interim sibi quisque prospiceret, ac mutuo alter alteri subsidio esset. Posthec abeunte Alfonso miratus est eum Rex cum lato scientiam usi tanta laborare consilii inopia adeoque timidum,ac siuspitiosum essessiim, v t non suis modo sed alienis conspirationis suspitionem ini j ceret: id eoque de illius rebus sublimere coepit,venitq. Oscam,ubi conuentus indixit, ut propter causas ibi relatas, aduerius Artalum, tu obfacinus ab eo
contra Zuerenses perpetratum, tum,quia citatus venire recusaret.
bellum mouerenti ad idque sibi adessent Regii stipendari j equites. Hoc promulgato bello,protinus,non minus in Catalonia, quam in Aragonia seditiones orta fuere,ae tumultuari coeptum, notam Artali caussa,quam Petri Principis, qui Femandum Sanctium fratre. iam no occulto,aut simulato; sed aperto prosequebatur odio, post reditum e Palestina Siciliaq. de inita ab eo cum Carolo amicitiam: eoque res progressa iam erat,vi saepius illum occidere tentarit: potissimum cum Burrianae uterque ageret. Ibi namque quidam Petri famuli distractis gladijs tota clomo discurrere, atque Sactium quaerere ausi sunt,illum confossuri hauddubie, ni se Sanctius foras cum uxore subduxisset. Porro referetite AEotio, Petri odium crevit in Sanctium,non solum quod amicitias liuerit cum Carolo,sed quod sibi ipse persuaserit,Sanctium ope de instinctu Caroli commoliri sibi necem, ut libere is Regno potiretur. Verum Sanctius cognito Petri furore , neq; quieturum unqua nisi se,quoquomodo sublato,ad eos Cataloniae Barones, seu Regulos recurrit , qui gubernante Petro acerbe ab eo tractati fuissent;eoque magis in eum male affecti, ouod Guillermum Odenam virum nobilissi stram,atque ex per illustri stirpe ortum, in confluentem, acerbiore , quam par erat, poena, demergi iussisset. Quin ope etiam Sc auxilio Simonis Vrre soceri, unius ex potentissimis Aragoniae proceribus, qui olim Al- fonsi Principis partes sequetes, suis fuere a Rege possessionibus ob bati pr sidium sibi contra Petrum impetrauit; qui omnes mutuo sese iureiurando obstringentes Sanct ij partes secuti fuerunt. Itaq. Sanctius,ut primum se ab insequentium manibus eripuit confugit ad Regem,eique denunciauit,quaecunque a Petro tentata fuerant; ipsum
392쪽
ipsum obsecras ut se ab iniuria,& imminenti interitu liberaret : suppliciaque de licarijs sumeret: quibus demum adiecit, si te vivo pattre, frater insurgit in fratrem, quid quaeso, te mortuo faciet quid non erepto a te Regno,quod ,forte machinatur,in utrumque molietur Debet igitur praceps,atque execrabilis fratris iracundia in fratrem,te communi patre,reprimi; ni utroque simul, atque uno die, orbari vis filio Timendus est enim desperatus magis , quam fortis animus: facile quippe contemnam meam ipse vitam, modo illi sua eripiam.Quamobrem te lupplex oro, ut Sc qua debes pater clemetia,&qua potes Rex iustitia, haec tam impedetia filiis,& Regno mala de medio tollas.Hac Rex intelligens,ingemuit,tulitque nimium
acerbe tam diram inter filios ortam discordiam; quae plane proceruinter se dissidium,atque utriusque Regni in partes diuisionem. portendebat:occurrendumque malo esse,quam citissime duxit. Vnde sagunto profectus in Aragonum,conuentus in oppidoΕxea equitum indixit. In magnis enim Reipub. malis, tanquam morbis modendis,h c una erat a conuentibu consili j capiendi caussa, sumpta medicina. Petrum ergo Principem, dc uniueribs Regni proceres eo conuenire praecepit. In quibus inter alia,edixit comiti Pallariems,& reliquis Cataloniae proceribus nequis comitem Foxensem , tu contra Regem Galliae bellum geretem, re,milite, aut armis iuuareae id q. non tam odio Comitis,quam ut motum,Scstrepitum armor eius occasione belli gliscentem, e Catalonia tolleret. Adhac Petrugeneralem Regni procurationem deponere iussit, consilio muli rum procerum,qui Regni tranquillitatem optabat. Praeterea in caussa Artali.&Zuerensium,apr fecto Iustitis Aragonum sic est pronunciatum.Vtin compensationem damnorum ab Artalo inflict rum priuaretur omnibus bonis,eorumque possessio iure dominaet Zuerensibus traderetur. Verum antequam conuentus dimitterentur,Artalus,interuentu Petri Corneli j soceri sui ,&amicorum Exeam veniens, Regem orauit lupplex,ut sibi ignosceretur,aut sabiem sententiae seueritas benignitate Regia leniretur Cuius orati ne permotus Rex,consilio procerum, atque Baronum utriusq. Re-
ni necnon litteratorum hominum iudicio commutata sententi . Artalum sic conde nauit rutis .xx. millia solidum monetae Iaccensi
393쪽
pro impensisset retiatque ad quinquenium ab omnibus Regnis& dominatione Regia relegaretur: criminis vero consortes,Lupus Diagius Sentia,Simon Alanus Didacus Gurrea,&Petrus Ortigius,
ad decennium.Dimissis conuentibus, Rex Valetiam venire statuit; ingressusq. iter, venit urolium,ubi simili,quo antea hospitio a ciuibus magnifice exceptus fulta tenuitque memoria amplissimum iblud ac commemorandum, sibi ad Murciense bellum proficiscenti oblatum munus:proque eo, atque ipsorum satis comperta fidelitate, se perpetuam eis gratiam habiturum,expressiit. Itaq. perueniens Valentiam,ad certat i diem Couentus Algezirae indici iussit Petro
interim iniquo semper animo in fratrem affectos ac toties exhortati, atque precanti Regi,ut illi reconciliaretur, morem gerere recusante. Vnde Rex praetentibus Valentino Episcopo, Iacobo Sarro-ca Ilerdat Sacrista, ac etiam Petro Granatensi religiosissimo Franciscano quin Sc Thomasio Iunquera Iurisconsultissimo, denuo Petrum exhortatus est,ut quas gerebat cum fratre inimicitias deponeret, ni paternas vellet subire; alioqui . iam se, non ut patrem blande , sed ut Regem , & iudicem,seuere in illum animaduersurum yerum Petrus nihilominus factus iracundior,neque ad ea respondens,e consessu abi jt,eaq. nocte clam tribus soldm comitatus equitibus, Valentia exiit,fraternas omnino iniurias vindicaturus. Tunc Rex decreuit modis omnibus Sanctium a quouis damno & iniuria defendere,atq. in Petrum,a quo valde alienato ani mo ob eam re esse videbatur, animaduertere.Qua occasione Sactius,socio SimoneVrrea socero venit Valentiam,vbi maximis Regi gratijs actis, pro suscepta sui caussa,& defensione: rursum ipsius consilio Caesaraugustam reuersus est. Non enim erat ei tutum Valentiae sese Petri libidini committere. At Petrus sua conscius insolentiae, amplius paterna erga se indulgentia no esse abutendit ratus,caussam sua apud Rege,utcuq. cohonestare decreuit. Quare Ruigiu Simone Lunam,se Thoma Iunqueram,cum mandatis ad illum misit,atq. praesentibus Bernardo Guillermo Entensa Ferrugio Ligana,& Petro Martino Luna ,Thomas,ut erat instructus, Petri mandatum sic exposuit;
Nunquam fuisse Petri animum Regi, qui de Fernando Sanctio turpia bc acerba sibi nota erant, prodere; sed habuisse illa diutius
394쪽
suppressa quod talia essent,ut sine maxima fratrum ignominia impunita remanere non possent. Verum quonia ea patefieri tibi ta anxie peteret;certo sciret,Sanctium in hac verba prorupille.Rege omnino indignum Regno esse quin& illum procurasse veneno I'et rude medio tollere,ut ipse Regno potireturaesteq. pleroi q. Aragoni proceres huius consilij,atq. proditionis consortes seq. ea omnia notista sed tanqua verissima, suo loco, tempore probaturum.Qulsus auditis, Rex nonnullam ijs fidem habens, quod ea consonane quodammodo viderentur,cii iis,quae paulo ante ab Alfonio Castςllae sibi fuere enunciata ivnde grauiter comotus fuit, proptereaquod seu vera,seu falla,infamiae non parti suis inferrent. Quare cu et idem proceribus in parte Aulae secedens dixit, non sua, sed illoru intere, he, eiuscemodi criminationibus satisfacere. cu per eas ipsi nonnulla etiam perfidis macula notarentur. Ad quae Simon Vrrea, nequaqu satisfactioni locu esse respodit: cum is, qui talia proferret, lacerdos infimi ordinis esset,deq. suo ea omnia confingeret: aut si reuera dfmente petri referret; eo, se minus obligatos esse ad reuincendum illu cui ut successuro in Regna, fide suam obstrinxerant, neq. licebati plum redarguere.Tu Rex legatis respondit, se breui fac tum, ut
Sanctius obiectis criminibus satisfaceret, alioqui puniturum illuni. At vero Petrus Algezirae,eo se animo continebat,ut, Sanctio belluillaturus,secreto copias copararet. Quapropter Rex eo ire statuen ,
Antistites,& proceres conuocari iussit: ut eis praesentibus Petruinab impotenti protervitate deduceretaeunaq. flumini proximus per . palustria ibi loca venatum iret, Petrus no longe ab eo cu triginta equitibus vada Segarrensia pr tervectus, Corbera oppidum ingre sus fuit. Itaq. conuentibus inchoatis ad quos venerat IacobusRegis filius ex Vidauria, Bernardus Olivellanus Archiepiscopus Taciaconensis,tu S: Barcinonensis,llerdepsis,&Valetinus Antistites cualijs proceribus Regnom,aR legatis Cesaraugustae, Turolis Calata
jubij,& llerdae ciuitatu proposuit Rex insolente Petri Principis pertinacia,maleq. astectu animum in Sanctui fratre que bello persequi statuerat quodq. se inuito,copias cogeret,oppidaq.& arces, que ab ipso acceperat,milite & armis munire no de iisteret ac neq. vellet iure cotedere;neq. fraternas cotrouersias patris iudicio sed bello mal-l a let di.
395쪽
let dirimere. Qui cum audissent Antistites,&pletiq. ex proceribus,
Corberam petierunt,ut Pettii a comouendo bello,contra patre magis,quam contra fratre deterrerent. Repugnante Petro,ac neq.c uicquam in ea re illis proficientibus sta alte insederat in animo odij virus in fratre Rex ira motus, Algezira exies,Setabim abi jt,deq. persequendo Petro cogitauit Id sentiens AntistesValetinus vidensq. . irato Rege, conduplicari Petro hostem male l. cessura ei omnia, ni resipisceret; Petru ia no blande,sed acerbe monere coepit; desineret utiq. patri repugnare qui ta propeso in eu animo fuerit, ut reliquos filios pretipso conleplerit: quo magis caueret, ne in summi cosellis patris ira incurrere qui filios paretibus minus obsequetes acerrime punire sit solitus. Proinde se totu patri nulla coditione,traderet, nihil no ab eo cum veniae tum gratiae & amoris impetraturus. Iis Antistitis dictis permotus Petrus te toto animo patri dedere decreuiri qui ia ante Christi natale Setabim profectus erat,adducto lecti Hospitalis ordinis promagistro que in vinculis iusta de cauissi retinuerat.Ingressus ergo regia, illico sese ad regis pedes prouoluit,ac dextru pede osculatus supplicis animi verba protulit nec a lachrymis tε perauit fuitq. aRege benigne acceptus aras enim amor in eu erativi nulla neq. exhauriri iniuria, neq. debilitari repugnatia potuerit. Quae reconciliatio Petri,non minus Iuspem omnibus , qua Sanctio postea pernitiosa fuit proptereaquod Rex ab eo tepore,quasi afflatus veneno Petri, pedibus omnino in eius sente iam contra Sanctiuabist praesertim eu animo reuolueret quacuq Sactius Caesaraugustae una cu proceribus fuerat machinatus; quo tepore fuit propositu Bouaticu ad sumptus Murciesis belli quantisq. modis regii Maiestate
conlepserit,eamq. insoletibus,ac odiosis verbis detuleritis eq. totius factionis,sive initi; colpirationis procem caput constitueritiae non
Aragonenses modo sed Catalanos Regulos ad conspirandu concitauerit, quodque in eo tande,non filium,sed perduellem habuerit; quae quidem nullo modo impunita dimittere decreuit. per id tempus Theobaldo Rege Nauarra sine liberis decedente, ricus eius fratrer in Regnum luccessit qui pactis & conditionibus olim a Margarita, & Theobaldo Rege cum Iacobo initis', stare nolens, ius ad Regnum Iacobo auxit: sed illud tunc armis repetere intermisit
396쪽
Rex filiorum dissensionibus impeditus Quo etiam tempore, Ma bonet mortua est, atq. ibidem sepulta Berengaria Alfonti Comitis Moline filia cum qua aliquot annis , matrimoni j fide data nuquam tamen praestita contubernii necessitudo Regi coelibi fuit, tam libere id quide,ut ipsemetRex quod de se testatur sepenumero nullius tibi conscium peccati,praeterqua Berengariae,esse diceret neq. aliud tibi,cum hostibus pr lium commissuro confitenti peccatum occurrere; quaqua sub spe coiugi j no condenandum putaret. Sed decedete illa,cu ingrauesceret aetas non amplius visus Rex fuit simile quid qua comitille. Constat etia nullos ex illa filios suscepit Ie taetsi Re eipla haeredem constituerit oppidorii Felgosij dc Caldelae quae in Renno Galletiae sita possidebat. Eode vertente anno. nonnull:s Caste, te proceribus indignitate Alfonsi comotis, ad Rege Granair deficietibus auditoq. rumore de Atreiusepho Maurus iocii Rege quod is in B licam prouincia breui, ac cu innumerabilibus copiis esset traiecturus Alionsus,& Iacobus Requena conuenerunt quod nuccelebre oppidum in finibus Valentini Regni positu est ibi j. auxilia sibi mutua aduersus trasmarinbs ad uetantes hostes polliciti filere:adiecitq. Iacobus, se in praeliu cu illis descensuru, ne l. defuturii unqui Adonib Jc suis. Vnde missis praesidi js ad fines Valentini, & Murcisssis Regni, Iacobus cum nonnullis proceribus in Catalaniam revectius Mopelleriu petijt. Vbi pacta inito cit Philippo FrancorisRege;
qui Fox elem Comite tenebat in vinculis, liberatus comes fuit,& mgratia Philippi restitutus:ad idii. Iacobus n6nulla oppidula pro Foxesi Philippo concessit.Porro per Mdpelleriensem dc Catalana di . tione bellu aduersus Granatessem, & Maurusioru Reges in LbsidiuR lionsi promulgauit;proceresq. omnes, quoru ditiones de loca,be neficiario iure a Regi sus ipsoru maiores acceperant, ea lege,ut bali tempore Regi pr sto essent accersi iussit atque indici se duce re id bellum prosequendu, ne se quispiam excusasset. Ex quo Gerudae Ugoni Sentapaulo Iustitia praefecto , viro pernobili, bellissi te
experto mandauit,ut conscriptas copias quamprimum Valentiari deduci curareti Inde vero Ilerdam perueniens, inuentum Vice mitem Cardonensem rogauit,visse,ac exercitum sequeretur. Cumque Cardonensisse excusaret, ut qui sibi manere, perinde aeta
397쪽
Eui liberuia esse arbitrareturii teneri eum ad seque Edum se. Rex ostendit tam iure, quam stipendio militari.Sed renuente Cardonensi cum alijs sex Baronibus Cathaloniet, simili iure, atque stipendi js Regi addictis, dissimulare tamen haec in praelenis decreuit, ne a proposito itinere impediretur; quandoquidem intellexerat Granarentes aduentantis spe auxili j Maurusiorum, ardentius persequi bellum coepi sse contra Alfonsums ideoque magnam illorum partem exercitus oppugnandis Murciensibus destinarat. Quare Bernardum Olivetiam Archiepiscopum Tarraconentem uniuersae procurationi Aragoniae , &Catoloniae praefecit; tametsi prouocationum cognitionem, Regio iudicio reseruatam commilit,ac delegauit: indeque Valentiam se contulit, ubi collectis Aragonentis exercitus reliquiis,cu uniuersis copijs Setabim, inde Biarium peruenit: iu6 Iacobus& Petrus ex Vidauria filii, cum alijs quoque fratribus, ac multis Aragoniae proceribus,conuenerant ad Regni praesidium. Cum igitur ad eos Rex venisset, vehementer latatus est. ipsisque collaudatis,cum omni exercitu Murciam se contulit;ubi ab v nive so Christiano simul & larraceno' populo, laetissime exceptus fuit:ei-wae tanquam vero Regni expugnatori,patriaeque liberatori ac d mino, Regius omnino honos delatus.Vesiim neque Granatesibus, neque Maurusijs bellum in eam partem mouentibus, diebus non amplius quattuordecim, ibi substitiis quos tamen partim lustrandae
urbi,areique reuisendae,ac muniendae; partim aucupio,& venatio ui
impendit,confirmatisque urbanorum animis, atque presid iis in finibus disposita, Valentiam , dimisso exercitu, remigrauit. Sed iam
Rege Algeziram ingresso,venit eo Petrus Alcaianamus vir sane venerandus,atque Dominicam institure religiosiissimus: quem Gregorius X.Pont. cum litteris & mhlatis ad Rege legauerat: eius lcgationis summa h c erat; Hortari PHt.Max. ac praecari Regem,ut Lugdunum contenderet ubi totius orbis Concilium cogi edixisset atq. maiora,quam unqua Christiane Reipub.negotia agenda essent ne- pede Aierosolymitana recuperada terra;& deGraecoruEcclesia ad gremium,&sensum Romanae traducenda. de quibus multis ante annis, quamuis frustra actum fuisset, in praesenti tamen ella summam spem: propterea quod Palaeologus Imperator Cr corum, ac
398쪽
etiam magnus Cham Tartarotum, sequentibus legationibus ad te illa cupidissime expeterentanstarentque,ne tanta diuinitus oblata rei occa sio praetermitteretur: altero, te, cum uniuersa Graecorum Eccletia in gremium Romanae rediturum,Sc errores depositurum: altero milite,& armis, classe, commeatuque, quandi uellet expeditio. Christianum exercitum iuuaturiam , promittentibus . Quo
audito Rex egregia, qua semper fuit in Apostolicam sedem pietate,& amore, grato , liberalique animo iter ed se facturum promisit: ac protinus Valentiam introjjt:ubi confirmato praefectu,&alijs Regiis magistratibus,acceptaque mutuo pecunia ad iter tam honori ficum pro dignitate faciendum. Tarraconem profectu; est. ΕΟ conueniret ut sit Rai mundum Folchium Vicecomitem, Petrum Bergam,Galcerandum Pinosium Guillermum,& Mai monumCa
: iscem tem,lequi reculauerant; ut eorum contumaciam, & insoleritiam puniret; quibus militaria beneficia ademit, eosque honoribus priuauit:denique arces, quae illis iure fidelitatis commissς fuerant. resti tui sibi imperauit Ea quippe conditione ac lege, Aragonensi mo
Darces committi consueuerant, Vt hae Resibus iratis,aut pacatis cum ij vellent, pro libito traderentur. Cum autem Cardonensis primus aliquot arces traderet,aliquot retineret, tanquam comminnes,alijque similiter facerent,ad arma cum reliquis Catalanis proceribus ventum fuit. Quanquam interim eo bel. hiberetur.
399쪽
' gestis I A C o BI primi Regis Aragonum, co
li ait N LIBER. XIX: . Iteris a Pontifice denuo rogatus Rex, multisque totius fere Hispaniae Antistitibus, qui ad concilium
vocabantur sese illi adiungentibus profectione nisuam Lugdunum maturandam duxit: Itaque Bar cinone ,nonnullis utriusque Regni proceribus co . mitantibus Perpinianum praetervectus, Mompellerium venit:ibique octo commoratus dies,quoad nonnulla imperata pecunia, Regio sese apparatu ad iter muniret; ingressus illud. Vienam oppidum peruenit valde insigne, quod alluit Rhodanus magnus Europae amnis, atque Lugduno unius diei distat itinere. Adfuereq. illi protinus Legati a Potifice missi,rogantes,ut in oppidulo Enai Saphorint . quod est in via, ac non amplius quam passuum undecim millia Lugduno abest,se cotineret: proptereaquod non solum ab amplissimo Cardinalium collegio, de uniuerso coetu Antistitum: sed etiam a senatu populoque Lugdunensi, mandato Philippi Regis eius generi, Regie, magnificentissimeque esset exiscipiendus . Est enim Lugdunum urbs,totius Galliae potentissima.
florentissima atque ipso naturali situ loci munitiisima,hinc monte cum propugnaculo ad occasum, ill jnc R hodano ad ortum, aquarum multitudine protecta; circunquaque vero, non inexpugnabili modo muro cincta ed Arari quoq. fluuio qui a Septentrionibus per mediam fluit omni commeatu referta. Is enim in unum ibi conuens cum Rhodano,eiusque impetu cohibitus adeo lentus, ac se gnis decurrit , ut eque facilis aduerso illo, atque secundo fiat nauigatio. Quo fit, ut non minus per eu a supera urbis parte, quam per Rhodanum ab infera,& mari,commouissima sit in urbem,comea
400쪽
tus,atque mercimoniorum immium,tum inuectio tum rursum exportatio.Sed eius demum aget cultissimus,ac fructuosissimus iuniactis opibtis,cum tam frequenti commertio & expeditione rerum. satis ostendunt,urbem tunc fuisse,qualis,quantaq. nunc est, omniuEuropae abundantissimam, atque opulentissimam. Vtpote cum MPontificem Cardinalesque,cum uniuersa Romana curia,& tot undecumque concurrentes Antistites,eorumque innumerabilem familiam Sc ipsum denique Regem, totque Principes, procereiq. Galliae cum incredibili ac promiscua multitudine, biennio, dc eo plus sustentaverit, praeter alias varias quoque gentes,& nationes,quae no i iiij modo sed ipsius Regis mole fama atque visendi gratia ab uniuerta Gallia, Italia,& Anglia conuenerunt. in hac urbem a Car- .dinalibus,Antistibus,& populo quanto maximo potuit cum honore, pompa,&cerimoniis exceptus Rex fuit: cunctis eius prestantia, atque conspiciendam corporis habitudinem, tum barbam promistam cum veneranda canitie , adeoque plenum maiestate aspectu madmirantibus , minimeque eius personam,quanta crat fama,& no mine,indignana reputantibus. Is ad palatium Pontificium deductus tametsi ei Pontifex assurrexit i nihilominus ad huius pedeste Rex prouoluens, textrum deosculatus fuit: atq. postera die, quod Sessio esset,in Concilium admissus Quo summo in spectaculo,tria Regem in maximam admirationem,ut ferunt,traduxere. Primum, nunquam ipsi antea conspecta Pontificia maiestasialterum, Cardi. nalium purpuratorum, quasi multorum simul Regum consessus; tertium, Antistitum maior quam usquam vidisset, aut credidisset congregatio. Nam, sicuti in suis ipse refert Commentarijs,Cardinalium Patriarcharum,Antistitum, atque Abbatum numerus, quingentorum & eo maior fuit: ac quoniam vix aliud toto Christiano
orbe concilium celebrius ac frequentius eo inuenitur coactum,co- sentaneum erit congregationis caussas,maxime vero, quae ad reductionem Graecorum,& consensionem eorundem Ecclesiae cum Latina: id enim fuit totum eius Concili j opus declarandas pertinent,nic breuiter enarrare. Cum Michael Paleologus strenuus Dux Lascaram gentem, ad quam Graecorum Imperium iure peruenire poterat,profligasset; ac Balduinum Constantinopolitanum Impe-