장음표시 사용
801쪽
8 VIII. De nee 9 Pactione pacis.
g. 977. strinam pa- Pactiones pacis inire nequeunt, ns qai imperium summwπctiones de habent. Etenim bellum publicum geritur auctoribus iis, pace inire qui summum imperium habent c g. 6or.), consequenterpositi. ipsorum est de bello disponere, prout i visium fuerit, adeinque etiam statuere, utrum bellum sit finiendum, an continuandum, quemadmodum ipsorum erat determinare, utrum hellum sit suspiciendum, an ab eo abstinendum. Quamobrem cum facta pace bellum finiatur . 93s.); pactiones quoque pacis inire nequeunt, nisi qui summum imperium
habent. Ad ius belli omnino pertinet sicuti ius belli inchoandi &ε actus bellicos determinandi sive per se, sue per alios; ita etiam jus belli finiendi, consequenter etiam jus pacem Pan gendi. Quemadmodum itaque jus belli ad jura majestatica Pertinet s 3. 943. pari. δ. Furi nat. i ita ad eadem quoquc spectat jus pacem pangendi.
. 97s. Idem speciata Quoniam pactiones pacis inire nequeunt, nisi qui
litis expen- imperium tum mum habent f. 977. , in democratia autem im-ἀitan perium summum est penes populum β. 13 3. pari. 8. Jur. nai.9, in monarchia I. 33 3. p t.8.Jur. ηα. penes monarcham, in aristo- Cratia penes optimates j. 33 F. parta. Jan nati , in regno autem certo modo limitatum, vel diminutum esse potest . 339. pari. s. Jur. nat. ὰ ς in stata populari pactiones pacis iniri nequeunxist a populo, in monarchia a m archa, in aristocratia ab optimat 3us, in regno a Rege vel cam populo, aut certorum asiorum consensu, vel me eo, proati legibus fundamentalibus fuerit demitam. Mixtarum Rerump. sormae legibus fundamentalibus conti. nentur ac ideo ex iis patet, quantum jus Regis sit impeditum,
802쪽
Cap. VIII. De mee ct Pactione pacis. 779
ne in administranda Rep. facere possit, quod sibi visum sue,
rit. Ius pangendi pacem maximi momenti est, non quate- . nus bestum finitur, quod est votum omnium civium, quam diu bellum durat, cum nulla sit salus bello, pacem poscant omnes; sed quatenus transigendum de iis, quae ad civitatem spectant, in transigendo vero multa fieri possunt in praejudicium civitatis. Ac ideo quoque non committitur aliorum judicio, ut pax pangatur sine expressa summae potestatis rati- habitione vi mandati generalis. Clarius id elucescet ex subsequentibus, ubi modus pangendi pacem fuerit explicatus.
g. 979. Cum pacem inire nequeant nisi qui imperium sum' quinam n rnum habeat c . 97 7.), consequenter nonnisi summae poto possint. states l. 368 ) ; potestas minor vero nulla imperium summum habeat cycit. θ; pacem quoque inire nequit ulla potestas minor, veluti mauistratus, helii dux, licet summus, Gubernatora potestate sumna constitutus, neque etiam privatus alius usius, velati proceres in statu populari, aut monarchico. Gubernatores idiomate patrio vocamus 2tabitaster, proceres autem die Stande. Lege autem fundamentali introduci potest, ut ne sine consensu Gubernatoris , aut procerum pax fieri quear. Alia vero ratio est, s Rex ultro sine consensu Gubernatoris, aut procerum pacem facere nolit. Tunc enim nec illi, quorum consensum requirit, consiliariorum tantum munere funguntur, nec ipse ad eum requirendum obligatur, nec dissensus eorum obstat, quo minus faciat, quod sibi viis sum suetit. Vide, quae alias demonstravimus & annotavio mus I. 79. 8o. γνι. I. Jur. nat. π98O.
Si Rex est infans, vel impubes, aut imminutae mentis, veluti De Rege ia-sariosus, aut mente captus; pacem facere Meqvit. Per se patet, fante, impu-
803쪽
8o cap. VIII De Pace O Pactione pacis.
imminute Regem infantem, vel impuberem ob immaturitatem iudicii, ratis. si vero imminutae mentis fuerit, ob defectum judicii imperium administrare non posse. Quamvis ergo jus faciendi
pacem habeat, idem tamen eXercere nequit, consequenter nec pacem facere. Quinam pro puberibus & majorennibus habendi sint iure
naturae, docuimus alias 76Z. 768. Part. 7. Dr. nat. . Quemadmodum vero lege civili certa aetas definitur, ut pro puberibus & maiorennibus habeantur privati; ita etiam legibus sundamentalibus in regnis certa definiri solet aetas, qua ad imperii administrationem apti habendi sunt, quos judicii immaturitas ab ea arcet. Quando vero Reges ipsi imperium administrare nequeunt, dantur ipsis tutores vel curatores, qui eorum nomine administrant.
β. 98 .cainam tum Si Rex administrationis imperii non fuerit capax pacem pacem face acere eoi cm est, quibus imperii admini stratio competit. Etenim sire possint. Rex ipse administrationis imperii non suerit capax; administratio imperii necessario committenda aliis, sive id fiat per leges fundamentales, sive voluntate populi, sive patris intestamento, sive alio quocunque modo. Quamobrem cunihi, quibus administratio imperii competit, idem facere possunt, quod Rex facere poterat, siquidem ipse imperium administraret; pacem, quam Rex facere poterat fg. 978. J, &ipsi facere possim t.
Facile pater, non amajus jus competere imperii administra. toribus, quam Regi, cujus nomine ac jure faciunt, quicquid ab ipsis fit. Quamobrem si per leges fundamentales jus pari. gendi pacem certo modo restrictum st; nec aliter eodem uti possunt administratores. Per se quoque patet, si certa lege de Pangenda
804쪽
Cap. VIII. De Pace ct Pactione pacis. 78 I
pangenda pace, vel jure pangendi tempore administrationis fuerit quid definitum, contra id facere nil posse administratores. Ita ipsi pacem facere nequeunt, si dictum si, ut faciant proceres, vel certae, quae nominantur, personae ἔ nec facere possunt, nisi eorum consensu, quorum consensum requirit Iex fundamentalis.
β. 98 I. Si regnum fuerit patrimoniale , Rex captivus pacem facere Quando Rex
potest. Quod sit enim regnum sit patrimoniale, imperium ju- captivas pare proprietatis possidet g. 4o. 333. pari. 8. Jur. vat. 9, & percein facere consequens de eo sicuti toto, ita etiam de singulis juribuspvit. ad id spectantibus disponere potest, pro uti sibi visum fuerit I. 3 8. pari. 2. Jur. nat. . Quamobrem cum in pace disponatur de juribus in imperio civili comprehensis, id quod ex subsequentibus clarius elucescet; Rex captivus, etiamsi juri ejus subsit qui captum tenet, ac ideo non prorsus liber
s. 3 s. para. r. Jur. nat.2, cum nihil agat contra jus alterius, adeoque nemini injuriam faciat, quomodocunque disponat I. 8 3 9. pari. r. Jur. nat. , pacem facere potest.
Equidem non desunt, qui contendunt, nulIa regna in pa trimonio aut dominio esse posse ; cum tamen contrarium ostenderimus : β. 39. pari. S. Iuri nat. er 8 I. A , non finguntur ea, quae ex notione regni patrimonialis necessario Consequuntur. Quae contra regna patrimonialia objiciuntur,
ex confusione imperii & modi habendi imperium veniunt. Di. stinguenda sunt in ipso dominio rerum ius proprietatis, jus fruendi & utendi. Quamobrem cum proprietas imperii fa ciat' regnum patrimoniale r. 3 9. pari. D Jur. nat. ἔ ei dem saltem propria sunt, quae ex jure proprietatis; hoc est, ex jure disponendi de ipsa substantia imperii s . I 3I .part. αγ . nan , necessario fluunt. Imperium omne cum exerceri
805쪽
8a Cap. VIII. De Pace 9 Pactione pacis
debeat, ut bonum publicum promoveatur, quantum fieri potest Ρ 8o9. pari. δ. Jur. nat. ); id non minus valet in regno
patrimoniali, quam usu fructuario, modus enim exercendi ,
imperium minime dependet a modo habendi imperium sed ex fine, cur imperia introducta sunt, seu civitates consti . tutae, derivandus, qui per modum habendi minime immuta. tur. Sane in ipso regno herili jure naturae permissa non sunt, quae felicitati subditorum repugnant I. 27s. 276. Parr. LIur. nat. , ut cum tyrannide sit comparandum; id quod tamen a patrimoniali plurimum dissert . Is s. 264. para. RJur. nur. . Quae juris naturae sunt quoad imperii exercitium, seu modum exercendi; eadem manent in ipso quoque regno patrimoniali, scuti ex adverso nihil eorum, quae ad modum habendi imperium pertinent, ad exercitium imperii trahendum. Abusus juris in exercitio imperii in quolibet modo habendi imperium aeque obtinere potest; oppido autem fit Iuntur, qui sibi persuadent eum in eodem contineri, si impe. rium habeatur jure proprietatis. Abusus juris in regno patrimoniali non consstere potest, nisi quatenus de iis, quae ad alienationem regni & immutationem formae Rei p. spectant, non disponitur, quemadmodum ossicio imperantis convenieahat, nisi imperium herile cum patrimoniali confundere velis. Cum unice ad modum habendi imperium reserendum, ut sit
patrimoniale; per hoc, quod patrimoniale est, nihil in ipso
imperio, consequenter nec in ulla ejus parte immutatur. Maisnet imperium, quale natura sua est, scuti nec res ulla sive corporalis, sive incorporalis propterea mutatur, quod jure ple no dominii possideatur. Unde per se Omnia in fumum abis eunt, quae contra regna patrimonialia urgentur, dc supponunt, ipsum imperium ideo fuisse immutatum, ut tale non maneat, quale natura est, s pleno jure habeatur, quemadmodum res aliae tam corporales, quam incorporales a dominis suis. Et falsum omnino est omnem abusum rei jure naturae domino
competere, quippe qui lege naturae prohibitu f. Iro. pari. a. Jur. Dissiliaco by Gorale
806쪽
C . V II. De Pa ct Pactione pacis. 783
2. Jur. nat.) dc ab alis saltem permittendus, aut, si mavis tolerandus, qui nullum jus in actiones domini habet f. I 69.
Part. a. Jur. vat. . Immo si accurate loqui velis, non tam datur abusus imperii, quam emaenata appetentia juris imperanti minime competentis. Quando itaque imperans faci quae imperii jure fieri non possunt, actus, qui exercitio imperii per naturam suam non insunt, non sunt abusus imperii,
sed potius potentiae, cui jus obtendit. Ideo quoque dominus non dicitur abuti dominio, seu jure, quod in re haber, sed re sua, & quod abusus rei ab alio ipsi permittendus, nona dominio venit, sed a libertate naturali I. I 69. Part. a. Jur. nat. . Quamvis enim ob eandem pro lubitu de te sua disponere possit dominus f. II 8. Part. a. Iur. nat.) ; non tamen ea tollit obligationem naturalem re sua ita utendi, ut satisfaciat obligationi cuidam naturali 3. I 67. pari. a. s I. Is 9. Part. l. rur. nar. , ac ideo abusus rei manet Iege nata. rati prohibitus g. o. pari. a. Jur. nat. eis aliis non sit jus eum impediendi 3. I 69. para. a. Turi nat. . Abusus itaque rei suae in dominio minime continetur, ut vi eiusdem domi.
no si licitus. Ius naturae foret contradictorium, si daret jus ad agendum, quod prohibet. Et quamvis imperium perindeae res aliae eo orales dicantur esse in dominio, non tamen ideo imperium & dominium eonfunduntur, scuti nec res corporalis cum eodem confunditur, quia in eo esse dieitur. Alia enim est res, alius modus habendi rem. Ceterum non reis pugnare, ut aristocratia quoque sit patrimonialis, alias iam ostendimus =. Is 6. Para. L Jur. nat. . Ad modum habendi saltem accedit proprietas, ut regnum fiat patrimoniale, eon. sequenter ea tantum in eodem locum habent, in aliis non,
quae ex jure proprietatis fluunt, quatenus juri utendi fruendi
807쪽
Cap. VIII. De Pace is metiove pacis.
De Reee ea- Si regnum non fuerit patrimoniale, Rex captivus pacem sa-ptivo, Ji re- rere p0test pnumittendo rem suam privatam, vel publicam sub conssi. nam non tione ratibabitionis, vel per eos, quibus administrationem imperii com-
fuerit patri- rabit: quo ibi vero de ea nihil disposuit, pacem facere potest, qui pronioniale. ximam succedendi spem habet. Etenim de re privata Rex captivus disponit jure suo privato, non jure imperii. Quomodocunque igitur exercitium imperii liberum, dum in ca .ptivitate est, impediatur; id tamen minime Obstat, quo minus ut captus privatus de suo disiponere possit. Quatenus igitur pacem faciens rem suam privatam promittit, pacem facere potest. Quod erat primum.
Similiter etsi per captivitatem in eum statum sit reis . dactus, ut verendum sit, ne in praejudicium Gentis suae hosti promittere cogatur, quae liber promissurus non erat; si tamen nil promittat nisi sub conditione rati habitionis, id amplius verendum non est. Quamobrem pacem quoque facere potest promittendo rem publicam sub conditione rati. habitionis. Quod erat secundiam. Per captivitatem jus Regi non adimitur, sed tantummodo liberum ejus exercitium impeditur. Quemadmodum igitur absens id alii committere potest; ita etiam captivus potest. Quamobrem si per eos, quorum curae admina stratio imperii ab eodem commissa, pax fiat, cum ad imperium
quoque pertineat jus faciendi pacem . 978. ; quineam facere per eosdem possit, evidens est. Qhoderat tertium. Denique si Rex captivus de administratione nihil disposuit, perinde est, ac si mortuus esset, cum imperium nec per se, cum sit absens & dum captivus manet, liberum
808쪽
Cap. VIII. De Pace ct Pactione pacis. 78 s
esus exercitium impediatur, nec per alios exerceri possit, quoniam neminem nominavit, qui suo nomine id facere de- . beat. Enim vero si mortuus esset, imperium quoad exercitium, cum regnum patrimoniale non sit, per h)possem, transiret in successorein g. 279. pari. 8. Jur. nat. 2. Ergo idem in eundem tamdiu transire debet, quamdiu pro quasi mortuo habendus, consequenter quamdiu in captivitate detentus administrationem imperii nemini committit, vel committere potest. Quamobrem idem quoque pacem facere potest.
Quod erat quartum. Qiiods legibus iandamentalibus aliter fuerit introductum, vel moribus cujusdam Gentis, id erit jus istius Gentis pro-
Prium, quo aliae non tenentur.
g. 9 84. tam iuvafore, vel usurpatore imperii pacem facere licet, fl De paee eum et Idem dederunt subditi. Etenim si fidem dederunt subditi in . iuυore, mel vasori vel usurpatori, praestito nimirum homagio; eidem Utirpatore promiserunt, consequenter sese obligarunt f. 363. pari. 3. imperii fa-Jur. nat. 9, quod actus regi Os pro jure factis agnoscere velint elenda. I. a 84. pari. 8. Jur. nat. P. Quamobrem cum Gentes natura liberae sint . s s. pari. 8. Jur. nat. J, ac ideo Gentibus aliis standum judicio uniuscujusque Gentis alterius in iis, quae ad Remp. ejusdem spectant I. II 6. IT. pari. I. Junnat. , consequenter quando cum Rectore civitatis agunt, sequi teneantur possessionem I. I O. pari. a. Jur. Pal. , pacem vero facere sit actus regius k. 977. b. N l. 284. pari. 8. Jur. nat. ; quin cum invasore, Vel usurpatore imperii, cui subditi fidem dederunt, pacem facere liceat, dubitandum non est.
809쪽
86 Cup. VIII. De Pace O Paetione pacis.
Invasor imperii est, qui sine jure imperium vi, vel dolo. Occupat I. Io73. pari. δ. Jur. nat.). Enimvero fieri etiam potest, ut populus perinjuriam Regem ejiciat, & alii imperium deferat. Is invasor respectu populi dici nequit, etsi r spectu Regis, cui jus suum adimi nequit 336. para. 2. Fur. nat. , invasor dici posset. Utriusque autem respectu purpator dicitur, qui scilicet jus sbi non competens exercer, alieni juris possessor. Imperium populi est res propria ,34. pari. g. Jur. not. . Gentes igitur aliae non habent jus impediendi, si vel maxime de eo per injuriam disponant I69. pari. a. Fur. nat. id quod tamen quoad invasorem non semper fit io 77. pari. δ. Jur. nat. . Quoniam vero ei, qui verum jus habet, jus suum non adimitur, quia possessionem amisit 3. 337. pari. a. Jur. nat. quod diximus, Gentes sequi debere possessionem, id minime obstat, ut verum jus habenti in recuperanda possessione auxilia ferant I. 6 II. 6s6. .
. 98S. De pace a In statu populari pars major populi, in aristocratia pars m populi Dei jor optimatum pacem facere posunt, dissentiente licet parte minore. optimatibus Etenim in statu populari facere pacem populi est, in aristo-sacievia. cratia optimatum . 978. . Enimvero quod in statu populari parti majori visum, id pro voluntate totius populi habetur I. rs T. pari. 8. Jar. nat. , & quod in aristocratia parti majori optimatum visum, pro voluntate Omnium habendum 2 9. para. 7. Jur. nat. . Quamobrem in statu populari pars major populi, in aristocratia pars major optimatum pacem facere potest, dissentiente licet parte minore.
Naturale esse, ut vota majora seu plurima concIudant, nemo non agnoscit. Quamvis vero Per pactiones id immutari
810쪽
op. VIII. De mee o Pactime pacis. 87 ο
possit Iar. cyseqq. pari. 7. Iur. nat. , id tamen in pangenda pace vix ac ne vix quidem fieri potest, cum ea exitum habere debeat. Quomodo vero populus jus suum exercere velit, cum singuli cives ad commune consilium vocati commode non possint, moribus deferendum.
g. 986. Pax feri non potest eo modo, ut jus sutim ex Hie is conse- QEomodo quatur, cui id debetur ; sed novus per transactionexu. Ponamus pax pangi
cnim pacem fieri debere, quemadmodum rigor justitiae exi- posit. git, ut ei, qui jus habet, id tribuatur . 926. pari. r. Jurinat. θ; is, culus justa fuerant arma, non solum consequi debebat debitum primarium, cujus causia bcllum gcstum suit, verum etiam omnes Mintus in bellum factos l. 786. i restituenda ipli forent res vi injusta in bello ereptae & damna quomodocunque data resarcienda g. 788. . Immo ob injurias in bello factas pars adversa ipsi quoque teneretur ad poenam g. N89U, de qua satisfaciendum foret, & securitati suturae cavendum. Enimvero ex adversio quae belligerator justus ultra modum debiti occupavit, ea restituere tenetur g. 787. . Et quia facta quoque belligeratoris justi illicita sunt, sine quibus finem suum consequi poterat, damna quoque data alteri restituere & ob injuriam factam ad poenam tenetur, cum jam aequiparetur belligeratori injusto. Facile patet, si hoc modo pactio pacis fieri deberet, impossibile fore, ut ea habeat exitum, sed bellum aliter finiri tum non posse, nili internecione vel unius, vel utriusque Gentis belligerantis. Pax igi r fieri nequit eo modo, ut jus suum ex asse is consequatur, cui id debetur.