Alexandri Aphrodisiensis ... In Aristotelis opusculum de sensibus atque de his quae cadunt in sensum, vel de sensuum instrumentis, commentarium de Graeco accuratissimè conuersum, Lucillo Philalteo interprete. Michaelis Ephesii Scolia in Aristotelis l

발행: 1573년

분량: 69페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

sibi vult, illam eorruptionem sicut ipsi elemeia experiri.Participant vero mixta simplicium natura no omnium,ut neque domus. Licet enim unus perierit,non tamen cogitur uniuersa pessum ire sed viventia eo pacto se habent. m de caeteris ratio est diuersa, neque huius loci, cum sibi peculiares atm proprios inter inli modos sortita sint. Sua enim est scietiae corruptio,qua perit sit perstite, quod ipsam continebat, animes i.Siquidem cum scientia corrupta maneat animal incoluine apparet hac corruptionem haud quaquam animalis es se,sed peculiarem propriamque scientiae. Aci, perdito animali,intereat & scientia:cuiusna hic est corrupties Nimirum animalis,per accidens autem simul & scientiae um enim per se perit scientia, cum im corrupta permanet animal ex accidenti vero, cu animali cointerit. Iden .sentiendum de sanitate de morbo, alijsque in subiecto recidentibus. Hoc assumpto, infert: are de anima quoque ex hoc loco ratiocinari quis poterit. Si enim non eli natura d est,ut forma in corpore. asi dicat: si enim alanon sit forma corporis,quod in tradi tione de anima asseruimus, sed postmodu insinuatur, ut aliqui dicunt, sensilis & rationalis aiunt etenim n5-

nulli facultatem que corpora nutrit di auget, statim cusemine coicari:sensilem autem & ratione iungentem tum accedere in corpus,cum iam scelus foras in lucem i0Si, inquam, igitur anima quae sensu Sc ratione vutu non fuerit sorma,neque semini statim committatur, sed deinceps accesserit, ut scientia, quae pollea per disciplinam acquiritur,miset utique aliter etiam in te rire interitum eius accipio,1 corpore absentiam praeter illum modum quo corporis interitu sequitur. Quadoquidem ut sciae propria est corruptio ,qua assicitur animali adhuc superstite: S alia non propria, sed per euen tum,qua pariter cum corpore disperit. Ita necessa Ilo etiam animς darentur gemins corruptiones,si postmodum corpori iungatur. Quo concesso, peribit aliquando anima: nimirum a corpore seiuncta animato adhuc incolumi citra corruptionem. Nam ut cum sciritia non una extinguitur anima, sed illa extincta permanet & consistit anima: sic oporteret quoque post animae interitum de abiunctionem, manere in ac extare corpus animatum,quod non fieri, manifestu est:quippe relinquitur prorsus inanimatu, ut apparet. Cui taq;

inquit,non videatur talis ese anima, idest, quia no apparet non secum perdere corpus: non . n.no corrumpityna,sed potius una corrumpitoliter opus eii societate intuerit cum corpore, videlicet tanquam forma inseparabilis mon autem ut alij dicunt. Fortassis alicui dubium exorietur, ο non inmerita: Virumsit locutus ara, ubi res alioquin obnoxia corru ptioni,cius expers durare possit. Vt ignis supremus ,Hixδ 'abetin contraria. bim quae contrariis insunt ex accidente pereunt,eo quod illa pereant. Interimunt autem contrariast mutuo. D. Ia mei δ insubstanti s contraria

per accidens intereunt, eo quod Abstantia de nulla Abiectopradicetur Itaq; cui non est contrarium, quo in loco nihilsbi aduersatur, feri no poterit ut peieat. Quid

enim ipsum corrumpet, cum Omnis corruptae a contrar smodo euemat, contrarium Hro nullum tympliciter,

aut altem eo in loco habeatur. Aristotelis dubitatio de aethere, sue supero igne limsiteli. Nunquid et herem suapte natura corruptelae non immunem, aliquo in loco a corruptione vindicam cotingat.Vt si quodcuq; perit, a suo contrario id patitur:concaua aut superficies sphaerae lunaris non repusnax stheri cu nihil quinto corpori sit contrarium, ut in opere De coelo demonstratu est essciet ut ea pars stheris,q tuns tansit orbem,corrupi nesciat. Nam alteram eius pariem, q aeri contigua est, corrumpi donabimus: siquidem aetna sicut et humidus exuuti uod

vem tenuit simu aetheris est lunari circulo finitiinum. qua ob causam periret Talis quidem est dubitatio. Argumeta aut primum ibabilia aestri, ea parie non imeri re aetherom.qua Lunam tangit. Deinde verum proponisiinquiens corrumpi, licet sphaera Lunarem non habeatini ella. Primu igitur verisimilia dicens, no corrumpi there supremum: corrupuntur.n .inquit, quae

cotrariis insunt per accidens. sed cu obscura sit dictio, nobis hoc modo explicanda fuerit Aqua est quide humida es si igida,eli vero etia dulcis. Similiter ignis liccus,& calidus,& praeterea cassidus. Contraria aut sunt

frigiducalido,et numidu sicco. His ita seupiis quς insunt appellat dulce de cadidu cottaria vero frigidu de calidii,& humidum & siccum. Inest vero dulce quid Est ido de humido, album aut sicco de calido: Quod si iam cintuplo dulci frigidum de humidum maneat, P pria haec corruptio, & per se ipsius dulcis sterit. Sin humido di frigido corruptis, una dulce internotione percipiat ut fieri necessum est per accides dulaedo dispellit. Intereul agit accidetis rati e dulce de cadidum aetan appellat,quae eontrarijs inexistunt,id est, frigido & humido,& calido & sicco eo si cotraria quibus inerant corrumpatur, θ a seinuicem cottaria patiuni ita ut quicquid ipsis inhaeret, interitum ipsorum cos equi omnino eo LSiquide P accides dicimus interire, auae in aliquo subiecto sunt,cum simul cum si is subiectis pereunt. Aether vero, de reliqua elem eo nulli alij acciderut nulla. n .subsutia in subiecto et 'ideo p accidens haud queut corr upi. Hoc aut innuit Aristoteles his verbis:Per accides vero nulla in subli alijs contra-

ia corrueunti ir Substantias vocans animalia, & Omnia coposita.in ipsis vero csitraria, quatuor element

Q in istii quicquid accidetis ratione perit hoc in subie cto est: nultu vero e corporeis elemetis i subiecto est: no poterit vllsi elemetu accidetis ratione perire Quod legit unEo quod de nullo subiecto pr dicetur substantia: ide sibi vult, ae si dicas: nulla substantia in subiecto esse postqua his argumentis probauit, minime fieri ut

ex accideti elemeta corruptione afficiatur,allivere

reliquu est conatur, ne per se quide supernum ignem interire, cu inquiti. Itaque cui nullsi cotraris, S in quo loco no est..uod hoc sensu accipies. Quib subitat ijs

nihil est contrari j,corruptelae imunes de iunt, dc erut x perpetuo, ideo ut omne corrupendu a contrario corrumpat.Quibus aut e cottariu quide aliquid est pon i ii in loco illo ubi aguli nimiiu illic incorruptibiles eruta Sed lunaris sphaera non aduersatur igni : incorruptibilis igitur erit quatacunque in ipsa eii ignis particula. An hoc partim quidem voti est partum usuml Eu niam feri non potui, ut quod maleriam habe non qua

ex parte contrario temetur.

incipit ad hoc loco dubitatione Bluere. Proinde ait versi quidem, quicquid corrupitur a suo cotrario petasundari: Nequitin. tieri, inquid, ut Ῥ ex materia collat, non quodaminio impugnetur cotrario. Sinaq; lituesse materia inde hei, θ contrarioru capax sit, no scripsit quin et ignis materia aliquo pacto calori de siccitati repugnet, easq; rojcere nitat, ac asisiere noua. It que ignis et si supremus, interibit in iugnat. n.quoda- modo materia somς, plerii cu δxima cuiq; materia qualitate aliqua sibi habeat. Et elii quae citum forma sinegatione ac priuatione consideratur, ea quidem animo concipitur,non tamen extitit, neque ullam qualitatem continet: Quae vero igni aut aquae subi jcitur, qualitate non care taliqua enim prius imbuta, ita calorem

de siccitatem suscipit. Id ipsum vero iam ignis est. Est

quidem utraque materia,quod ad potentiam,ignis: tu quae sine ulla qualitate consideratur, licet talis non extans: tum quq ia aliqualis est, ut ita loquar: sed illa eminus, haec cominusaitenim quemadmodu pinetia doctum appellamus, δc nuper natum intimcm, dc eum

62쪽

De long.

idiscendo iam occupaturr quamuis ille plurimum absit,hic perparum cita tu etiam de materia, tu illa omnino informi tu illa que iam aliquid habet qualitatis, ct a primo potentia gradu ad secundum usq; progressa est,Cum.igitur ita se res habeat eerquam argute liscvox quodamodo orationi appolita vi, cum scribit: - l ieri enim nequit, ut quod materia constat, non quo- da modo a contrario impugnetur. Quia non absolute

materia, ua:enus eii quod dicitur,ignis forins pugnat nepe caliditati siccitatici; sed quatenus aliarum formarum ei priliatio inest:& ῆuatenus materia est poterata

forma vcro actus:& qua idoneam habet natura,ve hac sermam exuat, induat ide nouam: & qua nonnullam qualitatem nacta,iam magis est potentia.Haecin. materiae qualitas dum certat sormam in se conuertere, rursusq; forma in sele qualitatem illam, ignem hoc certamine rei igui necesse sit uperata signis forma ab eius materiae qualitate,quae ex potentia quam habebat ad ignem, transiuit in potentiam ad aerem, aut aliud quippiam.Itaq; ignis quodammodo contrarium in se continet,etiam in suprema rectione. D quidem per toti iusse calidum aut rectum contingit. tum Hrδ eabiι aut rectam, aut album essene

praeiram. ten. Sic metim assectiones separata forentis

periaud suam rim exercet , nc amitur, necensaria mutatio. Adbvisi onMνιρMeucrum aliquod raro νementum ualcatur, id ipsi nonὸ erit contrarιum Nam e. coturaris sit omnis mutatio. Excrementum autem, siue superstritas prioris reliquiae sunt.

Cudixerit eiu, materia collat no fieri nosse, quin si quodam odo aliquid cotrartu, hic pergit cofirmare,ppositu, taquam ita diceret El.n ignis careret materiaverissimiliter affirmaretur in supremo loco no interiturum, quod ibi.snihil haberet aduersariu.Atqm & materiam habet,&quodammodo contrarium, non con sentaneum eli in summo corporum non iri. Haec qui-

de ista,q per obscura Aristoteles verba innuitur, hoc modo: Caliditas. n.& siccitas ubique, hoc est per omnem naturam insunt materiae, quae igni subiacet uicinsis, ut in materia formae. Enimuero non in una par ..te materie adest caliditas, in altera abest, sed per omnem eius naturam undequaque diffunditur, Ita ut ea lor in aqua calida non partim quidem inelt, partim vero non, sed tota in uniuersum calore participat. Eit igitur ubique calidum, non tamen totum est caliditas: sed ex materia ta calore mixtum. Sicut animal non estani ma, sed compositum ex corpore ut materia, & ex animo ut sormat eodem modo imis non solum eii caliditas,sed copositum ex materia, ct calore siccitateq; Similiter in toto ligno rect iiudo exiliit,no in uniuer sum, quod ligno & recta linea constat, rectitudo eli, sed ex signo de rectitudine cocinnatu. Dei de poli qua dixit Aristoteles, totum vero esse calidum aut alta nopotest seri:mox causam subi jcit . Sie. nal sectiones seorsum existerent Haee verba limoi sensum includui.Nasi ignis nihil quam caliditas si absq; materia dc subie- et oritem lignum rectum nihil qui rectitudo: auectus ipsi per seipsos ii ne subiecto extabunt.u, rerum naturano permittit. quidem affectio quae vis ali id subiectu sibi subiternit. igitur nullo pacto fuerit ignis amateria, de subiecto, contrario j; abiunctus.C5trariorum aute alteru agit,alteru patitur. QAare iunctis utrisque cotrati js, in supremo loco mutatione admitti plane necessariu est. Praeterea cu ignis alatur & apud nos di lu-Prarubi autem alimentum est,& id quod nutrit, fit excremetum, quod cotrarii ratione subii: de si nihil aliud hoe salte ei cottariu supra fuerit. Quod si contrarium adest. de pugna comittitur, de quod ad ea seqvii, inieritu Quod vero excremetum sit cotrarium, ut dixerat,

his verbis iubat: Acotrariora. P uio utimutatio. Ni

s primum alime tum contrarita est ei quod alit,ut sepedictu est, excremetu vero est pars, aut reliquiae primi nutrimeti,proculdubio & ipsum erit mori nutrie contrari inQuod quide excrementum dum eius quod alitur,natura sibi conatur assimilare, no potest no fieri pugna, ta proinde simul eius quod superatur interitus.

myid aut Esi ignis quicquidsibi actu aduersa G inm.

id ne expulerit,an uel isto mo incorrupt*uerit. aut me

et coriantiar a cotinEte. Haec igitur praerim si tu fatu

Iaci ut sto. Sin inimo, dare oportet quippia actu traria

indie .ngnis superflua ab d. Quapropter modicam .

perpetuo motu fetatur, tur,aia occidati continent aut nunc iuuat, e escit. Hinc est quod qua mutant lusiatio euadui Muri lora,Muu cuω per liqua pro natu ra sua terna rem,quibus eliqua resislut,niati mariet.

tinuo a Materii sequi iure trarium. Et si deor eloci fuerit Iec dum illum mutatus,si quantitatu grauaro' decresciis qualitatis,alteratur.

Actu cotrarium vocat excremetum.Quadraret a sit hoc argumentu ad igne nostru , non ad summuGaete

tu videtur occurreξ obiectioni,qua quis ita posset instar Quemadmodu aiantiu corpora expulsu- butuculiat cuius beneficio sicci d. humidi alimenti superflua excernu . necesse suerit eade piutum esse igne,qua j est actu contrari rividelicet excrementu repellatur. Pulsum vero& longe per vim eiectu, haud amplius in sellauerit igne.Huic obiectioi hisce verbis secueruinii od si excerne di virius , qua ignis utitur, uniuersum cotrariu depulerit erit tu forsan imortalis. Hoc posita , . statim diluit, inquies:Aut n5 hoc est, aut ne tu quidE N ,.sni,suerit Imortalis. Cornupct etenim Icotinete,siue

aere. Na de nostro & pseli igne, ut diximus, hic sermo est Aristoteli itin etia ipse intelliges subi jeinhic igitur si ii suffici ut, supplendu esto vi oratio sit intesta: Qq , , si Dicta satis fuerint esto.Hoc est, si cuide satis soluta sit disputati'sufficit: si minus, repet eua est prior solu

tio, a luit, aliquid actu cotrariu inesse:denuo actu contrariti appellas excremetu.Quod aut scribit: Quapropter exigua fiama exurit a magna: his probat gne nutriri . Q g si nutris,haud dubio excremetu gi nit.Coburitur igit minor i maiori fiama, qpter alimeti,ides hi amicosumption4ν parua quide tiama longiori tredepascit, de exedit: maior aute citius breuiq; tye inlumit, ac exhaurit. Iaaut absupto alimeto a magno igne quo paruus debuerat foueri, alio distitutus unue nutriatur, deinceps reli inguit. Haec verba: Quare motu ppe , ἰtuo agutur ola: veluti causa scribunt, ideo θ csicta materiam aut subiectu habeat. Aer aute corines si quiddfuerit timiliaris teperameto coreoris alatium,simul iuuat.& promouet in aetatis extetione: sin alienus, obsi- stit, de vitae cursum cotrahitiAd haec ait, eaq materia, aut potius subiectu habent loci,ut coelestia, ct in circum mobilia corpora, sm locu mutatur. Si vero quati latis habuerit subiectu, augmentsi di decremetum percipitio Si qualitatis aut allectionis alicuius, alteratur. Cauru non ita usu venit Ni maxima quaeq; maguduris. equus homine breuiari uua rintur.Sed neq; parvam lectoru .n.plurima annu si excedat. 7 eq; plata in misertu animalia superaticu. at quae ex ipsis annuasoria

63쪽

64 Mich.

nientur animaba, νι homo cohas. et unietram νt plurimum matura plus aetatis implent minorib.Nam et aliis vivacissimis magnitudo corporis cotingit, si uter ut m3 dictis. Porrisunorum omnium causam hinc ammaduertere licebit.Intelligeda n. dudum est animal esse calida Er humida natura: O vita similiter. Sema ver) fruita

O siccu,ite cor definctu. Sic apparet. Caeteria corporibus in reru natura. hac in materies caudis stigidῶ,

siccum o humidil. Itaq; necessaria senescetia arescunt'. Quare humore esse oportet, qui non propius sit exiccari. DuiM.n gratia no putrescut acile pinguia .causa G.quod plurima aeris cotvrent. Aer νοδ alijs collatus rescit uni,ignis putredini naqua fit obnoxius. Sed neq; pauco humore opua est. Etenim exigua quoq; facile desiccatur. Ideoq; ey an alia o piata quibus o lucta magmtudo, praci adsunt logisma vita. CVetuaneilae.ration est, malo ra humiditatem habere magis copiosam. Qua uis non

in busiola logitudo vita lectetur, ad quarum qualitas,

tum qualitas requiritur Itaq; no modo copia humoris abundare opus estola eiusdem quoque cesti. Ut neque cito conglietur, neque resiccetur. Hanc ob causam homo quibusdam maioribus est vivacior Deinceps vitae breuis & longe causas allaturus,quoniam ut plurimum magna minori, diuturnitate prς- stat, ab illis exorditur:ondit neq; magnu , neq; pari uscocius aut tardius intereudi absolutas esse causas, sed quidpia aliud. Quare neq; maxima minoribus corruptelae minus esse subiecta dicit. Na equus hese,lic ipso maior,breuiore termino vii adclangit Sed nem minora plus u masna vitalia videntur. Plaeraq;. n. insectaque parua sunt,intra annu obe ut mort E. Nasidi alii qua diu vivunt,sed fortassis non integre. Non vero omnes

plantae viuedo oia alalia superant: siquide aliq liiij uannuum lint fine, ut brassica, ta, Ocymu,& alia multa Neq; sanguinis imbuta humore ulterius vexanguia iuruiuunt. Vt apis cu sanguine carea t, in in aliquib' sanguineis vivacior. Etenim pulices intra amiti fini ut vita, etsi sanguinem cotineant .Haud quaqua aute exa-guia cuncta caetera sanguine irigata diuturnitate ante cellunt,qnquidem mollia inter pisces sunt annua , dc sanguine priuata. Porro neq; terrestria minus aquatilibus corruptionem patiuntur. Nam & ex plantis & ex pedet tribus santium aliquot annua sunt. At neq; cia

aquatilia,id est marina, cibusdin terra degunt,a corruptione longius abs uni:cu testacea simul & mollia angullo vivendi termino includatur. Post haec subiungit: , OIno autem & praecipuE plataium numero Plixior, vivacitas ascribitur. Pium. n. planta plurimum aeui durat. Deinde sanguine potius impletis, qua eius ex per tibus: tum magis pedestribus quam aquatilibus aetas logior attribuit. Qisobte cum potius inunguineis &pedestribus, uin exanguibus & aquatilibus, iacilis inuentu sit vivacitas Pelia utriusque iunctis duo priora licovenerint multo magis posteriora minus ad longam vita sunt idonea. Haec sititus Aris. causas quarti gratia alia tangum, alia breue spacium vitae exigant, manifestissime reddit. Porro deinceps humor ε vult non sacile gelari nimirum beneficio caloris,quia calor no sinit gelascere:n que leui de causa areflari,ad copia requiritur. Multitudo enim non cito exiccatur.

Na etsi aliqua no adeo multa humoris babeat, si mo

qualitate prscellant amplius, O nrasori proportione, qua

Ephesi j.

bilius euasurum est,'no Germentum esse contrit hoc arti aut morbo aut natura perιmit. Inimica naq; excrementi,is mietua existit. lias universae nati irae,altas ν-

ni particulae. Ideo tibidinosa, plena semine genrtala brevi conset sicunt .sieme n.ipsum haud aliud qua excremen . tu es , O amplius affluxu suo corpus resiccat. Hac de ea

mula, est luxum plus equo a sim, ex quibus gigni- .

salaces .passores itaq; masculi minus quatae mella fit ales

sunt .Praesera quacunque laboriosa agunt vita in genere marium eade citius senecta praemuntur. a m labor Messcit. O ipsa seminus V arida. atura πινὰ in νmuersum mares quasamina sunt magis viridi: curus ratis ea calor, quo masculum animal semineum excessit. rerum eade in calidis plagis νι uidiora sunt qua instigidis eaderatione qua magi ora minoribus, a Numento ι erit ipsa magnitudo naturasti glorum animalium. Na serpentes o lacerta reliqua quamosi generis,magna ut locis

calidis, in rubro mari te tacea. tumida elum catiditas cir augmenti O vita causa eIι. Locis autem stigidi, b mor e diueior in animitib. eoq; notestatim congelatur. Itaque animalia quida nullo aut pauco sanguine praedita, ni no nascunttir in locis adsieptentrionem Hrgent

bus,neq; pedUria inccretinente nil in mari aquatilia. 2 aedam nascuntur quidem sed minora, aestudiis

ris. Etenim gelu non patitur augeri.

ualitatem vocat ipsum calorem & pinguedinem. i. Ita vero sentit. Quibus humidi copia deficit, abundat autem qualitas plusquam illa desit, diutius in vita hermanent illis, quibus humor quidem exuberat,qualitas autem deficit .Quod vero inquit. Si hellant ampli ct maiori proportione: ita accipiendum est, ut si fuerit exempli gratia, in equo humiditas triplo quam homi nis abudatior, liditas aute i hole decupla ad equu maiori proportione hois caliditas excedit equi caliditate, quam equi humiditas eam qiit homini inest. Malann. ει est decupla proportio, quam tripla .Post haec addit, in quibusda citidum nihil aliud esse quam ipsum pingue in quibusdam vero non pingue, sed aliquid ei proportione respondens, quod alium siccu nominauit. Porro iicu inquitaHoc enim aut morbo,aut natura interemit,

excrementum intelligit. Excremetum igitur ait, mor ,aut natura perimit, Natura quidE quonia excremEtum toto corporis temperamento pugnat. Id. n.naturi vocat.Cum itaque inito certamine aduersus omnennaturam,atque temperiem corporis victoria potitum interemerit,iatum dicimus inieremisse natura: quod idem est, ac si dicas,totam animalis temperatura e rtisse. Enimuero ubi excrementum una tin pariem DP

Pugnauerit, ut iecur, aut lienti S cum ea parie totu Pariter animal ad internecione traxerit, tu dicimus peremisse morbo, hoc est, una parie assecta totum cu eo corpus inteiijsse.

Quod & ipse declaratum hae e verba subiecit: Est

autem excrementi facultas contraria exitiosaq; inter dum naturi, inierdum parii. Superius natura dixerat, hic naturae: item supra morbo, nunc parti.

rro cossemane uel Atia in quibus genitura multa sierit, ea stati senio cosci. Quippe se me cu sit alii in sanguine couersi excremetu, exeudo calore una ducit:quo facto, necessari si est etia humorem exiccari Qua Ppter equo diuturnior est mulus: vi pote qui noa det te mine. Ite sis minae minus quam mares vitam diutina vivunt. Quauis in sceminis amplius sit humoris excremetos, no est tamen calidus humor sicut maribus,scd aquosus, Sc natura frigidus. Ite laboriosa imnere malium: nam tum libidincitum labore senescuta Diutius aut e vita prorogatur eis quq vellantur in calidis locis, non alia de invia quam di maioribus im

64쪽

bus quoq; plus insitum est coloris. Lonstitis autem lupei est e,quae in calidis regionu desunt, sequeti sermone probat. Maxime enim hoc euidens est exanimaliunatura frigidorsi mapnitudine. Natura H da vocat ex atauiu.Sensus est. Ex uuia quae in frigidis exigua nastutur,in calidis locis magna generari. Nimirum eo uicalor argumeti causa sit: & si augmenti,et logsuitatis.

mi Od si is fruatur est metu messupes siue a matia, intereat lconsumit enim corpusseipsum. Et*uti magna

famma paruam exurit et restinguit, cosiumpto eius muri meto sic natium calorrim Hscipua tacticinis vim habet, materia in qua cottinetur, absumit. Caetera aquatit a m

nus lansua qua pedestria sunt. 2 5 ideo quod simpliciter humida sintscd quod aquosa. Talis aute humiditas leuia ob causam corri pitur, utpote frigidus, aptus gelari.

exHue propter hoc ipsum vitae innabilis, nisi magnitudine di fendatur. Etenim nibit pingue,mtihus dulce

cotinet. Siquidcm animantis pingueticio dulcis habetur. Hinc est quod apes minus caduca aetate usit quibusdam muroribus In platis prscipua uiget longevitas agis qua inter animantes. Primu quia mimu sunt aves aq;gratia no facile cogitascunt. Deinde habet al quid pinguisse dum atq; viscosum: O quamuissiccae sint ac terrestres,

tamen humore ad exiccationem non procliui fruunt ar.

Depromit hic causam, ob quam animalia & stirpes

nisi nutrimento utantur,pereunt. Tabelicit. n. inquit, quod non nutritur, ipsum sese.Nam innatus calor O

sentia nutrimeti vehementior factus cosumit carn de materiam,cui inest,quibus absumptis,tam salia quaq; planis intereul. Quod dicit: A quatilia minus longeva sunt,quam pedestria ide significat quod breuioris vitae sunt. Aees autem diuturniores in vita manent quibusdam maioribus,quia dulcedinem habent. Tale enimi sarum est alim)tum,dc dulcedo calida eu. Quod aut viscositas, Ad humidu,& calidum contineat, neq; sinat

transpirare, dictum est frequenter. se inobrem νοὸ diuturna sit arbora natura causam alberre oportet, qua non comunis e t animalibus .praeter quam insectis: Iuuen sunt enim si per stirpes, quo no -

ne diu durant. cumsubinde a j ramis nascatu abi

senescantaeodem modo radices, non tame eodem tempore,

sed aliquando si tum tractis, et ranu pereῶt,alys inde adnascentibus. Item radices quodiu id ea fuerint, ex relit. -- .a produc t. itaq; nunquam cessat altera pars ab existeam. nasci,altera perire:atq; ideo toriae sunt stirpes.

Hee dictio, Non cois est animalibus, praeterquam insectis: significat causam esse diuersam in animalibus, si excipias insecta, quibus comunis est differt aut E,qδad relicuas animantiu . Quid vero cum illis comune, ab his ciuersum stirpes habeat, iam declarat, principio

disserentiam ostendens. Non enim propter calorem, inquit, propriE longitudine vitae sortiuntur, ut aiatia, sed quia lubinde se renouant. Sepetana iij rami. i. noua permina procreantur,alii marcescunt.Verbi gratia, huiusce nucis hic alij rami aructui, alij virent vigetq;. Itidem radices aliae vigorosae,alis sunt aridae.Veru no si- mul oes, aut cosenescunt,aut floret, ut neq; stodes:Sed interdit triaricus, siue Ilipes, di rami corruputur: radicibus vero relictis integri paulo post alius trucus pariter cum ramis per ipsis enatus est. Cum enim ita se habuerint radices .i. in vigore suerint, non senio consectae, aliae ab existente oriuntur. Appellat autem existens, numerum radicum vigetium. Hoc modo semper unius generatio,& alterius corruptio perseuerat. Postquam igitur hoc corrupto aliud gignit,ex quo rursum aliud, verisimiliter aut potius necessario diutissime arborunatura persistit. Sunt autem planta similes insectis, ut ante diximus. Uiuum enim etiam dumis ita ut bina νuplures ex ν na

fiant. Insecta veta etiam ipsa adhue viuunt. sed non diu,

cum instrumenta non habeant: neque principium unicuiq;

parti insitum id escere queat. Enimuero in planta id pote Miq; etenim radicem, o caulem potentia possideτ, a qua subinde a uid procedit, recens, senectum:qvsιnter se perparum dinant vita longitudine. Quemadmoda incis,quaesurculo avuho plantantur. Nam malis. sone eadem stia contingunt, eum ιd quod auellitur Alterius pars sit. Sesper auulsionem idem partibus separatis cotingit, quod alioqui cotinuitate iunctis. Causa νοδοι

quoniam ubique principium insitum est potentia. Hoc loco insectis & plantis quid comune sit,ena ratiCoueniunt aut E plante cum insectis, quod & hic,& illae post disiectionem superuiuat.E . insectorum quoq; , ut expositum est in libro De animalium incessu,si in duas partes scindatur, utraq; diu superuiuit: notamen semper, neq; aequalem temporis continuitate. aut longitudinem utraq; durat,eo quod altera pars i

strumentum, siue os non habeat, quod altera habet, cuius benescio alatur. Namq; aia,sive principium,ut 'Arist.loquitur, quod singulis corporibus inest, no potos ei licere. In plantis vero sitis potens est, in quibus unusquisq; ramus potetiam, tum radice continet,lum caulema.truncum. Ideo ab hac potentia recens simulti senectum prodit. Porro quae a radicibus unius de eiusde arboris proueniunt,nihil ab illis disserunt,quae per auulsum surculum puniantur, Pad longquitate attinet. Sed hoc uno, quod avulsa quς inseruntur loco distant, illa vero non ita: Nam haec verba, Partibus continuitate iunctis: idε sonat quod, nodi uulsis, sed una positis. Causam vero, , quod avulsa vivant, hanc redditi, quoniam ubiq; insit principium quod radices esseere valeti caterum en ubi conueniant stirpes et animalia. a

in animantibus mares ut plurimum praefaminissant via 1iaces,o superiora membra maiora tabem, inferiora aut

magis quam femella exilia,et nana. Petit Hia calor si periore, fragus in ima subsissit. Sic O infimirum genere quibus gravius est caput, diutius perdurant cuιusemodi

sunt, non annuased ex arborum numero . Siquid pars summa planta O caput, radix est enimund annua Hosus inferiores partes, est fructus momentu capiunt. Sed

de bis quidem ex professo in opere Deplansu disseretur. His ναῖ super allis animalibus allata sunt causae,quatuadi orum logitudine breuitate vita spectabar. ρυ- hac reliquam en, ut de iuuenta oe senectute, vita et morte diduciamus, quibus explicatis, uersae, animalium nasuraefatisfactum rideri poterit. Postquam inter animalia,& plantas discrimen exposuit, deinde consensum & dii serentiam stirpium insoctorumq; , nunc inter elantas & animalia quid coe sit

enarrat. Conueniunt igitur,ait, stirpes ac animantes in hoc, i, sicut sceminasilixitate viis vincunt mares,Gasummas partes habet auctiores: ita etiam plantae, ibus frandia sunt capita aruncus & radices, alijs no talibus

in vita longius persistunt. Caput autem praegraue est arboribus. Quandoquidem radices & caudex in ipsis existimatur sum mam, proportione capitis: rami vero ima,u, in copsesso est Igitur & mares,& plantae maioris capitis, cu supernas partes habeat mastnas, alijs exultores hasentibus, extensius aeusi agunt.Lit vero calor in summis,srigus in imis.Ite caliditas emciens est causa tam longaevitatis,quam augmenu arborum, Itaque genus increscit versus summitatem,annua aut adima,

videlicet ramus in quibus fructus perficit. Deinde cocludes inquit, post hanc tractatione, illam quae de vita

di morte, di senecta,& iuuentute agit, consequi. I mu cinistaeim 1 aesti De Laestitia ne em uero tare ritae cum stam Michaeus Ephesii.

65쪽

LIBER ARISTOTELIS

DE DIVINATIONE

PER SOMNUM:

cVM S COLLIS MIC HAE LIS EPHESILD ardo Gessero Tigi crino Medico interprete.

attribuunt , rra experierata

acti palatur. Et sane quadain somni spraevidera,credi par est. Orationico sentaneiF. Ideo de ceteris quoque Disan aliquis idem iudicabit. Sed cum nMira fatis idonea ea a appareat , ob qua id fiat, rei

s des approbatur. Deum. n. insomniorum au o irem ac re,

praeter alia hoc etiam absurditatis a fieri quod no optimis O sapientdymis sed quibu3libit, etiam abiectissimu h

minibus f mnia eueniant. Demptavero hac causa, qua numini adscribιtur, nulla fand alia fati facere videtur. Quod erum aliqui somniantes praeuident de remotismis quiludia, ut iuxta columnas Herculis, aut in Boili bene Ῥersantibus, eius cassam et O in m inuenire maius est quam pre humano ingento. N cesse igitur est masseca inad eventuum, aut signa, aut fortuita: siue simul Omnia siue duo ex ipsis siue duntaxat unum. cavsami bino.

minatur ut luna dejectussulis,et lassitudo b u. ignum autem deliquis en, cum lunasubire incipit: sicas' truos lingua febru is signum. Fcrtuitura en, ut si ambulante quopiam deficiat Iol. Ambulatio enim neq; signum huius detiqu3,neque causa est, ut neque dilirium inambulationis. Ideo quaecunq; sirruit actunt,neq; semper, neq; νι plu

rimum vis veniunt.

l Ris rora Lxs libro De inlom-nij, itatim hunc subiecit de Diuini natione, qus in si,mnijs Occurrit. Diuinatio autem dicitur, quod tanquam diui nitu facienda agedaue prs sagiamus ex insemniis, ac prs sciamus. Hinc enim prςuidemus hoc aut illud nobis euenturiam. Equi lem hanet diuinatione neq; contemptui habete facile fuerit, ut quae nulla suturorum signa aut prelagia contineat. Probat ei enim nobis singulorum experientia, significationes aliquas inde oriri. At neq; omnium se turiarum insomnia cata

fas es e credendum est. Quinimo quaedam ex ipsis causae sunt,alia signa,nonnulla fortuita inenam vero istiusmodi sint progressus, ipse aperiet Post haec verba quaedam insomnijs praeuuleri, credi par estimox subdidiciideo de caeteris quoque forsan aliquis idem ii 1dicabit. De caeteris, inquit, de omnibus . Quasi ita proiuli siet: Quoniam aliqua insomniorum signa sunt euei uis , credideris aliquis omnia simpliciter huiusmodies eide nullum non sumnium quippiam signiscare. Caeterunt aliqua esse signifieantia,manifestum quidem est: cum vero nulla idonea causa dari possit unde ita cotingat preterquam Deum eorum esse autorem, dubitate Ad distidere nos esscit, Nam rationi non consentaneum est, Deum ad huiusmodi negotia reducere ac detrahere, qui seipsum solum intuetur, qui illud est quod semper intelligit,&semper imellisitur. Ablato autem Deo, nullam aliam probabilem inueniri causam, satis conliat. Qi. od enim praeuideamus aliquando euentura illis qui in Hcrculeis columnis, ut in Borysthene habitat, eius as vi causa m plusquam humanum est. Caeteruplanetam subeuntem signum csse desectus, & causam Postquam omnino sLbiuit, non dubium est vel ex loquendi consuetudine. Shnt οἷο infimniorum alia causae,aliave δ signa,Mageditium in corpore nascentium. Itaque m dic me:

qui elegantes ac peritistini diluin er atii mandas Maaseram. Et Iani perpende sunt tum artificibus . tum squilyeculamur, philosophatur aliqua de re. Nam qua interatu motiones accidui, nisi admcdum magna sutriuo validae, tulere silet prae rectitus atqs qui matures νι-guando contingunt. Contra tin dormientibus: quibus etiam qui motus videnturmas ni r νι mam stilum di multis dormientium experimentis. msi vel parvili nisus aures invaserintlulmina sibi et tomima maginantur. Et si monserum pituita dis illauerit ellest rui alione dulii sapore opinaturate per ignes incedere Oraq; modu cal scere. ubi modico calore aliquae partes a ι tuntur. Orationis ordo ita procedit. Insomniorum aliqua causae sunt,aliqua signa. Causae quide, qus apparitione sua animum excitant ad actionem quampiam, ex r miniscentia alicuius quod praecessit. Quod quale sit, paulo post dicemus.Signa vero sunt,quae corporis aut animi affectus ob oculos ponsit. Deinde post haec verba: Decet aute ita aestimare tum artifices,tum qui me- udi tantur quippiam.& philosophantur. Sensus est: Non umi,do ad Medicosi pectat somnia sedulo considerare, sed et a m ad nos artifices, & sit per aliqua re philos phantes. Sed quomodo noctu fiunt aliquae motiones, ut pitulis distillatio, & cstera quς signa dicimus eoru , quae nobis euentura sunt: interdiu aut cm no fiunt An vero,inquit interdiu quoq; serit Nam quae in die motiones accidunt,nisi per magia ualidiq; sint, delitesciit. νAit igitur, ipsas etiam per diem cieri,sed cum non lint agnae,nos latent. Repelluntur enim a diurnis motionibus, quae vehementius instrumenta sensuum persu obiecta seriunt.Si enim no extiterint,inquit, admodumagnae 5 sorie sed parus, nos latent, Masne quidem

delitescere nequeunt,exiles autem sacile latitant. Nam cum organorum, ae sensum contineo' motus citat tur muni

66쪽

Ete miseritia initent verba Arist. Maior.

Cotia Iusio Exomplum. o Malim

Mich. Ephesi j de divin. persem. D

riar magni tum impediuntur minores, adeo ut sensiim sui imprimere non valeant. Inter dormiendum vero quoniam ociosa sunt instrumenta sensuum, etiam ex iis, pro magnis habentur, idq; per inductionem probat. Tenui enim sono dormientium aures occupante, tonitrua videntur.Quod non fieret nisi motiones exiles somno pressis ingentes apparerent. cuius causa ex eo pendet, quod organa sensoria tum seriantur.

Experrecti autem , res νtρ habent, manifeIIo perlimus.

Hoc est Excitatis aute clarum si omnes ictius modi motiones paruas extitisse, Adhuc enim experrecti sensum retinemus & soni quam aures subierat, quod paruus sit,licet insomnis magnus videretur: & alioruomnium,quae ipse manifesto enumerat Postquam au tem confirmauit, vel parum motus in somnis depre-hεdi,eosdem futuroru metuum signa esse dicit. Nam quod videmur sus lare mel dormientes, suturi morbi signit mei .ex pituita initium habituri.

Etenim cum principia rerum omnium ut crebro

explicatum est sim magnitudine quide miaica:qualitate vero potentiaq; magna:etiam morborum initia erunt parua.At parua quoque manifestari dormientibus oliensium et t.

Manifesta igitur morborum principia in somni, sient.Quod si ita res habet, proculdubio quaeda in somnis visa signa sunt affectuum,qui circa corpus oborienturaequidem ego cum locum quendam coenosum elas itidum trali re me somniassem, paulo reli in morbuincidi.Crassi nanque,di tenaces, S: morbidi humoro, qui aegritudinis causa suere, dormienti mihi percipiebantur. Ita meus per litto sum locum transitus, moiui mihi signum erat. Quapropter animaduertere huiusmodi oportet. cum itaq; rerum minium principia sint exigua, nimiarum o morborum,oesi qui ali in cymri s Wiatur asifectus. Patet igitur, eiuscemodi in omiu manifestiora piam in uigili s futura. Quoniam quidem anquit, omnium initia sunt m dica videlicet & morborum,& aliorum qui in corporibus nascituri sunt affectuum,exigua suerint. Hoc enim

ultimum orationi deeli. Quod si ita est,tiquet ipsa insemno fore manifesti.Nam, ut diximus, parua quoq; um persentiscimus. Quare nihil mirum, si exiles insomnis motus, causae nobis fiant futurorum. Quinetiam nonnulla in Amnis ritu causas esse suarucum; actionum non ναι one caret. Ut erum faesura aliauid

aut iam agentes aut absoluto iam negotio.id ipsum pland somniantes Hrimus er agimus, inq; eo Pedamur nonsecus quam mitantes In causae β. motus Miureupra eripκset occasionibus praepararuabita νια sim necestis hinsomno quoque nato motiones saepe principium esse vi-

urnarum actionum quarum, meditatio in dormientibus

praeparatur, O quasi via ad ipsas ne tur nocturnis mas viationibus.Hoc igitur pacto fieri potest, ut in somniorum aliqua er signa cir causae sint. Posteaquam insomniorum, ea quae aliquid vi signa

portendunt, Aristoteles explanavit. deinceps quae causarum rationem habet, proponit.Itaq; scribit: Quemadmodum aliquid actuti. aut iam agentes, illud ipsum ad eundem modum so naniando tractamus, atq; idem omnino, non quippiam aliud per somnia contuemur,& gerimus. Caula vero eli quamobre ea somniemus quae vigilates agimus, quia noster animus diurnis actionibus imbuitur ac praeparatur. Velut enim disposita corpora ad morbo facile eis implicatur: ita cogitatio iam ante in lirueta de commota ab ijs quae in corde nascuntur motiones, in somno deinde prorsus in eisdem versatur. Sicut igitur in hisce contingit,sic & vice versa frequenter animi motus aliqui in somnis accidunt, qui omnino principium diurnatu actionii sunt. Quae etenim in somito visa animum vi actiones promouet ex reminiscentia alicuius quod praecessit, naec causas appellimus. Nam uti vigiles saepe cogitamus aliquid quod nobis causam & occasione praeiat, ut liceat sacer', agere, aut inuenire quippiam aliud, ita etiam sopitaci quiesces cogitatio ex vestigijs in corde relictis nouam meditationem ingreditur. Tum visum actionis causam este loquimur.Quod aute ex alijs in alias cogitationes promoueamur, indubitatum est Ego saepe lyram intuitus, ocratem animo reputaui:aut Socrate inspecto.tria lum. Atqui disterunt inter se causa, & natorini,

eius effectu Lassitudo enim quae cauti est sic is, haud

idem cum libri existit. Ego vero non raro cum rosas c. iist. nis.

xlbas somniassem, postri me dono ab aliquibus accepi. in o. . Hic rosas causam&principi u rosarum suilla dicimus .inia , zzProinde ut actio diurna nocturni somni j,ac imaginationis est caula, ita nihil prohibet aliquas etiam imagi- . nationes diurnarum actionum esse causas. Porro haec . di nuenit dici de nostris actionibus non diu post, sed statim peragendis. Hamnus igitur d*ipis ijs, quae puriis in causae,& signi rationem subeunt. Multa Hia fortuita sine in primis ardua et altera,et

quarum principium non penes no ethsed de nauali pta' aut rebus Ion distis apparet. amissis haud auter catingit. quam si quis quis animo Misi aut ius me tioiafacit,idissum eueniat. Quid enim prolabet quo misenus idem in somno accidat immo tum potius quam abar, eiusmodi multa usu venire credibile eri. Verum νι mentis alicuiussa Ia,n m vel signum vel eos i rus adue tus est: ita neq; in somnis signum aut causa rei tu nius

omnium enota fortuitum quippis. Hinc fit quod multa somnia non eueriant. Fortu ita etenim nes semper neq; magna parte coni iugunt. In summa, cum lauta animalia somnient aliqκ non Nerisi laesi Amnia d. uin

tus immitis, ut quodan reant incalfi, umesse. Ds . . . .

monia tamen dici possunt. atura enim o monia, non uiuina est Argumento fuerit,quod homines a Nil admodum viles futura pr sagiant, e r in euentus somnia ent, ceu deo non delegante. Sed quorum natura loquax est cxt ira dicam atribiliaria , Gersimoda MD percipium, itaq; cum multis et rarus miris agitentur,verumali suando euentum assequunturivi qui certatim proiecta aliqua abripiunt O , ut prouerbio iactatur si saepe iam vi, aliud abas ieceris. Eodem pacto illis si niantibus aecidit.Porrὸ quod multa i Omnia eventus non consequa-tiis absuro rubit eneriam nequesigna in corporibus ιborra, neq; caelestia omniasinis,quem portendebant, insequia iura. ut quae pluuiarum oe ventorum prognostica sunt. Impetitur enim signi euentus , siqua motio incidat esca-ωνε m prior, qua signum efecerat. Multa etiam n

denter conlutiata uit fere post dissoluta sint, si alia priucipia, siue causas Vehementioris. etenim in oluersum do VH L

eu,quamuis nullus ιonsequuturm Dis insigna interdurerum non euenientium.

Tmestara transtulimus ardua &aliena ea nomin nit ab alijs agenda, ct simpliciter ea quorum initium non nostrae potestatis eli, neq; is nobis situm . in modo enim penes me esset principium belli in Pcista de suturi,aut naualis pugnat Nihilominias tamen contingit aut syncere ac aperte somniare me, id qs euenturum est, ut bellum Persicum raut per aenigmata, maliud per aliud innuitur . exempli gratia. Somniauit Alex. Aphro.de sen. 1 a ludatis

67쪽

Mich. Ephesi

sodalis meus a muliere quadam missos sbi melo pones tenues ac oblongos, scorpiorum instar caudatos.

Post dies paucos iniuria ab illa muliere passus est. Hic aliud sunt melopem test aliud euentus se iij, iniuria.., Ex plicat avi ε ipse Aristoteles, quomodo lint fortuita innia,huiusmodi exemplo. Quemadmodum saepe

usu venit, cum de Socrate cogito, ut ipsos adueniat;it Eeum in somnis naualem pugnam vidi, ut ea contingat.& sicut mea de Socrate e statio quod ipse accesserit, non in causa est, sed sorte fortuna cogitante me aduenit:ita neque insomnium causa pugias naualis est, sed obiter & sertuito cocurrit.Indem, is cum multa somniorum sortuita snt Ac temeraria, finem euentus non adipiscantur. Porro multas animantium insomnia percipere,ccntiat.Siquidem canes dormiωo immurmurant. Visa igitur in somnis non eat litus delegante Deo, mittuntur,neque diuina, sed 'monia sunt. Natura na-que nostra cum daemonia sit, ut dictum est futura praeuide Caeterum,ait, quibus natura quodam modo loquax & melancholica est, diuersimoda visa percipi ut . . Vt enim locutuleij, di blaterones multa loquunturi ita etiam atribiliarii ob multas motiones varia vident: ' Melancholia ei sippe motus est multi Ne vehementis

spiritus. Itaq; saepius aliter atq; aliter commoti, prae teris scopum crebrius attingunt. Quoniam sicuti certatim proiecta diripientes, non unum solum rapiunt

siue corolla, siue quid aliud in medium sit eiect u sed

multa, utpote pluribus pioiectis: ad eundem modum di melancholici,quia multis cientur motibus perpetuo enim motu spiri iusti sangui io ipsorii corde s runtur multa consequuntur. t quod prouerbiali est, ' si sim iacia aliud alias ieceris: itidem in ipsis conti git .Nam si quis tantum unam sillittam eiaculetur, aut prorsus non Aut semel duntaxat scopum continget: atqui multas emittit, eum necesse est alia, aliam tabulae, in quam iaculatur,pariem vulnerare. Quemadmoduigitur res in istis se habet, ita etiam in illis qui multas vitiones experiuntur, quos N ipsos multa consequi necesse eq.Hactenus quod ad sensum . Porro hed verba. s. i. -- Similiter, ut illi, visa consequentes aut abun&nt,aut hunc sensum habent. vi laqtiae in somnis apparentia euentum consequuntur, similia sunt illis quae a contentio uium. ii dentibus rapiunturi aeterum non cuncta somnia eueniunt.Nam neque omnium ligitorum,quae in corpo--επῆpiari ribus nostris se produnt, suturi iequuntur euet . Ver

bosum iter stiere. Egruudinis hoc futurae signuerat. non tamen aegrotauit, quod alia motio priori sortior ingruisset . Excitata enim natura humores concoxit, quorum culpa aegrotaturus fuerat: itaq, periculu eo xt.Item neque pluuiarum omnia signa consequuti

nem nanciscuntur,est ei enim signum pluuiae, quae si ib una consistit corone,attamen laepe visitur, neq; siluit propter subitam siccae exhalationis exuberantissi item flatuum signum est, si Luna non integra apparuerit, sed dimidiata,quod in sublimium confideratione exisplinatum est. Itaq; si fiat alia commotio vehemetior, quam prima, a qua orta fuerat corona erat aut corona ' pluuiae signum nulla eomitabitur pluvia. Vbi in Gre

abundat. Porro quod multa prudenti consilio conclusa ad finem & actionem non tarducantur, siue ob consultantium moriem, siue alijs de causis, nemo est qui nesciat. His verbis: Etenim in uniuersum no fit omne quod sit tutum erat: hic sensus inest. Non quicquid sis' , , turum erat ut fieret aliquand domnino & simpliciuiet fieri necessarium est. Pro graeco vocabulo εγο mis, reddimus,quod serie dicitur,cuius necellarius euent ex atur. Mέλ- auum, id est ituriam, contingit

feri aut non seii, ut in opere in generatione & co ruptione dictum est.

dixi miti vim habEtsedeacessis os tempore,aut ἰα Atia Temporis excessus vocat, quae post longum tempus eueniunt.Quod autem scribit,aut loco ut magnitudine, ndem utrunq; sensum habet.Greo κposita dicunt. Caeterum hanc sententiam Aristotelis verba includunt e si ita sonarent. Porro de italis insomnijs quae principis, id est, caulas a nobis i pus

agendorum non continent cinsomnium enim quod mihi quidem visum belli autem in Perside suturi causa est, non principium habet, neque cauti est n*ocij me peragendi. non enim bellum illud mihi debet landu m est) de hiice inquam hoc loco non dicendum est nobis. Manifestarium enim est,omne huiiusmodi

somniorum non proprie causarum nomine comprehendi, quam nos iam abusive ipsis id nomini satur buerimus .Quin potius fortuita sunt, atque obiter i

borum quidem nihil habent,non tamen principia a redorum penes illos sint qui viderunt in f mum: detrus inquam nisi Lituita esse cunctiamtum, ita 'tud

polias Demit ut iam dicetur quam cum Democrito, mulachru quibusdam o deflux.onibus caio fetarum utribuebat . se .emadmodum igitur cum quis motiuπt ceris par tem, eadem moueratiam, qua cessatve conamgit aliq. sque motbm procedere, abstrae eo quia 'imuιncitaueratcita ηihil ι idit, motum quedam se sum pervenire ad animos somniantes ab illas a quibus Democritus imagines atq; defluxiones abire asserebat: O qu cunque ille tua er sensus appulerint,t uotiuam percipcinterdiu enum circuntati dissoluuntur, nocturnua

autem aer minus perturbatur, O trafui re tu

ritur corpori si is simni gratia. i quidem dormientes

etιam exiguas intus motiones magis persentiscunt, iam vigil DXaterum isti motus phaantasemata O vis es dormientibus pariunt, ex quibus futura de relM Murdent. Hincri nimii in q,od hominum qui subet,n

sapienti as , Vmovi somnia contingant. Quodsi Deus inisrum auctor esset, Giam inter ι, atque sapiensetibus ea mitteret.

Senientia est huiusmodi. Iam diximus hoc loco, notractaturos nos de insomnijs qux vendum aliquid alonge dissitis hominibus signiticam illa vero quς priaci pium & causam continent. non a nobis quide age dorum,sed a quopiam vicino non multum a nobis remoto, sis propinquo. Illa inquam somnia, quae principium habent negocij a vicino peragendi quae enim

vicinus acturus est, eorum in ipso principia actionis sunt haud in me nisi pro sortiini, recen eantur, aliam potius rationem haiarunt, quam pro Democriti se tentia. Sentiebat enim ille, timulachra quaedam ad homines accedere,quaedam benigna, quaedam malefica. ideoq; praecabatur beneficas sibi imagines obtingere: .esse autem illa ma nitudinis monti rosae,&disperire quidem,sed perqam aegre: hominibusq; sutura prae nunciare spectari se exhibentia, dentiaq; voce qua in somnis percipiamus.Aristoteles vero vult non in umulachra rei jci causam saepe etenim demonstratum est ut salsum sed in motiones quasdam quae aere ce la Quia afficiant, ita ut cum ipta per aures nares ues Pitorum ad cor illibantur, unde futuri praeuidenda necessitas sit. 4uomodo autem moueatur, di figuret aer, explanatum est ab Alexandran libro De d monibus. Habem vero tum dicenda tum facienda aliquod suturi euentus principium Caeterum exiles quoq; motus dormienti magnos apparere dictum est ante'. hic etiam citra obscuritatem omnia describuntur. Cutur motus temere agantur, di qui si tingrvat, etia

68쪽

De diuinat Persem n

tibiectos et indimos homines si natoriim visioni bis potiri usu venit. Quod si Deus auior ipsarum est et, debebam quom diu de cum vigilamus,apparere. utre Hro Q sliber , erram ipsi me posts feri, H figura prasentiant, non dissent aluum

ω en. Urusmodi erum hominum mn curu Gques ii Guatis caccupata mens e i ,sed quasi ometres vacua, atque deserta tam laque ad niuam, e 'impetum moueretric

aritur.

Nouam causam adfert,quam propter vile genus hominum sutura praesagiat, non autem sapientes, Itaque dicit cum illorum vacuus sit animus pulsaurimis phiIosoditiae speculationibus,& ab alijs cuti destria, sicialis est a quouis ingruente agi. Prudentium vero mens multis in rebus versans, a quibus mo tui Inoo Metsi quid ingruerit.Sicuti enim vigilantes, si quid intensa fixaque cogitatione aestimemus, praetereuntem aliquem non animaduertimus: nam maior motus minorem elidit: ita in somnis etiam vernaculis motibus insitisque formis agitata mens, forinsecus accedentia

non videt.

Macte vir industria scelix, qui nobis autor mutmulta pulctierrimaque discamus,& veritati semper

innitamur.

term aliquos mente ea futura prostiore in causa est q-ram ver cuti motus si obtinbant, sed pr cia ab ipsis abiguntur. Q re extruineos niaxime appre

hendunt.

Vernaculi motus non cibi urbani,hoc est intestinas motiones nullas habent.Ecsiaticos mente taptos transbilimus eos vora non qui penitus insaniunt, sed qui inter hos & prudentes medii sunt, ut ita dicimus. Isti

igitur cum nihil omnino curent, aut animo reputent,

di si quae subierit cogitatio, eam obiiciat nullam prorsus a1nittentes, quo pacto ullos intestinos haberent motusἐPrudentes quidem non praeuident, ideo quod turbetur & veluti pultetur ipsorum animus imaginsebus atque sermis intrinseci, At mente optis animus cum sit inanis, e Aiue nominemihil infestetur . extrinsecus aduenientia par eli ut sentiant. Quae autem sint ingruentia illa ,α quo modo, Aphrodiseus in libro de Daemonibus explicuit, Haee enim . A litoteles ap- Pellat extraneos motus. Quid si autem per extraneos motus ea quae non a nobis,sed ab alijs agenda sunt,in

me familiares de famuliarib, praeuideant, i ae fit, quod necessarii et amici imprimis aster alterius curam habeat. Ut enim etiam eminus si mutuo internoscuntfamiliares, ita quoque intus a notis prefecti no tores sunt.

Fieri talet ut praecipue si Hiliaritate nobis itinctos

insomnis videamus, etiam super iis rebus cluarum eo tempore nulla nobis cura est. Ita mihi contingit somniare de socio meo non egregio illo, qui mecum adhue viuus communem in iterarum studiis operam nauat: sed quoda alioqui breui tempore Phil. sophi qincubuerat ob precorem mortis aduentum is ducum defunctus mecum visus est in somnis colloqui de rebus quae mihi toto illo tempore, de proxime antea in

mentem non venerant: aliquando tamen . sed multo

ante ipsis deditus suers. Visus enim eli milii de anima quaestiones obi jcienti respondere. Quandoquidem igitur nobis notos in primis colloquentesi in somnis

videmus tum de rebus ijs quae nobis curae sunt, tum

de aliis. raro autem lynotos Ze quibus no assuevim Eum huius res c usam subiicit ita scribens: Hoc autem sit, is eo quod necessari j&amici in primis alter alterius curam habeant. Porro haec verba: Quod ut nonulli euidentia somnia habeat,& quod familiares maxime me sinultatibus praeuideanta clarius hoc modo preferrentur. Quod autem nonnulli de Amiliaribus suis in piliam is euidentia Gmnia videant eil Nam ex de ali juM-pe ignotis,& non assuetis nobiscum versari, idem ali quando contingit, praecipue tame de similiatibus. Caeterum quod amicos etiam eminus illico agnoscamus prae caeteris,experientia manifestum est. Porro ne ancholici, hoc estis quibus atra bilis exube- atrat, si velamentiam, H qui lac tin tur eminus, ita collimandi scopum a sequendi dexteritate valent. Et propter higenii mobilitatem consenim quod ad principium fi u ur maginatur. Insani n qus aliquasimilitudinem.

ter se conneaasuit, ceu Platagida poemata , dicunt e rindit isti, t Venerem:ita cum principis,qua consequuntur,annectetues. In eisdem praterea non eliditur νnus motusa,altemno ternatura velamentram. ν,

Hee verba, Vt qui iaculantiareminus: idem innus liquod: Vt qui prospiciunt eminus. Sicut enim aues,quibus acies oculorum est acuta, a longinquo vident: de qui iaculantur eminus, quodammodo iam manibus tenent id quod iaculundo petuntur eodem modo atribiliarij, tanquam multo ante rapientes, collineandi scitertia praecellum praeripiunt enim motu suo sutura. Nam

cum mobilis ipserum sit imaginatio, confestim quod ad prinespium consequens es , imasi natur. Sunt enim nonnulla, ut dictum eii, quae principia nobis insita se- uuntiar, principia vero celeriter commi ta faciunt, utatim etiam praeuideamuh quod ipsis annexum consequensque si erit : Cverum ait haec ita se tabere, ut dae poemat , in quibus quosve sequentia simia antpraecedentibu Non enim ut apud Euripidem, nunc ab Hecuba transfertur ad Grecos oratio,

nunc ab his ad seruum, ita fit etiam in Philae idae rarminibus. dii, verbi gratia, de Venere suerit sermo, omnia deinceps a principio ad finem vique de eademerunt. Quemadmodum igitur in illis poematis contingit.sic & insani ea vident, quae amnitate aliqua copulantur. De qui s autem insanis loquatur, antea dixi mus: nempe de illis,qui inter prudentes, & omnino insanos meo ij quodammodo sunt, quorum motus elidi . ipsoru ' vehementia non sinit. Quoniam instar siu-ctus, qui cum vehementi impetu teratur, ab alio non poteli elidi aut dimoueri loco:quin ipse potius obuios repssit: ita quoq; motus insanorum suae vehementiae gratia ab aliquo alio excuti non potest.

Peritissimus illa fueris somniorum interpres, quisiMilitudines rerum exacte, pellexerit Nam recta claraque somnia iudicare,cuiusuis est. Similitudines dico, quoniam visas Ister c si int, ut rerum imagines in aqua, scuti prius etiam memorauimus. Motus enim si nimiussit, nullo pacto repressentatio, ct imagines rebus verissimiles redduntur. Itaque ille plurimum iudicando excel- tuerit , qu/statim persenserit atque e Drerit disiectas, est' tortuosas imagines, quis taminis aut equi sint, alteriusve cuiusuis. Ide insomn3s accidit, ex equo enim uir

bique agitatio simulachri per uertit euidelia. Q hid igitur somnus sit, quid i omnium, et quam ob causam virunq; ipsorum fata tem de diuinatione seiadum quietem ex in

homniis, dictum est, posthac de communi animantιu mistione disserendum.

Quemadmodu cuiuslibet est discernere imagines

in aqua requieta: commota vero aqua non quivis imagines iudicauerit, sed is tantum, qui recte & perquam

diligenter contemplatur: Ita somniorum euidentia Graeci ἰών - eiat vocant quilibet interpretabituri sim .c- Artificiosissim iis autem coniector fuerit,qui similit dinem illa animaduerterit. Sicut enim saepius in aqua commota, quae tanquam hominis videtur imago, non hominis est,sed equi, propter motum autem humans

quodam speciem repraesentat: Itidem in lamnis ex alia

69쪽

jo Mich.Ephesu de divin. per som.

H -per posterius po Rus. . libri de Diuinatione Acundi quietemes' Scbi, ma

Series Chartarum. VE NE TI IS Am mirerim Hieronimi Scoti.

SEARCH

MENU NAVIGATION