장음표시 사용
41쪽
ad id eonserant ut uniuersum a sensu possit comprehendi,attamen cum separatae fuerint,non erunt a sensibus comprehensibiles. Nam excessum sensus eius dicit, qui persectior est eo,qui minus a te sentit. Na sensus acutior aliquid plus sicipit, sed no ita ut excessum litarium percipiat, quia id quo excedit S. prestat novidet oculus, sed acutius per illud cernit. Quod ergo
voluit Arist.quam sane eleganter patefecit, cum viatur sensus excessu, cum i: lioc modo Unum cu altera conserat, ut enim acutioris sensus excessus conseri, ut
aliquidpcipiat, qui sane excessus abstractus a sensu noPcrcipitur, ita neq: quota pars rei a sensu percipiendae liparata poterita sensu percipi, sed itidem percipitur
separata ut percipiebatur quando erat sui uniuersi pars quod tunc potestate comprehensibilis erat. Hic enim excessus acutioris sensus suapte natura acceptus potestate sensus est quoniam addita ope alterius facultatis Percipitur. Verum ne censeas ob id omnino non posse a sensit percipi, atq; impatibilem esse , quia separatus no potest percipi, sed erit solitarius di res quadam per se potestate a sensu comprehensibilis. Nam assectiones eas habet qua in sensum cadere possunt, veru ob paruitatem nequeunt sensum serire, acciere actu vero a senis comprehensibilis erit,quado ad reliquas
partes accedet, Cum enim congregatur ea quae suapte aratura separata potentia solum a sensu percipi poterat quia ob tenuitatem sensum actu movete non possunt tum ex his oritur talum quantum mehercule tensum actu movere potest. Non enim solum qualitate, verum etiam magnitudine potentia motus, qui fit in re sensu comprehensibili actu percipitur ab eodem, ve rum non ita ut uterq; ipsorum sit suapte natura a sensu comprehelibilis, sed hoc modo quoniam cum lisequae possunt comprehendi a sensu ubi primum congemantur , in unum conserunt uniuerso ut percipiatur,
sed haec ipsa non sunt ita comprehensibilia actu ut aliquando lini per se possunt, sed tanquam partes. Erant enim partes rei quae a sensu per se comprehendebaturdi pollerior potentia erit qua partes sunt uniuersae, Sca sensu comprehensibiles sunt actus ea potestate qua habent, ut sentiri queant, cum separatae fuerint. Tum enim sensus eas comprehendit, & aliquando sentit, α si non percipit eas tanquam actu separatas, quae cum demonstrauit haee subiungit.
Cote . ω mkas i itas magnith diues ae assectiones esse, qua
et cur lateant, quonamodo sentiri ae no sentiri queae diximus, eum porr) tot in eadem magnitudine inermi
partes ut actu Et, no siesu uniuerse collocat aesed auulsae ab eodem sentiri pioni has numero sinitas esse necessedi, Similiter Myesia res, fimosfinitas esse oportet. Com. 6o. Adiecit magnitudini Ae affectiones quoniam non eo magnitudines sensum latent quia sunt affectionis
expertes. Nam hoc modo aeque assectiones ac magnitudines obscurae essent, atque laterent, Dixit autem & cur quia non propterea ille magnitudines eia fugiunt sensum quod sunt impatibiles, & sine aliqua disteremia sensui clara. Nam hoc modo dubitatio es.set an ea quae sentiuntur, & patiuntur constent,ex his quae nec sensui subiecta nec patibilia sunt, quod quid evidebatur his, qui atomos rerum omnium principiastituerunt, sed quia affectionem habent quandam licet longe minorem , quam habeat idem, quod a caeteris aut sum mutare is sum possit. quocirca ubi diuia duntur e quae sensui subiecta sunt, non omnia in infinitum diuiduntur, neq; partes quaedam earum rer gae sentiuntur.& sensus di affectionis expertes sunt.
Luando igitur iis per se sensui obscurae sunt,si ita fuerint coniunctae, ut lenium ciere queant,& non solum
id quod constat ex eis fuerit potestate sensu compresensibile, sed actu sentitur, tum e em nimirum
partes videntur aliquid uniuerso conserre, ut etiam una cum uniuerso sentiri possint. veru non ita in suo uniuerto collocatae potestate sentiri possint, ut ubi primum fuerint separatae ab illo, possint,per se sentiri, sed
quando continui partes tales ac tantae fuerint, ut non solum conferre uniuerso videantur,quia in eiae collocatae sentiri possunt. Sed cum fuerint tales, ut seorsum auulsae a toto actu sentiri queat, tum eas sane partes in magnitudine numero finitas esse oportebit. Noenim finita magnitudo secari potest, in tot immensas infinitasq; magnitudines, neque sectio in eiusmodi
partes eli ei sectioni persimilis, qua aliquid diuiditur
in paries aequales, quoniam si quis hoc modo aliquid secaret non sem per in minima diuideret. Nam duplex est id quod potest sentiri. alterum quidem sentiri potest, qua in uniuerso est, &ab eo auelli nondum Dused ubi fuerit separatu sentiri pol, alterum vero,qd conseri uniuerso visentiatur, sed separatu ab illo p se solitariumq; sentiri non potest. Itaq; ea quae ita in uniuerso collocantur, in quo possunt sentiri, ut ab eodeuniuerso separata sentiri queant, finita si int, quemadmodum etiam sectio per aequalia terminatur, quad qui sem,cJtinuum nequeat actu diuidi in ea, quae sint infinita sensui subiecta. quemadmodum neque diuidi potest, in ipsa finita aequalia.quemadmodum igitur inlinitae partes atq; innumerabiles in continuo, Ut state sunt,& non actu, ita etiam, quae sentiri pol sunt, diuideda potellite lenituntur, sed actu de solitariano
sentiuntur. Ite quemadmodu tot talem; continui partes sunt linitae numero, ita etiam sunt finitae assectiones,& quae sentiuntur earum,& quae diuiduntur , diuilis partibus in quita collocabantur numero certo sunt constituti.Etenim quemadmodum non erat assectionum sectio in species cum diuiderentur, una cum magnitudini b. vel infinita vel in ipsa infinita, ita tales aia sectiones no suapte natura finiis vel infinitae sunt. O- sledit ergono quacunq; continui sensum serietis actu movere sensum neq; coiti tui posse magnitudines quet sensibus percipiantur ex his, quae impatibilia sunt de
sensus Naisectionis expertia, defenditque omnem partem rei quae sensu comprehenditur suapte natura innsibus subiectam esse. Verum nolim ex illimes quod
si conceditur quandam magnitudinem else solitariam quae non sentitur, iccirco maximam quandam molla esse,quae sensum non seriat, & quandam minimam a sensu comprehensibilem. Nam quia magnitudo diuiditur in infinitum,ut demonstrauimus,ci magnitudinis est magnitudo, si ergo aliquid demeret ex illa data minima magnitudine,& quod restabit sand erit, nullo sensui coprehensibilis, ubi ergo remanserit queq: pars minimi separata,& viriq; parti addidero aliquid,& erit ita aliquid connexsi; quaeritur an istud,adhuc nullo sensu percipitur,u, si idipsum sateberis, itaq;qdrema
sit poli diuisionem non erat maximum sensis incomprehcsbile. 0, si addito quodam cuiq; parti iam diuisiminimi nascitur, nihilo plus qui ipsum minimu, itaq;
illud,cui aliquid addebatur, non erat integrum mini- mu,quod sensu caperetur, quoaiam parte sublata qgadditur eis cit id totum connexu sit sensu comprehesbilequare non erat minimum sensu comprehensibile id, a quo sublata pars fuit.Quod quide ostenditur in
quacunq; re aqua dempta erit pars aliqua, quare non
eli aliquid quod sensum omnino fugiat. Si ite omnis magnitudo potestate a sensu percipi potest, & no suapte natura incomprehens bilis est sensu, sed naturae nostrae,& sensus imbecillitate non comprehenditur, non erit aliqua magnitudo,quq suapte natura comprehendi non possit. Quare persuasum est nullam esie maximam molem, quae sensu non comprehendatur,n que minimam suapte natura magnitudine ut Di
42쪽
si is ui si iecta sunt xes eorum mitus
tior est. Quod cam ita videatur esse, in dubium iccirco vocatur an quod Videtur O tamen itidem νι odoro stonas si habeant,qui atmodum Empedocles lumen sies spremedium usq; ad allectum,a At ad terram cecinit permea re. 2 Od quidem non immersto sit. QMdenim mouetur unde motu auspicetur er quo peruentat habet. Quamobrum intercidat quoddam temporis curriculum in quo motus is ab uno ad alterum absoluatur Meesse est. Ereum omne temsus disii 'ssit, itaque erat quando ra dius mili cernebatur , sed pei medιum ferebatur. Prae a
prodeunt. Verum ita νt diximus ist. quom forata ictu facto mox non ferit aures quia etiam transformatione literarum interdum comprehenditur, quasi vox litera prius in medio consi: at qua aures attingat. Nam spe quod prolatum G,minua recte intelligitur ab audient: Κquousam cum aer feratur, Varii imprimitur.
Eo nune tendit dubitatio an omnia,que sunt sensibus subiecta, antequalensum seriat interuallum illud
assiciant,quia est interiectu inter sensum, de id quoa
coprehenditura lensit. Nam euidens est quosdam sensus non prius assici quam interstitia relicta comule tur,quemadmodum auditus non statim assicitur sono de nares odoribus. Cum enim oritur sonus, qui emianus lunt sero magis audiunt,qua qui prope morantur. quo argumento liquet plus temporis consumitur, qta sonum audiunt, qui procul habitant cum magis interuallu trans eat, u qui vicini sunt. Itidem in odoribus, qm non illico nares bonus odor mutant, neq; eodemmo asscit nares eorum qui prope odorant, ut qui procul. Itaq; notu est hos sensus ut dixintus assici .Quaerendum porio est,num itide aspectus mutetur,& a re aspectabili aliquid recipiat, eo tempore quo uniue sum interuallu Pertralit antequa sensum seriat. Haec
est ergo dubitatio. Dixit aut, an quae sensib. subiecta sunt,uel eorum motus qu o mo sensus assiciatur usq; ad initia sentiendi pertingat, qm quibusda videbatur quosdam destuxus a rebus, quae sentiuntur ad knsiis usq; proficisci,& ab his sensum asses,qui etiam ipsas res sensu percipiendas usq; ad instra sentiendi per uenire arbitrabantur. Alijs vero secus visum est qui nihil stuere ii rebus sensibus subditis , neq; esse quaedaidola voluerunt, sed spatium inter sensum, di id quod mi pitur sensu mutari de assici ab eode sensu coprehetibile, cu exit eius de spatij natura censuer , quod etia
Aristolaeemonstrauit,cu explicabar,quona modo lansus sentirent. Cu ergo de actionita lensus contentioci controuersia silissilentio nuc plerit, quonam modo sentiendi actio fiet. Sed dubitatione coem mouet,qm
quoq; fiat modo sentiendi actio quispia dubitares, an obiectu sensita vel motus obiecti prius interkctu spatiuattingat qua inllia sentiendi seriar, qm colantaneuelle videtur,quemadmodum soni de odores suos sensus per media mutant, ita aspectabile assciata ectu. Inquit porro quaerenduesse an quemadmodum Empedocli videbatur ira ce mediaetio sati Cecini nimille solem primum uniuerium spatium inter se de te
ram interpositum luce complere. deinde terram illuminare. Eiusdem quoq; sententiae fuit Democritus, cui assentiebantur reliqui si neuti qui nonnihil a rebus aspectabilibus ad aspectum confluere arbitrabantur, Iccirco inquit opinioni consentaneum esse ut primu cernendi actio recipiatur in ipso interuallo.Nam motus a re ceraeda,vel ab obliquo alio, initium sumit viaque ad aspectum,& cu omnis motus habeat unde coeperit de quo finiatur, certo quod1 tempore, & omnei', diuidatur in suas dimidias partes, in quibaspectabile vel eius assectio de motus si in ipso intermedio ad aspectum erit. Itaq; prius in dimidia, vel in aliqua interualli parte est quod sertur anteu aspectu attingat. Quare & solis radius vi cecinit Empedocles, ortos
lenon illico cernitur, neq; ab omni baeodem tu e con
spicitiar, Hd citius ab his unqui prope sunt, quam qui
eminus iacent. Accepit hoc esse consentaneu oste des, per motum,ut diximus fieri,u, si aliter cernendi actio fieret, post motu non cerneremus.preterea si qui cun - ue audiens, simul et audiuit de omnino sentit de senit, caeterum cum tradet minime consentaneu esse, ut
quod sentitur du sertur ad sensum prius in medio esse quam sentiamus ipsum,& hoc quemadmodum de caeteris sensibus,sic etiam de his quae videntur dicendum esse putat. huic porro illud adiecit. Itaq; nihil horum
gignitur,sed sine ortu prodeunt. Nam eorum quae minimὰ aeterna sunt, quaecunq; in lucem prodeunt nasceido non simul nascuntur,& sunt,sed eorum ortus su stantiam eorum procedit. Iccirco quiddam eorum. dum fiunt factum est, de faciundum. quaecunq; enim naturaliter nascuntur ut diximus fiunt, ut equus qui
non simul fit, di subsilit,sed donec nascitur nondum equus quamquam sit aliquid eius. Quinetiam quae arte construuntur eodem modo sent,quoniam domus,
calceus, vestis ideiide sunt. Nam haec dum sunt non subsistunt quam qua semper aliquid eius sit.Sunt praeterea quaedam quae in lucem non prodeunt nascendo nec spatio quodam temporis perficiuntur, cum ortus Omnis tempore absoluatur. quo in genere est tactus,
non enim hic sensus gignitur neq; lio tempore subsistit,& alio fit,imo ubi primum esse coepit illico consisti tineq; dicendum est tactum seri sie ut nondu st,licet aliqua eius pars subsistat, quo in genere quaecunq; sensus ratio collocatur quonia nulla earum sit, sed simul aliquis audit,&audiuit,neque asserendum est sta auditione seri, ut nondu sit, & tamen aliqua eius pars subsistit .sed quemadmodu quedam iam suscepta pars iactus est iactus , neq; dicendum est sic generari tacta ut nondum sit quamquam eius aliqua pri lubsistat. Itidem de auditu dicendum est. simul enim auditur &auditum est, eodem modo de reliquis actionum sensibus, non iam quaecunque actio de pars sensus est sensus, Nam actiones eorum de perceptiones illico fiunt
de nullo egent tempore quo perficiantur. Nam ut tantum'vel tot audiamus, cernamus,gustemus,quod1 tε-pore indigemus sed ad audiendu cernendum & in stadum nullum desideramus tempus. Quod si ita se habent sensus nihil refert, si collocauerimus actiones rerum sensu comprehensibilium prius in medio quam pertingant instrumenta sentiendi sie ut no simusmoto intermedio sensus mutentur. .Nam quemadmodii ea quq sese mutuo tangere debent medio quodam se- si tangunt de si tactus ut diximus non generetur .ita reliquis contingere sens bus verisimile est de compertum est in i pis audiendi sensu quoniam non ubi primum sonitus editus est, aures serit, sed tempore quodae lapso aures percipiunt illum ob id ergo n qn e E mqdo neque eodem tempore audiunt qui minore de qui
maiore interuallo a sonitu absunt, quoniam sero magis sonitum sentiunt remotiores quam proximi
res, cuius rei signum illud assert Aristoteles iquor Alexin phto.de se n. F a num
43쪽
niam qui eminus morantur vocis literatae: integrum
strepitum recte rite j; prolatu non praecipiun liquonia aer qui interiacet varie imprimitura voce liter a & oratione ex lueris constituta, id Que diuersis aeris ictitari. unde eosdem strepitus quos dicentes formarunt aures non percipient si verba literarum figura dum percutitur aer mutentur: siue quemadmodum Strato dixit, flaccescit ille ictus toni,& vox ictu aeris secta, qua do- quidem is vir in aere varios es sci sonos negauit. Sed inaequalitate ictuum aeris aures secus audire voces qquispiam protulit. Verum viro modo dicas audiendi rationem fieri prius me hercule in ipso interuallo vox est quam aures percipiant, dum alia atq; alia pars aeris percutitur.Curii ergo haec dixerit de sonitu deq; alijs obiectis sensuum quae similiter visoni actu sua in lirumenta mutant, asserit neminem de hoc dubitare. ad od igitur in dubium venit, id sania eii an coloriamen eodem modo se habeant. Non enim propterea
quod quaedam micua est relatio vescit inter aequatur inter rem videntem et rem visam hoc dicitur cernere, illud
νοὸ videri, quoniam si ita esse eo um neutrum certo in quodam loco tollocari oporteret. Phil enim referret ubi antedivia aequalia essent vel prope, vel eminus collocari. Suadet cernendi sensum haud seri propter quin-dam relationem cernentium ad res visas, quonia quae mutuo reseruntur, ubi talia vel talia euaserint, nec motu, nec tempore indigent. Suadet iccirco aialia non eo cernere, quod lit illa mutua relatio antedicta inter cernente & rem cernenda, hoc sane argumento, quoniaquae mutuo res erutur talia sunt, qualis est mutua inter
illa relatio nulla alia adhibita dispositione, at secus est in actionibus sensuum,quia non desideratur ab illis visentiens,& quod lentitur aequalia sint,sed refert plurimum ut fiat ceruendi actio quo loco & quanta distaria unum ab altero disiunctum fuerit. Persuadet itaq;
ut dixi argumento non enim Omnia quae mutuo reseruntur similiter se habent. Nam dextrum desiderat di locum sibi aptum aptaq; positionem. Cum ergo demostrauerit non propter mutuam relatione animalia cernere dicit,quscunq; aequalia sunt mutua inter se relationem habent: Sed in rebus cernendis & crinentibus non solum aequalitas & similitudo inest, sed etiai nequalitas,om ut aequalia mutuo reserantur, nihil a liud desideratur qua vi sint aequalia, at in cernendis rebus tantum spatij certaq; positio requiritur, non enim
omnia spectabilia ubicunq; & quavis positione col-
Iocata cernuntur. Hoc autem dicit suppetias serens argumento, quo ostenderat, sic aspectabilia perferri, ut aspectum pertingant, quemadmodum etiam reliqua sensuum obiecta. Non .n. ut aequalia mutuam relationem habent, ita ex illunt omnia quae in quadam versantur relatione. Nam dextrum cui dicebam laeuum, me, ne sursum&dcorsum ab aspectu comprehenduntur, tuin qua ratione ad eunde reseruntur, sed qua positione collocentur,qih a pectus versatur in relatiuis quae non solum habent relationem, sed position εα distantia,& quam qua cernendi actio quandam relationem desideret, haud tamen in ea vertatur. dextruautem in quadam relatione versatur. quinetiam vim quandam esse, dum cernendi actio sit, oportet quae coprehendat aspectabilia, nam sine illa relatio pro nihilo habenda est, quocirca & si in ipso perspicuo quaedam
sit relatio cernendi, tamen actio illam respuit.Haec autem ubi dixit, & dubitauit,subiunxit. Desino, odore iuenu nesentiendusit ut de alijs,co-sent eum esse ridetur si quaerora ut ιtidem scutiamtu .mum modum enam aer aqua continua sunt, ta men eorum motus sic ut diuidi queat, Qua bre sunt
quimus idem audiunt odorant, qui posterius sunt a quimini, erunturtim nonnulli debis Et dabitur, ex iam quida aiunt fieri non posse ut idem alio, aliis
modo avdiatur, videatur, doretur. Fieri enim Qquit, νζ
-lti sint quiserersum audiant aut odorent. I in vero unuauuhum a seipso esset. lsi omnis primum moucns velut instrument um pulsandi, bel thus, vel ignem νοῶ er idenumero sentiant, . si qui propriam audimit 1 alia numere distinctum. sed nonspecie, s uocirca muliι νιdens au diunt, oratur. Isc auid corpora nosiuntded quaera a sectiones, quidam motus, πexu non sum sine corpore. His quonam modo aspectus a ceteris sensibus disserat vult ostendere, & verum esse concludere viant equa suos sensus quicquam seriat obiectum spatium interiectu pertranseat, S temporis aliquid praetereat, secus videtur accidete hisque aspectum striunt. Proinde dicit an sensus quando assciuntur & mutantur a rebus allicientibus eos,interualla, quae sunt aer, &aqua praesertim auditus ti Odoratus prius afficiantur ab obiectis,inquit consentaneu esse rationi, ut sic fiatquemadmodum diximus,ut obiecta per media tran, seratur ad sensus secundum quandam successionem motus, Aer enim continuus est,& aqua itidem. quoniam actua tibi continua & aer similiter sibi continuus est , Motus tame qui absoluutur in illis interpolati sunt de successione partium quadam fiunt. Nam prima interualli pars v bi a ficcta est succedenti parii conseri & comunicata nectionem donec attigerit instrumentum sentiendi. Hoc in causa quoq; est , ut aliquis prius audiat strepitum,alter vero pollea. Qui enim primam exaudit parte resonantem aut ictu affectam prius au dit, qui posteriores etiam postea comprehendit. Iride de odore dicendum est. Signum affert deinde Aristo telo quonam modo,aer Saqua a peculiaribus obiectiva a fisciantur, quae elemeta sunt media qui b. Odo ratus di auditus egent,& quomodo eorum motus luccessione partium de multarum simul fiant, quoniam plures lentium vel eundem sonum, vel odorem, licet quidam prius, quida postea. Quocirca etiam a fieri cotinua esse intermedia, dc motus, per ea fieri quada partium succestione. Inquit porro aerem & aquam continua esse, &adiecit aquam propter odorem qui per aquam mutat sensum. Motus ergo qui fiunt perant
dicta interitalia successione obiectorii usq; ad senium per aliam & aliam partem interuallorum fiunt in tempore, ideo actiones utriusq; sensus sunt in tempore. Sed disseremia est inter motum loni & odorem quia illa pars, quae primo asscitur ab odore retinet in se affectionem, quam succedenti parii communicat, quare licet qui viciniores sunt prius odorent, tamen todo rem eundem retentum olfaciunt, secus accidit Iono,
suta ille, qui priorem partem affecit, non conseruatur in illa, seu transfertur in succedentem, ideo & alij aliudi abii sonum auribus percipiunt,quoniam motus --ni, similis est lationi,& odoris per similis est altercationi S permutationi. Deinde ubi dixit. Quamobrem sum qui prius idem audiunt, & odorant, α qui posterius Sunt etiam qui minime: antequam de aspectu sermonem lacialiquomodo scilicet alpectus sentiat,& secus quam reliqui quandam dubitationem de lensibus
narrat cuius solutionem, his verbis facit. QuamobrEsunt qui prius idem audiunt& odorant, de qui polie rius: si int autem qui minime. Nam hoc modo di luet, sed eiusmodi dubitatio est. Quoniam quidam aiunt fieri non posse, ut idem alio & alio modo audiatur, vel videatur, vel odoretur. Si enim qui mutuo semoti sunt idem sentirent,& perciperent, idem fana a seipso numero abiunctum ellet, atque in diuersis i eis. Huius dubitationis solutionem assert, quoniam omnes primum moues quod intermedium laue aere, siue aquam dicas illud unum numero audiunt Si enim unumbulum resonanssuerit, omnesidem semimu
44쪽
eum disputat de vacuo mei cimilao affemonia essent
Si item thus redolebit,id omnes visae iunt. Item si
ignis cernentur omnes eundem percipient aspectu siue qiii calefaciunt se prope, siue remotiores idque vel aspectu, vel tactu. quare di si idem sit primum mouens attamen medium per quod lenii ut non unum idemq; est numero,sed cuique est quaedam propria sedes aeris vel aquae proprio qua per quam intermediam comprehenduntur ci, ceta. Haec enim sunt solum specie eadem. Nam partes interuallorumςum recipiunt eunde sonu,eundem odor E,eundem calorem specie lis sensibus os serui, dc tradui successione parti u. Si ergo ita sit obiectorum comprehensici, non erit abluta si plures simul ide videre.& olfacere,& audire,& ita quod praediximus erit recte dictum videlicet. Sunt qui ide audiuidi odorat, sunt qui minime.qi iocirca inquit,neq; est dicere sonum, Odorem, colorem & calorem corpora eL se,sed affectiones di motus quae neq; sine corpore sui. Nam videmur esse assectiones obiecti ci mediorum, ideo cum corpus intermedium afficiatur, & patiatur, quo modo a rebus,quae cadunt in sensum tum sensus percipiunt obiecta.Si enim corpora essent quae sentimus,sieri non poster, ut plures simul sentirent idem re unum numero, quoniam idem esset semotiim a s
ipso, atq; in pluribus locis & diuersiis, tamen coprehenso horum non est ii ne copore, quoniam motus per quem sit compreheni o non est line corpore, quinetia hoc confirmat magnitudinis diuiso per quam diuisae assectiones a multis percipiuntur .. Na quia quae cadut in sentibui flectiones, se motus sunt i corpore, ideo plures simul eas capiunt & lentium c u corpore per diuersis partes alticiantur ab his si tales affectiones edunt. Aut vero de lumine secus dicendum eis. lumen quadam mest sed motus minime est. Cum supra dixerit odori & sono accidere, ut prius assciant medium quam suos sensus mutet, & quadam successione & latione, & motu rei cadentis in senium per medium,quod eli corpus continuum fieri comprehensionem, ideo & in tempore hse sensu comprehenduntur,inquit non eode modo lumen illustrare perspicusi de corpus mediu ql interiacet inter id a quo prodit lumen, re aspectu. 1 ade quoq; ratio est de colore. cq e si lueti latio aliereati Oi, latio prius media
pertingit .nus autem coniicitur 69 quidam motus eius cima citurin quaecunque altercantur non eodem modose
habent quoniam pleru que aliquod uniuersain simul per
quae uniuersa simul conge ur.Veruntamen si eius quos calescit aMt defatur copia fuerit magna siquis pars a priore coniuncta ascietur, tamen mutatur pHus ab eo quod permutat , tum non est necesse H aliquid simul totum illi comatetur.
Dicit non itidem de aspectu & lumine dicendum
esse, ut de Odore, uec solio,quonia intermedio corpore moto,& alia a tque alia parte successione quadam mutata sensus demum ea obieci a capit. Nam aer de pellucidum per motum illuminatur, sed illico totum perspicuum ex pote itate pellucidum actu fit, di illuminatur,& lumen recipit,quo carebat es no recipit, sic, ut partim ac partim mutetur. Dada.n. positione vel situ lume,&non subitantia corporis oppleti luce aliquid illiiminatur: vi libro de anima disputauimus. Nam eo loco dixi miis luminis, vel illius quod potest illuminare
perspicuum illustrar liquam prasentiam per illa demonrauit cla dixit. Na lumen quaeda res est . ut . n. dextrualicuius non motu dextrum fit, nec ortu, sed quadam politione, α situ, ut collocati erimus,illico fit dextruita perspicuum potentia actu illico fit illuminatum solo situ illius cui insitum est illuminare. Quodcun me ita m ex tali situ corporis illuminatis subito elucet,
ct no prius pars proximior illust i ta deinde succes
sione reliquς partes in tepore S remotiores ut de si no Ze odore diximus illullantur.Subdit porro quae de actione videndi dici possunt & nunc probat ea. Quod si ita eli breuiter per quaedam alia confirmat no posese non fieri. Nam omnis motus non est cuiq; similis qQ latio non eli limilis altercationi idest motus loca lis prius ad medium peruenit, unde motus soni dii leti ab illo odoris, ideo & eoru comprehensiones in tep re absoluutur. Vbi enim fit sonus, no illico auditur, ite ubi odor factus est & facta copia odorat di non illico odoratur, sed tempore quodam absoluutur. inquit porro altercatio vel permutatio non est omnino persimilis lationi, quoniam aliquid uniuersum illico alteraturdi non eius una pars prius,altera vero deinde,neq; dimidium eius primum deinde reliquu ut talis mutatio in tempore absolui dicatur. Verum licet atquid illico permutari incipiat & congelari, noti ita tame cogeti vi momento congelatio fiat sed eget tepore. Vbi ergo
asseruit non omnino permutatio fieri successione pamtium,quoniam est, quaedam magnitudo quae uniuersa itatim mutatur,ὼiecit quod si tamen,id quod commutatur alienatione quada ut eius quod calescit vel dε satur quado magna copia erit no simul uniuersa incipit permutari, sed pars seques a priore asscitur & permutatur alienatioe quocirca no vniuersa a primo permutate & alienante mutata est licet pars prima coeperit tota simul ab illo mutari. Hanc similitudinem inuexit Philosophus non eo, ut illuminatio censeatur quidam alteratio esse, quoniam secus visus est sentire, sed cum in animo habeat qusdam asterre, quae uniuersa si mul ueant mutari, & non omnino omne si poteli diuidi ita mutari, ut aliqua pars prius mutetur ea dixit, ut stendat non esse praeter opinionem ut aliquid totum
simul illuminei & lunae tecipiat sine aliquo modo, &tempore. Quod vero permutationem vel alienati nem vel si placet alteratione ut usu tritum sit verbu)no adiecerit ut arbitraremur illuminationem esse quadam alterationem illud est indicio, quia subiecit haec
verba. Veruntamen si eius quod calescit, aut densatur c mia suerit magna sequens pars a priore coniuncta assicietur, at illuminatio&ia magnum fuerit de amplum id quod luce com e tur, haud tamen eius una pars prius deinde alia illulitatur, ted uniuersum it
titul ut suerint sita de id quod illustrat,& quod illustratur luce completur,nec erit aliqua pars quae non sitit luminata tum, nec erit verum dicere nunc est quaeda
pars non illuminata,& sed paulo post eodem illustrante manente,& in eodem loco polita erit, quaeda pars illuminata. Sed cur hoc exemplo sit usus videlicet ut aliqua pars tota simul permutetur,scina isse erat illi usui quoniam concludere debuit odorandi sensum fieri interuallo prius ab odore affecto. Item nee illud verum sorte eli ut aliquod uniuersum simul incipit permutari. Nam illud recte dictum est aliquam pariem simul incipere mutari sed uniuersum minime cum in commentarius de naturali auditione eius quod mouetur aliqua partem esse in termino a quo & partem intermino ad quem: nam hoc modo demoni ratum silerat omne quod mouetur diuidi posse. Caeterum tum εversari in quodam situ corporis illustrantis, dinon in
quodam permutationis modo vel ex eo perspicuum, est, quod quae permutantur non illico remoto permutante de asiiciente amittunt allectionem quam ab illo rece runt. Non enim recessu calefacientis illi eo, quod calet amittit receptum calorem, At vero quae
in aliqaO situ sese mutuo respiciut, si unum eorum abierit necesse est ut ille respectus illico pereat,& ca minime talia ut prius nominari pollunt. Vbi enim filius e vita excesserit. Is vir qui pater erat tu minime pater dici psit, Iid sinistro recedete eius dextru non dr Oxu u. De lumine ita dicendum est, Nam simul exiliu ut
45쪽
corpus quod potest illuminare S illuminatio. quae Wbi breuiter dixit, isc subiungit.
Crteris si humecta loca incolerenus.eo de modo gusta rem odoraremus ori emotius antequa vel nostro nares odor atii eret O sapor linguam ipsisientiremi Rationi porro consentaneum est ut ea murumcnta sin-tiendi inreq1M,O', obiecta interiacet medium nonsi. π: ut afficies. excipimus tmen lumen , ea qirant funa
lloc dicit quoniam etsi aliquo interuallo ab odore disiuncti sumus,eundem tamen sentimus, quia aer &aqua quae sunt interualla, assiciuntur ab eodem &ailectionem eadem deserunt sensui Itidem de pultatu dicendum esse monet si loca humecta habitaremus id est aquam per qua sapores gustaremus. Na aqua cum recipit qualitatem saporis sensui offerret antequam illam tangeremus quemadmodum odorem sentimus. Sed cum aliter fiat quandoquidem aer in quo sumus odoris sit capax,& tamen non asscitur saporibus licet humidus sit. Nam nec omne humidum aptum est ut
sapore assciatur. Caeterum inquit consentaneum rationi esse ob predicta ut hi se sus inter quos & sua obiecta aliquod miaium interiacet non simul cum suo medio ab obiectis assciantur, neque simul fiat eorum perceptio & sensus,sed in tempore. Seci autem de lumin 'et de cernendis rebus dicendum est. r autem dixerit colantaneum esse rationi arbitror,quonia que in senium cadunt per motum de assectione sentiuntur si intermedium prius mutatum & assectum fuerit, iccirco& in tempore i mouente assectio talis sensui mittitur,sed lunae & colores non motu seri ut aspectu milumen enim ut sita erunt quod illuminat & quod illuminatur ita orietur, idcirco S uniue sum s spicuu simul illuminatur.Vbi ergo ortu sic fuerit lumen illico sine mora seriet aspectu sic, ut non soliim subito cernendi actio fiat,na hoc in caeteris sensibus inesse demonstrauimus, sed et obiectum simul. & sine mora aspectum mutat. Nam motus colorum in perspicuo actu similiter sunt,ut lume in eodem,quod demonstrauit dices. Itidem de ipsa cernendi actione dicendum est,
Si nec motu nee tem phre lumen si praesens perspicuo, neque etiam cernendi actio tempore quodam absoluitur.Quocirca illico aspicietes eodcm modo eminus ac prope cernimus.
Dublatio praeterea adia non levis oritur desie sitas, duo ne possimus in eodem tempore O indiuiduo sint ire. 29ιωὴ commotio maior minorem excludit. a. uocirca multa sispe qua ante oculos feruntur, in aliqua de ι cogitatione vel metu perterriti magno,His repitu ingenti peia obstupefactnm animaduertinius quare boc, firmum ratumque sit. Si item melius longe sentimus ιd νωδυ- rarium simplexq;,U quam commixtum, ut vinum qu dmeracius ell, quam xtum mel O colorem, atq; acutum si umquam in ipso concentu diapasion. qu Iam mutus secte adumbrat, vel obscurant,quod quidem tum motis ascitur quando ex aliqurbo aliquia νnum e citur sergo comotio maior minore extruit, necesse est si fuerit simul ut aior minus seriai quasi sola fuerit. Na minor νηaiori comis lactea nonihil demit, siquide . simpticia crsolitaria rectussentiatur. a iacti aequales essent inter.
se motiones cum sint diuersae,earum neutra sentietur quo-mam altera alteram militer obscurat obtunditque,
nec simplicem Me modo seivire licet. ab amo&ε vel nulla earum sentietur, vel utraque simul alio modo fe rient sensum quam holitania, quod quidem in his fieri vi
det si gus mutuo temperantur. Cum ergo ex quibusdam
aliquia ortatuar, O ex quibusdam munime, qua huiusce modi erunt alium asci eui sum. Ea nanque mi cen-
tur,quorum extrema sint contraria ex albo poria Oacuto nibal temperatur, nisi aduentitis modo et minime Hex acuto O graui nascitur concentus,quocirca neque nobis datum eu eas simul sentire. am si motiones aequales fuerint sese mutuo imbecilliores reddent, qua doquide ex illis una feri nequeat. Quod sit ins quales erint,
lentior siensium mutabit. Praeterea animus duo melioris
re no lucet.nisi misceantur. Quod enim mixtum est, νnum
es cupit et vivus isus est flensus us sibi praenoe I
quare necessario simul animus sentit commixta quoniam actu uno percipit sc u. Unius.n.numero νutis est actusca fuso specie potenate eri unus. Si ergo Hus extiterat sesus actu indicabit, illa duo uesse Hac igitur Hrmatami necesses. Si vero no fuerint ad xta ensus duo erutactu, os una risscuctasque induruiduum tepus erit a quoque erat actio. ius enim si et en unus Uus o motu, sed una est facultas, itaque nequimus uno sensu
Gosentire. Quod si fieri nequit vitio simul sent murendem siensu, perspicuum est,ut multomnus, rae duobus, sensibus,ri album, O dulce,comprehenduntur simul statiamus Animus enim aliis nequit modo aliqua eadem numero iudicare nisi simulfueram.Vnu autem lecte custusu, modo discernit quia propterea dico, quia fortasse alia σαν usjecie diuersa idem sensius iudicat, ut dulce. amaru idem sibi iudicat fiensus, qui alienus est apri
re sed aluer utruq; contrariorum percipit. Verunt eueodem modo tanquam in eodem ordine, illa contraria sentit, videlicet viginatus dulce, ita sectus album,et que madmodum is nigrum ita ille amarum percipit.
Evidens est dubitatio quam mouet. Quaerit utra in Com. G. eodem tempore plura simul possimus senti rea. an plara obiecta sensibus percipere necne valeamus. Rixit. autem individuum te pus non tanqua id sit diuisoniuexpers, qm nullum tepus hoc modo indiuiduu est, sed dixit ne ips diuidatur, in quo unu,& reliquu alter u sentimus. Argumenta porro facturus primum δbabiliter ostendit nos minime posse de duo simul percipere, & qusdam sumit & ponit,& tanu euidentia adhibet: priamum plura quq in sensum cadunt: sese mutuo imp re, ne sensum ut debent permutent, qui semper maior motio minore confundit:& obtudit qJ suadet ex eo, quia plerunq; ob oculos vel ponuntur nonnulla, vel seruntur , quε in quadam defixi cogitatione, vel metu perterriti. vel strepitu inpeti obstupefacti nequau animaduertimus Vehemens. nactio animi csteras minores impediti Secundum affert, longe nos melius sensupercipere.quq no admiscentur alicui, nec temperatur sed solitaria sunt,quam comixta & teperata cum alijs, quo etiam palam demonstrauit exemplo vini,& aquae quando suerint commixta. Itidem de melle, albo, α quouis alio colore quando fuerint non admixti. Itide de tono acuto quando solitarius fuerit rectius exaudit qua quando admiscetur graui sono, vel alicui alio ictui ' re tono, vel diapason cocentui. Haec omnia atq; similia si fuerint simpliciora,& magis lblitaria sesus rectius percipiet, quam si admixta mutuo suerint,& composita,cuius causam adiecit,quia unum alterum obscurat de reddit imbecillius, singula enim melius sentiuntur simplicia quam commixta. Vbi ergo dixit quae mi scentur mutuo sese obtundere & obscurare, addit deinceps quae admiscentur,& quae mutuo sese confundul& quomodo amittat vim ciendi sincere sensum cum miscemur, quae ponit cum dicit, quando ex aliquibus unum aliquia efficitur, quoniam talia mutuo admixta sese obscurant & reddut imbecilliora. Miscent ergo illa ex quibus unii aliquid estiui psit. No. n. quodvis cuiquis
46쪽
uis admiscetur, sed saporibus , strepitiis strepitur, c lor colori & calor & frigus, ac siccitas & humor mutuo commiscemur. Itidem alia commiscentur contraria.Non enim sonitus admiscetur colori, neque sapor sono,quoniam sic ri non potest, ut unum ex eorum in
m ixtione fiat. 1iae enim diuersis sensibus,percipiuntur mutuo misceri nequeunt, in diuersiis Gibin collocatur. m. n. admiscent inter se qus eiu E sum generis cotraria & intermedia. Et cu posuerit q setiuturvbi mixta suetit sese mutuo impedire, di quae disteriit no comisceri, ted suum sensum quicq; obieci si moue re,& mixta minus sentiri,qua solitaria di simplicia niti tu rondere fieri no posse, ut duo simul sentiamus. His
addit minorem motionem a maiore obscurari, quo i Epore etiam maior minus recte percipitur,quam quando fuerit pura ct sincera. St. n. motus maior minorem
obtundit obscurans ipsum, idcirco metu magno perteriti multa non animaduertimus, quinetia in admixtione eorum, que mutua no sunt, eque percipi situr,igitur necesse est si qda simul senti utur,ut aliqua magis m uere possint,ci: aliqua minus,etsi maior vis in com
tione minus recte percip t. minor ergo multo minus
ci sola saetit. Na i admixtione aliquid demitur ab ea. na recipimus supra simplicia ola,& nulli admixta magis sentiri qua.mixta. Fortasse hoc tanquam sequens ex dictis accepit, videlicet si aequales fuerit sesus, id elis qualia obiecta.Equidem diuersa diuersis sensibus co
Prehenduntur,quia nullum confert alteri sensui quam . . suo aliquid ut lentiat. Minor enim motio comixta maiori aufert ab ea ali ii id & obicurat. Et si fuerint am
aequales diuersorum obiectorum motiones una altera
impediet, itidem si simplices suerint aequales, etiam si ex ambabus aliud fieret se sus enim simplex est simplicis obiecti. R. eliat ergo vel ut commixta nullum mutent sensum, vel ex eis unum stat quod sensum unu aD
sciat,qd quide si in his que mutuo misceri possitnt.
Nam mixta aliter sentiri nequeunt qua vi unum ori tur ex permixtis obiectis sensunm, licet ex ymixtione aliquorum nihil fiat,quoniam neq; principio misceri ut diximus poterant ei ulmodi sunt quaecuq; diuersos sensus cient. Misce tur.nMus sunt eiusdem generis de sub eundem sensum cadunt. Sut autem talia quoruextrema mutuo cotraria sunt Extrema enim sunt qplurimum distant inter se, di quae plurimum distat inter se & contraria sunt, in eodem genere hsc miscetur mutuo.Ex albo enim & nigro commixtis unu aliquid
oritur,quinetiam ex mediis mutuo mixtis unu nascitur,at ex cadore & acuto nillil fieri poteli nisi acutum nigrum sit, vel aliquem altu colore nabuerit, quo commixtio fieri posset, sed tum exacuto & albo aliquid nascet aduentitio modo,qm aduetitio modo albu N acu tu miscentur de ambo unum aliud sunt si uni erui ambo accidentia, Ied non erunt eadem sic,quemadmoduunus est concentus,ex acuto ει graui. Haec enim su Pte natura misceri queum, di sunt ei ut degeneris,&sub eodem sensum cadunt. Quae cum dixerit etiam addit perinde, ac demostratum sit,ex positis fieri non posse, ut simul diuersa lentiamus obiecta sensibus. Vel n. aquales sunt motus eorum, vel unus eii reliquo valentior,quod ii aeque valent sese mutuo obscurabutSi.n. maior motio comixta minoridion potest bene tentiri quoniam minor illam impedit, quanto magis si aequales fuerint uni alteram impediei Nequein. xta unu. pariunt sensu coprehensibile,u, si una erit valenivit altera ibi a sane valentior sensu percipietur. Iadu dum ac saepe posuimus maiorem motionem obscurare minorem imbecillem que reddere. terum ubi dia G. ci Uraeter ammua duo melius uno sensu sentirep Ierii,qua'do eorum, et taciuidi grauis est unus sensus:
argumento probat,non posse plura simul sentiri, quae liuersis sentibus comprebemtatur, Et argumentiuntexit a maiore,&minore: Dicit; 'ro animum plura sentire simul que uno sensu percipiuntur, di minime, uae diuersis sentibus coprenedui ur,qse probat dices. acilius Ionse unus mutetur u duo, ut aspectus di auditus, quasi dicat facilior est motus unus unius sensus esse quam duorum, ideli mastis una & eade potest esse unius sensus actio,qua multorum. iniare actioneri quae propter quandam assinitatem mapis una&Gdε esse possent,hae quoq; magis simul sentiuntur,quam si plurimum inter se disiunctae suerint.Si ergo ut demostrabit non poteli unus sensus plura stmul sentiret, si quitur ut neq; diuersis sensibus subiecta simul sentiriueat.Nam inquit seri no posse, ut eode sensu simul uo separata di duo manetia percipiatur. Na fieri psit,
ut mixta plura sentiat animus,tanquam unum,sed immixta simul non potest sentire,quod quidem probat,
ex eo quod unius numero rei unus est numero sensus.
Quod etiam significat,his verbis & unus si pretito est.
Nam una actio sentuum,& in eodem tempore, & simul fit, com mixta porro simul sentit sensus,quoniam illa sunt unum,& unus numero unus est sensus,quq autem no numero unu sunt, sed specie vel genere queadmodu albu & nigrum, que specie eade sensilioru unus est sesus, licet no actu, i, late,& facultate unus Oes. naspectus actiones potet te simul eaede sunt inter seqn has exercere aspectus potest. Na unus sensus alterest unus actu,alter vero potestateJnimus porro unus eadem obiecta sensuum Gne percipit: ut ergo accepit
unius obiecti numero unam esse acitonem, et pluria mixtorum esset aqua unius esiuertit dicens unum sensum esse unius obiecti numero Itaque s suerint plura, et commixta simul sentientur tanquam unum, siau- tem non suerint admixta, quot erui obiecta eiusdem generis, tot erunt sensus, di comprehensiones eorum caeterum ab una facultate numero,quae agit in tepore indiuiduo actio una , eat necesse est,unius enim potentiae unus usus est, semel & actio numelo id est una lata numero comprehensi Non ergo in eodem temPore unus sensus actu duo quaeda percipitins duo co- prshenduntur duabus coprehensionibus,at una actio unius capax est. Cum ergo probauit fieri no posse, ut uno sentia secundum idem plura percipiamus, ut sequitur subiunetit, videlicet minus animum nostrum Diale eodem seni v fm idem quae pluribus sensibus Opititur sentire ira nectit deiceps.Animus.nalio nequit modo eade numero iudicare nisi simul fiterint: unum a tem specie cum sensu,& modo discernit: e verba dicit,ut suadeat & cofirmet actionem una ene unius sensus numero,quod quidem nullo alio modo animus cεset nisi tempore indiuiduo. Nam quia simul & indiuiduo tempore aliqua comprehendit perinde, ac unum
se percepisse iudicat quare omnia,quet sensus cosnosci
in ipso tempore indiuiduo, taquam unum senti ut , dc
quae sunt eadem specie,& similiter genere, unum sim sus iudicat ubi te verum genus & statem sumit: de haec iudicati a sensu etiam modo comprehedi, de so ma & sensu discernendi eadem dicit. ae eadem genere iudicantur sunt eiusdem generis inter se sub pectu,& quae audiuntur, itidem sub auditu, idem de aliis dicendum est, itaque genere eadem sensu iudicante definiuntur & discernuntur talia. Eadem quoq; specie didissertimine e genere dijudicat sensu per modii comprehendendi ea. actus enim quae t Ontur percipit, sed no eodem modo. Vnus enim quisque sensus est iudex contrariorum, Aspectus inquam albi & nigri:Gustatus dulcis,& amari, Auditus acuti & gravi' eodem suoque modo & abj. Album & atrum quonia& in eodem collocamur genere uno sensia comprehε dinur, licet alio modo, & alia assectione. quare di alio& atq; alio tempore percipiuntur, Cc quae differunt in
tempore cin duas diuerse coprehesionum o
47쪽
Itaq; Gdε specie iudicant rade a sensu,qui idem sit,liacet tempus aliud di aliud sit. Sunt autem inter is contraria,quae sunt eiusdem generis, sed non qus sunt limilia specie,quae sunt specie diuersa ,sunt contraria inter se quorumdisserentias sensus iudicat modo comprehensionis. No enim similiter aspectus album & nigruindicat, sed album velut habitum, Ac nigrum velut priuationem percipit. Omnium .enim contrariorum alterum est habitus,&alterum priuatio eius aspectus iudicat album, & nigrum specie inter se dicere, qui es hvnus sensus,idque secundum diuersam comprehensionem,& modo comprehendendi: Itidem gustatus dulce, de amarum disterrei pecie iudicat. Non ergo satis idoneum argumentum est ad probandum , aliqua eadem specie esse, ut uno sensu percipiantur. Et modo eomprehendendi,qus sunt eade specie iudicantur eade a proprio sensu Quae specie similia sunt mutuo lub unu sensum cadui, quaedaq; velut habitus c5prehendit,& quida velut priuationes, sed varia est horum coprehcito propter sola disseretia teporis. Et media inter contraria,Ptim ut habitus,partim ut priuationes, ut erit eorum admixtio comprehenduntur. Simi . liter sensus comprehendere est,quq sunt in eodem ordine mutuo res podentia cotraria, qm non aliter aspectus habitum & priuationem cotrariorum percipit , Scaliter auditus lua contraria, & gustatus aliter similiterct alius quisque sensus sunt omnia eodem modo contraria di proportione simili: ut enim sunt ordinata illa
contraria proportione,etiam senius Sc comprehensiones collocantur. Vt enim se habet in genere color u album, ita in genere saporum dulce, ideo ut aspectus P-cipit,albu,ita gullatus,dulce. ite ut nigru I coloribus ita amarum in saporib. Sunt.n. priuationes ambo,itidε ipsorum sensus proprij sunt capaces, quare itidem gustatus amarum percipit ut aspectus nigrum. Frater se contrarium dicuntur motus contrarii circontraria in eodem indiuiduoq; tempore esse neque mi, erramen sub vnum sense cadum. Cot Hasbnixelut dulce amarum quae nequeunt simul sint iri,quo se, M neque
ea simul sentiantur,qua contraria non bunt. Haec utite partim ad ali, pauim ad noum pertanent,idemque de aliis
nascitur ratio, o auter nequaquam. Et it enim simul haec multi ad exiguum, aut imparis ad parem, or hac perexigui admu. tum aut paris ad imparem. Si ergo plurima interse,absunt er disserunt, qua quota inter se ordine mutuo restodetod in Pogenere Me sunt qua ea qua μηι ι
eodem gener dico autem Hlut dulce et amarum qua in
ter se ordine quodam re onrit, scd genere sunt diuersa.
Hoc argumento probat eundem sensum non posse simul, plura comprehendere.Si enim per motum sensus,comprehendunt,& contrariorum motus sunt co-trarij, dc contraria simul in eodem tempore esse non possunt, nam simul motibus contrarijs moueretur, ouare nequit,idem sensus simul, contraria sentire. Iticem neq; simul comprehendet ea quae non sunt, contraria, qui sunt media,inter contraria. Etenim horum quedam coli pret, cum altero cotrariorum, altera cum
altero ut supra diximus Nacomixtione contrariotii media ori utur, & si plus habuerint media alicuius c trari j in eode ordine collocabutur I quo c6trariti repositum et quare nullus sensus mixta plura, de intermedia simul velut sustum N purpureum comprehendet vel diapason vel diapente in quibus mixtis pugna quaedam inesse censetur, si quidem diapente concentus sit ut imparis adparem. Nam est ut tria ad duo, contra
autem diapason ut Paris ad impatem,quonia velut dira
ad unum est,& sensus non potest,simul exaudire concentum qui eli imparis ad parem. de eum qui eli paris ad imparem, Cum ergo dixit mixta et intermedia limul plura, sensu non posse percipi adiecit,nisi sorte ut
unu sentiatur. Hoc nassi modo ratio extreoru una fit. Secus aut nequaqua. i. quia plura hoc modo inter se teperata et mixta sensus simul sentit, ut .n .cαruleum unum sentit colore,qui in ex contrarijs coponitur. Vere in hae admixtione ex extremis de cotrarijs admixtis una sit ro, unaq; natura ac una res.Quare cu ex admixtione unum aliquod fit,tum simul mixtum sensus percipit. Quoniam tanquam unum sentit. Verum si separentur ea ex quibus color coeruleus admiscetur vel erunt inter se,coniuncta solum . ut coeruleus Ac rusius, de tum non simul percipientur. Illa vero verba, Erit
enim simul hic multi ad exiguum ut imparis ad parem de haec perexigui ad multum, aut paris ad imparε
subiunxit, propterea quae sunt,intermedia sensu comprehensa. Nam de talia sunt mixta, attamen haec omisnia non eadem rationem habent. Eorum namque alia multum albi de parum nigri, ut rustiis color habet haec;contra vero ut caruleus color. Itidem inconcentibus alter est imparis ad parem ut diapente, alter vero Paris ad impare, quorum rones discrepat inter sedc aducruntur. Sed lor: E coeruleus color quamuis si compolitus, unam quandam rationem non habet, stam, liter & concentus diapente. Caeterum subiungit si ergo inter se plurimum abiunt Sc differunt, quae quo dam inter se mutuo Ordine respondent, qui b is verbis cuni antea, sumpsisset unum Iensum poste plura simul
obiecta propria percipere, cum quitque leniussu urcipiat obiectum, de Ostendisset unu sensum plura simul percipereno posse, quiuis P iὰ obiecta luis selib. cognoscamur insert vlequitur id est multo Et minus unum sensum posse, plura simul comprehendere,quae ad diuellos spectant sensus. Nam si ea quae sunt eiusdemneris ab his quae non sunt eiusdem generis plurimudi fiet unicum his quae sunt similia genere congrinlisimilitudo de ipsam idem. Illa vero non eadem gynere priuata sunt illa similitudine. Verum nonnulla i
milia genere secundum unumqueque tensum intersis quoda Ordine, de proportione respodent. usta aut εminime,que autem fiant inter se similia,genete, de a diuersis sensibus sentiuntur quom ordine mutuo resp5- detes in uno latere, alia velut habitus habilib. rndentes collocantur,alia vero velut priuationes priuationibus rc spondent Quae vero non respondent mutuo ordine inter se sunt, ut habitus de priuationes, quod etiasignificavit,dicens. Dico autem velut dulce dc ain riim quae inter se ordine mutuo respondent, sed gen re sunt diuulsa. Nam contraria sunt cluidem generis,quae enim sub idem genus cadui, de sub unum sensum cadunt. Nam plus distat dulce ab albo quam albua nigro plus etiam distat dulce a nigro quam ab albo. Nigrum enim de album lan uidem generis, Dulce autem de album diuersi generis sunt,licet quodam
mutuo ordine inter se respondent: verum dulce de niagrum,neque sunt eiusdem generis,neq; in eodem ordine collocantur. 9, si nequeunt plures eiiis de seneris simul senti quanto minus quae lunt genere dissimilia
de quae diuei is lentibus percipiuntur simul comprehε
dentur,et adhuc multo etiam minus si fuerint genete diuersia de non quodam ordine respondentia, Dulce autem ab atra Isrere disserunt qua G H- iboisi re multo minus haesimal sinsiri poterunt quam
ea sunt, genere eadem. V imbrem sin haec percipiuntur,neque nra. Incorruptus magis ε euidentior erit cotextusve iborum si coscriptum eris illud verbu quam albo visit verborum sente tia, dulce specie plus dilut a nimo, quam ab albo,quoniam album in eodem genete Fabi
48쪽
m. 7 Iitus collocitur,ut dulce,sed nigrum eli priuatio neque in eodem ordine collocatur in quo dulce. Blsisse deinde ne Hrment illa qui musicaesisse dedidemini asserentes mos no vna peruenire adsensum licet rideantur at imgra e sensum sed titere,quonia tempus quo istunt nullo percipitur sensu videndum en . Fortasse erum nune alaruis dicere 'set videri nobis simul. xidereo audire quidpiam quoniam non percipitur tempus. An
hoc Dite minus, verum eli,quoniam nullum sub simi t pus quod latex, nullo percipiatur sensu. immo omne tempus percipitur. Si enim quando idem scissum vel abusint iliconimus tempore nihil occultu tum est. Illud enim
temporis quod nullo percipitur sensu quantum en id totilin continuo collocatur,ciarum eii, ut ιdem sibi occultus
sit, si videt non sentit etiamsi mittat. Iteaqua probauit sensum, non posse simul plura
percipere, resellit eorum res; sum quo non ulli luebatur videri magis nobis plura sentire quI sensu illa percipere. Erat in qua res sum eoru videri plura obiecta simul sensum ciere,quaqua simul no moueant, sed int .qm intermedia tepora nullo sensu percepta vid tantur,hac ratione simul fiebat.quod quide salsum ense ostendit quia nullum eth lepus, quod sensu non percipiatur suapte natura. Quae dicta utilia quoq; sunt, de si secus dixiste videamus de aspectu qm nec lume,nec aspectabile tepor sed illico percipitur. Simul enim respiciendiniam ea .llico percipimus quae prope morantur, qua ea quae procul, in si oste detur salsum esse una quoq; demonstiabitur esse salsum,ut sit quoddam es-pus nullo sensu perceptum. Ptimuergo ponit opini nem, & mentione sicit eorum sui sese musicς dediderunt,qui ut suam tueretur opinione dicetant ab insitumentor uicti binii si posse knos peruenire usq; audi tin simul, sed leporibus diuersis, etsi videatur simul ad
aures peruenire. Asserebant etia unu sonu ex omnibus cotinuusactu videri,que velut cotin uuauditur percipiebat,propterea quod interuallum nultu percipiebatur sonoris preterea ips nullo sensu perceptum introducebat qui idolorum concursu nos cernere diceb1t.
Inquit porro Arist.videndum eli an recte dicebat musici cur videndia sit, & inquirendu causam his verbis assert. tiascina liquis dicere posse in sic videri ny bis simul videre, di audire quidpii qm interuallu tyis no percipitur.Quod si ita est, ubi ea qugstio soluer
tu cur plura simul non sentiatur, quaerendu esse postea quo videamur plura sentire, etsi nequimus plura sentire. vii tolleret dubitatio quia dat te pus nullo perceptu sensu, itaq; ubi ostensum fuerit nullii esse ips in sensu no coprehedatialia sol itione erit opus & defensione Pest ergo nullum tepus subsilere senties occultum. Veru sumamus oportet nullu ips ese ita sensu Pceptu, ut qus da sit natura quae solitaria subsistat, sed scipit te pus cu quaeda labuntur & fiat in ipso quae certe sentiunt, di horii causa ips sentit itaq; tEpus nullo sensu perceptu id esset in quo quicquid fit no perciperet fieri.u, si nullum tepes est hinsit,in quavis teporis parte eius p sit sentitur semper aliquid itaq; nullu lubsisteret ips sensui occultu. Neq; si quaeda eorum, quae
nascuntur in tempore sensum latent,ideo lepus latebit
in quo illa oriuntur,itaq; si ivus sensit coprehedimus
in quo illa generantur nullo tensu percepta non erunt illa sensui incognita propter tempus,nis; tempu Trum causa sensui occultum. ueunt enim quaeda, sensu incognita,unius anni spatium moueri,quorum scilicet motiis non sentietur, ut si qusda essent pet exigua a quae sentum feriret,& tame anni spatium si
tia qui tcpus introducunt sensui occultum .Quod vero semper aliquid i poris tensu percipiamus ollendit, quonias quando aliquis seipsum sentit, de eo tepore nequit tibi occultus esse cum eli, de sentitur, itaq; non pol subsistere te pus nullo sensu perceptum. quide ex eo probat omnia si quodia erit tepus nullo sentu,
perceptum, seqititur ut idiplum sit in de terere continuo,in quo aliquis seipsum sentit, ut si dabitur tum nihil sentiet eius quod sentit aliquis, immo neq; seipsum sentiet.Si enim illud te pus daretur nullo sensu P-ceptum perspicuum est eode tepore seipium qique ni ignorare de latere,quod quide heri nequit quia nemo e ii qui no seipsum dum est,sentiat se subsilere. Itidem absurdum sequitur si diceretur aliquis no seipsum, sed no alium sentire,quia dum aliquis sentit aliquid, liceremus illu no sentire neq; id v, eli sentire, ideli nes se set ire aliquid, sed quodda lepus esse in quo seipium sentire no sentit Quod s nullum eii tepus in quo cum aliquis agit te sentit seipsum lateat esse.nullum prosecto erit lepus apte natura sensui incognitum. Non. n. quando itertimus si nosipsos haud esse percipimus,lccirco erit tum tepus lensui incognitum, quia eode tepore ali j vigilant &sentiunt aliquid,& nos cum vigilamus percipimus ea quae alij no percipiunt. Non .n .ab his qui non sentiunt, iudicari psit lepus esse sensui o cultum, vel aliquid aliud omnino absconditum sensui, quia alterientibus,& somno graui oppressis nullum
obiectum percipitur,nec color,nec sonus, nec odor, nec sapor,nec qui languntur.
Praeterea nec lepus, nec νlla res in sensum caret. aut Com. 72 non ideo sentietur tempus, quia aliquid illius quod fit in
eo perci ιtur,uel non cu, quod aliquid illius, videmus si
de . o temporis o rei quadam iubsiIlit magnitudo. quae hallo propter paruitatem finii tWίς μ' Com. r. Hoc argumento idem probat,& quoniam nullum tempus eli sensui obscurum, iccirco neq; aliqua erit magnitudo,nem pars alicuius sensu percepti, quae suapte natura non sentiatur. Sin autem motus una cum
tempore sensui occulti essent. Verum demonstratio obscura es .ii quis tamen cupit eam intelligere huiusmodi erit.Si qusdam temporis, vel magnitudinis pars nullo capitur sensu, neq; erit tempus quod sentire valebimus,neq; itidem magnitudo, qua simpliciter,& proprie sentiamus.Sed i Dis ita logitudinem sentimus, noquia illa sentimus, sed quia aliquid eius sensu compre-
hedimus, profecto de uniuersam sentiemus magnitudine no quia hanc percipimus,sed quia aliquid eius sensu percipimus. Quecunq; porro in lepore sentimus iecirco leniimus,quia in aliqua parte eius ea sensu percipimus: similiter magnitudinem percipimus se talia, non
quia uniuersam percipimus,sed quia eius quasdam partes comprehendimus, idcirco verum asserimus cum
dicimus quoddam esse re pus primum in quo uniuerso aliquid percipimus. Eodem modo est magnitudinis pars quam primo uniuersam sensu comprehendi mTQuicquid enim comprehenditur, tum vere comprehediturqn aliqua eius prima pars sumitur di perci
pitur. Albu.M.tum vere percipiturqn pars eius copre-
heditur primo. Ite aliquid mouetur quado no omne mutatur, sed pars eius tota mouetur. Vbi .n .nulla erit pars per quam aliquid enunciatur de uniuerso eu per parte illi tale congruat no vere poterit aliquid enunciari primo de uniuerso quia quide per parie ut dixi
P enuntiariar, congruere illi videatur. ut ergo de aliis cicimus ita de his propositis lenti edum est.Si. n. nulla erit teporis vel rei percipi edae sensu pars, quam primo sentiamus,minime verum dicere,nos sentire tempus corpora quae lantum feriret,& tame anni l patium sensu coprehederetur,quia etsi no sentimus dictorum corporum, attame multa alia sensu percipi- vel in gni
mus. Si e Non bisollet umiderit nulla esse :t quatio sentiamus,praecisi quoq; erit eorum s in x*MP--μ --c illud
49쪽
illud primo,quoniam quantum temporis cunq; acceperis id omne habebit partes sensui occultas, itaq; nullo modo sentiemus cum non habeamus in quo primo sentire liceat. Similiter uniuersa magnitudo quasdam partes habebit nullo sensu percipiendas, quare nullam aliqua magnitudinem sentiemus,quia uniuersam percipimus, sed propterea quod habet partes sensu percipiendas, igitur neque in tempore aliquo primo sentiemus,neq; primo alicuius sesum habebimus,itaq; neq; per aliud sentiemus ea,quorum aliquid no primo percipimus itaq; neq; senilemus in tempore, neq; aliqua magnitudi rem capiemus sensu. C sterum si tempus aliquod subsiliit sensu incognitum vel magnitudo, quae sensum suapte natura fugiat, nec in tepore aliquo, primum nec aliquam magnitudinem primo percipiemus quod ostendit his verbis,
conti e percipit sicut in alup a parte temporis, vel alui uid magnitudinis cernatsi est id mavi do quaeda fretio pars illa QB, in cy a sentit, itari in aliqua huius parte mel aliquid huius sintv perinde ac dicas mi uersarerram intut ii r quia hanc eius partem officit, O statio, unius antis ambulat, quia vere vel ae lateambulat: sed in ipsa recta parte B, c,nibi sentit quisa ιtaq; aliquid huius . A , B, sentit dcirco νiuverjamsentit. Eadem quoque ratio es de A, C. Semper enim in quadam parte temporis vel aliquid magnitudinissentimus, sed minime seuerbum tempus uniuersamq; molem.
Elementis propositum ostendit,idest, nec repus sore in quo primum aliquis sentiet, neq; rem sensu percipiendam quae ideo sentiatur, quia eius aliquid sentitur de non illa per se primo. Concisim admodum hoc videtur ostendcre Arist. Sed lixe dicit. Si quoddam tempus lubiistit sensui incognitum perspicuum est, ut in eodem sit aliqliod tempus sensum sugiens in quo continue aliquid sentiemus. itidem si fuerit aliqua pars sensui abseqndita alicuius magnitudinis sensu percipiedae in illa erit magnitudine quam sentimus & ita teporiscis magnitudinis quae a sensu percipiuntur partes erut
sensui incognitae. Eisdem elementas utitur pro tempore & magnitudine quae sensibus compreheduntur,&in generes minino profert rem recipiendam sensu,
'a accipit magnitudine. Quado dicit itaq; i aliquid huius indicat lineam & tempus de quibus cemostrati ne sacit. Inquit ergo. si enim uniuersam molem , itidEsubiungit M tempore'dicens, uniuersumq; lepus continue percipit. Posuit percipit loco huius cernic&pro univcrso idem tempus cotinu ac si dixisset in aliquo uniuerso tempore,quae 'bi accepit ab eodem tepore Α, B,demit C, I . Nam diximus ea verba. itaq; in
aliqua eius parte, 'et aliquid huius sentit, de tempore& linea sei.Equidem insinuat per illud verbum caliquid huius magnitudinem visam, quae quo per parie videatur demestrauit exeplo terrae,& quo lepus sentiariar per suam parte exepto anni indicauit.Terra. naliquis intuetur, quia eius aliqua partem videt de spatio anni aliquis ambulat, quia in parte aliqua eius ambulat .l taq; haec exempta declarant quid velit per ea vemba saepe memorata. itaq; in aliqua b ius parte, vel aliquid huius ac si dixisset haec verba praedicta diximus,
ac si diceremus terra cernit Ur, quia aliqua eius pars cernitur, si militer in ipso anno aliquid diceretur ambulare,quia in aliqua parte ambulat.Si ergo uniuersam magnitudinem sentimus A, B, in ipso tempore A. B,& te pii qxiasdam partes habetinc Anitas sensui. Nam huius sentetiae cotextus ille qui sic iacet, ut in aliqua parte temporis A, B, sentit, iam habet tempus in quo coiinue ponitur aliquid sentiri a quo partes non perceptae sentu demantur,a: hoc C, B, is A, B, temporis avs.-rantur patet, ut in tempore relicto C, B, reliqui senti
percipientur.Nam nulla pars magnitudinis sentieba tur a tempore sensui occulto, neq; quod est tempori conexum in quo sentiebatur tentii reluia in aliqua D te temporis sentit. Nam ponebatur pars A, B, temporis A, C, in qua sentiebatur illud,& no in tempore ob- 'scura verba ipse secit: quia sceminini generis protulit tempus & coniunxit cum illo terram visam, quia itidem dicendum est de re quae percipitur sensu, ut de tepore in quo res visa ponebatur, videri habes partes incognitas seu sui, quibus sublatis sit rursus C, B,relicta similiter,& ut eadem sentietur: quia sortes incogniis sensui, quando erunt suo uniuerso coniunctae nihil coserebant, ut uniuersum sentiretur.Vniuersum 'ergo A,
B, videbatur non per se sed quia aliquid eius cernebatur S hoc demonstrauit his verbis, ut in aliqua parte temporis, vel aliquid magnitudinis, ubi longitudinem S continuationem temporis dicit,cum dicit in aliqua parte temporis,cu vero subiungit vel aliquid magnitudinis rei visae magnitudinem dicit. Conclusio ergo in ut datum non sit videre uniuersam longitudinem tetaporis, nisi quia aliqua videtur eius pars, neque magnitudinem rei visis licet videre,nis quidpiam intuentes
eius totam certiere videamur.Si enim ab utraque magnitudine seces C, B, cum non percipiatur sensu, ni hialo minor relicta efficitur neq; illa quae leporis est, neq; illa quae rei visae erat.Cum haec dixerit, breuiter nos monet quo scire debeamus quid sit illud in no primo cernimus,&quid per aliud, neq; in tepore primo, sed in aliqua eius parte de id declarat excmplo quia totam
cernimus terra quia partem,& totu amnulamus annii quia partem.Vt. nale his conclusimus, ita de quociiq;
tempore dicendum est, in quo aliquis sentit, & de omni magnitudine, quq setis, quaecu loco medij posui iaset,accepit coclutionem per haec verba itaq; in aliqua huius parte, vel aliquid huius sentit, & cam assignauit dicendo,sed in ipsa secta parte B, C, nihil semit. qumnia itaq; aliquid huius A, B, sed in ipsa parte C, B, non
sentit, tame sentiebat in tepore A, n,quia in parte temporis totam diccba: ur magnitudinem sentire. Cu e go demolirauit etia de A, B,tempore ui erat pars temporis in quo vidctatur sentiens uniuersam mola sentire in uniuerio tepore rursus quia in hoc sunt quaedaparies occultae sensui ostendit illis sublatis relicta partem eliis sentiri. quare non in uniuerso tepore, primo sentit, de cii dixerit de omnibus t cporibus, de visis rebus hoc sentiendii esse hoc indicat dicendo. Semper. n.in quada teporis parte, vel aliquid magnitudinis sentimus, sed minimὰ uniuersum tepus d. c. vel haec verba significat neq; aliquod te pus sentiri, in quo primo
sentiemus,& cum no fuerit id quod primo inest, neq;
erit id quod per aliud inest. Ideo per aliud est, quia illud est quod primo ines vel quia i pus hic no liabet
partes perceptas sensu,verum est hoc ut aliquid sectu
in ipso seni latur,quia in aliqua eius parie senili. Q s ii hoc veru eli senaperit aliquid aus redii ab eo,& quae redii quo in ipso primo uentire liceat, P separani partes ab eo que nullo sensu scipi utur quia neq; psit aliae ida partes demi. Et qn ali id vere di de aliquo P parte . de ab eode pol aliqua pars demi qua dicebat uniuersutale.Pot inqua C, D,ab ipso uniuerso tre A, B dcmi,in quo ponebat aliquis sentire quia seitcbat in aliqua parte eius auferEdo eas iubus no setiebat alud. Neq; cita secernit & separat ea in qua sentit aliquid, sed i a ponebati uniuerso sc tiri id ip sit i aliqua parte cius. Vci accipiens parte eius C, B, videt si in stoc primo pol sentire deinde dicit nihil posse sentiri sic in parte C, I. an
qua primo. St. n.sunt lixa incognita sensui,etunt partes
lix CB, quare & in his serietur aliquid sic ut m aliqua parte eorti, ietis potuimus etia diceie in ipsi A l: coriiria lib. Vt de B, C, parte temporis dixi mi si, i e , si parte eius dicere possumus, nihil im in illotia
50쪽
rinquam in uniuerso sensu percepto sentitur sed illud
in parte eius sentitur Nam nullum inuenietur tempus in quo tempus in quo aliquis primo sentiat.Semperin. diuiditur in minora ut lateat id in quo primo aliquid, sentitur.Etestetra incognita sensui ostendere post
mus quia tepus no refertur in numeru eoru qu e per- . manent,sed eoru quae labuntur. si ergo non permanet praeteritum primaq; teporis succedente secunda. ut ex
nis quoddam coponi & colligi possit sed secundu quada parte sensui incognita labitur, Oe te pus erit incognitu sensui.Sectis dicendum est de magnitudine quia dc si aliqua minima eius pari addatur alteii propter paruitate no perceptς sensui, quia manent aliquod uniue sum conflabitur ex illis cognitia sensui. quod ex parti- s tris fieri non pol cu altera abeat successione alterius. Proinde auferatur C, B, in quo sentiebatur idestat tempore in quo sentiebatur,u, auferes item dem rabit
de C,A,sublata itaq; illa parte ab ipso A, B, quia veruest id in eode aliquo sentiri. Cum Gixerit per medium quo dicat aliquod uniuersum videri propter parte&in aliquo tepore quia in parte, & secerit haec clara per
ex pla subiunxit ted in ipsa B,C, neq; sentit causam di cens cur paulo ante dixit de B, C, Iraq; in aliqua huius parie, vel aliquid huius: Nam quia in B, C, ablato nihil sentitur primo pillud,&de hoc illud erit dictu, scilicet, In aliqua eius parte,ut de toto a, b,dicebatur.igitur
in aliqua parte B talpis Α, B sentitur magnitudo que diceretur sentiri in toto C, B,tepore. Et cum dicit vῶ uersa intellige tu magnitudine & linea.quae ubi demo' strauit, Eade inquit ratio est de A, C,quod erat inera pars, A B, uniuersi temporis: nihil enim sentietur in apso primo A, B, sed in aliqua parte.Semper.n.qua a cipiemus panem, ex tepore vel ex magnitudine unum aliquid te re sentiemus,ed aliqua mamitudine percipiemus, sed omnino aliqua magnitudine vel aliquod te pus minime. Hoc enim de omnibus rebus visu dixit.Semper.n. in quadam eatae tris, vel aliquid magni tudinis sentimus, sed minime uniuersum , que veta indicant, neq; tempus priino esse in quo primo sentiamus aliquid, neq; aliquod sensu coprehensibile reprimo,& uniuersum sentiam uiasii ergo no fuerit illud' primo, neq; erit quod est per aliud verum, quia quod esti primo etiam per se tale est. 1 Coim 74- Omnia it 'estiis, percipi tiosed annappumit qual rasiunt. Solis enim magnitudinem intuemurer quadria cubitum mimis aspicii rus, sita quantum sit non apparet, sed videtur interdum inditi duum , o tamen non cerniamus indiuiduu . Sed huius rei causam antea tractauimus.
Com. πι Quoniam supra demostrauit nulla partem rei per' ceptae sensi incognitam sensui,quoniam suapte natura talis incognita sensui nulli assectioni subdita esset Etenim millesima pars milii, non sentitur, 3e tame ea videt aspectus quando illa est in milio non tamen per . sedile hoc etiam mentionem nutic facit dicens, omnes p partes rei perceris sensit comprehensibiles sensu esse, i tamen quanta sunt, nocem situr principio. Nam quia . non necesse est omni v qu cuq; videtur quata sint magnitudines videre,immo ex longo interuallo videntur indiuidua quanquam nihil sit indiuidusi ut dixit.
Equidem colores certi ita eius in corpore, cuius rei causam alibi supra se dixisse testatur,sed node sole cur . . ita appateat qua uis magnus sit,quia etsi ex loneo interi uallo aspexeris sola non apparet individuus. Hoc exta plo usus est tanquam claro ad ostendendu no oporte-
re ubi videmur visa quaedam illico quanta sunt videri. Cur autem paries uniuersi visae & si videantur in ipso
uniuerso quante tamd sunt non videantur, caulam tra, dit suisse supra assignatam. ubi tradidit aspectum ni hil quod in uniuerio locetur,per se videre sed quemad' modu dicebat singulas partes cernimus eii eo in quo senueis toiu cernimiu, attame no singulas panes cernimiis per se, neq; quata si qum' pars percipitur,quia nulla huiusmodi &qua tectiq; magnitudini; per se cernit. vel nos reuocat ad memoriam eius quod si pra dixit, quoniam quaecunque videntur cum magnitudine videntur. Nam fieri non potest, ut album cernatur sine magnitudine . Si ergo omne quod aspicitur,
est quantum,itaq; nihil quod aspicitur erit indiuiduv.
Vbi ergo simul demonstrauit non esse aliquod tempus incognitum sensui,nec aliquam esse parte rei comprehcsibilis sensu incognitam eidem de qua erat summa eius cura,& studium in pauca consert,quae demonstrauit his vel bis.
Ex his itaque per picuum est nullum tempus esse sensi Cote. s.
incognitum. Sed redeamus ad antedictam duintationem σ videamus plura nesimul percipere sensu valeamus. simul dico qua in uno ct indiuiduo tempore una sunt. Cum quae disputata sunt probauisset, oratione coii Com T . uertit ad propositam quaestionem cuius cauca multa, quae dicta sunt interiecit. Quaestio. enim erat utrum nobis datum esset uno vel pluribus sensibus plura simul percipere, quaqiis ilionem cum tractauisset probabilibus argumentis probauit id nobis non est e concessum . nunc vero quid sentiendum sit, & quomodo possimus plura simul percipere declarat. Nam hoc euidens este videtur,& cum iterum qu sstionem repotat dicens plura ne simul percipere tensu valeamus,uid velit per hanc earticulam simu0explicat . Simulico quae in uno &indiuiduo tempore una sunt.Adiecit una ne quis sui picaretur ipsum velle quoddam te-pus individuum introducere, sed ita vult individuum intelligi, ut idem sit tempus.& unum eorum qiis sentimus,& non diuisum, ut sunt diuisa quς sentimus, ut videlicet unu m fen tiamus in hae parte,& aliud in alia sed in toto tempore & uno plura simul, Primum itaq; mpossimius simul plura percipere,ve brum diuersis facultatibus animatis, ut individuum tem ψpua sit totum e tinuum in quo semimus, quaerendum sn principio quae viis sensu percipiuntur ut a 'ectu seu tiantur sic ut alius is alius color alia oe aba facultate sensus percipiatur. Quod si ita est plures babebit partes
easdem specie. Etenim quae sentiuntur in eodem collocantursentre. Quod si quispiam mhιl prohibere di terit qμιuita in anima dux sint facultates. νι duo oculi sunt in corpore,quomam ex bufortasse aliquod νnum sit et rerum opus est unum.
Cum supra quaesiuisset an posimus phira simul sen Com. ταtire quoniam hoc perspicuum esse videtur, primum
ponit an nobis copia fiat plura simul sentietidi sie, ut simul in eodem tepore omnia sed altera & altera animi parte sentiamus quemadmodum diuersi solent percipere diuersa secundum idem. Iterum declarat illud verbum Indiuiduum quomodo intelligendum sit, di dicit sie ut individuum tempus sit uniuersum continuum.Cum enim dixisset, simul dico quae in uno de indisiiduo tempore una sunt, iterum mentionem s cit de illo vel simul his verbis. Primum itaq; numpos imus simul plura percipere verum diuersis facultatibus animae, quia hoc verbum simul signis eat indi uiduum tempus. Sed quomodo simul,&indiuiduo tempore dicat adiecit, idest est uniuerso tempore in quo diuersa semimus diuersis animi sicultatibus,
uniuersum tempus dicatur unum continuum, S non in altero tepore unu sentiatur & in altero alterv. Seri'
bitur hoc etiam modo in indiuiduo. Et si fuerit lixe scriptura quς significet id quod semimus erit sementi, haec non ita uno quodam semimus plura simul ve. lut indiuidua eade natura sed velut in toto similiteroia. No.n. una parte Sindiuidua animi omnia percipimus sensu, sed velut unit ersu hoc quod semimus uno
quotim ex diuersis partibus continuo & constituto Alex.Aphro lesen. G 1 Quod