장음표시 사용
631쪽
sed in suum potius immigrasse Ioeum videntur . Aeeedit numerus 8cordo rerum plenus artis , Sc eomprehensio exquisitarum reeonditarum. que Sententiarum, Ec frequens usus oppositorum , quae proprietates rerum non tam indieant. quam ad vivum exprimunt. Sed qui apud alios loqui adeo didicerat , non multum ipse secum . Existimabat enim suo jure posse dicere Per Da Etruriam ad pristinae gloriae spem revixisse , Se jam obtinuisse principatum in medicina celetisque iacultatibus , ex quibus illa constatur ; Ec levior Demosthene , qui illo susurro delectara se alebat aquam serentis mulierculae insusurrantisque alteri r hic est ille Demosthenes, non solum monstrari digito gaude-hat, sed etiam pene indignabatur, nisi monstraretur. Discipulos suos non modo pios, sed etiam venerabundos habere volebat; Sc qu1eiis tralebat , tanquam ex oraculo edi a se putare coarguebatur. Cujus rei suspicione u id non minimum augebat, quod esset tardiloquus , Momnium verborum ponderibus uteretur. At nimium intoleranterque sibi Coctatu ii plausisse illud praesertim declarat, quod C. Sc amplius
volumina scripberit ephemeridum rerum suarum, ad quae delegamus
eos, qui nos reprehendere solent, quod in declarandis illustrium virorum factis Se moribus nonnulla praetermittamus. Ex illis enim intelligent qua hora cubitum ierit, ic qua surrexerit Cocchius , quid somniaverit, quibuScum, Si quo in loco sermones habuerit, quibus
cibis , Sc quam delieatis neque enim in ejus viret, uti supra innui
mus , teria nata solummodo eram in honore ejus mensa extruere tur , quo uteretur pistore & coquo, quos sibi convivas adduceret. quam ab iis collectam exigeret . num in sole , num in umbra ambu laret, ceteraque huiusmodi levitatis plenissima. Sunt qui superbiae vi tio vertunt, quod Cocchius adeo contempserit oppugnatores suos, ut ne verbum quidein iis unquam responderit. At nos Ithentius in hoc agnoscimus tranquillitatis studium, animique constantiam magnitudinemque; ex quo fiebat, ut 8c multorum morositatem perpeteretur, arrogantiam perferret, M vel domesticas sollicitudines exsorberet. Nam Socratem imitatus eodem vultu domo exibat se revertebatur. Con u
632쪽
lebat quid maxime eonduceret ad vitae se ieitatem , Se hoe studiosissime consectabatur ἔ adeoque illi savit fortuna, ut in eo valde se amarae, quod εc famae suae Sc tranquillitati bellissime semper servi rit . Habebat plura Sc honorifica munera, 8c ex iis divitias non solum ad usus vitae necessarios, sed ad cultum etiam elegantem Sc splendidum . Deposito onere docendi medicinam in Academia Pisana, quamvis nihil postea de Aeademiae commodis cogitaverit, obtinuit tamenan. II S. . ut Anatomes Emeritus Professor declararetur, ut ab Aeademia abesse sibi liceret, utque ex illius aerario CLX. centusses sibi quotannis solverentur. Ad excolenda studia sua , 8c ad pompam etiam, cum multorum nummorum bibliothecam habere voluisset, hane magna ex parte collegit ex amicorum liberalitate. Floruit enim semper summorum clarissimorumque virorum familiaritatibus. Plurima Scinsignia saeile eonsecutus est doctrinae testimonia. Nam multis erat Academiis adseriptus; homines litteris elari libros illi dedicarunt; pereussum etiam ab amico numisma cum emgie ejusdem, Sc eum expressis signis illaram disciplinarum, in quibus putabatur excellere. Illius domus magna frequentia illustrium hominum, Se praesertim exterorum, qui Florentiam adventabant, quotidie sere celebrabatur. Ex Theresia Piombanua neque hoe dubitamus in maximis illius prosperitatibus ponere filium 8e filiam suscepit, qui paternam gloriam plurimum auxere. Fuit enim Raymundus multis 8c gravissimis artibus atque doctrinis, ει ingenio prorsus singulari instructus atque Ornatus. Beatrix ero , quae nupta erat Angelv T vantio homini amplissimis honoribus 8c praemiis decorato . habuit 8c ipsa quoque a natura eximium ingenium, cujus speeimen dedit, eum an. 273 I. e Britannica in Italicam inguam convertisset . Se in lucem emisisset quamdam epistolam, qua recens nuptae salutaria praecepta dantur . Qui hane epistolam legerint , non dubito , quin puellam Mueellanam sic libuit auctori se appellare patris elegantia , quemadmodum de Laelia Caii filia praedicavit Cicero, timctam videant. Antea quoque duxerat Cocchius in matrimonium Caletaram Debiam, sed ex ea nullos habuit liberos. Mul-
633쪽
ti profecto mirabuntur hominem διγαμον ausum fuisse ea de matrimonio seribere, ut quidquam libero lectulo negaverit esse jucundius, magisque necessarium ad tranquille beateque vivendum. Lusisse arbitror coechium dum haec scripsit, aut, ut solebat, ostentandi ingenii eau - a rem , quae esset mirabilis Sc contra omnium opinionem, voluisse defendere. Sed ita compressit scriptum, ut nunquam emanaturum Putaverit , cumque emanasset post illius mortem, judicio Romanorum de Religione Q laesitorum merito damnatum suit. Ita feliciter eum vi xisset Cocchius an. LXII. menses IV. dies XXV . . placide aequi
vit , omnibus relligionis ossidiis rite sancteque persolutis , Kal. Ian. an. I738. sepultusque suit in Aede S. Crucis prope Michelii sepulerum . Ejus discipulus Si amicus Dominicus Brogianius marmoreum monumentum ei faciendum locavit, in quo hoe scripsit elogium .
BENEFICENTIA SUIS. EXTERIS. QVE. PROBATI MIMO DOMINICUs. BR IANIUS AMICO. ET . PRAECEPTORI. GRATUO P UIT. ANNO . S. MDCCLXXIII. AB EIVs PBITV XV.
634쪽
.34Pauci supersunt mediet , de quibus a nobis dieendum esse videatur . Inter hos ingenio sane Sc doctrina praestitit Dominicus Maria Cajetanus Pasqualius Liburnensis, qui totos novem annos ita dialecti.
eam doeuit, ut per eum , teste Soria . Sordes eluerit, quibus ceteriante ipsum magistri illam contaminaverant. Bonus &. mataphysteus Se geometra existimabatur, non expers erat poetieae suavitatis , eum asset in sua potestate vis incitatioque mentis, adeo vero prudens in medicina iacienda, ut nihil auderet, omniaque ad experientiam certioraque dogmata referret . Quid animi affectiones, quarum erat acutissimus indagator, possint in valetudine perturbanda etiam atque e tiam videbat, qua de re, M de caussis, quae illas movent, opus eon ficere meditabatur . Cum vero an. I73 s. ad theoricam medicinam do. eendam voeatus suisset, omne id, quod recentiores medici tum Britanni , tum Galli, quorum linguas bene noverat . ex optima disciplina tradiderant sic exponebat diScipulis suis, perinde ae si nulla in re peregrini atque hospites illi esse debuissent. Non ultra triennium apud nos mansit, jussus praelicam medicinam tradere Florentiae, in locum Iosephi Avanetinii Roboretani suffectus si . Docuit Sc ethleen in Lyceo Florentino, quam scientiam tanquam filiolam videbatur osculari suam. Qui multorum saluti consuluerat. haud potuit acuta febri correptus consulere suae, vitamque amisit an. I74 . cum complesset
nondum XLV. aetatis annum. Nihil in eo fuit salsum , 8c imitatione simulatum , Si eum sedulitate in omni obeundo ostieio sibi ipsi sa-
1ὶ Edidit Pasqualius Florentiae anno I7 4. mustolam quamdam ad Iosephum Berrinium, ex qua intelligi potest quanta abundaret mediea is anatomi ca doctrina, per quos in ea profecisset, quantum tribueret mercurio in qui. busdam eurandis morbis. quam magni faceret Redium . qi parvi quod miraberis Iosephum de Papa. aliosque, qui ab eo , quod experientia D. ecl. O ratio suadet. animos asertebant. Vid. Giornale de' Letieini Pu Mirato in Trenae Tom. III. Pati. I. Att. VI.
635쪽
tisfecisset, faeile eontempsit invidorum voees, tulitque eonscientiae suae fructus amplissimos. Iisdem sere temporibus bini ex Vertantorum Bargaea familia mediet nam apud nos doeuere . Talis profecto erat CR letanus , ut omnes ejus ingenium, mores, studia, doctrinam Sc diligentiam amarent. In Christophoro vero Theodoro, qui antequam medicinam Pisis traderet, Volaterris seeerat, voluntas magis prospicie di discipulorum utilitati. quam res ipsa apparuit. Uterque dialecticae
quoque scholae praefuerunt, senior per totos XV. annos . Coae usdemum an. 273 . propter incommodam valetudinem vacationem ab scholasticis exereitationibus petere . se in patriae otium retulit, ibique Vitae cursum explevit XIV. Kal. Feb. an. I 736. Christophorus autem Pisis mortem obivit an. I 76 a. summaque ab illo data est opera , ut
gratissimus in Aeademiam. 8c in Pisanos, a quibus singularibus beneficiis ornatus suit, eognosceretur ca . Bonitatem etiam magis, castissimosque mores , quam doctrinam de praestanti loquor laudasses in Rainerio Bonaparte Miniat elisi , qui per totos XX v. annos hiit enim an. II 6 r. v. Id. Decembris summa diligentia eonsuluit medietnae studiosis. Restat. ut de Nicolao Gualterio dicamus. euius
i) Eme monumentum illati in Pirara Aede S. Petri a Isehia . ia quo ha est laseriptio Harephoro Theodoro Verranio Bargara ingenio doctrina eruditione prudentia
moriam eandore atque integritate spectarissimo. qui Volaterris per an. Ax. . salutarem artem mari ma cum laude exerrans. In eiυitim nobilium ordinem
una eum Veriania grate eooptari meruit. Mox a Io. Casione Μ. E. D. an. II 3 s. in Academia Pisana Medicinae Professor honori ratis ime re. Miatus in ea tradenda faeieadaque ciuium alua Exterorum amorem is plausum sibi eonestiasit. Demum Pisis via. Chr. MoecRMII. Pri 2. Non. Apr. annos natus Lxxst. Mens. IV. D. I. piissime ohiit. Alexanger o Fran. eluus ex con tantia Lamia Mii Parent; optimo se is laetari, simo moerenis res posuerunt
636쪽
fama late manavit, cuique nullus non habitus est honos. Huie stater fuit Io. ille Paullus, de quo alibi mentionem fecimus , homo religiosus & sanctus, in quo imaginem antiquitatis dixisses intueri. patet vero Laurentius, mater Margarita Cardavellia. Florentiae ortum habuit vaI. id. Julii an. I 688. . in pueritia autem bonis artibus , Ndisciplinis institutus suit tum in Miniatensi. tum in Pratensi Seminario. postmodum Pisis, ubi Kal. maii au. III 3. insignia doctrinae aecepit a Lambee cario. Hoc duce, plurimum Se exercuit in anatomia , tabulasque sibi ipse comparavit anatomicas, cum graphidos scientiam teneret. Frequentavit etiam Florentiae nosoeomium S. Mariae Novae, M si quid novi animadvertisset vel in aegrotis curandis, vel in ea daveribus scrutandis non cum suis modo communicabat, sed etiam eum
illustribus quihusdam Germanis medicis . quos noverat degens Vindombonae ad duodeviginti usque menses. Minime ignotus suit cursus industriae illius Cosmo III. quare illi mandatum dedit . ut ad Portum Fe
ratum se conferret curandi eaussa contagiones malorum, quibus urbs
illa misere amictabatur . Illue Florentiam rediens dictus est medicus Violantis Mediceae, mortuo autem Iosepho de Papa euravit aulae A thiatrus valetudinem Io. Gastonis M. E. D. ejusdemque Doctoris i eum in Academia Pisana eathedram enim regebat, ut loquuntur, de morbis mulierum j oecupavit. Dum in Insula Ilva fuit, multa eollegit ad historiam naturalem pertinentia; haec vero desiderium in eo e minmoverunt magis magisque augendi museum suum . quod potuit saei le& liberalitate Magni Dueis, Sc studiis Michelii Sc Io. Tarsionii. Hor tum M Boiani cum habere voluit laetum rariSsimis plantis, Se quo haec studia quotidie plus excolerentur, instituit, ut alibi innuimus, adjutoribus Cajetano Monelia, Michelio 8c Io Sebastiano Franchio, Societatem Bomnicam , ad quam nos omnis nobilitatis & juventutis con- eurrebat . Ut ille efferebatur laetitia. eum videbat adolescentes ad praeis
clara suscipienda bene animatos . ut studiose curabat, ne summa in genia in occulto laterent, ut commemoratio alienae virtutis ipsum deis
lectabat, ut prae gaudio illi prosiliebant lacr,mae, cum quos domi Dissiligod
637쪽
1u e eonvoeabat, rerum physicarum cultores suis officiis paupertate Iiberatos conspicieb ti Ut vero ad omnes, si fieri potuisset, utilitas
Perveniret earum rerum, quas summo cum labore collegerat, an.
742. non eleganter modo , sed Se magnifice imprimendum euravit indicem Testarum Conchyliorumque, quem sequi debebat index selius plantarum maritimarum, ad quem typis committendam multa magno cum sumptu praeparaverat. Sed obstitit mors, ne inchoata perficeret. Merito quidem vir summus Linnaeus volumen illud absolutissimum appellavit, quod illi nihil desit vel ad ordinem, vel ad expli-eationem rerum , vel ad die ionis Latinae elegantiam. Quale autem. suturum suisset secundum volumen, judicabis ex Latina epistola Auctoris ad Ianum Planeum O de stella quadam marina echinata, quae unica pars erat musei regali nomine digni. quoque nunc ornatur Aeademia nostra. Factum id liberalitate Flaneisei II. Loihatingit, cujus singularia in Academiam ipsam Sc universam Etruriam beneficia nulla unquam delebit oblivio. Male mihi sit , ajebat Gualterius, si
unquam quicquam tam enitar, quam ut prosim meis civibus, quae voluntas si minus helle a nonnullis aecipiebatur, id assignabis invidiae , quae solet lacerare ejusdem ari s professores. Bene enim He- iodus: κερχε υς κερααι ι κοτεμ . Vidit hoc Gualterius in ea, quam eum Vallisnerio habuit controversia de sontium origine, de qua librum an . III S. emiserat omni elegantia expolitum, ut probaret minus fortas e Vere in eas a mari exoriri . Nam omnis sere turba medieorum Florentinorum arma adversus eum sumpsit. magnoque opere emagitatum fuit a Violante Medieea , ne Archiatro suo iterum in scenam prodire permitteret . Ultra quam satis esset de hae re disputatum Florentiae
fuit. 8c erat prosedio in Gualterio tali, animus, ut iacile eederet adversariorum audaciae tranquillitatis eupidissimus . Ad haee nil tam
638쪽
volebat, quam morem gerere Dominae Suae, quae humanitate illius .
probitate 8c eruditione in consuetudine quotidiana mirum in modum delectabatur. Nee minus plenam pietatis ipsius voluntatem amabat magnus Dux ; neque mentiri videbor . si assirmavero, cultum eumdem fuisse ab iis omnibus, qui doctrinam. honestatem , candorem , tempera tiam . moderationem omneque virtutis genus in pretio habebant. Vir ad humanitatem societatemque hominum factus minime mansuetiores musas neglexit, quin immo coluisse videtur, ut conjici potest ex musteo quodam dramate, quod ab ipso Metastasio plurimum laudatum fuit si , aliisque Italicis carminibus hue di illuc sparsis . Vel ex tempore illa sedisse dicitur, quod animi Se ingenii celerrimi in ipso erant motus.
itae cursum explevit XV. Kal. Martias an. II δ. Sepulcrumque sine monumento habuit in Florentina Carmelitarum Aede . Atque haee dem ieis dixisse sussiciat. Itestat unum , ut de humaniorum litterarum magistris dicamus, quod non multis praestabimus, cum nimium exerevisset magnitudo voluminis. CA-
una pubbliea Aeeademia di pittura. da celebratai ancora con una compo alaione poetiea. il Dot. Gualtieri tu quello . the elegantemente la eomp se i ma essendo degno pensisto dei Gaburti hastornato dati' impensata morte deI G. Duea segnita net I 37. su quella Cantata dei Gualtieri reeita a pol a Vienna nel Palatro Cesareo , ed ivi tanto approvata dat celebre Pietro Μetastasio , ehe per lettera si congratatb eoil' Autote . statvli in. eognito per l' avanti.
639쪽
De Humaniorum Litterarum Magistris. IN hoe statu erant humaniores litterae, quando Paganinus Gauden tius e Romano Lyeeo ob Sta pinellii ab Academia discessum ad illas
apud nos profitendas vocatus suit, ut omnes sere sequerentur dicendi genus vel sordidum, vel instatum nimis, omnino vitiosum: quod ab Imperii Romani inelinatione ortum, veluti indicium servitutis, eo studio 8c diligentia propagatum est a Barbaris hominibus, ut omne disciplinarum genus foedarit. Quanquam multi saeculo XVI. extiterint, qui ad aureae aetatis scriptores respicientes , inveteratam barbariem delere adlaboraverint, brevi tamen homines in veteres tenebras reciderunt sut qui pejus dicerent, melius loqui putarentur , qui obscurius, litteratius quam ceteri. Placuit eommentum desidiosis, ut sincera linguarum castitate veluti religione se exsolverent, nullisque legibus se adstringemrent, qua licentia pro bene sonantibus verbis horrida, pro usitatis no Va , pro exquisitis vulgaria attulerunt. nulla ordinis, nulla numeri, nulla stili. nulla sententiarum rei , de qua agitur, convenientium habita ratione. Nemo sane negare poterit, quin magnam vim ingenii a natura habuerit Rhaetus ille Gaudentius, eamque industria pene incredibili aluerit, ut multarum disciplinarum peritissimus haberetur 9 e set; peream tamen Si ejus scripta, quae innumera Prope sunt, legens, ejus loquacitatem. 8c inconditum dicendi genus patienter serre potu ris . Nihilo tamen minus Sc disertus δέ eloquens a multis habitus est, judicatusque ita sustinuisse munus oratoriae M poesis docendae, quod
640쪽
summa cuin dignitate ei delatum assignatumque suit an o I 628. , ut
nihil illi deesset Sc ad emolumentum studiosae juventutis, Sc ad ornamentum Academiae . Qua in re illud profecto m randum fuit , hujus
Praesectos . homines sane non omnis elegantiae expertos, qui neque sa-bro imperito eredidissent veteres parietinas, neque sortito operas ad agrum colendum conduci voluissent , non vidisse quantum convenie-hat esse Pisis, ad quam ui hem tanquam ad mercaturam honarum artium concurrebat omnis flos Etruscae 8c Italicae nobilitatis, talem e
loquentiae praereptorem, qui nobilissimam hane artem ab illius infitetissimi saeculi licentia tueretur, pristinaeque dignitati restitueret. Fuerunt, qui me objurgarent, quod multis verbis Rhaeti hujus vitam explicaverim; sed id ea mente seci , ut haberem, ad quod delegatem lectores in Academiae historia conscribenda. Quare nune de
eo dic uti paueis contenti erimus. Is Pesclavii natus an. IS96., cele-hriores Germaniae Academias peragravit, malios audivit, multisque disciplinis imbutus est. In eo vero sapientissimus existimandus est, quod errores Calvinistrarum ab se rejecerit, honores ultro oblatos repudiaverit , Romamque confugerit, quo liberius 8c tutius religioni, dis vinisque litteris vaearet. Ibi de dogmatibus O ritibus Deteris Ecelesiae librum vulgavit, neque multo post Velitationes aduersus Chamielii panstratiam , quae scripta cum parvi fieri intellexisset ab iis, qui ejus augendae sortunae potestatem habebant, hane a Mediceis Principibus
quaesivit . Statim ae Pisas venit una atque altera oratione exposuit quid sentiret de universa eloquentia, illud Sc probans sine graviorum artium instrumento, Sc multarum rerum, ae praesertim civilium usu Sc prudentia ipsam non posse existere. Sed aberat plurimum ab ea arte,
de qua satis perite disserebat, nee illi serviebat, dum laudem quaerebat ex dictione extemporali, quanquam magno eum plausu in Insubria , Romae. 8c in Etruria hane adhibuisse assirmabat. Fudit Sc earmina ex tempore tum Latina, tum Italica, neque ullum sere erat genus litterarum, in quo multo eum labore se exercuisse non gloriaretur. Teste Sommata, noverat Graecam linguam, quam Ilo nae publiae eo-