Rudimenta linguae Oscae; ex inscriptionibus antiquis enodata

51쪽

- MI bitus, unde propter argumenta varia majorem quidem nominum verborumque copiam, sed pane modo ad grammaticam spectantia haurire licet nonnulla tamen incis propria in

nenda sunt, quae vel ad iterarum usum vel ad verborum formas spectant.

I. De literarum Su.

Oscam Iinguam tam similem deprehendimus priscae Latinae, ut, quae intersit lisserentia, eum temporum decursu, tum variorum populo um commercio quam maxime Esseeta videatur Oscae linguae mutatione testatur ipsarum inscriptionum varietas, quae tamen tam exigua est, ut Bantina tabula, licet antiquiore aetato atque in Apulia et L. cania confinio Latinis literis exarata, non ita multum disserat a serioribus Campaniae inscriptionibus. Etiam Mamertina inscriptio in paucia modo Graecorum commercium prodit multo magis abhorret a reIiquis inscriptionibus Abellana tabula, cuius germonem

a Tuaeorum Graecorumque quam Samnitium commercio mutatum agnoscimus.

I nulla alia inscriptione tam multae Iiterae inter se permutantur, quam in Abel- Iana tabula, in qua pro media in terra tam mesta terem quam terem, e sare scriptum est. Etsi vocalis, duabus literarum siguris scribitur et a vocali, transversa quoquo lineola supra imposita discernitur, nihil tamen frequentius observatur quam Iiterarum earundem permutatior imo vocatis, cum Onsonmt u in eum modum permutatur, ut non solum

stivi pro eisi, sed tuum quoque pro livom liberum scriptum siti In Bantina tabula eo

magis en Bantinc civis Bantinus pro ceu legendum censeo, quoniam in inscriptionibus, qua Oscis literis exaratae sunt, ad quoque pro aut s et tontias pro tuticiis scribi solet.

Maus quidem in Abellana tabula pro oboribus, sicut ais in Bantina pro magis lagitur; sed praeter diphthongos si ei, i, i, ut pro ae, , , oe, nullam aliam agnosco, nisi aut pauci pro mei in Bantina tabula tantam enim sicut toniam pronuntiandum censeo.

An is in nominibus iuraretis et Mamistris pro diphthongo accipiendum sit, quum In multis aliis vocabulis duabus syllabis pronuntietur, dubitor e certo pronomon pro tok sive tu duae vocales sunt; sed triphthongum sorsan ora reperimus in antiquissimae inscriptioni nomino euennis. An in nominibus iumeriis et Mumistris iterae, et a inter te Dormutatae sint, quemadmodum degetasius pro digitarius aeribi potuit, a digitando pro aietando derivatus, unde apud Romanos quoque acriptores indigitare legitur, dubitari qui-aem possit at meter lamati in Baulina tabula aliter interpretari nescio, quam ut Umbrorum more pro vinetis lamatis acriptam accipiatur. Permutationem litorarum acet'lam supra notavi σε pro in scriptum est In fierentate Herculanensis inscriptionis et in Pon pro quum in Bantina rabula inmoratu vero quam maxime digna est literarum ri4s , permutatio In nomine tribarauis sive trucidauio et tribriastae pro tribulosa terra. Etiam se est observandum, quod in Abellano saxo nomina in f exire soleant, quemad-

52쪽

- si modum relativum adverbium pus in Pompeiana inscriptione, in Bantina contra tabula din no vocum addi soleat c vel K litera praeter Noviali pro Io I Nola sub Abellanaei eriptionis finem quam maximo additur pronominibus, ut in AEa Pompeiana pro MaCampanae scriptionis K et ' praecipue in pronominibus relativis permutantur, quanquam petimpertor quater quoque, et D pro quinque usurpatum legimus quemadmodum enim in Mamertina inscriptione Ee pro a qua positum invenimus, sic in Abellano saxo tamekkoma sive Mum pro pam, quam emam pro Latino alicui legitur. Etsi pam, si cum

euom sive Mum comparatur, pro pam scriptum deprehendis, quemadmodum Latinorum conjunctio cum secundum Scaurum de orthographia pag. 226I. d. visci, in Saliari carmine eum scribebatur; non tamen tanta fuit Oscorum rusticitas in abjiciendi ve addendis IIteris, quanta Umbrorum in Iguvinis tabulis, in quibus determinativus casus pro simpliciis in ovi, me, mem, omen, Oma, mars, quod Osco oma respondet, exit, IIIltera in Hira fethos Abellanae tabulas et contra morem inseritur, et pro e Latina scribitur, pro qua literam a babet isna nomen; sed neque Umbrorum more nomina aspirationis ope dilatantur, neque Graecorum consuetudine a initialis in aspirationem mutatur quin timsive με pro om Umbrorum vel ὁμου Graecorum scriptum esti2. De verborum formis.

Osca lingua Latinae veteri tam similis suit, ut paradigmata quaedam exhiberi, quod, quia de multis exempla desunt, non sine lacunis, atque propter dialectorum disserentiam vel propter Iocorum similium variis modis repetitorum inopiam non sine Iongis dissertationibus xsequi licet, haud necessarium existimem Pauca igitur monuisso sum-ciat, unde Osci sermonis indoles propria cognoscatur. Imprimi notandus est nominum propriorum usus, in quo hoc praecipue scis cum aliis ejusdem stirpis Ausonicae populis commune fuit, ut aut nullum nomen in ius exiens, ut colero Men a s Melissati Alius et . adirans V. Pompeiani, aut duo nomina ejusdem teretinationa iis h. e. ivs gerere solerent, ut Paris intiriis apud Langium, cui in femiuino genero me Latinae, sortasse etiam via Dilata respondet. Rarius observatur Bomanorum mos, ut in nominintram audiriis P. Pompriani, cui similem aliam inscriptionem ego . Trebia v. frequentior est nominum abbreviatio, quemadmodum nummi Samnitici tam G. Muti sive Mutii Embratur, quam G. Pavi G. inscripti sunt. Patris nomen sive praenomen non inseri, sed addi solet nominibus duorum vero patris nominum exempla desidero, unde inme culanensi inscrIptione L. labiis Latili pro L. Auli Iegendum censeo. Multimodis variata nomina Iegimus, ut Nerine et Herenni, et quemadmodum Stenius Catinius Statili sitius in Mamertina inscription Στενις αλινις scio scribitur, sic ripidiis pro Popidius scriptus non quatuor, sed tribus syllabis pronuntiandus esse videtur: vocalis e enim is I

53쪽

geminari soIet, etiamsi u non elidatur. Vocalium elisio antem in nominum extortibus adeo nsItata est, ut non solum degetasia pro degetasius es eos Bantina pro cinis aminus, sed etiam mesi pro medius, quemadmodum avi pro opis , legatur Meddi eontra pro Meddi etiam Meddis cum geminata a scribitur seuot modis Osca nomina si verba nectantur, definiri vix potest eis enim genitivus nominum in G, eis es, et tertia persona verborum in ad ed, id exire solet, magis tamen inter se disierunt genitivi molia et tribalisae sive tribaiahai vel par cipia delean et ritu , vel quod tam teret pro terrae quam thesaree pro thesauri legatur. Non minus disserunt ablativi pluralia numeri tribarauius et iactiois, etsi in stilios possit pro sicubus positis quartum declinandi genus a secundo discernere licet, atque tam genitivus singularis Senate is quam accusativus plurali sthois ad quartam declinationem referri potest. Tria genera facile dignoscuntur. dualis vero

numeri exemplum desideratur vocativua non egitur, reliquis casibus autem accedit et Ioealis Nosti Nesae et determinativus terem sive terme in terra . Gradus comparati ni agnosco in inaus majoribus et rimas maximae , quamquam pluralem nessima cum genitivo nes-- et ablativo nes mota pro positivis accipio. Insignis est pronominum d monstrativorum copia, quam voces lane, exae et exeie esus erum, Huc late et laese,

ei tuae in an una inbula, ista eat, oh et ilia in Abellano saxo, Esuli et in in Pom- pejana inscriptione et testantur. In nominibus Osci saepe deminutiva, ut limitet, in

verbis contra intensiva, ut ritu , Minat una, ponebant.

Appendi I de meorum Orsine.

Quam Osca lingua ex iis, quae interpretati sumus, non amplina ait terra quasi incognita, pro so quisque facile intelliget, Oscos pariter atque Auruncos, Volscos, Latinos et Umbros cum SabelIis omnibus esse ex Ausonum gente, quae maximam partem Italiae olim insediti Quae enim observatur disserentia, non maior antiquitus fuit, quam qua dialecti unius ejusdemque aermonis per varios casus mutatae discernuntur. Ea autem, quae communia suerunt omnibus Ausonum populis, Pelasgicam Graecorum redolere originem, magis etiam apparebit, quum mihi otium fuerit, vocabularium Ausonicum cum gramma. tis Umbrica elaborandi. Hic unum exemplum in medium protulisse sumetat, unde luco clarius elucescit, quatenus omnium populorum Italiae ex Ausonum gente linguae prisco Graecorum sermoni vel similes fuerint vel dissimiles. Quamvis diversa videantur Osca verba anae pis, Volsca avis, Umbrica ave pia sive avis, Latina sesquis a Graecia εἰ τι e, nemo tamen Germana ε .er Gothice sua hos pro aere jemand Gothico faba meas me alia a criticae stirpis vocabula similiora putabit antiquitus imo quum rationes perinspexerit, quibus mutentur literae, tam Graeca particulasci et ἔτι quam Latinas et ita, set antiquo ponomine is, quemadmodum Latinam si ex se late rivo maeie Umbrica

54쪽

Del , ve Oscas in ini, irim, inu, ex Umbricis eno, erim, νουκ, ινaκ derivabiti uam. vis magna sit linguarum singularum disserentia paullatim inde enata, quam vel ipsa nomina Pomponi apud Umbros, Pompilii apud Sabinos, Pompeii apud Oscos testantur, secundum quae Tarpeja quoque rupes montis Capitolini non differre videtur ab Osco Tarquinii sius arctontis Tusci nomine Tarpinis; nemo tamen porro peregrinum Latinae linguae elementum, quod Siculis potius ex Iberia Thucydidis h. e. Gallia oriundis debetur, tribuere poterit Aboriginibus. Nuod ut rectius perspiciatur, addere quaedam mihi iceat, quae nondum satis intellecta video maximus enim error inde natus est, quod plerique

easdem terras iisdem fero nominibus appellatas putarunt, de veravi nominum apud diversos scriptores securi. V omittam antiquiora, quae alias illustrare conabor ab Herodoto

primo incipiam, ni cum L 163. scriberet: i ει Φωκαιέες-ναυτιλh7σι μακρῆσι πρωτοι Ἐλληνων χρησαντο καὶ τόν τε Ἀροίην καὶ τὴν Ἀρσονις καὶ τ νυβηρίον καὶ τὸν Ἀρτη

Mν ουτοί εισι ι καταδέξαντες ostendit, quibus nominibus Phocaeensium perlegesis antiquam occidentalis Europae descriptionem distinxerit. Nam si duae partes Italiae, quas Apenninus disiungit Adria et Tyrrhenia vocantur, quarum nomina Adriaticum et Tyrictenteum mare servavit, Iberia est Galliae ora australis, Tartessus contra Iberia seriorium.

Thucydides certe, qui Celtas prorsus ignorat, quum VI, 2 scriberet: υς δ η λ μεμιευρισκεται, Dyrree οντες καὶ πῖ του Σικανου- auo του ἐν Ιβηρψ υπλ- ων ἀναστα-

τες Σικανοῖ ' regionem inter fontes Sequanae et Ligeris, ubi secundum Scylacem cary densem post Iberos sequuntur Ligures et Iberi mixti usque ad Rhodanum fluvium, Iberiam vocavit. Quam prave tamen Servius Thucydidis verba interpretatus sit, supra jam indicavi ; sed pessimae omnium opinionis auctor fuit Dionysius Halicarnassensis, qui, quum I, 22 varias do populorum Italiae et Siciliae origine sententias invenisset, Pherecydem nulli Atheniensium in seribendis genealogiis secundum I, 13. sequi maluit, quam cum sanioribus historicis incertum relinquere, quod diserta amrmari non potest. Is I, 10. recte quidem post vanas interpretationes nominis Aboriginum, Romanae gentis auctorum, addidii Ἀλλο ει ιπων ἀποίκους μυθολογουσιν aυτὴς γενέσθαι, τευ ὁuoeo τω Duβρικοις οι ναρ θυες ικουσι εν καὶ τῆς Παλίας πολλαχῆ νμονται δέ τινα καὶ τῆς Κελτικος ὁποτερα σαυτοις ἐστι γῆ ταυιe, δηλον υει γαρ ἔτι λέγεται περὶ αὐτων προσωτέρω σαφὰὐδέν' at infelici studio eruendi, quae eruendi, quas eruenda non sunt, haec disseruit, quae ex Latina versione proferre liceat. ιDoctissimi Romanorum seriptorum, inquit, inter quos est Porcius Cato, qui vItalicarum urbium originea accuratissimo collegit, et C. Sempronius, et est alii, aiunts Aboriones esse ex iis Graecis, qui quondam in Achaia ius Graecia habitarant, et mul-stia aut hellum Trojanum aetatibus inde migrarant. Verum tamen verbis disertis nonsscribunt, aut ex qua Graeca natione fuerint, aut ex qua urbe migrarint, aut quo tem-

55쪽

- SI ,pore, aut quo coloniae duce, aut quibus acti casibus antiquam patriam reliquerint et,

, fabulam Graecam secuti, hoc nullius auctoris Graeci testimonio confirmarunt Bel lotue,veritas quomodo se habeat, incertum est. Puod si istorum sermo verus est, non possunt,eoloni esse ullius alterius generis quam Arcadici . Tum postquam sententiam suam oviis, quas ab antiquis poetis et sabularum scriptoribus de sedibus et genere Oenotrorum scripta fuerunt, probare conatus est, adjecit', I3. haec quam minime probabilia , bistro antem ipsos Oenotros cum multa alia Italiae Ioca occupasse, quae partim deserta,partim male ulta nacti fuerant, tum etiam agri partem aliquam Umbris ademisse; Α sorigines autem voeatos, quod in montibus liabitarent Arcadicum enim est montium habi-,tatione delectari , ut ii qui Athenis Hyperacrii et Parhalii vocabantur . eliora sano,

Timaeum secutus, cymnus Chius cecinit in orbis descriptione V 2I6 sqq. quum vessabulosa illa de Umbrorum origine a Circes et Ulixei filio Latino atque Ausonum ab Ulixei et Calypsonis filio Ausone, quibuscum et illa, quae iam antiquissimus auctori siodus in Theogonia v. 10II sqq. de Agrio sive Umbro atque Latino cecinit, et illa, nasHyginus Μυθολοr. c. I27. et Festus s. v. Mamiliorum familia ex opinione omnium no manorum atque ipsius Dionysii Halic. IV, 45 annotaverunt, congruunt, Graecam saltim Ausonum originem testentur. Ceterum Ausona Osci, qui aut thesaerom pro aut thesaurom et seribebant, nonnisi Ausona sive Apronas, sicut Aununeos nonnisi Auruncos, dicere

potuerunt. Hinc Saturnini quoque in Etruria secundum Plinium H N. III, 5. 8. Moriniri dicebantur, nos equidem Ἀβοριγῖνας Dionysii Halicarnassensis sive Ἀβοριγlωsς

aliorum secundum Stephanum Byzantinum interpretor, quippo quorum opera Pelasgi Saturniam, teste Dionysi I, 2 exu. vel Siculis expulsis eripuerunt vel ab se aedifieatam Incoluerunt. nis Aborigines autem Siculos incoluisse Saturniam, oraculum docet secum

dum Varronem apud Macrobium S. I, T. et Laetantium I, 2I. Pelasgis datum, quod teste Dionysio , Is extis L. Mallius sive Manilius, qui Iinio II. N. X, 2. et est a. v. ex genarios diligentissimus togatorum senator, maximis doctrinis, nullo doctore, nobilis, audit, in tripodo quodam templi Dodonaei Iiteris antiquis exsculptum vidisse dicitur r τεθετε μαιο-νοι Σικελῶν Σατορνίαν αIαν, Ni ' οριγινέων Κοτυληῖν, ου νασος χειτσι,

Quamvis multis jam aetatibus ante bellum Trojanum hoc actum sit, minime tamen eredendum est Dionysio, Peucetin jam septendecim generationibus anteliacam expediti nem eum fratre Oenotro ex Arcadia ad Italiae litus appulisse Emendandum est autem aliud quoque testimonium apud Paulum Diaconum: Peligni ex Illyrico orti inde enim .prolaeti ductu Volsini regis, cui cognomen sui Lucullo, partem Italia occuparuntisHuius fuerunt nepotes Pacinus, a quo acinates, et elicus, a quo Pelignia. I.

56쪽

meo si vera esset Iectio, pars certo Ausonum ex Illyrico venisset In Italiam: Pes nos enim Ovidius in ipsorum finibus Sulmone natus . III is a Sabinis ortos dicit. At totus Iocua corruptelis abundat quos enim Pacinate putea sive Pecinates, ut alii Imrunt Clu erus quidem Pietantes Stephani Byzantini comparat, qui sunt Pirentes; sed multo rectius ejusdem Stephani Peueetiantes comparari, qui sunt eueetii, Lucullus rivo potius Lucilius dux docet, a quo Lueani appellati dicuntur PauI Diaconor quanquam pro hoc quoque rectius ustathina in Dionysii Perieg. 362. cum Plinio H. N. III, 5. Id. Lutatim quendam exhKbuit Picentes ex illo Ioeo excludit Ipse Paulus Diaconua seribe rvrrena regio, in qua est Asculum, dicta, quod, Sabini quum Asculum prosciscerentur, in svexillo eorum picus consederit , coli. Strab. V, 3, I pag. 228 V, 4, 2 pag. 240. VI, I, 3. par 254. Legendum est igitur: sPedieli sive Pedioli ex Illyrico orti indo enim proleetisducta oleinii regis, cui cognomen sui Lucilio, partem Italiae occuparunti Hujus su urunt nepotes Peucetius, a quo Peucetiantes, et edictus, a quo Pedi lia. De PedieuIIa enim, quorum oppida fuere Rudiae Ennii patria, gnatia, Barium ceti, Plinius H. N. II, II. I6. scripsit: IX. adolescente totidemque virgines ab IlIyriis tredecim populos ge- .nuerea Servius autem ad Virg. Λ. VIII, 9 tradidit Peucetiam et Messapiam a duobustratribus dictas, qui illic imperarunt, coli. Plin. H. N. III, 13. 16. paullo anto I. l. Strab. VI, 3, I pag. 277. Regem Volcinium scribendum putavi propter Volcentum, antiqvnm Luearia oppidum, Os1κους Ptolemaei, Meianam praesecturam Frontini de col. pag. Θ., cujus ineola Livius XXVII, II. Volcentes, Plinius V. N. 3, II. II. Volcentanos, Gruleriinscriptio CCIX, 2. Uuleejanos vocant: ulcejum autem a Volemi non malis differro existimo, quam Tarpejum a Tampinio sive amuinis. Ceterum ridiculo a πίτυ, quemadmodum eueetiosis πευκ' nominatos censeo Graecos enim insedisse totam sere Apu- iam et adiacente Italiae oras maritimas, omnibua notum est. Q2. De regionum, uas inci insederunt, primis in Iis.

Oscos Campanos cum Λuruncis, Volscia et Aboriginibus, ex Umbris, quemadmodum Samnites ex Sabinis, immigrasse, cum linguarum amnitas, tum historia docet popu-Iorum vero, qui ante eos Ioca, quae insederunt, incoluerint, Plinius quidem H. N. III, 5. s. de Campania scribens: Hoc quoque certamen humanae voluptatis tenuere osci, Graeci, ,Umbri, Tusci Campani nullum meminit; at idem in sequenti capite de Lucania: T vnuerunt eam, ait, Pelasgi Oenotrii, tali, Orgetes, Siculi, Graeciae maxime populi rvnosissime Lucani a Samnitibus orti duce Lucioa De his autem consentiunt omnes, qui do antiquissimis Italia populis scripserunt minus recte Plinius II. . III, 10. 15. verbis r. Locris Italias Dona incipit, agna Graecia appellata, in tres inua recedens Ausoniivmaris addidit ea: squoniam Ausones tenuere primi Meliora docet Strabo V. 3.

57쪽

Haec quae Strabo refert, confirmat non solum Sophocles, in cujus riptolemo sabula Ceres, teste Dionysio Hal. I, I2 col1. Plin. H. N. XVIII, IMI Triptolemum docens,

quantum terrarum seminandis a s acceptis rugibus peragrara necesso habeat, facta primum mentione orientalis Italiae, quae ab Iapygio promontorio usque ad fretum Siculum extenditur, deinde Siciliae oppositae acta leviter mentione, ad occidentaIem Italiam rectitas et gentes maximas, quae oram istam incolebant, his versibus recensuisse diestur r

orino κοὶ νυν καλουuενοι την πων νιων υ νες - ὁ πρει τον Hetrurire καὶ τὰν Ἱμον πιμε τον καλουιιένην veri sive potius Σειρ7τιν ' ἰσα δἐ καὶ bia GJνες ἰνωτροὶ τονενος Quae quidem quo magis illustrem, antiquissimam Choniae descriptionem, quae exstat, in medium proferro mihi liceati

3. De Choniae deseriptione antiquissima.

Choniae, in qua Graeel colonias illas condiderunt, quas Hermannus obrihius in Geographia Herodoti g. s. recenset, exstat antiquissima descriptio, quam mntilatam quidem Langin sui T. II p. 6200, integram vero Antonius Galateus de situ Iapygias Basil. 558 , muliove octiorem, ut videtur, Grulem CXLV, 5 tanquam inscripti nem Bastae in pulla repertam exhibuerunt. Quam quum propter antiquas literarem figuras, haud raro praeterea perperam transcriptas, nemo adhuc intellexerit, vel in eum finem, qualis legenda mihi videtur, illustrare mihi liceat, ut, si na in re erraverim, meliores viri emendent gravissimi momenti monumentum. Est illa antiquissimis omnium, quae exstant, Iiteris Graecla inelsa, octoque versibus metri elegiae ab Achaeo quodam composita, atque, si emendare Iicet perperam scripta, recentioribus literis ex mea quidem

58쪽

λωροεωνυι ει ιιιπύεσσαν ἀεί.Nonnulla quidem, praesertim quum alia omittenda, alia supplenda, alia transponenda consuerim, alii aliter egere fortasse malint; sed totius inseriptionis sententia non agnosci nequiti Nam Choniae primum Graecae coloniae antiquissimae, inde a Bastae in Apulia finibus usque ad Rhegi conscia, deinde nuvii omnes, ad quorum ripas conditae orant coloniae, inde ab Ireco sive potius Aleeo ad Bradanum urino contrario ordine recensentur. Chorographicum hoc argumentum, et quod ad Italiae geographdam veterem et quod ad literarum usum attinet, tam gravis est momenti, ut in utrumque pluribus inquirendum mihi videatur. Quum enim Sybaris memoretur Oenotrina, neque ulla mentio fiat Lucaniaeve illarum urbIum, quae post excisam Sybarim condita sunt Choniae nostra descriptio intra annum 2 a Chr. n. quo Sybaris ab Achaeis condita fuit, et 5 0, quo deleta est a Crotoniatis, exarata esse videtur, quum Locriapi ephyrii primi omnium scriptis uterentur legibus, quibus plus ducentis annis inde ab Olympiade XXm si a Chr. n. unam tantum legem novam additam esse Demosthenos in Timocr. p. 744. d. Relah. cf. Diod. XII, ITStrab. VI, I, 8 pag. 260 testatur. Hinc praeter aspirationis notam vario modo sormatam atque adlubitam, sedecim modo iterae, licet variis nec raro inter se permutatis guris scriptae, agnoscuntur. Ut autem latear, quam multa adhuc in his obscura mihi sint, primum statim inscriptionis nomen incertum est, utrum AONI h. e. Moνι an famali. e. εὐνης legendum siti oc tamen praeserendum putavi, quia sexta liter in quarto

versu pro α usurpata recurrit tum vero metri neeessitas verborumque contextus requirit,

ut O pro Κρ sive x scriptum putemns, atque I pro E sive re Hoc quidem in adverbio

59쪽

- SI ενθα v. 5sqq. semper factum Videmus, unde m quoque v. 5. pro visi interpretor, ut risit aspirationis nota, I vero pro vocali E producta sive H posita sit, omisso Iota subseribendo. X et a vero non distingui solent a itera si quemadmodum O liter tam pro diphthongo o quam pro producta vocali e scriptum videmus, etsi o quoque pro ου Iegitur, imo Oι ιν ιτριιον pro ινωτοιον, κo contra pro κκου sive που exaratumes Tanta enim observatur scribendi rusticitas, ut litera modo geminatae pro simplicibus, modo simplices pro geminalis positae sint, ut in nominem εοννί v. s. pro ιυν εἰ g unde αντιρεῖ quoque V 4. pro αντιρέει scriptum puto, quod metrum requirit, quemadmodum v. 2 Μεττα βοου pro εταβου et Αἰσὰροος v. 4. pro ισαρος vel Παρδαννος v. T. pro ea δανος positum videmus. Imo in tertio inscriptionis vocabulo δρια prima Iiterae ante et post aspirationis notam posita, extrema contra propter similem sequentia vocabuli iteram a missa es In quarto vocabulo T quidem pro Σ scriptum puto, sicut in nomine ἰσουροος v. . sed Μαρσαπldo Pro Μεσσαπίδος si quondam usurpatum videtur, quemadmodum Iovi V. 5. pro υλ, cet. f. Dionys Hai. I, 68. Chonum et Oenotrorum nomina barbara a Graecis tam varie scribi solent, ut nesciam, an literae in fine quarti versus superfluae significent, pro Maίθου etiam μιαίθου dici, nisi ' ναε pro ilia usurpandum legere malis. Tantis autem corruptelia abundat altera inscriptionis pars, ut, nisi pro certo agnosceretur Choniae veteris descriptio, nihil omnino extricari potuisset. Sine dubio tamen primum Chonia longitudo significatur co- Ioniis Hydrunto, Tarento Metaponto, Siri atque Lagaria in Chonedone litore fluviisque Sybari, Aesam Aleis, ad quorum ostia Sybaris, Croton, Locri, sicut Aulonia ad Chonotum sive cocinium, quem Caecinum quoque lye Carcinem vocatum legimus, Petilia ad Gethum, Crimis ad Hyliam, sedes vel agros habuerunt; tum latitudo indicatur praeter hos fluvios

praecipue Crathido atque Bradano, qui inde a Sila silva atque Vulture monte, duobus tuis Apennini montis ramis, omnem hyniam perfluebant Rhegium a Chalcidensibus a. 668a chr. n. conditum excluditur Ire enim sive Alex fluvius Strab. VI, I, s. pag. 260. ustath ad Dion Perieg. 367. ορικὸς dieitur, quemadmodum Hydruntum civitas ρια αρ- σαπωπ αστεῖ Βάστρ. Ne do hac interpretatione dubites, plura mihi monenda sunt perperam enim ἄρα νιν pro Yδραντα scriptum legimns 'Fδρυντα etiam Yδραντα scribi potuisse, e corrupta Iectione apud Strabonem I, I, I 4 pag. 264 colligo, ubi pro ινἐ δἐ καὶ Ῥοδίων κτίσιι φασὶ καὶ Σειριτι καὶ τὴν ἐπὶ εὐγραντ ος υβαριν ex Pausania VI, I9, s. ἐπὶ του Ιωαντος Συβαριν emendandum est, etsi VI, 3, 5 pag. 28 . to 'M-υντα sive Ideoυντα legimus 'r ovis h. i. sine necessitalo pro Yδρουντα editores corrigunt: nam in nostra quoque inscriptione proprie Ἱδραντα seriptum est, quoniam Pythagorae IItem Y vix diu ante 'baris excidium in usum venit undo γλίας quoque pro Γλίας V. ., δασιν pro δασιν, L, imo meτταβόo pro πιτταμου V 2 atque Xωνέ τοι

60쪽

pro νέρου ceti v. 5. exaratum videmus. Ouod 'Fδρους contra Stephani Byzantini animadversionem in nostra inscriptione eum adjectivo seminini generis construatur, non est mirandum, quum secundum Stephanum ἄρα quoque et Σελινῶς aliaque istius generis nomina pro femininis accipi soleanti Magis igitur miror, quod litus inter Mettabi sedem sive Metapontum atque Sybarin Oenotrium Xωνεδονας κτας vocaverit inscriptio, nisi hane adjectivi sormam Chonis propriam putare velis, quem adnisdum πιυνέπου fluvii nomen. Et in Chonedono litore et ad Chonetum fluvium Chones habitasse, etsi Sybaris Oenotrius ducitur atque Pandosia regum Oenotriae regia, secundum Strabonem VI, I, 3, 5 pag. 254. 256 ad Acherontem fluvium in Crathin influentem sita fuisse videtur, testes sunt Strabo et Lycophron. Quum autem ea, quae Strabo ex Antiochi Syracusani, Herodoto atque Thucydidi sere aequalis, opere de Italia excerpsit, inscriptionem nostram quam maxime illustrent, nonnulla hic collecta proponere mihi liceat. Ut ea pratermittam, quae Antiochus apud Strabonem VI, I initi de Velia contra Oenotridas insulas condita tradidit hic aliena atque nota satis ex Herodoto I 167. ad Rhe rivin statim a Chalcidensibus conditum transeo, de quo Antiochus seeundum Strabonem VI, , si pag. 257. scripserat, Chalcidenses a Zanclaeis evocatos principemque coloniae M-timnestum iis constitutum fuisse. Tolam autem istam regionem ait priscis temporibus a Siculis quos jam Odyasea auctor novit, et Thucydides adhue VI, 2 sua aetata ibi invenit et Morgetibus habitatam fuisse, eosque ab Oenotris insequenti tempora pulsos in Siciliam trajecisse. Idem Strabo VI, I, 4 pag. 254 haec seripsit: Antiochus in opere, quod de .Italia conscripsit, hanc regionem ait Italiam appellatam suisse, ae de ea se scribere prius sautem dictam suisse Oenotriam. Terminum antem ei constituit ad mare quidem Tym,rhenum, quem nos Bruttiis assignavimus, Laum numen ad Siculum antem Metapontum. s Sed Tarentinam regionem, quae continuo agrum Metapontinum subsequitur, extra It xliam sub Jagniae nomine censeti Apud vetustiores Irulem ait eos tantum Oenotros atque ,Italos fuisse habitos, qua intra isthmum siti versus fretum vergerent Siculum. Eadem testatur Aristoteles Politi VII, s. ipsa veru vero Antiochi reser Dionysius Hal. I, Iet et n. additis iis de Siculis, quae I, 22 non multum abhorrentia a Thucydidis narratione VI, 2. repetuntur. Strabo autem ρος 225. sic pergit Successu temporis ait Antiochus Italiae set Oenotriae nomen fuisse propagatum usque ad Metaponticam et Siritidem regionem: shabitasso enim ea loca hones, gentem Oenotricam satis nobilem, territorioque nomen, Oniae fecisse. Male ibi Casa onus urbis nomen μνην, quae super arcem crimisam a Philoctete in Crotoniatarum agro conditam ait tuit, pro regionis nomine πωνίς ponendum censuit utrumque enim nomen non nostra solum inscriptio, aed Lycophron quoqque agnoscit Recte autem Antiochus more antiquorum, quibus inscriptio nostra tribuenda est, ut Strabonis verbis utar, simplicius dixit, nullo posito Lucanorum et Bruttiorum dis-