장음표시 사용
581쪽
piam suam, sed Domini eat dirigere gressus vias. Tieap. XX. 24. A Domino diriguntur gressus riri. ymo ad ipsa pcccata, quae Deus uou facit , sed vertit , atque ordinat in bonum. Exod. IX. 16. ait Donaitiua - Pharaoni: Posui te , ut ostendam. in te fortitudinem
meam, et narretur nomeu meum in gentibus; et Petrus de morie Christi, quae omnium scelerum extitit naaximum, ait M. 23. Hunc, desnilo consilio , est praescientia Dei traditum per manus iniquorum abigentes, interemistis. Denique ad illa ipaa, quae itobis maxime fortuita vi latitur. Proν. XPI. 33. Sortes mil-ιuntur in sinum. sed a Domino temperantur. Ergo elo. Prob. II. ex PP. Quis ορervior, inquit Ambrosius , negligat operis sui curanιI quis deserat, et destituae quod ipse condendum ρυιariti Si in uria eat regere, nonne maior injuri ecisse, el non curari l cum aliquianon fecisse, ntilla injustitia sit, non curare quo ec in 'ris, summa inclemenιia, Lib. I. de mc. co I 3. A giistinus Lib. de υιilit. crcuendi caρ. 16. Si Dei proo dentia non praesidet rebus humanis, nihil est de Resia. xione satagendiam. Supervacaneum est Proserre omnes. Lege .praecipue aureum SalWiani librum De ymoiden-ιia, et Theodorerum de eodem argumerito b). , ., Prob. III. ratione. Quicunque intellectu, et voluntate agit , utiquo agit propter liuem, quem primo elegit et ad quem omnia opera sua dirigit. A qui Deus intellectu , et voluntate Cuticia creavit, et conservat. Ergo ea suurn ad finem dirigit. Sed haeo directio providcntia est. Ergo eic Tam perspicua est haec veritas, ut ipsis ivnoluerit Ceutii bos Philosophis , imo tollus humatii seueris consensioue ει-
a Hoe est, si videtur Deo indecorum minima curare. b Lectu digna est Editio Sal uni eum notis Baliarii ,
'Paris. an. 1669. quae rerum mih Bremas avno 1688. curia notis Riters sit, Gitzii, Adami, etc. Add. Tertullianus. Lib. II. coni. Marc. cv. 24. origones Lib. VI. cone Cels. Naalangenus orat. I. coni. Iul. Nyssenus Ohω.. Dis iis qui rapiuntur immatura morte ; et alii cinnumeri. Te- tintimia vetera in Philosopol um vide apud Huctium ιιι --
582쪽
Prob. 2.a yars. Ι. ex Scriptura Luc. XII. 6. Nonne Iutuque Passeres genetiui dιρondio. et iantis eae Illis nouest in oblioloue coram Deor Sed et capilli capitis Mestri omnes. numerari sunt' nolite timere etc. Et ibi deii,
volatilia caesi, lilia , et sociuim agri divitia Providentia regi dicitur. Vide etiam Matth VI et Psalm CDΙ. vhi David Dolim ex hi hist, ut Patroni familias.
a illio vel ruiniura aut uiantia petunt, et cxpcciant escam. in icta's Ore ol portuito : Diante te illis . colli-ςeut , vertetue te ιώuniatu tuiam, omnia implcbiantur honitate etc. Prob. II. ratione. Inam paulo ante explicavimus. Si enim vel iiiiiiiiiissi uias quaSque univcrsi lyarlcs Deus creavit, et servat, uti pie ccrtum ad silieni dirigit , quae directio pro identia est. Prob. 3a. Pars. Directio rerum iu sincm cst ex vo-hilitate Dei consequeute ; qui enim aliquid in liuem dirigit , illud uti lue cum omnibus circumstatitiis respicit. Scd voluntra Dei consciIucus seni Iaer impletiir, ut sui ra Osictissimus Ergo et providunt a. ultio merito Eicclesia et Deus, in Init, cujus ρ Midentiα ι usui dispositione non fialiciar. Ergo.
tur utique ex certis , aeternis , et immutabilibus Daturae legibus, ut Physici demotistrati t. Vicissitudi- .Hcs anni tempestatuin , dierum , et nocti utri tuae qualitas , pluviae , veliti , tOuitrua , terrae totus , plautari ni . atque animalium ortuis, vita, et interitus, et Celera onialia iiauIrae miracula ex caussis uuluru - α Mita est P. Baelii stoliditas , qui in Diction. Hist.
583쪽
libus tam necessario eduritur , ut portentum esset Moon evenirent. II inc Patres docent , Detitia administrare medio pN suprema, et infima per media. Ergo vel in Deo non est providentia. et cuncta natur legibus permisit , vel salicui est in ca generalis quaedam providentia , quae ad min; a nou exlenditur. . U. Dist. ant. Fiunt haec ex naturac legibus , Deo tamen cum causis secundis immediale concurrente , et agente , conc. S us , neg. Causac enim naturales nihil agere possent, nisi conservante, et Concurrente , seu simul merante Deo , εIui eorum vim aliquando impedit, imo contra earum virtutem
miracula edit, sicut accidit cum sol , jubente Iosue, stetit, Ios. X. 13. et umbra ejus decem lineis regrcssa est in horologio Achaz, IV. Reg. XX. II. Marca ubrum , et Iordanis iter praebuit Filiis Israel , et cet. Ilinc Deus in Scripturis saepe siliis IsracI dcnuti- Ciat, .e pro eorum merito vel pluvias , et frugum
abundantiam , vel siccitatem , et flexilitatem daturum, Lepit. XXVI. Plena est omnis Scriptura exemPlOrum , quibus constat , essectus etiam causarum nuturalium. a Deo regi, et certum ad finem ordinavi, ita ut nulla cadat pluviae gutta , nisi certo Dei consilio; ideoque Christus ait Dan. V. II. Pater meus usquctmodo operatur , laoc est licet die septimo xequieverit ab omni opere Eleationis , non cessat tamen singulis momentis operari in creaturis, illas movendo ad esse-etus suos producendos juxta lem naturac, aliquando etiam praeter leges. Inst. 2.9 Indecorum est , maiestatem Dei ad minima , ct abjectissima iaeque deducere , sicut indec rum essct Regi , si vilissima ossicia per se ipse , et Dori, per ministros ire vellet. Unde Hieronymus incar L. Hahactic : Absurdum est, inquit, ad hoc Dei deducere majestatem . ut sciat quot per singula mommenta nascantur Culices . quotve moriantur. Ergo. U. Nex. ant. et Paris. Ut enim supra arguebat Ambrosius si non fuit divinae majestati indecorum C re re minima ista , ct quac nobis videntur abiectissima talia cui in non suut tu conspectu Dci, sed uiuisice
584쪽
conspirant ad conii Iernentum, et ornatum Universi); multo minus indecorum est regere : imo valde inde- Corum CSset creasse, et non ca dirigere ad finem suum. Exemplum autem cx Bege deductum valde dispar est a proposito, ut observat S. Thomas I. P. Q. IIII. an. 3. ad 3. Itonio enim cum non possit Simul curare omnia , si velit minimis se inimiscere , DCCCSbe rat Di majora negligat , ex cluarum neglectri Omnia pessum ibunt. At non eadem est ratio de Inente itisinita. Qui enim omnia administrando implet, regit implendo , nectunioresis deest, cum di vovit tinum , nec tini dees cum disponit uniMe sos, inquit Gregorius Lib. XIV. Moral. caP. 3. I Jeω-que mersvrmias , cujus verba fatemur cum Petaoi esse duriora, ct melius ab eo concipi potuisse ; benigrae inici pretandus est ; ni velit , non eandem Curdmesse Deo hominum , Qt viIiortim animalium. Non simus , inquit loc. cit. lom fami adtilatores Dei , ut dum Potenιiam ejus ad ima detrahimus, in nos ipsos injuriosi simus , eandem rationabilitim , quam irrationabilium prosei dentium essΘ dicentes. Quod si verba ejus aliquando duriora nimis urgere velis , erit non eritas , sed ipse Hieroumus ea , qua Par est, re
verentia deserendus. Inst. a.' Sunt nonnulIa in universo superVacanea ,
atque inutilia ; quid enim deesset ex. gr. de ejus Persectione , si una minus nasceretur musca ; aut Vilius animalculum i sunt etiam multa noxia , et inordinata, quae Se se invicem destruunt: ac proinde inutilia , imo contraria sui , quem in eorum creatione Spectare debuisset Deus. Ergo ad ea non pertingit Dei
providentia. I t. Neg. ant. Ideo enim supervacanea qua amVidentur imperitis , luia non comprehendunt totius univcrSi Structuram . et relationem , quam Singulae Particulae habent ad totum. Cum ista dicunt, inquit Angus liniis Lib. I. de Gen. ad lit. caρ. 16. non ivletllatine quemadmodtim omnia Ptilchra sunt conditori , et a isci suo , qui omnibus utitur ad gubernationem univem 3ιtatis , Ciai summa lexe dominatiar. Quod si iligi es-Si arti licis cujusdam holiiiiiis officinani, iiDu audemus
585쪽
judi re supervacauca multa instrumenta , Itim, v fiunt nescimus, quanto minus id audcUbiis iii
operibus supremi , et sapietitissimi artificis Dei ΤCerte si Physici vel unius ani in alculi corpusculum aut solium arboris contemplantes , obstupescunt , et miratatur sapientiam conditoris, qui nihil in illis siti. p 'rvacanean , aut inutile Posuit , quanto minus erit aliquid inutile in toto urii verso , cum omnis artifex magis de toto quam de partibus sit sollicitus
Ut una mimis nasceretur musca, aut planta, deberent e medio tolli Ieges Whaturae ex quibus tot , et non minus uasci debent: ablatis aute in naturae legibus , totius universi machina conquassata ' riteret , iod quaedam se mutuo destruant, sapientissimectit in est , ne nimis in succrescendo toti Mundo crea.
retit incommodum. Devique quod attinetiast noxia iis justissime , et sapientissime utitur Deus vel in
poenam, vel in remedium peccatorum.
Inst. 3 VI. Cor. IX 9 ait Apostolus: Numquid de
bobus cina Deo est 3 Ergo. i ι - , .. U. Dist. αM. Non est . cura praecipua, eones Non. cst citra inlla, mer Vult ergo i Apostolus , ea quae
jussit Deus Devit. XXV. 4. non alligabis os boot tritu-
rauci , scripta esse ' praecipue ad instructionem uo-Strari. . ut sciamus , eum i qui in vinea Domini Iab rat, debere ali de fructibus. Proindenitam ceteris crea
ivit Bernardus Serm. LXUM . in Cant. n. a. δIust. 4.' Si iis , qua sunt in mundo noxiae , ute-rctur Deus in poeuam peccatorum, videremus hio impios obrui nitarii&, bonis e contrario assivere justos. Atqui contrarium saepe videmus accidere. Ipse Davias iam hac de re admirationem rapti semel exponit in I salmis. mi autem , inquit Psal. LXXII. . pene moti su ne pedes, pene essi sunt grenus i mai P quire gaetari super iniquos, pacem mccatorum stidens etc. UL Gecce ipsi peccatores , et abundantes in saeculo obii nueruria dioitias etc. Quare Aa imρiorum Prosyem - ἔ- a benε est omnibιιs . qui stra Maricantur, et iniqM Geunt 8 inquit Ierentias cav- XII. a. Ergo Sc laitur , Dcum Isiis inferiori lius noti Providere. Duilirso by Go rate
586쪽
Dist. maj. et neia. Ali litando, cono Semperum. Et . ni in ne ho in ilics putam iit irullam csse Dei providentiam , aequum erat alii lii alido maIis icini, , rulibus hic opprimi scelestos sed De putarent uomines , IIoia esse alteram vitam , in qua Deus judicaret , et puniret impios, aequum etiam erat, ut corum poena aliquando ad ullum vitam disserWtur , liraesertim si aut essent in eis aliqua bona op ranaturalia, quae Deus bonis temporalbus rem uuera. ri vellet, sicut ex Augustino rei Hurieratus est Romu- nos, et obstetrices AEgyptias, Ibinou. I. ai. aut vellet Deus justo judicio eos majoribus abundare bonis , quibus culpa sua deleriores essecti in orem sibi Poetiam in altera vita accumularent, cluasi Pecora, quae sinuntur errare per prata libure , ut pinguiora ve-
Iii aut ad lanium', ut idem Augustinus observat in Psalm. LX XU. Idem de bouis ieini oralibua dicas quoad iustos. Etenim De homines putaretit uullam besse rovidentiam , decebat, bonis temporalibus aliquan-o justos abundare : sed ne putaretit, haec sola bona habere Deum , quae redderet piis , ipsique jusli
nimio. assectu rerum terrenarii ii iinplicarentur, aut Deo propter ista servirent, decebat etiam , aliquan-.do iis spoliari ; 'praesertim si leviores haberent cui Pas , quas Deus tum egestate , ,lum aliis malis temporalibus vellet eluere, ipsosque ita reddere in caritate puriores: qtiis enim filius, quem non corripit mirer timuit Apostolus-XII. 7. Et sicut pater alii Ialido per vilissimum famulum corripit silmm; aut per virgam , quam mox in ignem projieit , sic Deus aliquando corripit justum per homi uem im-
Pium, tamquam per virgam, quam mox colafringet, et in ignem coojiciet. Ideo nos noti solum tu Poenam, sed remeditim citum peccatoruin diximus , Deum uti malis temporali hus. Ilac igitur ratione aliquando impii bonis ussluunt , justi malis unlicianti ir , aliquati- do vero contra accidit. Sempi r tum qu erum est , impios inter ipsa temporalia hona esse miseros, ct
justos ii iter ipsa mala felices; nihil enim infelicitis est felicitate Peccan tam , quia Poenalis nutritur impunia ιas , et mala voluntas Melut hostis interior roborarur,
587쪽
5 o Trael. de Deo Uno inquit Augustinus Epist. CXXXVIII. ad Marcellin. At
Coiitra diligentibias Deum omnia eoπerantur in bonia n, inquit Apostolus Rom. VIII. at . Ei II. Cor. I. 5. Sicut abundant possiones Christi in nolis ; ita et per Christum abiandat consolatio nostra. Verba autem illa Prophetarum dicta sunt ex persona hominum iniimus viam , unde ipsi Prophetae illis infirmorum obiectioni
bus respondent , ut patet ex contextu. Inst. S.' Videmus nonnulla casu evenire, ut si ex. gr. lapis e tecto sponte excisus , traiiscutiterii hominem opprimat. Ergo. H. Dist. ant. Casu accidunt, quoad nos , conc. In
conspeetu Dei , qui omnia praevidit, et ordinaVii , nec Nihil enim omnino accidit, quod non de aut Summi Imperatoris aut jubeatur, aut pernutiatur, inquit Augustinus Sem. LVIII. ap. Prosρer. Unde infert, fortunae nomen a Christianis usurpari non debere. Obie. II. Si dei, providentia ad omnia Perting ret , non permitteret peccatum , quod om uiuo adversatur bonitati divinae. Atqui contrairium Perpetua, et ἀluctuosa probat experientia. Ergo. V Dist. mo. Sicut ad simile argumentum supra respondimus. Non permitteret peccatum , si non eSSet Provisor generalis adeo sapiens. Omnipotens, et bonus , ut sciret, et posset bona sacere de ipsis malis, conc. Secus , neg. Vide quae ibi diximus. Obic. III. coni. 3. pari. Deus omnes rationabi Iesereaturas ad aeternam felicitatem ordinavit. Atqui Non omnes eam assequuntur. Ergo providentia Dei aliis uando in sui dispositione sallitur. . U. Dist. maj. Ordinavit ad felicitatem omnes rationabiles creaturas , ita tamen , ut non eis adime' et liberum arbitrium , quo vel betio . vel male titerim herum arbitrium eligeret contrarium , Don glorio ,
βοd supplicio assidiatur ; atque ideo ejus proVideritia
erga creaturas rationales seni per finem suum assequi
tur , qui sinis non alius utique est, nisi manifestalio V Q gloriac vel per prae inluvi iustorum , vel P0eu m
οβ , justissime judicentur , conc. oecus , ππ.αλ Crgo ordinavit quidem rationales creaturas ad gloriam . Sed e cid in deeroto statuit . ut si si uac pel Ii '
588쪽
lmpἰorum. Tunc autem providentia salleretur, si impii , Dolentes uti misericordia Dei, possent effugere ludicium, quod fieri non potest. Si quis enim dicit:
sola ut omnes aeroi mei laborent in pinea, et post laborem requieεcenses vulantur, ita ut quisquis eorum hoc noluerit, in pistrino semper motat: Midetur quiadem quicumque contemserit contra potantatem domini sui facere , sed tunc eam pincet, si pistrinum contem
nens effugerit, quod nullo modo fieri potest sub Dei
potestate . . . . . Moluntas Dei semPer inpicta est: verba sunt Augustini Lib. de Spirit. et tit c. 33. , Corollaria. Si nomen sati intelligatur in sensu Stoicorum pro linea quadam , et ineluctabili Vt, orta ex siderum situ, atque influxu, patet, satum nihil esse: absit a indolium cordibωρ, ut fatum esse aliquid dicant, inquit Gregorius. M. Homit. X. in Eoang. Si vero u-
petur pro ipsa providentia, iton salso diceretur, cuncta subjecta esse sato , sed abstinendum esse ab eo nomine, monet Augustinus Lib. V. de Cio. ca'. I. Quia id homines quando audiunt. usitata loquendi consuetudine non intelligunt, nisi Mim posiέionis siderum, qualis era quando quis nascitur , Mel concipitur. II. Providentio necessitatem non imponit caussis heris , quia ita earum actus ordinavit , ut quidpu i . eligerent , providentia finem suum asSequatur. 1 II. Quidquid iii historia rerum humanarum naris ratur , dici quodammodo possct historia providentiae Dei , qui omnibus usus est prout Voluit, ad finem suum , cui illi nescientes serviebant, dum ambitioni, et superbiae suac servire arbitrabantur. Sic victoriae Assyriorum serviebant divinae providentiae ad puniendos Israelitas , et alios Palaestinae incolas, v - Deus ipse ait, Nabuchodonosor sibi servisse in Ob- sidione Tyri, quamvis ille solam dominandi cupidi- tatem explere vellet. Sic victoriis Romanorum usus est Deus, ut tot populos unius imperio subderet, ex quo facilior extitit per universum orbem dilatatio Christianae religionis.
589쪽
IV. Quoniam Ilaus Pir apicutiam , ac scienti. .m suam , quae, ut si Pra diximus, Causa, rerum cSt, cutis cla creavit . et mirabili Providcntia nilniiiiistrat: prosecto si res omitvs Hoti more pecudum inspicianius , infinitam in ipsis relli coitiem Dei scientia iii, et pater iam provide ut o Di mirabimur. Cui considerationi , citque colatori Pl alioui naturae, si adsuescere incipia rariis , ocmirrctilem nobis ubique Deum videbimus , qui iocii ritu te oculos conjiciamus ; ut dicere possimus e Atidi u auris aradioi te: ntinc autem oculus meus Midet
te, Iob. XLIL b. V. Quoniam Dei pri, videlitia nd omnia etiam mi nima extenditur, si quid uobis aliquando accidat ad versi, id non nisi ex voluntate Dei, Patris nostri , accidisse scientes i ngamus ei gratias, et humiliemur subpotcnti manu eius , sicut S. Iob. dixit , Dominum abstulisse quod latrones Chaldaei rnpuerant; et MOmi- iii ipsius lisitedixit. Si quod vero impendens malum
tinieamus. non iam creaturas, quam ipsum timeamus
I cum . Nolite timere eos, qui occiduut corpus, Malit, .X. 28. Et quis Wobis noceat si boni nemulatores fueritis I I. 1'et. III. i3.-Fera saepity Deum time, in ' ciuil Angustinus Enar. in Psal. XXXII. homo te odit' Deiam time : Diabolus te impugnatZ Deum time : tota enim creatiam sub illo est, quem juberis timere. Atque hujus quidum corollarii doctrina , si penitus animo nobis insederit, eril hic totius hujusce Tractatus, imo
ei Theologiae universae fructus uberrimus.
590쪽
a Dissertatio prod Oma σCAR I. Theologiae nitio , atque dioisia 3. I. Theologiae nitio V. Theologiae Partitio
CAP. II. Ostonditur, Theologiam positioam non sin- Iis .fidelibus , aed Ecclesiae necessariam esse , Scholasticam non Necessariam , sed maxime utiaena CAP. III. Partitio totius operis LlBER. I. seu Tractassus de Meritate religionis Christianae , i 6 CAP. I. Recensentur hujus religionia hostes ibid. CAP. M. Ostenditur , necessariam esse homini religionem let ctilium Dei tum inisernum, tum externum a CAP. III. Obtenditur , religionem nariaratim humanonenti non subicere etc. ut CAP. V. Ostenditur , disintim bonitatem maxime δε- euise , ut humano generi in iis ignorantiae tene-hre, de quibias dictum est Capite superiori, succumreet . Meriamque religionem reMeliaret CAB V. Si Deus homini Moram reli ionem reseelare ν ι isset, demonstratur, eum, sicut nihil Proponere ρο- ωat humanae rationi Contrarium, sic multa ProPonere,,tuisse dogmatia,quae rationem sitimoriam exsuperiant. 28CA'. VI. Sa Deus homini alsetiid rei elare voltiisset epenδitur , quibus ει is revetitionem cor/Wr rero sua sa lentia delMeris 3 αC . VII. Demonstratiar, religionem Christianam peris. ων malam esse proρhetiis , et miraculis 3 S. l. ΡΒΟΡ. Chrmstrana religi a Meris consirmata est rophetiis PROP. Certassimum est, Christum innumera ρar,sse narracula , et quod omnium est maximum , postrartem resurrexisse , et in carios ascendisse. 43s III. PROP. Discipuli Christi , qui post eum religio-ηm Christianam praedicarunt , et pro agar urit, innu-wra ediderunt miracula Sal IV. PROΡ. Post mortem discipulorum Christi u νe ad nostram aetatem non defuerunt m Ecclesia chria ,
queritia , quia Non tum necessaria. 53 . PROP. Chrastrianae religionis vro agatici maxi- Πι mr acialiam est , Praesertim si nullis miriaculisI-