장음표시 사용
511쪽
o DE VITA CARTVsIANA. Regula dici non possunt: tum quod inter gulam & statuta multum discrimen esse non dii ditatur tum quod nec definitio, nec interpreta tio regulae statutis illis conueniat:tlim etia quod nec ipsum quoque regulae nomen Cariusianis in statutis inueniatur. Sed quomodo posset, cuis, glorientur Cariusiani, se nullam praecedentium Patrum regulam accepisset Porro si regulae num cupatio Cariusianis statutis tribueretur, illat men probata dici non posset, chai quatuor psi sim regulae duntaxat probatae esse ferantur, scili cet Baslij, Augustini,Benedicti,& Francisci. Cli istitur sub nulla earum lex Carlusanorum con- tineatur,probata dici no potest.Deniq; lex tusiana a nullo unquam probata fuisse reperitur. Nec iniuria quidem. Est enim plane indiscreta ac inhumana. P E τ. Propositum negotiu aggrediendo primum ostendere oporte Cariusianos Veram regulam lubere. Deinde regulam ipsam. vera probatam basse.Insuper, cur nihilominus Cariusiani ipsi regulae nomineus non sint. P stremo cur nullam quatuor regularum,quae paG. ah tuti sim probati dicuntur,susceperint.Primum ita a v id sit et adorietes,ante omnia supponamus, quid sibi r gula velit. Regula, sicut & pleraque alia vocab'la,duplicem significatiam habet, scilicet prim riam,& secundariam, siue transsumptiuam. I tur primo modo sumpta, norma est , qua lineae
diriguntur: hoc est, instrumentum quodda ma- teriale,quo scriptores,latomi,sabri,aliique varii opifices pro suis operibus dirigendis utuntur am significantiam, utpotὸ nostro proposto
lamnime consentaneam,prstereamus. Altero ves 'ro modo regula si capiatur latissimὶ,omne illud est,quo non in lineis , scd in rebu* ali, tanquo I sotita
512쪽
forma quadam dirigimur seu regulamur : qu modo ij qui benὰ vivunt, similiter qui alijsyra
sunt,aliorum regula esse dicutitur, quomoao de gratia Dei ab Apostolo rcgula dicitur, clinii quit ad Corinthios io. Nos autem non in imis sumgloritamur se secundum mensiuratu regula. ubi . sanAus Thomas ait. Mensura regulae, est quai titas gratiae, per quam bene r gulamur,ne a Deo deuiemus. Idemque amplius doctrinam suam regulam vocat, cum ais: Gicunque hanc regulam , sectarifuerint,pax per illos O miseericordi ad G latas ultimo. Q io etiam modo omnis praec ptio, forma, lex , coostitutio , coiisuetudo, seudocumentum quo dirigimur, atque regulamur, , regula dici potest. At veto magis usitate sumendo regulam , documentum quoddam est, quo in scientijs, artibus, atque moribus dirigimur. Documctum dico,Vnum vel plura, parti te, aut totale. Hoc modo rcgula ab Isidoro capi vide. Urim . tur,qui eam ita interpretatur.Regula,inquit,db Acitur,eo quod recte ducit, nec aliquid alio sum trahit. A ij dixerunt, regulam disam, eo quod
regat, vel quod nosmam recid&bene vivendi praebea vel quod distortum,prauumque corribgat: quod Gratianus distinet. s. refert. Cui δε- pias astipulatus ait: Canon graece, latinὶ regula, consuetudo approbata, siue institutio dicitur. Hoc modo sumpta regula in omnibus artibus scietijs reperitur . Siquidem in artibus,quas me chanicas dicunt,praecepta quaedam seu docume. ta reperiuntur,quibus velut materiali instrum io, opifices ipsi suis in operibus dirigiatur. Similiter in artibus liberalib' regulas inueniri certis simu est,quarum quaeda Grammaticae,al ἔ Rh
1oricae,aliae L psi Maliae Mathematicae sunt,qui
513쪽
Arithmeticas,Geometricas, Astronomicas hi se sicasque complectuntur. Porro quaedam dicum tur naturales,quales sunt Physicae, Aledicinales, Metaphysicae. Nam&medici Graecum nomen
retinentes, suas regulas canones vocavere. Sunt
insuper quaedam morales , quae ad mores desemaxime pertinent. Et hae quidem quae p oposibi to nostro magis conducunt varie reperiuptui inardam enim Ethicae, aliae politicae, aliae vero reconomicae nuncupantur. Aliquae dicuntur θ, gulae iuris, quae scilicet in iure tum Ponti es tum Caesareo comperiuntur. Aliquae vero dic 'tur Theologicae, quae Catholicae dici possunt, quae scilicet in fide, spe, & charitate potissmuci dirigunt,& a sacris literis sanctisque doctoribus
traduntur plenissime.Denique aliquae sunt,quae, vocantur religios reguls,quapsci institutae sunt
ad eligiosὶ regulariterque vivendi , de qui- ubi peculiariter agendum in cunibit.Sic ergo, diximus, regula transumptiuEseneraliterq: d. sumpta, in omnibus artibus &scientijs,&den, iquein omni vivendi genere reperitur. Nullae utim ars,nulla scientia,nullusque vivendi modis vel status reperitur, qui regulas quas a fi m do non habeat. Et harum quaedam principales atque sun lamentales sunt, lus principia nuncis, i pantur. Aliae Vero minus principales, quae & iii varias species diuiduntur,& varia interdum no mina sortiuntur. Q inetiam diuersis in artibus , ipsum regulae. nomen interdum variὸ sumitu bSaeph enim contingit, dictiones non semper g neraliter, sed interdum restricte sumi, tanta eivsus in varianda terminorum significatione ait thoritas rinterdum quoque usu venit, ut ideὰ
:rminus diuersion scienti, raris accipiatu
514쪽
Hinc fit, ut regula nonnunquam gene, aliter, aliquando vero restri id sumatur. Siquide Grammatici regulam dicunt esse,multorum similium collectionem seu breuem rerum prsceptionem. Iurisconsultus vero peculiari quodam modo regulam sumit, in eam describit,si . de reg. iuri lib.primo.Regula inquit)cii, quae rem,quae est , breuiter enarrat,non ut ex ea ius fiat. Q am ac ceptionem passim Iurisperiti sequuntur. Dentiaque ne per varia dilabamur regula etiam, ut ad religionem pertinet,peculiariter a pisbjet,isque bifariam, gineratim scilicet, & restricte, quemadmodum & de religione contingit, quae interdum generaliter sumitur pro Catholica r ligione, quomodo cepit Auguit. tractatis de v ra religione. Interdum vero resstrieth&vsuestiter ut ita dicam pro religione votiva, quam factititia dicur. Sic ergo, ut diximus, regula,quaim .ium ad religionem pertinet, interdum gener tim sumitur pro norma seu forma recte vitrei di. Aliquando vero restricte pro forma peculia riseu norma vivendi regulariter seu religiose. Itaque regula religiosa dicitur, regula, norma, Rutila seu forma regulariter ac religiosd viueat. Quod retiosa satis Ioannes Andreae insinuat, qui de regulis iu-ris verba faciens,ita ait: Ab hac regula, quae dicutur norma rem vivendi,dicitur regularis. Asti putatur & Hostiensis in Summa sua, in rubrica de regula,& trans ad re. . secundo, dicens, rogulares dicta regula,non ab ea, qus rem, lus breuiter enarrat: sed ab illa, quae recth ducit,nςc aliquando aliorsum trahit, imo normam recte
viuedl tribuit,& quod distortum prauum m est, corrigit. Concordat his Panorm . eadε Rubr. de reg. & transe. Vbi ai ,regularem diua re udiu
515쪽
ne vivendi.Qui & protinus subdit: Dic quod ii ii propria dicuntur habere regulam, qui pros
tentur tria substantialia cuiuslibet religionis approbatae. Alij vero,licet aliqua promittant, non dicuntur propriὶ habere regulam , sed potius quendam modum vivendi. Ex his omnibus vides , regulam religiosam nihil aliud esse, qua mnormam,sormam,Vel inititutionem, qua regulariter seu religiosh vivitur. Quibus suppositinprobemus, quod primo prcbandum susceper
us,scilicet Cariusianos regulam habere. Pr hemus inquam & authoritate & ratione. Au . thoritate quidem summi Pontificis Benedicii de Praedicatorio ordine assumpti, de Cartusa no ordine ita dicentis. Attendentes igitur, quod ordo vester inter alias sacras religioncs arditori quadam regula limitatur, quodque in eo vim laudabiliter obseruantia regularis. Cui astipulatur Antoninus n summa, titulo, dicens, Carrusianos babere statuta sua pro regula, & ha beri in magna veneratione ab Ecclesia. Asset titur & Angelus in summa, in verbo Religiosus. inod& rationibus confici potest. Inprbinis: Cui conuenit descriptio, conuenit &d
scriptum haec est regula Topica, quam nulli nisi ignarus negare potest.) Sed descriptio rogulae conuenit statutis Cariusianis, cum sit no ma seu sorma vitae regularis directilia: Igitur regula dici merentur . Deinde cui conuen tinterpretatio, & interpretatum , iuxta Mari mam Topicam. Sed interpretatio regulae quae
superius posita est) Cariusianis institutionibus, optimo iure competit, quia rectὶ ducunt, & be : vivendi normam praebent, &quod prauui sit atque dist tum, corrigunt. Insuper reguli
516쪽
Lin ER SECUN DV s. so' res a regula dicuntur ut supra ostensum est sed Cariusiani regulares seu religiosi sunt, quando quidem regulare pro sententia Hofitenti disecuntur, qui ad viuendum riculariter astricti sunt. Porro illi dicuntur habere regulam pro sententia Panormitan. quia tria religionis vota prostentur. At ita esse de Cariusianis dubium non est . Ad haec nihil deest Cariusianae institutioni,quo ad regulam relig osam exigatur . Danique tanta ratione Cartu iana lex, quae est municipalis, dicitur regula, quanta & institutio duui Augustini vel Benedicti. Quid enim ali destregula Benedicti, quam Diuinis hola seruistij,atque insi itutio qua docemur monachi mun- , dum floccifacere, dignos poenitentiae fructus gere, declinare mala, facere bona, cultum Deo debitum exhibere, obedienter Vivere, regularem vitam, morumque honestatem obseruare, . di denique per angustam viam quae ducit ad vi- i tam perseueranter incedere' Nihil prorsus liud est . At vero haec omnia in stitutis Cartu- :sanis plenissimὶ continentur, quemadmodum γ. ex eorum lectione constare potest. Denique v nihil deest Cariusianis statut s, quod ad rati nem regulae religiosae pertin. at. Igitur optimo iure debet regula nuncupari. Forte dicis Cariusiana statuta regulam non esse, quod sciulicet eis minim E conueniant nonnullae condia tiones, quae ad regulam exiguntur. Q rarum 'na est,quod scripto tradatur. Vt enim de ratio .
ne leo , ita &de ratione regulae est, quod scri- ptis siratur ab eo, qui praecipuus regulae institutor est. Altera vero, quod regula obligat ad mortale. In hoc enim a constitutionibus ii per . additis discrepare dicitur, quae ad mortale non
517쪽
tequam per Apostolos, Apostolicosque viros scriberctur. Denique obiectio huiuscemodi nihil contra regula Cariusianam habet momenti: quippὶ quae optime scripta sit. Fateor in ordinis exordio regula ipsam literis madatam non suis se qua sorsan occasione liuidus aliquis tum si a s in vulgus , Cariusianos regulam non habere. . Q od sicut&pleraque alia insana, leuiaque dunpud nonnullos imperitos ac invidos, in hac .
a in 'in perseuerauit. Verum si diligenter omnia volutentur, proculdubio conficietur, non m finiis era toti e Canusianam regulam principio li- ρio tueri teris creditam non fuisse. Animaduertens siqui- f dem primarius Cariusianae regulae institutor Bruno, prius facto, quam scripto docendum es use, regulam ipsb facto prius instituendam esse,
quam scripto reponendam exemplo Christice. fuit. Deinde Cariusianum negotium graud at que arduum erat, ea de re ponderandum inprimis fuit,experiendum quoque,an Vires tanto o- .neri sitsiicere possent, priusquam aliquid scriptis institueretur. Ad hae rudenter legislator ipse cogitans, magnam esse vim consuetudinis quippe quae altera natura dicitur voluit potius ipsum riuendi modum per iugem obseruantiae consuetudinem memoriae commendari, qui m scriptis reponi . Non enim nesciebat, ea quae scripta sunt parum saepe curari, sed multis satis esse, suam regulam in arca reconditam hebere. Vt igitur ad iugem regulae obseruantiam sues induceret, potius consuetudine, quamdcripto, α eam tradendam curauit. Denique superuacaneum putabat, ea quae eligiosh cum suis obse uabat, literis commendare, sciens in libris at lenticis ea radicaliter contineri . Quae san con-
518쪽
si1 DK vi TA CARYus1ANA sideratio pene Guigonem impulit ne ipsas tusianas consuetudines in volumen redigeret. Enimuero cum a fratribus non semel ingatus suisset, ut consu tudines huiusmodi scriptas me riae mandaret , tali negotio diu sedistimulasse in prologo commemorat. Videlicet inquit) quod vel in epistolis beati Hieron mi,vel in regula beati Benedicti, seu in scripturis autenticis, omnia pene, quae hic religiose gere consuevimus, contineri credebamus. Et nos, qui tale aliquid facere possemus vel deboremus, dignos minimὸ putabamus. Huc accedebat, quia doceri masis quam docere ad his militatis nostrae propositum pertinere nouera .mus, tutiusque esse aliena potius bona, quam sua praedicare, scriptura dicente: Laudet te aliet: se non os tuum: extraneiu, ct non labia tui D mino quoque in Evangelio praecipietite: Vid lene iustitiam Vectram faciatu coram hominibus, ur. videamini ab eis. His igitur de causis, quas tetigimus, regula Cartusanorum literis principio reposta non fuit. Nec tamen propterea comsei potest, quin regula vera semper fuerit. Sed iam ad alteram obiectionem respondeamus, dicentes,illud nόn esse de ratione regulae, nec dis crimen quoque illud verum esse. Quod tamen nonnulli eorum, qui regulam & constitutionesse habere gloriantur,existimariit.E quibus Unus
de grege Doctorum erat) aliquado a me in rogatus, de differentia inter regulam &con ili utiones,ita sensisse visus est. Vertim si ita es
set,periculosissimum,imo & temerarium foret, resulare sarcinam fragilibρ humeris imponere.
Adde quq d absurda ut putare, omnia ea quae in
519쪽
Regula Basilii, vel Benedicti ponuntur,sub psna ---
laetatis peccati transgressores astringere. Non is enim rati uatitur, omnia ibi contenta eiusdem virtutis esse, cum nec omnia in Evangelica iregula contenta , praecepta sint, ' nec mortalisse retem piaculi reos transgressores efficiunt. Sed de his a lamet
Ad tertiam obiectionem dicimus, illam im- mutabilitatem non esse de intrinseca ratione re gulae. Sive enim sit invariabilis, siue si obnoxia mutationi,nihil ad rem, modo sibi coueniat d finitio,virtus,interpretatioque reguls,qui sanἡ regulas tum mutabiles,tsim invariabiles ambitu
Ad quartam denique obiectionem dicimus, eam probationem esse aduentitiam, & 1 complexu regulae per grinam. Nonne Regula Basia iij regula erat, antequam per humanam probationem firmaretur Nonne & Regula B.Augustinii Nonne & Regula Benedicti, per quam re ligiosὸ vivebatur, antequam per Beatum Gregorium confirmaretur , qui & sub ea laudabili ter ante probationem vixisse resertur ' Denique humana probatio regulam non sicit, sed ostendi eamq;, ne dee 'rectitudine dubitetur,co roborat. Quod & de Canusianis institutioni bus sectum fuisse ex siblectis apparebit. Nbus animaduersis, luculentur constat, nihil d esse Cariusianis statutis,quod ad veram religi samque regulam exigatur: quapropter optimo iure regula dici merentur. terum iam probemus, Regulam Cariusiana prob tam esse. Quod cum . quidem licet in superioribus iam satis monstratust non enim seri potest ut status aliquis pro
batus si nisi & regula, quae statu ipsumdirigit,
520쪽
u Ua in hunc modum probauit se confirmauit . Paci & tranquillitati vestraepr
tu ac firmum ab omnibus velut Oioinis si irrcfragabiliterobseruetur./Vides quis