장음표시 사용
61쪽
Mauriti da aduerso expeditionusuccessu do
stilis equit rus pericula. Marehismis vinoia in suscipiendis
42 OBSIDIO BRE DANA. aguntur, Andreas Cea veteranus,cui noctis illius vigiliae ob tigerant,attentius auscultare, deinde etiam exaudito strepitu, insidias suspicari,& signum dare fistula explosa. Ioannes Brauius arci Pnefectus,ceterique vigilum,ex statione in muros accurrere,& defensionem parare ; hostes eiusdem venti maiore tempestate squa prius moderata tutius accesserant ita impediebantur,ut neque iam lintres firmare, neque scalas
muro affigere,neque quidquam administrare possent. Relictis igitur per metum instrumentis,scaphis,scalisque aliquot cum se sentirent deprehensos) celeriter discessere, Numinis haud dubie interuentu reiecti. Ita quae rebus nostris grauissima sane accidisset,sacilem exitum machinatio inuenit. Andreas Cea pro arcis seruatae officio stiberalius quam olim Capitolij custodes) ab Archiduce I fabella donatiuo xv. seu torum in menses singulos ; ab Antuerpiensi Senatu, insigni veste baltheoque ornatus est. Mauritius ea spe falsus squam certissimam animo Conceperat) ingenti doloris vulnere ictus, castris aliquamdiu otiosus moerensq; restitit, tuguriorum suorum plurimis per illius venti tempestatem prostratis. Sed Frisiae equitatus, eius quoque iussu accersitus, Ge trudi rgam appulsus, in discrimen venit. Nam eadem illa tempestate & aggeres dc pons quo equitatus traiiciendus erat) abrupti, omnibus eum sociorum auxiliis interclusit, plane ut a nobis conscindi facile delerique posse nuntiaretur. Cuius rei admonitus Spinota, cum dubitasset , invasurusne
maiore manu eos esset, nec ne ε, maluit in nocendo aliquid omittere, quam cum aliquo suorum detrimento hosti nocere. Nam minima commoda non minimo sectantes discri
mine, similes scum Augusto) censebat piscantibus aureo h mo ; cuius abrupti damnum nulla Captura pensari posset. Tandem Mauritius re nulla adBredam gesti post diem xxv. quam Medae consederat, vasis conclamatis, incensisque C stris,moestus,numquamque rediturus,discessit. Fertur vix a suis deinde visitsi adeo nullum doloris solatium admittebat.
62쪽
OBSIDIO BRE DANA. 43 Spinota visis perpetuis incendiorum fumis, magna equitum
manu ad hostium castra profectus, ea milite vacua deprehcndix extremo agmine iam se recipiente. Hic,quolibet sese bonum strenuumque in ore Ducis probare cupiente,non- - se nulli hostem ad tutelam agminis restantem, statione sub mouerunt,dum pluriuU Coacti recursu,honeste sese recepere. Merces propolarum multumque familiae Castrensis in- p rivis mstrumentum reperta, militibus praedae cessere. Ceterum Receptus hic prudentissime a Mauritio 1nstitutus, tantum ei Prμ enti
honoris attulit,quantum addiderat doloris expeditio infeli- Citer adornata. Cum Antigono cedente dicere iure posset, 'non fugisse, sed retro sitam utilitatem fuisse se persecutum: Ita quippe discedens sive suorumque saluti consuluerat, Vt opis ab Spinotae impetum operibus factis retardaret, dc sui inse- -αμ-m quendi praesentem adimeret facultatem. Ad extrema castra Soaldensis agger pertinebat,quaSeuenbergam est iter: huic pro fronte munitionem receptaculi loco imposuerat. Lateri aggeris, fossam bene altam praeduxerat, superstructa in longum lorica ad tuendos discedentes. Huc se illi tuto referebant; hinc siqua maior reliquos oppresserat nostrorum aC- t--. 3 currentium Vis, propugnabant; hinc ad repellendum procurrebant, vicinitate valli confisi: nam erat id opus firmum adeo atque altumJt non nisi scalis a latere,a fronte angustio simo itinere oppugnari posset: a tergo altera munitio aggeri imposita loricam claudebat,qua parte Heydensis pagi agger. interscissus erat,ne hac nostri discedentium iter morarentur. Mauritius exercitum bipartito deduxit. Ipse Rosendaliam m. hia, cum Ernesto Casimiro Nassauio contendit,locumque vallo atque operibus firmauit. Henricus Fredericus Nassauius : re . ., Sprangam cum reliqua copiarum parte occupatum missus
est; quem factis quoque operibus communiuit. Spinota die- ῖ: zbus aliquot post Mauriiij discessum consumptis,satis Zc ad
laudem ad utilitatem profectum arbitratus . in pristina vi is castra propius Bredam se recepit. Mauritius paucos dies G L Roscia-
63쪽
OBSIDIO BRE DANA. Mamiliui Roscndaliae moratus,cum tentari eius valetudo coepisset,ad exercitum non manere decreuit. Ernesto igitur Casimiror . . Nas auloea cura pro se mandata, aeger Hagam Comitis inc Hollandiam refertur, taedio aduersiarum rerum. Vbi Cum omnia agitanti, nihil processisse sibi cogitaret, nullumque exitum reperiret,paulatim contabui dolore in phthisin, ut Maa- fertur,conuerso. Quod unum sorte euenire poterat,sperabat 'e' bellum in hiemem produceretur vlparum iam supercrat Autumni) aut saeuitia temporis obsidionem nos esse deserituros, aut ob itinerum difficultates,vicinaci; castra sua, Commeatu nos interclusum iri. Ne tamen constantia selicitateque nostra falleretur, ad nouas copias Conscribendas, M.,ipsa; Manstadicum nothum in Hollandiam accersit. Is Hagar et is, Batauorum cum eo collocutus, Rosendaliam deinde ad Er- Σὰ nestum Casiimirum Nassauium missus, postquam quae ex missis, a. Vsu erant pertractasset , in Galliam Angliamque profectus, auxilia accersitum luit. Hanc nauigationem cum hiemi, -- subiecisset,ac primo placidum soluenti esset mare,mox atro nubium globo effusus imber, simul variis undique procellis v incerti fluetis conspectum ademere. Omne dehinc caelum, dc mare omne in turbines cessit, qui naues in saxa aut vada rapucre. Non adhaerere anchoris,non exhaurire irrumpentes undas poterant δ sarcinae, arma praecipitantur, quo leu rentur aluei per latera natantes, superurgente fluctu. Tan- - - dem aucta cani marisque truculentia,naufragium fecit, submersis sociorum plurimis, ipse vix lintris paruuli beneficio Auri R seruatus, Ut diu pro mortuo censeretur . Angliae Rex pedi- πὸ.; tum millia xiv. promisit. Scriptae a Mansfeldico cohortes aliquot Leodiensi trami,& alibi; supplementa praeterea pero iis i βα- Germaniam collecta ad peditum millia H. Ordines autemz foederati decreuere exercitum veterem augere ingentibus
equitum peditisque Anglia, Gallia, Germani/
Spinoia hisce hostium consiliis circumspectis, Archidu
64쪽
OBSIDIO BRE DANA. 4scem I fabellam admonet, uti contra Mansfeldicum ab Cae- Di Ἀδεsare quoque peditum equitumque praesidia paria accersat; a
Bauaro autem Duce,aduersus conatus Mansscidianos,auxi- tμm in I rilia Principum Germaniae foederatorum. Prouinciis insuper, ad tuendos fines,imperet peditum squos Κetirlingos seu Electitios vocant) millia xv. equitum squos Pandes dordon me appellant) millia m. quibus copiis partem Prouincia partem Regis Prouinciale aerarium stipendia numerare si*milia possent; peditibus quidem huius solo belli tempore, equiti- s. . milibus perpetuo deinceps, Vt eorum munus esset, quoties bellum aliquod incideret, statim in bello versari,illatumque defendere . aut inferre. Archidux Isabella augusta quadam pro- et uidentia omnia circumspiciens, diurno nocturnoque consultandi scribendique labore, rerum summam velut e sublimi administrabat, regebatque molem tantam. DuabuS au- Auctoritatetem rebus essiciebat facillime,quae nςmo alius consequi potuisset,auctoritate nominis, & gratia. Auctoritate apud eX- δε- ιμι stateros,gratia apud suos. Auxilia igitur quae Spinoia rogabat, ' 'litteris ab Caesare impetrauit. Ad Bauariae Ducem Comi- Gririo tem Octauium S rgam misit. Promissa ab Cassiare peditum millia iii. equitum millia i L dc quingenti. A BatiamCquites M. peditum millia m. reliquum equitatum pedita- Ir: tumq; Prouinciae pro constituto numero, in tempore sem- misere. Tum Spinota in quo obsidionis totius cardo vertebatur) uni huic rei praecipue studere,Vt tantis copiis,pro ea quam pra sentiebat belli diuturnitate, commeatus abunde
tutoque supportaretur. Atque hanc in rem,cum duabus re- Γ -- m
Dus maxime opus este intelligeret: In primis carrorum facul- um', p -
tate, quinus annonam lubveheret deinde perpetuo aliquo φηrrorum δή
Duce, qui commeatum difficilioribus temporibus itineri. Mim. amibusque administrareti Henricum Bergium ducendo Com-
meatui p incit, retento in castris Ochoa Comegio Commissario,vi vocant, Renerali, quo hucusque ad edipediendos C -- i-
65쪽
circum Bredam circumque castra,cum reliquo equitatu se p ... MA, Ciendas industria cius indigebat. Comitem Henynium per ωπi caussam curandorum curruum, ad Brabantiae ordines mi sit,ut iis primum persuassis,ceterae quoque Prouinciae CXcmplo adducerentur. Henynius, singulos quibus suffragij ius erat adortus,facile apud volentes obtinuit, ut uniuersi deinde in Comitiis consentirent, cum seque illi & praesentem necessitatem intelligerent, dc publico consultum exopta rciat. Brabantis igitur adductis, Flandri, Hannonij, Araesij,
ceterique haud grauate consensere t curruum vecturae scriberentur.
Lyrae publicum annonae horreum constitutum, dc huc' hq primum comportari commeatus; inde in castra aduehi. Comiti Bergio equitatus pars maXlma attributa,quae commeatui praesidio esset nam castra Bredana ferc poterant ipsa iam Comitii F di munitione defendi. Huius ductoris nomen etsi hostibus: ita sin metuendum esset, ipse tamen re maluit quam fama eos ab
zzzia irrumpendo deterrere. Quare hac ratione munus suum ad ' ministrabat. Solemne illi erat,mane ante lucem, Confusum impedimentorum agmen explicare, deinde praemissis equio is dis in. tum turmis aliquot emissariis, proficisci. Tormenta primis ultimisque adiungere, ad significandum hostis aduentum, cuius indicium sonitu tanto longissime perferretur, Ut cosigno squod conuenerat) miles scilicet colligeretur, eamquc in partem accurreret, quae laboraret. Vtrumque viae latus
contra Rosendaliam &Langlicstratam subi hostilia castra cquitum alis diuisis tegere ; equitatui pzesidia leuis armatu
m interponere ε, reliquo equitatu denique agmen claudere; sic itineri simul Sc praelio incedere. Occurrere, quantum Castri. 1-- poterat ratione Caueri, ut tutioribus itineribus ad fallendas' insidias contenderetur; viis ad faciliorem subuectionem instauratis. Si quod periculum nuntiaretur, ne alieno loco praelium Committeret,dispicere; eamque ob rem,aut idoneo
resistere,aut iniquo egredi,& carros pro vallo,si pugnandum
66쪽
foret, obiicere, iaculatoribus introrsum reductis. Quoties procedendum erat,stativis ante omnes progredi, tum donec ultimi fere transiissent, ad spectandum accelerandumq; resistere ; post omnes iter agere, dc primis deinde inter procedendum praecurrere; post omnes denuo stativis inuehi. Hospitia militi ante vesperam partiri; tum stativa, lucente adhuc die, circumvehi. Agrestes aduocare; de hoste, de itine ribus cognoscere; custodias, Vbi usus erat, disponere, pontes occupare aut abrumpere,ut hosti Viam auferret. Milites frenatis equis, in stationibus, si opus esset, expeditos collocare: alios in omnem partem dimittere ad excipiendos aliquos,ex quibus de hostiuin insidiis cognosceret. Certos praeterea habere speculatores,qui consilia molitionesque omnes indicarent,in quos plurimum num monim effundebat. Noctu aditus omnes excubitoribus tenere. Ne autem assiduitas consuetudine minueretur quod diuturnitate accidere consueuit ipse saepius stationes improuiso obequitare,non tam dis fidentia circi toru m,quὶm uti militibus exaequatus, cum ductore volentibus labor esset. Iam agrestium rebus non minus , quam commeatui consulebat. Milites ipse, tamquam incendiorum praefectus, de igne squem in horreis accenderant) extinguendo admonere. Indiligentiores,quorum incuria inCendium male obrutum resurre rat, domosq; Corripuerat, sub dio deinceps excubare facere, aere diruere, sa Ciendique damni condemnare. Monere Aureliani more; de praeda hostis, non de lacrymis Prouincialium viverent. Agrestibus aduersus militarem licentiam iudices ferre, querimonias audire, Compertos castigare. Qua disciplina obtinuit,ut coloni sa quibus maxima per pagos erat solitudo) e templis turribusque,in quae uxores, liberos, rem familiarem, frumcnta deposuerant, ea venum darent, quae metu Clausa Compressaque tenebant,dc agri Cultoribus inanes sine maleficio exercerentur. Tanta cum quicte exercitum per Br ianuae pagos,cum singulari cura frugam, agrorum, domorum,
Disciplinavi a Comite Bergio ser
67쪽
8 o 3sIDIO BRE DANA.rum,hominum ducebat. Hostes vero tam accuratae disciplinae opinione, ne ad carpendum quidem agmen se uspiam ostentarunt,plane ut quo honore Alexandrum Seuerum,ob- modestiam, dum in Parthos duceret, habuere Prouinciales, ,--.- eo nomine Bergium Croatij appellarint Agrestium deum... ' Hoe tatuo Comitis Bergi j studio etsi feliciter quidem res
omnis frumentaria expediretur, quoniam tamen ob equorum numerum in castris pabuli copia paulatim miniicba- η' tur equique ipsi ob laboris diuturnitatem macie corrumpe bantur, cum plerique conciso stramine paleaque Vescerentur squibus pabulum adaugere inopia subigebat Spinoia ad
hunc modum utrique incommodo prouidit. Ne reliquum pabuli equos in castris deficeret, equitatum qui commeantes stipaba in hiberna ad viciniores urbes municipiaque dimisit ; ubi se per interualla reficeret, dum annona Carrique
νεμυ -- Lyrae appararentur. Atque Ut ne eo quidem tempore, quom G- commeatum ad castra equi supportassent, castrense pabulum exhauriretur, castrorum illis ingressu interdixit, carris v -- etiam iumentisq; sarcinariis squam statim exinanita crant)ab castris dimissis. Hinc equi, cum alibi copiosiore pabula-zz . tione uterentur,per tantillum quietis a macie defatigationeque recreabantur. Id uti tutius Spinota essiceret, munitio- Dis AE eom, nem omnino magnam Bariensi in pago,trium a castris ho- ω - βρω- rarum spatio, substruxit, praesidiumque imposuit; adiumsta' ' equestri cohorte una. Ad hoc usque loci commeatum cum equite suo Comes Bergius deinde subvehebat. Hicrctae bat, dum carri deonerati ex castris redirent. Huc usque o castris cohortes equestres peditesque alij occurrebant excipiebantque. . ct In omnem praeterea casum quo tutiora itinera essent,
zzzis , Leurensi in pago contra Rosendaliam, munitio ab Iscnbur zzzz gico Comite facta, eo fere loco, quo flumen interlabens θρ' transiri pontibus aut vado posset. Aliae insuper tres ab Henricobergio Lyram inter,Herentaliam &Turnholatum,qua-
68쪽
OBSIDIO BRE DANA. tuor item Outturialiouti, intra quas qui commeabat miles, quietem noctu capiebat. Quod iter etsi longius multo esset
altero quo per Moostlistratam directo itur, tamen Quia ab V
nolitum caltris, maloribus aberat spatiis, tutius certiusque μ' iudicatum fuit,lmaxime cum arcibus hisce duabus Hoogh- stratanae & Turialioutanae praesidia quoque mediocria es sent relicta. Erant hac cautela ita tutae viae,Vt agres cs,Turn-houto praecipue,nullo fere presidio comitati, in castra securi annonam Carris supportarent , quam commeandi licentiam cum hostes cognouissent,eos semel latrocinio adorti, carros
aliquot,abactis equis vectoribusque, haud procul Bariensi 'pago spoliarunt.
Mauritius res nouas in morbo meditaris,nondum deposita intercipienda: A ntucrpien sis aNis spe, nocturna denuo AsteraMημ' expeditione suscepta,adeam aggredi iterum designauit.Sta- in arcε Anthenbrouckio Grauiae Praefecto gerendam rem permittere placuit; sed nihilo felicius priore consilio conatus successit. Nam tantus perpetuo cecidit imber, utS fistularum omnis intcrierit usus, ob pulueris nitrei madorem: & cum noctu nos ignes in urbis moenibus eminus hostis aspexisset, ratus se proditum,tanta subito perturbatione retrocessit,ut relictis per auia impcdimentis, fugae similem fecerit profectionem. Credita intra muros fuisse coniuratio ciuium aliquot perdi- Sulpicio protorum,qui nouarum rerum studio hostem inuitassent. Tri- An ure sensi ginta,quos loquendi petulantia suspectos fecerat, solum vcr-tere iussi; sed mox venia donati,nonnulli manere permissi. nonu. Ο -- Mauritius quoque Cum nihilo amplius se posse in Com
meatus nostros Videret,castris licet bipartito ad insidias diuisis; ad Vexandos eos, qui commeatus adiuvisse serebantur. βψ
omnis eius cura conuersa est. apti qui eius rei fuerant comperit,magnoque aere multati, neque iis parcitum, qui Ordinibus foederatis erant vectigales,ceteris grauitate poenae per- ιἷΣ culsis. Insuper molae frumentariae omnes, quoquo Versus, sublatis ferramentis mutilatae. Ossicinae cemisiariae pann- - -- H riaeque,
69쪽
nea incenιlio dubitatum. Incendiorum molitio meruraliouu repressa. Capti qui
Tatione in hostem a vi- nota actum. R.*onsium a Dinola d precatoribus
datum. 'Mercium ea raim ex poma terrore.
so OBSIDIO BRE DANA.riae luc,pertu sis lebetibus ac furnis,corruptae. Agitatum quoque inter cos accepimus,essetne ex usu, Campiniae loca par. iiis aut nullis praesidiis custodita, quae commeatus nostros
adhuc sitistinebant) populari vastaque fieri. Quidam incen di oportuisse hoc spatio quaqua versus censebant, qua nostri
adire posse commeatus causa videbantur, ne proposita nobis essent ad copiam cibariorum. Alij veriti ne vicissim inta custoditis eorum municipiis pagissique ignem passim in se
remus,eam sententiam improbarunt.
Diuersa igitur sui solet rebus perditis) capessiint, Turn-houto, Hooglistrata, vicinisque pagis, quosdam qui castra
nostra annona pabulove adiuuerant,captos abduxere. Spi
nota talione usus, quoscumque intellexit hosti pabulum cibariave subvexisse, inuicem capi, multariquc passim iussit. Horum multi conquestum cum eo per Legatos miserunt, quasi innocentiam suam probaturi. Ipse cis respondit: Iam sic praesentis belli rationem diuisem esse, ut cum hostes quocumque modo annonae subuectionem impedirent,ipse eam vicissim prohibere niteretur; & si hoc sibi remitti vellent,remitterent ipsi de nostris intercipiendis ; sin id tenerent, se quoque illud retenturum. His exemplis poenisque deterriti agrestes aC mercatores, cum nihil fere nisi clanculum apportare in castra nostra auderent, magna per dies aliquot exstitit panis, Vini, ceruiliae, aliarumque mercium caritas, quam Spinoia statuendis minoribus mercium precibus subleuare Verebatur, metuens, quantum ea re militi commodasset, amplius etiam inse quentia propolarum frumentariorumque qui compendio dc pretiorum magnitudine alliciuntur) nociturum fuisse. Has ob res per eos dies, militum nonnulli qui decorum post famem ducebant) cadauenam equinorum fiusta miserandum alimentum) in cibos partiebantur. Atque hac nostrorum inedia , dc obsessorum mitior fames , dc maior Mauritiani exercituςluxuria quae fluminum urbiumque vicinita-
70쪽
OBSIDIO BRE DANA. 1 Ite sustentabatur) expugnanda nobis fuit. Vrbi quippe id
temporis suppetebat annonae abunde, pretio non magno , quod certum iustumque mercibus singulis Senatus decre- Smaru βω-
uerat,neque maius eo quo ruerant ante Obsidionem aestimatae, ne obsessos se ciues militesque sentirent. Tritici mensu- ψ---.ra vendita florenis octo, siliginis quinque, panici quatuor; hordei tribus & dimidio, auenae totidem. Saccus salis asimatus florenis quatuor: aselli siccati dccasei libra,tresse icasei viridis pondo besse; olei cantharus floreno & besse iolei e raporum seminibus pressi cantharus, assibus octo ; bubulae libra, tresse. Atque hac cibariorum vilitate nurum quantum obsessorum patientia fuerit sustentata. In Castra vero ho-
1llum, frumentum,Vinum, pabulum eX omnibus portubus minimo comportabatur, quo adire nostris omnino n5 licebat. Spinotavi suorum egestati remedimn adferret, praeter suehinis
consiletam Regij panis largitionem,cemisiam etiam ex pu- α ' 'blico dimensam, militibus viritim quotidie distribuere instituit; quae res vehementer corum animos devinxit, salu
tique profitit. Archidux Isabella aduersus hiemis pluuias mi vcntosque, vigilibus quibus sub dio excubandum erat) et L. T
togas villos as sexcentas,reliquis caligas, Calceosque ad milulia fere octona erogari fecit. Bredani, qui Volentia de re hia. ὴ λαbus nostris lubenter accipiebant scum inflatius scilicet ad . ζ' η' eos damna nostra subinde nuntiis perferrentur) Credebant, nihil annonae quadraginta dierum spatio in castra nostra peruenisse : exercitus parte in ima dilapsa, multo minorem partem seperesse, nec iam vires sufficere cuiusquam, neque ferre opertim laborem posse et reliquos aut per inopiam, aut morbos, obsidionem deserturos. Pleniora haec atque uberiora Hollandi scribebant. Non nemo latius etiam atque inflatius, vulgato Mercurio, publicauit. Obsessi igitur inopiam nobis exprobrantes, bubus sibinde in suburbana prata eductis,annonae facultates scilicet foris ostentabant, domi tamen,cum frumentum, ratione inita, medio-H r. criter