Ratio consultationi, habitae pro N. an post variolas purgatione corpus egeat. Authore Stephano Roderico Castrensi Lusitano, olim serenissimi magni Ætruriæ ducis sanitatis consiliario, et in Pisano gymnasio medicinam supraordinario loco docente. Cui a

발행: 1642년

분량: 61페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

uir e - Hinc colligo, non recte ex urina ista sumi indicationem ad purganaum . Nam si renum nuda sit intemperies,sola ea- pollulai alterantia, si cum materia, urinariis mundare oportet: quippe medicamentum purgans ad membrum assectum materiam detrudet, ideo in renum affectibus cly steres magis, quam pharmaca purgantia laudantur, aut si quando post sanguinis missionem purgare velimus.id lenientibus dunta xat faciendum, nec ultra est procedendum-

g AMVIS URINAE CRASSAE VITIO GTTVS

ε inrporis Aerens non adhuc pingaticinem iudicarent.

V Erum quoniam adhuc suae opinioni pertinaciter hae.

renti & has urinas totius corporis cacochymiam indi. Care mordicus tenent, ne ego quoque pertinaciae reus fiam,id quasi precario admitto,no quod lic posse esse existimem,sedi ut, etiam si foret, non recte inde purgationem indieari, demonstrem. Quis nam prauus humor in his vrinis ostenditur Quidam ex his existimat, corpus istud biliosum quodpicrocholum appellat si urinas multa pituita plenas exce nar, multum biliosi succi intus assi ruare, atque ita sorsan uri, nas pituitolas,quasi priuatiue bilam fignificare contenderet, non aliter ac urinae aquosae, id est, coloris expertes, humoris biliosi, ipsas tingentis, abicntiam significant, qui humose cum in febre ardente praedo minetur si tui specimen in urbna non maebeat, sulpicionem occupati ab eo capitis nobis ingerit. Subtilis isthaec responsio esset, sed non vera, nempe ibit subtilius ignorantia. Ignorat in primis iste, quidpicrocholum apscllauerit Hippocrates, declarante Galeno. Numa quia gracilisest, agilis, & in cogitatior bus,actionibusq; velox, picrocholus dicendus esia Alios esse picrocholos, alios biliosos non negat Galenus. Porrho sunt ut idem saepe exHippocratis mente repetit ) picrocholi, qui amarum sibi co trax iunt succum : hoc autem tuis proditur signis, ut oris amaritudine, naulca, vomitu bilioso, anxietudine, re, quod

i attinct

22쪽

purgatione corpus egeat. v

attinet ad mores, morositate. Haec a prassente eorpore a sunt, possidet sane temperiem ad siccitatem, de calorem aliquantulum inclinantem,in aliquibus vero membris humidam ab excrementis.

Videtur mihi iste plus sapere, quim sapientissimus Hippocrates, nam Hippocrates, Vbifauces motant, inquiti aut tubereula in corpore enascuntur, excrementa inspicere oportet: si enim biti afuerinι, corpus una rarotat, si autem fanorum similia. t ultim e LI e pus nutrire Itaq; Magnus Senex soli, in abundantiam bilis ex biliosis excrementis agnoscit, iste Rus eius est subtilitas)etiam ex pituitosis. Caeterum absentia in bilis urina aquosa significabit, haec autem γαλακΤώ ne, lactea est. nimirum turbida, ab humore albo, qualis est pituita . Nonne ista cruditatem significabit 3 maximE. At urinis existe tibus crudis, quis unquam dixit, purgans pharmacum est exhibendum Verumtamen duas huius urin eon sit ones inperius consideraui, quae non cruditatem , se s potius ineeptam signifieant coctionem e prima st, ou ,d interpollatim mmauntur. dicente Galeno. Q. ae interpinatim minguntur pura in subsidentibus, semicomιm esse morbum, Odeudunt. R l te , q u bd cito subsidet, eodem sic affirmante, si ureo relerissiparatio e si ahquido in ea cernitur, sitq; quo ubsidet album, que,aquais,iam a veraturam eos omnes u turam indieat. Cum igitur incepta sit coctio. videbitur alicui commodum csse, ut purgare incipiamus. Sed toto Cςlo aberrabit: nam etiam ii, qui in principio medicamenta, quq minorativa vocant, adstiatiunt quos libens recipioὶ ea exhibent ante, quam coctio incipiat, nam ea incipiente cessare omnino conuenit, ne natura ab opere valde necessario distrahatur Praeterea si Hippo Acrati, & Galeno fides in re medi ea habenda est, purgationes coctionibus aduersantur, nec oportet veritatem adeo maaι- festam pluribus rationibus, autoritatibusq; comprobare.

CONCLUSIO.

Nec sin crudorum humorum redon dantia,nequneoctyone inceptasquq duo urina alba,contiaca, interpollatim musta,

cito subsidens significat purgans medicamentii sine perici ιο eahiberi potest. C a UO-

23쪽

nem impedire, ut caudam Ditem, contrainui caro ri Impedit . . ut signum, quia, si cruditatem significat,&ad purgandui i. Alis Γα. coctione indigemus, quippe concocta medicari, dc pur gatio cruditate impedit ure prstcrea cruditas est impedidiem, D , tuin, quia seri Hippocratis,&: Saleid sentcntia; n edit μανι ρ ' Tandum cst impedimetitiam, quia, ut Oribaii9s, Crit c s.& notat, potio, que at uiam sanaticat, natura ad utinam vergenti 4- an tu i , poterit nulli cilicet e. Est autem, v ausa, contra odiςans, ς id ς-p. F quoniam ut causa, nempe, ut euacuatioqugdam est contra- indicat euacuationem, est quippe euacuatio copiosa, perlo-c ς ni sWinia, dc ququestu Hippocr te, liberat ab abscestu. .Aph. νε Iccirco crediderim ego, tumores, 'ui ad variolas consequis ent, in hue Wrpore appo enaesi subiis euanuita, vn testiculuriam,auris sinistret, Maliarum partium Dilammat nes,quq om S magnam p εst ferebant molem, dc unius noctis actore soluebantur, solo uno phymate adfuppuratione ve-,li: niente, quod piae mauuma humoris quantitate, quae per via' nas fuit c uacuata, non est magni t in I . Qui erm tangmentis ivxilem euacuationem, quam rFrinass/tura an lita est,perat Mum diuerteret3 Nonne uua eu/cuatio alteram, contra indicat, hoc est, indicat contrarium vitarius, xv qutionis 3 Nam duplicitor contraindicans dicitur, vel quod. idem cum indicame indicat, sed contrari*modo, vel Oa eius, quod indicatur, contrariumindicat . . . . 3

IMPUGNATVR R AGO, QUAM REDDETANV

Non pr teribo causam , ad quam isti urinaruit Unc'iv

stantiam referebant, quq scilicet, uti diximust nocta laudabiles, interdiu turbidg mingebantur. Calor naturalis, diccbant, noctu ad interiora recurrens, coctiones adiuuat,&hinc H- noctuconcoct*ςλςμn iurno vero tempor e- di; c lvir ad externa,quam tar ciuis absotiam, humores imu e ludiues permis niuis c sumantur. Proiecto nunquam

24쪽

purgatione corpus egeat . ai

em legi, inter utios calores ita diuisum imperium esse , ut noctu vigens naturalis concoquat, die vero praedominans pc ternaturalis confundat: fieret quippe in hunc modum tela quaedam Penelopes, quae nunquam absolueretur. Prae. terea si nunior noctu concoquitur propter caloris recursumi ad interna, non tunc, sed postquam finita est coctio , id est ἡmatutino tempore, deberent ei se Uring con M. Memini, apud Galenum aliquando illius mutationis vrinarum mentionem fuisse sect4m, at vim,Iduos e eurm ivt aliquis emittens urina ecunda die inculpabium, alteram se. quenti mcte calpabilem emmittat: deinde rursus inculpabium tertia die prima luce, pos Iea Pestro cupabilem Sic ille r verum has mutationes,non ad caloris mutationem refert,sed ad humoris diuersitatem, inquiens, In talibus enim urinis aιius couo ctus, deuictusq, a natura, conitus in eoeeptaculis humor , al.us incoritas a paret. Hanc altarnationem coctionis in materia .

morbificat ignificare,dicit alibi, semicoctionem, quoniam , si minantur purae insu dentibus , semicoctum esse morbum. osendurat. Iam ergo varietas uta, non ad alternationem ca-η ς loris, sed ad semicoctioncm humoris,cum Galeno tenemur

dicere.

Quamuis ut obiter dicam alternationem istam, quam b c

Hippocrates dicit, diuturniorem, minus securum morbu. . . σindicare, non ad semicoctionem reteram: nam semicoctus humor proximusqu, Ut fiat coctuscias: subinde citam lolii itionem, no autem diluurnitatem, periculum ue,significabit, Progressus ac rudi sate ad Octionem,non est in torpessatus,

sed continuus, & in isto progressu, morbus semicoctus dici tur . Incipit coctio a .nchuld. .qua: sta ce-φ δεια dicitur,de inde pergit did, quo ii medio uinatat, & est appendiculu, - νγα appu latum, ultimo qu do palam est co i 'retio coii uncum in fundo residet, & nuncupatur ὐποεαμ. ' 'Neq; hoc G unus ignorauit, qui tamen, nescio quomodo a se ipso distedens, interpellatam,& inceptam simul con

25쪽

e igitur rectionis signa funi, relique meris omnes partim erudi. iatem, partim perniciem offendunt. Haec ille. Quid ergo det. interpes latis dicemus,nisi east vel cruditatem. vel fermetem ostendere, iuxta Hippocratis mentem 3 Quia coctio illa non perseverans , non est vera cocto, sed ψευδοπ--μορ, idest, pleudococtio, nempe. eoetio mentita. Nam quoties vera erit coctio. non regredi poterit ad cruditatem: quippe quod semel coctum est, non potest amplius in crudari. Hoc autem extra consultationem, ut cum olitati satisfaciam, adscribo. M 2

IasIuppurantes,non indicant purgationem.

Excoriationes in cute, ob fricationem factis , aliquae facile, dc leuiter, furunculorum in morem, su 'purarunt, auae citra suppurationcm sunt sanatae r unus in femore in . De tum . maiorem mole cxcreuit furunculus, δοθι ridothien , dicitur ptat. nat' acia leno,qui mitis quide estidum in cute uti taxat costitui tur. . 33, malignus, dum alte exoritur, sola duritie a phymate distans:

phygethion aute calore simul, dc celeritate generationis, ab aliis tuberculis distinguitur. Idc m tamen Gai alibi phyma,s. Ad Glaa dc phygethion dicit, esse passiones partium laxarum, quasus.c. 1 ad enas vocant. Phyma, ouod statim augetur, atq; ad suppurationem festinat phygethion Vocat id,quod Erysipelas particeps inflammationis . aut inflamatio erysipelato des nominatur Verum in omni parte corporis humor inflammato. rius extuberans phyma communiter appellari solet, nempe, ut notat Philotheu per nactaphoram sumptam Galeno co-''t serti en te τν γν φυομένων, Abys,qus e terra progem pi . nans. Porro phyma in pnlegmonica systrophe continetur. ' estq; unum ex his . quae celeriter nascuntur, oc augentur, α ad supι urationem mi ducuntur,quae conditiones cum huic tuberculo in tae more enato adsiint,merito phymatis nomine

illud appello. Quando cutis est fana, si in ea emorescentiae appareant, id

fiet prcptur cacochγmiam, molestata natura, Sc se se ad illud commune en iunctor jum sic cutis appellari solet, ut pote t.Aptiar. quae inter loca ad c uacuationes conferentia recensetur a GH

26쪽

purgatione corpus eat. 23

exercitio enim in corpore impuro, testi , Hippocrate, ulcera erumpunt. At Vero, quando cutis iam prius bullas, acit pustulas patiebatur, si aliquae suppurent, non id ad humoris transmissionem referendum est: sufficit enim, quod alimo itum,partes Vlceratas nutriturum, ad eas accedens, & intem. et perie, putredineq; affectas reperiens, in eandem abeat corruptelam et quippe nutrimentum parti, quae nutitur, simile euadit, caro autem illa, tabe insccta non potest sanae carni nutrimentum assimilare.

Postulae post variolas pullulantes corruptelae partium assectarum, non autem vitio totius corporis tribuendae sunt, sanguisq; inculpatus ad particulas corruptione affectas a cedens, similem concipit corruptionem.

C OROLLARIUM.

Affectus cutis, qui vitio totius non fit, non indieat prout dentiam totius, ac proinde solis topicis medicamentis uni. cuiq; particulae affectae adhibitis,non autem purgantibus ex hibitis, tuto curatur, ne purgationis vi introrsum trananture t '

PUSTULAE, ETIAMSI TRANSMISSIONE

a venis ad curam fant, non indigent purgatione.

IAm constare arbitror, suppuratas bullas, no cacochymiqesse sobolem, ied propter priores pultillas euenire. Vehinc non indicanda st neccistas subducendi aluum. Si Vc ro, solita pervicacia,isti teneant, hos furunculos a cacochymia, non autem partium affectarum ustio fui ste enatos, dicant mihi, num post eorum prouentum , suppurationemq;. remaneat adhuc aliquis prauus hutior incorpor, , an totus fuerit euacuatus 3 Remanet, te spondebunt, ut suum illud Pharmacum exi ante sed id quibus nam ostendent signis rQuaerant in tanta multitudine signorum, quibus ars nostra abundat, in omnii sinterclusum reperient iter, nulla Ra thren Onionica, nulla epiphenoi uena, Multa epigenon ςna F sgua.

27쪽

Lib. de

figna, nihil est, quod. purum esse corpus, non e clamet si veto dixerint,licet nulla intus sit cacochymia, nihilominus

cutis affemina evacuationem postulare, sciant, se Hippoctatati contrad icere, qui tu tubereulupurgare vetat. Et hoc qui dem secuntum rationem: Nam . quemadmodum abices siis perci duxuin litierat ab abisssa per decubitum,ita etiarit ontrario abscessus per decubitum, si copiosus sit, liberat ah absce illa perci dux una. Abstessum per em um euacuaqtiones appellant medici, per decubitum autem,tumores. Ut vero cognoscamus, an hic, aut ille abstestus euacuatio susti. ciens sit,ad Hippocratis. mensaram recurrendum est,qui c5siderat in omni euacuatione conferentiam ex parte morbi , ct tolerantiam ex parte aegrotantis. Conserunt isti furuncii.

ii, quia patiens sine febre, sine siti. sine inappetentia, aut orix

amaritudine manet: leuiter tolerantur, quia nulla inde imbecillitas remanet. Vnum tamen non obiecerunt, quod doctior quispia obiiceret, nemp', nec Vari olas, neq; qui post illas furunculi su purarunt, coctionis notas praecedentes habuisse, propterea nullistarum uacuationum,nec subinde sanitati per eas co. sequutae, fidem habendam esse: quippe ut Galenus admo- .ned Quando aliquis incipit morbus, si quid excernitur,mbri tune

excernitur naturae rationi,sea sunt omnia casus earum, quapr'. ter naturam sunt in corpore dispositionum. Q ιο enim tempore ausi morbumsecuntibus natur grauatu'ades tam era erradi

eas humorum, tunc aliquid ben. euacuari H in possbio ; qui oportet coctionem yrgire subsequi vero discretion/m, &posea euacuasionem. ut bona sit crisiis , Cum igitur neq; ante vario las, neq; post, saerit visa Vrina, quae perfectae coctionis notasPrpeferret, q uid ex materia cruda, di inconcocta, njsipia possumus sperare l. Rcspondete possem, urinas in huius morbi decursu fuisse optimas, quas ego siquando ideam per clarum urinarum, appellam .. Neg/bunt iorsan more solito, & ego more soli rito. ne disputationi via interclia dat ur eis coctionem nunquat si isse insana. quod falsum est , tanquam Verum admittam.

Nunquid quia sanitas sine prςcedentibus signis coctionis ac cessit spernenda est i Assentient dogmate illo Galenico fulciti. Aduer 4n tamen medicinam faciente. , hoc dogma xei m

28쪽

purgatione corpus egean

verum quidem esse, non tamen perpetuae Veritatis : occur Mnt enim multoties aegri, quibus fida superuenit salus, nulla praecedente coctionis nota. Hoc non recipient illi, quos Galenus doctores ex libro appellat, recipit tamen Galenus ipse, dc multo ante Galenum expertissimus Hippocrates, apud quem Metonis historia extat, cui Die quinto de dexteranare a tim prosuxit merussanguis, sudauit, iudicatus est. Aiudicio insomnu erat, delirauit: urins tenues, i ubnigrae, neq; unquam, in huius aegroti historia,coctionis fit mentio, quod

O bieruans Galenus, sic ait, Quod vero in exitu i ius narratio- , rnis ripsit In hoc non erat recidiua ,sed crebro fauguis, etiam λά i. ter. soLI iudicium erupit in eo es dictum, quod ab ἰ urinarum c ita a .aegr. ν. n. e siet itidicatus . Didiciniis autem hoc imo in libro, coctiones ee oritatem iusteν, di certam promittere fauitatem, at cruda, b in . concocta in malos absic us desectere, aut in acrisias, aut labores,

aut interitus, aut diuturnitates, aut recidivas. Atqui cruda ad. bue erant, ct in concocta, non tamen in malos abscesius conuersa i, ostfuerunt . Haec ille, quae prq lenti casui aptare recte possumus: i siquidem materia quidem cruda fuit, non. tamen in malos

abscessus , sed benignos, & sanatu faciles conuersa. Huius Metonis, ut potequi nobis rei maxime necessariet exempluprςbetὶ meminit alibi Galenus idem, inquiens, Verum quid 1. De dii

fur ster opinionem, o quod occurrere non valde Ioleat, ipsi accidit. ficult. reia suinta enim di anguine e naribus e uso, i udore excluso per. Pi ς ,

in tam iudicatus es . Ex his Galeni verbis, aliquis occasionem sumet dicendi, si praeter opinionem hoc accidit, non doctri nam, sed admirationem gignet. Memor tamen sit, hinc nulium faciendi, sed cognoscendi praeceptum accipi. Fateor ego ad faciendum, pretcepta debere esse sumpta ex iis, quaestequenter in usu sunt: ad cognoscendum, aliter res habet; Etenim ut sciamus, possibile elleat j quid, satis est si semel acciderit. Porrho iudicium persectum sine coctione contigit priter opinionem, sed tamen contigit. Vt confundantur ii,

qui impossibile id esse censent Neq, vero hoc semes con tigit, sed pluries, ut agnoscetis, qui Hippocratis historia,

percurret. Nolo in his euoluendis fatigari, Clean actidem , Epid. ramen, qui proximus ante Metonem mihi occurrit, non isti sect 3 tatilebo. Hic post plures sebrium reuersiones octogesina a dita ..

29쪽

ν6 An post Variolas

subsidentia rubra, i quis, perfecte iudicatus est. Num subsi. dentia rubra periect ecoctionis est index inon, immo longitudinem morbi significat, hoci st, materiam adhuc rudem, di tamen cum hac perfecte iudicatus est.

CONCLUSIO.

Excretiones ad cutem, siue per variolas, siue per pullulas secundo pullulantes, ubi p xcessit liqmorrhagia e naribus, i ter repetita, &sudor aliquis, potest etiam non praecedenti-. bus signis coctionis morbum persecte iudicare, quod oste,dit conferentia, & tolerantia,

COROLLARIUM. a. Aph. Cum integra, atq; persecta facta sit iudicatio, Hippocratis

sto. lib. de decreto standum est 1 videlicet, Que iudicantur,qrudieata hum Die sunt interee, neq. mouere, neq; nouare,sue medicamentis,sive aln ς4i- ier irritanis,se inere Si vero neq; integram, neq; perfectam istam iudicationem, morbiq; solutionem, esse admittunt. Oportet, ut unde nam ita colligant, nobis declarent. Respon-. dent, ex relicta gracilitate: quippe a cibo assumpto non reficitur. Ad hoc quoq; respondebo, ut nulla maneat nubes, ς quet veritatis claritatem obscuret.

NUM A GRACILITAIE RECTE CONFICIA

tur argumentum,adprobandam purgationis necestatem.

VTraq; opinio sibi ex gracilitate assumit fundamentum.

Qui purgandi necessitatem negant, extenuatos purgatione laedi, anirmant. Qui purgans pharmacum necessarium esse contendunt, ad gracilitatis causam recurrunt, eam esse existi mantes obstructiones internas, quas duplice coni ctura explorant. Prima, quia credibile est, tertianam,quam ab hinc plures menses est passus, corpus obstructionibus af- fectum reliquisse. Haec tamen coniectura inessicax est qui pe ille, neq; decolor mansit, neq; ambulando defatigabatur, ' non flatibus, aut aliquo hypochondriaco affectu tenebatur.

30쪽

purgatione corpus egeat. a

Blent, querebatur. Pungi se dicebat ab stragulis, neq; omnino libi fanus videbatur. Haec autem mala, etiamsi absit obstructio, adesse possunt. Altera coniectura, quia nunc, cum sit a febre liber, non sitis nutritur, unde colligunt viscerum, venarumq; obstructiones impedi mento esse, ne alimentum per membra distri . c tibuatur. Iccirco recth ab Hippocrate existimant esse dictum,

Siquis a morbo cibum asumens non corroboratur , plure alimen -

o corpus diti lanificatur: quodsi non assumenti cibum, bιe accidat scire oportet,quod indiget euacuatioue . Miror tamen,quod hunc aphorismum, pro secitauerit medicus,qui alios aphorismos solet grece recitare. Unde suspicor quasdam sententias memoriae mandasse, ut appareat hominibus graeci gans, eum nihil minus, quam grςcorum Vocabulorum , prout ad medicam ausculationem pertinent) vim, & energiam in telligat. Duo in hoc aphorismo Vocabula veniunt conside. Ianda, primu a Galeno accipimus: quippe τραφει ad eos refert. Qui appetunt, & comedunt usq; ad satietatem,

quare μῆλαμανειν, dici existimat de iis, qui neq; quod alii e LI,

possunt assumere. Iccirco, iuxta hunc aphorismum, supponendum cstet, corpus illud, de quo agimus, non appetere cibos, ac proinde non refici: quia in appetentia, ut admonet Galenus ibidem ob vitiosos humores contentos aduenit.

Attamen haec hypothesis est falsa: quippe uti prius narravd appetentia eit optima. Sed quoniam poterit iste Galeno

non acquiescere,&forsitan impudenter id facere audcbit, mqui non minore impudentia gloriabatur, se graecum magi-itrum , valde graecanico sermone imbutum , literam o non D 'esse proferendS ita, sed eta, docuisse,quod tamen no est cre . . e

dibile, magistrum illum ignorasse, siquidem lippis , &ton-sbribus patet Reuertor igitur ad susceptum iter.Vis ne aph rismum pr ter Galeni interpretationem tuo modo interpretari , quasi Hippocratis mens sit, siquis a morbo non refici-icitur,signum esse,eum plus,quam satis est cibum sumere Si , ivero cibum, plus,quam satis est,non assumit, purgatione in- . . ius digere 3 Hanc etiam tibi interpretationem admittam: dummodo tu'prius recte cosideres, an patiens cibum,pliariquam satis est, assumat. Video it,&tuq opinionis sequacem, quorum utere; stricte nimis soletis victum aliis aegrotantibus,

SEARCH

MENU NAVIGATION