장음표시 사용
411쪽
PRIvATI. 327 neuter latinitatis offendet violabitq; puritatem; uterque potius , consociata amicabili vinculo voce tuteletes moderationis suavem satis concinnam deprehendet harmoniam. Renim, ut utrumque vocabulum a verbo m deris deducendum,in is negotia moderari proprie perhibetur, qui modum inormam ea expediendi praescribit, vel praescribentis voluntatem exequitur Ita cis demum moderatae defensionis privilegiis fruiturus, quisiqvis Sc limites in defendendo legali praescriptos auctoritate quam accurate observaverit. Po steriora duo vocabula inculpatae uteia prioris sunt restrictiva.vel potius explicativa.Cum
enim non vagana lavalemcunque tutelam
in arduo hoc belli privati juste suscipiendi,
negotio intellectam velint Liatores, ideo diriuenda illa juxta modum legum sanctione praefinitum; i. .si tutelae moderatio accurate servata fuerit, illa irredarguibilis,ut Baldus ad LI. C. unde pi . l. loquitur,vel omni omnino culpa vacua essicitur. Germanorum quoque dialectum solicite scrutaturus, illam non Overa, sed sono tantum a Latinorum elegantiis
discrepare illico reperietDicitur illis moderamen inculpata tutelae cim rechte pilothm e. Videntur Germani ac loquendi formula intrinsecam iustitiae belli privati quidditatem,
412쪽
penitius, quam Latini, expiessisse, dum vel ex sola verborum praedictorum conceptione quam luculentissime constat, illos em Rhatice nervose satis monstratum dedissse,ad defensionem illam, iva belli privati nititur justitia,
praeviam rigorose desiderari necessitatem . Digna notatu verba,quibus Carolus V in o dis crimis. art. o.ususIBoeinen jemans init
III. Verba haec, prout jacent,in concepta sunt, clara satis,& perspicua exquisitius tamen nervum eorum inves igantis primo intuitu haud satisfacere videntur desiderio. Et ideo generalitas eorum specialiori dilucis
diori enodanda explanatione Fateor ingenue, omnes casus ob infinitam circumstantiarum diversitatem, decisionum ditarmium . procreatri , multigeram asstionum hum narum, quas Llator humanus,prudentiae civilis oculis fragilitatis humanae nebulis obductis . praevidere perpetuo neqvit, singularit
413쪽
tem,legum , de iis,quae επὶ το πλ&ςο. i. e. ut plurimum accidunt,conditarum cancellis in-: cludi ac determinari non posse. Ut proinde auxiliatrix Judicis,ceu justi animati,utiAristo . telesF. Eth: c. . loquitur,prudentia,iis casibus emergetitibus ad partes vocanda, qui expensis probe omnium, etiam minimarum , cir- cunistantiarum qualitatibus iententia lata defectu legis mutae ac surdae,uti disierit Domin Soto de . σI. lib. I.q.F. artia suppleat. Eadem dissicultatem xi praesenti obvenire materia eae eo satis dilucescit,quod duo,apparenter diversa, hic concurrantin collidanti imcipia. Ab altera parte publica exigit salus,ne horrendum homicidii crimen relinquatur Impunitum; ab altera vicissim innocentium sanctitas suadet,nec minus expietate ac Republica esse , ut nocens potius dimittatur, quam innocens condemnetur. svum autem modus praedicta principia rite concilian di solitarius sit necessitatis, nullius legis lubjecta rigori,favori hinc dissicile satis, de ca sibus, quibus illum defensionis licentia produxisse,revera censeri possit tale feetre judicum,quale rectae Rationi conforme fui s. IV.Quamvis autem utile semper,&consultum bono publico non sit , ut omnia Iudicis arbitrio determinanda relinquantur,quod iuxta
414쪽
juxta Aristotel. Eth. lib.F. c. 6. qui legem praeesse jubet Deum&leges, ab eoAEV ppe pro- manantes,praeesse jubeat, hominem autenta praeesse jubens , adjungatbestiam saevam, quia libido atque ira eum obliquum agit, etiam virum optimum dum est in potestate; Attamen, cum naturain conditio actionum humanarum ita sit comparata,ut norma illarum certa lege determinari non possit; Ideo optandum quidem nostrum inculpatae ut elae modera men, ceu negotium satis arduum , certis legum civilium cancellis coarctatum esse, vel coarctari posse,iat Iudici decisio casus obvenientis eo facilior,certior, promtior, eveniret: voto interim eventus non respondet. Hinc Paulus ICtus,ut illius limites aliqua liter saltem delinearet, illos in L. f. . . .ad L. PH. ita describit: 'u' , cum aliter se Iurei non esse sunt, damni culpam dederint, innoxii uni Pau-- Iosecius Gordianusini a C ad L. Comet de
Sicar eos depingit. 'Aovi Grisorem vel
quemcuns alium in dubio vitae disicrin ire consi- tutis occiderit nullam ob id c um calumn iam meruere debet somnium autem optime in ante citata Caroli V. constitutione moderatio
nostra videtur descripta Sed vero, quid illa , ab omnibus aliis seipsum tuendi modis prae clusio importat, aut quando illa praecis obtinet t
415쪽
da omnino sacratissimi Imperatoris, ceu prurdentissimi Tagacissimi alatoris intentio, dummodo in fallibilis circumstanstiarum v rietas salutiferum illius effectum in particulari penumero non impediret suspendere tave casu. Quod si igitur nostri moderaminis conditio non admittit, ut illud a potestate civili certa regula dc siniri,aut ita delineari que .at,ut quibuivis casibus contingentibus quam
conmmode applicari possit rideo primariae quasi partes in negotio hoc rite dijudicando
Iudicis aeci ac prudenter judicantis reservandae arbitrio. V. Interea, non ces trunt ICti, omnem movere lapidem,& in id omni ope contenderere, ut quantum id fieri commode potuit ac licuit, terminos in bello privato quam rigo- rose observandos describerent. Neque tamen uniformis illorum est efformatio istut effectu conveniant omnes Matth Berlich. prae L conclus'. . concL II. prolixe satis in
determinandis nostri negotii limitibus solici, tus est. n. Joh. Otto Tabor armam D n.
ri modo inchidit,illudque iterum vel ratio . ne initii, ut ostensio defensione in continenti repeb
416쪽
repellatur,velaatione finis&durationis con- siderat, ut scilicet cessante offensione cesscteta, etia defe*sio; hunc aute,partim in personarii qualitate, partim armoru aequalitate quaerit. Pleriq; tandem Interpretes, quibus curae hactenus , de nos ra quaedam compilare
materia , tres ponunt terminos, modum,tempus lausam. In duobus posterioribus e plicandis ad unum fere omnes, quantum mi hiconstat,consentiunt, prioris autem, modi nimirum, non uniformis est interpretatio. V. Henric Boceri de heli. rdueli lib.a. c. Io. n. H. Ego compendiose generale moderaminis in culpat e tutelae delineationem injusta offensionis defensionis proportione ponendam censeo. Fovisse hanc ipsam jamdudum Baldum ad L .n unde vi ex eo apparet,quod1mOderatam defensionem es se, non plura facere 'Vam perteat, asseruerit. Succinit FranCi- schinus Curi ad O. δε- n. M. moderationem nil aliud esse quam aequalitatem , notans. Nec abludit adeo artolus ad . LI. ita disserens: Et ideo dico , quod peritas est sugpia tum dicitur moderata defensio , panis aliter nonpotes evadibo sic aequalis defensio- is, cum nonpotest evadi, in tu recipias ossen- Anem. At enim vero ut praedictae propor
417쪽
i tionis naturam eo dilucidiorem reddam, , quo clarius ea ex casu obveniente dignosci possit,pro viribus efficiam, pl*cet ante omnia ordinem inter offensionem & defensionem observandum scrutinio subjicere. Us. Illum igitur quod attinet, vel ipsam vocem belli satis importare reor, duos perpetuo actus illa conjunctim contineri , offensionem videlicet, defensionem, adeo , ut defensio absque offensione ne concipi quidem aut fingi possit. Utitur Florentinus in L 3 eLctra vocepropulsare non datur autem proinpulsatio,nisi adsit, quod propulsetur. Quid enim aliud est propulsare,quam procul pellere, arcere, avertere. Cum itaq; ut , quod
arceatur, adsit , si defensioni locus concedendus,praecise desideretur, patescit ex eo satis, defensionem, in morali qualitate spectata ab offensione injusta pender mutua, arcta satis relatione inter offensionis & defensionis actum interveniente Sicut itaq; relata se maliter&secundum esse suum respectivum natura sent simul unum alterius mutua existit causa; ita defensio rite ordinata offensionem preterequirit,& haec vicissim,ut illa obtineat,efficit Certe, eo ipse, quo vim vi repellere lieere respondet tam Florentinus in Q.defaeZqν Οὐ- in D.S,V.et e ciuit arm omne vita
418쪽
vim repulsu expediendam , antecedaneam suppon ut violentia Quotiescunq; igitur nulla praesto offensi nec defensioni via aperienda; n In secus,ac denegata matre deneganda etiam filia. Caeteroquin, laesio sine praevia Lfensione facta, non defensionis ure, sed vim dichae aut offensionis injuria patrata censenda.
VII. Ex quibus spontaneo fuit motu,
peccare non modo, nec ordinarium homicidii par nam effugere Sempronium e.c. Cajum, ex iracundi calore occidentem, Maevium autem interficere intendentem sed Ἐajum iuxta superius dicta invasorem usta nec antevertere posse ' Cum quidem Cajus homi cidam nequicquam ante offenderit, ideo caedes faeta actibus justae& favorabilis defensionis temere non est assignanda. Deficit sane eo casu mutua illa inter offensionem relatio cujus vigore injusta offenso causa constituitur justae defensionis, lice versa, non secus ac mater filiae. Estitaq; manet Sempronius honricida nec ordinario horrendi istius delicti retexandus supplicio. Descendit ex dietistion difformis casus factive decidendi species. N mirum contingere quam saepissime, ut tertius bona intentione aggressorem invasum conciliandi gratia se interponat, tempora
419쪽
&mores satis testantur.Quid laque, si alter sive offendendo, sive defendendo adversarium petere intendens occidat Mediatorem plane insontem cel. f. accedentem Z posset prima fronte videri, eundem excuusandum omnino,nec ulli panae subjiciendiim esse,quod
intentio&propositum mediatorem occlidendi hic plane deficiat, cujus tamen ratio in delictis ante omnia omnino attendenda. JCtorum maxime Romanorum responsa soli citius ponderanti laaec sententia eo facilius arri dere posset Eum, qui cum servo suo pugnil ducere volebat, Titium in proximo stantem percutiebat, injuriarum non teneri, respondet paulus ita l. s. r. de injur. Cui succi.nere videtur Marcianus in LII pen. Un. .depaen. Nec ulla certe alia decisionis ratio clari hic commode poterit qua defectus propositi&voluntatis in occidente. Cum igitur e dem ratio in nostro obtineat casu,nullus non
concludet, praedictam JCtorum dispositione
etiam locum haberes excusandum scilicet eum quisqvis mediatorem contra suam voluntatem cintentionem interfecerit.Sed- vero eo nondum delapsi Interpretes,ut sim modi occisoris defensionem adeo susceperint, puniendum potius eundem , unanimiter statuerint,circa modum saltum quantitatem
420쪽
tatem paenae hactenus variantes. aenam homicidii ordinariam hoc casu cessaro, arbi- 'trariam pro ratione circumstantiarum obtinere statuunt Iacob-Menoch de arbitr. Judostar' ib. .cent. . casia . . . separancise Ripa ad ult C de revoc donat. p. Nausim Francischin Curtius Ie . n.7o.alis piam. Verum, ordinariam homicidii par- nam incurrere mediatorem praedicto casu occidentem certo ad eruerim nisi forte hic terminos defensionis etiam resipei tu Mediatoris, bona fide intervenientes, accurate aliqualiter Uervaverit; quo respectu ipse , ceu rei licitae operam navan vel plane non,vel ratione circumstantiarum leviter saltem puniendus. Iul Gaar.sentent. lib.F. f. homicidis i. 3L Reinh. Bach ov. ad Treuit vocis di*.Ia rh.Alit. Matth Berlich.prae' concis . . concLIO. n.IL Carpa pr. cr .sta θ' ast. n. . Communi tamen huic Doetorum sententiae expresse videtur refragari Paulus in l. s. g. g. r. ad L. dum eum,qui defendendi sui causa sapidem in adversarium mittere intendena praetereuntem percussit, L. Aquilia teneri respon det Ast enim, jamdudum huic legi satisffecit Bachov. d. l. eam de casu non observati
legitime in aciendo lapidem in adversarium remotiorem moderaminis accipiens. Quod