장음표시 사용
41쪽
2 cap. I. art. I. Demonstratur Libertinis runt Serpit haec dira contagio, non tantum inter humiles casas ignarae plebis, sed Vol maxime homines in speciem politos, mpulique duces in ipse Principum aulas pedetentim ii vadit et ubi a multis Deus vix colitur, nisi pum uratus cura omnis in Curia versatur multae statu publico , nulla de privata salute cogi-
ratio. Fortuna tantum litare , viros principes ut Semideos colere in ab aliis coli , plurimis summa, aut unica Religio est.Ηominibus sic anfectis, ut sopor ille lethargicus excutiatur, ante omnia necesse est, ut viva summi Numinis , aeternique judicii cognitione percellantur. Habenda igitur in promptu argumenta , quibus erres creatas ad agnitionem Creatoris , dc per ensuum cxperimenta ad rerum a sensu remorarum fidem,amoremque traducantur AEustra enim hos l. atholicos reddere contendes , nisi prius veri nominis Christiani eficiantur. Quino experientia docet , quoscunque cctarios imo Sc Catholicos in fide languidiores , ex haCvivaci silpremi Numinis , rerumque aeternarum demonstratione , ad verae cligionis investi
fandae desiderium , firmamque in suscepta fideonstantiam vehementer incitari.
42쪽
Rationes ex rebus creati ad oratoris Idem , Oculium convincentes. Ico Primo , Exserie , dependentia reatur Πυcodigitur neecssaria Dei exissentia , O Roligio illi
Quia sicut mihi manifestum est meipsum, qui
aliquando non eram , in hac rerum natura nunc existere, Vivere,operari ita mihi certo innotescit existere aliquam Causam primamini prcmam,cui ego quod sim,aut Vivam acceptum refcrre debeo. Non cnim potuit haec qua consto Corporis moles , nullo procreante, repente ex nihilo prosilire multo minus ego primus illius artifex elle potui,ac meipsum e spatiis imaginariis in hoc orbis theatrum inducere : sic enim cxistere deberem antequam existerem dc creare antequam essem creatus quod fieri penitus, aut intelligi nequit Neque possum existendi ex ordium ab alia causa v. g. a meo parente derivare, nisi ille pari modo suam originem ab alio hauserit, hic ab alio , perpetua serie progrediendo donec tandem aeveniatur ad causam primam necessariam , a quain primus hominum parens, ego,&Omnes creaturae principium aliquod existendi acceperunt. Frustra autem , ne ad Causam primam deveniatur, finget Atheus seriem infestutam caus A 1 um
43쪽
Cap. I. art. I. Demon utur Libertinis rum a se mutuo dependentium,in qua nihil priamum,aut supremum reperiatur.Nam contra,aut
rem obscuram claro exemplo expediam. Tame si in Catena ferrea ex alto protens concipias seriem infinitam annulorum se mutuo susten tantium , necessariis tamen vel intra , Vel extra piam seriem dabitur aliquid a nullo sustentante dependens, quo annulorum Omnium gravitas sustentari debeat , cum nullus in tota catena annulus possit seipsum sustentare. Sic etsi admitteretur possibilis series causarum infinita , ne tessario tamen si non intra , saltem extra illam seriem existet causa aliqua prima , ac suprema, a qua sic procedunt ac procreantur universa ut ipsi per se existens , a nullo debeat originis fuae primordia derivare. Unde sequitur me huic supremo rerum omni vim Conditori , ac meo prima:Volarenti, ipso creationis jure , sinceram fidem , cultumque debere . ac proinde si hunc praestare omittam debito supplicio ejus arbitrio plectendum esse. 2. Neque tibi in mentem Veniat, totam h jus Universi machinam, sine alio principio mole tantum sua ab aeterno substitisse , nec nisii ex varia corpusculorum mixtura , motu , ymmetrix, novas rerum species componi potius quam ab aliqua causa produci. Apage inane si mentum. Si enim Mundus hic deis longaevus foret , 1tis sane etatis haberet , ut ipso pro se loqueretur, c illius aeternae', ac Venerandae antiquitatis testimonium aliquod exhiberet. Iam Vcris , si omnes mundi Annales consulamus, sic inter se consentiunt universi, ut ultra sex millia
annorum,nulla anteriorum temporum mentio
reperiatur. Quin potius iovas artes,in scienditias rac regione priscis saeculis incompertas ,
44쪽
non ita pridem inventas esse Annalium monumenta consignant, & nostra etiamnum et aestatur. Quod si ante haec tempora , infinita fe-culorum millia effluxissent, quo pacto immensa illa annorum aeternorum retroacta series artibus his excogitandis,aut regionibus in velai dis non suffecisset Neque dicas, has artes , aut anteriorum saeculorum memoriam intercidisse ex aliqua priocorum hominum incuria , quasi praetermiserint illi priorum temporum gesta ac monumenta posteritati consecrare . Mirandum sane foret, in
re tanta,tam publica, tam naturae consentanea,
commune illud. plusquam Pythagoricum totius orbis silentium. Nihil enim hominibus magis jucundum in a natura insitum esse latet quam sua majorumque suorum decora,mon mentis perpetuo duraturis, toti posteritati celebranda transmittere. Idque nimis manifestum est ex singularum Gentium annalibus antiquissimis,& Virorum illustrium praetiaris facinoribus, non tantum in scriptis historiis, sed etiam in 1-Vis marmoribus , ac mausolaeis omni studio ab oblivione vindicatis. Quod si ante praeteritorum temporum memoriam ultimam , per in mensi temporis durationem, cum mundo homunes extitissent,illos quoque idem ardori, eadem antiquitatis explorandae cupido rapuisset. De his vero ultra primum Adami adivum flent omnium gentium historiae, omnia priorum feculorum monumenta conticestunt. Neque potest, contra aete*nam mundi durationem in1bnare clarius testimonium , quam altillimum istud totius aeternitatis silentium. 3. Frustra autem , ut hujus argumenti vim
cludas, cum Machiavelli asseclis, confugies ad Ala ingen
45쪽
c et clanmmis iratur Liberimis
ingentes aquarum eluvidnes,in varia orbis i Cendia,quibus pretenda omnia prioris aevi Venim commenta,cum nulla fige, aut historia fulciantur , ad fabulas Z chimaeras facile relega
Sed age , ut remifessin urgeamo , quaero , Ex his eluvionibus d incendiis , aut hominum aliqui, aut nulli superfuerunt Ii aliqui , pote xant illi rerum praeteritarum memoriam in posteris conservare .Si nulli, dic ouae , quo modo ad c , nullo qui referret stiperuit , harum et vionum notitia pervξnit in non vides bellumi suid esse , commentum omni teste ac praesidio orbatum auo igitur testimonio machinae istius aeternae tota moles incumbit. Faciamus porro tecum, per hujusmodi eluviones in orbis unia versi conflagrationes,omne genus hominum a
sumptum aliquando fuisses, nullo superstite qui
anterioris aetatis notitiam propagaret. Sed hoc admita, ulterius inquiro , quo paci mpo tuerint homines aliqui post communem interitum, sine parente , sine conditores, in hoc orbe te rarum denuo comparere λ Vis ut more Deucalionis novum genus hominum ex saxis reparatum, aut potius ex orbe lunari delapsum credamus 3 Minime, inquis, sed ex commixtione, elementorum,ac calore solis,instar lirium aula narum , novi iterum homines e turra prosiliere.
Si hoc generis nostri probrum , potius quam
Deum illius authorum admittere non reformidem Dic quaeso,Cur nonin hoc tempore reperiantur homines aliqui terrigenae, more ranarum aut murium in campis, aut paludibus , ex eadem corpustulorum mixtura proseminati
Adest non minor quam olim innuxus solis ac sy-derum
46쪽
Renim , praesto est cadem natura ac symmetria Corporum sublunariunt: haec omnia modis innmineris assidno muccntur agitantur meque tamen hactenus unum nobis ruasculum , aut embrionem in orbe univcrse , extra atheorum cerebrum , protulisse memorantur. En quo tandem evanescant dementes impiorum cogitationes t Quantumvis illi oblivione aeterna omnia involvant, dc hominum genus ad Ianarum aut pulicto sortem abjiciant,& mum. dum ipsum flammis 3 undis poene Vertant,ne sesquidem supremum univcrsi Conditorem es&-'ciunt. Cum igitur hactenus ostensum sit, nec mundum , nec homines ab aeterno extitisses neque
potuisse in tempore a seipsis, nec ab alio principio in infinitum procreari,manifeste conncitur, a prima rerum omnium causa ac conditore ora glais suae primordia obtinere , cui proinde Encela fides, acReligio debeatur.
Dico Seeundo, Ex ipsa Hominis conscientia is
mum ceteraru=n Ordine perfecti vim , supremi Noderatoris propidemia timωbu actiam aicdenda elucesiit. 4. primo quidem hanc supremim g
avnis agnitionem intimis hominum pectoribus ab ipsa natura instulptam esse deprehendimus, ex stimulis Conis ientia, sive tacita formidine, qaa,admissis gravi flagitio .gatomicidio, homines etiam ethnici concutiuntur, quant vis illud in vasta solitudine, absque omni arba
47쪽
tro aut teste patratum fuerit.Quaero enim qtiem potest ille homicida violat legis vindicem for imidare Non primo seipsiam , nullum enim a seipso suppliciust pertimescit. Non alium ominem , qui crimen testetur,aut puniat certus enim est , nullum mortalium sceleris sui conscium fuisse in tamen tacitus illum tremor,& licitus pavor exagitat Deum igitur ubique prae-1entem, Deum omnia etiam occulta inspectantem trepidando metuit rac metuendo agnoΩcit , ad quem nempe, ut authorem naturae pertinet, violatam naturae legem in praesentiri aut futuro seculo Vindicare.
Hinc igitur agnosco me in ipso mentis meretribunal adeo vivum circumferre supremi Numinis testimonium I ut si debitam illi fidem
obsequium non exhibeam , non tantum Deum Iudicem, sed etiam meam conscientiam habendi debeam contra me vindice , testem , accu
s. Secundo Si transsero oculos a meipso in hunc Orbem aspectabilem occurrit imprimis haec , in qua consisto aerrae in aris ingens machina,in medio Aere , nullo sustentante, librata. Hinc ascendo ad amplissimum globana Lunae 3 Solis, qui constanti tot seculorum cur si orbem ubiversum iIluminat Pergo hinc ulterius ad reliquas Stellas, multitudine innini rabiles , splendore eximias, miroin immutabili ordine in firmamento collocatas. Considero denique ipsius Firmamenti amplitudine immensam , di motum praecipitem tot tamen millibus annorum , absqtie errore minimo in suo cursu ac tramite per11stentem. Horum singula si cum Astrologi penitius contemplemuta conroctiemus ima nitudinem'
48쪽
Solis plusquam centies c quadragies totius
Terrae globum superare. Terrae autem totius ambitus prope ad viginti duo leucarum millia porrigitur Stellas in frmamento nocte Terena conspicuas quis poterit numerando recensere, quae ad constellationes mille viginti dura red Cuntur Et tamen inter has , plures stellae quae dicuntur primae magnitudinis , totam Terram plusquam quadragies excedunt. Distantiam autem immensam Fixarum a Terra inde conjicies, quod ipse sol multo nobis vicinior,distet ultra quatuor milliones milliarium I una vero ultra septuagies mille milliaria Belgica MoVentur autem Astra Firmamenti lingnia Velocitate tam stupenda , ut singulis horis multos leuca Tum milliones conficiant , cum desipse Sol in circuitu multo inferiori , non minus quam millionem leucarum in horas singula decurrat. Quae omnia ad ampliorem longe numerum C. tendi censet Ricciolus , dc ex parte G. Hesius aliique viri accuratissimi. Nunc inquiro , a quo tandem possunt existere,& ordinari haec, quae recensui universa Non eo pertingit Hominis industri, quae vel in unius familiae gubernatione mitum quantum desurdat: nec opus est Angelica virtut1sec intcllige tiae , angustis nempe spatiis , ac limitibus cimeumstriptae. Non igitur existunt illa nisi a supremo in perse stillii mentis Artifice , qui singula cum nondum essent , ex nihilo produxit, produ sta inter se aptissimo ordine disposuit, citc disposita in eodem tenore ad hunc usque diem continet, ac conservat. Non enim potuit ingens illa retam machina per e , absque supremae cause adminiculo , ex nihilo emer re,
ut in Ula ostendi multoque minus absque ius - , dem
49쪽
I Cap. i. Demonstratur Libertinisdem dispositione ac consilio hi eam , quam descripsi,formam ordinemque fortuito Consa gere. Ut si in vasta solitudine occurreret Palatium amplissimum, optimo singularum par tium ordine constitutum , nemo st hominum, qui illico non agnosceret, talem fabriuam non cassi fortuito , sed ab artifice mentea ratione predito in talem ordinem formamque coaluisse. Eodem modo ulterius investigandum , quonam moderante dirigatur Motus solis perpetuus in suo accessii recesses, ad certos fines issis rerum sublunariam , ut Ver hyemi, Veri aestas, aestati autumnus,ordine ac lege numquam aberrante succedat 3 Non possunt sane haec omnia ab alio principio promanarc,quam a supremo
ac sapientissimo rerum omnium oderatore cui curae4st tam vario selis motu , ac temporum alternationes, hominum stentis, resque a teras ab interiri conservare Sol enim , cum sit mentis rationis expers , nequcacrum sublunarium exigentias intelligere , neque cursumsimm certa lege ad eorum risum , utilitatemquasse stere,aut ordinare potest Cernimus enim,
To , nec CImbam unam , utpote ratione carentem , absque nauclero , nec currum unicum
absque auriga , ad destinatum locum motu se proprio , consilioque dirigere. Multo minus
potuit tam variis, tam diuturnus solis,syderumque motus, sine supremo moderatore , per sex millia annorum , ad fines adeo admirandos caeco impetu inflecti, nullo consilio dirigi, nηlla provicientia gubernari.Inops ipse est mentis'tu haec sine mente persectissimafieri posse arbitra
Qui ergo creaturas etiam irrationales ad fines
suus tam accurate dirigit , quomodo patietur
50쪽
hominem ratione proeditum , ab ultimo sitori ne , qui est ipse Dens , impune recedere 4 ab ejus fide, obedientia sponte aberrares a
Dieo Tertid Spiritus a corpore sensu siparitic
as ct Miraculatim naιura exuperantia , ad
divina Potentia notitiam , cultumque manifestὸ
adducunt. 6. Rimo quidem , Extra creaturas in hoc mundo aspectabiles occurrunt etiam Di ritus invisibiles a materia , sensuque separati ut sunt Angeli , ac Doemonem, qui in obesiis hominum corporibus sese produnt per operationcs admirandas, quae a nullo hominum possunt cxerceri. Nihil enim certius est, quam dari artem Magicam, &occulta cum daemonibus pacta αCommercia , ex quibus cogimur admittere Spiritus corporis experte , maxima agilitate itintelligentia , ac potentia praeditos , qua producuntur effectus qui omnem potestatem naturae visibilis longissime transcendunt.Sicut ergo inficiari non possumus existere hos Spiritus , qui sub a*ectum non cadunt , a rebus corporei se paratos cita necesse est agnoscere Spiritum alia quem supremum, ac potentissimum, qui occulta
Virtute coetera omnia moderatur , quem
Deum Vocamus , etsi illum nec visu, nec alio sensu percipiamuS. Secundo , supremi Numinis Majestatem nobis produnt nnumera omni aevo iracula, quae Cum omnes naturi vires excedant,a selo Deo ea