장음표시 사용
21쪽
Statuimus ut juxta decretum domini papo do usuris nuper in Romana euria promulgatum, questiones usurariorum, quo ad curiam nostram adduci suerint, in eadem definiantur et terminentur.
Usurariorum nequitiam, qui non tam utuntur pecuniis, sed ut loquamur proprius, abutuntur, sanctorum Patrum sententiis condemnatam, persequi disponentes, imperialis celsitudinis motum, quem nos etiam pro arbitrio celesti suscepimus, divino conjungimus ultioni hujusmodi nostro constitutionis edicto omnibus regni nostri fidelibus et quibuslibet aliis in regno morantibus, etiam si extra regnum fuerint oriundi, firmiter inhibemus, ut nullus in posterum pecunias suas per so vel per alios mutuo sub magnis usuris vel minimis daro senori audeat publico vel occulte. Et ut ipsorum audacia, qui suo salutis immemores et edicti nostri extiterint emerarii contemplores, nulla non maneat, presenti lege sancimus ut quicunque amodo onerator in regno inventus suerit, omnium bonorum suorum tam mobilium quam stabilium publicatione damnetur. Omnibus etiam regni nostri fidelibus concedimus liberam potestatem usurariorum nequitiam in publicum deserendi, nec a delatione propterea aliquis repellatur, quod damnum proprium, vel suorum, Vel suam injuriam minime persequatur; sed crimen istud presenti lege sit
a In graeeo : Περὶ του δικαστηρίου τοῦ τ tσ v. sb L graecora Lla' miris τυκtam . si In plerisque editionibus et ap. Carcani re Rosterius Correximus tamen ex edit Venet. et ex eodie Paris. Λlluditur enim tempori quo regnante Aloxandro III duo habita sunt concilia ubi usurariorum res male so nimium gessit Do Guillelmo autem hujus nominis secundo agitur.
22쪽
publicum, ita quod omnibus, qui in actionibus et in criminibus publicis admittuntur usurarios accusandi licentia tribuatur a) Λ nexu tamen presentis constitutionis nostre judeos tantum excipimus, in quibus non potest argui senus illicitum b), nec divina lege prohibilum, quos constat non osse sub lege a beatissimis patribus instituta, quos etiam auctoritate nostro licenti improbum senus nolumus exercere; sed molam ipsis imponimus, quam eis non licebit transgredi, videlicet ut pro decem unciis per circulum anni integri unam ipsis tantummodo lucrari liceat
pro usuris; quicquid autem ultra acceperint, in nonum curio nostro coinponant, nec ex abus licentio quam eisdem propter necessitatem hominum coacti relinquimus, commodum ultra licitum consequantur.
Quanto ceteris terro principibus munifica dextera Salvatoris in lemporalibus nos prefecit, tanto saltem uris naturalis id instinctu ad antidora strictius obligamur cum etiam veritale dicento, ab eo cui amplius creditur, amplius exigatur. Quod in nostre montis intrinsecus meditatione sollicita revolventes, et illud etiam attendentes quod solutio decimarum, quarum debitum ex utriusque tabulis Testamenti confirmatur, tanto in oculis Domini pretiosior redditur, quanto decimalis oblatio de bonis hominum, velut electum quoddam et spiritualo peculium a Domino reputatur, ossicialibus nostris universis et singulis presentis legis auctoritate mandamus, ut decimas integro, prout regis Guillelmi tempore consobrini et predecessoris nostri, ab antecessoribus ossicialibus et ba-
e Perperam seriptor graeeus legit salute, dum vertatis σωτηρxta. H Naturalis deest in graeco.
23쪽
I 2 Co XSTiTLTIO ESjulis exsoluto suerunt, locorum prolatis exsolvero absque omni dissicultate procurent Nos enim, qui favonio Domino, inter homines sumus in preeminenti culmino constituti, quantum sine injuria nostrorum galium possumus tolerare, ecclesiarum jura et presertim earum quo in regno consistunt, et quas sub protectione nostra recepimus et habemus, in nullo diminuere volumus, sed augero Subjectis nostris etiam indicimus, ut decimas, quas de laudis et bonis suis antecessores eorum predicti regis Guillelmi tempor prestiterunt, venerabilibus locis, quibus decimo ipso debentur, cum integritate persolvant.
De euilupaeis, et generali pace in regno serranda a).
Pacis cultum, qui a justitia et a quo justitia abesse non potest bin, per
universas et singulas partes regni nostri precipimus observari ut nullus auctoritate propria do injuriis et excessibus dudum lactis, vel faciendis, in posterum se debeat vindicaro se , nec prosalias seu represalias sacere, vel guerram in regno movere; sed coram magistro justitiario et
e Sensum perperam graeeus mutare videtur, dum illud in posterum verbosariendis
adnectat, ut sequitur ,et' rmi σα-- et miρελθόvet xxi atri σωλ- ε,ῖς - ἔμπρωοιvravη-vωv, π ἐαυτοι διεκδαησι λαμ tutis ammi. Ex diversis chartis a Gregorio laudatis Consider sopraesistoria di Siet ι. , lib. I, cap. IV, not.2 constat decimas praelatis ecclesiarum de redditibus veterum tabellarum et jurium curiae, Ricut sub Normannis mos erat, exsolvi consuevisse de redditibus vero novirum statutorum a Friderico secundo impositorum nunquam pereeptas fuisse a Ecclesia Agrigentina semper eon suevit percipere et habere docimas omnium regalium proventuum terro Agrigenti et aliarum terrarum totius in diocesis preterquam regalium proventuum de novo Sinui rumper quondam imperatorem Fredericum videlicet undaci, intere, angetae, salis et serri, barderio, eambii et Obelle ioculatorio inter Iudeos a Chart ann. 4 266, ibidem.
24쪽
REGX SICILIAE. 3justitiariis regionum, vel locorum camerariis, vel baiulis, et dominis, prout ad unumquemque eorum causo cognitio pertinet, auSam Suam ordino judicario a)J prosequatur. Ceterum si contingerit alicui violentis injuriis provocato, ob tutelam sui corporis seu rerum Suarum, defensionem necessario adhibere, ipsam eidem in continenti, prius scilicet quam divertat ad alios actus vel extraneos, non vetamus, cum moderatione tamen inculpate tu leto ita videlicet, ut similibus et qualibus armis se defendero valeat, quibus et qualibus extitit impugnatusci ita ut si armis molutis impugnatus fuerit, liceat et armis motulis se defendere. Si sin armis molutis, vel quibuslibet armis adversarius suus eum impugnaverit, eodem impugnationis genere se defendat dum tamen in
continenti hoc faciatib)l, ut est dictum. TITULUS IX. Ic 3 ). De his qui in regno guerram moverint, et de presaliis puniendis e).
Comes, baro, miles, seu quicunque alius, qui publice uerram in regno moverit, confiscalis bonis suis omnibus, capite puniatur. Qui autem pro- salias seu represalias socerit, medietatis bonorum suorum omnium proscriptione H damnetur. TITULUS X. I 2). De illisua portatione armorum et pena percutientium eum eisJ.
Intentionis nostro salubro propositum non tam circa punienda maleficia commissa versatur, quam ut in committendis eisdem via et materia
a Ilare desunt in graeeo et ex notis in textum irrepsisse videntur. Misaee omnino desunt in graeco nec novi quidpiam asserunt. e In graecora Περὶ κοα etto, καὶ ξαρο--n civ d Vox omnino eonvenit graeco risuisti, scit publicaι. .
25쪽
procludatur. Quia igitur tam violentiis quam homicidiis ipsis armorum interdum prohibitorum portatio causam prestat, occurrero polius oligentes in tempore, quam post exitum vindicare, presenti lege omnibus regni nostri fidelibus inhibemus ut nullus arma moluta et prohibita, cultellos cum punctis scilicet, et enses, lanceas, pancerias, Scula vel loricas, clavas ferreas etiam, et alia omnia, que nocendi magis causa quam alterius cujuseumque liciti operis gratia sunt parata αὶ secum deserre presumat Curialibus autem et servientibus eorum, quousque nobiseum in curia commorantur, vel domum aut domo redount, vel pro nostris servitiis transmittuntur, arma predicta prohibila aliis deserro permi timus A tenore etiam presentis sanctionis eximimus milites et filios militum et burgenses, quibus enses deserro, cum ipsos extra loca que inhabitant pro agendis suis byequitar contigerit, minimo prohibemus il tamen ut cum ad predicta loca roversi suerint, vel alicubi hospitentur, enses ipsos incontinenti deponant. Quisquis autem post hec prohibita arma dotulori si quidem comes suerit, quinquo uncias si baro, quatuor si miles simplox, tres; si burgensis, duas si rusticus su rit, unam unciam fisco nostro componat. Quam penam si egente propter inopiam sorte deludant, publicis operibus deputentur ad tempus; quo omnia per magistrum justitiarium et justiliarios e debito executioni tradantur.
Bo intrantium regnum, ut arma in regno deponan H.
Homines extra regnum postquam regnum intraverint, arma prohibita nullatenus deserro permittimus Que si scienter detulerint, pene, quam
a Gracte magis praeesse suam ad inserviendum eorporalibus nee laltibus Dela
η Pro agendis tuis deest in graeco. H Ap. Sugan et Undebr. simpliciter: per magistro Daιisiarios, sed minus recte. Q In graeeo te venientibus in regnum et armaserentibus. In eodlee 4624 Γι advenae per regnum arma prohibita non deferant. In eod. 4625 deest Ue titulus.
26쪽
REGM SICILIAE. 5 contra delatores armorum, qui in regno morantur, edidimus, ubjac hunt. Et ut ignorantiam simulare non possint, statim per ossiciales nos-iros, cum regnum intraverint, ipsis volumus hoc exponici ut pancerias et loricas indutas non deserant a Lot ut postquam ad loca destinata pervenerint, omnia omnino arma deponant dum tamen intra civitates et villas manserint, cultellos et enses etiam portare non possint.
De pena ejus, qui contra aliquem tantum arma mimaeerim b).
Asperitatem veterum legum, quo constringentes gladios et extrahentes o perculiuntes cum eis indubitanter occidendi animum habuisse presu-rnunt, interpretation imperialis mansuetudinis lenientes, presenti ego in perpetuum Deo propitio valitura sancimus ut si quis arma prohibita contra aliquem extraxerit, nec ipsum ossenderit, duplicatam penam quam Secundum personarum conditionem super portatione armorum edidimus, nostre curio so compositurum agnoseat. Nec indigne duplicatam penam in casu presenti delator armorum sustinere debebit, utpote qui armis a nemine provocatus, extrahendo ipsa in ossensionem alterius H, malivolum suo intentionis propositum publicavit quod ante per solam delationem eorum necessario defensionis objectu, dum alicujus insultum timere so diceret, forsitan poterat colorare.
De pereussione illicita cum armis l .
Si quis aliquem cum armis prohibitis supradiclis percusserit, ita quod
a Satis haud liquet quid sibi velit illux loricas indutas non deseranι Clarius saltem in graee r ut et ab ipsis latas loricas deponanι postquam autemJ ad loea ete. ι In graeco me eaetrahentibus arma eontra aliquem. H Ab utpote usque ad sensionem deest omnino In eodie graeco. Unde sententia laede truneatur. In graeeo et De poena per sientium aliquem eum armis.
27쪽
l co XSTITLTIO XES percussus ex percussione ipsa minimo moriatur percussor manum, cum qua percussit, amittat s). Equum est enim in ea parto corporis plecti maleficum, qua legis et imperii veneratione contempta, maleficium perpetraVit.
Terminum vile hominum a divina nobis providentia commissorum o . quantum possibile sit, illius tantummodo judicio reservantes, qui hominem condidit et redemit, imperialis indignationis aculeis persequi pro firmo disponimus homicidas sanctionis presentis edicto inviolabiliter statuentes ut quicumque alium prolectionis augusto defensione securum fuerit aggressus, et in aggressu ipso eumdem probabitur occidisse; miles, vel in superiori gradu positus, ultoro gladio, ponam sustineat capitalem; in seriores surca Suspensi, ultimo supplicio subjugentur l.
Qui tamen aggressorem vel latronem in dubio vito discrimino constitutus, vel nocturnum larem cum clamoro, quem aliter comprehendere non valebat, occiderit, juxta divorum parentum nostrorum Statuta, propterea nullam calumniam sustinero debebit. Insans etiam et furiosus, si sine malignitato animi hominem occiderint, non tonentur, quia alterum innocentia consilii, alterum infelicitas casus excusat M.
a In cod. 4624 de pena pereulientis et eridentis; quod graeco respondeti bi Graeeus habet aliud et quidem nostra sententia melius: 'HAορ αὐτης αvθρωπLης γῆς παρα ῆς θείας πρωοιας uriri 'utritu filiiv. H Quae sequuntur aliam in graeco faelunt eonstitutionem sub alta rubrlea, scilicet: De oecidente latronem uelfurem e de infante ae furioso. M une locum in variis editionibus varium ad fidem graeel eodleis expileamus. Exempli causa, videndum quia narret Matino di Giovenario Diumali, D 3ι do
uauli Grilis Neapolitano milite qui capitaneum quemdam saracenum usque ad sanguem Percusserati ea re Mansredij commanda tho lasse lagitata la mano a messor araeo o
28쪽
ra eastellani mutant servientes armatos pro euria a).
Castellanis et servientibus castrorum nostrorum, cum a magistris justitiariis et justitiario b aut aliis ossicialibus nostro curi extiterint requisiti pro negotiis aliquibus, quo ex mandato culminis nostri, aut auctoritate imperiali vel jurisdictionis eorum ipsis ossicialibus nostris incumbunt, extra castra permittimus arma deserre. Alias tam ipsos quam alios subjacero disponimus nostre prohibitionis edicto, ut absque peciali mandato celsitudinis nostro vel licentia, nullus fidelium nostrorum arma prohibita deserre presumat.
TITULUS XVI. I 39 . 'Be defensis imponendis et quis eas imponere possi se .
Iuris gentium induxit auctoritas et naturalis hec ratio non abhorret, ut intola cuilibet sui corporis permillatur. Quia tamen sepo contingit aggressoris in tantum supereminere potentiam, ut etsi oppresso de jure se defendera liceat, tamen de facto so defendero non possit presentis legis auctoritate cuilibet licentiam impartimur ut adversus aggressorem suum per invocationem nostri nominis se defendat, eidemque ex parte imperiali si prohibeat, ut ipsum ossendero descetero non presumat. Quod non tantum in prescripto casu locum habere decernimus, cum is, qui predictam defensam imponit, ostendi forsan metuit in persona verum etiam cum
a In graeeo melius: Quando possin eastinani et servientes silere arma deferre eul respondent Sugis et Venet editiones. η Gmem simplietus et reetius a magistro justiriario aut aliis inlatalibus. se In plerisque editionibus additur et ontra quos Graece autem De defensalmores imposita e qui De de quissius licea imponere defensas. ae In eodire ea parte eulminis noliri. IV.
29쪽
18 cox STITUTIOIES rebus, quas possidet, mobilibus aut immobilibus, aut sese moventibus necnon incorporalibus, inferri sibi quisquam ab aliquo violentiam portimescit; ne vel res mobiles per vim auferantur ab eo, vel in aliis destitutionis injuriam patiatur. Presentis nostre constitutionis licentiam ad eos etiam propagamus, qui in personis aut rebus parentum, quos nostri Veteres dixero
majores, filiorum, nepotum et ex eis a), qui dulci filiorum vocabulo nuncupantur, et in eis aut in rebus eorum denique, qui in eadem familia et cohabitatione tenentur, vim vel injuriam pali metuerint qui defensam imponuntJ. adem licentia predictis casibus tribuenda assallis, qui a dominis suis in personis aut rebus suis vel suorum ossendi verentur injuste Verum si occasion adjutoriorum b in oraculis e nostris et
predecessorum nostrorum constitutionibus comprehensis, aut antiquis
consuetudinibus, vel ex aliis causis din, ex quibus vassalli dominis suis aliquid dare vel lacero tenentur de juro vel de consuetudinibu , supra dictis dolans dominis imponantur licebit eis suo jure uti nihilominus post defensam Verum tamen si justo defenso imponantur pro robus mobilibus, forsan utpote bove ablato vel similibus, dominus qui contra defensam venerit, et id, quod post defensam abstulit, reddat et aliud tantundem curio nostre componat. Et hoc tantum sit in casu isto pena defenso. Celorum si injuste defensa suerit imposita, tunc ipsam imp nens, et id quod petebat, amittat, et aliud tantundem curio nostre solvat. Statuimus etiam ut ex defensis hujusmodi super mobilibus laciis a Vassallis contra dominos, civiliter tantum et non criminalito agi possit; et si do his ad magnam nostram curiam proclamatio deseratur, cause ipse ad regionum jusliliarios remittantur. Si tamen inter duos assallos
a Ap. Lindebroi nostri veteres diaere majores stiorum, ne ια, et ea eis. b In omnibus additur nosιrorum; quod sensum turbat, dum sortita esse debuisset atatutorum vel hujusmodi. e In meteris et apud Careant aristulis. Oraculis vero praelaudamus, quod melius sensui graeco respondet ἐ ταῖς μέρα κ Πρ . M ordo tamen paululum in graeco diversus De nostris ora lis et antiquis consuetudinibus et eo rehensi in oratilutionibus nostrorum praedecessorum et ea aliis
30쪽
RΕGX SICILIAE. Is defenso imponantur ex parte nostra, do tertia parto mobilium curio nostro debila tantum domino acquiratur, quantum ei ex qualitate delicti, pula ex violentia vel similibus, si dosonga non fuisset imposita, deberetur; et reliquum nostris largitionibus inseratur. Si vero ob alias causas, pula obtimorem personarum suarum aut suorum vel ne in uxorem, filiam, vel sororem raptus crimen vel adulterii perpetretur, aut in similibus, ex quibus capitalis et publica accusatio oriri posset, defenso predictis d minis imponantur, tunc vassalli cum dominis a habeant in defensis ipsis byjus commune cum celeris. Et eumdem in proscriptis casibus, quem in omnibus aliis defenso contempte exim posito, sortiantur esseclum.
De defensis impositis ab osticialibus, e pena defense Q.
Fidelium nostrorum injurias, qui sola protectionis nostro post Deum defensione letantur, pro posse precidere cupientes; justitiariis H, camerariis nostri regni in ulis etiam et locorum judicibus, qui administrationis nostro gubernacula susceperunt, imponendi defensas concedimus facultatem; si quando in locis ipsis aut circa ea rixas quo vulgariter melleto fl)dicunturJ, injurias, violentias, aut hujusmodi flagitia sorio prenoverint
a cum dominis desunt in graeco et in eodlee 4625, nee sensui ne eessaria identur. η In graeeo inualibus easibus e defensis. se Contemptae in graeeo deest et in eod. 4625. M Grare simplicius te saevitate data si tali ι imponendi defensas.l l In aeteris et etiam p. Careant magistris Datularus graeeo tantum τοῖς ὀααὐταic quod regni Sicillae administration bene quadrati dum unus tantum magister sustillarius Sic legendum arbitramur potius quam mellatae. Melietae proponit indebrogius de qua lections vide tangium adis Melae ita misitia, misellia Llamitan a gallico Mesue, unde