장음표시 사용
231쪽
N proposta quaestione , ad sacia Itotem materiae intestigentiana Author format Conclusiones: quarum prima, de qua nullus dubitat, est quod causa dicatur Criminalis, quando agitur de poena corporali. Secunda , quoa quango agitur ad vina dictana publicam , pariter causa Ctimiis natis dicatur: licet Alij contra Graia , quod quando agitur ad com-3' modum priuatum, siue ex contractu, siue
etiam ciuiliter ex crimine, causa dicatur
Civilis . & non Climinalis r potest enim tam in iudiciis priuatis, quam in publicis Ciuiliter agi . & ex illis duplicem oriri actionem, unam scilicet Criminalem ad publicam vindictam . & ad poenam saliam vero Ciuilem in facto pro intereste partis, & ad prosecutionem rei familiaris : quapropter Iudex Criminalis Appellationum non potest cognoscere de sententia lata in prima instantia, in qua de crimine fuit actum Civiliter i S ita Romi in Signatura iustitiae quandocunque
uar a quod quando de Adulterio,seu 4 alio crimine agitur ad separationem tori, causa dicatur Civilis , non Criminalis. . 'Asinta, quod causa dicatui Criminas sis, si agatur de poena applicanda silco: si vero de applicanda Parti, dicatur Civilis. Et quidquid Alij contra, ita conclude pro
veriori, communiori, & receptiori opinione : usque ad n. is.
Sexta causa dicitur Civilis quando agis tur per viam Exceptionis, scilicet quando
Crimen opponitur pro repellendo aliquem a ludicio, non ex causa puniendi; secus e contra; si promiscue opponeretur,& ad repellendum, Se puniendum in causa reconuentionis.
Septima, dicitur Criminalis, quando crimen directe deducitur ni iudicio, ut acrius puniatur: Civilis vero , quando non directe ut acrius, sed ut mitius puniatur, poena scilicet extraordinaria: stdhaee distinctio reprobatur in vir que capite r ide5qtie magis communiter utroque
casu dicitiat Criminalis Octaua, dieitur Civilis , quando agitur ad poenam remotionis ab Ossicio pri- 8uato : quinimo Si ab Ossicio publico idum modo poena priuationis illius non se ordinatia delicti: sed ii ageretiat ad remotionem propter dolum, diceret Criminalis rationc infamiae , sectis si ex culpa
Nona, Causa dicitui Ciuilis, quando agitiit ad priuationem Beneficij non prin- 'cipaliter ut Clericus puniatur, sed ad cor reptionem ; etiam quod non procedatur ciuiliter, sed per inquili ionem. Decima , dicitur Criminalis. quando agitur de poena infamiae, cum ista poena romaior reputetur quacunque alia corporali, etiam morti .
Ie ima , dicitur Criminalis,quando proceditur per viam Accusationis in cau- I lsis, quibus imponitur poena ordinaria de .licti di & haee conclusio nedum procedit de ure citiis, sed etiam de Iure Canonico , in casibus de quibus in cap. anquisia
Daodecima, dicitur Civilis , quando
proceditur de Iure Canonico per viam de- ι 2 nunciationis : quia hoc modo non agitur
principaliter ad impositionem poenae, &punitur, non poena ordinaria, sed leuiori, hoc est amotionis ab administratione. Grata adeιma, dicitur Civilis, etiam quod noriti ne Fisci agatur, quando inten- a 3tatur actio Ciuilis, ut petitio haereditatis sibi prouenientis, tamquam ab indigno ablatae: & etiam quando Fiscus agit ad
poenam coniiciationalem ex rupta pace ,
vel cautione de non ostendendo. Decima-qua νι Λ , dicitur Civilis,quando astitur ad poenam prouenientem ex il- 14 licito contractu. quamuis Fisco applicetur , nisi agatur ad instantiam Fisci, S ad publicam vindictam. Decima - qainiis , dicitur Criminalis quando agitur vigore statuti prohibentis alienationem in forenses, sub poena Fisco applicanda. Decima - sexta , dicitur Criminalis , quando agitur de damno dato in agris, vel 1 canimalibus alienis; licet leue contineat crimen , & ex eo tortura inferri non
possit. Decima septima , Causa τινsalitia, est Criminalis, quia pro turbata proses IT
sone, quando criminaliter agitur, datur actio iniuriarum: eo magis, quando cum turbatione
232쪽
De Variis . ac diuersis Q. C. 2I7
turbatione interuenit vis publica, vcl priuata, vel Statutum , seu Constitiitio imponit poenam ultra damna & interesse. 8 Singulariter tamen , si ludicium fuerit inelaoatum Civiliter, non competit postea actio Criminalis: δc Mixta diceretur , quando Poena applicaretur partim Fisco, dc partim intereste habenti, seu cumulariue ageretur Criminaliter ad poenam,Ciuiliter ad damna fle intereste. Decima-octaua, in poerus statutariis ,r 9 an Causa dicatur Civili seu Criminalis attendendum est in quo loco statutum sit. positum; nam si contineatur sub Riaricis criminritis A Criminalis erit ; si inter Cia Ies, Ciuilis. 'Deoma-nona, quando Pars poenae ap-ao plicatur piseo , & altera Accusatori Nigo, re Statuti, seu Banni,dicitur mere Criminalis : Si tunc tota poena debet venire ad manus Fisci. & ab eo Accusatorem portionem consequi.
RHesma, dicitur Mixta , quando agia a tur ad commodum Partis, & ad intercile publicum si Fisco aliquid veniat applicandum;cum an mixtis denominatio fieti debeat a Potentiori pro complemento materiae.illud diei .
2 a tur iudicium Civile, in quo deducitur causa Ciuilis; Criminale, in quo Criminalis. Et ad cognoscendum , an Iudicium fi 3 sit Ciuile .el Criminale non atteiiditur finis, & effectus agendi, sed solum causa, εc origo: ad cognoscendum vero,an Catmsa it Civilis. vel Criminalis, attenditur finis,lc eqoctus agendi.
Criminuti cutis pendente, an , quam
do sit spersedin vim in ciuili q
UR oro si TR dubitatione , an a 4 quando pendente Causa criminali sit supersedendum in Civili, δέ e contra: quod potest duobus modis contingere; Primo, quando Ciuile Iudicium ab uno intentatur , & deinde contra ipsum Criminale proponitur I de sic quando,non ab
eadem petio . Secunilo , quando ab e
dem persena, de Civilis, de Criminalis
actis contra illum intentatur, eodem, vel diuerso tempore.
Regula ergo proponitur, quod Causa Criminalis intentata post Civilem, facit a s Ciuilem supersedete, ratione praeiudicii,
de maioritatis: de e contra, Ciuilis intentata post Criminalem, si illi sit praeiudicialis, saeit in dicta Criminali Causa supersedere. Idem quando in ac satione Criminali Turbatiuae, Ac Violentiae allatae, contingat dubitare de possessione , vi puta, quia accusatus dicat se non turbasse, cum ipse esset vepas Possessor; tunc enim potius pronunciari debet super Possessione, quam super Turbatiua. Ita paritet si utraque Causa fuerit Criminalis, sed secunda maior, supersedetur in prima, donec discutiatur secunda. Et hinc accusatio super fallitate Instrumenti per Acto- a rem producti in Causa Cluili. facit supersedere in eadem Causa Cluili: ita & aecusatio falsorum, seu subornatorum Teia stium i & ideo Accusatus potest Accusatorem reaccusare de fallitate quando HI Accusatio proponitur coram eodem Iudice, coram quo erat porrecha principalis Accusatio i quia alias non erit permittendum , ne continentiae causarum diuidan turi & ne Reus in uno Tribunali accusai tus, in alio facere suas defensiones cogatur. Et sicut accusatus criminaliter non potest suum A ccusatorem c iuiliter coiiueis nire, niti pro causa omnimode ab Accusatione separata i ita & e contra, Accus tus non poterit ab Accusatore convenari. Quod intelligitur, si causa Ciuilis praeiu- 19 . dicet Criminali scilicet, s sententia inviaaCausa data Rei iudicatae exceptionem pariat in alia r seu quando respiciar personarum lcgitimationem.&in ea obiiciatur aliquid, quod Agentem ab actione repellat: usque ad n. 82. Causa Criminali 1 non facit super e re Civilem, quando ciuiliter Agens accu- 3 ct satur a Reo conuento de aliquo crimine rquia quidquid iit de Iare. gratia dirimendarum litium in utraque Causa sinul proceditur, simul recipiuntur probationes,&. simul pronunciatur quando agitur Ciuiliter, & opponitur de falsitate susti menti. Causa vero Criminali facit super- 3t sedete Civilem quoad illius expeditionem , & sententiam i non autem quoad processum. Et quoad exceptionem, seu accusationem falsorum Testium procedit, si eadem accusatio proponatur aduersus Testerti , seu instrumentum falsum , si in ipiis Testibus , & instrumento tota vis causae stetetit i secus si etiam data
233쪽
s, istate remaneret probata intentio Ac.
Non facit supersedere Causam ciui-31 lem possessorij spolij. M similium, nisi
criminis exceptio inficeret possessionem, spoliatumque Agentem inhabilem redderet , ut quia diceretur haereticus, E communicatus, Simoniacus, vel Reus laeta - Maiestatis 1 vel quando utraque Causi introducta esset coram eodem luis 3 3 diee, seu criminalis colam Iudice superiore, Ciuilis vero coram inferiore. Et licet per Causam criminalem supersedeatur in Ciuili finita tamen Criminali per Absolutionem , non prohibetur Actor sitam actionem Civilem prosequi 3 quia actio Ciuilis quandocunque reuiuiscit: usque ad
De cimtitutione Atti is Ciuilis , Crim natis, quando a Iure permittatur quandove ma electa , lneutabam intentare.
z j ἴS N hoc praesenti Tettio Quaestio
3 -nis capite, praemissis variis cumulationis dissinitionibus, Regula proponitur Negatiua,quod scilicet Ciuilis Criam inalis Actionis cumulatio, & e contra, a lore improbetur: ideίque electa Civili Actione non possit ad Criminalem con- supi & s confugiatur, flere debeat Criminale itiscium donec absoluatur Ciuiter ita tonet Rota Romana. Quidquid 3 1 Alsi contra. Praesertim quando una Actio est alteri praeiugicialis, ita ut sententia lata in una pariat exceptionem in alia: &se in silicessiva cumulatione proposta, non possit Actor eumdem Reum ciuili
ter conuentum, criminaliter accusare: &
si ac sauerit, supersederi debeat in Criminali,dones absoluatur Civile iudicium
quando scilicet Ciuilis Actio Criminali 3έ si praeiudicialis : quod dicipat pluribus
modis i Ec praesertim quando sententia lata reuera pariat, aut parere possit exceptionem rei iudicata. Sic & etiam quando ex uno facto plures Actiones criminales oriuntur , una intentata, aliam prinponi posse impedit i & propterea late tans pro turbata possessione remedio m Civile , non possit postea, nis Ciuili iussi cio perfecto, ad Criminalem Actionem confugere , quia primum secundo iudicio
Quando vero Ciuilis, fle Criminalis 37 Actio proueniunt ex eodem sente , B
oriuntur ex eodem facto, tunc non potest Actor criminaliter accusare: sed data diuerstate factorum , adeo ut actiones snt diuersae, factaque non contingentia,tunc permittitur i quia si haberent connexitatem, & unum alteri praeiudicaret, non
permittitur 1 praecipvh si eumulentur ab una & eadem rituma, secus autem si , diuersa s quia s, puta, Fiscus procedat criminaliter , non prohibetur Pars quin instet pro suo intereste Civilii & hinc, quando Criminale iudicium intentatur, non ad instantiam eius, qui Ciuifiter egit, sed ex iudicis ossicio & per inquisitionein a tunc prima actio non suspendit se
Potest etiam cumulati contra diuersas 3 Perseisas, s enim plures sint Rei, non prohibetur Actor contra unum Civiliter agere , Ac contra agum Criminaliter. Et praesertim comulantur, quando proueniant ex eadem lege , vel constitutione,& tendant ad eumdem finem , s una electa, altera non censeatur sublata. POL sunt etiam intentati. nisi aeque princi- 3spaliter, saltem una principaliter, & ait r8 in consequentiam: dc etiam aque principaliter, quando eadem crithinalis Actia Oritur ex delicto, pro quo accusatus; pCe nam mortis mereturoeel quando delictum in secundo iudicio Criminali delictum, esset patens Λ notorium. Et tandem cumulatio Actionis tam s- 4o multanea, quam succenua , impeditui coram eodem ludice , secus coram diuerso. Contrarium verius , secundum sithoνem. Quinimo etiam coram eOdem Iudice tantum prohibetur , Parte opponente, & quandocimque completo iudicio Ciuili, ad Criminale confugitur, e contra , quando si lata sententia , &transtum fecerit in iudicatum: usquaad t38. s. R
234쪽
De Poenis Temperata. Q. CI. 2I9
EX QUAEST. CI. Cap. I. ARGUMENTUM.Appellare in Criminalitas quando, Cr in quibus Osibus liceat appellasioneque
pendente, quando Iudex possis sani
exequi sententiam. j E e v L A constituitur Affirmati- uJM ua. quod scilicet, sicut m Civilibu a
semper datur Appellatio, nisi expresse a Iure prohibeatur; ita pariteri S in Criminalibus non osse denegandam 3 qua pendente , iudex nequit suam exequi sententiam 1 quin imo nec quidquam introiiare pendente termino decem dierum ad appellandum i quod ii exequatur post inter positam appellationem, sententiam capi talem contra damnatusta & ipse iudex capitaliter punitur, necnon potest ei de facto , S: impune resisti, etiam in delicti ga enormiissimis, de atrocissimis, in quibus etiam appellare permissum est, nisi a Iure expresse prohibitum reperiatur: quin imo& in crimine laese-Maiestatis admittitur' appellatio, nisi cuidenter per cui dentiam facti de eo constaret. Extende ad Duces factionum . Concitatores seditionum , 5c Tebellionum quos de crimine laesae Maiestatis teneri non est haesitandum : de ad fauorem istorum; licet appellatio non admittatur ii sint consessi, aut conuicti attamen est supersedendum, de Principem certiorandum: vsque ad n. I s. Amplia, Regulam procedere, d5 Ap 3 pellationem permitti ab impositione mulctae , Ad eius excessu, & quandocim qiae plures sint complices condemnati & unus tantum appellet, Appellatio ab isto uno interposita, omnibus prodest. Alij contrar
Et in tantum est verum dari Appella-4 tionem in Criminalibus, ut nec ei valeat tenunciari: quini mode ad appellandum , unusquisque admittitur sine mandato, de Reo inuito, dummodo sit in forsit, Curiae, es ad supplicium ducatur. E contra con- , ceditur 3e Fisco appellatio a sententia ab solutoria data ad fauorem Rei. Sed quid quid sit de Dre, de conseiadine contrarium seruntur: a 'praecipue ex Rhea Pij Iv. 4 soliare. ι δει 3 s. de RusT8s fol. 79. quas vide in Statu Ecclesiasti eo, pro Declaratione. Regula nol, procedit in Causscrimi natibus , Statuto prohibente : quod est intelligendum etiam contra bis cum rquia, licet de iure communi Fiscus posist appellare a sentei)tiis contra ipsum latis , attamen in integrum non restituitur:
sed quia in hoc opiniones sibi inuicem
aduersantur , Author stimat sequentes Conclusiones resolutioas: quartim PGp t est, quod quando sententia est nulla ipso iure, puta quia fuerit lata Fisco Inon audito, seu per sordes, praeuaricationem, vel corruptionem , pecunia in- Ieriacmcnte , tunc, sue simus in poenali. hus. sue in non poenalibus, talis tentcntia quandocunque retractari potest, etiam sne ope restitutionis in integrum. Secunda , quod in non poenalibus squando sententia est valida , Fiscus aduersus eam restituitur , ex capite lauio nis , praetextu probataonum nouiter re pertarum : in poenalibus vero nullatenus restituitur, sue quis si absolutus in totum , sue in partem. Qi idquid Alij
Tersia. quod ex magna causa , de pro- 9pter delicti atrocitatem , S: nouis supc uenientibus probationibus , potest Pi in ceps de eius absoluta potestate ilicet se- cus de ordinaria in Fisum aduersus senistentias absolutinias restituere, de Causae
Euaria , quod tam in poenalibus, ici quam an non poenalibus, nunquam Fis.cus restituitur quando Princeps per se ipsiim, non autem per Procuratores fiscate, , de Administratores squod raro contingit i Causam agitauerit. inta, quod tam in poenalibus, quam 1 ain non poenalibus , Fisco non nisi inna quadriennium restitutio conceditur. Sexta, quando sentcntia fuit lata con- ia. ita Fiscum ex falsis probationibus , tunc retractatur, vel ipso lute, vel ope restitutionis in integrum, vel per viamque
Seprima , quod ex nouis probationi- a 3bus detecta Rei innocentia , quomodo .cunque condemnatus fuerit , ope restitutionis in integrum rotractatur sententia contra eum lata: usque ad numerum qq.
Proposita Regula non extendit tu ad 1 Reum consessum,&conuictum de crimine haeresis, in quo regularitet Appel-Τ 1 latio
235쪽
latio non daturi neque ad crimen Sim Diae, Raptus, si Raptor sit Principalis dest conuictus per plures probationes, δίmulier fuerit non sollim rapta , sed etiam cognita : Ad crimen falci Monetae ad insignes Latrones , sedit idnum Concitatores, Ac factionum Duces. Insignes Latrones sunt ij, de quibus in I. capita-3 3 tiam, si . famuos, s . de paenis: Seditionum autem Concitatores, de quibus in at L capita tum, s.flent, de in l. i. C. ἀω- ἀιiri. Duces factionum videlicet Proditores , seu Caporales alicuius proditionis ivt in I. quis, in prine. Od. ad I Huriam Maies. Insuper non admittitur Appella tio in crimine Assassinij. Venefici j, Vio lentiae r vel quando quis aliquem ex sua possessione expellere conatur: si quis homicidio causam dederit: in crimine homicidi j : de pro homicidio bannuis in
contumaciam , per varias constitutiones
Summorum Pontis cum , quas refertas Bayard. ad Ciar. quas. 9 4 num. 22. In crimine notorio per cuidentiam facti,quoad effectum suspensivum tantum lino quanis do in appellatione inseritur aliqua causa, per quam notorium offuscatur , seu deli ctum notorium aliquo modo defenditur, Appellatio admittitur, etiam quoad effectum suspensuum : usque ad n. 1 F. item non appellatur a Lege, hoc est,
1 non licet dicere Legem inique egisse
imponendo aliquam panam. Non appellatur a sententia Excommunicationis,
sed conceditur Appellatio a sententia hominis , 3e Iudicis declarantis, quem incidisse in Excommunicationem; sed non admittitur quoad effectum suspensuum,
quia talis sententia trahit secum execu tionem ; nisi contineret intolerabilem de
patentem Errotem : ac etiam datur Apia pellatio a comminata Excommunicatione : usque ad n. a.
Dcnegatur Appellatio a sententiis la 18 tis per Papam, imperatorem, Regem, Praesectum Pratorio , de Senatum t sed tamen datur Reelamatio & recursus ad eumdem Principem: de s pronunciet ipse Princeps de consilio alterius, Appellatici non denegatur quoad effectum deuotu. tiuum. Non appellatur a sententia publicae adminis rationis, vel apsus Principis debiti priuat L
In Statu Ecclesassico ex Easta Pij IV.
I 28. Bustaν p i. H. 869. At Pij V. Bulgar. part a. Bagra ι8o fol. 318 a .cauetur, quod detur Appellatici, dummodo condemnatus non sit confessus , facto actuali De
polito , si condemnatus diues sit ; s mi nus, data fideiussione in forma Depositi,
pro summa in condemnatione contenta,
arbitrio ludicis ad gaem. loel non datur, quando publice interest. poenas accele- 39rari, te Delinquentes statim .puniri, scilicet quando periculum est in mora. Denegatur Ossiciali conderonato pro delictis in officio commissis, dummogo si conuictus, 3c condemnatus a suo Iudice ivt puta, si sit Nuncius, Notatius, Executor, seu alter condemnatus a suo Praetore , fle ludice pro delictis in Officio commissis , Praetores enim potestatem particularem habent condemnandi praedicto, Cisciale, sibi subiectos. A senten. Lotia quoque Syndicatus non datur Appellatio, ubi adsint specialia Statuta, ut in Stam Ecclesiastico Constitutiones Ma chaae r quibus tamen non obstantibus d sertiit , si de iniustitia sententiae manifestae appareat aut in ipsa Appellatione fuerit expressa legitima causa, 5e quandocunque non prohibetur recursus,fc supplicatio: vsque ad ns F. Statutum certe prohibere potest Appellationem in Criminalibus , sed non eticomprehendit forcnses , nec notoriam iniustitiam. In Vrbe a sententiis Gubernatoris, 3c eius Locum tenentium , pro
poenis pecuniariis non datur Appellatio ex Ban Leonis X. I. gustar. p. .fLis s. Si in Statu Ecclesiastico pariter denegatur ex pluribus Bullis relatis a Bavard.aά Ciar. qu.est. 94. num. 28. esseq. 3c cum Conmtutionec praedictae loquantur in pecuniariis Apostolicae Camerae applicandis , ideo denegatue , nisi facto actuali Depolito. vel cautiose in sorina Depositi data: & quando admittitur coram Iudice ad qu)m . Causa debet expediri infra sex menses, alias facit transtum in iudicatum. Quae Constittitioncs non ex. x tenduntur ad Ι erras Baronum, & F datariorum , in quibus poenae applicanis tur Fasco eorumdem Baronum : ex quo si
condemnatus recurrat ad Papam, nunquam reportabit inhibitionem, nisi seruata forma dicti M. in prorij Pij V. Sed
licet si prohibita Appellatio, non est pro . 23hibitus Reeursus, de Bapplicatio. Et quandocunque, supersedendum est in executione, praecipue si Iudex excesserit poe- . nam, siue ubi de iniustitia sententiae constet , vel de illius nullitate ; sed tunc debet exprimi causa probabilis, colorata, certa, dc apparens: usque ad n. III.
236쪽
De Variis, ac diuersis o C I. 211
ψ sus , in Convictis simul quando appellit' Et quid de Confesso cantum,
aut de Conuicto tantum. Eo v LARi TER Confessus, δίConuictus non appellat 1 3e licet et leg. l. Cod. qaον. anest. selum in quinque criminibus exeeptis prohibeatur, scilicet homicidio, Veneficio, Malescio, Adulterio . de manifesta violentia, veritas ta -- men est, quod in quibuscunque delictis idem obseruatur etiam in delictis attentatis , Ac non consummatis. Sed in proposito aduerte, quod Regula stricte procedit in Contalo , de Conuicto simul ι
secus autem in tantum Conuicho, de tantum Confestor adeo ut requiratur spon tanea Confessio, ut appellatio denegetur.
a 3 quin imo Confessus in tormentis adhuc appellat, quamuis post Torturam ratis- cauerit, &ista sit inflicta ex indubitatis indiciis. Et procedit in Reo confesto ore proprio; seeus si Consessio sit facta a Procuratore, etiam cum speciali mandato ad confitendum Ficte confessus vigore Contumaciae, etiam stante statuto quod Confessus habeatur qui in contumax s cia persistit, appellare potest : 8c sponte consessus dicitur ille, qui ante litem contestatam confestis est i si autem postea , Appellatio prodest e quia coram Iudico ad quem , 5c confessionem reuocare , dc errorem probare poterit. Quod procedit etiam de iure Canonico: usque ad nu
Vigore Consis. Maresti , lib. s. cap. . A 3e Basta Pii V. 18o. 8aggar pari. a fot 1 83. Quando condemnatus, 3e consessus,eonis fessionem non reuocat , aut in appellati ne nullam adducit causam probabilcm, per quam confessio r uocetur, aut erronea dicatur . Appellatio denegatur secus e contra: usque ad nameia
Bunniti, an, O quando priisentur Te
ciis Iuturorum eo, tim ciuitatis, Iuris communis. I R M A T Author . Baianitos nostri temporis ex forma SI arse I
ces tamquam confessos posse condemnati , de impune offendi, non amittere ea, quae Iuris communis sunt; eoque minus
luris communis beneficia. Et hinc est, quod Bannitus poterit , secundum Ius commune, Testamentum facere . de capacem esse haereditatis sbi delata: ; etiam intra Territorium illius Ciuitatis, a quo Σest Bannitus, dummodo bona non fuerint confiscata vel post bannum acquisita. Sed in Statu Eeelesastico vigore Bogia Clementu VII. prohibetur: ideoque Ban- a 'nitus non amittit patriam potestatem nisi sit Reus usae Maiestatis, vel Rebellis,aut
transfuga qui censentur mortui, ac omnia perdunt, Sc prorsus redduntur incapaces: usque ad n. et C.
Et illative procedit Regula in tantum, ut nec perdant legitimam: 8c ideo possint
contrahere, de etiam ex contractu se obligare nisi secus Statutum caueat,vel ludex aliter condemnet, tunc enim perdunt testamenti factionem activam, de passu iam, nec possiant succedere etiam de lute communi t praecipue si extra luris communis protectaonem essent positi. Quando ver 3 Statutum mandaret, Contumaces haberi , pro Confessis, he posse condemnari, tune etiam omnia perdunt, nec ullo modo possunt testari, nec haereditatem adiret ideo que testamentum factum a Baianito, sue ante, sue post capturam . omnino rumpi tur ; amittunt enim iura filiationis, Agnationis , 3e Cognationis a licet non priuen- stur iis,quae a Statutis in eorum odium disponuntur, nec beneficia concernentia publicum interesse: usque ad n 8 . Bannitus, qui non potest impune ossendi, non pinuatur auribus municipali- jbus, testari potest haereditatem adire, &
237쪽
sibi legata reciperet eoque minus, si condemnatio versetur citra poenam mortis. Extende, ut nec perdat etiam quacun-s que poena Bannitus iura sua extra Territorium Bannientis: ac similitet Bannitus per interlocutoriam 1 Iudice incompetenti , vel restitutus a Principe , cuius Testamentum nulliter factum tempore banni, reconualescit per restitutionem ι licet non recuperet bona sibi delata tem pore banni r quamuis fuerit restitutus cum Clausula, ut censeatur remissus ad
9 bona confiscata Et licet a DD. plures dentur cautelae pro instituendis bannitis; ea unica verissima est, quod instituantur sub conditione , si quando peruenerint,& fuerint remissi ac restituti ad gratiam Domini , vel instituantur indirectE sub fideicommisso, siue in Testamentis, siue in Codicillis.1 Et hoc unum signanter nota, quod si hannitus sit incapax haereditatis , ea de seriur , excivis Fisco, venientibus ab intestato i 8c ideo legatum Bannito incapaci tactum , remanet penes haeredem scriptum ea ratione , quia Banniti non efficiuntur serui Fisti seu Principis , sed strui poenae: usque adn. GO.
Inspectio II. ARGUMENTI M. EX QV EST. CII. Inspectio III. ARGUMENTU .
Damnati ad mortem Civilem , an e quando censeantur priuati testamenti factione activa , velpagoisa.
: ad mortem Civilem instari non a 23 potest i quod procedit in Deportato i in interdicto aqua, de igne in damnato ad bestias I ad Metallum i ad Triremes , ad perpetuos carceres a suest Clerieus, sue Laicus , quamuis non snt publicata bona : & quod magis est , Testamentum antea factum rumpitur , ac perdunt Testamenti factionem acti. uam , de passivam , licet non amittantea , quae sunt lutis naturalis , Gentium , & propterea snt capaces haeredistatis delatae , seu legati relicti in testamento militis , legati alimentorum , Scsbi facti ad pias Causas : ac hodie quidquid sit de lute antiquo , non prohibentur testati , possunt emere , contrahere. donare . 8e per contractum acquirere sue sint deponati cum publicatione honorum , sue sine publicatione: usque ad
UR E cvLA eonstituitur,quod cum
ii pet condemnationem ad mortem quis etficiatur seruus poenae, hoc ideo testati non possit: quinimo Testamentum antea factum , siue sit condemnatus ad mortem naturalem, siue ciuilem , rumis patur , quamuis fuerit consectum fauore animae , vel piae Causae: nisi tamen iste condemnatus appellauerit 3 quia appellatione pendente testati potest ; vel non si coniati demnatus de capita ii delicto: usque adn. 138.
Bonitos occidere quando quis possit impunὶ quandoυe illos occidentes
gaudere debeantpraenuo, ιndulto , c nominatione avituto eu Banmmento concessis.
inquirendo , an , & quando Bannitos impune offendere ii Grat, constituit Regulam affirmativam , valere scilicet huiusmodi Statuta , tamquam condita causa publicae utilitatis
238쪽
De Poenis Temperan . QVIII. 223
. quinimo cogi posse ex dictis Statutis haeredes ad persequendum dc occidendum istos Bannitos, omnesque t neri , pulsante Campana conuertere Cum armis ad eos persequendum, Min fauorem iustitiae, praecipvh in Statu φ Ecclesiastico ex Eulia Sixti V. quae Constitutio extenditur ad pCrsonas habiles ι inhabiles non includit, prova sunt Minores anno, ad decem,& Octo, Senes, Doctores, Infirmi, & smiles. Et non solum ex Statuto hoc disponi potest . sed etiam id efficere valet iudex ex officio, & ideo censetur ciuiliter permissi1m Bannitum occidere, illuminque expoliare, & derubare, siue incontinenti , siuὸ ex interuallo: Extendendo,quod possit etiam hoc mandari, 3 dummodo non mandetur his, qui Sta-
Iuto non iuuantur, prout sunt, filius, Uxor, Frater, de V asallus, quibus non Iicet Patrem, Maritum, Fratrem , &Dominum Bannitos interficere: usque
Extende, ut etiam immunis sit ille, qui ignoranter Bannitum occidit: 6 ideoque non potest condemnari, iniuste, seu nulliter Bannitum occidens, nisi nullitas.fuisset cui dens et quinimo etiam quod antea pacem fecisset, seu cautionem dedisset de non Ossendendo, iuramento intercedente, nec pax, 1 nec cautio censentur ruptae : Et licet
Aliqui dicant hoc procedere. quando occiditur Zelo iustitiae vel publicet vindictae; verius est quocunque modo occidatur,licitum esse; & propterea promittens pro se, & suis consanguineis,
non inter igitur promissse pro consan-6 suineis Bannitis, dummodo Bannum superueniat post pacem factam, seu
cautionem praestitam. Extende, ut liceat etiam occidere impune Mulieres 7 Bannitas i sed tamen similes mulieres non debent adulterio violari, nec praegnantes occidi , eo quia cadit homicidium infestum non Bannitum sed hoc procedit , quando occidens sciuisset 3 muliercm fuisse praegnantem, vel praegnantia clare apparebat ex ventre , naexcusaretur ignorans:vsque adnum. 74. Occidere Bannitos permittitur etiam
cum armis desciri prohibitis r extens dendo, quod posse comburi domus, ubi erat reclusus Bannitus, dummodo alias capi non posset. Ampliando ad
Occidontem Banuit Mm absolutum , is resilutum , quando is non fuit Cancellatus de libro, in quo Banaiti describi
solent , dummodo iste Bannitus aufugeret, & se capi non permitteret. Cancellatio vero debet esse clara, & apcr-
ta, ita ut si in pluribus libris esset descriptus, ex omnibus cancellari deberet, nisi unicus liber respiceret omnes scripturas. Haec non procedunt,quando ex indulto Principis generaliter Banniti restituuntur, eorumque banis r. na , bc damnationes cassantur ι quia tunc, etiam deficiente cancellationet impune occidi non possunt ; δc qui secus fecerint, saltem poena extraordinaria mulctantur. Generaliter vero, Bannitos occidere lichi etiam proditorie , veneno , pCrassassinium, dc quocunque alio modo: quinimo ipsis Bannitis censetur prohibita defensio ι adeo ut etiam Clericus puniri non possit, licet ex tali homic dio Irregularitatem incurrat. Exte dendo, quod etiam possint impune occidi , quamuis vivi potuissent capi. Et licEt Alij contra , sic Authον decisum, ec resolutum dicit in Saer. Consuli. de 13 Anno tys 6. ipso patrocinante in una
risi sen. homici j : usque ad n I 2. Et non solum possunt oecidi ipsi Banniti , sed etiam eorum soci j , dc opem praestantes, ne offendantur, de pro dictb homicidio non requiritur pax ab haeredibus occisi , dc parto
Ostensa , ut occidentcq remittantur,
quamuis Banniti, licet ex Bussa Py IV. non remittantur, nili scritato exilio, donec pacem habuerint. Praetentatio exinde Banniti vivi, vel eius capitis,pd est fieri, nedum per ipsum capi n-tem, seu occidentem, velum etiam eius nomine i Be hoc indissetenter procedit, etiam stante Statuto, quod foren- II sis non possit acquirere immobilia, ficpro praemio assignetur aliquis fundus, quia adhuc fundus acquiritur per forentem sic occidentem. Maius delictum , aut minus, ubi extat Statutum, quod se occidens remittatur pro pari, vel minori delicto, reputatur retpectu Poenae non inductae a Iure communi, is sed a Statuto e vel considerabitur respectu qualitatum aggravantium , dcexgrauantium. Vtrum vero occidens
aliquem Binnitum pro furto , poisit remittere se ipsum Bannitum pro homicidio ν D.D. aduersantes hinc inde Author foedere distinctionis conciliatrfirmando, quod si simus in simplici h micidio. siue in rixa siue appes. te cominini , pro quo homicida no esset con-T demnatus,
239쪽
demnatus, nisi in poenam capitis, tunes ne dubio potest nominari, Ec remitti per eum , qui occidit famosum furem,& Latronem , condemnatum in potis nam surcarum Bannitus autem pro homicidio facto cum armis, non potest remittere Baianitum pro homicidio per
In practica seruatur, quod ubi cunia x7 que oecistis reperiatur Bannitus, qui occidit, possit se ipsum .dc alios remit. teret licet Regula in praesenti quaestione pro posta non procedat in Bannitis,& condemnatis ex non veris, de legitimis probationibus, citam stante Statuto quod Contumax habeatur pro con-
festo sed quidquid D. D. Aicant de
Iure ue de Consuetudine quomodocunque sint Banniti, impune occidi, dc OLfendi pollunt Et quamuis Bannum non egrediatur Territorium Banni cntis, attamen Assassinus, seu Bannitus exerimine Laesae-Maiestatis, potest extra
Territorium occidi 1 quia de si puniri possit in illo Territolio , in quo homicidium Banniti commist, attamen in Territorio Bannientis, Ze praemium, denominationem consequitur: in Statuis Ecclesiastico Bannitus vigore gustarum, potest occidi in uniuerso Territorio Ecclesiae mediate, vel immediate subiecto i ideoque Bannitus poterit occidi in quocunque loco fundatario Ecclesiae quod AHhον optime probat, ad
ducendo per extentum eloquenti illiamum responsum Franc Calui. usque ad
Regula pariter non extenditur 'adro Bannitos ex poena pecuniaria r licet ex Constit. March. tib a .eu 23. permittatur , posse offendi in persona. 8e rebus Bannitos, ec condemnatos in poenam pecuniariam ι sed citra mortem , dc membri amputationem , seu debilitationem. Patet etiam filium Baiani ium, Ee e contra filius Patrem non potest Oc-
et i cidere. Et licet Alij contra: haec tamen
contraria opinio tantum odo tunc prOcedit , quando pater esset hostis, seu proditor Patriae , de contra Patriam actualiter veniret. Simili modo, nec etiam fratri fiat rem occidere licet. Alij contra : dc istam contrariam opis nionem Author defendit , dc in contingentia facti seruandam esse testa tur. Quod idem esset in uxore occi dente maritum 1 dc in Vasallo, &sub- a 3 dito, occidente Dominum suum e flehoe sine dubio in practica seruaretur ea
ratione, quia quando Dominus alicua l. ius Castri capitaliter bannitur , con dem natur etiam in confiscationem bonorum , ex quo subditi eius, non amplius subditi vocanture usque ad n.a 89. Item Bannitus toleratus publice, re palam a superiore, seu habens Saluum. conductam, siue datus a Principe, siue a
Iudice, dummodo salui-eonducti detur scientia impune occidi non potestiqui nimo de tali Stiluo- conducto, Ban-nito attestanti est credendum i quod si
secus stat , poena extraordinaria non euitatur. Non iuuantur etiam hoc Sta- astuto occidentes captum a similia, eO-,
que magio existentem in carceribus: nec desunt qui extendant. non posse occidi appellatione pendente, vel dum discutiatur nullitas banni, dummodo nullitas non sit euidenter friuola,& calumniosa, de de ea scientiam habeat oeci defis. Item Bannitus in Eccles a
occidi non potest: re statutum concedens praemium, nominationem , seu indulium Bannitis , sed aliis occidentibus Bannit cis , intelligendum est de Baianitis tempore conditi statuti : quo
stante . non extenditur tam active,
quam passive ad Banni toti post statu
tum. Hoc tamen non procedit sine
dissiculiate ; quia ratio, de mens Statuentium ea est, ut extirpentur Banni
ii , tam de praeterito , quam de futum:
Bene verum est , quod Delinquentes ante statutum, ab illo non compre- πhenduntur, quamuis fuerint condem nati , Banniti. de effecti Contumaces post Statutum usque ad ma 3 i. Licet occiden, Hannitum puniri non possit, attamen infamiae notam non
euirat, nisi Statutum contineat uerba .impane, iuste, Dite: quia per aduerbium, heire, homicidium non reputatur maleficium. Birruatij vero, aliique Ministri lustitiae, qui ex eorum ODficio Bannitos capiunt, seu occidunt, aspraemium non consequuntur: ec in ca sis, quo villa, seu incola alicuius loco, audito rumore , dc campana ad arma pulsante, currere debent ad persequendum, de capiendum Bannitos ; si capiant , praemium eis non debetur, cum non sponte, sed ex necessitate Statuti id agant. Si vero plures interuenerint 3 oin captura Banniti, non plura. sed unicum tantum praemium debetur e getunc demum debetur praemium , dc
nominatio , quando scilicet fiat praesentatio
240쪽
De Variis ac diuersis QC1V 21s
sematio Banniti, vel eius capiti in eo loco. ubi Statutum, seu Bannimentum mandat praesentari a secus, si in diuerso usque ad n. .2 so.
Thesauri laventus in fundo proprio, vel alieno; pub ico, re raso, mel prim-to; ad quem spectet in generaliter de materia Insuri. N N proposita materia unusquis
que in fundo suo Thesaurum inquirere potest : 8c inuentus siue casu, sue data opera, spectat ad Domiuum fundi, non autem ad Principem sed in alieno fundo, nemo inuito Domino thesaurum perquirere potest : quinimo se inuentus, non ad Iouentorem , sed ad Dominum fundi spectat , dc Iudicis arbitrio extra ordinem punitur. Quod si in alieno sun do, non data opera, sed fortuiti inueniatur , tunc pro medieta te spectat ad Inuentorem, dc pro alia medietate ad Dominum fundi. Sed si casu fortuito inueniatur in iando Caesaris, seu alicuius Ciuitatis ι iniet Caesarem,& Ciuitatem diuiditur;tertia parte Inuentori applicata. Si vero inueniatur in loco putilico, idest, publice deputatosinter Inuentorem,& Fiscum diis uiditur. Inuentus in bonis Ecclesiae, aut loco sacro , pari modo diuiditur, scilicet inter sicum Ecclesiae , & Inuento, rem. Quidquid Alij contra. Sed si te
periatur in fundo Emphyleutico, vel fundatario: ad Emphyleutam, & Feu datarium, non ad Dominum directum spee ati s vero in iando pignorato, ad Dominum principalem, Ac ad Inuentorem non aA Creditorem peri nebit. Notabiliter, si inueniatur in fundo dotali per Maritum, dimidiam sibi lucratur, alteram vero dimidiam soluto matrimonio restituet. si in iando praescripto, ad praescribentem 1 usque ad nu
Inuentus Magica arte , spectat ad 4 principem , ic non ad Inuentorem. Et quae generaliter de Thesauro dicuntur. intelligenda sunt de auro, argento vel pecunia, cuius Dominus se incertus, quae fuerit abscondita antiquis, εἰ tanto
tempore, ut memoria non exteti idebaque domo vendita, in qua, non anti- iquitus suetit abscondita aliqua pecuniarum quantitas, non censetur ven dita ipsa pecunia et quapropter si repetiatur, spectat ad venditorem, non ad
Alleganti pecuniam inuentam, esse Thesaurum, incumbit probandi onust ised dicitur satis probatum, quando deducitur per Testes , deponentes de communi aestimatione. Et quidquid sit de iure , hodie de generali Consuetudine totius Orbis , Thesaurus ad Reges,& ad Fiscum pertinet: usque ad
Metallorum menae inuentae infundo pro
prio , mel alieno, ad quem sucteri
in an inuito Domino post Pruratus, ei Princeps eus in senti alieno ego- aere generaliter ile materia Me
Ex ALLOR v M species sunt seia
Cm , nempE Aurum , Argen- sium , Electrum , usis , Stamnum , Plumbum, Sc Ferrum , quorum v nae
se inuentae in aliquo fundo, spectant ad Dominum fundi , non autem ad Principem. Alij contra, intrepide firmantes, Aurum, ec Argentum esse de Regalibus Principis, sue inueniatur in publico , sue in priuato, & in alii, metallis , principem habete Decimam. Inuentae in sun do,cuius unus si Dominus directus, alter Villis, spectant ad Dominum Vtilem, non autem ad Di- Trectum 1 de hine fructuarius sundi sbi legati, aut alio modo pet ipsum possessi, potest in ipso sundo lapidicinas,seu cre
tae, arenae,auri,argenti, sulphuris plum
bi, dc caeterorum quorumcunque sedinas instruere, dummodo sc construendo, faciat meliorem conditionem fundi, non deteriorem: sic Ed istae venae te pertae in Territorio alicuius Castri iti-seudati,spectant ad ipsum nudatarium: sque ad n. 4.