장음표시 사용
201쪽
volentes, consessonem factam coram Iudice, ion sedente pro Tribunali, Ac non informa iudicij, nihil valcreuequamuis faciat indicium ad tortura. Ae ad condemnanduad poenam extraordinariam sufficiat. Ex tende quod iudicialis consessio calore iracundiae , propere, repentino, ex abrupto, δe non deliberate , itidem ad condemnandum non sufficiat: Et haec est coma munia. ac receptissima opinio: usque ad
Confesso Procuratoris. Principali non 8 nocet; praecipvh in Criminalibus, nisi ad hoc haberet specialissimum mandatum. quinimh ab ipso principali facta coram duobus ex tribus Iudicibus, non valet ; cum debeat coram omnibus emanare : ac generaliter in materia confessoris, valet argumentum de Civilibi, ad Criminalia negatiue, non autem affirmati vh : Et iterum generaliter, unius consecso, alteri non nocet: oc hoc procedit tam in Civilibus, quam in Criminalibus : vGque ad n.6 6.
O sso i diaut rassitatem Processus, quando hoc merum Ili , m quando
EcvLA O TER Confesso uali, dat nullitatem processus , quia ubi
habemus confessionem, non curamus de tela iudiciaria: ideoque, lichi sit omissus ordo substantialis, iis non sit contestata, de instantia si perempta , condemnarito potest. Non tamen ad id cogitur iudex, nec supplet desectum sententiae in Crimi natibus t quinimo nec validat nullitatem resultantem ratione praeposterati ordinis. Alij contra, 3e verius. Extende,quod nec ii suppleat inquisitionis desectum , quoad poenam ordinariam imponendam. Sie nec nocet confessio sine indiciis .intortu
ra , vel metu tormentorum extorta: siue
nullitas inest in ipsa confessione a quia licet consessus possit condemnari ex processu nullo,hoc intelligitur de poena extra ordinem: usque ad nu-
si fio fucia in mo i icio, an, quando probes in alio.
V A M v i s regulariter consesso
facia in uno Iudicio , praeiudicet I 2. Confitenti in alio : ac confesso criminis facta in iudicio Ciuili, vel Criminali ciuiliter intentato . praeiudicet in iudicio Criminali; attamen facta coram Arhitro tantum susscit ad condemnandum cxtraordinem ire in Criminalibus, nunquam satis est: quia, licet facta in summatio iudicio , probet in ordinario, seu plenario ;3e facta iudicio nullo, probet etiam in alio iudicio ι id intelligitur inter easdem personas , ac dummodo consesso sit vera, expressa, de explicita a quia secus, si fuerit reprobata a Iure, facta a Procuratore , seu
incidenter emanata: usque ad n. II o.
Cap. IV. ARGUMENTUM. Confidio qualiscata , an , γ' quando puli per Fficum scindi, inpro parte accipiari , pro parse vero impugnari. GD E e v L A R 1 TER consessio qua liscata scinditur ,& pro parte aC- 23ceptatur, pro parte vero reijuithir,quando sumus in prohibitis a Ae iis, quae habent contra se praesumptionem: prout est homicidium, iniuria 55 iis similia. Ampliando ut procedat non solum quando quali tas est adiecta confessioni sub duplici coim structione verborum; vi puta, si quis dixerit, acetii, , sed aa meam defensionem iverum etiam si facta sit sub unica structura verborum , puta, dicendo , occidι meam defensionem. Alij contra. Aathον vero distinguit, quod confesso emanata χη unica structura verborum. possit scindi, dg pro pane acceptari , quoad poenam
202쪽
extraorginariam : Δ h:ee distinctio est in se verissima : quia quocunque modo qualitas cc sessioni adiiciatur,nunquam Ope ratur impositionem poenae ordinaria: rquinimo potest qui, a principio delictum simplicitet fatendo ex interuallo qualitatem adiicere a dummodo se ex interuallo adiecta in qualitatem probet . usque ad
Verum si a principio negatum esset de-33 lictum,& postea metu probationum Reus videns s e conuictum; vel ex quacunque alia causa illud consessus esset qualificate, tunc ratione doli praesumpti ex praecedenti mendacio , ista confesso qualificata potest pro parte acceptari, εί pro parte impugnari: quia licet hoc casu Reus non I 6 prohibeatur qualitatem adiectam proba- Ic, ca non probata, condemnari potest in poenam Orδinariam i sed si Reus non se
conuictus, & de delicto aliter non con sici , quam per fiam confessionem; tunc siue Reus neget. Ac postea cum qualitate confiteatur; sue etiam a principio negasset, & qualitatem subsecutae confessioni adiectam non probasiet; nec est torquendus , uti voluerunt multi, nec etiam condemnandus , nisi extraordinarie e verum si constet aliunde per plenas probationes, vel etiam si non constet quam pcr indicia, tunc, non obstante consessione quali fieata , primo casse absque dubio intrat poena ordinaria: secundo autem,quidquid multi dicant, pos et torqueri ad hoc, ut sine 7 qualitate , de simpliciter respondeat. Alij
contra hanc conclusionem insurgunt: de Author ipse fatetur , non posse torqueri, sed tantum extraordinem condemnari: vsque ad n I 2.
Sed si qualitas incipiat a Negatiua; pu - 18 ta , quod Reus dixerit, non aecidi, Ied soccidi, ad desnsonem meam occidi i tunc Confitens habetur pro negante, nec istaeonfessio qualiscata potest scindi &idem, si consessio non incipiat a Negati ira, sed a conditione I puta, si dixerit, soccida, oetidi ad defensonem : quo casu ea non admissa, Reus torqueri debet. vi aD firmative, vel negative respondeat: NI eo magis haberetur pro negante iste Confitens, si post adiectam' qualitatem, adiace. ret etiam clausulam, o non alitere usque
19 in delictis non prohibitis a Iure com muni , consessio qualiscata non potcst scindi i & hine , si quis consessus sue iit detulisse stumentum extra territorium, sed cum licentia I ista confessio, vel debet in totum acceptari, vel in totum reisici,& contrarium probari. Alij contra. Au-rhον vero dicit , quod pollit illo casu imponi poena extraordinaria. Sed ego non assentior, mihi videtur prima Conclusio valde rationabilis: quia aut supponimus delictum, A illud quidem probatum per consessionem , & tDuc antraret poena ordinaria ' si autem concedamus,
consessionem istam quali fieatam non posse scindi, nihil probare, quomodo ergo poterit instigi poena extraordinaria cum certum sit, inter delictum, de inno- α ι centiam non dari medium t id obiter se dictum, absque eo, quod haec mea sententia de facto, de si aper duobus pedibus
data, in concursu tantorum PP vllam faciat authoritalcm.
Et qtiidquid multi dixerint quod quando qualitas adiecta iustiscetur aliunde,
Regulam non procedere , praesertim quando de delicio aliter non constet , quam per consessionem Rei; verius tamen esse dicit Aushor , poenam e X traordinariam imponi posse, si versemur in prohibiti, a Iare, prout in homicidio. Et licet Alii contra i de mente Auι horti intrepide 2 3tencas , quod consessiis occidisse ad sui defensionem , non possit condemnari nisi extraordinem , qoamuis sit grauata confessio aliis indiciis, dummodo non a dij-ciatur qualitas consessioni ex interuallo a quia si secus, de qualiscatio non processerit unico structu verborum imponitur poena ordinaria; praesertim si ipsa qualitas non haberet praesumptionem , ut puta quod probetur , occisti in habuisse causani se viciscendi, quia prius suetit offensus ab 14 occidente ue vel fuisse rixosum, ebrium, vel
scandalosum i secus vero, quando contra qualitatem adiectam militaret praesumptio contraria r usque ad n . III.
Cap. V. ARGUMENTUM. Onfessus stonte quando mitius puniatur; quam non onte confessus suco mugia EcvLARITER mitius agitur cum sponte confesso , quam et scum conuicto e scilicet quando in primo examine nulla praecedente interrogatione , delictum fassus fuerit I siue Q. A quando
203쪽
quando Statutum mandaret , in sponthconsesso poenam minui. De validitate huiusmodi Statuti licet vatij varia dixerint, Concluso generalis, S probata est, quod ille non gaudeat hoc beneficio, qui primo negauit, Ec postea videns se conis uictum . fastus fuerit. Multi etiam volunt, 27 quod libere confitens delictum, praesumatur sine dolo deliquisse : hoc tamen non procederet in poenis impositis ipso
Ilii e , ordinariis, certis. de a Leg. statutis: coque minus in constente delictum , sed negante qualitatem aggravantem proba tam : vique ad ni88.
ARGUMENTUM. confessio emanata coram Iudice incom- pciente, Pul, quantum probet ' o quando ad torturum sciat indicium. 4'lit Ossassio facta coram Iudi
18 cc incompetente non satis est ad condemnandum, quamuis sit ratis cata, de geminata a siue sit incompetens ratione personae, Due ratione causae , sed susscit ad torturam, quia habet vim consessionis extraiudicialis; de potest constens ad ratifieandum cogi coram Iudice compercnas te. Extende ad confessionem Clerici factam coram Iudice Lisco; nisi tamen similis confesso emanaret per torturam inflictam Clerico, qui non sponte. sed inuitus ad hadicem saecularem trahitur. Et 3 o generaliter talisi onfessio indicium facit, quamuis emanauerit, nullis praecedenti bus indiciis, de esset emanata incidenter, non principaliter: usque adn. II9.
confesso criminis per etiam exceptionis Opposeu M incidenter emanasa, an ad con temnandum si civi; quam δε ι in quam poenam. NY E o v L A si quod confessio ema. at sis nata de crimine, ad quod non agebatur, ad condemnandum non sussiciat, ita ut ii contra promouendum ad sacros Ordines, obiiciatur crimen, puta , homicidium , illudque fateatur, licet repella
tiar a promotione, non tamen ex tali coi
fessione punitur i quia incidenter non consideratur criminos a depositio. Extendendo ad Testem, qui super interrogato- 32riis Partis aduersae fateretur aliquod deli ctum Ebampliando in Accusatore. sed in crimine falli, consesso etiam incidenter facta, susscit ad condemnandum. Sed de hac materia vide DD. distinguentes in Libs. C. desely. Ac generaliter quando 33 exceptio criminis sapit accusationem, Zeisiux lociim assiimit, consesso incidentet delictum poena extraordinaria potest imponi : praecipue, si ustra confessionem ad sint probationes, vel delictum confessatum tangat causam , de qua principaliter agitur, ac in multis aliis castas , de quibus ita ιιον loquitur remissiue : usque
Receptissimum est,quod exeipiens non videatur confiteri intentionem Actoris: 3 de ideo quando constat de crimine conis nexo , SI contingente causam, de qua agitur , imponi potest poena debiti ordinaria; secus, si de delicto connexo constet per consessonem incidenter factam; ac dum modo agatur coram iudice ordinario non delegato. Et quidquid D D. controuertant 3 sua consessione emanata incidenter, hoc tamen absolutum est, quod quaecunque consessones Ze probationes criminis in uno ludicio factae te in alio nouo formato deductae de reproductae , nihil ad con demnandum sufficiant: usque ad n . 27 6.
Cap. VIII. ARG MENTUM. Vesis stib ste impunitatis promisse
quando susci.it ad condemnandum quandiise Iudex possis hanc impunι-tatem promittere; promissam seruat et,
vel simulation bius , o artibusvii ad eruendam confisitionem. E ci v L Λ sit, quod consesso z-d i l nata sub spe impunitatis pionussae 3 6, Iudice, tamquam eiusdem ludicri dolo extorta , ad contamnandum minime sussiciat.
204쪽
suffciat. Et quia 1ig Alij contra I non
recedas. Iudex autem habens authoritatem concedendi, vel Ptinceps concedens impunitatem , eam seruare debet. Sed
37 susticeret ad condemnandum, s Iudex dolose sitiasset consteri, nulla promissa
impunitare : quia alias emanata , nulla modo condemnationem operaretur, nisi
esset ratificata , vel adminiculata indiciis indubitatis & isto casu tantum poena extraordinaria habetet locum. Non desunt 3 3 tam in volentes, quod confessio inducta. seu extra blandis verbis Iudicis , gratiam tacite promittentis, sufficiat ad condem nandum . etiam in poenam ordinariam ivsque ad n. 3 o . Potest Iudex regulariter pro habenda 39 veritate deliinia Reo. vii simulationibus, blandis verbis, eum amicabiliter, fle benigne tractare, ac alia facere, quae cum dulcedine ipsiim promoueant ad satenis dum veritatem; quinimo potest intromi
tere extraneos inter carceratos, ut ipse-nim voluntatem inquirant, Ze explorent,
o sed Auιhιν excepta haeresi, ab istis cautelis abstinendum consulit. Non potest tamen uti falsitatibus, At mendaciis, nec taliter fingere, 3e simulare, ut oriri pos-st aliquod magnum praeiudicium I imo 43 tantum sbi permittitur uti simulationibus, de cautelis laudabilibus, dc ad bonum finem ordinatis, quae debent redigi in scriptis per Notarium: alias: orirecursuspicio illiciti mendacij: usque adn. 3 I I.
ARGUMENTUM. confessio, an, quando possit praetextu
moris reuocara quomodo allegarus error probari debeat.
per torturam emanata, quando e
ronea est, potest per Confitentem reuocari, excusari, interpretari, de declarari, etiam ex interuallo ; quamuis sit tutata sub quacunque serma iuramenti : Mquamuis sit acceptata . deliberata, repetita , geminata, ac ratificata , dummodo allegetur error in specie, cum causa erro iis ii de de illo doceatur, siue ante , siue
post sententiam italisque leuocatio, siue procedat ab ipse Confitente, siue ab alis,
Confitente inuito, recipi,5 acceptari debet , illaque a Iudice admitti, dummodo εο non calumniose proponatur; quod remissum est arbitrio ridicantis. Aa bor tamen firmat, quod licet consessio esset spontanea, etiam mille indiciis praecedentibu
nunquam denegatur facultas errorem allegandi te probandi : sed seu allegatio
erroris non suffragatur ι debet enim probari plene, saltem ex indiciis, ec coniecturis: errorque cadere non debet in latam culpam. Singulariter vero , quando Confitens incontinenti reuocat confessi nem suam, tunc n*n habet necesse probare errorem: εί incontinenti dicitur reuocata, nedum antequam sit scripta, sed etiam postea, dummodo in cursu exami nis reuocitur: ac quandocunque sit probandus error, sussicit, illum probaro in parte: quia confessio in parte erronea, in totum praesumitur : ac dicitur probatus error in consessione relativa ad scripturam , si in scriptura contrarium appareat cum tunc dicatur probatum de errore absque alia extrinseca probatione et usqua
confessis Minoris emanata fine Curat orsi
aut horitate, an, in qnando valeat
in quando ipsi Μinon aduersus suam confessionem detur in Criminalibus
ONFEssio Minoris, sine Tuis toris, aut Curatoris author itate , 4 sipso lute non valet, nec ipsi Minori nocet quia Minoi etiam in Criminalibus non habet legitimam personam standi in iudicio & licet Minor obligetur ex delicto, id intelligitur . quando hoc plene proba
tur praeter confessionem: non ualet evinxMinotis confessio sine solemnitatibus requisitis a sIartita quamuis Minor sit paterfamilias, adultus Maior quatuordecim annorum: Minor enim. dum non
habet Curatorem, isto casu illi est dandus, 46 quia nec valeret negatio delichi. ex qua consequeretur praeiudicium i quamuis consessio , seu negatio essent reperitae, geminatae ac iuratae: de isto insu Tutor,
205쪽
seu Curator gebet interponere suam au. confesso, personis enunciatis, a quibus thoritatem, non statim, sed ex interual- pecunias per usuras extorserit 1 secus silo, Ae cum cognitione causae r usque ad simpliciter dixistet , usuras commisisse. nam 3 6 i. Quinimo nota, quod talis confessio non Haec tam en.phocegunt in iis, quae reia valet in vim propriae consessionis, sed in η spiciunt ordinem iudicij, AI pcrtinent ad vim legati; concurrentibus, Primo, quod Asudicium solemnietandum ; secus in his, si tutata. Seeundo, quod Notarius stipule- quae sunt ad inquirendum veritatem , tur pro Parte absente, vel quod ipsa Pars prout est tortura i in qua , licet Curator sit praesens, & acceptans; quia alias tan debeat interuenire in Decreto, non ta mmmodo operaretur in foro Conscien-men interuenire debet in tortura i sed tiae. Talis consessio potest quandocunque quidquid sit de Iuje , in Plactica talis reuocari , nisi fuerit acceptata , de stipula-a utor, vel Curatot in Criminalibus non ta : de s fiat in Iudicio generaliter de usu- recipitur: usque ad n . 372. Regula secunda sit, ut Minor restitua, 48 tur in Criminalibus aduersus suam confessionem; ctiam quod confessio sit valida , emanata scilicet cum consensu Tutoris , seu Curatoris, etiam non docto de errore. Extendendo ad consessionem ta-eificatam, Ac iuratam. Limua, hoc non procedere in atrocibus , quando Stata- Αρ tum habet Minorem pro Maior ciquando aliunde constat de crimine per probationes , ac tandcm quandocumque unica tantum restitutio conceditur : usque ad
Reg. I. ARGUME NTVM. Cons sio extraiudicialis , an probet pleia
x fessoextraiudicialis nec plene pro . het, nec ad condemnandum sessiciati delicet aliqui dixerint , quod concurrentihus indiciis ex tali confessione quis possit condemnari , hoc sane intelligendum quoad poenam extraordinariam i quin imo,quamuis sit acceptata a Parte, eaque praesente; crimen non probat, sed tantu in ad torturam facit indicium, nisi de crimine civiliter agatur di de geminata fuerit,
quidquid Alij dicanti A thor optime dincurrendo firmat ad acrius torquendum a Consesso vero extraiudicialis secta ad exonerationem Conscientiae , scilicet, quando quis constitutus in articulo mortis confiteatur commisse usuras, recepisse
depostum, vel quid simile, dotire 3 nonico plene probat; secus de Iare Culti de primo casu , dummodo sit specificaris commissis. personis non expressis nihil prorsus valet propter eius incertitudinem. Extraiudicialis vero consessio facta in pu- sblico, de coram multitudine Personarum, quia videtur transire in Nasoriam , multi dixerunt. quod sussiciat ad condemnandum i verius tamen est, ad poenam tantum extraordinatiam i de si adesset acceptans, plovi esset, si fieret coram syndico repraesentante populum , vel medio iuramento, etiam in ordinariam secuniadum quamplures a sed Aushoν in Criminalibus non assentitur: plene vero absque chaesitatione probaret quidquid in animo latet i prout est Ni crimine haeresis , vel quando deduceretur in iudicio tamquam delictum particulare, de de per se, ut puta , quando quis gloriaretur de commiliberimine in infamiam alterius , sed de hoc casu tantum sussicit ad poenam extraordinariam imponendam : 5e si Confitens fuerit Clericus secundum communiorem Topinionem , in qua residet Aushιν, potest imponi Suspensio a Beneficio, vel iniungi purgatio Canonica: usque ad n 23.
ARGUMENTVM. confessio extraiudicialis quando si filiat
9 in E c v L A secunda sit , quod confesta fesso extraiudicialis, licet non sun ilficiat ad condemnandum; tamen,siue si Maioria, siue Minoris , sussicit ad toria quendum : quamuis hoc casu, Minoridetur in integrum restitutio. Sed s talis sconsesso extraiudicialis fuisset reuocata, adluic sussiceret ad Torturam: non vero noceret si quis fateretur homicidium a commisisse, non nominata certa persona: praesertim
206쪽
praesertim si id saceret calore iracundiae, vel per lasciuiam e Et generaliter extraiudicialis consessio nunquam nocet nisi sit concludenter probata per Testes contestes, idoneos, legales, aci o etiam rogatos; cum non sussiciat. quod fortuito audierint: & huic conclusioni nemo de iure contradiciti licet in practica quaelibet extraiudicialis confecsio faciat indicium ad torturam : usque ad num. 47.
Confiso emanata in Tortura ininelegia timis indiciis istata inuando valeat e ' quando praesiumrtur ipsa Artura,
necnon quot modis probetur. ONFEs Io extorta a Iudici
Qt per torturam sine indiciis, vel
cum indiciis non lcgitimis, aut non sussicientibus, non valet: de quamuis iurata, emanata coram Iudice habente liberum ,& absolutum arbitrium in procedendo, non conualidatur per superuenientia indicia, etiam in criminibus exceptis, de atrocissimis delictis quin imo etiam ratificata , geminata,vcrificata per oculorum inspectionem: a & licet hoc casu pos Ict extraordinarie condemnari , tutius esset absoluere: necnon ipsa consessio cum omnibus
inde secutis sit nulla. Excipe publicos latrones, di Tamatos, viarumque Grassatores, &similes scelestissimos homines , qui etiam sinc indiciis torqueri possunt, probata diffamatione. 3 Tortura cum regulariter non praesumatur, probari debet: sed cum sit difficilis probationis, coniecturae, & praesumptiones sussiciunt: quare probatur per simam per genitum, dc clamorem auditum ab iis in loco Torturae, qui illius Rei vocem notam habent, quando Reus portaret brachia ad collum, & in illis stigmata , de signa ligaturae apparerent; ac denique probatur per Gomesticos, & familiares Potestatu; per Ca Ceratos , dc consocios Calcerati , qui dicitur tortus: de familiares, ac domestici Plaetoris, tamquam verisimiliter informati, poterunt ad hoc cogi, bc torqueri, si praecedant indicia. Versim haec intelligas ad eflectum inualidandi
confessioncm non autem Cond mnan
di ossicialem , quia ad hoc non sum-ciunt praesumptiones, etiam vehemen tes , sed requiritur plena probatio: vsque ad n.3Γ
ARGUMENTUM. Confiso metu tormentorum quando Coninstenti noceat, Ο ad condemnandum
si ira quandove dicatur metu tor
mentorum extorta. Ο N p E s s r o metu tormento
rpm secta , aequiparatur factae in stormentis: & ideo non praecedentibus indiciis, Fisco non prodest, & Confitenti non praeiudicat. Praesumitur sic CXtorta, ut aliqui voluerunt, si emet facta in carcere atroci, & valde infecto ι vel in quo ex causa, & culpa Iudicis, famem, & sitim patiebatur; detinebatur in ipsis, Catenis, de manicis ferreis i siue Iudex minabatur ipsi Tomturam secuta inde spoliatione, & ligatione ad tormenta I praesertim in persona timida, debili, non sagaci i quandove minae non fuerunt simplices,& gordinariae, sed terribiles, atroces, V hementes , & geminatae , ac versaremur in Iudice rigoroso i terribili, icsolito suas minas exequi. Extende, quod non petaeiudicet etiam facta in loco tormentorum, iunctis minis detorquendo : Sed licet quocunque casti
ista consessio non sussiciat ad
condemnandum , extorta metu carceris , satis esset ad tor quendum.
207쪽
confesso per Torturam extorta , an, quandol rati uri debeat; in non να-tificata, ia condemnandum si fiat. Ariri cATi O consessonis
in Tortura emanatae, vel Iractu tormentorum probatae, adeo necessatia est,
ut absque ea prorsus irrita, de nulla ha beatur: quae quidem ratificatio seri de bet extra locum Torturae, N ex inter Dallo ad minus viginti quatuor horarum, secundum multost licci verius sit, hoc 3 remitti iudicis arbitrio. Testes in huius modi ratificatione noti adhibentur, εἰ potest recipi etiam in carceribus. dummodo
non sequatur ex minis nouae rarturae. Confesso vero facta extra Torturam nulla indiget latificatione : quinimo multi volunt, ut nec etiam facta in tormentis, quando indiciis erat adminiculata , vel praecesserat confesso extraiudicialis, aut Tortura erat leuis. Ad modicae communius tamen, Ac receptius est,adhuc tequirit usque adn. 84. riculum. suggestio duplex est, una ape ta , quae inducitur per interrogationes ex- Ixtra ded sta in pro tu , seu, ut dicitur,de malo albitrio sachas . Altera palliata. quando non apparet de qua re fuerit Reus interrogatus. Quapropter suggestiuum reputatur interrogatorium illud, quod per extensum in processu suggestio est prolii bita etiam per interpositam personam, videlicet quando Iudices mittunt in seia r. cretis earcetibus aliquem inserinatum, qui suggerat carcerato delimim de quo quaeritur; ex quo consessio inde emanata prorsus est inualida: 8e in tantum suggestio euitati debet , ut Iudex inserendo Torturam , nedum suggerere 1 sed nee etiam minari, aut importune suadere,debeat i sed sedato animo,& composito vultu , Tortura pendente, per duas, aut tres I Fuices interrogate , non amplius I dc ita practicari debet a Iudicibus, Deum , MIustitiam timentibus. Velum extra TOrturam, quando indicia sunt manifesta.
Reus potest in specie de delicto interrogati i im4 de Consuetudine , quidquid scde Iute i quandocunque specisce in
Cap. I V. ARG V MENTUM. confesto per Dinruatoria suggestiua,
sue in Tortara, sae extra extorta,
quando ad condemnandum sussciat.
s quam antea, 3e extra eam, a Iura
semper prohibita est: ideoque sic per suggestionem extorta, nihil confitenti praeiudicat, de omnia inde secuta sunt nullas γ sue in damnum Rei, sue etiam Fisci, siue etiam in examine Testium i sed potissimum quando Reus interrogatur de Io Complicibus. Quae ver3 sint Interrogatoria suggestiua , Iudicis arbitrio remi tuntiarietii non permittit legere Reo completas Testium depositiones ad ipsum conuincendum, propter suggestionis pe-
Delicium, an, O quando probetur perscripturam seu InstrumenItim. NE L i c τ v M tegulariter non probatur per instrumentum, quamuis I 'esset commissum in praesentia Notarii : de quamuis Instrumentum , seu scriptota se reperta in Archiuio publico, nisi instrumentum , S: scriptura fiat de se delictum: id non negaretur vel esset celebrata de consensu paritum; vel continerent delictum Conspirationas, crimen usurarum,
Falsi, Petturij, Haeresis; seu esset scriptu
rata priuata , scripta ab ipso delinquente, L& contineret id, quod pertinet ad officium scribentis ; ut puta, inpublico Exactore, cuius scriptura probat indebitam exactionem: secus autem in his, quae ad ossicium scribentis non spectant;ut puta, si tu scriberes fecisse Adulterium, nam talis
scriptura non probat contra te, ni si quantum probet extraiudicialis eonfessio. Pto-bat etiam Instrumentum consectum volente, & sciente Delinquente, dummo- 3 dis crimen non mereatur poenam corporalem,
208쪽
De Op. contra Exa. Test. Q LXXXV: is i
ralem , ad quam nemo se obligare potest: quare in similibus tantum faceret aliquam praesumptionem , de probationes coadiuuaret : usque ad nso. 1 F.
Delictum in dubio an praesumaturi e pro exclusione delicti quando omnis interpretatio ieri debeat. EcvLA TER in dubio de
3 11s lictum non praesumitur: eo minus in Clerico. Quare delicti praesumptio ex
clusua, dicitur praesumptio Iuris i de in dubio poenam non esse incursam iudi-c dum est , quia actus indisserens ad /dclictum . de non delicium, potius bonus, quam malus praesumendui : de qui uno loco, de tempore eli licitus, alio vero lo Co tempore illicitus, potius licitus, quam illicitus iudicandus est in iis, quae regulariter sint permista, licet certo loco,& tempore prohibita. Et hinc verba.quae possunt trahi ad bonum , de ad malum interpretanda potius ad bonum, etiam ad exclusionem falsitatis . haeres si& blasph miae , quamuis aliquo modo improprientur. Ex quo, consilium alicui datum, si sonet in delictum, S: non delictum, praesumitur potius bonum , quam malum ἔquia concurrentibus duabus praesumptionibus, quarum una sit exclusiua, altera vero delicti inclusua, potius attenditur exclusua 1 Et hinc est , quod actus praesumitur potius factus ex causa licita quam illicita ; licet in contrarium adiit aliqua praesumptio. Et licet pariter debitum po
tius praesumatur manus, quam maius; at
ramen , quando consistit in iis . quae prima Gnte habent sotniam , 5e speciem mali, quia sint prohibita a lure Dium . Naturali , vel Gentium. Delictum praesumitur sicut excluditur in iis, quae prohibita sunt a Iure positivo : imo de a Iure naturali, vel diuino, si probetur causa exclusua, δe ideo quando agitur de praeiudicio Ter-t ij ad illud excludendum , delictum praesumitui nisi adiit actus a qui iocus,& aga tur in specie circa inuestigationem nego- .cq i usque adn. II.
Quando pro Itones in Criminui sus d beant esse luce mmdiana clariores qquaniavi ex indiciis, C prasimpliο-mbus quis condemnari possit. NE cvLA Ri TER ex praesum
ptionibus, de coniecturas nemo leν analiter condemnari potest , te probationes ad hoc debent esse concludentes, luce que meridiana clatiores, quomodocunque agatur. lino nec sufficiunt india iaverisimilia, A probabilia, nisi essent indubitata , ex quibus pecuniar e quis con demnari potest. lmo nec etiam duae semiplenae probationes diuersi generis , ad
eumdem finem tendentes, conitinguntur, in tantum vi, nec semiplena probatio ad condemnandum , nisi extra ordinem, sussiciat , usque ad n. 29.
Haec non procedunt in delictis occultis . Si dissicilis probation)s, in quibus po- test sequi condemnatio, dummodo sint indicia indubitata, de verisimilia: intellecto quoad poenam extraordinariam. Estque delicta dicuntur difficilis probationis , & occulta, quorum probatio a communiter accidentibus, ludicis arbitrio non de facili haberi potest , inter quae connumerantur dolus, fraus, simulatio, partus suppositus, incendium , Sodomia , Adul tetium , Simonia, Furtum. Tractatus, Mandatum, Conspiratio, Venenatio Fal- stas, falsa Moneta Latrocinium, Derobatio stratarum, Ostium fractum de apertum s introitus in locum per ulosum, delicta domestica,Vsura, Damia um de nocte datum, iniuriarum aestimatio, minae per maritum uxori illatae , & quod filius pere usserit Matrem : sed in praemissis, de ex dictis indubitatis indiciis, non imponatur nisi poena extra ordinem : Et potabiliter in delictis nocturnis.& crimine Assassiti ij, satis essent argumenta probabilia . praesertim ad qualitates Astassinij probandas: usque ad n. 43. Praesumptiones violentissimae, seu ur gentissimae aequiparantur indiciis indubi- statis : S propterea ad condemnandum sussciunt, quinimo plura indicia dubitata. si sint gravia , 3c valde proxima, coniunguntur ad faciendum unum indi erum indubitatum, ex quo possit imponi R. poena
209쪽
poena pecunialia. Et licet D D. contrarientur, utrum ista indicia sint repolita in arbitrio ludicis , ad essectum condem nandi , vel torqvcndi AHhον distinguit,4 quod si procedant ex praesumptione Ici νὼ est de Iare , iudex omnino condcmnare debeat; si autem sint Iuris tantum, vclsomιnis tantum, tunc resideat in arbitrio, vel tortura , vel condemnatio: quia licet praesumptiones, de indicta , quomodoli-bct urgeant, ad effectum condemnandi non iungantur, iunguntur tamen ad torquendum . &ad hunc essectum procedit 3 Rcgula . Si non prosint sugula , malia eblucta itiuant. Alij contra: sed non recc-
Ad defensonem R ei contra Accusato- έ rem, SI Fiscum , dubia, & non concludens , seu etiam praesumptiua probatio tollit contrariam Fisci a eoque magis in iis, quae sunt difficilis probationis. Ad condemnationem Rei de niti potest ex indicii; indubitatis, AI imponi poena corporalis , dummodo tamen non si Ordi- naria illius delicti, de quo agitur, ex caeteris vero praesumptionibus non indubitatis , poterit condemnari in petaniariam. Ex verisimilibus fle probabilibus, non tamen proximis, poterit torqueri: Verum
s adsint duae semiplenae probationes di uel si generis, iunctis cum aliis admini culis , seu praesumptionibus proximis, S propinquis , sussciunt ad condemnan dum criminatiιeνi Quinimo etiam si sint praesumptiones hominis , sed violensa , O sudussiarai Nihilominus tamen , noth in veram poenam, sed in mitiorem. Qitae vero praesumptiones, seu indicia stit in- gdubitata, violenta, de ad condemnationem susscientia, in Iudicis arbitrio reponuntur. Quando verb praesumptiones non sint indubitatae, seu violentae, si excedant duas, ad torquendum sussciunt; de tune demum coniunguntur indicia, dummodo fiat in genere suo plene , de concludenter probata , de tendant ad eumdem snem, hoc ell ad perficiendum unum totum a una enim praesumptio tollit aliam, Sc si una non sit fortior altera,
neutra attenditur. Gencraliter vero ,
quando Iudex ex ora sumptionibus quan- stumuis violentis,seu indubitatis, aliquem condemnet, quod no nisi raro facere debet j multum suam sententiam moderaridcbet, nunquam poenam ultimi supplicii imponere,inah nunquam corporalem nisi quando delictum esset capitale, id atro cissimum: sique ad n. Oct.
210쪽
ARGUMENTUM. Dolus , an quando requiratur in delictis , π quando culpa
lata dolo equipareIM.ta Maiestatis, ti similia: multoque magis in delictis, quae non committuntur in alterius iniuriam , ut sunt , adulterium , stuprum, incestus, & similia, quapropter commissa ex ignorantia, quamuis ista si culposa, nulla poena puniuntur. Et licet . alias regulariter lata culpa aequiparetur dolo , etiam quando in materia doli di spositio loquatur pet dictiones taxatiuas, imo & latam culpam dolo proximam csse,& quandoque in Iure pro ipso dolo accipi , hoe sine intelligitur in actionibus desicendentibus ex contractu , vel quasi: se eus in Criminalibus : praecipue quando agitur de poena corporali, & in delictis. quae de sui natura requirunt dolum: ut sunt Furtum, Falsum, iniuria, ae similia Quinimo, Si in statutis, seu colastitutionibus poenalibus; praesertim , si ab istie poena imponatur a Iure non stabilita. Ex tende , quod etiam requiratur in materia 3 Excommunicationis, & quando agitur de poena infamiae non irrogatae ipso iure. in poenis pecuniariis culpa aequiparatur dolo nis Statutum, seu Dispositio expresse, aut tacite dolum requireret; sed adhue pro lata culpa, poena minuitur 1 usque ad
In delictis in omittondo consistentibus R L lata R in praesentiristiti , s & nos nostri Succi paνιὸ dejima ὶ sibi v4 proponit inspiciendum,
cx quibus catilis Iudex poenam minuere valeat, & debeat λ Et ad ptimam facit inspectionem, quod temperandi, seu potius minuendi poenam, praecipua causa si earentia doti : regulariter
enim, ubi dolus abest . delicti poena nona habet locum: & licet dolus praesumptus
aequiparatur vero dolo , quando agitur ad rescindendum contractum, attamen non uti vetus puniendus est, nec poena ccirpo
rasis potest imponi. In delictis ergo attenditur animus & voluntas ; nec simpliciter 3 exitus, sed agentis intentio inspici debet in eo qui non habuit animum delinq0endi: si vero habuerit animum delinquendi, sed non tantum quantum postea secu
tum suit, tunc tenetur de omni exitu . ex eventu, & sic non tantum voluntas, sed
veritas attenditur.Quod si habuit quidem cinimum delinquendi , quia credebat se delinquere. sed re vera non deliquit, tunc etiam attenditur veritas, non intentio seu credulitas, nec in soro fori potest puniri. Dolus requiritur etiam in delictis atrocissimis, prout est Parricidium, crimen lae