장음표시 사용
381쪽
Pars V. ARGUMENTUM.Authoritate pmpria fi quis vigore pacti
potes occupare rem debitorις, num
quid hoc possit facere , creditore ref
tur, quando inuenitur resistentia , cum nec valeat cum expressa conuentione
ingrediendi. Reo resistente, quamuis apponeretur in pignore, seu in hyp theca vigore pacti executiui, Sc adesset clausula Preeaνν vel Constituti. Et licet Alij contra ; firma pro veriori, ic deci ra, posse quidem creditorem ingredicum moderamine inculpatae tutelae, si resistentia non habeat admixtum delictum , cum tunc non spoliandi animo,
sed ius suum defendendi vim intulisse
Autharitate propria non licet ingredi pssessionem rei pignoratae, seu hpothe
cata I etiam quod creditor habeat pactumst ingrediendi, debito non liquio dato: in quando hoc verum sit. E s i et o non liquidato, pactum ingrediendi possiessionem propria
authoritate non habet executionem: Et licet Alis contra Extende, ut debiti liquidatio isto casu sit facienda solemniter Parte citata, fle dato libello : licet executionem habere possit quando per illius exercitium, & apprehensionem possessionis, debitum deducitur in notorium : vel quando sic inter Partes expresse conuentum fuerit : seu adesset clausula Constituti, vel Precaris, iuncta pacto ingre)iendi : sic nccest necessaria liquiὸatio quando debitum erat iam liquidum in contractu, & nulla in eo Crat opposita condisio: usque ad n. 1 3
Pactum ingrediendi possessionem rei pi
gnoratae, an, in quando possit exemcera contra singularem successerem, in Tertium Polyesorem.
N proposita materia v na fuit opi-221 nio, quod tale pactum afficiat is
ut iam lingularem successorem r Altera vero negativa. Et in hac contrarietate considerandi sunt duo effectus , unus scilicet, quod ex tali pacto oriatur quaedam actio personalis contra debitorem ad patientiam ingressius, quae non transeat ad singularem succetatem. Alter vero. quod oriatur ius reale, ex quo succedat parata executio secundum voluntatem creditoris, Misto casu transeat contra sngularem successiorem : ideo - Ιεque utramque opinionem sustinendo, dicas non procedete in contractibus, quando agitur de excutione iuris personalis , quod non transit in singularem succetarem:nec extenditur ad ultimas voluntates: quinimo nec quando agitur de executione iuris, si Tertius Possessior x non Labeat cau iam ab eo, contra quem principaliter oritur ius exequendis vel quando non erat in se liquidatum; nec erat in actu producendi i vel quando simpliciter fuit data facultas generaliter ingrediendi arbitrio boni V iti. Negativa opinio limitatur, quando sententia ludicis, ec illius licentia non 18poteli mandari executioni contra Tertium, vel alienatio fuit facta, lite pendente , & sic Iure existente in actu prO- ductionis, ta liquid uionis 1 quia tunc pactum executiuum transit etiam contra singularem successiorem praesertim si iste sciebat, litem agi cum tuo Authois re super re in iplum alienata, &quaestio pendebat super dominio.Sic de pro- 1scedit, quando fuit expresse conuentum , quod debitor rem pignoratam alienare non possit sine licentia Iudicis, vel debitoris, nili ageretur der ex C tione iuris personalis in vitimis voluristatibus ι vel de executione iuris realis 3 adesset clausula Constituti, seu Precari' vel Possessor haberet singularem rip tecbam, vel generalem in re pignorata
382쪽
3 6 8 Succi Pars decima-Octata a
seu exerceretur a creditore incontinen-
3Ο ti quod fuit transsata possessio. Potest insuper factum istud exerceri contra Tertium Posse rem , si fuerit oppositum in traditione ipsius rei; nec est ne .cessaria excussio principalis debitoris 3 licet hoc exequi non possit, nisi citato, de vocato dicto Tertio Possessore: usque
Pars VIII. ARGUMENTUM. Haeres, an, oe quando possit author
tate propria haereditarem occupare. t potest propria authori, tale res haereditarias apprehen
dere , siue sit haeres voluersalis siue institutus in re certa i de siue etiam post mortem usufructuar ij, vel sub conditione , dummodo haereditas sit vacans, ec a nemine possessa : quia si bona haereditaria ab alio possideantur , etiam stante Statuto concedente facultatem apprehendendi possessionem propria authoritate , hoc efficere non possit ;cum Statutum sit intelligendum, dummodo possessio sit vacans , non autem ab altero occupata : usque ad nu
commissario instituto post alterum fideicommissarium , vel data licentia 1 Testatore, quae data intelligitur si di dierit, quod libere sua bona in illum deueniant,vel prohibuerit ei aliquam molestiam inserri: usque ad n m. O .
u ructuarius , an, in quando possis
propria authoritate Uum ructum capere. SupRvCTvARIus non potest c uilia pere vlamstuctum propria aut hΟ-ritate,sed illum recipere debet de manu haeredis. Excipe Uxorem relicta Dominam Massariam , dc Usufructuariam Iquae ex consuetudine Bulgari filiis haeredibus institutis, potest propria authoritate alimenta suscipere di de eo sortius, si si relicta usustuctuaria post mortem extranei.Similiter no procedit Regula, a squando Vsu fructuario esset data licentia 1 Testatore capiendi usum fructum propria authoritate ι vel in legato apposita verba ,sine eontrassictione, ct m Isia , seu adesset clausula, omni me- 3 6 liori molio: Ec singuIariter quando relicturusvsusseuctus certi sundi,obligati ne iniuncta haeredi colendi ι quod si idem haeres in hoc suerit negligens, poterit v.fructuarius propria authoritat capprehendere: usque ad num. 7.
Pars XI. Fi commiserius , an , em quando
res fideicommisso subiectas debeas
capere de manu haeredis , an veri eas possit propria aut ritate occupare. V M regulariter fideicommissa 31 rius debeat capere haereditatem de manu haeredis, hoc ideo, si aliquas res fideicommisso subiectas subripuerit, εc propria aut horitate occupaue-33 rit, priuatur iure suo. Quod intellige, dummodo haereditas fuerit adita: secus e contra: prout non procedit in fidei.RGUMENTUM.Legatarius, an, quando postis propria
auitaritate rem sibi legatam occupare, in occupasso in quam parram incidat. EOAτARivs debet legatum ac cipere de manu haeredis; εc aliter 37
illud occupando propria authoritate, perdit omne ius quod in eo habet Quod procedit siue subtrahat rem ita specie, siue consistentem inquantitate ; quinimb. 8c in legato alimentorum. Regula simitatur legato facto Pauperi,
383쪽
De Furtis Quaest. CLXXV s. 3 6 9
cum dilationem non admittat e licet procedat in haerede, qui rem legatam alteri subtrahendo, perdit Quartana, idest saleidiam, quae applicatur fisco. Limitatur pariter proposita Reguia, quando Testator dederit licentiam Legatario capiendi possessionem propria
aut horitate , quamuis fuerit relictum intestamento minus solemni; dictaque li-' centia praeium itur data, quando Testa. 39 tor usus fuerit verbis ace ipsar, capiat vel
si prohibuerit haeredi, ne molestiam inis ferat , praecipue si cesset dolus, vel lata culpa. Extende, ut etiam propria aut horitate capi possit legatum factum ad
pia, Causas, ex causa alimentorum, studiorum, vel periculum esset in mora. Iterum extende , ut non amittatur, quando Testator constituisset se precario nomine rem legatam conseruare,co magis, si te, tempore mortis Testa- qu toris reperiatur penes Legatarium, vel haeres sciens rem apprehen am , tacuit longo tempore, & nullam controuerissam mouit: eoque magis, si praecedat consensus post aAitam haereditatem. Quandocunque vero Legatarius non
Fartum quomodo, is ex quibus probetur.
ICET surtum non praesumatur, , & qui furtum allegat probare debeat , attamen cum sit inter delicta difficilis probationis, ex coniecturis, &praesumptionibus dicitur conclude iater.& manifeste probatum. Probatur ergo per querelam Partis, quando fuerit vir bonae simae, di conquestio satin continenti, ac statim eommisso furto. Probatur ex acclamationibus fbeii, in domo: vel quando in loco, ubi dicit ut furtum commissiim, fuit auditus stre pitus, seu rumor, si reperiatur fractum ostium , vel capsa, ubi suratae res existe , bant. Inducitui ex publica voce, re υ-ma, ex suga famuli, ex eo quod fuerint reperta scalae in domo, seu aut e du-mum, in qua fuit sui tum commisi im sed omnibus dictis casibus, ad hoc, vepraedictae coniecturae probent, debet constare, quod res, quae dicitur sorata, suetit in loco , ubi subtracta praetendi. tur , alias non diceretur probatum corpus delicti. intelligas, non requiri pre- scisc probari, quod tempore commilisurii ibi essent res surto subreptae, sed semel adsuisse , cum de praeterito praesumatur in praesens.
rini quantitas , O qualitas quando b
E c v L A proponitur affirmativa, quod ilicet probato sur- 4to, circa valorem, & quantitatem rei furatae, stetur iuramento damnum passi: & nedum super probatione
quantitatis rerum furatarum , earum
que valori, ,sed etiam super probatione cxpcnsarum , damnorum , & interesset& propterea Statutum uolens, quod de damnis & iniere se stetur iuramento damnum passi, multo magis locum habet in surio. Datur hi, ius modi iuramen- Stum etiam contra auxiliatorem finis .cu stodem, commodatariona, & depost rium rei furatae r non tamen desertur Iudaeo contra Christianum I nec quan
do agitur criminaliter ad puniendum se rem poena corporali, vel pecuniaria applieanda fisco; nec tandem denti ur, nisi ubi surium alias probari non possit, nec re, surata sit oculis demonstrabilis. Quando ucto ageretur contra Villam , seu Communitatem , quae vigore gStatuti tenetur de furtis , dc tubariis commissi, in eius Territorio tunc qua a litas , qualitas, seu valor rerum de tubaiatarum, etiam constrio de sorto, non periuramentum damnum passi , sed per
Testes, aut alias probari debet: datur enim hoc iuramentum in odium suris ι ν ideo concedi non potest contra Communitatem , quae non deliquit, sed tenetur ex delicto alterius e & propterea generaliter non conceditur contra Cau-Ponam , Nauiam , seu Stabularium , quando
384쪽
quando tenentur pro furto suorum B - miliarum. Sic & non datur, niti praeuia Iudicis taxatione, qui praecipue conliderare debet personarum qualitatem,&eircumstantias, vel si de furto constet plene,& concludenter, aut per Rei conseilionem, aut per Telle, illud conuincem es ι secus, si de eo non constirer, nisi praesumptio c. Alii contra: sed quia veritas huius declarationis pendet averitate alterius inspectionis . scilicet quando iuramentum in litem defer tur nec ne, propter dolum praesumptum; de male ita in proposivo vide Se di raphin. de prauit g. Iuram. Hiuire . , I. n. 1 I. Eo quia probatio facta per iuranient iura in litem recipit probationem contrariam ; quidquid Alij contra , ab hac sententia, ut aequiori, ne recedas.
contra furem, quorum. Primum est, mala fama r de haec magis operatur contra allu etiam furari: My contra conueriantem clam malis hominibus, ec praesertim furibus t sed de per se sola non suffcit, nisi aliis coniecturi6 adminiculctur. Secundum , quandoque oritur ex mala Natione, se ii patria Reii sed hoe leuissimi im, imo nullius momenti esse,
Author . rbitratur ue cum sit valde periculosum tissima te at quam Gemem, seu nationem cites. rtis procliuem Tertium . contra Vicinum, qui pro-
. pterea magis informatus praesumitur de retrii, exi isentibus in domo. ubi foratum fuit , ideo alie facilius torquetur, quam alijt sed quia est indicium rem O-
tum , non fossi, ii ad tortoram.& contra
hominem bonae famae nihil Aperatur. Quart Um , contra eum , qui habet notitiam domu Obi sortum suit commissum . ibi denique conuersari solitus fuerit, dummodo sit homo malae famae,
Quintum , ex transitu insolito per viam , α locum , ubi furtum factum sulti idemque de eo, qui frequentabat locum, ubi stili commissum. Sextum, contra illum, qui fuit visus I 6. exire de domo hora ipue a furti commissi . cum tarde sti, seu aliqua re sub brachio, S. pallio: dc idem de eo, qui tempore commissi forti visus fuit introire, de exi. re , nis esset bonae famae. Septimum, ctinita inueritum in locosutti , horii illius, absque eo , quod alii 'IIgnet causam commorationis ibidem. Octatium , ex fuga famuli, seu alie rius domesii ii licet de per se sola non facit iod cium ad tot quendum, praescrtim nisi ex parte Domini concurrerct verili militudo, quod furium fuerit sibi fictum a vel nisi famulus auso gisset a
Ciuitate. Nohum, contra eum, cuius pileus,
pallium, scalae , aut similia suerint in- Isiaciata in loco furti i resiste esset vie
bonae iamae, de contrarium probasset. Decimum, contra eum , qrii latiratus, alieno, vel incognito habitii sue Qcinctus praesertim, ac expedito repcrrias
fuerit, cum sic int soliti incedere furesiae cognoscantur, dc possint melius alienas domos conscendere , ndecimum, contra eum cuius forma
pedis in venti suerit Da via, ex qua sur- tum transportatum suti sed hoc tollutur ex bona fama & niti alia concuriam ad torturam non fossicit. Duodecimum , contra illum , quipat per existens , uisus es expendere pecuniarum quantitatem , praeter time iusdem sermae. & materiae cuius erat . pecunia subtractar sed tamen de se s liam ad torturam non satis est. Decimum- tertium , contra eum, penes quem reperiuntur instrum ta Mad derubandum apta . prout dunt scalpellum, prima; dellurn, seu similia.
Decimum- quartum, ex inimicitia tquin imo e es inimicitia non oritur quidquid Aliqui d cant, praesertim si inimi. cus suerit uir nobilis, Τί integrae famae.
Dccinatim quintum , contra eum,
qui non vocatus, nec citatus, de sine , saliquo intereste de nunciat Curiae su-
rem ; instat, ut contra eum precedaturε
aut quidsmile saeit. per quod credat,
se ostendere illiu criminis expertem. Dec imum sextum . contra eum,qui otuit fortum prohibere. ru non pho hi- acuit:is enim redditur suspectus d c complicitate. Decimum-sepi; mum, contra eum,
qui de furto transigit, ut puta, promit
385쪽
rarae pretium. Decimum- octauum, Contra eum,adag cuius commodum re, furata cederet,ut
puta, scriptura; seu instrumentum subia tractum ι licet de per te solum non sufficiat ad torturam. Decimum- nonum ala physiogno- , , mia inquisiti, sed leuissimum est , nec exprimendum in decreto torturae sine derisione Iudicis exprimentis, ut dicit
V igesimum, contra inquisitum, qui
habet turpe nomen, seu cognomen , ut puta, si vocaretur Ram πω, δIra , Bosaruolo aut simile. v igesimum-primum. contra eum,
qui alias de furto fuerit condemnatus ex abscissione auricularum , seu bullatione, qriae ut pluribus furibus datur pro poena :& hoc non solum facit indicium ad torturam, sed etiam, quod possit interrogari super aliis. vigesimum- secumdum, non oritur ex eo, quod quis suerit nominatus ab Astrologo, seu Diuinatore sussiciens ad torturam : Aliqui volunt ad inquirendum; Avithον dicit. in nihilo valere cum furta inuestigare similibus artibus prohibeatur.
Pars I. A RGUMENTUM. Furata res inuenta penes aliquem , an faciat contra ipsum indicium ad
X Regula generali, quod res su-
rata inueniatur penes aliquem, non oritur indicium ad torturam sufficiens. Fallit tamen Regula, quando is, penEs quem res forata inuenta filii sit mala: timae, &consuetus res fori tuas penes se habere, vel edere:& si esset famulu, Domini rei lubtractae, posset torqueri, quamuis bonae famae. Orirur parit Cr contra eum, qui rem furatam emisse dicit ab ignota persona, vel non recordari a quo emerit. Quod
tamen non procedit contra Stratetar los, seu Regat tersos: Oritur tamen aliqua
suspicio,quae adminiculata aliquid operatur, nisi doceat dc Authore i quinimo non lassicit sola nominatio, sed requiritur etiam probatio; attamen nota sussicit ad condemnandum de participatione furti,seu illius receptatione,quamuis concurrant alia indicia r quidquid Ali contra: usque ad n. I.
A R G U M E N T V M. Emens rem furtiuam, an, CP quando fui ii teneatur.
M M E N s scienter rem furtiuam.
Et tamquam furti Reus extra ordi- 3nem ponitur e eoque modo tenetur , rem fur tam scienter dono recipi ues,
vel pignore accipiens sed quia in dubio praesumitur potius ignorantia,quim scientia, ista protiari debet per
claras, & conclodentes probatione,i licet oriretur aliqua praesumptio, si eminset paruo pretio, clam , aut res emptae
non conuenirent en Ptori, nec illi, eg
rei ι ut puta, si Caupo emeret libros vel 4sim ilia i & licet aliqui velint, quod recipiens in solutum rem suri tuam sulti
non teneatur, Author contrarium verius credite usquo ad n 1 8.
Emens rem furtivam , an , in quando eam resiluere teneatur δι&pretio non resituto M E M s rem surtiuam tenetur il la vi iam restituere Domino, etiam sibi snon restituto pretio, quamuis emat in nundini &publico met catus quin im nec valet Statutum, quod sine restitutione pretij emptor, seu pignore accipiens rem surtiuam , non tenetur illam restituere. Alij di eunt huiusmodi Statuta valere . sed esse strictEinterpretanda. & intelligenda ; ideoque non attandi , quando Hebraei fixuerantes, scien inter res surtiuas pignore accipiunt, vel emunt, sed teneri testituere Domino, pretio
386쪽
pretio non soluto, & ad hoc sussieme
praesumptiuam, & veritimilem scietitiam : coque fortius, si les res essenes alicuius Ecclesiae, vel Clericit nec habent locum,si res recipiantur a famulo, cuius inuerismile erat esse eas. Ementes res furtivas a Latronibus,vel Praedo. nibus non tenentur restituere, nisi pretio soluto, d modo emerint pacuo pretio, & publice testati fuerint emere intentione restituendi Domino 3 praecipuE, si ultra protestationem concurrat aliqua praesumptio ι & protestatio fiat palam, & publich per proclamata, & Cradas. sed si contingat, Dominum rei furatae sponte solucre pretium Emptori , non datur illi repetillio, quando autem mens rem furtiuam, illam Domino restituit, s venditor fuit ipse sui
absque dubio ab co pretium e cuperabit i sed si emetit abalio, qui prius bona
fide emerat, nec res ipsa reperitur,quia bona fide consumpta fuit, emptor rem ipsam non restituit, licet teneatur illius valorem Domino restituere, quatenus 3 fuerit factus locupletior. Alii dicunt, quod huiusmodi bonae fidei emptor, si illam alteri euendiderit, teneatur indiis stincte protium restituere,siue fuerit factus locupletior, siue non : Alia quod non teneatur restituere pretium Do- μmino rei furtiuae,nisi ex eo fuerit fictus locupletiori hoc est,quod ultra pretium inemptione reisuratae erogatum, aliquid plus 1 uperlucratus fuerit. Hanc opinionem , quamuis controuersam, Author dicit verissimam, bc semper amplectendam .' usque ad N. 1 F.
QUA s T. CLXXVIII. g. I. DE HAERESI. ARGUMENTUM. De di nisione, oe etymologia Haresis : de Hareticorum Sectis, oe speciebus: qua requirantur, ut quis uareticus dicaturi ac de aliis ad materiam necessariis. ' i 3, & Haeretico
rum materiam tractaturus Author, protestatur, quod
si unquam in suis laboribus se labi, & hallucinari contigerit , nunquam tamen a fide Catholica , quam Romana , de Apostolica profitetur Ecclesia, discedere noluisse declarat : sic M ego, ex hoc Tractatu Succum exprimens publice fateor: cquod si contingat ob imperitiam , iudicij mei imbecillitatem , ob materiae, de qua agitur, difficultat Cm . e rare, protestor, inquam, me omnino submittere censurae S. R. E. ac firmiter me semper credidisse, credere, & creditu ma
387쪽
diturum, quidquid sancta R. si totius Orbis sdelis Magistra orthodoxc tenet,prae dicat, At docet: quam quidem protestationem confirmatam volo Mintelligo in principio medio,& fine: quia se ita testor omnibus, se Deo confiteor, sic iuro, sic firmiter declaro. Quibus se praemissis alacri anime pro-3 uinciam sub eo, & cum Aathare , qua rendo quid stliaeress3 cum plures ad materiam adducat diisinitiones, illam tantum reporto , quod si scilicet ob maia impugnatio alicuitis artitati Hari, eum pertinaci assersione eontraria falsi laris. Haereticus autem, licet diuersimode disesniatur , breuius est dicere, quod si ille, qui errorem aliquem habet contra Fidem cum pertinacia. Ex quibus constat, Haeresim pluribus modis committi errorumque plures esse species,& plures Haereticorum Sectas reperiri. Secta nuncupatur a sequor, eris de est proprie habitus animoria,& propos tum in malo circa salsam disciplinam: indeq; enim tales dicuntur secti, id est separati & diuisi ab unitate Ecclesiς.&Fidei. Ad hoc, ut quis propriissime dicatur
haereticus , quinque rcquiruntur a Primo
η scilicet, quod professus fuerit Catholicam fide mi Setisndo , quod de Catholica Fide
non omnia neget: nrtio, quod habeat errorem in intellectu Garto Maod talis error sit in illis quae sunt Fidei ad consequendam vitam aternam Eainio, quod talem errorem pertinacitet defendat. Alii dicunt, duo requiri; error scilicet in Fide,& pertinacia. Alij vero requirunt tria, sci- . licet falsam eredulitatem, irrationabilem,s & peruersam voluntatem in Concupisci - . bili, impugnationis pertinacitas ex parte
Ira stibili . Et Alij demum dicunt Qua tiror, i scilicet ut sit Baptietatus, de Christisdem professus: a. ut pertinax si in credendo salsum: 3. ut aliquam fidei semen
tiam credat, aliquam neget: q. ut habeat errorem in mente
Haereticus duplex est, scilicet assi ma- a liuiis, & negativus. Asfirmativus est ille, qui errorem habet in mente , aut ver, boaut factis ostenditur,&fatetur Negativus, qui legitimis testibus conuictus de Haeresi , constanter in Negativa persistit, verbόque Catholicam fidem profitetur, qui propterea tamquam impoenitens Curiae siculati traditur tribus concurrentibias,
scilicet, quo3 verba, seu facta ab accusatoprobata, & gesta, aperte sint haereticalia, nec alium sunsum habere possint, quam Haeresis: L. quid de dictis vel bis, aut fictis haereticalibus per Testes contcstra,& omni exceptione maiores sit conuictus: 3. quod constet, eundem accusati mal
seruisse praedicta verba, sis facta haeretiealia se credere, & ab aliis credenda esse Alia, A principalis assertiit Haereticorum distinctios aliqui enim dicuntur Haeretici proprie, alij improprie, alij propriissime:
vocabulo, aliquando vero strictei & hine sequitur excommunicatum, large, Ac improprie dici haereticum: idem de Simois Diaco: sed ueritas est, quod iste non sit Haereticus, nisi credat licitum esse spiritualia emere, & vendere. Vnde dictitit haeresis ρ varii varia tradiderunt, Authον vero dicit denominatam ga verbo Graeco meam quod electiιnem sis
gnificat, quas quod si ille, qui sibi bene
Disam credulitatem eligit, ut ex D. Hie. ronym. in Epist. ad Gatis. Haeresis enim nomen olim, nec turpe, nec Odiosum erar, quia nil aliud signiscabat, quam Secram, seu elaiyionem: hodio vero turpe, Odiosum, & in Ame est I cum significet fulsam contra Fidem opinionem : vsque ad n. q3.
De mullis casibus particularibus, ex quia j quis haeresim incurrit. ν'M AERE Ticus propriE est , qui
E lIr male sentit de sacramentis Eccle- 9sae , aliterque credit de Atticulis Fidei, qtiaria credat Eccles a Romana. Articuli Fidei sumuntur stricte, largilis, & largisi sine i stileth sumpti sunt illi, qui reperiunmt expressi in symbolo Apostolorum: largius veniunt omnes dissinitiones factae pet Romanos Pontifices, & Coucilia i largissimh vero . secundum quod Articulus respicit omnem veram senteniatiam circa Fidem, etiam nondum dissinitani: ideoque Haeteticus dicitur ille , qui Ioii ovas, & falsas opiniones, novasque Sams, peruersaque dogmata gignit, vel se- qttitur: necnon ille, qui sacram scripturam sciens volensque , contra sensum Ecclesae Romanae interpretatur. Sic MHaereticus est , qui asserit, peccatum esse , imagines Sanctorum venerati di Papam non hoere potestatem concedendi indulgcntias plenarias ad remisi iis em poenae debitae in purgatorio,
388쪽
debitis circunstantiis seruatis et, vel asserens, non habere potestatem in temporalibus . neque absolute. neque in ordine ad spiritualitem. Asserens Excommunicati nes Papae. & praelatorum non esse timcndas : dispensationes summi Pontiscis non esse seruandas Papam non habere potestatem condendi Canones nee illis obediena a dum. Qui falsa asserit in materia animae, scille. quod simul cum eorpore moriaturi non dari paradisuin, nec Infernum' quod anima sit sanguis generetur ex praeexistenti materia & ex traduce: quod substantiai animae rationalis seu intellectivae non se forma per se humani corporis: quod traducatur de corpore in corpus: quod anima iit aut Dei substantia, aut ex Dei substantia: quod non a Deo immediate creetur: quod animae impiorum post mortem: vel in Daemones, vel in alia animalia suis meritis congrua, transeant: quod anima
cum corpore moriatur & cum eodem
corpore sit resuscitanda in die Itidietj:ὸ 3 quod anima ante creatum corpus pecca uerit, & ex poena peccati in corpus in- cusa fuerit, quasi in carcere. Similiter Haeretici sunt negantes libeium Albi- triuin a asserentcsque , praedestinatos a Deo tibia posse mutare volontatem ide6que iis, neque nocere mala neque prodense bona. idem de credentibus, iustumi η posse scire certo se esse praedestinatum, vel dicentes fito omnia regi i sic & ille, qui deuiat a Fide in leui Articulo, leuitas enim Articuli, quantum ad materiam Fidei , non excludit haeres m , licci poena. mortis non imponatur, sed alia mitior i s Iudicis arbitrio Haereticus in uno articulo potest dici simpliciter vere, & proprie haereticus in omnibus: prout Haereticus praesumitur ille . qui in publicis praedicationibus concitando turbam contra Clerum , asserit, uos soluendo Decimas Clericis, aut cis confitendo & dando oblationes, peccare, cum omnes Clerici sint mali, &blasphemare consuetus, licet largo modo
Haereticus dicatur, si tamen monitus blasphemare non cessiet tunc vi haereticus reputatur, si blasphemiam no esse peccatum existimet. Idem de eo, qui singulis annis i s sua peccata non confitetur, Saustissimam Eucharistiam non sumit,carnes diebus vetitis comedit in contemptum Ecclesiae. Cenetaliter vero Haereticus non est, qui male sentit de iis, quae non sunt Fidei , ut is exempliseati potest in eo, qui solem cre. dii non esse maiorem tetra, α iis similia usque ad num. 81.
ffereticus, an sit, qui quod vere peccatum est , asserit non esse peccarum,
in e comia. ssε Re Netas non esse peccatum, quod veth contra Dei praecepta 16
peccatum est. haeretici reputantur 1 secus si dubitent in aliquo particulari casu& tenerent opinionem negatiuam, etiam stitiEnon veram : prout haeresis non est dicere ludaeis, & inter Iudaeos usuras esse permi Dcas, licet Haereticus sit, qui asserit matrimonium cum carnali copula esse peceatur necno ille . qui obstinate iurare recusat,cre dens, quod iurare peccatu sit: usq;ad n.9α
Dubius infide,an Haereticus fit, scisso.
i s de Ecclesiis remouendi. Haereticus pariter est . qui dixit dius uxores, sic credens, poste duas uxores duci timui: praecipue quando eas duxerit publice , & palam : Me contra,cessat suspicio haeres; & hoc crimen emeitur mixti foli,quando error non
adest in intellectu i & quae dicuntur de
V ito ducente duas uxores. procedunt etiain scienter nubente cum aliena uxore, &'praedictis Inquisitores imponunt pc nas P extraordinarias. Haeretici insuper reputan tur & contra eos inquisitores inquirere
postunt, qui pertiriacitePasserunt, licitum esse furati, adulterari, & occiderer se &UVsivs in Fide, is scilicet qui non
magis ad unam , quam ad alteram E partem mentem applicat, Haereticus est:& dubius quinque modis dicitur, scilicet, subreptilia probatione, veritatis elucida tione, impersecta adhaesone, voluntaria excitatione. pertinaci defensoner dubius
enim in Fide, si in dubitatione sersstat, non solum dieitur Haereticus sed Hςreticus pertinax, & A postata, licet dubitet in uno tantu Atticulo sed impropriξό& largo modo sumptus. Regula procedit in dubitatione , quae habet pertinaciam animi, de liberatiotiem,& placentiam in dubitando; secus
389쪽
inus si dubitatio procedat scrupulo con
cientiae ex ptimis motibus, qui frequenter Gontra voluntatem accidunt: uno ille,qui
post dubitationem se confirmat in Fide de talibus motibus resistit, si sit in Charitate, meretur; sicut is,qui resistentiam facit m- mulis carnis. Idem de eo, qui dubitans, non se firmat pertinaciter, sed paratus est se corrigere. Et in proposito scias quod differunt inter se dubitatio , titubatio, ignorantia, error, dc nescientia : dubiubitam enim, applicat animum suum ad plura, Ze nescit quid eligat ; ignorans est, qui nihil scit, sed scire debet I errat qui Credit unum, Se est Uiud ; nescientia est, cum quis ignorat ea , quae scire tenetur. In non adhuc diffinitis, bc determinatis ab Ecclesia, in quibus essent diuersae opiniones , tunc non solum dubitans, sed etiam deligens unam, non est Haereticus, dummodo paratus se acquiescere illi opinioni,quam Ecclesia amplectitur. Ex quo Dabius reputandus est, qui dubitet de illis
credibilibus, quae directo ad Fidem spe-ehant, ec quae quis explieith scire tenetur ι sectis si dubitet de credibilibus ad Fidem
pertinentibus, de quae explicite credenda omnibus non proponuntur. Et tandem
αε Dubius in Fide si omissa dubitatione partem Catholicam firmiter amplectatur, ad gremium Ecclesiae recipiendus est, abiurata tamen prius haeresi, in qua dubitatiue pertinaciter insistebat: usque ad
Distulare de Fide,an, quando, quomodo, O quibus liceat. I s p v T A ile Fide non licet rco minus de nari steriis Fidei ab Ecclesia iam determinatis. I aicus vero interdicitur hoc eis regam publice, quam private s ib poena Excommunicationis, etiam quod sint Personae domi, de literatae : quinimo prohibitum est etiam Cleti cis. Non licet disputare de fide cum Haereticis de infidelibus . nec de opinionibus Philosophonim tangentibus Fidem. Poe
ira vero talium Disputantium erit arbitia. ria iuxta qualitatem personae, loL I, MIelnporas. Et licet Haereticus non sit, qui in cara a iure non permista disputat de Fide iattamen Haereticus estet, si a stertiuE, non
autem dubitatiue aliquid falsum assereret: sed Excommunicatio, quam in cur runt Laici disputando de Fide non impo- 1 ε turipi, iure, quia requirit citationem, monitionem, M sententiam. Et qua nauis cum Haereticis disputare prohibitum sit ;laudabile tamen est , contra Haereticos scribere. Permittitur cum Haereticis disputare , doctis , Ec eruditis Theologis, non ut in dubium reuocent Fidem , sed ut Haeretici conuincantu meisdemque T heologis noti prohibetur inter te ipsos disputare exercitij causa, Sc ut cruditiores ac disertiores evadant, praecipue Theologis, quibus publicum docendi munus authoritate publica de mandatur, prout sunt D D. 8e Proses res diuinarum luelarum ,& sa, crorum Canonum, quibus licet de fide. Se publice.& priuatc diseutare, non quia, ut ea quae semel dilfinita sunt, dubia reddant , vel retractent, sed ut ea potius, Momnem veritatem Catholicam confiriment, Sc nouos subinde nascentes errores
Sed ubicunque cum Haereticis, de Infidelibus disputatio licita est, ad dispu- 18tandum non admittuntur, nisi idonei, sufficienter instructi, de firmi in fide; ac dum. modo disputetur coram Auditoribus doctis, Fe Lipientibus, secus coram simplicibus, Ec idiotis . coiam quibus periculosa est disputatio, nisi isti simplices essent sollicitati ab Infidelibus , qui niterentur
eos Corrumpere , quia tunc coram ipsis
permissa est; quinimo, de necessaria disputatio: usque ad n. 22 T.
Iudaei, in Infideles contra Fidem sentiem
tes, an sint Haeretici , in contra eos
possimi Inrufit reciprocedere.
tra Fidem sentiant, Haeretici non
dicuntur, nec poenas contra Haereticos
statutas incurrunt , ideoque Inquisitores eos processare non possunt. ,Alij contra. Author vero conciliando dicit, quod sint Haeretici improprie,& large sumpto vocabulo. Extende Regulam ad Cathecum
390쪽
num,qui constanti animo Baptismum sus cipere statuit, quod si postea in Haeresim lapsus fuerit. Haereticu, proprie non di-3 o cim nec uti talis punitur. inquisitores vero non pollunt procedere contra Iudaeos delinquentes, nisi quando contra Fidem nostram,in eliisq; vilipendium & conleptum' aliquid committant, seu in contumeliam Creatoris, vel Ecclesiae aut impediant sanctum ossicium aliquo modo. Quod si Iudaei, & alis Instiles sponte Christiani 1
cti, iterum ad Iudaismuin redeant, tamquam Haeretici puniuntur, de condemnantur in poenam capitis, Ac eo stationis bonorum.
Cognosciantur ipsi Reiudairantes s-31 gnis exterioribus per decem infra scripta sl . quando Iudaeus baptiZatus, rebaptizatur a Iudaeis i. quando celebrat solemnitates, Ac festiuitates Iudaeorum. 3. quando defendit Iudaeorum errores. 4. quando utitur nomine sibi imposito in Iudaismo. 3. quando pertractat negotia solita a ludatis pertractari, prout est exercitium usurarum. 6. quando eli de ratione corum,qui ad Iudaismum redierunt. quando ad remo. 3 a tas migrat regiones sine literis patentibus sui Episcopi. ἐ.quando natus ex iam bapti-rato apparet circumcisus. 9. quando cum tota familia prosciscitur ad remotas Regiones , ubi commorantur multi ludaei. I o. quando sic ad remotas R egiones transmigrando conatur euitare urbes, & oppi-
da Christianorum eundo per itinera insolata, de se occultando quantum potest Et in proposto Iudaei,& alij infideles bapti 3 3 etati, si priores ritus seruent, compellendi sunt ad illos deserendum de obseruandum Christianae fidei ritus, etiams fuerint es-
secti Christiam dum erant infantes: quinis imo etiams fuerint coacta bapta rati,& e fecti Christiani. Sic A puniuntur, uti se 34 tores, receptatores, & auxiliatores haere ii eorum , infideles receptantes, fauentes, seu auxilium praestantes Christianis ad Iudaismum transeuntibus, vel redeuntibus, poena arbitraria: verum si ijdem Iudaei receptant Chlistianos transeuntes ad Iudaismum, cum soleant eos exbaptizare,& de nouo lauare, quod Parifieatronem vocant, Se publice caput radere, tunc puniuntur poena capitali , dc confiscatione bonorum. Et licet ludaei contra fidem Christianam delinquentes, non sint H retici, attamen si errent in illis,quae etiam Christianae sidei sunt communia, & conia ueniunt; Haeretici reputantur, de ab Inqui
3 3 sitoribus puniuntur.Verum Inquisior sine Episcopo,&Episcopustae inquisitore non possunt punire Iudaeos , quando eommit runt aliquod crimen, pro quo sint subiecti Iurisdictioni inquisitorum , & tamquam Haeretici puniendi sint: usque ad D. I X.
Protestatio an , O quando excusis pres sanum at misi, oe istiuus racione.
ROTgsTATio est confessio quaedam, qua declaranir quid Prote- 3 sis ans de Fide sentiat seu est religiosa, de modesta deprecandae impietatis, de pertia naciae cautio, animi vestri declaratoria, Mcertificatoria. Regula ergo proponitur, quod protestatio excuset Protestantem 1, ideo , si quis aliquid haereticale asseruerit,dubitans in fide errare, protestetur non intelligere se a side recedere, se corrigere paratum exhibete, de sanctae Ecclesiae iudicio submittere, tunc ista protestatio e cunt, de praeseruat ab omni haeresis crimi: ne dii prodestque illi qui erroneum librum conscripserit, quia licet liber damnandes
veniat, non tamen erit damnandus δειλα Non iuuat Protestantem,quando faciat contrarium eius, quod protestatur: As si- 37cut excusat in iis, quae quis explicite credere non tenetur, se in illis non prodest , quae explicite credere obligamur. Haec in soro soti ι secus in soro conscien vitiae , in quo protestatio pio animo δε-cta excusat ab haeses, quamuis protos ansertauerit in iis, quae explicite scire tenetur. Non excusat pariter quando quis a iudice monitus & certioratus, quod haeresim dicit , ab ea recedere nolit: quia sicut iuuat 3 rubi verba sunt dubia ,-mens loquentis, aut scribentis, ambiguat sc non prodest quando versamur in claris, de pertinaciter in errore perseueratur. Quare ab Inquisi toribus diligenter perquirendum est . quo animo huiusmodi protestationes fiant, Mquantum illis credendum si remissum est arbitrio ludicis. Quinimis iste Protestans sorripiendus est per reuocationem erroris, ne Matris Ecclesiae disciplina deseratur, Ecreuocatio fieri debet, noo sub nomine Ex- rotis. sed Retractioni ut simili modo denotante temere, vel minus e sderate di- 3 sxisse, de quod propterea tala dictum imis