장음표시 사용
21쪽
sνo requirante ac illud primum reprehendanι , nos peren ni atque perpetua oratione , sin ullis 1 llogismis, explanare praeceptae deinde contendant, nis vereri doctrina aemethodo eruditum, recte in disciplinis θυerioribus , prae-ρνιim .n Theologia, ratrocinari posse neminem. Quibus nos reiater respondem M , graυissimis Europae viris , qui haec diu multumque examinarunt , nullam aliam praeteν banc in putandi viam occurrere planam certam, ut non in Theologia modo , Ita sita omnι varietate disciplinam omnι mis parte recte percipiamus , a timentando colligamus f IJ. in Theologia alia via , sit relιquis d3kiplinis, ratiocinari debemus, smodo , quid sit Theologio , quia recte ratiocinari, penitus cognoscamus sa). 6ι ego cur vereaminἰ , indolescentes, ut ne - multitudine obruam praceptorum, a doctνinae reconditae onerem supra vires. Ea in medio posita sunt e quae omnibuι , cog/ran , sunt perura e quaeque vos non in una, disciplina . sed in omnibus et ιam Humaniorabus s3) doceant unamquamque rem ρro merato aestimare , ipsum es esse Logicum . Pe Λιcuitati autem tir ρνυιam , nullus . dubitabo eadem exempla , s re νm Doctorio posuisto πυ- . Si quid ve-
aQtiuisem occurrat quod uberiorem explicationem reis qui ναν , in scholiis , corollariis exponam g ne perum
ci Conser , quae disputat P. Regnauit Jesu a in Praefatiam ad Logi. min. di Dialogo Lia) vide , quae dicturi sumus I- Vl P. a. s s. . J Baec ostendemus diversis in locis , praesertim I.. VI. p. a. c. 3.
4 Plurima his libris praetereuntes tetirimus, quae longiorem sermolam exigebant . verum cum has vel ad ebrsicam , vel Netophysicam ,
22쪽
De puerorum tantum, sed docentiam tammodo faciam , si io promtu habeant , unde obscuriora loca illustrare possint . Ex quo illud ex is, ut nostra haec Logica . quamυis mordis censoνibus copiose videatur , s rerum ordinem, σpraerepta consideramus, brevis si s I). Cum vera m eas ofendero, ab humana mente finiri nequeunt, a ludia cando temperabo. Malim ego videri lectoνi nimis timidus , quam imprudens , qu3 mr definiam arroganter, quibus inve sistandis miseri mortales apti non sumus. δε aliquia praeceptum ossenderitis , q- facile domestico labore inistelligere nequeatis , meminmitis nullam disciplinam esse , quae litteris, sne interprore, sine aliqua exercitatione ,
Quamobrem, Adolescentes, in hoc studium toto anima iacumbited atque viam , quam vobis sernimus , in ite. suam β ηο eo ac potesis diligenter tenueritis, confido δε- re , ut mentem inde praecultam o' praeparatam habea tis, possetis in quacumque materia non modo acute com tare, sed extimare prudenter . Mihi sane cum consed νο , quanta vos ingenii vi ac ubeνtate valeatis , videον 'hος vere dicere posse, earum , qtuis ego vidi, gentem nuru tam vobiscum posse conferri . suamobrem mihi persuades vos, s avide bona stadia oosueritis, tantos in iis proingressus esse facturos, in ipses exteris ge rionem vestri, er intadent am su citare possetis . 'suo I. feceratis, vibis , O' publicae rei haud mediocrem lamb I,
qu0 lector inibi, iati, a,sinos i , quam dissicile sit Logicam perfectam
odere οῦ quod ;- multa tangi debeant , quae non
k Ristori. P. .'3 oosuimus, fine vero artem DIIosep eam , Mne quibu,'Los TLogica constare potest . Ex ceteris vero, Pr septa ab nostr ie , fasile apparebit, quam paucis praeceptis md' tu, .mplis Φροσο - , quae hic traduntur . Quod adole. γ, 'numerae res s ascurati praecestoris erit.
23쪽
amo , maximum goudium si eretis. Hanc igitur Anifica. rionem amoris erga vos mei occipite in praesentia. Reliqua, oestri gratia aliquot abbinc anniι conscripsimus, cum peν valetudinem poterιmus , perficiemus , er ad vos nωtteis istis . Valere. ROmα laruart. s. c. iv. CIPIO Ccxxxxv m.
24쪽
sudiosi , υeile se , diserastis exemplaribus prima editionis Logicae nostrae , alteram curare ἰ ut βquid addendum , mutandumve , ut fieri solet , Exsimarem , id pro lubitu meo facerem ἰ quaminquam longe δυersis euris impeditus, nihil minus hoc temopore , quam de examinanda Logica , cogitabam ' tamem non putavi pνaetermittendam occasionem amicis quibusdam de me optime meritis morem gerendi . Nam cum ego ab iis aliquando requisivissem , quidnam ipse vel eννari , vel obscuri in Logica nostra animadverteνent , quod δε- sescentium , quorum insitutioni praeerant , intelligentiamsmoraretur I humanissime responderunt , arbitrari se, nurutam ρraeceptum e sse mutandum d sed pauca quaedam verba vel librarii , vel tis νaphi vitio mutata , loco piata , aut omissa , esse emendanda d alia veνo ex conis ς tu posse supplενi, quae rem planiorem saciant homini sine doctore Iibνοs legenti. Caetera m optime cohaerere, ρο adolescent bus esse planioma o Maracane habere necesse minima quinque , ut primo intuitu non nudis obscura videantur , seorsum m accuνate explanare e cum quod esset tinnitum negotium, Pbilosophiae luce ineptissmum re Put retur e p sertim cum jam in praefatione monuerim ,
nullam disciplinam esse , quae sine interprete, & sine liqua exercitatione recte percipiatur. borum ego admonitioni , bominum nempe , quἰ σῆ' Vigens iuditiises Habent , in puerorum institutione multum suo . eo -gu parendum esse iudic vi , . a suspicarer I
25쪽
SRIrfateri , m emendare . Neque enim , Supeνis grates s is illa pedantarum colluvie jam versamur , qui quamquam de enore aliquo apertissime conυicti , tamen dedeeori sibi ducebant , ingenue prosteri se errasse I aut mutare aliis sis per impνudentiam excidisset et sed in elaris sima scientiarum luce versamur , doctissmorum hominum' ardenti studio verum inveniendi , quos sneera eνναι professio non vitio tribuitur , t ι . Itaque o Philosophorum admoniιis eruditi , observatione excitati , quaedam , clarius,mius tradi potuisse , planissme confitemur. M omni sio in hac editione prae terim , dicendum esse via Mineipio eννata vel libraνἰἰ , vel Vpograpbi incuria
commissa , sensum penitus mutabant, etsi ex contextis eam essent perspicua , ut non nisi stulti, pedantae ea aucrori tribuere possent et tamen diligenter correximus .
Deinde tum verbum , tum explanationem aliquam ex contextu ipso desumptam paucis in locis addidimus , quo aperin titu sensis nostra exponeremus . Tum notationem unam , alteram ad oram Libri adjunximus , tironiis bus in iudicando paνum exeνcitatis indicarent loca , in quibus ea fusus tractaνentur e ne errore suo putarent , nos nobismetipsis non constare . Praetepea quaedam aliquanto brevius exponenda reputaυimus , quod in aliis Libris nostris paullo copiosius de iis disputaremus . G haec unum pro alio exemplum , quod significantius esset , utilius , non uno tantum loco posivimus . Librum item secundum claritatis gratia divisimus t oe caput ultimum primae partis Libri quarti tamquam omnino utile adjunximus . extremum de sermone etiam aliquantulum fuimus sollia cita . etsi probe sciamus , multa Philosiopbiea, se νιιm Logica , ipsis Ciceronis verbis exprimi posse men ci/m non nisi iis, qui in Ciserenis Libris Philois
26쪽
πxtri triti sunt , perspicua esse plint y reteris veroe ommouamn insolentia modo obseura , sed flagitia videantur ,
qui ea non nisi alio sensu Qvrpora unquam audieν ι horum etiam rationem habendum esse putomimus . suare inter legendum verborum uliquem delectum , nisi tibi paullo obscurioν evaderet oratio, habere non dubitamimus , ne fise vita necessitare aut inopes, aut barbari videremuν. - parce , quamque verecunde fecerimus,
qui de bis judicare possunt, esto iudicium . Itaque . illud in volutando libro prae oculis semis
per habuimus , in cusitati , quantum peν materiam liacuit, serviremus , ut aliquam item hoc nomine a tironiabus gratiam iniremus . Et ἰllud etiam sedulo eumυ mus , ne ιibra molem non modo non valde augeremus , , s ieri sis lex , minueremus . Nam ιn ea sumus opinione , Logicae praecepta pauca ς Uum vero multum , er varium , o diuturnum esse adhibendum . Et in ea etiam opinione quotidie confirmamur , nos ea , ad inveniem verum, ae tradendum sunt tum necessaria, tum utristia bis libris vel exposuisse, vel retigisse. Ut nis eorum . quorum gratia scribimus, non necessitas modo , sed facilitas σου disputandum , exempla magis magi que clara , er ri lustria a nobis flagitarent a delendum potius aliquid,
addendum , exsimarem . IVon iis Recent orum quorumdam eam tem iam , qu3 nescio quas epiremas Logicas , νιι rerum sumin capita tantum continentur, adolestentibus proponunt ,
e quibus se δε νebias omnibus recte judicare posse, adΡ-
fictis cum Mob serio declarat , ad cum si juve- η devenishi obmutescunt , ut sepissime expertus sum . --- omisi us esse fatuimus . iamia enim es . si V ni ruinis Maia ae inq*irere ' gliud longe diversum , - arato in pugnam deflendere .
27쪽
in sit . qui non virtute sua sed rerora hominum sub
sellia occupantes, tot inter alia artificia , quibus in occupatione se defendunt , etiam artem illam stiam irretienis di , ut utilem , ut exquisitam , ut pernecessariam extolis Iuni - oportet oe eorum linguam nosse, m tum petitiones , tum . declinationes omnes cognitas habere , ne ab exigua adisvessariorum exercitatione aliquid , quod a virtute sua non
possunt, ipsi gloriae tironum damno consequantur . Quamobrem eum singulari Dei benescio , atque do, sissimorum hominum incredibili humanitate illud experisi rus sm , quod numquam putaυi fore , ut tum a sapie 1issimis Episcopis , tum a gr fissimis Scbolarum moderaistoribus libri omnes nostri in dies magis , magisque benigne in sc bolis recipiantur , m adolescentinus exponantur 'ex imaυi me illis Dieissim hoc debere , ut scholarum ea. eumdem conbuetudini servirem , atque breυiorem viam ad disputationes ipsas inclituendas pueris complanarem . Vos staque , Adole1centes bonae Philosopbiae cupidi , labore hoc nostro in bac nουa editione adornanda huimini commodo
vestro, quod vobis felix faustumque sit. Valete.
28쪽
xx. Ibros quinque DE RE LOGICA a Viro Clarissimo Alo sito Antonio Uemeio ad usum Lusitanorum Adolesce tium conscriptos , ut morem gererem Reverendissimo Patri Sacri Palatii Apostolici Magitim , semel iterumque pereotivi : nec quidpiam offendi , quod cum Orthodoxae Religi nis regulis optime non cohaereat . Sed admiratus sum viri doctissimi subactum iudicium , eruditionem , ac praesertim perspicuitatem , & ordinem , quo huiusce facultatis historiam , humanae mentis functiones , regulasque , quibus e
rores , eorumque occasiones praecavere , verumque invenire , atque inventum Via ac ratione disponere docemur , ita traliat , & explicat, ut Dialecticam exhibeat longe reliquis utiliorem , tutioremque . Quippe non ' solum . ex cel brioribus scriptoribus , quod optimum erat , selegit , novo ordine , novisque inventis auxit & illustravit sed monet etiam, quod optandum erat, ne libri ab Ecclesia proscripti , qui hanc materiam disputant , ab Adolescentibus legantur rimo vero caute etiam ab iis , quibus facta sit legendi pol stas . Quamobrem Iublico bono libros hosce quam cito in lucem emitti debere Lenseo: & quantum in me est , ut in vutigus edantur, rogo.
29쪽
giosissimum studium adolescentes , qui instimendi Iis3em s
icipiuntur . monendi, librum non nisi impetrata ab Ecclesia facultate esse evolvendum , &, si per illam liceat , caute si Ium t studium insuper opponentis Conciliorum sanctiones , A Patrum testimonia aut periculosis sententiis , aut homini-hus minus docte res pensitantibus : quae sane in hujusmodi Iibris nec semper invenies , nec praecipue quum inveniri d herent . Ad haec opus prae se fert exquistissimum ἡoctrinarum delectum. Et optima quaevis , quae subam ingenii viri deprehendunt in Scriptoribus , qui de re Logica , aut de aliis disciplinis ad illam quoquo modo spectantibus , hactenus trinarunt 3 ordine , si- , ut aiunt , methodo omnino singulari tironum commodo in eo disponuntur . Et quum ars Logica excogitata sit juvenibus ita instituendis , ut & ali xum scripta intimius penetrare ; praestantiam , si quae sit , in illis detegere , in propriis vero lapsus omnes sive meth di , sive ratiocinationis declinare addiscant ; quod exemplis facilius quam praeceptis docetur ; ea propter doctissimus Ue ne ius in omnium fere disciplinarum & artium primi subsellii Auitoribus , quorum lucubrationes memorat , naeum e roresque saepe notat : non quidem ea sint ut praeclarissimost viros , sicuti veteri proverbio dicitur , naso suspendat adun-- sed ut institutum sui libri retineat e & politula etiam adolescentium ingenia magis acuat Quare mea quidem sententia quandoquidem Majorum iussionibus ea requiritur non solum statuerem , praefatos DE RE LOGICA libros tu graphorum opera vulgari merito posse , sed & quam citissime debere : ne diutius litterarum Respublica singulara
bono privetur, rurDat. Romae in AEdibus D. Andreae de Valle m. Id. Nov. anni a partu Virginis CG CCXLVIII. D. Antonius Franciscus Hemos Cis. Reg.
REverendissimi patris Sacri Palatii Mag1stra imperata
facturus , legi , atque pervoluravi libros sex DE RE Loorox a vim doctissimo Aloyso Antonio Vemeto sing Iari iudicio , & peνseicuitate conscriptos . Ac tantum abest ut in erudii issimo opere aliquid deprehenderim , quod sacrosanctae religionu nostrae decretis , morumque
30쪽
rivrrregulis minus eonsentaneum videretur , ut ubique potius spectata auctoris pietas eluceat , ego vero ex hac lectio ne incredibilem animo ceperim voluptatem . Quae auctor nunc addidit , egregia sunt , & illustria ; atque, ut paucis multa complectar , eiusmodi, ex quibus studiosi Dialecticae adolescentes, si ea quidem in succum, & sanguinem convertere Voluerint , maximos , atque jucundissimos sapientiae fructus percipient . Intelligent etiam, optimo suique nihil esse debere religione antiquius , admonente identidem pio , atque gravissimo Auctore , proscriptae memoriae libros non1olum non sumendos in manus , omnique studio . refu*ie dos, sed etiam caute ab iis legendos, aut pro re nata adeu dos , qui hanc a legitimis Magistratibus veniam impetraverint . Quae cum sint, ego sic existimo , opus suis omnibus expletum partibus, & rerum magnitudine , copia , delectu , scriptionisque elegantia , addo etiam doctrinae splendore , atque integritate perutile, dignum sane esse , quod hi publia eam hominum lucem iterum emittatur. Ex Collegio Nagareno I v. Idus Apriles I737.