장음표시 사용
71쪽
rnam.ς.& Io. ubi quamplurimos alios Do- .ctores allegat, & nos etiam diximus in nostris Commentar. in Bull.Coetrae lib.3A. q. a. si ib num. 32. Quoad alteram partem probant eandem sententiam ex tex.in l.non dubium,C.de legib. ubi nullum esse defini. tur omne id, q ita contra legis prohibitio. nem agitur et ergo percipientes lucrum ex huiusmodi cambio contra legem proh bentem , illius domini, effciuntur incapa, ces, cum titulum nota habeant,quo talis i eri dominium acquirunt. His tamen non obstantibiis, oppositam sententiam puto veriorem, quam tene Sa.
de Salas in seo tradi.de camb. dub. s. subnum. 2. vers. Recte tamen: cum alijs, quos allegant, dicentes, quid priuati percipien tes lucrum ex cambio ad minutum lege prohibente, peccant; verum ad percepti lucri ex tali cambio restitutionem non tenε-tur. Prima pars patet ex ijs, quae adnotauimus ad probandam primam partem prioris sententiae. Probatur modo haec eadem senatentia quoad secundam partem nam si talis cambiens ad lucri percepti restitutioncm teneretur, vel cogeretur illud campisario restituere,vel Re p.sed neutri; e go,&c. M ior patet ex suffcienti partium enumera. tione. Minor probatur,quoniam neutri danum intulit,aut iniuriam, clim non plus supponamus acceptum, quam communi cam-psorum iudicio pecunia in tali commutatione solent aestimari. Confirmatur: quia siquis prohibeatur frumentum vendere, &s contra legis prohibitionem vendat iustoc pretio, peccat quidem i istae legi non obtemperado ; verum ad pretii restitutionem
non tenetur: siquidem iustum tantiim pretium fuit consecutus, ut recte probat Mo- Iin.de contr.disp. 36 . num.6. ergo priuata persona, quae contra legem prohibentem lucrum ex cambio minuto percipit, licet peccet faciendo contra legem ; non tamen tenetur ad lucri percepti i estitutionem. Nec valet dicere,f u remum semper eL6 se certae aestimationis;pecuniae vero qstimationcm pendere ex Principis placito; atque
ideo non potest aestimari pluris, quam lege
stent taxata. undEchm lege prohibeatur priuatis personis canidi um ad ini nutum, perinde est, ac silage luci it constitutum, ut tanti pecuniae a st tmemur, & iton pluris: de propterea videtur militare diuerta ratio ;quoniam respondc uri, quod haec Assi, sponsio locum sibi vendicaret quando in cambio ad minutum fieret pecuniarum c6- mutatio,vt fecuniae ,sit, atque ideo ut pre lium, ac mensura rerum venalium:at in hu- ivluiodi cambio nos dicimus, pecunias c6- mutari,ut res quaedam sunt,& secundum iscundarium earum usum, & ideo se habent ad instar frumenti, ct aliarum terum vena
lium. & sie militat eadem ratio in utroque
Ampliatur haee sententia,ut persona pri-7 nata camb edo coma legis p tohibitionem non istum exculatur a lucri percepti restia tutione; vertim etiam si lex prohibens sit pura poenalis, dilucium ex cambio perce.. pium sit iustum, excusetur quoque a letali culpa. Etenim lex pura poenalis non obligat ad culpam, si poenam temporalem imponat, n si ini a lege sit expressumi siqui dem lex poenalis cst odiosar &'pron ea segislator per legem poenalem simpliciter
latam censetur obligare contrauenterues ad poenam dumtaxat; non au em ad culpam:quia in poenalibus benigna fieri debet
interpretatio,c.in poenis, de regul.tur. in s.c. poenae,de pCen .d. r. 5 l. interpretationε, ff.de poen. confirmatur, quia Princeps serendo legem purὰ poenalem, ex iuris prae sumptione cosetur excludere culparii. Etenim, qui ex duobus propositis alterum tantum affirmat, alterum ex iuris praeluinptione negare censetur,l.cum Praetor, E detin dic. c.non ne.de praesuinpt de hanc senten
& alij. Quod tamen velum est, nisi poena sit grauis, ut recte probat Fillluc. tom. a. qq.
tem lex pure poenalis, quando his verbis
concipitur, rimata prasona quae ad minusam cambiunt entumaureos inpaenam vant.
Dixi, Si lex prohibem Et rura poenalis 8 quoniam si lex non esset pura poenalis, sed esset
72쪽
esset etiam praeceptiua; atque ideo mixta;
priuata persona cambiendo contra legis prohibitionem, proculdubio culpam curi, traheret. quoniam lex,quae in verbis suis modo, quo sertur praeceptum continet Ietiamsi poenam adbciat, obligat in eo scientia, ut ex communi sententia tum Theologorum, tum Canonistarum docet Suatalib. s. de legib. cap. I. num. 6. Filliues d. q.7. num.qI3. dc ali quamplurimi, quos
nos retillimus in Commentari nostris in Bull. Coenae Domini 1d.g. 8. q. . m. 33.
Dicitur lex mixta, praeceptiua scilicet, &poenalis, si ita caueatur, Haripimus,M nulla ροι Ia persona cambias ad minusam, Ot si legi conuatientens soluat cinium. Est tamen verum, quod nec q' idem h ic casu, :qvidam volunt, contrai innit m peccare mortaliter; ted tantum venialiter, ut habetur ex Ioanne de Salas , d. dub. y. circa fin. quibus adde Nauata in Man. cap. 23. num.
pium sit iustum . quia si ex tali cambio promercede vitta latitudinem iusti preti, tu rit aliquid perceptum, recipiens restituere obligaretur excessiim illum sib mortali, vel veniali pro ratione notabilis, vel non not hilis excessus,ut ex Rebel.ait Ioan.de Salas d.dub. I. prope finem. Sic ampliata limitatur eadem concla ν sio, ubi lex redderet incapacem recipiemtetit incrementum talis cambi, quoniam tunc recipiens tenetur illud restituere sit. tum post lententiam Udemnationis, etiamsi incrementum iustum esset, ut post Molin.
Restat, ut ad contraria respon
Α D primum respondeturdistinguendo
antecedens, quod aut lex iusta est Pura poenalis: aut non tantum poenalis, sed etiam praeceptiva. Lex p ra poenalis obligat tanrum ad poenam, non autem ad cubpammifi poena sit grauis, ut poena capitis,
tali hii bonorum , seruitutu perpetuae,
dic. nam tune obi aret non solum ad m, nam, sed etiam ad culpam. Et hunc
Uim,& eommunem interpretationem maxime quoad leges seculares, testatur Fibliue.loco citato, num qi9. Lex vero praeceptilia obligat transgre res non modo
ad poenam, sed etiamta colpam, ut late supra probauimus. Imo si lax lata sit per haee
verba, Facite, dicite, ordinamus, natu imm . ex vi verborum obligat tantum ad voniale, ut ex Aetor. de Nauari tepet Fili hic d.num.qa I. in fin. unde inspicienda est lex prohibens cambia ad minutum personis
priuatis, de iuxta praedictam distinctionem res ipsa definienda est. Ad ultimum ex tex.m l. non dubium, C. i de legib. respondent quidam, eam locum
sibi vendicare, quando lex ultra progredi. tu actum irritando. Sed haec responsio est
aperitisime salsar nam in d. I non dubium aperte habena siquod earius lege fieri prohibentur,si fuerint facta habentur pro insectis, etiam si legislator fieri prohὼbuerit tatum,nec specialiter dixerit inutile esse de bere,quod est. Unde responsio Rebel.add. l. non dubium quoad calumno strum non videtur bona, dum ait, eam I gem procedere, quando aliunde constat, mentem legislatoris fiisse, contractum i ritum redderer qua propter Iom. de Salas Δdub. s.ci cmb. vers. ReM tamen, aliterret det,iuxta ea, quae tradidit in suo tria.
de legib.disp.88. quod non semper lex prohibens initat actum c6tralegem ipsam factum; sed tunc actus cima legem prohi- , b tem est irritus, quando lex nullam pota' nam imponit: secus autem si est poenalis t lapponitur lex, de qua agitur. Sed haec responsio adhuc non est citra
difficultatem aliquam: nam matrimonium post votum simplcx castitatis contractum, est validum, ut in cap. I. de vota & voti r dempl. in 6.&nihilominus lex, quae illud rohibet nullam poenam impomi contramur Plures alios casias enumerat Mor.'I.InaemoraLlib. s.cap. I 6.& I7.S.sed comtra hanc iuris regulam. Vnde melius videis tur dicendum ex iis,quae habεtur ex Amri loco citato in fine, quod tunc actus contra
legem prelabentem est nullus, quando ex alia Iege iure, ac ratione certa non constit
73쪽
illud rarem esse, & fimum i modis licet imeasu nomo non sit Io, quae ratam esse d cernat emolumenti pereeptionem fictimeo cambio, de Oo agitur, esse validam ; ni. hilomimus si euiolumentumest iustium, recta ratio suadet esse talem, & reminioni haud obnoEam ut supra ostendimus . Nienam Iiere haee responsio videatur mias . probabilior;prior sententia non videtur ἔ-mbabilis r nam Dibetares & multitudine .
ac auctoritate quan linquit Mint, quod in mhibens annullet actum indistinct . nisi Puer de ime reliniatur dispositim, ad differentiam legis preeipientis,qiue m
non irritae, nive rest. eaueatur, vi Iaasylan sum. verse q.28. Haee sde -- lplicatione prooemij nostrae Extraham di de leambio ad minutumideneniendum est in D adeiusdem s. r. intermeditionem, φ.
74쪽
Rimum igitur damnamus ea omnia cambia, qua sicca nominantur,-ita confinguntur, ut contrahentes ad cenas nundinas, seu ad aba loca, cambia celebrare utent ad qua loca, ij, qui pecuniam recipiunt, litteras quidem suaseamby traduntsed non mittuntur, vel ιta mittuntur,ut transacto tempore , unde processerant, inanes referantur, aut etiam nullis huiusmodi litteris traditis,pecunia ibi denique cum interesse repsitur,ubi contra. ctus fuerat celebratus: nam inter dantes,'recipientes usique a princi pio ita conuenerat, vel certe talis intentio erat: neque quisquam est, quiis nundinis,aut locissupradictis, huiusmodi luteris receptis,flutionem faciat. Cui malo simile etiam illud en, cum pecunia, sue depositi, sum alio nomine Zi campi, traduntur, Ut postea eodem in loco, vel alibi cum lucro re tituantur.Sed es in ipsis cambi', qua realia appellantur,rinterdum,ut ad nos perfertur, campsores praestitutum solutionis terminum lucro ex tacita,vel expressa conuentione recepto sim etiam tantum. modo promisso,disserunt.Quasmnia nos uraria esse declaramus,
TErudiuiditur in duas partes.In prima. parte Roman. Pontifex cambia per litteras, & ad nundinas sicca damnat, " modis fieri contingant, declarat.In secunda vero ea omnia ustana decernit, &ne fiantidistrictius prohibet. Secunda ibi, Omma. Ad huius S.euidentiam est adnot.qtrod ut diximus supra in procem.q. II. eambia sicca ti6 sunt vera cambia, sed ficta ' Siquidem finguntur cambia, eum revera tantum nomine sint talia, & in re mutua. tiones usurariae:eo quod lucrum ex eis exigitur ratione solutionis ad tempus dilatae, atque ideo ratione, & in pretiti mutui palliati. unde merito huiusmodi cabia dicuntur sicca ; quia vitali carent humore, & sterilia sunt, cum careant iusto titulo ad iustum, ac legitimum lucrum producendum. Ita
75쪽
6o Commenti in s. I . Extra uag Pij Papae V.
Tolet. lib. I. suae sim . cap. 32. Molin. de
contin. camb. quaest. 3. stib num. 3. &alij. C5finguntur autem pr dicta cambia per
Iitteras multis modis, ut ex nostro S. colligitur. Primo quando litterae traduntur, sed non mittuntiir.Secundo,quando ita mittu-tur,ut transacto tempore,unde processerat, inanes reserantur. Tertio ubi nullis datis,
nec missis litteris, pecunia ibi cum interesse reposcitur, ubi contractus suerat celebra. tus. Qual to cum pecuniae nomine depositi, vel ficti eambii traduntur, ut postea eodem loco, vel alibi cum lucro restituantur. Quin . to clim ex cambii dilata solutione maius lucrum percipitur. Quae quidem cambia sunt manifeste sicca. Sunt autem alia duo sicca praeiumptiuE, de quibus infra g. seq. Deci duce, dicem : s. Ex quibus patet, quod eambiusiceum d ffert a reali,sicut falsum a
vero, ut habetur ex Iaan.Bapt. p. in c. na.
uiganti, S. a. sub num. s. de usur. Molin. d. dii p. 3 98. alijs, qui reprobant sententiam eorum, qui volunt, cambium siccum esse, quo campsor prius dat, ut cum lucro postea recipiadesto receptio futura sit in i eo distinti. Illud tamen hoc Ioco nolui silentio esse praetereundum,quod lichi omne cambium liccum sit illicitum, & iniustum,
cum sit usurarium, nihilominus non omne
cambium iniustum, ac illicitum est siccum. quia potest dari cambium reale, quod non consistat in aequalitate,& iustitia commuta. tionis, vel inobseruatione Brmae traditae a lege positiva,& constitutionibus Potiticijs, se iundantibus in praesumptione, ut declarat Scac.de commerc.st eambio, S. I. q. I. Ab num.i 8.& Iaε. di sub num. Ioo.: ro I. Et quonia cabia sicca rectὸ eognosei nequeunt; nisi simul discutiantur realia de lo. co ad Iocuin,& ad nundinas; idcirco de his omnibus agemus: & deinde singulas huius S.particulas per suas qq. discutientes, paucis Deo duce, S. ipsum absolvemus.
De iustitia cambij realis per litte
ras,seu de loco ad locum: & primo de eo, in quo campsor accipit pecuniam a campisario in uno loco, restituturus in alio. Q. I.
I can, presitreras definitio tradisu . a Camιν per litteras diuiso in eambium de
loco ad ocum: O in cambium per innas. 3 cambia omnia reducuntur ad tria genera.
4 Cambium es contrarius res αι M. O ideo exigit pluritatem personarum.1 Lmerarum forma camby per eras de loco ad locis, signatur. 6 Littera camby de loco a eum,deelaranturi 7 Littera eam by diuiduntur in inspositi Adi
8 Camby contractus cum flat ad utilitatem viri que contrabentis, nonpotest rescindi,n wrivrique conmaeras consensus.
9 Solutis diuiditur in realem, O propriam diis impropriam, fictam. I o Solutio Ia pluribus modis ricontingit . xi Solutio seu vim habet realis,olutionis, ea snssiliscariassecus. Ia Litterarum cambystutio non solsis Aeminus per procuratorem, ad quem dirig-ιur Metiam per Tertium, er pereum ad
quem diriguntur, in Tertium. I 3 Iutura iam non acceptantur , qualiter prepressationem creditora consulatur. rq Soluentis bona Mes excuset debitorem certa
rra. non auum certa quantitatis.
Is cambia Roma celebrantur ex Ducasis de camera, quisunt mis Neapoli ex simitiis cari se Florentiae exscusis Florentin α
I 6 Camlium per sieturas, quo cammor primo accipis pecuniam in uno loco , renitatu M
76쪽
pecumam accipit in Uno ioco restitutum in alio, es omniumfere aintiquissimum. 18 ab omnibus nationιbus recipitur, pra- sumitur rectarationi, ct iuri nasurati cos. forme is Pecunia lares varius in variis loris. ao consumaeo celebrarivi constarium pergraues,ct bonos viros excuset contrabetes non
ar Cambium D litteras, quo cam sor primo pecuniam accipit in uno loco restitu rus in alio, en iustu π , UM cum pecunia
diuersa genere, e diuersaoecre, vel nu
a a cambium per litteras, quo primo eam orpecuniam accipit enlicitum, siue eian se publicussit,o ex o m. sueprauatus ; nisi lege prohibeatur. a 3 ca serper litteras ex oscio maius stipendium meretur, quam cam repriuatus.
a cambium,quo primo cammor pecumam accipit Ursupra stipendium meretur, Eueflatex um Regno ad alterum , e ex una ad alteram ciuitatem insta idem Regnum. a1 cambium per litteras, quo primo campserpecuniam accipit, minus stipendium mer
ιων secundu m aequos as de una ciuitate ad aliam insta idem Regnum, quam A fiat
de uno Regno ad ahis. 2 6 camby lucrum cum taxatur, non habem regulariter ratio disantia, ac vicinitatis locorum; sed maioris, vel minoris a M.tionis monetarum in aeuersis Leis.
a cambium de loco ad Deum insta idem Regnum, in quibusdam Hispan. Regnis lege,
α8 Cambium in quo cansor primo dat pecu
sipendiu exeo iugie exigi possi declaratur.
AD euidentiam eonim, quae in hac re
dicenda erunt,est adnot. quod cam-bium per litteras, ut diximus stupra q. I a nihil aliud est, nisi commutatio pecuniae prae sentis cum pecunia loco absenti. Et dicitur per litteras ex Loper lib.2.de c6trael. c. I. circa principium; quoniam in eo unus co trahentium pecuniam : alter vero litteras accipit, quarum vigore rehabetur ipta pecus ad cambium tributa. Dicitur etiam cambium per litteras,quia communiter per litteras celebratur, quae mittuntur de loco ad locum;quaujs etiam per nsicium,vel per semetipse meo proficiscentem fieri possit,
ut habetur ex Nauar.in c. nauigati,num. XI.
de usur. Est tamen verum, quod hodie post publicationem nostrae Extrauag. litterae de necessitate requiruntur,& quod ita mittantur,ut seu sortiantur effectu: alias cambium secu diceretur, ut infra, Deo duce,suo loco dicemus. Diuiditur autem huiusmodi cam. bium in cambium de loco ad locum, & in cambium per nundinas. Cambium de loco ad locu est duplex:alterum,in quo campsoraccipit pecunia a capsuario in uno loco, re stituturus in alio. alterum vero est, in quo campsor dat pecuniam in uno loco, recepturus in alio. Cambium autem per nundinas est triplex, ut d. q. I 2. adnotauimuS, nempe de Ioco ad nundinas: densi dinis ad locum: & de nundinis ad diuerso loco nu dinas : siquidem de nundinis ad eodem l 'co nundinas, non datur; alias non diceretur reale;sed siccum,ut recte declarat Romoal. Coli de camb. cap. 2 7. Hae omnes denique eambiorum sipecies reducuntur ad tria genera:nam quaedam celebratur gratia utriusque cambientis : quaedam principaliter gratia dantis r & quaedam principaliter costitu utur gratia accipietis, ut h.ibetur CXLopeZ lib. a.de contradi . c. 3. Primum c abii genus dirgitur ad consulendum necessu .iti bus utriuique cabientis. ut si Titius v.g. qui commoratur Neapoli ibi sua pecunia indigeat, qua habet c.enuae: & Sepronius Genitae sua pecunia egeat, qua habet Neapoli, comutent eas, ita ut Sempronius det Titio
pecunias suas,quas habet Neapoli:& Titius det litteras Sepronio,vt pecuniae ipsi soluatur, quas habet Genuae, huiusmodi cabium dieitur celebrari gratia utriusque cabientis, cu in utriusque utilitate cedat; quoru alter Genus,alter veroNeapoli pecunia indiget Secundu cabit genus principaliter respicit utilitate dantis pecunia in uno loco, ut ca-bita sibi reddatur in alio. ut si Titius egeat
Ioo.aureis Genuae,det eos Sempronio ca-
psori Neapoli, ut sibi reddat Genuae. Hoc caesum csi secundu aliquos includat cotrais
77쪽
ctum loeationis operum, c sim detur pecunia traiicienda a copoli Genuam; atque ideo Titius cetiliatur conducere Operas
Sempronij ad puc uniam ipsam transporta. , dam, priaculdubio talis ci vitractus dicitur celebrari in gratiam, S commuditatem da. tis principaliter: liquidem contractus locationis in utilitatem conducentis operas, quas locat alte principaliter redudat cum ad ei uidem instantiain constitu atur; licet
minus principaliter concultat etiam utili tas locantis operas , quatenus mercedem
consequitur. Tertium denique cambi, genus principaliter respicit utilitatem leu in . . digentiam accipientis. Vt si Titius indigesIoo .aureis Genuae, accipiat eos a Sempro
nio Neapoli,& det ei litteras, ut ipsi cambiti reddantur ei Genuar: cambium istud dicitur fieri principaliter in gratiam accipientis, ex cuius parte se tenet finis princi palis , qui non est alius, quam instanti suae
necessitati consulore:mi ius vero principaliter in gratiam cambio dantis,in quantum emolumentum aliquod ex eo intendit, ut 6eclarat Lopez loco citato, S cap. t o. Dehῖs igitur omnibus, & singulis cambijs per proprias, ac speciales quaestiones agemus,& ptimo de cambio, 'quo campsor aecipit pecuniam in uno loco reddendam in alio. Secundo est adnot. quod cambiim cum sit contractus respectivus, ut supra probaui,
mus, Q. IO. Oncl. vlt. ad eum celebrandum
exigit pluralitatem personarum;atque ideo quandoque exigit ad minus duas persenas, ut patet in cambio ad minutum .' & in cambio per litteras,in quo Titius campsor v. g. dat Sempronio centum aureos Genuae,sibi reddendos Placentiat, & deinde solutionis tempore ambo Placentiam se conserunt,&Sempronius Titio pecuniam reddit. Ali quando vero in cambio per litteras cele.
brando concurrunt tres personae, nempe eampsior, campsuarius & procurator, .seu' socius campsoris; qui duplicem personam representet,camplaris scilicet, & campsi rij ut Titius camplar, v g. dat Semprunio Io o. aureos Genuat sibi reddendos Placerutiae ad primas nundinas r Semprunius dat, litteras Titio, directas Cato procuratori, seu socio eiusdem Titis, ut soluat Titio diacto, I oo. aureos; tunc Caius singitur m
nere duplicis persenae iuxta mandatum sibi
datum a Titio, de Sempronio e nam soluit nominc Sempronij camp:uarij, & eandem pecuniam recipit nomine Titii campseris. Id autem non est inconueniens , quando
Caius habet pecunias Semproni, apud se, quibus suis creditoribus satisfaciat, vel de propria eiusdem pecunia debitum ipsius Sempronii soluati aut ad cambium recipiat ab aliquo Tertio,vi satisfaciativi insta, Deo duce, suo Ioco dicemus. Aliquando tandem personae, quae interueniunt in eambio sunt
quatuor, nempe campisti eampsuarius, de amborum procuratores, seu lacii. Vt v. g. Titius campser dat centum aureos Sem.
ptonio Genuae, sibi soluendos Romae: rec,pit ab eo litteras directas ad Mevium procuratorem Sempronii prusolutione dicto.
rum aureorum I oo. Cato procuratori tysius Titii campioris. Solutio autem ex comventione quandoque fieri solet visis litteris : quandoque post octo, decem, quindeinci aut viginti die numerandos a die pri-
His sic stantibus , ut facilius reseramus,& explicemus sermam littes arum, quae dari solent in cambio per litteras de loco ad I eu , in quo camplar accipit pecuniam in uno loco, cambitam restituendam in alio,
supponamus, quod in huiusmodi cambri
tres personae cocurrant, nempe Titius cam-psorn Sempronius campi uarius existentes Genuae: & Caius procurator Titii campi, ris, qui Romae commoretur. Sempmnius indiget Romae centum aureis, illos dat T, tio campsori Genuae, ut sibi soluantur R mae,Titius igitur receptis praedictis centum aureis, dabit litteras Sempronio directas Cato suo procuratori, Romae commoranti, tenoris sequentis. Almoiae ima Roma, I 628. animo de Mavno in Gentia ducati 98. oro. A ouogismi, Luera visu, pagarete per questi prima dieambio a Semprimo ducati 98. ac rodi camera delia incilia valus per la valuishaciuta qua di contanti dri detio Sempronio,
Declarantur supradictae litterae hoc mo.
78쪽
litterae litibunnir ad Calum a Titio cam-mri,ut loluat Sempronio campisarior qui quidem Carus non est unus ex contrahe tibus; sed est mandatarius ipsius Titii, qui ex eo quod scribit litteras, probatur debitor Sempronis, & non eximitur ab obligatione;nisi post acceptationem litterarum a Caiis,& debiti solutionem: qua iacta, ipse Titius remanet deinde obligatus Cato, ut
supra mandatario, ut recte explicat Scac. de commerc.& ca .g. a. Glol.9.& Io. Et
sic cabi e quo agitur,litterae debent continere nomina tum capsoris pecuniam re. cipientis,tum campluarii dantis, tum deni, que procuratoris, seu mandatari, ipsius camplaris. Dicitur secundo, .e Roma, I 628. a primodi Magis , in Genua. atque ideo in letteris apponitur dies, & annus, & loc us a quo, &ad quem mittuntur.Non tamen haec omnia sint de litterarum embij sorma, cum sint scriptae manu contrahentis, quatenus debeant probare contra scribentem;q toniam scriptura priuata, quae debct probare proseribente,licet opus sit, ut contineat temus, & locum, ac si esset instrumentum pu licum;non tamen haec exiguntur, quando probare habet contra scribentem, ut habetur ex Marcsingui. as .Rcbuffin suo tracti de Chirogr.&sched. recogniti in praefatanum. 88.& 93. tam. I. dc ex aliis , vos restit, & fmgitur Scae. de iudi c. caul. lib. I.
Dicitur tertio,. otio omi utera visa. quoniam haec verba denotant solutionem dictorum ducatorum esse faciendam Sem.
pronio post octo dies, praesentatis supra dictis litteris Cato procuratori ipsius Titii, ad quem litterae diristuntur. Solent etiam
apponi in litteris verb.i,M. non expresso aliquo determinato tempore; dc tunc solutio iacienda est insta tot dies , secundum usum,dc placitum platearu, in quibus cam. bia sont,ut habetur ex Rota Genuen.decis3a .num. .io fin.& AZOr. p. 3. Inae mores. lib. Io.de cam.cap. S .q. quamuis non de sint, qui velint, verba illa, A vs . denotare terminum octo dierum, computandorum adje,quo litteret acceptam atque lino iste casus videtur idem eum primo,ut habetur,
ex Scac. post alios,de commerc. di carib. I. 2.Glos 3 num. 8.Priterea in litteris ex paritium conuentione quandoque non apponitur lepus a sed dantur simpliciis sub hae
sentatis,facienda est solutio. Est tamen verum,quod licEt litterae dentur, ut ipsis visis solutio fiat; nihilominus in quibusdam locis consuetudo est, ut solutio digerri possit citra poenam aliquam,post quatuor,sea octo, vel etiam decem dies post acceptatas litteras, ut ait Romoal. Col. de camb cap.9.
Denique in litteris solent apponi verba illa, pagamenti desieraprosima. quae pso Prie apponuntur in litteris cambij ad num as,de quibus insta suo loco, Deo fauen. te,dicemus: no autem in litteris cambii de Ioco ad locum. Dicitur quarto, Pagarete. Hoc verbum
7 est praeceptiuum, & iεm significat, quod ,
rigate. quod vel mel imperativum,dcoperatur duos eff eius, quorum alter est,ut litterae sint dispositiuae, atque ideo revoca ri non possint; sicut reuocati possent si tales non essent; sed diceretur,riaceiapagare.ataque adeo dicerentur mandatariae; quae reuocantur, sicut mandatum ad libitum mandantis, ut per Bald.in nab.C.de constit.pe
Genuendecis 1 o.Sed haec distinctio meri. to reiicitur a Scac. de commerc. &camb. S. a.Glos. s. sub num. so. Etenim contra-8 ctus eambij fit ad utriusque c6trahentis ut, ' litatem:& propterea,nisi utriusque concutarat voluntas non potest rescindi, viper Baldum loco citato, vers. Quarto circa hoc edi cons3 8. alias cons. 3q9. num. a. in M. Soc. coni.68.in princ. lib. 3. & ita ex communi Doctor. sententia fuit definitum per Rotam. Genum.decis.32.subnum. . quam cum alijs refert idem Stac.Ioco citato, sub num. ε7.ubi sub num. so.vers. Haec limi-
rario,probat, quod etiam in litteris disposi.
79쪽
64 Commem. in I. I. Extrauag. pij papae R
uuis, si datus sit ordo gratia scribentis ta tum, potest re integra, per scribentem reuocari. Alter effectus quem operantur verba illa, Pagante. est, ut solutio fiat sine dulatione, iuxta tamen ea, quae supra adnotauimus dicto praeced.
potest aute fieri solutio dupliciter: p ς prie scilicet,& sor maliter:& improprie, ac ficte . Propria, & formalis solutio dicitur, quae fit in f i mali specie obligationis. ut si obligatio sit de soluendo frumento, solu tur frumentum; si de pecunia; lbluatur pecunia,&c. Etenian propria,& sormalis Llutio appellatur, qua debitor facit id, quod facere promissit, I. QIutionis verbum, is. de solui.&in Inst. qui b. mod tollit.oblig. in prin. unde si quis est obligatus seluere pecuniam auream,& eam soluar, dicitur proprie toluere: & si est obligatus tradere claues domus, & eas tradidit, dicitur propri Esacta lolutio,vt habetur ex Paul. Castr. in rub.de solui.& Scac de commcrc.& camb. S. 2. Glos. .sub num. I9 ubi ait, quod licet solutionis verbum significet omnem liberationem ; nihilominus ex communi ulu li . quendi verbum, soluere, denotat proprie pecuniae Blutionem. Impropria vero, seu I o ficta solutio vocatur ea,quae & si non fiat in praecisa specie,& forma obligationis habet tamen per omnia vim, Ac e fictum lolutionis; atque adeo liberat debitorem, ut habe
ponunt multa exempla fictae solutionis,&signanter compentationem, & accepti l a tionem inter fictas solutiones connumerat. unde lichi acceptilatio non sit proprie solutio;attamen adeo obtinet vim propriς,ac vere istutionis,ut stante statuto,quod contra instrumentum guaramigium non possit opponi, nisi exceptio solutionis, posset debitor opponere accepti lationem, ut per Guid. de Sur.tract. de Instrum. guarent. uisin. num. 4 & I .lom. o. p. a. Et quamuis liberatus per acceptilatio. ni in non dicatur liberatus persolutionem; est tamen vere liberatus a debito, & abc, bligatione ut habetur ex Paul. Castr.in l. tutam,num. 2.in D.ff. de solui. & Scac. d.GlφLI.num. 8.cum pluta seq. vbἱ etiamnum. q. &33. fictast blutiones appellat
celitonem, & delegationem, nec non a j commodation. m stripturarum in mercatorum libris quia illa scriptura obtinet vim solutionis,llota Genuen. decisa. num. . instri. & s. Et quod per solam scripturam in libro rationum fiat solutio citra pecuniam
merari pecunias Ad adscribi in litteris cre. diti, vel debiti, testatur Nauar. lib. . 1 uota consit.tit.de us .conL3 I.vers. Ad primum iam. quem resert Scac.d. num. s. ubi etia probat, quod solutio dicitur fieri in loco, ubi accommodatur scriptura: & per acceptationem chirogrophorum per Deposi tarios,& litterarum acceptationem per eos ad quos diriguntur: quibus adde P. Iustin.
de contin. camb.q. .num. 2 q. ct 2 . An autem accepti lationis,& compensationis exo ceptiones impediant executionem census
in Regno nostri, Neapoli no, vides , quae adnotauimus in nostris Commentata in Extrauag Pij V. decesib.S. 3.q. 26.num. 89. cum plus.seq. Est tamen verum, quod adhoc,ut ficta ri solutio habeat vim realis solutionis, exigi tur, ut sit alias pollibilis: quia fictioc st legis aduersus veritatem in re possibili, & ex iusta causa dis . Ositio , ut per Bart. dc alios in l. Gallus,*. si eius,ff. de liber. & post h. & s, cit rex. in l. qui ad certum, ff. loc Etenim accepti latio licet sit ficta quaedam solutio snon tamen est solutio chimerica,sed est i lutio quaedam virtualis, &aequiualens facta pro solutione reali,& vice illius. Vndε per accepti lationem litterarum,accommodationes scripturarum in campis tu libras, nouationes, cessiones, di delegationes licet fieri possint fidae lolutiones, quae vim habeant verae, ac realis solutionis, ut in I. si rem alienam,*.Omnes,sfde pignor. actionis nihilominus quod censeatur s.cta ficta lolutio ab eo, qui nullo modo habet in bonis, nulla lege cauetur,cum non sundetur fictio super impossibili, aut in materia cambiot cliuit decisum per Rotam Genuen. decis Ionum. 2 2.& 2 3. his verbis , CeSat eni lutio, ct macto astimo, sumis migere, su.
80쪽
nem In eo, quι non balet pecuniam, es induce
Potest quoque fieri solutio litterarum, no
a a solum per sblutione eius , cui litterae cam-bii lunt directae simpliciter,& sine protestu,
M qua stapra egimus ; verum etiam per te rium, & per i piummet , eui litterae diriguntur, non ut mandatarium ; sed ut tertium.
Exemplum prioris solutionis patet in eo, cui litterae suat directat,& qui recusat solue re , ac complere liueras ipsas nam tunc si tertius soluat nomine illius, qui eas scripsit in honorem litteratu,tenet solutio, & actio acquiritur ipsi Bluenti contra debitorem scribentem: siquide utiliter egis negotium scribetis, dum loluendo liberauit eum a tuo
creditore, ut habetur per Rotam Genuem deci .6. Menoch. cons. 296. min.2ε.<a communiter seruari in Curia Mercati test
tur eadem Rota decis3 et .in fia. n. Exemplum vero posterioris solutionis est, cum is, cui litterae ea ij sunt directae,non recusat eas, sed illas acceptat protestans se non acceptare litteras vigore madati, sed illas acceptat tanquam tertius, & easdem vult soluere tanquam tertius pro ipsarum honore,
di habere obligatum scribentem,& non esi, quem scribens vult delegare, ut suit resolutum per d. Rotam Genuen. d. decis. 6. subnum. 2.7. & 8. & d.decis 3 a. in fin. prin. &num r. & lath habetur per Scac. de commerc. &cam, s. a. gloL I. num. 337.cum plur. seq.
Quod si is, cui litterae eambii diriguntur,
13 illas non acceptet, nec alius appareat, qui eas velit soluere,tunc creditori suificienter, consulitur per protestatione, cuius imam ponit Scac.de commerc. & camdig.7. glosa .sub num. I 6. siquidem, ea facta, creditor cambii potest agere contra debitorem, ut per Rotam Genum. decis. 8. num. 19.&contra eum via executiuarii, iuxta stylum
Curiς Genutas, de quo per eundem Scac. loco citato, num. q. & F.&S. a. glos .subsum. 3I6. cum sur. seq. ubi num. 3I8. &3Iq. testatur etiam, quod Gennenses, vesinter Genuenses, & extraneos creditores eambij,eo casu non lotuni posse; sed teneri protestationem adhibere intra 3 o. dies a
die solutionis faciendae; alias perdet lucrum cambij. Dicitur quinto,Per quem ima de eam. IA Mo, quoniam aliquando plures dantur litoterae, ad finem, ut si una perdatur, ait r. .
praesentari possit,ut solutio fiat. Quod adeo verum est, ut si littera deperdita citra culpam creditoriis cambii ab aliquo inueni tur, qui sub salso nomine eius, cui soluenda est, aut falsificata manu scribentis exegit ab eo,ad quem dirigebatur, ii debiti solutione non ob id liberaremr cambij debitor, & is,
ad quem litterae diriguntur a solutione alterius: nam lichi bona fides soluentis excuset debitorem, si est debitor certae rei, seu speciei; n6 tamen excusat debitorem in genere , seu quantitate , ut habetur m Paulo Castrensim l.si Procuratori,nOl. 3. num. 8.& Alex.num. I 6 fede condit.ob caus Rota Diuersdecis.76. num. in fin. & num. 3. &Scac. d. S. 1. Slol. I. num. 3 o. cum pluriseq. Dicitur sexto, Ducariis aereo de came Is delia verebia valina. Pro horum verborum explicatione sunt quinque notanda . Primo quia Titio camplari sierat Genuae a camp-suario data scuta aurea iusti ponderis, impressionis eiusdem Civitatis,quodlibet 68. solidorum aureorum: & per supradictas litteras, ut ipsi Sempronio soluantur ducati .
Secundo camplar recipit centum aureos
Ianuenses, & mandatiolui Sempronio Romae 98. ducatos. Tertio campisti dantur
scuta realia,& existentia in rerum natura .
S in litteris mydatur solutionem fieri inducatis aureis Camaraedella vecchia va luta; quae sunt fictilia, & non reperiuntur in rerum natura. Imo in Urbe clim fit mentio de ea ijs,ea statim intelliguntur celebrari ex ducatis de Camera; quorum centum vesent centum, & duos cum dimidio de is auro in aurum monetae florentinae.; sicut
Neapoli eambia intelliguntu r celebrari ex
ducatis de Cai lenis, quorum centum vi. ginti valent centum scutos florentinose in Hispania cotrahuntur ex marauedinis arreis, quorum Ioo. valent unum scutum: in