장음표시 사용
81쪽
Flandria eontrahuntur grossis,quorum 8o.
valent unum scutum: in Brittania celebram tur stallinis , quorum 7o. valent Vnum scutum: in Gallia contrahuntur marchis, quarum una valet 6 3. scutos illius monetae, ut recie declarat Lup. in c.nauigati, S. 2.num. 17.veri aliquo modo,de usur & Scac. de comerc.& camb.g. a.Glos 3. sub num. 79.
Quarto est adnot. quod licet ducati illi
Camerae non reperiantur ; nihilominus solutio fit in scutis aureis Romanis , & pro 98. ducatis aureis Camerae dantur scuta aurea Romana centum, quae valent scutos aureos Ianueses 99. sicut pro singulis scu- . tis de marcha, qui non extant, dantur in nundinis Placentiae singula scuta Ianue M , quorum quodlibet constat ex 68. soludis Ianuensibus, & in Gallia valet . solliadis turonesibus ,ut bene declarat Romoal. Col.de ca .cap. I I .unde in hoc cambio Τitius camplar lucratur scutum unum: &Sempronius cam avius minus recipit ,
Dicitur septimo, Perta valuta qua de ..contanti dat deito Semrmio. idest pici valo. re pecuniae hic receptae a Sempronio: qua,
do autem eontingeret, eundem mzrcat rem accipere ad cabiuin nomine alterius ,. idi date tamκt suo nomine, vel alterius,ita ut gereret personam duorum, tunc uteretur in litteris,clausula, i ta contami idest pro valore pecuniae,quam mihi ipsi solui. Dicitur denique, O mmete comes aut .m ram mercatores habet thrum, inquo debet adnotare debita,& credita:& ad hoc ut sciat Caius, ad euius rationem solitiam pecuniam debeat adnotare; idcirco scributur aliae litterae, quouncupantur, am . de quibus intra, Deo duce dicemus,in declararione cambiorum per nundinas, ne his idem repetamus. Beneuerum est, quod
quando in ipsisinet litteris, ut supra deci
ratis, quae dicuntur,de cambis.narratur cauissa propior quam pecunia est Romae Iol a.da, tunc non e ' opus aliis litteris, quae appelIantur, de M. His igitur sic adnotatis, breuiter respon I 6 detur, cambium per litteras, quo campsoraccipit pecuniam in uno loco, restituturus
in asia, de de quo agitur, & nostra est controuersia, esse iustum , ac humanae societivaldh utile ac necessarium, lass3que ex eo percipi posse stipendium. Haec conclusio est communis, q iam tenent Caiet. in suis
aliis quam plurimis, quos allegant. Hine Bald. in c. i .num. 9.de plus petit. huiusmodi cambium valde laudat. Etenim haec est primeua cambiendi forma, qua antiquitus camplor nihil aliud praeflabat, quam ut po unia, quam ipse recipiebat in uno loco, restitueretur in alio a suo procuratore, d
Probatur haec sententia primo, quoniam Iphanc cambiendi formam ab initio tentes tibi introduxerunt,&ea passiin vinnirer nec aliquis fuit ausis illam damnare i rigodi cendum est tale cambium esse ius lato iucti naturali,ac rationis dictamini valdheo sentaneum: siquide quod ab omnibus Naationibus est receptum non potest esse, nisi secundum ius naturale; atque ideo iustum ιI8 ac Iicitu nr & eo maxim8, quia iure ciuili permittitur,ut in I. traiectitia, de toto tit. ff. de naul. Den.&vi nostrae Extrauago non solum non damnatur ; sed certa Arma pro eo celebrando constituitur. ISecundo, hoc cambium est valdε utile; iρ imo & necessarium humano generi, cum numismatum valor sit varius in varijs, aediuersis locis, & variae sint hominum indus 'nilae tam in eodem,quam in diuersis Ioacis:& per huiusmodi cambium commode, o citra omne pcriculum pecuniς traij ciumetur deloco ad locum,tum ad emedas me ices in remotissimis locis;tum etiam ad comsulendu hominu indigenti istergo tale cam-hium est iustum, ac licitumi alias humanis indigeptijs non esset suffcienter mullam.
82쪽
a o ei irer, & publice celebranu inter bonos, M l las viros elua omnem conscienti sarmidinem: ergo signum euidens est hoc cambium esse licitum, de luctum ex eo liciare percipi. Etenim consuetudo celebra di contractum per graues, & bonos viros, cusat contrahentes non solii maculpa; sed etiam a poena, ut late sepra probaui
Denique probatum sis, quae dicemus in sequenti quς stione,ubi non nullos iustos titulos riseremus,quibus lucrum ex tali ca-hio siciae peteipi posse apertissime demonstrabitunergo eambim,de quo agitur non lallim est utile,& necessarium ι sed iustum , ac licitum, naturali, ac Diuina lege per missum. Ampliatur primo haee eonclusio, ut hu-ar iusinodi cambium verum, ae reale sit,st ex eo iustEstipendium percipiatur, siue comi mutatio pecuniae fiat eum pecunia diuersi genereum diuersa speete; siue diuersa n
mero tantum siquidem saluatur essentia , at rura permutationis in commutationi. bus non modo rerum,quae genere, vel specie disserunt; sed etiam rerum tantum numero discrepantium: ut patet in commuta. eione bouis eum Muciunt eum agno, dee. ut habetur ex Sotilib.6.de iust. & iuri q. 8.M. I.&mali'. Vnde male Medina de reta Per usuriacquisitis, q s.definiens s ambium per litteras, inquit, quod sit commutatio pecuniae unius Regioni eum pecunia alae. rimatque adeo, q.ρ. quM si in cambio ex conuentione partium pecunia seluenda es.set similis, quod tune non esset eambium, sed mutuum: quia elim non adsit diuersitas monetarum concurrerem omnia sabsta tialia mutui; clim daretiar pecunia cum traflatione dominii in accipientem, & periculum sit accipientis , ac debeat non eadem Bumero pecuniarestitui. Etenim lieΘt in his conueniant cambium,& mutuum; tamen in quamplurimis a s disreunt, ut supra probauimus,q. 8.ia responsad 3.1rgum. Secundo ampliarur eadem concluso, ut
a 2 sambium, de qua gitat, non stat sit hiatim, &iusu exeolverem percipiatur, si fiat eum emptae publico, seu ex ossicio ι tuum etiam si fiat in peti a Nivata.
uae eampsoris munere am langitur: siquiaem huic quoque licitum est,ex huiusmodi cambio emolumentum aliquod consequi; nisi aliqua positiva Iege personis priuatis fiterit interdictum lucrum ex cambio per litteras percipere; sicut diximus supra de cambio ad minutum agentes. Etenim qui in uno loco pecuniam percipit, in al io eam soluturus eo ipso alteri obsequium praestat, ex quo citra pericula, ct labores, ac expensas alio nim transserint, vi q. kq. latius patebit et ergo licite incrementum aliquod ex tali cambio consequi potest. Ita Soti lib.ε.
a 3 rum,q iod priuatis hominibus non est licitum tantum lucri ex dicto eambio percipere,quantum campsori ex ossicio fas essen; Gcut supra diximus de cambio ad minutum agentes: quia camplar publicus plures habet caulas assequendi luerum:persona vero priuata pauciores, ut supra q. I q. ostendimus. in resp. ad I. assium. Sota loco citat in Mor. p.3.Inst. tal. lib. I a. c. . decam q.7. versic.Sed ceria priuatis hominibus:de Filii uc. tom. a. qq. morat tract.3 . cap. 6.
q.8.num.397. ubi etiam addit, quod Meticatores cum ad alia soleant respicere in imponendo cambiorum pretio,si aliς ratio. nes aequE militent in priuatix personis, ae in publicis eam oribus,non videt,cur non possint aequale lucrum reserre: de propterea in praxi ita seruati testatur: quia in cambijs haestur tamum ratio ad pretium cambi nam,quod currit in soro illa hebdomada. Tettio ampliatur dicti conclusio, ut iu-1 stum sit ditam eambium, de iura consequi
possit ex eo lactum; siue fiat de uno in aliud Regnum: siue de via in aliam Civitatem insta unum,dc idem Mgnum. Ita Sot.lib.
de iust.&tur. 6.M. I. retractans, te melius confiderata, id, quod in contrarium docuit in eodem libR. 3.ana .Nauar. in c. nauiganisti,num. 28. de inu. Garc. contra L p. a. cap. Ia pre eod.tractatb. 2 .cap. II. vers.
Tertio dicitivi Amraoco citato, qa. Fil-
83쪽
nam illius pecuniam virnialiter dicitur asportare,&dquando realiter, ut dicemus,q. proxima. Item officium utile in Repub. e xercet in conquirendis, parandis, di asse uandis e cunijs, ad cambia celebranda sese utentibus e & non minus periculi quandoque instat in transferendo pecuniam de loco ad locum insta idem Regnum, quam devno Regno ad aliud,ut Lopea ait, exemplificari posse in Regno Cataluniae, ubi viae scatent perdius hominibus,ubique grassan.
Est tamen verum quod non licet ex talies cambio insta Regnum celebrat percipere tantum lucri, quantum percipitur ex cambio facto in locis extra Regnum: siquidem regulariter minores expensae eo casu fiunt,& minora pericula imminent in pecunijs transserendis, inquit Lopea ibidem, vel LPorto,il a.dicto primo. Et ita debere inteuligi Sot. de alios contrarium sentientes, putat Azor. d.q.6. Imo hac idem verum esse videtur iudicare Salon de camb. cap. aria .sub num. I.vers.Secundocabium:& vers.
Quarto in cambri,quoad illud cambium,in , quo campsor prius dat pecuniam in uno lo-CO,recepturus eam cambitam in alio siqui 'dem pecunia tanto minus valet,quanto magis distar,cum plus valeat pecunia praesen quam absens ectita intelligendam esse, ait, nostram Extrauag. statuentem, in terminis rationem esse haiandam longinquitatis, &vicinitatis locorum,in quibus solutio desti-
natur : quod quidem licEt verum nobis v, deatur; id tamen ex nostra Extrauag. noni videtur colligi posse et quoniam per dicta verba constitutio ipse non statuit, ut camis hium, quod fit adloca magis drintia sat cum maiori lucro; sed ne dum longiores termini praefigantur, quam loca destinatae lalutionis expostulantiscenerandi detur o
Casio. νImo ipse audiui a campsoribus Genuem,sibus magni ponderis, quod in ca ijs
per litteras non habetur ratio distantiae, aut victilitatis locorum pio interesse camby taxanda; ed haberi rationem maiori vel mi. noris aestimatiouis, quam pecuniae habent in diuersis locis,in quibus cambia celebratur, propter maiorem copiam, vel inopiam
earum in illis. Vnde Metc. de contr.traα s.cap. 3 .& multi ex Reeentior, dicunt, fidi
mentum esse constituere iustitiam lucri ea. :hii localis in eo quod talis contractus sit translatio,seu transuc ebo quaedam pecuniae cum expensis, periculis, & laboribus camis psoris: sed quia cum talis contractas sit c Gmutatio pecuniarum,& ut plurimum cete bretur inra' loco, in quo illatum est magna copia, in alium, in quo earundem est inopia, & e contra: atque adeo minus valet pecunia, ubi maior est eius copia, sicut de aliae merces, quam ubi adest copia minor; idcirco, ut haec inaequalitas diuel sae aestim tionis reducatur ad aequalitatem exhibetur aliquando a campisatio ipsi campisti lucrum illud,& excessum:& siquando e comueris recipit illud campsuarius a campis. re. idem habetur et aam cx Lia lib.a. de iu
Haec vera sunt de iure communi, & Ioas 7 eum sibi vemlicant ubi non adi st consueatudo is contrarium. Etenim testatur Salon.
de camb.q. .ar. . contr. .num. . quod in Hispania ex communi mercatorum conlae.
tudine non fiunt cambia de lodo ad locum insta idem Regnivn: imo lege humana id est expresse prohibitum in Regno Castellae,&in Lusitania. Non esset tamen obligatio re stituendi,q ando id lucri, quod percipem
tur, ex natura rei iustum esset, ut habetur ex Fulluc. tract3 I. cap. 6. q.6. concl. 2. num.
39s. & in dubio lex prohibens cambium inta idem Regnum,dubet intelligi de cambio ad nundinas,in quo solet committi vis-raaioa autem de cambio, de quo agitur, in ' quo cessat omnis suspicio, ut post alios docet Seac. de commerc. camb. S. I. q.7. n. s.lim.I I .uum. IO. quibus adde ea, quae
inpra adnotauimus in procae q. IS. & instalatius suo loco dicemus. Sie ampliata limitatur supradicta coma 8 elusio,ut ita demum cambium,de quo agitur,sit iustum, & ex eo iuste lucrum percipi possit, si ina in eo celebrando copulatiust
concurrant, ut colli iturex Nauar. in Man. c. I 7. num. 2 a 3. litteraN. Molin. de contridisp. 4os. Reginald. lib.a I. suae pra nuntique a.& Romoal Col de Camb. cap. s. mo- enim exigitur, ut seruetur aequaIitas aestimationis, ac valoris inter pecuniam, quae datur,2 pecuniam, quae recipitur. Secundo, ut
84쪽
ut eampser pro tali erimbio non pius rec,piat incrementiiquam a lege est inarsi: vel si rixarum non existat,ut plurimum accidi illud incrementum erit iustu, quod pruden. tu arbitrio, aut communi c6suetudine prae finitur, pensatis circumstantiis, dequibus,q.seq. dicemus. Non tamen committet vlu- iam capsor , si in tali cambio excedae in in creassito percipiendor quonia ipse necDDansueti nec virtualiter mutuat 3 at ubissim binii non est, usura committi n*n potest,
.iauis iniustitia interueniat cu obligatione ac stituendi, ut babetur exeo de Molina. I cocitato. riuo requiritur, ut is quia cam. pshre recepturis est pecunia in loco istu- tionis laci ar, non minuat ei iustam suam
mercede ratione dilatae solutionis; alias ve-det et lepus ,δ usuram c6mitteret, ut recte declarat Romoal. Lloco eitatindem dicendum est,si cernens campsorem indigete hic pecunia tribuat eam illi cum onere, ut tantundem restituat in loco distanti e tum enita cim petat ultra sortem onusti aspor tanda pecuniam in locum distantem, quod onus est pecunia aestimabile, vshram conM . mittit. Ita ex Nauar.& alijs, Molina d.disp. 6oi sub num. 8. quod tamen an sit simpliciter verum, infia patebit, q. 3. inta. in qua agitur de cambio locali inito gratia utrius que quibus adde,quae habentur ex Io .de Salas de camb.des,.8abbnum. a. a
De iusto titulo, & causis iustis perocipiendi lucrum ex cambio,quo captor accipit pecuniam in uno loco, restituturus in alio. Q. II
, Luerum ex eamlio, in quo cammor primὰ p cuniam accipis in uno loco, resu suos δε- inde in acio, quibus ex uosis iuste percipi possis arta doctor. recensen ι- σι mo nes. α Cambor accipiens pecumam in uno loco in
alium trajeiendam ouo periculos cipis tavrsin ea cibi pereat. s Camaser pecuniam in uno loco recipioAra
.s communi praxi ni rationem masoris,
aut minarirexistimationis quam habent pecuniae in diuersis locis.' .Cam sori dans pertinam in uno loco in alium' trante a- sepe ab imo ea fibra lucram
IN hac re quot homines tot sint senteniariae. Nam Caietiis tuis opula.de camb.
ct alii,qui volunt, huiuimodi cambium c 1se contraisam emptionis, ac venditionis, di cunt,incrementum ex tali cambio percipi; quia campior pecuniam tuam pluri, vellintanquam mercem aliquam.In hanc sententiam licet videatur inclinare Filliue.lom. 2.
Iominus inquit, dissicile explicari pineis, quare cam bres semperlucrum percipiat, cum tamen aliquandopecunia ab eo recepta plus valeat, quam illa, quam reddunt alibirat in emptione, ac venditionc debet esse aequalitas rei,&pretii. Nij qui volant, cambium, de quo agitur esse simplicem
commutationem,dicum,lucrum ex eo per
cipia camplare ratione assecurationis i sio quidem tenetur campsor curare pecuniam in destinato loco esse soluendam liberam, vi exemptam ab omni periculor nam cam-psor accipiens hic pecuniam alio traij cienis dam, non solum sit scipit onus transse di ι sed etiam periculum, ita ut si pereat, non danti; sed ipsi recipienti pereat. Ali, putat, dictu cambium esse conuactum locationis operuάδε propterea capsbrem mercedε me. reri; quia pecunia peresi traijcitur,seu tras, sertur suis sumptibus,industria, periculis,ac laboribus Qui vero arbitratur tale cabium
esse eontractum mixtum ex commutatione,& Iocatione operum,consequenter dicunt,
85쪽
o Commenti in s. C. Extra g. rapae R
ex duplici tirulo eampseri deberi merce...dem;nempe ex titulo assecurationis & quia cuniam transfert sua industria laboribus,
periculis,&expensis. Alii emtam quod
cambia cum de loco ad loeunt celeti an-auci die nulla alia ratione,istulo. Pu nomine campises Iucrum mi eis percipere Musiratione maioris , vel minotis aestimationis, quam pecuniae habent 4novae Galam, in ciquibus cambia eelebrantire pirapter mai rem copiam,vel inopiam ratam in illi sint j denique dicunt esse mutilumιatque ideo Iucrum exeo non posse percipi nisi rati me alicuius interesse. Nos autem ut consequenter loquamar pquoniam suIM q. ro. proba inimis, cabium non esse formali r emptionem, seu vendi. tionem; nec formaliter permutationem, nee lacationem seu conducionem simpliciter, nec contradium mixtum ex commu- ltatiose, di locatione, nec contra m ministised cotra m innominatumino videradi quod de natura contractus innominati sit, ut possit reduci ad platea nominaeo quibusnt magis sinulis, R secundum e regularibdcirco cuin contra , talis eam.
Ni sit ralde similis contractvν loeationis
operum, merito ad illum reducendum esse existimamus, atque ideo, capistem mereri mercedem ratione obsequQquia pecuniam hine alio transfert, ubi tunc eampseris ira.digetivi reces declarat Sol. lib. s. de his t
m L .de alii . Secundo ratione pericula
rum, quibus campis exponitur mercedem mereturmam si pecuniae, quas accipit, peream,sibi pereunt; non autem emptuario m danti: siquidem tenerui curare pecus
uias in destinato loeci esse soluendas libe. ras ab omni pericula, muri campis acciapiens in pecunias alio trai*iendas, non istumsscipit onus transferendi, sed etiam periculum, ut si pereat non danti, sed ipsi
pereat, ut lubetur ex pea lib. a. de comtrin.iub titi de camb. cap. . qui ait, hanc sententiam esse omnium receptissimm . Hanc eandem opinionem tenet Less. Ita de iust.&tur, cap. z3.dub. 3. R Inoal. Ces: de ea .cap. 3. θ si, Recentiores: imo a antiquiores Theolo is eam agnouis e t flatur Salia de eam q- .a 2.- . 3. Vm
demetis Merarisium m Hispania litis Noeatur ex tapet loco egam, Tadimere, GTertio campise ex hoe cambio metetur stipendium ratione Iahoiarum, &expensarum misiuendis pecuniis in loco, ubi campsuarius indiget roponis enim eum sipendiatos habere agemes, e procuratores in loco deiunatae solutionis.
Ne ob vi si dicatur, quod alimando a 6 eidit, vicam inloco solutionis faei et
dae consanguineum et amicum habeat, pro ipse iniun, dc ad quem litterat maria nar eitra omne periculum, labores, et πι nim' raram respondetur, id non tons, derari,chm sit per accidens; sed salixest,
quod perseres ipsa praedictis mcommodis subiiciat i quod autem camplar predictapoicut ab ,δε expensis deuito,id suae
industriae tribuendum est, quamn en tui alteri donare, ut recte docet Sor. loca
tum. 11. licet velit, campisres pro hae vis. Diali translatione non poste recipere is tritu, quantum si pecuniam rei aeraq-.sent, & asporrarent ad locum destinatae si lutionis hiloartauri Rinn l. l.Seap. 34 contrarium videtur tenerer siquidem is,
commiti it istatici faetenda, IieEt non fieeampseris procmalotata amicus, me com sanguineus, seu correspondens; ipse tamen campsor remanet eidem obligatus tantun .dem soluere: quae quidem obligatio est Pr fio aestimabilis.
Vitra supra numeratosthulos, si e6 es rat alitu ratio interesse quod ipse eampsor pati potest vel ratione pecunia,ut quia
dat melimem evilioremrec si & minus expendibilem, vel ratione loci, ut quia plurris a matur pecuniainliseo, ubi eam oris iquam in loco ubi recipit; ratione talis rite. rem stipendium quoque eampseri debetur, eo maiux, quo plures habet iustε pereep d titulos Imo siem ipsor est eampsorino μ' fiet, rati e quoque publici ossicii mere dem insuper consequi potest,ut per Doct res tacitatos, quibus adde ea, quae laeshabemur ex Ioan. de Salas de emb. b. 8. m. v. en plur seq. qui rε hanc didisε peratrinat,& quamplurimor Doctores alti ti
86쪽
Caeterum licti haee vera: sint, & in t ε xando pretio cana bij, de quo agitur,de pK- dictis titulis, & causis eno habenda ratio ἔcampsores tamen aliter in praxi seruanti si- .dem parum et stimant traiectionem illam virtualem, & de loco non curant, an valdε distet, vel sit propinquus: sint ne pericula itinerum vel non a sed habetur ratio malo. iis, vel minoris aestimationis, quam pecuniae habent in diuersis locis,multitudinis, de paucitatis cambientium,commoditatis locorum ad transferendam pecuniam:& pro. pterea saepe accidit, ut iis,qui dat pecuniam et eamplari alio traiiciendam lueretur a cana. psoribus, ac si ipsemet campseris munus exerceret. Vade ait Leg lib. et .de iust.& iur. cap.23.dub.3. num. 6. Rilluc. tom. a. qq. m'ral.traα3 S. cap.6. q. a. & 7. campsores huiusmodi patenter ostendere,se non intelliine iustos titulos, ob quos in reali cam-hio incrementum aliquod possent percipere, &saepe alia quaedam considerare, quae magnam usurae continent suspieiunem : &cum rationem habeant maioris, aut minoris aestimationis, quam meuniae habent in diuersis locis, in quibus cambia celebrantur, propter maiorem copiam, vel inopiam earum in illis , hae ratione testatur Mereat.
catores ditiores, huiusnodi negotiationi vacantes solere congregare magnam pec viarum copiam in locis, in quibus norunt pecunias desecturas r & ideo quando eamplar pecuniam dat in loco, in quo est illius inopia, restituendam illam in loco ubi elusedem est copia,lucratur campsor: si vero re, cipiat illam campsor ubi est pecuniae in pia, restituendam campisario ubi adest idi.
ius copia, lucratur campsuarius,&non capior . Non tamen huiusinodi eampseres regulariter sunt tanquam usuraris conde nandi, quando pretia communi iudicio sunt constituta, ut comm
' niter fieri solet: squidem in hae re sincere . . habere satis orstend nt,
An campsor idem lucrum ex prae dicto cambio percipiat, siue Pe cuniam, quam accipit, sit eius. dem valoris,sive plus, vel minus valeat in loco solutionis iacien.:dae. III.
vi Gmmum accipientem pecuriam in uno laco restitutinum inalis des rata solari nis, idem Iuratim ex rati cario consequi noposse,siue pecunia fit eiusdem muris, με plus musie valea ui doceant, recensen
a Cambium, quo eampser pecuniam accipis aliatokeisnaum liquando*graua dantis,er acc pientis simia: quandoque gratiadamis tantum, denique gratia accipies iis dumtaxat. 3 Cambium, quo campser pecuniam aeripit, ali. tragiciendam,aliquando fit gratia dan-ur,di accipientis vir quandoque gratia dantu tantum:er deatque ναιa accipiemtis dumtaxat. cambium, quo cam is neumam accipis alio truciendam. ubi idem pretium habet, . A celebratin gratia in i que cambientis
ad mutuam petitionem, a n Ira lucrum ac
cipi potest. Idem dicenduri est A nec mu tua, vel alteriin petitio interuenias.s cambium, quoca serpecuniam pram. -- cipitintuendam in alio loco, Gι est eadem in more icissias gratia viriussis in bilominus Fastra abalura rogetur irim. roga ras potest petere mercedem liquam. 6 Merces roma vilescunt. 7 Camaser cur duplex lucrum uno, ct eodem eambio consequi post, ratio a Prasuri 3 Equum petens ab aliquo pro eundo Romam, quamuis nise rogatus, fuset 1 mstili ex. pensis alias Da missurus, non Ese primo
Equum peiorem ab aliquo, qui alias suis ex. pensis eras illam trammissurus, non seneri
ad mercedem aliquam, qui doceano, recen- fotu .
87쪽
Comment. In s. I. Extra uag. Pij papae V.
ii cambium se contingat fieri gratia dantis
tantum pecuniam in uno loco, ut sibi Ρluatur in alio p pecunia en ei dem talo. ru,tumc campsor nnil aliud petere potes
dam ubi est eiusdem prelootest mercedem consequi,etiamst carisor se in loco pecu
33 Cambinmnat gratia dantis tantum pem. niamin uno loco , soluendam ιn alio, ubi pluris astimatur, tunc pecuniae reduci δε- bent aut aquatitatem,stea fori ex cossurpecuniae cum iusta ipsius mercede tribui. I cambῖν cur dans pecuniam Toleti per Ro
16 De minimis ηon curat nasor, 17 Contrahentes si conueniant, pecuniam eandem numero es transferendam ad locum, ubi plus valet per veram, ac realem transportatiodem ambo lucrabuntre.
18 Gmpseres Hie lucta per litteras recipium ratione maioris, velminaris ammarionis pertiBiarium in diuersis loris. bry' Gansium per luteras quando fit gratia utriisque, ct μι unia unius kcisint infe- riores In valore, reducenda sunt ad aequali. tatem,er neutyi debetur Hipendium , si ad
mutuam flentioneAn celebretur.
IN hac re partem negativam docent Sol. Rebel. & alii, quos refert , de sequitur Ioan.de Salas in suo tract. de camb. dub. 8.circa fiet quando pecunia in loco,ubi datur camplori plus valet;alias secus . Mouentur ex eo quod alias campist duplex lucrum
reportaret pro eodem obsequio;nempe integram mercedri& pecuniae excessum.Vnis de volunt,quod aliquado contingit, ut capsuarius non solum no teneatur mercedem
cambj soluere; quin potius possit aliquid pretii exigere vltra quantitatem pecuniae alibi a camplare sibi soluendam, si excessus
valoris ubi a eampsuario pecunia traditur maior sit toto pretio iusto transportationis. Haec sententia licεt sit vera; non tamen, est vera simpliciter; sed multas habet limitationes: quapropterad eius explicatione est adnotandum primo, quoddambium, de quo agitur,pei quod camplar accipit pecuniam in uno loco, oluendam in alio,conti
git triplicitercelebrati: primo cabiendo de uno loco in alium, ubi pecunia ide pretium habet,vel quia est eiusdem species,ut quando fit eambium de loco ad locu infra idem
Regnum,uel eandem Prouinciam: aut quia etsi specie differat. est tamen eiusdem valoris, ut sistit testones Florentini, de Romani . Secudo celebratur cambium de vi loco, Vbi pecunia minus aestimatur,ad locom biplus valet. ut si campsor accipiat Toleti . centu aureos, soluturus eos Romanetenim Toleti ob pecuniarum copiam aureus minus valet, quam ROir ae, ubi non adest tanta pecuniarum abundantia. Tettio fieri solet camb si de loco ubi pecunia plus valet ad locum,ubi minus valet. ut si campsor accis piat centum scuta aurea Romae, luturus ea Toleti. Secundo est adnot. quod ut diximus su- pra in explicatione procem. q. a. circa fimo hoc eodem S. q./. circa prin. cambium, de quo controuc Hitur,aliquando ton tingit fieri gratia utriusque cambiemis. ut si TMtius Romanus indigeat centum aureis G nuae,quos habet Romae:&Sempronius G nuensis indigeat centum, aureis Romae , quos habet Genuae:& ex communi consensu Titius det sempronio Romς centum aureos, ut sibi restituantur a Sempronio Ge. nuae;quonia Titius indiget pecunia illa G nuae,& Sempronius Romae. Secundo con lingit cambium gratia dantis pecuniam dd- taxat in uno loco; recepturus in alio. ut si Sempronius habeat cetum aureos Genuas, quibus indigeat Romae & dat illos campis-n Genu ut sibi restituat Romae.Tertio c6- tingit cambium celebrari gratia accipientis, ut si Titius indigeat centum aureis Genuae , di eos accipiat a Sempronio Romae per Genuam, ivt d.q. I. late declarauimus.
SI emisi,de quo agitur fieri c6tingat gra.
tia utriusque cabientis ad mutua petiatio.
88쪽
tium habet, tunc a neutro lucra ex eo percipi potest. Haec conclusio est Mercati, de Garc. quos refert,&sequitur Lopezlib. 2.
emr.2. in respons ad argum. primae opin. Reginillib. 2 i .suae prax.num. 6o. 8c eam ρmbabilem esse tenet Mess. p. a. suae sum.
Litulinodi cambium est utrique fauorabi. Ie,cum ob utilitatem utriusque fuerit eelebratum: ergo noirma ps unus ab altero sti. vendium petere potest. Confirmatur, quia neuter potest stipendium, seu interesse pe-eere ratione aestimationis, ac valoris pecuniae, cum nos supponamus in utroque loco pecuniam esse eiusdem aestimationis. Nec etiam ratione virtualis transportationis pecuniae ex uno loco ad alium siquidem unus vinusiter transfert pecuniam alterius a loco bi non indigent ad locum, ubi ea indigent: dc propterea cum aequalis sit simul tus unius erga alterum, neuter eorum hac xantae potest iupendium praetendere abal pero. Idem dicendum vititur, quando neuter contrahentium ab stero rogamri aut praeuenitur, ut habetur ex Rebelli. d .hliptest.p. a. lib. II. q. 7. ouem restri, de seqvitur Ioan.de Sal.de camo. dub. II .sub num. 3.S. ipse vero ait:&S. idem quod di .cit: ubi hanc conclusionem extendunt intran=rtationem equi utrique contrahentium necessanam; quoniam eadem est ratio de utroque, de sic daretur quasi bellum ii stum ex utraque parte. Dixi, gratia utrius is eambientis. idests propter necessitatem, seu niuitatem utriusque,& ad mutuam petitionem, vel neutra rquia si alter eorum fuit topatus cambire ab altero, quamuis cambium fieret propter ne. cessitatem utriusque, tunc is, qui ibit rost tus cambire, potest petere ex tali cambio lucrum,ac stipendium, ut docet Sol. lib. 6. de iust.&iur. q. Io.ar. I Reginat. lib.a .sua prannum.Α6o infin. Sarun. loco citato, M din. Molin. & Lessiquos refert, & sequi. tur Salas d. dub. ix. sub num. a. MolL d.
6 Rationem autem hanc esse volunt ι quia ministerium, quod eampsor praestat,est retio aestimabile, etiam si ex eo commodum reserat: & quia sicut mere vltronea vilescit, ita etiam campsore, qui prior rogat altersi,& se offert ad totiendam pecuniam pro accepta viliorem reddit partem suam ut habetur ex Medi n. de camb. q. s. Molin. de
contr. disp. 3 os . num. a. Tolet. lib. s. suae sum. cap. a. num.ε. Rebel. d.q.7. Salas d. b. I I .sub num. 3.3. ipse vero, & ex alijs, quos refert, & sequitur Bonac. de contridis p. 3.de camb.q. I. pun. unico, sub num.
a 3. od quidem verum esse inquit Scac.
num. 9. nisi is, qui pranaenit quaerεdo cam. bium,illud quaerat ut campson & is,qui requiritur , requiratur ut campsarius: secus autem Econuerso, quando quaerens quaereret,ut capsitarius: & ita inquit, procede-- re doctrinam Soti, de aliorum; cum qua limitatione concordat. Amr.p. 3. Inst. m rs.lib. Io. de camb.cap. 3. q. 7. in Q.dum
ait, quod si mihi opus esset pecunia meam ex Hispania Romam transportare,& Titius in Hispania peteret a me pecuniam illam, restituturus eandem Romae r Titius, qui ea Decunia indigebat in Hispania, potest nihilominus a me lucrum exigere: quia, inquit,
Deit ossicium nummularii. Est tamen vel im,quod si tam eampsor, 7 quam cam uarius eorum necessitatem inis uicem compertam haberent, possunt inuicem aliquid ex e litate remitteret sed qui nollet, non peccaret mortaliterr sicut nec
rui indigens mille aureis in Hispania, tra-at eos mercatori,& hic alium quaerat, qui accipiat ad cabium pro Hispaniae siquidem lichi mereates duplieiter Iucretur, prosolatione in Hispania recipiendo Romae, de pro solutione facta Romae, ut recipiat in Hispania; tamen quia utrunque obsequium est pretio aestimabile, & sua industria versi. que cambium in suum commodum cedit. ideo iustum est utriusque lacrum. Ita Salas , quem restri, de sequitur Filii uc. loco
Idem dieendum est de transportationes equi utrique estrahentium necessiria: nam si ego exilias Neapoli remissurus essem equum Romam meis expensis,si quis peto ret a me dilaum equum titulo locationis,
89쪽
quo Roniam peteret, possem proculdubio pro locatione dicti equi mercedem petere: ita si ego essem primus, qui rogassem Romam ituriam, ut equum illuc reportaret, quiuis equo ipis indigeret , posset vuque 1 me mercedem aliquam consequi, ut ii betur ex Sotiloco citato, Lopea liboa. d contract.cap. q. zan .argum. & ex alijs, quos refert, & sequitiir Io p. de Salas, d. dub. I.S.Idem quod dicit. Illud autem hoc loco nolui esse sileotio ρ praetereundum, quω tradunt Mosses loco citato, &Romoti. l. de camb. cap. 33. dum ea,quaesupra diximus ex Soto,de aliis, probabili; et tantiundicunt sustineri posse
notauimus vera esse putent quo d equi tran-rtationem; nihilominus contrariam sententi Mocent quoad cambium, quo agitur,existimatite. di Mersam rationem esse de equo,& mia equus no per mutatur sicut perinutatur pecunia in cabi
pecunia loco absenthin quo cambitur.mo.
inpiusdem valoris, ςontrabini semesse dicunt aliquid percipi ex tali xambio; siint si commuta in liber exi Mas in uno loco pro lio existenti in loco altero eiusdem valoris, & qualitatis, nisi aliqua ratio inte
Sed re vera, oppositis non es stantibRhro arbitror non esse recedendum ab iis, γηώpra conclusimus ex Sotio: lijs:siquid min utroque casu militat eadem Nitor quoniam similitudo fit. Ad umrtationem: etenim sicut uansporin equus, ita etiam transportatur pecunia , cum hac tant im se nua, quod equus transportatur realbserAE cum esse ; pecunia vero virtualiter modo lana explicato. quae quidem disse' rentia non est essentialis,cum transportatio pecuniae virtualis , sit. aeqpiualans re ii transportationi: siquidem viruiale, dire lςst habent sicut tacitum,st expressum, at tam iti, & expressi eade est.vitius, i. qum qhil& ibi Do r. E si cert. tat Potestςum ies deri ex Salo desib.q,Φana .cdtr. M
eitur, idem numem restituatur', & in eam bio pecunia Aia, c diuersa; nihilo usexemplum est istis accommodatum insit i tuto, ad quod adducitur: quoniam in hune finem affectur, ut ex eo intellig*tur, qvi quando.obsequium, Pyd quis alteri cor seri,secundum se,& absolute in pre 'mabila, it ut possit proillo tale I eliusn xii xa conscientia exigi, non aufertur
illud percipiendi ex eo quod idem O
in vimque catu militet e*dem inita . .
pura*ime cede mximie realis ei viri 'iis tra renationis pecuni de loco,initae M om digeat, ad locum ubilit opus prolin sui non Poteupraetra 'Φereiqteresse ratione laestimationis μι, uiae t quia cupia eodςm modo aesti rurin emem loco ergo Verc vim intende
pecuniae traolportassonem. Et si est cMMpsor publicus .aygetur sibi merces ratio
Ampli- Me conclino, ut vel st. r a elim si emplar ea pecunia indige; et si
vim consequi potest rati e troe ρ
90쪽
reorum eentum. Etenim eampsor hoc casu manet ad pecumam secure transferendam conductus; etiam si priarrogauerit, non autem ipse Titius, qui pecuniam dedit : qua
proptet id, 'i d per se in hoc eambio Miti
tur,& attenditur,est necessitas dantis: utilitas vero campseris tantum per accidens consideratur: sicut accidit contractubquo agaso conducitur ad transferendam pecu. niam,qua ipse opus habeat in Ioco,ubi eam cepit, utrςete declarat Lopra lib.I. de Hqmαcap. . q. a. in resp.ad prim.argum. late Salon., camb.q. .M.1.conus.
SI cambium fiat gratia Maris tantis
pecuniam campliori in uno loco v si plus valet, siue enis valor siti realis, siueo consuetudine sit laxatus maior ratione materia vel ex alia causa, tune pecuniae debet reddi ad aequalitatem,ita ut tanti aestimatio pis sit pecunia, quae datur, quam pecunia, quae reeipitur. Et camplari dabitur primo excessus pecuniae, quae pluris aestimatur in Deo solutionis siciendae r & deinde iusta, rees pro virtuali transportatione pecumaede Ioco ad locum per litteras. Et sic eampsor in hoc cambio lucrabitur duobus modi siprimo propter lab res, di expensas, quae sustinet in transferedo pecuatam allobiecundo propter augmentum debitae pecuniae, ferendo illam ad locum, ubi plus valet. Siquidem quemadmodum in alijs commutationibus , ita in cambio requiritar, ut aequalitas Moad valorem seruetur inter ea, quae commut/ntur: alioquin mi iniustitia; nisi aliunde, facta compensatione, iustificetur contra ala Sol. 4b 6. de iust. Δ iur.
Aliquid de pretio suarum optaarum dimi. merer sum illud sibi debetat sub titulo
onerum,& laborum :yosterius aute lucrum
oritur ex condit ercisci huius odi negotia: Mc propterea alter sua re fraud bituricta smn o in uim lubeat Urulla affectus iniud Ex hoe insertur, M'd Titiusdans cm 34 psori centumatutos leti,Heecuniam propter soluantur Romae cubi tuopter inopiam pecuni3 plus valet; Romae recipiet. 9o.tantum aureos. Et si idem Titius dabit centum aureos Romae, ut sibi soluantur Toleti, time Titius recipiet Toleti II o. aureos: & ita qui dat centum leti,recipiet minorem quan. litatem Romη: & qui dat centum Romae, recipiet majorem quantitatem Toletir si. quidem Toleti t tum valent Ioo. aurei, quavium Rumae 9o. & Romae tantum valet J oo.aurei, quantum Toleti: Ii o. Debetur tamen campso' .lim mercea pro transpo ratione pecuniae, assecuratione, dic. quae
aequ liter debetur ei e Tese Romaniis a
Roma Toletum. unde in huiusmodi cam- .hijs omnino ratio habenda est, non modo longinquitatis, ac propinquitatis; verum etiam & valoris molaetamin,ita ut seruetur aequilitas inter ωimatione pecuniae,quam bapet in loco ubi datur, & in loco ubi rectis pinu ; cum cauibium huiusmodi reducatur d contractum permutationis,in qua seruari debet aequalitas, ita ut res, quae pom t ntur, sint pretio, ac aestimatiose pares talias opus erit, ut unus permutantium suppleat, quod deestio altera recommutata pro compensatione alterius d. ni. Sicuit si Genuae irarum aestimatur modium unum
trumenti,quantum duo in Λpulea.ubi adestinator flumenti copia, quam simia ; qui daret unum modi*m MMenti iuae,pos, set iuste recipere duo modia sium iti in
Quae dixistius qe commutatione pecv-13 niae in loco,vsi mihiis vaget, s uendae iμ loco, ubi plus 'Met, extendi m M ad commutationem pecuniae metalli milius pre. tiosi latuisemitaminponderis resquidem compensatio facim laest inter illas, ita veconserens minus preMosam addat , quod in sua pecunia deficit:siue commutatio huiusmodi fiat in diuelsis Iocis,& per Iitteras, siue in eodem loco per cambium minutum.