장음표시 사용
11쪽
Praefatio.. tam de animalibus brutis,quam de homi- . nibus®noru moribus & urbiu scripsere,falla esse manifestauit s Profecto nemo nisi Lusitana ges tibi subiecta Inficiari etenim nemo potest, a prima mundi origine ad tempus usq; praefens, nulla gentem aut natione fuisse tam valida, tam viribus pie Larn,tam audentem, tamq; laboris patien tem de robore fultam, atq; ipsam se ita for tunae inibus opponente,quam tuam. Ni .hil enim adeo charum,adecli occultu aut emotu inquam est, quod tibia tuis nost. inucistigasium &no m. Neq; ambigo,quin quanuis illi qui tam frequentes hac in re nautica.eXercentur, rudi crassi ; minerua sint; rientia tamen quotidiana aut collisua eruererint ut in operibus suis nihil sit erroris, aut quis esset, emendauerint. Sed quoniam intellectu ac ration*ita carent, ut intelligere ea non possint quae
liis verbis quam quibus ipsi assueuerint sui scriptae,neq; etiam ad ea quae sibi obiicitun- tur,x spondere sciunt. Et quoniam Archi. guberni i & Nautae simplices comparari possunt rustiso sancto , de quo diuus Hieronymus ad Paulinum scribit inquiens,
12쪽
Praefatio. sSancta quippe rusticitas solum sibi prodest, & quantum aedificat ex vitae merito
ecclesiam Christi, tantu nocet si destruentibus non resistat: ego quum literismagis quam hi operam dederim, quippe qui experientia sitffultus iure quodam in nauigantium albo connumerari possum, quod totum fere vitae tempus hac in re consumpserim , duos tractatus Petri Nonii Doctoris colatare apud me decreui. yrum alter de quadam interrogatione est, super qua interrogatus fulti alter ve 5 de Hydrographia. Quod autem hoc tibi. Rex inuicite,opusculu nuncupaui, id causae est, qu5d quemadmodum ad te potius & iure
maioriqu1m ad totius orbis terrarum Reges attinet, complures antiquom scripturas in arte nauigandi non veras refellere, propter tuorum subditorum non medi crem in nauigando experientiam:sic nulli potius quam tibi ,errores quos quisque hoc in genere commiserit aut scripserit,peruidere atque emendare licebit, ut harum sexum nihil sit, quod verissimum non habeatur.
13쪽
AD LECTOREM DE iji quae sunt P aenotat D.
ordinem s o procedendi sit, suas quos irem vidisset aut sor asium intellectu Matsematicis quam Sasere debet, datumsuisse, Ausit subcusrum in tres. In primo iubdem tria continentur capita. In primo dicitur Ascientiν,6 quantum quaesitat issarum vastat, O quo oriuiue astera ad asteram Asordinetur. Quod quidem regusis S auisoritatisus Psis opsis naturalis G mora sis approsatum est: nest ussum ob aculam in Mais ematicis, ad adaptantam cui si set eorum, asseram qu in suseant quasitatem. Secunso vero capite co tinetur quo pacto Matsemati eae sunt acci sentia. Osoc prosatur argumentis Psis clusi, O eiusdem interpretum , ne sit ussa Asitatio in eorpore quos Matsematicusfingit, ansit,an i ,O modus quo de seat imaginari. Tertigni autem caput versatur in Demens rationisus, O socet quid intersit inter viii, uersasem Amon irationem, S particusarem. Protatum sulcis O psilicis atque Matsemati is exepsis, s ut Matsematicae semonstrationes nou assiciant nos 'ias cresensum psura posse semonstrare, quam in su-
perficie opparesin. neque possit unquam susquam ar- sitrari,
14쪽
trari, semonstrationem Maismati perse sam, assiue auxillo astarum sciestiarum, rei sublabitam demonstrare neque prosare. Nempe psalmis asiquid Matsematich demonstretur, nonisep tilis demouis stratio assolata resinsuitur. Quia a uidis iis opuscula asperum tibi visetur, noli ad the respinas, sed asscripturamvnse mea tractas verba. aB E R secubsit ex emith elevita.
maximh conquerens,iu certamen Auentque siue isse suas asserente quiesset issarum praetenderesesematica resto ere ne ibi rogata. Et scinterrugra resiliqvitur, cui ex etiam sisro nota
15쪽
iiiqnflnit. preterea S,sum O experimentum is enhn miroce erae,sed ipsam nauigandi acum .eiu Ureremissi Si' eaium astitu sine procedere. Qua quidem ib re prosatum restis itur, Massematicam
misit irationi n ostigare napille rem desinere ille,s Faunsumsum naturam. Etiam notandum Asu, si dicitur, Hic incipit Tractatus Luctoris Ain quicquid Mat sematica dixerit, e 'ipse Doctor iuxta siletali dixit, Psisosvsia aucontrasicit i. Is hilliti etiam e scatur, qua pino S quisus cratiosissius, Mat se 'nosilit teque procesere debet per m
Me per cassam basem ne psetionem soni, neque propter
se, nisi tantum per rh ractatus ut soraturtio
16쪽
nein, continent veritatem, neque possent lim sus seseruire. Ili eodem e tuim Maismaticae deii s rationes pontitur, ut nauigantes sciuirums at illusitem post, tam persos em qu ni per letos, capere possitit. Et gito passo acus veri ficetur as ventos eo sate rases capta sis. Qua quisem re, magis grum in ussa illa, nauigant sus opus f. sis ister continetur si eula quaesam e si alio as regimen suus in meridie, vasse uti se carenti suspiestia D integeus , aseo
18쪽
quo plurimis aut horitatibus, sciet ite Nearum principia declaran tur,& quae inter eas sit differetia.
O C E T Philosophiis in Politicis, quando aliqua plura or divantur Ad unum, oportere unum eorum esse regulavs fi-ue regens, alia regulata sisve ri a. Miod quidem patet
tu animae ex corporis unione. Nam anima naturaliter imperat, ci' corpus obedit. Novenim anima pro corpore, ut De re p.ra
inquit Chrys, Pomus,fled corpus pro a vim a factum est. Et eodem modo omnia ratiove regimur. Sed quum omnes scientiae di artes, ut Diuus Thomas a I rit, or- politie. n divelitur ad minii, ad hominis scilicet perseelionein, di R. dei qtive est eius beatitudo, opus est harum imam sitientia- inui aliartim aut artium,esse caput et regime, ut omnibus alijs privcipiali biniustret. Illa uero quae primus causas Je- plix. -culatur, omnibus alijs antecellit: quum omnium cau-
19쪽
' . . saris cognitio uigeat maxime in ratione di hitelligito, ubi scii titia his fulta diuertit. Nam Mide intellectus maiorem rei certjtudinem capit, ibi est eit fidem rei pe
T. Meta. fectio. Ioniam,ut rhoinae placuit, e quibus intelli ' chus certitudinem accipit,ea uidentur esse intelligibi-
a. De aia liti magis. Aristoteles dicit, sicuti se habet evi us a. heus ibilia, ita ivtellectus ad intelligibilia.Non autem quod anima quando uult, flentiat UZd quando uult,intelligit. 1. Deata Mia obieetit m intellectus, fecundum Philopopbsisse
in anima ut uniuesalerobiectum Fusus, extra animam Meta. ut particulare. Quu autem sensis sui Thomas ivquito sit particularium cognitio: quoniam ab co jsingula a rintellectum procedunt,quia intellictus ut asperit Pl)in. De aia Iosophus non habet orsinum in corpore, Fd est ub omni oetavo corporali separatus: Cr omnis notitia sit aiunt)ortum habeat a sensibus: O expi rimetitum pra, Bronimi uerori cst, ut concordent sensitis: O illud notius est di ucrius, in quo plures pulus convcrimit: in hoc diserat intellectus a phu, quia uniuei lia comprehendit,et sinius particularia flentit .sllam pren tiam uniuersaliorem iudicabimus, iure clariore e euia dentiorem principionum uniuerAlium notitiam exhi.
. buerit: quid scilicet hit ubstantiareesentia eius,
qi sint quae eandem si bstantiam Jquantur. Sed ut . clarissime intelligantur quae olim multifarie Philose,. phi locuti sinit,oportet scire quibus in rebus ipse disse
ferant ficientiae, ut illarum cuilibet si si munus et qualitas tributitur. QAoniam aliae sine alijs exactam perfectionem dare non possunt. ivxyd id quod Philos a. Ethic. phlis Fntit, Iumidicit,sapientia, ficientia, di ivtelle-
citus At circa partemammae speculativam. Et dise-
20쪽
runt, quia intellectus est basitus principioru pri imi uim
de ilion iratio ius , scietitia uero es 3 colles suis e cisis inferioribus. Scipieti a dilutein considcrat causis pyii Iair de di caput omnin Aiarum immarum dicitur. Pri. dentia quide di Ars, ut idem Philosphus est, circa p.:r- g. Eclaic. tem aniniae uersitatur practicam, quae ratiocinatiua de colatiligeretibus a nobis operabilibιιs dicitur. Etiam hae
interj differtit. Navi prudentia dirigit iv actio vibus iuexteriorem Inatericli a non transeutibus, de prudentia dicitur recta ratio agibilii . Ars uero quum dirigat in factibilibus,quae in materiam traiisierint eaeterios rem, recta ratio factibilimn dicetur. vinde tanto siplantior erit unusquisque, ut ex Tlmia colligitur,quanto x. Meta. ad causae cognitionem magis accessirit. Et hoc pacto,
expertus Apientior es eo, qui holi habet Fensum sitne experimento eriartifex est sapientior experto quociique. Et sic haec,artilicium scilicet, sevus, 'experietia, ad perfectionem deseruiunt sapientiae. Miar quidem sipientia,qui sit (ut praedictu est caput aliarcisicieia,
tiarum, operationes in se colligit et recipit. Qua obarem illa sciseia quae ad causas pu ad causaria cognitionem magis accessierit,ueracior,atque magis sientia dicetur. Aristoteles enim asserit, scientiam quae simpliciter est sipientia, circa causias est'. veluti sit cum Aucto t. Meta. doctore diceremus,Illud quod es magis calidii, est magis ignei : e quod simpliciter cel ignis, est calidum: sui pliciter. Et fec disi banc claris imam opinionem re- linquitur planum, Mathematicas disciplinas, in capite - esst insipietia, minore parte babere,quam omnes aliarhabea ut scietiar: quia principioru minus ques in aliae iup colitiveaul. iuxta illud sueti Tlmne, Cognitio cast- Mera.