장음표시 사용
191쪽
dicis archigubernios habere. iris potes eam rem defen ' dere, Titam non didiciis aut illustrare apud alios, quam iso non nouit Non desperemus, ueritatem ipsim contra fallacem captiosamque facundiam, sia propria iii O claritate ualituram. Nempe hicut per operationem rumorum per quos nauigaui, dimi insula time Fituam remansit in loco ubi oportebat che : sic per alios rumos, quavitis illi non Di per quos ad illam iui quando eam studui,ad eam me ducent,a que errores issa uere si tuata fuit.Dico ad maiorem declarationem, , per tam magnas circuitiones, ut,int quaesumi ad eundvix ad
tuatas:quod ei tribus cuspidibus prosciscendo,quae a eliciantaretici cum illis punt,eas accipiam ad arcticu, adque eo qu)d ad ullam partem remaneant: Gr abs quer ruatione proportionis meridianorum. Tales enim proportiones Fruare non debent,quia rumi debent Fruame aequi ipsitiam. Et ubi aequid alia csceditur,leto portio debet negari: Ex ubi conceditur proportio, requi- distantia negari debet,quia contrariae sunt. Quomodo
igitur anguli in conjiciendis itineribus constantia jam Fruabunt,si ruini AEquidistantiam fieritare debenti Nouest igitur angulorimi motus uoluntariussed necessarius: quia praestitutis legibus officiiAtιe seruiunt. Nec enim tantam posunt habere solertiam, tantnm vim, tantam celeritatem,nisi originem traderent. sed aequi distantiam quam debent in nauigatione Fruare, ticit, quod obpr-uare non debeant proportionem meridianorim e quia si obseruare deberent, nulla rota certa elyet per quam nauigari possitinee bydrographia nauigantibus possient deseruire equim in illis rumus non sit qui in ima parate
192쪽
te plus quaen in alvi, alterim alter contingat, quum alter sit idem quod alter. Et sit quis aliquam terra qu. sieritaretici antarctici, seu ad alterini rumum qui ad dem rumum fit cum loco profectionis, et eam nos inuenerit: altera ratio tribui non poterit, nisi quod aquae deiecerunt, i acus rotae fefellerist illos qui te ram sitiuaueri haut illos qui eam quaruml. Quippe si in nauigatione error non est illi qui sitiuauit, aut illi qui quaerit quodsi tuatum est,non poterit talis terra errari,eam po lando ad rumum per quem dirigit. Non potest enim quisquam eligere meliora, O scire quid bonum sit, nisi sciat simul reqcere ac ιιitare quae mala si t. M apropter sit fallacias quas inquis hdrographias Fecum adferre,relinquere debemus .etiam lyydrographias debemus relinquere,quoviam eas adfersit.
Et si dicis quod nihil certi in hodrographiis et globis
est, em quod in globis duplices errores committustetur: cilicet quos necessari. bdrographialecum trahit, quia plana est,ra ex lineis rectis di aequi distantibus :Er ultra hos,errores quos bdrographia non facit: di quod ad quid uolumus globos depictos , uel, drographias deaurataster quas(inquis egregih dici possunt mendacia,quavramuis literis is reis depictae si viri quid sam repugnans esse potest y aut quonam pacto hic tractntus titulari poterit defensio hydrographiceiquum, his rationibus omnibus fabri habeatur. Quod autem de tentia insula asperis, situsido eam post sitimi littoris Lusitaniae,
necnon de emendatione orientis: tu quo praeter alias rationes quas adducis, autumas rotas cerini che posse: O aestimationem conb- , or Popomi aluer
quod itinens quantitas, quod per
193쪽
longitudines, se remanenti. venio est nisi mentis inops quivon uideat te longe falli opinione. Nam quum ab titudo non decipit, eadem altitudo non patitur quod rotae,quum situantur, ponantur altiores nec inferiores quam eadem altitudo requirit. Et quod ad longitudine attinet,potest nauigans logius aut propius ese, propterfluatoris ignorantiam: cui longitudihi usque adi uc vulla alia regula praeter illam quam nauigantes habet, auxilium tribui potest ut in nauigatione aliquid sciri pose
sit. Qu)d si haec ratio uera esl,quo in mathematici nullo modo uidere potuerinit: dis' luitur etiam argumcntum illud,quod si quis perambulauit para=ngas, ab itinere distantia aberrauit,pcr illud ambulando, non bene illud tangere poterit,qui per illud nunquam ambu aut quum quotidie terrae O altitudines, quae per tantam experientiam accipiuntur,emcndentur. sin quiadem experientia quotidie nos docuit di ostendit, angulos obliquos aeut inaequales quos quilibct minus cu aiatero rumo stibi opposito facit, rotam 3eque i/iam aptam ad nauigandum es e non poli'. QEum a tem omnes recti sint,geometria quicquam in nauigatioηe probare non potest:quia per angulos obliquos et oblisos, O clitos , et per AEqualitatem et inaequalitatem illorum gubernatur,ra Fam operationem facit, rcm a nauigatione me hercle multum alienam .sed quid mirum,bar
baeros aut imperitos homines erraresi Ptolimarus commplures res ignoravit,quarum expetientiam nulla prora sus habebat fusii quas expertus fuit inuexit ueras:ν per Aos xumeros e mei ras fundatas in informa tionibus certis , inuenit quod Caput guardafui, quod Arpinata uocat, et meridiano insularum fortunatarum
194쪽
distabat per 83. gradus: er idem caput Lusimni in
uencriint,non per eclipses, nec per ortum nauigando, sed tantis circuitionibus ut simi quae sunt in tam longo invere ut Indicum est: et tot procellas er tem porum diuersitates ferendo , quae modo eos proiici tad unam partem , modo ad aliam: modo terram Diadendo, modo eam nou uidendor oe tavium proiecti in mare , ut conuenit ad trave dum Caput bome
spei: ut ad arctici recuperandum redire possint: Et hoc idem Caput guardafui per disicooperimenta Lusitanorum eos 83gradus distat, temper per hydro graphias nauigando , ' per lineas rectas , aequi- distantes modo quo eas habet: ra attingendo diis
ctum caput, in eisdem numerum quem Ptolemaeus inuenit per ueras informationes, devenit: Ergo absolque alio adminiculo, citra controuersiam, liveae rectae
planae , uerae haberi debent. Q uod uer, attinet ad id quod siensis sipra meridianos i nullo inodo potest desieruire demorum ratio. Meippe quarumvis in simaatione terrarum, non uideatur contractio meridianorum , von ideo benestiuatae edi uerae nou erumt. Nam
in eo quod continetur ab arctico ad antarcticis, a titudo quempiam fallere non potest: et iv uera a titudine relinquuntur. Et in eo quod continetur a leaste ad oeste , per aestimationem procedit, qua semper certior est omni alia regula . QEippe guberrumali oper littus aut per mare magnum , ad quemlibet Tummi: per nauigationem quam fecero, si ire posifim quanti separor livea meridiana uvisse pro-
femi sium , per Ulimationem quam habeo , ese si m i huic separationi, terram in 'o itero loco si-
195쪽
tuabo.Et hoc modo in udrographia siluatae sunt, ad hoc .
ut qui nauigant,eas inueniant, et nus quam contrari i
reperiatii: Osii iuueni t , illud emendent. Mioniam item per hanc regulam ' fit operatur iscritas, di error cognoscitur ut emenditur: et eo emcndam, terrae uere hiluatae remaneante sequetur, omves alias regulas, contrarias huic, fallaces esse. Et omnes terrae quae hoc sitaehunt modo, dici non poterunt quod per mare ambulando si mavtur cum multis circa itionibus: sed a terrar i uisu exiliendo. Et partes quae non ut dentur,nullus cogimre debet,in harographiis et Emith fuerint in eis, fallaces erui, sicut illa quas Ptolen Ioeus non attigit, nec ei informationem certam dederunt.Sed per mumicerimn,alia certa fiunt. Et a terra certa prosciscendo, et ab conspectu illius, altitudo sevdit tibi studii debeat quo cla altitudinem . Et per rumum quo pergitur, Fas obfruantias illi eueruando, poterit distantia scili, ut uera remaneat. Et quo ad id quod loca
Aon manent alia cum alijs iarei laus antarei laus,quannis hydrographia ostendat quod manent:im dixisti,nul Iim parallelum teste oeste mavere,nec ullum rotam acus esse possie. quia tu globo uidsi teste non ostendere procedere per parallelum de proficiscitur. Qi id ergo i-m in eodem uersaris errore r quum per id quod dictum est, plane uideri poterit illorum fallacia, qui in arte 'navigandi modo experti non sunt,quanuis mathematici sint: O etiam causesciri possint in quibus regulis matbematicae nauigationi deseruiete possunt: et quomodo contrariae illi sint: di modus quo nauigari debeat: e rota et itinera quo pacto debent feri: di quo pacto terrae situ ri debeant. ut nullum dubium sit, tam in
196쪽
eo quoJ interrogat- est , quam iv omni alio, quod in nauigatione iuueniri poserit. De altitudine teste oeste opus non est dicere. Praetere da sunt igitur nobis quae pro false contra falsum diserebantum latis est, ea refutasse,qίta contra verum disputam sun
Qtio ad id quod dicitur de regi
mine in nauigatione observado.
N regini ve quod nauigando habetur, dici noli potes' errorem esse in numeros par singari , ii de per directumi re ps ent, di differentia ineridianorum, quas uis numeri sint radicum quadratarum. Nempe quum is raro p ctuales Sit, numerus illispergeometriam fieri non potest, propter rationes quas dixi, Meoniam reguis anguloruis, nauigationi desie uire non pos t.
Quod ad illud attinet quod de tabulis declinationis Solis dicitur.
ixi de regimine quid est: siquitur iit o- flenduin quid uerum sit in tabulis solis
declinationis. Mianuis enim maior trias hi nuta transtat. xi. graduum Odimit dium, errorem dicere non debes esse. Pereas enim areb uberiiij melius regi poterumn quam per quartae Zodiaci tabulam. Quia impedimentum illis cs N s et,
197쪽
sit, ratin solispire,et in tabula quartae iterum num-mm facere.Et in regimine quod archigubernis habent, etiam Solis loci habent, et eo non ut tur, quia eis
laborisum est: ra a regi mnibus illud extrahmi, quia impedimentum reputant. Et in tabulis quibus uti tur, toti facilius est:quia aliam eonsiderationem non hasbent,quam percurrere ultra usique ad bisextu, di it rim redemt.Et si tempus illas constremmerit, sic conasii mistur ephemerides,' aliae sunt. ioniam autem intentio authoris est,respondendo re refutando plana materiam facere,ut regulae mathematicae vavigationi bus von noceant, quia si applicentur ubi destruire non poss-t, magnum nocumentum di iacturam farerenteo ut qui literis rarent,facilescire possint quodfaciut, di modi quo nauigant intelligant:aliqua facilia exe-pti mathematica hic uolui ponere: ut potorim eleuatio, di acceptio solis, exstellarum,facilius sciatis: quoniam ex boc tota Muigatio pendet, praeter nauticam artem.
QVID PER ELEVA.tionem polorum intelis ligere debeamus,
Icam n e ab lao tis per euidentisi mas rationes Ven- esse,qu)dubicu-que locorim homo fuerit,mediu eaeli illi simper apparet . Qis tapter notandues , quod indifferentibus remnibus di ferentes hori contes remit.Et item notabimus, quod ubAEquatore existerum hambo poli aequaliter in hortaremte oppare-
198쪽
pnes tat procededo ab Aduatore ad quemlibet polomat,ille polus ad partem cuius processerit eleuabi, tune T aeter deprimetur,ita ut um videatur.
a xbebimus primum in mente di imagi natione quatuor pum m in horia ovie. Duosscilicet polos,arcticim di aviaretici , et renit, capitis nostri, ' Odir eius.Et ab AEquatore exemidoue Asarctici per gradum unum, polus arcticus supra horia utem imo gradu eleuabitur, O antarcticus a tero Fubhoridionte deprimetur. Punctus clutem uertiaealis,altero ab L quatore separabitur uersus arcti urer oppositus piluctus ubter ab AEquatore siparabitur alteroversus a tarctici .m arumdoquide quanta est et uatio poli supra horidnitem,tanta esseparatio duith ab AEquatore . Etsi ab A Equatore quispiam usique ad tropicum Cancri perrexerit, polus arcticus supra hortia trotem elevabitur per totidem gradus, quot ab AEqua aere tropicus heparabitur . qui pecundum Ptolemaeum sunt si . minum .er pecuudu Abneonesumi et s.ct 3 3.minum. Et polus antarctic' per totide deprimm tundi hic procedet. unde colligere posumus, idem esse dicere,polaeni nostrum distare per so. gradus,quod direre nostrum polum supra nostrum horidantem elegari per sogradus. diut si diceremus Eenit , nostrum ab
AEquatore separari perso. gradus. nam idem est. cu ius rei demoviratio hac erit, sic dimi ordinem clarea L
199쪽
VI perseequentem figuram non intellexe.rit, per recentem quae Apiani est, inteDimere poterit,quae rade erum, o haec quod inera dicit refert. Sit in figura coturus
meridiano nostro coni eius.a. b.f. horia Pu tem.a. e. Fum Tenith. c. AEquator.bf. mundi polus arcticus.d. erit.c. e. quarta circuli pars ' b.d. sim militer. Probatio horum manifesta est: quia quadrarum-tes circulorum maiorvinsist omnes aequales. '. c.d. erit communis arcus duorum quadrantum.c.e. Er d. quo
200쪽
veniti, tore. b.c. er d. e. eleuatio
pra bovisiontem Probatio item est,si ab aequalibus aequalia dems, qua remanent aequalia Firet. '
rae respectu Coeli secundum oris dinem Glareani.
ERRA ut puructus reputatur, eaeli comparatione. Et sicut in hoc 'hemate, a est quadrans circuli magni.a.b.c.d. sic.fe.est quadraus circuli med . e fg. h.'n.h. parui.quia omnespimi ad angulum a.t.b.Et sicut p.e. est pars octava circuli medis, sic I h. est octaua pars muti si,quoniam ad eisdem angulum tendunt. Et sicut eaelc in quatuor aequales partes supra centrum mussi diuidimus: similiter proportione sua,terraim ill quatuor aquales partes scindimus: uti N iij quadrates