장음표시 사용
2쪽
TIs FERRATI MARCHIONI S SAEI vs TR Ias AE. lusio,quo magis unicuim libeat intrare. Ego quum mecum animo saepe reputarem,quae nam potissisimum humanarum actionum Deo nos eoniungere re affigere utcunque Valerei,dum mortali hac vita detinemur, nihil magis existimaui ad id conducere, qua m oratio nem:qua deiecti mente agnoscentes imbecillitatem & miseriam nostram. diuinam eius clementiam Ze benignitate imploramus, quod
etiam vetustissimisTheologis video placuis. qui eam sic diffiniunt, ut nihil aliud sit oratio, qua m ascensus mentis in Deum: qua in re admirabileillud Nos qui terrenum sumus animal, intantum scandere,vr perueniamus ad eum quisupra omnia est: quem liceat statim alloqui,omnesq; animi assie Bis coram depromere, & petere quae petenda videntur.Quod si ille se se durum difficilemq; petitionibus
nostris praeberet,nec annueretomnino rogatis: maznum tamen si
XIT A ME OPVs NOVUM Illustrissima Princeps solenni titulor Nam eo exprimitur officili quod homini competit pio,& quod habet quadam ex parte cu Angelis commune. Facturus operaepretiit videor, si quid ad consectione eiusme impulerit enar rabo: nam si id fecero ostendetur suse' magis & dilucide' quantam rem opus istud ferat.& fuerit ad materiam ipsam haec veluti quaedam prae foribus praeo
3쪽
i cit. Nemo unquam Pius Uacutis illinc recessit,quin aut quae petebat,' aut plura etiam de meliora qua m petebat referret. Sic excipit ille pe- titiones, ut his non verbis, sed henescia largiendo respondea Videbamin lege veteri orationum vi de efficacia coelum primo pluuiis clausum deinde reseratum: placatas seras ardorem ignis extin fium:
hostes domitos; minaces praedictiones eui ctas: Quid nunc facienduest nobis post Euangel 3 lucem de gratiam receptam, qui non spectare praesentia sed sutura inquirere iubemurs Nonne magis Orationi hiis vacare debemus t per has prati familiaresq; Deo redditi dimeso vitae hujus spatio ad ingentia illa praemia veniamus, quae alio in seculo piis omnibus persoluuntur. Mercari hic quidlibet a Deo ponsumus,non auro & argento, sed supplici prece, pioq; affectu. Illud
- tamen ingens coeli mercimonium prae omnibus appetendum est:
proq; eo assiduae preces fundedae. Magni has aestimat Deus, plusquacaetera omnia, quoniam non de nostro funduntur hae patrimonio, sed de nobis metipsis: ideo nec dignius aliud osterre possiimus. At eaedem quam necessariae Clamat in Evangelio Dominus. Oportet semper orare Sc nunquam deficere: quod enim oportet fieri pia sa-ciendum est. Recte dictum est tam necessariam ess e orationem ad animorum quam cibum ad corporum salutem: quaquam in eo dis serant, quod cibus saepius per diem ingestus laedit: Oeatio frequenter repetita iuuat, quocirca assiduitas eius iubetur. Omnes insuper mortales ad hoc orandi munus vocantur: Nec est ulla generis, aut honorum de dignitatum exceptio. Nam si pro Regibus & principi- .hus ali j orare iubentur, quanto magis pro se Reges ipsi Se Principes orare tenentures David, qui tantus fuit Rex, de tot exercituum de bellator, intempestae etiam noctis curriculo, orationes sun debat ad - Deum:& id munus adeo regale ducebat,ut ei plurimas adderetinas,lachrymas scilicet ex oculis ubertim fluentes: Nam eius illa est vox. Lavabo per singulas no ctes le ctum meum. lachrymis meis stratum meum rigabo. Haec ego de his plura cogitans, & iam perspicies magnam esse Orationis dignitatem, vim, necessitatem, dedi iandudum operam,ut quae de ea san cti ecclesiae Do ctores dicerent cognoscerem. Ausus sum etiam quaecunq; perlegeram,in Dialogum conserre, qui Marinus inscribitur, propterea quod is inducitur conci nem ea de re a Bonifacio Monacho habitam in coetu amicorum de
familiariu recitare .Hos ego sermones multa a me cura de opera contrΣtos,& magna ex parte de sanctorum Patrum noridissimo viri
4쪽
tui inclyti nomi nis auspitio in vulgus edere, vi perpetuum id esset imeae erga te fidei & obseruantiae monumentum. Maiores tui Monotis&rrati oram sub eorum ditione tenentes, familiam nostram diui t as.opibus,magistratibus extulere. Tu quoq; per eadem Uades V stigia me honoribus.quos habuisti ampli Isimis ornasti,& ea non petenti obtulisti. quae petentibus multis denegasti: Quamobrem noste quibus possumus Prosequ: mur muneribus, Se qualencunq; refer re gratiam cogitamus. Solent Principes. doctos Se eruditos viros prouehere eo'; opibus suis illustrare: illi contra nomina eorti inge
nii sui monumentis inscribunt & quantum in ipsis est, ab interitu &obliuione vendicant. Nam beneficio duntaxat literarum veterii hominum memoria retinetur. Nulla autem res erat, de qua ad eos non
scriberetur. modo cognitione & studio digna esset liberali. Extant
Vitruvii libri ad Caesarem Augustum de Architectura,&Oppiani ad Antoninum Pium de piscibus. Legi quandoq; cuiusdam ad Costantium Caesarem de agricultura volumina. Plinius quoque multa rum literarum vir ubi herbarum narrationem aggreditur , meminit
alterius, qui ad Neronem Imperat orem volumen dedit de simpliciti esse diu: Multa sunt huiusmodi penes Veteres, quos recentiores scri Ptores imitantur. Ego tamen commodius videor hunc meum labo-rςm ad te destinisse, quoniam hic non tractatur aliquid quod e remotissimis disciplinis petitum paucis queat innotescere,sed agitur de re vulgo nota de peruulgata, de qua ipsa etiam facile cognoscere de iudicare potes:& quae naturae studioq; tuo non repugnat sed maxim e conuenit. Sciunt omnes qu inta cupiditate seu qu anto potius fer uore&igne quaecunque ad Christianam pietatem pertinent persequaris. Hac non dicerem videns me latino sermone non satis tibi percepto scripsissae nisi quod pollicitus est amicus quidam de familiam
meus curaturam se, ut hic liber Itala lingua legeretur,quo etia prae institit. Nam ii latine dumaxu loqueretur, vituperarent multi, quod id ad te pro munere dedisssem quod nec inspicere nec attrectare pos sis. Nulla nanq, libri claua utilitas. Is porro liber tibi clausus esset. qui lingua tibi pene incognita loqueretur. Nunc ei sectum est interpretatione, Ut nihil eorum quae hoc libro continentur, tuam effuge re queat notitiam quamula arduum atque graue; de ea de causa adduci possum, ut amem magis sermonis mei simulachrum, quam ipsum sermonem msum,cuixi, dicor esse patur. Non me Proetast horum
5쪽
temporum consuetudo, Nam solent quicunq; scripta sua quibusdadicant, eorum pariter laudes commemorare. Possem equidem non minus id apte facere qua m nonnulli, nee me terreret Demineus se xus,quoniam plures foeminas & vetusta secula tulerunt.& nune etianostra serunt omni laude dignas quarum nomen & Poetarum carminibus de aliorum scribentium monumentis celebratur. Enimuero ut caetera omittam diuinis in literis Iudith, Hester Debora ob exi miam earum virtutem praedicantur. Legitur item Plutarchi summi
Philosophi libellus de mulieribus insignibus,quo complexus est plurimas mulieres, quae egregia facinora rum sibi, tum ciuitatibus si is utilissima pepererunt. Diuus quoque Hieronymus plures sui seculi foeminas commendat:&quasdam existimans multis viris sortiores& constantiores extitisse, ait eas cum seculo sexum pariter vicisse. Praestat imbecillitas sexus ut quicquid illic residet virtutis, id maius& admirabilius cunctis esse videatur: Nam eo magis elucet ingeniuartificis, quo materiae bonitate minus adiuuatur. Ergo te iure pote
ram laudare,& magis quim quenquam virum, sed ne id iaciam co ramo in epistola quam ad te scribo, dehortatur pudor, non solum
tuus,cui maxime parcere debeo, Verum etiam meus. Est enim impudentiae non mediocris pudenti homini suas ingerere laudes. Demum appetant laudari hi, quorum laus in obscuro sita est. Tua virtua. quaecunque ea fit,in maximarum rerum adininistratione perspecta non eget ore cuiusquam commendari. Non defuere e veteribus sapientibus nonnulli, qui dicerent summam laudem esse mulieris , si non innotesceret, & de ea pauci audissent pauciores etiam vidissent. Est ubi sententia haec recipi vaIeat. At in Principe scemina neutiqua recipitur, quam oporteat multa perspicere ut multorum prospiciat saluti, huic certe' conuenit non intra domesticos latere parietes, sed prodire saepius in solem ut aiunt & puluerem,& illo loco & ordine digna gerere,& ex gestis innotescere,et clarum nomen habere, quod tibi Deo bene fauente arbitror contigisse. Et de his quidem plura habens dicere, desino. Ut autem ad materiam huius reuertar libri haee non temere proposita nunc suit, de qua fieret sermo: Nam si ulla unquam tempora Christianorum omnium orationibus adiuuari debuerunt, haec profecto sunt, quibus ob potentissimas clarissimo rum Regum discordias totus Christianus orbis bellorum ardet in
cendiis. Quod enim flumen ingenn tantum ; quae tam admirabilis dicendi facultas, ut queat horum temporum calamitates satis digne
6쪽
pida direpta quot incensa qua m multarum matronarum & virginum violata castitas quot patrias relinquere sedes cum coniugibus& liberis coacti in sy luas vel ad praerupta quaedam saxa concesserunt agrorum vero cultus quam late' multis locis desertus quoties collatis signis dimicatum' quae demum caret ora Christiano sanguinec Quid exa ctiones reseram acerbissimas. expilatas prouintias, Urinbesiam iamq; ruentes Quid Turcas claustris Christiani orbis imminentes, de magna manu inuadere paratos & , stultas nostras discordias haec tanta mala non Videmus aut dissimulamus. Iratus est plane Deus qui nos ferri praecipites Sc tempestatibus tam foedis iactari permittit, Is conuersione vitae ad meliora leniendus: Is cunctorum precibus gemitibus lachrymis supplic is flectendus atque placandus. Sed iam ad Dialogum est veniendum cis enim reliqua explicabio quem hilari atque laeta, ut suscipias fronte rogo, quemadmodum naturae tu benignitas exigit: idq; si seceris,quum multum tibi debeam,me plurimum debere arbitrabor. Vale.
7쪽
Es iter ad Superos, haec tibi Natta dedit. Pioc iter est tutum, placidum 9:buclervolat omnis, Qui mente assiduas fundit γ' ore preces. Funde preces igitur. Deus has qui praecipit audit, Pitc semper uerax , semper er O mnipotens.
8쪽
facium monachum sermonem pridie habuisse in aede diui Secundi de ora tione ad Deum precatoria , teqὸ ei. sermoni interfuissesnam Uminin re
Vtrunci: verum Marine, & Bonita cium cum sermonem habuisse. quem dicis. & me quom assii isse, Una cum aliis pluribus: nam magna in multitudine acta res est. Sed num addi quoque vis quod certe vis) Bonifacium illo die tantum fuisse in ambigam saepius, Utrum sermo eius plus hominibus utilitatis attulerit,an iucunditatis es viroq; certe' valuit: de quoniam illud Poeticum veritate non caret. ci Omne ruIit puri ctum,qui miscuit utile dulci: Mli ς' a theatro fuit comprobatus. L si quidem is Bonifacio mos apte ac ornate dicere: non quod voluptatem seqtiatur,sed quia utilitatem cogitat facere cum voluptate: nam sic dictitat veteres eccle sae Doctores secisse. Varia autem et multiplex ea de re suit disputatio: propterea quo d non solum de sanctoium Patrum scriptis Bonifacius, sed multa etiam e gentium literis in eam congessit. Accessit quo illud: quo d nihil sibi praetermittedum illotum putauit, quae ad sulceptae materiae tractationem pertinerent: his de causis sermo ille omnis visus est admirabilior. Scio plurimos vel infini ros potius . idem argumentum tractasse. Quis enim e' veteribus Theologis, Quis e recentioribus de oratione hac, qua supplicatur Deo, non dixit aut scripsit 'Veruntamen rem tam Vetusitam, tanq; multis commentarijs agitatam, Bonifacius tanta tractauit grauitate
9쪽
et elegantia, ut non didicisse ab altist, sed ea ipse inuenisse videatur. Sunt nonnulli, qui absurda quaedam et ridiculosa argumeta ad dicendum sibi proponunt: Alii paruarum rerum vel inutilium tractationem suscipiunt. Ego vero summa commendatione dignos iudico, qui maxima quaecp et pulcherrima aggrediuntur: ad quae iam
plures accesserunuet in quorum explicatione cupierunt omnes proeriare se habere pauci autem potuerunt. Hic mihi si quis ea vel mediocriter attigerit, amplectendus uidetur: quoniam melius est de utilibus opinari aliquid commode, qua ira de inutilibus scietissime' disputare:et longe' praestat in magnis paululum promouere, quam in paruis excellere: Animaduerto etiam rei difficultatem: nam s cilius est parua attollere dicendo,quam magnis suum decus et robur reddere: Facilius in ioculari materia ludere;quam in graui et se ria luculentam aliquam et siticei plenam sententiam afferre. Sed ut ad Bonifacium reuertar, tractauit ille argumentum tritum et Perse uulgatum, et saepius etiam in concionibus apud populum uentila
rum:eadem dixit quae superiores: sed longe', ut mihi persuadeo
suauius et elegantius. Mutuatus est a' ueteribus, unde eos superaret.
Sed quid ego haec ad uos de Bonifacio: Nota est hominis do. trina, nota eloquentia: Quid caeteris illo die acciderit nescio: praeter illud, quod postquam peroravit placuisse uisus est omnibus: quantum ex uulgi sermonibus et alijs quibusdam signis colligere poteram. Ego certe dum eum audirem triumphare quodammodo, et quasi diuinus quidam mihi uir esse uidebar. M A R. Nemo nostrum est. qui non intelligat quantus fit in dicendo Bonifacius. Veruntamen quod ais illum non sua. sed aliena dixisse,nequaquam in eo se prae clare' habuisse uideri potest: DOR. Ego illum aliena ,et sua, dixis se pono, aliena inventu: sua ordine: et miro quodam dicendi m
re: Etenim quum in naturalium rerum cognitione quaeratur de ue ro et falso, deleo inter homines disceptetur: salsitas autem possit esse multiplex:et uerum unum sit: non possunt plures uerum dice qre quin idem dicant: resert tamen quomodo quidque dicatur: nam unus sic,alius sic exponit. Ille autem plurimu m proficit, qui aper Ilus et luculentius et ad suadendum accommodatius dici am huc
sibi praestituit dicendi finem quicunm dicit, ut suadeatur auditor et quod et si non semper assequitur,sicut nec semper medicus aegroti salutem: tamen quantum in se ipso est, id efficere conatur. Itaque
laudo ego Bonifaciam cp ad dicendum pulcherrimam delegit ma
10쪽
terlam ,et Christianis omnibus necessariam: quod in elus explicatione elegantissime versatus est. Quanquam mihi aliquando uide tur ille de oratione hae precatoria ad Deum, verba facere voluisse tanto studio, quod ipse eam valde amaret:& Ut Monachus assidue sequentaret:hacq; de causa eo' melius lariasse descripsit, quo eam
magis nouerat. Et Ut dicam quod sentio idem pene fecit quod Pausias quidam Sicyonius Vetus pi ctor. Is quum valde diligeret
Glyceram municipem suam coronas vendentem; quumqet iam multa antea egregie' pinxisset tandem pinxit ipsam cuius amore tene batur, coronam e Varris flosculis texentem: haec 'cl: tabula, omnium
quas idem artifex elaborauit,nobilissima fuit. Sic dicam Bonifacili id concionando prosequutum,quod maxime diligebat;& quo maxime oblectabaturrato ea de causa praecipuum hunc eius sermone ct clarissimum extitisse. Nemo enim reperietur,qui non id, i st det,et in quo magnam temporispartem terit, non cupiat qualibearatione attollere & commendare:amore praesertim eam ad rem sti
mulos & calcar addente. Hi e quid ego pictorein illum Sicyonium Bonifacio conferam s Non equidem debeo. Veruntamen pictor cupidine incitatus depinxit mulieris lamam, qua tenebatur: et qua qui vidisset, venustissime' pictam diceret:sed nihilo melior, ea visai discederet. At Bonifacium non amor tantu m rei, sed communis quocp excitauit Vrilitas. Vt orationis eius,qua in Deli serimur, vim, dignitatem specimen eiungeret:& ita expressit, ut nullam eius parotem praetermitteret:& tam vehementer audientium animos con mouit sermone,Vt nullus aeque pilator oculos penicillo potuerit c5-
mouere: nec inaniter ille commouit, ut pictura latet: sed quicunque sermonem eius sequi Voluerint,immensum quoddam ct infinitum . numcdsequentur. N A R. Quo maiora laec secisti eo nos marior cupiditas sciendi illa tenet. An non dixisti nuper m quum Boni-Facium audiebas triumphare&diuinus quodammodo vir tibi esse videbares DOR. Dixi equidem.IM A R. Quam diuinus tunc sueris audiendo nihil ad nos, qui ad sumus: nisi nunc diuinaueris quid per te modo fieri,cunctus hic coetus appetat. DOR. Et si larsitan . diuinare possem,tamen ignorare malo ne mihi onus ea reserendi ininiungatis. M A R. At qui si disseimulas te intelligere quid cupimus: Pergisq; cupiditatem nostram negligere,non modo diuine' id facis, sed ne humane' quidem 3 ut qui graueris communia amicis facere,
quae didicisti:& discendo profecisti. Etenim quo' nos ire iubes saut