장음표시 사용
11쪽
str. Exercitatio de partu laborioso. ΑΣΣ. Exercitatio an computatio in puerperis febre labo=tibus, beat fieri a die partus ana dies sis
siectitatis de tempore lochise expurgantas desitr
24. Exercitatio de curatione coacta. ἡ aue. Exercitatio de potu stigida in febribus. ἔαί. Exercitatio de morbis nimio vini potu . a a . Exercitatio de recta exercitus coma. dia
19. Exercitatio rarum medicus sit imitator natura. Σπ3o. Exercitatio de strum sanguinis e naribus in febribus
12쪽
nis liuidus,vulgo plumbeus solet appellari, multifariam fieri, M subinde multa etiam potestsionificare . Si hunc colorem in lacte consideratis, laudabilis est dicente Ari
stotele lac livorem tractens commodius esse, s ΘVnuisite album est , Quod ramζnquam id quod e u ita ginum VP a .
in semine Galenus negat. sed tamqn m iacto cis.,.ρ , semine diuer o ratio: utrobique enim g vla. agens, patam sibi assimilat; quandoquidem enim testis & vasa seminaria exquisite alba sunt, exquisite albium semen confictu't, t mamillarum glandulae in liuorem vergentes, all. quantulum liuidum colorem laeti , quod con-siciunt, imprimunt. In alui excrementis paruam atram bilem A a liuo-
13쪽
, varia nereitationes a liuore indicari voluit Galenus, qui, ait,nse '' navi deiectionem ab atrabile θncera tingi,
liuidam vero , ubi modica modicὸ permisi, ἄ.1. etis e. tur I sibi tamen contrarius mihi videturi quipia i- pe alibi liuidum quoddam in excremento apparens , ubi non fuerit tale aliquid intus asesumptum , partium internarum validum se, gus , ac veluti mortificationem indieare , ait. Omitto quod pauca atra bilis permixta, non liuidum essiciet colorem in excrementis, sed
eum qui φαιος siue -τομελας aut ιιελαφος, hoc
est fuscus vel subniger appellatur. Nec recipio illorum sententiam, qui dicunt liuidum colorem posse etiam fieri expulsione humoris melancholici ad partes corporis extimas a
verumtamen, quia humor iste mole exiguus est, non poterit morbum per abscessum iudicare. Non, inquam, istam sententiam recipio, quia paruus humor melancholicus vel aequaliter funditur, vel inae qualiter; si inaequaliter, ubi maior copia aceruabitur, nigror aderit ipsit aequaliter, colorem essiciet subnigrum, non liuidum. Potest quidem succus albus, via... Ahu.ςst pituita illa, quam Praxagoras vitream ap- tuend. ΔΑ. Pellauit, vel crudus humor, qui cum de genere sit pituitae, minus tamen humidi, quam pituita habet in poterunt inquam ista ob eximiam frigiditatem liuescere, & hoc Galeno
admitto, csterum non ob mixtionem atri se
si . An vero quae suppurantur liuescant, si ab
14쪽
atro humore fiant, Galenus in commentario de fracturis admittit; at tunc liuidus color di- , . 'ceretur a calore contractus, quippe suppuratio a calore fit naturali, & praeternatur simul mixtis. Praeterea in hoc casu bonum esset signum : siquidem abscessus ex atro humore , aut non suppurant ,aut dissiculter saltem suppurant, qui, si suppurent, ad bonum tendunt, maximumenim signum viceri ad securitatempus esse, dixit Galenus. Et quoniam liuorem non prauum perqui- o s 3ph rimus, in medium adducere oportet sugilla- ''
ta, qua Galenus pelidna vocat, ea fiunt san c. de tumguine e venis effuso, nunc per tunicas contru P x Dat
fas, nunc vero in finibus reseratas, exiguum malum, &quod facilibus remedijs curatur. vero noctu ambulans percutiebatur, & rem
dium familiare habebat, quo sugillata statim
sanabat. Qui exercentur, aut per fotus cal
sunt , si vires mediocres oe bonum sanguinem
habeant inquit Galan. mepidemi is rubis di G. 6. v fiunt, si vero debiliores sint, oe vitiosis humor, iςstio 3 dibus repleti, evaduntliuidi. Prauum humorem ' 'livido colore significari author est: idem in prognosticis . Nihilominus in omnibus his leth)'r ' casibus livor per να υσώειν fit, diffusione scii, cet sanguinis, ut plurimum subtilioris, nania crassior ad nigredinem statim accedit;in neruis vero semper fit per νέλωσιν hoc est morti
15쪽
Varia Exercitationes fusionem suscipit, sed extinctionem caloris Vbuifici, quem a corde accipit . Quando autem in morbis acutis color liui dus in extremitatibus apparet, per ν Μωδεν, mortificationem, scilicet fieri dicitur, & non solum mortem, sed iam iam instantem mouerit p.rsro- tem significare, ait Hippocrates in prognostia τη 'fi' cis, & author coacarum passim: Addo prauus est, ut in malitia nigro praeseratur, dicente Hippocrate se vero digiti ac pedes omnino ni grescant , minus perniciosi sunt , quam si l ueant. At Cur liuor nigrore deterior est, si liuor ad nigrorem est via ρ Respondent communiter interpretes, liuorem solius frigidit tis esse sobolem, quod ex Galeno accipiunt, s. i. eiice. nigrorῆ Vero & a frigiditate posse ortum dura. cere, & ab humoris de cubitu ; si a frigiditate, non negaret Hippocrates, nigrorem deteriorem liuore esse ; sed quoniam liuidus co- η pyφm torsemper est a praua causa, nempe a frigi' ditate , niger autem aliquando ab hac, aliquando ab humoris decubitu, qui potest essextilis, si reliqua consentiant, quae ibi confideranda proponit Hippocrates, praecipue facinlem tolerantiam, tunc bona crisis erit, ita ut aeger sit coualiturust quae vero nigra facta sunto corpore casura; Itaque, proderit abscessus iste in pedibus, tum quia materia non Occu pans solum digitos aut ungues, sed totOS peredes, tanta erit , quae liberare aegrum possic ,
16쪽
alioquin erit decretorium non decernens , quod ab Hippocrate, damnatur, tum quia ad Lpedes, hoc est, ad partem longinquam defluxa suerit:idem namq; scriptu reliquiI,Dpti 'ibid. mum abscessum inferne fieri debere & longi sine infra ventrem , & remotissime a loeo a se . Adiecit, partem in qua humor ater decubuit casuram, quia pars illa emortua est, nopotest autem mortuu vivo coherere. Aphro Alex. br. . dilaus calum istum extremorum, quae in sum- stc. - Ηob
mis frigoribus huent , & tandem nigrescunt '' ac decidunt, comparat casui foliorum in hyeme , utrobiq; enim calor abi)t, & omnino humor deficit, quareexsiccata prorsus pars non
potest retineri, quippe deest illi humiditas,qui agglutinationi inseruit, fitque superficies intermedia inter partem viventem , &lmo tuam . unum est contrarium inter solia, &membra, quod solia mouentur , adi percussa, aut agitata a vento, ac proinde decidunt ;In corpore mouetur pars vivens , & cum emortua non possis simul moueri, necessario separatur, quod si non decidat, secanda est diligenti opera chyrurgi, ne pars syncera trahatur Nam vx :hyil qntIaait, ab aris db Aule. i. . interficiente acuta raro fit euasio absque contractione membri. ἱ Simile quidpiam dicitur ab Hippocrate videlicet , abscessu in cruribus erumpente , libera, b inem 2 puta is vehe. menti, o periculosa, articulum tamem in quem.
17쪽
ε Varia rurestationes fluxio deeumbit claudicare, vel multum neνοttii imminere. Ratio huius rei est, quia periculosus morbus a prauo humore fit, hic autem non potest non partem in quam decumbit
praue afficere. Praefatam expositionem non damno, aliam tamen afferre non piget. Niger color,vel fit a frigore mortificante, inc tunc fit praecedente livido, vela calore adurente,& praecedit
viridis. Quando Hippocrates ait, deteriorem esse liuidum nigro, non intelligit denigro , qui fit a frigore, esset enim error intolerabilis dicere, malum in suo termino minus graue esse, quam in medio; Intelligit ergo de nigro facto per adustionem , color niger per adustionem factus,etiam si in parte,in qua est,
extinctum habet calorem, nihilominus ratione signi, significat incendium. At liuidus color, qui fit a frigiditate, & extinctione caloris ob prauitatem humoris, significat ab eodem
humore, spiritus interius en extinctos; quam re totius corporis grauitatem secum affert, hoc est, virtutis impotentiam ob deperditio nem spirituosae substantiae. Haec autem spirituum extinctio est , ob quam liuidus color contrahitur; siquidem color floridus, & splendor sanguinis a spiritibus
accidit, rubeus autem color sanguiniS, extin
ctione caloris livescit,& tandem in nigredinem terminatur. Quod autem per extinctio
18쪽
Mediea. Tnem caloris liuidus color adueniat,ex eo constat, quia pars liuida frigida simul est , immo
ante liuorem frigiditas adest quasi per absentiam caloris, qui in spiritibus consistit, unde pars frigefacta prius, postmodum liuescit.
Dixi simul cum liuore grauitatem, hoc est is 3 pro1M impotentiam sentiri, quoniam liuor in extre- mitatibus apparens iam prius interna sere emortua relinquit. Emoriuntur tamen prius externae, tum quia longe magis absunt a sonte caloris, hoc est a corde, tum quia facultas interius potentior est, & magis apta ad resestendum, quae nihilominus, non valde post , etiam concidit.Conspicitur autem liuidus iste
color magis in unguibus quia diaphani sunt
veluti vitrum, ac proinde colores subtus ex, stentes representant i3 ita etiam in sanis optimo sanguine perfusi rubedinem representant.
Praeterea, cum, authore Galeno, in radicem ipsorum, non modo neruus,sed etiam arteria, an tum ad Venaque inseratur, unde ex eiusdem sentem 'tia, vitam alimentum sensumque recipiunt, fit ut firmiter non tantum cordis, sed & iecoris,& cerebri assectiones ostendant . Maniseste ergo constare arbitror cur linia as cum extremorum frigiditate adueniens, - ς seu morticinium quoddam censeatur; Intelligite tamen dummodo non sit a causa manifesta ; manisestam causam appello, tum eam,quae externa est,ut ambientisviimia frigi-
19쪽
8 Varia Exercitationes ditas , tum etiam accessionis principium, inaquo livescimi ungues, propter frigiditqtem qui recalescunt postea. Livor igitur in acutis fit , partibus frigescentibus, non recalescentibus.
Exercitatio de respirat e magna rara . i
omm. . separabile censetur. Intelligite tamen ita es.se inseparabile signum. deliri j , ut non e conuerso delirium sit inseparabile ab hae respiratione, quod idem mei Galenus annotauit es. Non potest,inquam,in febre acuta respiratio magna,& rara reperiri, quae delirium non significet , potest tamen delirium esse sine magna , & rara respiratione, ut si concurrant potentiores caula, quae eandem crebram ess ciant. Dolor.e.g. ex inflammatione in partibus, quae sunt in septo transuerso, aut iuxta ipsum, frequentem, & paruam efficit,delirium, magnam, & raram, si utraque causa coni uim gatur, & delirium vincat a piratio ad magnitudinem , & raritatem in linabit, ubi autem superet dolor ad paruitatem, & freque tiam tendet; cum vero medio modo se habent, aliquando in hane d aliquando in illam recurret differentiam, ut accidit Dealcis uxOri , quae spiritum habuit; magnum, & rarum x
20쪽
Medica z 9ue rursus facta suit breui ira. Magnam in delirantibus respirationem intelligiterio vere magna est. GalenuS uJS as monet , ne in hoc decipiadum putantes, eam i , respirationem, quae ob virium imbecillitatem
omnibus agentibus musculis essicitur , eandidem esse cum magna. Hanc non magnam,
sed meteoram, hoc est, sublimem appellat, quae siblimioribus etiam thoracis partibus peragitur. Est quhdam respiratio, in qua sinci
obstructione, sine angustia, sine virium imbecillitate , multum aer ait hitur, haec prose*rie magna appellatur; cum vero Hippocrates in phognosticis ait spirit- magnum , ct ex longis interuessis , delirium significare, magnum Η. I. Roga dicit,hoc est multum. Hac magna respiraxio μ'
dupliciter fieri potest y vel sine superioruntaniusculorum actione, 'vel ipsis quoque conmcurrentibus ; nam plerumque intercostales, musculi, una cum septo transuerso ad multam thoracis eleuationem, quam multus spiritus attrahatur, se periorum musculorum auxilio
Porro cum tribus de erasis thorax plurimudistendatur aut quia angetur calor, viribus constantibus, aut quia ingustia impedimento est, ne multus aer flabe avoqiria vires desi diciunt, Vt imminente morte. Prima thoracem dilatare maxime potest . secunda minuS stertia minimum, licet opetentur omnes mustuli