장음표시 사용
352쪽
Iolin .. XVI. 1 salia. lis. Pro. XLIX. Math. IX.
Joannes Uton ho viva Germanorum Ecclesiae, quae est Londini, gratiamae paeem a Deo Patre, per Iesum Christum. Dominum nostrum. Amen. DEO grata acceptaque reipublieae salus, dilecti Fratrest me iudico tribus maxime continetur: nempe pietate magistratus, integritato Doctorum sive verbi Divini ministrorum, et austentatione a-larum Christianarum, sine quibus nulla respublica prosperia rebus uti potest. quemadmodum ubi tria haeo conveniunt, rursus non potest quin storeat respublica. Quod enim ad primum horum attinet, satis constat, magistratum reipublicae esse, quod corpori humano stomachus. A ii Quemadmodum enim totum corpus stomacho nutritur, neque sine eo subsistero potest, aio quoque sino magistratu respublica diu manere non potest propter magnam miseriam . perversitatem atque pravitatem indolis atque naturae humanae, quaq idcirco externo atque politi eo moderamine regi necessario debe . Sed quemadmodum hoc non susticit ad sustinendam corporis valetudinem, ut stomacho sit praeditum. nisi quoque sanus sit atque integer, sic etiam reipublicae satis non est, magistratu ornatam esse, nisi sit quoque sapiens illo pietatisque studiosus, - sin minus, profecto intolerabile est, istiusmodi magistratui subesse estque verissima Dei pro peecatis populi poena habenda, impiis magistratibus subditum esse. quem admodum etiam e contrario ineffabile Dei in rempublicam beneficium censendum est, quum sapientes ei ae pii magistratus a Domino ordinati sint, quatenus sapiens magistratus vis ac robur populi est. Secundo quod ad integros A iiii doctores
verbique ministros, quam sint reipublicae necessarii facile eoi I gitur e necessitate Verbi, quod solum Io vita ae cibus animarum est, extra quod etiam nil nisi tenebrae mors atque aeternum exitium expectandum est. Neque sane fieri potest, ut bene
cedat populo, ubi vera doctrina deest, nam, uti vir Sapiens iam dixit. ubi prophetiam sive divinam institutionem frustra quaero ibi dissipatio populi sequatur necesse est. Merito hano ob causam populus absque doctoribus a Ulixisto Domino ipso cum ovium grege componitur, qui pis inre destitutus omni hauddubie deseo
εὶ Seriem textuum Q. at Ibor si musinem versionis Iatinae recensemus.
353쪽
sum Christium onsen Heere. Amen.
de stercis endo vastio ut des volcha is. Ten anderent hoe nom- Sa. 6.
354쪽
i Lue. XXIII. Apoe. IX. Gene. 6, 8. Deut. 32. Exod. 12, 13. Dent. 4. 6. Dent. XXI.
tui bonarum pascuarum et aquarum, omnibusque a lupis helluisque perieulis expositus est, adeoque verbi sui tam necessarium habuit Dominus in Ecclesia sua ministerium ipsumque quasi solum, quo in omni probitate atque pietate sui colligerentur ne sustinerentur, instrumentum instituit. , Tertio. dummodo viola tae Α iii naturae nostrae pinguem inscitiam atque ab utero matris adnatam nobis perversitatem respiciamus, lacile intelligitur, quantum parvulis Christiana institutione opus sit, ut sanetam voluntatem/Domini eiusque vias edocti. adque eius cognitionem ac timorem a pueritia indo adacti, omnibus piis actionibus adaptentur. et cultum Dei. erga proximos observantiamao reipublicae salutem omni industria pro debito suo promoveant. Hine tam graviter ubique iussit Dominus, sedulo parvulos praecepta.divina doceri, ut reputatione magnorum ineffabiliumque Dei beneficiorum, quae nobis omnibus in Christo lar. gitus est, ad laudem nominis utationem et gratipsius commoti, integra fide eum ac certa spe in Omni sanctitate colerent a iustitia. Eandem doetrinam Paulus parentibus tradit, dicens: π Vos. patrest nolite ad iracundiam provocare filios vestros, sed educare
illos in disciplina A lithi et eorreptione Domini quae insti
tutio sola quoque ratio est pro urandi semper in republica
integros ad Christianos oeconomos et rectores. quoa e contrario frustra quaeres. ubi haec parvulorum institutio deest, ut exempla nonnulla tam in Scripturis. quam in Historiis profanis. imo ipsa experientia nobis attestantur, adeo ut nullum dubium supersit. quin haec tria mRxima maximeque necessaria beneficia habenda sint, quae in salutem reipublicae exoptemus.
355쪽
356쪽
Iam quod ad primum. largissime in regno hoc Deus nos Pio magistratu donavit, nempe Rege EdKardo Sexto, qui a magna inde adoleseentia, omni idololatria atque salsa religione a regno Euo expulsa, veram Apostolicam fidem, doctrinam iustumque 4 Ite. 22. Dei cultum restituit ad exemplum Iosiae. ut merito dicendum nobis sit, nullum ante eum fuisse, non solum in hoe regno. Redetiam in totoGorbe Christiano, regem. qui. quemadmodum ille adeo toto pectore suo Α iiii in atque eorde ad Deum secundum verbum ipsius sese converterit, quare spes quoque lavenda est nisi Dominus ingratitudinis nostrae poenas exigat - Deum in diem magis omnem pietatem. ct hic, sit alibi quoque tempora per eum promoturum Esse, ut facile animadvertitur ex ingenti. quod Germanicae bio nationi nostrae, lino omnibus peregrinis, petente Domino meo Ioanne a Lasco. Omnium nostrum Superintendente, praestitit 'beneficio, magnis suis impensis aptum templum iis procurando permittendoque inlegrum Dei cultum iuxta Christi Domini praecepta et Apostolorum observationem. Praeterea*nciis his etiam doctos integrosque praeficiendo ministros, per quos vera Prophetarum Apostolorumque doctrina pure Et absque omni humano sermento nobis annuntiatur, adeo ut in hisce duobus largiter' nos'ditavit Dominus, quapropter laus ei sit in aeteris numi am ne tertium quoque, institutio parvulorum, Ee lesiae no-,trae desit. A iiiih) ministris una eum presbyteris aequum viis sum est atque necessarium, quemadmodum opus revera hahet, ut Caseehismus sive institutio parvulorum Ecclesiae offerretur nimirum idem ille Catechismus. quo Frisii Orientales utuntur. quemque iis petentibus ipse belgi eo transtuli. qua in ro verna. culo sermone - tam turpiter eheui abusu dePravnto - saepius non ahsque licentia quadum usus sum. quemadmodum etiam in Consessione laci, tam ut ad priscam formam eum pro virili portione reducerem quam idcirco quoque. ut i b Ecclesia. quao hiee diversis nationibus tollecta est, melius intelligeretur.
358쪽
Proserio debiti sane nostri est gratias agere Domino pro ingenti hus hisce donis, quae proavi nostri numquam nullo die viderunt. Inter Principes enim. quos illi suo tempore habebant. fuerunt quidem nonnulli, qui bene audiebant, quod in politi eis rebus boni essent iusti ac sapientes. sed Α v de nemine eo
rum legimus, salutiseram eum Dei cognitionem habuisse verum que Dei cultum e verbo suo promovisse. Eo igitur maioris hoo nostrum beneficium aestimandum est, quod a peregrino Principe impetravimus. quod germani Principes nostri nobis recusaverunt. Deinde non opinor, unquam antehae nationem nostram Bel-
eam Ecclesiam habuisse. in qua Dei verbum tam pure annuntiatum. Sacramenta tam integre administrata, et disciplina Christiana tam sedulo ae fideliter observata sit, quam in Eo-elagia nostra, in qua praeter sustentationem egenorum, quae Diaconorum ministerio commissa est, per singulas hebdomadeseollationes quoque habentur scripturarum sive Prophetias, de quibus Paulus disseruit, ubi omnes praeterita hebdomado porministros habiti sermones penitus excutiuntur. Tuno enim Presbyteri una eum iis, qui ab Ecclesia ad id electi sunt, in sermonibus istis iuxta Scripturam exeipiunt sive ad illos conserunt. quae ad dilueidiorem explicati textus intelligentiam, ut et ad maiorem Reelesiae aedificationem sacere posse videantur, quorum dubia
Α vh deinde resutanda dispellendaque sunt ministris. qui e
solo Dei verbo doctrinam suam approbant. Haec nimirum sola ratio est germanam Apostolorum doetrinam et Ecclesiae eonia scientiam confirmandi, quam si Romae Leclesia semper tenuisset, numquam subegisset eam Sathanas neque vicisset. Praeterea in eodem hoc templo duae etiam per singulas hebdomades latinae lectiones habentur. altera a praedicto D. I. a Laseo in novum, altera a Gualtero Dei no in vetus Testamenis tum, item Seripturarum in illas quoque lectiones collatio fit ad magnam omnium doetorum, partim etiam Ecclesiae aedificatio
Postremo autem nullus hucusque - prouti scio - purus citcthumus in Belgico nostro sermone exsistebat, quod valdo dolendum. Etenim sine compendio sive summa verae fidei nultu, ε plebe homuncio in fidei suae articulis bene instruetus undatusve esse potest, Praesertim ubi sanae e puro Dei verbo
praedieationes haberi nequeunt. A Vi Unde tactum quoque est
360쪽
que haereses exstiterint atque praevaluerint. quod tamen iusto Dei iudicio Patriae nostrae magistratui et ministris immissum est, proptorea quod reiecta veritate omnibus mendaciis ne hae resibus aperuerint, ianuam. ut fide amplecteretur eas Populusae foveret. Quum igitur miseri illi homines et in errorem Prolapsi squi erant mendaeia ista amplexi odio papistieao religionis. quam Verbi diluciditate idololatricam deprehenderant, e Romana Ecclesia demdehant. opus haud dubie fuisset. v mmiis religionem voce sive scriptis integram annuntiare. ut certam fidei normam in compendio suo sequerentur. Quod cum frustra exigerent. vetus hominum insidiator Sathanas litania sua omnigenis salsis Prophetis inter eos sevit, ut ea sub specie veritatis: in se reciperent, quod ita demum laetumlesti uuin imo papisticae religionis odio incensi eo. A viηὶ iam devenerunt.' ut honum quoque quod in Romana Ecclesia superstes erat ro-aiduum una cum malo reiecissent, uti palam videre est in iis, qui duplicem in Christo naturam, mortuorum resurrectionem et eius generis plura negantes, inter se ipsi doctores instituerunt qui volutilatem Domini parum edocti. neque etiam iuxta Spiritum Dei bene animati, sed vero superbe elati. vilipenderunt omisnem,scientiam utque notitiam linguarum. Omnem etiam germa-manain Scripturarum interpretationem. quas ut dona Spiritus I Corin. l2. Saneti summopere necessarias Ecclesiae Paulus aestimavit.
auod igitur. ut supra quoque dictum, tam opulenter benedixit nobis Deus, indicio nobis esse potest magnae Eius erga nos misericordiae, quae tanta est, quonia numquam alio in nulla gentium fuit. Quid im dubitemus 3 Hauddubie dies visita. tionis Domini adest, qua nunc nationem nostrum Germani eam. quae Londini est, visitat. Quam si contemnimus, neque observamus, de nobis a Domino dicetur A vii quod dixit Esau. I. olim de Iudaesa: ν Pueros edueavi et extuli sublime. me M,th. 2I. autem spreverunt,'' et regnum Dei nobis adimetur et dabitur