Joannis a Lasco opera tam edita quam inedita recensuit vitam auctoris enarravit A. Kuyper

372쪽

1 Cor. 8.Ε-. 43, 44. Iere. 3.

Ne sis moechas. Ne lareris. Ne testifim is falso contra proximum tuum. Ne concupiscas domum proximi tui, ne concupiscua Τ proximi tui uxorem, nec servum eius, nec ancillam eius, nee bovem eius, nee asinum eius, nihil denique, quod proximi tui sit. Interr. 18. Quid de primo praerepto observas Resp. Esse hoe caput ne fundamentum omnium reliquorum praeceptorum totiusque religionis, quo duas nobis Dominus iniungit res, quas prorsus diligenter observare nos oportet. , Interr. 19. Quid priore loco observandum esse dicis

Resp. Fatendum nobis Deum esse nostrum Deum. esse quoque talem Τνὶ Deum atque Dominum, qui potens ne volens est, nos si modo auscultamus ipsi) ab omni mulo plane liberare et omni bono opulenter nos beare. quemadmodum id semel ostendit in liberatione 1iliorum Israhelis e manibus Pharaonis, quae etiam typus fuit liberationis, quam Christu' Dominus nobi, omnibus comparavit a vi ne potentia Diaboli. Sumus enim omisnεὴ filii Abrahae et Israhelis, quotquot in Christum Dominum

eredimus. Interr. 20.

Quid autem alterum illud est, quod praesertim in hoc praecepto observare nos iubet Deus p

auum igitur Deus Dominus tam omnipotens tam quo bonus Deus est, ut praeterea meminerimus, eum solum Deum esse. Nusquam enim alius istiusmodi Deus est, nutor et salustior cor. poris atque animae. n quo ullum bonum ad nos pervenire, sive per quem ullum malum a nobiε reeri possit. Idcirco hio quo que vetat nos ullum Blium. nedum extraneos Deos, coram se aut pcnes se habere. Interr. 21.

Quomodo primum illud praeceptum observatur pDiuitigod by Cooste

373쪽

esten.

hooren Kaer te nemen.

374쪽

Arod. 25. Dent. 4. 12. I Reg. 15.

Respa Quum Deum hunc unicum atque vivum penitus cognoscimus, veneramur, diligimus, timemus atque honoramus, eum soIum adoramus, confidimus ipsi, gratias 8 agimus, totumque cor nostrum omni vi atque potentia nostra prorsus in eum solum reponimus. Interr. 22. auomodo primum hoe praeceptum migratur prisp. Variis quidem modis, maximo vero, si unicum hunc Deum ac Dominum nostrum contemnimus, cor nostrum ab eo avertimus, aliis creaturis adhaeremus, divinum auxilium sive consolationem apud eas requirimus, adeoque uni ei Dei proprium atquo legitimum honorem alii cuipiam tribuimus. Interr. 23. Recita mihi secundum praeceptum ΤΒ p. Ne sereris tibi statuam. 9 neque ullum simulachrum ex omnibus, quae sunt in coelis superne, neque quae sunt in terra sub coelo, neque in aquis sunt sub terra. Ne adores, neque

honores, neque dolas ea, nam ego Dominus Deus tuus. Interri 24. . e

Quomodo praequium illud observatur p

Resp. Quum altam Dei quippe spiritus maiestatem sic in corde nostro repositam habemus, ut nullam statuam saetamus neque erigamus, eui intime sive extime honorem cultumve aliquem diis vinum reseramus. sive quacum Dei aeternam, invisibilem atque incomprehensibilem essentiam componamus. - Deum vero solum iuxta verbum ipsius in spiritu ae veritate colimus. sti Interr. 25.

Quomodo praeceptum illud violatur p

. Resp. Quum simulachrum quoddam conficimus, in quo Deum eiusque praesens auxilium quaeramus, celebremus atque Dolamus, vel cui genua flectamus. accendamus cereos aliumve quempiam tribuamus honorem. Item quum aliquam religionem extra Dei verbum e propria nostra devotione sive arbitrio nostro confinisgimus atque statuimus, cuius generis sunt missae, vigiliae, missae pro delanetis, indulgentiae, ut eiusmodi, quibus Deum praeter mandatum ipsius colere opinentur, quamvis sRnciae esse videantur.

376쪽

Dent. 12. Ieremi. T. Math. 15. Lue. 12.ΕMy. 29. 1 Cor. 3.

Gene. 6.

Roma. 1. Iere, Io. Nae. 2. Roma. 1.1 Cor. 12. Dent. 82. Psa. 96, 10. 1 Cor. 10. Apoca. s. Sapi. 14. O la. 6.

Intere. 26.

Quid p Nonne Deo igitur acceptum est 10 , quodcunque in eius honorem satiamus, bono ad id consilio atque pietate vera indueti p

Minime sane. Velat Deus, quasi idolum esset. Omnem religionem quam ipse verbo suo non instituit neque iussit, vult etiam, ut sedulo vitemus eam atque effugiamus. Interr. 27.

Cur hoc 3

Equidem fas est. nos altam eius Maiestatem. non quidem iuxta nostram voluntatem atque beneplacitum quod extra Domini verbum coccum plane est et nil nisi malum proferre potest , sed iuxta ipsius voluntatem atque verbum colere atque venerari. Deo enim neque sapientia I0 neque facultas doest doeendi nos, quicquid ad rectum Dei cultum pertineat. Idcirco Deo acceptum esse nequit, quod ipse velat. adeoque a nemine in eius honorem adhiberi potest.

Intere. 28. Hoc quoque ex te scire velim, quam ob causam Deus statua. rum cultum vetuerit pR p Propterea quod iuxta essentiam suam Beternus est. immortalis, incomprebensibilis atque invisibilia, vult nos apud solum verbum suum manere. ei utique auendere, eum seniper et ubique cordi habere, ne statuae nos in oblivionem eius nominis inducant neque sint nobis impedimento in cultu ipsius. II 3Interr. 29. At non capio, qu parte statuae te impediant pRespoNihil prorsus est, quod magis uos a Dei honore et reetaeognitione abducat, quam statuae idololatricae. Quum enim statuas contemptant homines. casve in animum inducunt. γ sersa iis subit opinio, quae rectae veraeque Dei cognitioni eonistraria est. Quare Seripi ura eas diabolae et laqueos animarum et statu si quas colunt. idololatriam et opus carnale appellat. Nam, qui statuas erigiti ut eolat eas. eo ipso testatur, se Deum vivum e corde suo evocasse et nune II h in pectore suo idololatram esse.

378쪽

Roma. I.

IM, IM. Deut. Id. Iuterr. 30. Num igitur statuas lacere prorsus non liret pRespoNullo pacto Glendarum earum consilio vel in Dei Sanctorumve memoriam. Deus enim omnes in odio habet statuas. quae, ita idololatri eum cultum consectae, columnis, pilis sive altaribus imponuntur. - et quae ita consectae bule usui destinatae sunt. ne quidem retinere licet, nisi a Deo puniri velimus. Interr. 31.

Quomodo Deus pereata illa punit p

Extrinseeus poenis corporalibus, intra vero poena mentis, quam exeaeeat. Qui enim statuas facit et colit, non tantum doctior ex iis non evadet, sed obmutescit, aures obtunditur, excaeeatur et ipsis stutuis assimilatur. Et si homo simulachrum quoddam Dei habere cupit, quini adspicit coelum, terram et quicquid in ea est, quae sunt vivae similitudines, quibus Deus nobis aeternam suam Divinitatem. ad haec magnificentiam sunm, potentiam atque s pientiam ob oculos ponit et commendat. Quin imo, eurnon in solum hominem respicit, quem ideo Deus creavit, ut expressa et viva Dei imago in terris esset propter indolem 12hὶ suam atque naturam, quandoquidem eius essentia nulla erile proponi potest. Intere. 32. auodnam est tertium praeceptum prusps Ne assumas temere, leviter, incaute atque indecenter nomen Domini Dei tui. Haudquaquam enim pro insonte habebit nee sine poena dimittet, qui nomine ipsius temere, incaute, vane aut

leviter usus sit. Interr. 33. uuomodo praeceptum hoc observatur pRespa Quum sanctum atque gloriosum Dei nomen agnoscimus, magni aestimamus, in omnibus necessitatibus nostris invoeamus

iuxta voluntatem eius I3'ὶ et pro omnibus beneficiis semper gratias es agimus, sapientiam ipsius, potentiam, iustitiam atque bonitatem, et quicquid sub Dei nomine comprehenditur, in om- Distita Coos e

380쪽

nibus verbis suis snostrisi et actionibus eum omni probitate

dore atque reverentia annuntiamus, confitemur, eollaudamus at

Intere. 34. Quomodo praeceptum illud violatur pResp. um sancto Dei nomine in salsa quadam religione et idol latria abutimur. v. e. Dei verbum in Mettis, Vesperis. Exorcismo adhibere et in qualibet re qua Dei nomine praeter eius mandatum abutuntur. Item in periurio sive iureiurando temere dato, in maledicto. mendacio ae fraude, i1em in praestigiis 10- , divinatione, ineantatione artibusque diabolitas. Item

quum Deum contra sanctam eius voluntatem, quae nobis verbo

eius patefacta est, in voeamus, quemadmodum illi laesunt, qui non tantnm per nomen Christi, sed per testationem quandam Ranctis addictam precantur. Item qui per nomen Christi ut arbitrantur sed praeter et dontra voluntatem et doctrinam ipsius iuxta suam phantasiam et libidinem aliquid expetunt. Ad haeequum nomine eius in aliquam temeritatem abutimur, alicubi proferimus aliquid sive retinemus, quo maiestas ipsius non celebretur, sed contemni et scandaligari possit. Intere. 35.

Eoo unum etiam rogare hie I4 debeo: Licetne per nomen Dei religiose iurare Τ

omnino quidem, quum hoc a nobis magistratus iuxta Dei ordinationem poscit, sive quum in rebus divinis alioqui pro ratione voeationis nostrae ad id adstringi inur, ut eo pacto veritas in Dei gloriam et proximi commodum salutemque confirmet Rique promoveatur. Hac ratione praestitum divini nominis veneratio et verus Dei cultus est, alioqui iusiuraudam dare proringus interdictum nobis est. latere. 26. Quid est quartum mandatum

Memineris diei sabbaothi, ut sanctifices eum. Sex diebus operaberis et perscies omne opus tuum, septimo Rutem die sabbaothum est Domini Dei tui - cet. Dissiligeo by Corale