장음표시 사용
571쪽
Ao GEMMA ANTIQUA s. 7 unde etiam credi potest , hunc nostrum varium lapidem sculptum fuisse illo tempore , quo urbs illa supra omnes alias excellebat splendore dc magnificentia. Galea ingensis sublimior invertice, in ipsa pugna demittebatur ab fronte in vultum eum tegens Sc simul ob tendens larvam , tuae illi insculpta est, ut apud nos dicitur calarda visiera. Caeterum Praestantia hujus varii lapidis mihi subministrat rationem Ornandae memoriae Caspari Moroni, illustris nummorum sculptoris, quidum vixit, hunc carissimum servabat in museo suo: csane ipse nunc etiam mihi place Vel ob summum arti
ficium vel ob amicitiam, quae mihi fuit cum egregio illo viro, claro per typos in nummis & monetis quatuor summorum Pontificum Urbani VIII, Innocenti X, Alexandri II, Clementis IX.
Fuit Medusa formosisama universo corpore, sed tamen praecipue jactabat gratiam crinium , quos Minerva in serpentes mutavit propter ejus cum Neptuno coitum in suo templo. In hac imagine occurrunt versus Virgiliani relati ab Servio in viperinis crinibus,
caudis serpentinis sub mento constrictis. Gorgonis in medio portentum immane Medusae, Vipereae circum ora comae cui ibiti torquent Infamesque rigent oculi, nentoquesub imo
Serpentum extremis nodantur vincula caudis.
Non debeo negligere hic recordationem curiosissimi numismatis Septimi Severi, in cujus altera parte eXPars L c hibe-
572쪽
hibetur caput Meduis, iccirca literae PROVIDENT.quo significat, Palladem simul eam esse prudentiaei providentiae, prout erudite exponit in selectis suis numismatibus Abbas Segumus Decanus . Germani, quem ego hic salit, ut ex ipsius nomine per insignem doctrinam Sc antiquitatis notitiam claro honorem mihi quaeram qui praeclarus Virbis Romam versus Parisiis itinere facto, praesens S remotus comitate sua me dupliciter obstrinxit ad ipsius aeternum Obsequium. Videmus igitur Gorgona fuisse symboliam Palladis, ut Leo Herculis, Tigris Bacchi, de Cerva Dianae praeterea etiam cognoscitur, eam usurpari solitam non tantum in armis ad terrorem incutiendum, sed Sc gestatam in tergo Min annulis amulet inscia ob vict0riam S salutem. Credebant capiti Medusaeo inesse vim praefloandae securitatis de custodiendi illos , qui id portabant, tabigere periculat mala , ut refert Lucianus, vel anonymus auctor dialogi , qui inscribitur Philo- patris , inducens Critiam vel Triephontem sic loquentem in versione Latina. TRIEPH. Dic mihi Critia , quae Gorgonis utilitas est ' cur pecuri gestamen hoc ea applicitum habet ' CRIT. ii terribio
quoddam spectacu , quod mala avertere post , sedc hostes perterrescit , victoriam utroque inclinantem quocunque ipsi vult ἀvertit. TR IEP . Num
ob hoc ipsa quoque ciue is invicta sque insuperabilis est CRIT. tque admodum. TRIEPH. Cur igitur non illis potius , qui servare sunt , quam qui
servantur , femora adolemus taurorum atque caprarum ut nos quoque insuperabiles atque invictos reddunt , period si mi , sed solum si si ipsam gestat. Tanta igitur
573쪽
igitur erat potestas Meduis, ut ipsam Minervam faceret insuperabilem Sc invictam, ideo exprimitur ea in tot variis lapidibus, sculpturis, marmoribus, statuis antiquis in thoraceri clypeo, utpote quae quasi favorabile amuletum gestaretur, quo obstupefaceret 6 audaciam demeret aggre ribus, averruncans pericula omnia Scmala. tuapropter Medusa , praeter inscriptionem Probidentiae , habuit quoque alteram Salutisci ut sane conspicitur egregia sculptura in aspide rubra penes Clariss Rondeninios, cum capite in extremis alato crinito serpentibus , ut est proprium Gorgonis Alterae Graecae CωCoavidentur mihi significare Σωίον, derivatae ab σωζω salvo whaec est Medusa , non vero
Duo capita, quae se aspiciunt, exhibent Isini Serapin qui ex opinione AEgyptiorum habiti pro solet luna. Alter in vertice habet calathum foecunditatis, altera frondes perseae, quod symbolum silentii ac veritatis, quod satis demonstratum est in parte prima, quum agebatur de eorum imaginibus num 1 68. Tantum hoc loco id observari meretur , quod tunc neglectum est, instrumentum vicinum Isidis pectori esse sistrum , quod melius in prima imagine exprimitur. Etiam observamus, formas horum numinum marpocratis geri solitas in annulis, tanquam amulet vel phylacheria, quippe quum existimarentur servatores Schenefici, ab dominio harum stellarum&influxuum contineri ac servari universam naturam. HER.
574쪽
Ultima Herculis aerumna fuit tartarus , nempe descendere illuc Meducere in lucem ligatum Cerberum, prout describit Seneca in tragaedia Hercule Fu
Tunegravia monstri colia permulcens manu Adamante texto incit oblitussui Custos opacipergivii regni canis. Arbor , quae est propter hunc heroa , videtur significare aliam ejus aerumnam, nempe ob poma aurea Hesperidum. De Cerbero dicetur aliud quid in proxima imagine Orphei. Sed annotatu dignum est aerumnas Herculis inveniri frequenter incisas sculpturis& gemmis, quum is Deus propter vires suas esset fere tutelaris athletarum, qui velut insigne gestabant eum in annulis, ut sic faveret ipsis ad impetrandam palmam: quoniam is instituit ludos Olympicos , cucurrit in stadio, superavit Antaeum lucta, ita ubique relinquens glo. riosa roboris sui monumenta.
Poetae antiqui significaturi vim Amoris in univerasa rerum natura, statuerunt eum victorem non modo hominum , sed pariter heroum ac Deorum. In hac sculptura videmus Herculem , qui in locum oneris Atlantici,humeris portat Amorem, qui magis eum gravat, quam coelestes sphaerae, eumq; in triumphum ducit manibus in tergo ligatis ad modum captivi servi effingens
575쪽
A, GEMMA. INTI Q tu A s. agens ita tropaeum per clavam, exuvias leonis. Unde ille, qui tot feras vicit ac monstra, de qui domari assiigique ira Junonis aut duris Eurysthei imperiis non poterat, subiugatur Sc vincitur ab ipso more, ut ei exprobrat Deianira apud ovidium. ciuem non illa ferae , quem non Stheneleius hostis,
Non potuit y- vincere, vincit or. Talem vero eum finxerunt soli voluptatis sectatores quum alium eum facerent cultores virtutis Symbolum aut nota literae decussatae vel transfixae X , X- pressa in circulo inter clavam, Leonis exuuias , videtur in se continere obscurum senigma , quod tamen significare pos et aliquod nomen, ut in aliis raris characteribus, in hac ipsa liter X est observatum. Haec nota vel decusi1 invenitur inter hieroglyphica Obeliscorum, atque etiam in aliis Herculis imaginibus occurrit ob certam quandam convenientiam , qualis
exhibetur ab Io Baptista Casalio in libro de veteribus
Christianorum ritibus, ubi est parvuliis Hermeraclides, aut Hercules terminalis cum spolio leonis in vertice inferius notata est litera, , quae Xponitur
symbolium allatis. Auctor hujus gemmae sectatorvoliiptatis videtur volitisse per symbolii significare
vim potentiam Amoris super ipsam virtutem, Cu-1us idea fuit existimatus Hercules, ducendo illum sic inctum. Numerus denarius prae omnibus aliis apud PFthagoricos honorabatur, quia continere in se videbatur omnes persectiones. Sic harmonia virtutis in-
576쪽
tellecta suit in decachordo, quod complectitur omnes harmonicas proportione cujus influxio in mundum colligitur e circulo, qui tanquam centrum illic notatur: aut sit aeternitas ipsius virtutis , quae continues vertit aequabiliter cum orbibus coeli ac sphaeris. Sed si quis judicabit illii signum se potius rotam , Ut demonstrata fuit rota solarisac ejus perpetuus circuitus, motus in priore libri hujus parte in imagine Canopia Sphingis, os emus etiam dicere, Herculem esse eundem soli, Sc duodecim ejus labores referri ad duodecim signa Zodiaci, per quaeis transcurrit ex
doctrina Orphei de Porphyrii. . VICTORIA.
Mulier sata, quae prostratum taurum una tenet manu , altera vero cultellum ad feriendum eum
prorsus non pertinet ad superstitiosas caerimonias Dei Mithrae, ut videbimus num. 23, sed exhibet Victoriam , c alludit ad sacrificia exsolvendis votis post hostes victos. Non disssimile quid occurrit in numismate Augusto argenteo cum inscriptione ARMENIA CAPTA. Etiam vidimus aliquot tales Victorias fictas in tegulis coctorum laterum , extractis ex Romae ruderibus , in quibus amplius etiam exprimitur, nempe ara sacrificii, sunt illae artificiosissime elaboratae, qualis etiam est haec in crystallo sculpta. 8. ORPHEUS. Non tantum montes, silvae 8 saevissima ferae accedebant tractae ab Orpheo per dulcedinem cantus,
577쪽
AD GEMMAD ANTI UAS. 3sed etiam potuit hic placare Cerberum ad portam inserni degressurus ad mitigandum Plutonem, ut caram suam Eurydicen reduceret in vitam, ut finxerunt poetae in honorem poesios. Unde Horatius sic celebrat Orphei testudinem. potes tigres comitesque ilυπι Ducere, ct rivos celeres morari Cessu immanis tibi biandienii Panitor auia Cerberis, quamυissuriale centum uniant angues caput bin , atq* e tritin teter sanierique manet Ore trilingui. Horatius Virgilius depingunt hunc canem trifaucem cum coma serpentina, quae non apparet in hac imagine, nec etiam in priore imagine Herculis. Sed observandus est Orpheus totus nudus S sic fictus ad morem heroum cum vinculo circa crines , aut etiam quod hic habitus ita conveniebat descensui ejus affregnum umbrarum, quo ille profectus est e Xoneratus Omnibus exuviis , praeterquam mortalitatis. Fascia
autem vel diadema, quod grandis hic poeta gestat in capite in typum honori si divinitatis , fuit quoque attributum Homero , Pindaro, aliis poetis ac philosophis , ut apparet in eorum statuis.
Haec imago non modo notabilis est ob fabulam Marsyae ligati ad truncum, ut excorietur, qu supplicio
578쪽
: LEO NARDI AUGUIT IN Iplicio affectus fingitur , propterea quod certare comparare se Apollini voluit cantu sed quod sub ipsius Apollinis forma hibetur Nero citharoedus, qui sic venditabat suam musicam , gestiebatque laudari ob victorias cantu reportatas unde is son solum Romae in scena, sed in Graeciam quoque profectus est ad quaerendas coronas in ludorum publicorum Olennitatibus, jubens erigi sibi statuas habitu citharoedi in quo etiam cum cithara in manibus, videmus eum in numismatibus , quae ille cudi fecit , ut narrat Suetonius. Etiam adsuerat Nero fingere heroa 6 deos
ad suam effigiem , ut pse ille auctor scribit Item
Heroidum G Dearum personis esciis adsimilitudinem orisJui; qualem nunc videmus in forma Apollinis, cui eum comparavit Seneca ob praestantiam canendi, inducens eundem Deum sic issi loquentem. Ille mihisimilis ultu, simili que decθre,
Est etiam ad truncum suspensa duplex Marsyae tibia in modum tropaei ex sedili pendet persona Sileni, utpote ipso Marsya hic exhibito tanquam Sileno
cum cauda, non tanquam satyro , qualis occurrit in statuis, pro variis poetarum 8 sculptorum fictionibus Ante pedes Apollinis puer uno genu se demittit in terram, cui Deus porrigit cultellum vel stylum ad detrahendam ligato Marsyae pellem. Neque sane dubito, quin Romae in hortis Serenisam Magni Ducis, statua hujus similiter uno genuingeniculantis, Ve-JtItasParantis mucronem cultelli in cote sit facta ob
579쪽
AD GEMMA ANTIQUAs. a eandem causam effectumque respicientis exspe hantis mandatum Apollinis , qui in alia statua exhiberi debebat , ut conspicitur alia Marsya ligati in iisdem hortis Gortaeus in dactyliotheca ponit achaten sardonycem sculptum ab duabus partibus in una sunt duo capita unum modo latus sui ostendentia , Nero Agrippina mater ejus, addita ante stella, ab tergo lyra in altera est coelatum idem hoc sigillum Marsyae 8 Apollinis in similitudine Neronis juvenis , facta allusione ad citatos Senecae versus. Non dissimile est aliud sigillum prolatum ab Guil. Choulio in libro
de religione Romanorum, cum literis circa NERO.
CLAUDIUS CAESAR AUGUSTUS GERMANICVS P. MAX. R. . IMP. . . quae
tamen literae ut sunt hodiernae, tractae ex numismatibus Neronis , sic me cogunt dubitare de sinceritate illius sculpturae. Sed hoc vere antiquum Neronianum
sigillum sculptum in rubra aspide mihi subministratum fuit ab incomparabili benignitate Illustrifami,
Reverendisam Camilli Maximi Patriarchae Hierosolymitani, &clerici Camerae Apostolicae, cujus merito, praeter tenue id, quod protuli in parte primi, etiam vereor ne nunc quoque impar sim, quoniam ille dignissimus Praelatus animum possidens c ingenium ornatum locupletissima virtutis de scientiarum supellectiles, emicata splendet velut maximum lumen hujus aulae , c acclamationibus publicis undique fruitur.
Eximia hujus sculpturae gratia , quamvis in mas a vitrea & non in lapide duro , facit eam notabilem, ut Pars II.
580쪽
16 LEO NARDI Aucius TIN r&: nomen excellentissimi artificis nita cum literis NIICAC IOIC , hoc est , nefas fecit. Sane vidi duo talia exempla in sardio cum citharistria, eodem habitu, quorum unius ectypum in sulphure habeo penes me. Tertium conspicitur impressum in Dactyliotheca Abr. oriret in Onyce num 3 secundae partis, ubi in locum figurae nudae supra pilam vel monumentum eXhibetur Victoria, quae in altum elevat coronam ad coronandam illam citharistriam , ut primam in cantu vincentem. Sed qualecunque sit illud Gortae sigillum , certum est in hoc archetypo cum nomine artificis 6 in duobus aliis non esse Victoriam super illam basim sed Heros est nudus cum galeae usu Graecorum, qui solebant erigere statuas tales de monumenta heroica ut e multis locis deprehenditur apud Pausaniam: videtur citharistria canere laudes alicujus herois ad monumentum ejus. Eadem consuetudo colligitur e Homero in Odys ea, quum fingit Musas cantantes ad sepulcrum Achillis , unde PindarUS Cithara imperantes 'mni em Deum, quem heroa, em hominem sonabimus Ad Pindari imitationem Horatius oden suam incipit. ciuem virum, aut heroa l)ra elacri Titia sumis celebrare Clio ciuem Deum PSed praeter hanc consuetudinem invenio apud Pausania my