Gemmae et sculpturae antiquae depictae

발행: 1694년

분량: 731페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

591쪽

AD GEMMA ANTIM A s. 3 7 Nec non es artu sectae Nereides ibant udito rumore ferisis hanc pisce volutam Sublesat oceani monstrum Tartessia tigris,

Hanc timor e gae rupturusfronte carinas Trux aries, haec caeruleae pulpensa leaenae I atat, haec iridem trahitur complexa juvenci m.

Claudianus inducit unum modo Amorem filium Veneris , qui sagittis petit eos regesque , vultque, ut alii nati ex nymphis feriant vulgus plebejum simile indicabimus numero et in imagine Geniorum Sic Nymphae& mea maris, ipsa Venus insidentes Tritonibus marinis monstris sculpi solebant , ex opinione eorum, qui principium rerum statuebant humorem Valde vellem, ut affirmare possem, hac imagine exhiberi capricornum cum Amalthea , a Jovemter stellas relata propter nutrimenta.

Nereisin, ita ut nunc nil nisi laudanda sit praestantia

sculpturae.18. HERMAPHRODIT US. Hermaphroditus jacens fingitur ad similitudinem

Veneris matris suae cum moribus , quorum UBUS pulsat lyram , alter inflat calamos syringis , tertius cum ventilabro concitat auras, auget somnum. Quanquam in illis primis, puris Romanorum moribus Hermaphroditi habiti fuerint pro monstris inter

592쪽

38 LEO NARDI AUGUsΤINI inter prodigia abjecti , tamen postea locum acceperunt inter delicias , ut scribit Plinius , post admissa Romam vitia Asiaticorumin Graecorum, qui statuas indea imagines fabricarunt. Exstat epigramma Philippi in statuam Hermaphroditi, quae erat in balneo, portans in nomine, in corpore duplicem naturam Mercurii, Veneris parentum suorum , in hanc se

tentiam.

Viris LMercurius sum, mulieribus vero Venus videor, Utri que enim'eroumbola mihiparentis. Propterea non absurde me Hermaphroditum posuere Viri 2 mulieribus communi lavacro filium ambiguum. Alia statua marmorea Hermaphroditi ad vivum delicatum facta videri potest Romae in villa Borgesiorum , acetque incurvato pectorei capite super collecta brachia , revelans humeros , nates , mammaS,ac universo praeterea corpore nudo, sed Mneutra ex naturis abscondita.

Laconum regis , ad potiendum ea , vertit se in cygnum, sic ludens cum illa fruitus est amore, uin tum ex fabulis, haec imago demonstrat, velut exprimens sententiam sequentis distichi.

Aspice; Leda yovem rasub imagine cuni Ingremio falsam creduiafovit avem.

593쪽

A, GEMMAD ANTI Q a As. 39 Lapis, ex quo pulchrum hoc ectypum haustum est, custoditur inter gemmas Illustrissimi, Excellentissimi Flavii Ursini Ducis Bracciani, qui fulget non o do luce Sc altitudine natalium, sed etiam variis simul ornamentis nobilissimi sui ingenii. Unde huic labori

pretium extenditur ex pluribus variis lapidibus, petitis ex divite illius dactyliotheca, excellentissimis argumento .sculptura, quorum dignatus est mihi imdulgere usum.

In hac sculptura exhibetur Iustis venationis Amorum , qui exstimulant canes in duos cervos , vulpem, aprum. Similes lusus infantium alatorum sculpti sunt in vasibus, marmoribus antiqui , non modo illis , quae pertinent ad Venerem Bacchum& Nymphas, sed ad luctas, venationes, Ursu navium, bigarumque, quadrigarum in circo, quorum aliqua profert Panuinius in libro de ludis circensibus. Sed, sine consideratione horum praebetur his aliqua lux ab artiale in epigrammate, quod inscripsit

de ludo puerorum cum juvencisci unde colligitur lusus tales puerorum fuisse in usu, eosque cucurrisi in circo super tauros mansuefactos ad hoc a ferarum dominis, qui domabant tigres, leones , antlaeraS, instituebantque ut traherent currus , in quibus videmus aurigas esse pueros sic sculptos in habitu Amoriam. Haec contemplatio posset in hac nostra imagine

praevalere , nisi aliter Philostratus persuaderet in elegantissima illa Amorum pictura, ocos eorum reserens

594쪽

aso Au G us I Ni ad sensum naturalem , d concludens varios esse genios praepositos naturae humanae in omnibus affectibus. ut declarabitur in proxima imagine.

Joci horum puerorum delineati sunt in pulcherrima masai rea coloris amberini, quae exstat in mus eo antiquitatum Io Petri Bellorii. In ea eXprimuntur luctatores . pugiles, demonstrantes variis modis motu tenerorum membrorum in stringendo se invicem di prehendendo brachiis , ac percutiendo manibuS. Sic videlicet pueri adsuescebantur eXercitiis in Smnasio , atque adeo unus illic apparet fictus quasi gerens ossicium progymnastae, magistri , cum virga adsistentis illi , qui victus labitur. Similem progJmΠasten vidimus in prima parte , num I 6. Praeterea sunt illic praemia victoribus possit , unoquoque se incitante ad gloriam , dum alter portat coronam cpalmam. Duabus pilis imposita sunt alia praemia, aS

nimirum aliquod e illis, quae solebant dari in sacris certaminibus Olympicis, Pythiis , c sagitta cum

arcu , donum sane congruum Amoribus. Estat alius, qui ducit gyrum , 6 ante apparet vas non quidem

productum in praemium, sed videtur plenum quCris , quum prope adstet alter , qui implet poculiim ad bibendum. Ludi .eXercitia ista puerorum celebrabantur Olympiae , instituta post aetatem Phidiae sculptoris, qui maulacrum Jovis Olympici fecit, ut annotat Pausanias, qui etiam prodit quasdam memC-m ac statuas pii erorum , qui adepti fuerunt palmas

595쪽

A GEMMA ANTI UAS. ivel cursu vel lucta vel commissione cestuum. Hic vero sunt expressi omnes nudi ad speciem Amorum cum alis, forsitan ad ignificandum genium, qui neces ario requiritur in quocunque e quacunque disciplina tam animi quam corporiS. Ad hanc opinionem commoveor imagine Philostrati non minus suavi Melegante, quam docta, ubi inter alios ludos depinguntur varii luctatores,, quum venit ad explicandam imaginis mentem , ait multos esse Amores Nympharum filios , qui regant omne mortalium genus , eosque esse multos , quia multae etiam sunt res hominibus placentes amorem vero coelestem in coelo occupatum esse rebus divinis ' Hi igitur e sententia Philostrati sunt Amores Segenii humani , c cum eo consentiunt poetae. Q uippe Silius Italicus describit integrum exercitum volantem per

coelum.

filii se coelo niveis exercitus alis. Statius quoque turbam circa lectum Veneris , quae

hanc comitetur.

Fulcra torosque Dea tenerim premit agmen i morum. Claudianus vult unum e Venere natum , qui eos

regesque sagitta petat, alios autem esse filios Nympharum, Mab eis feriri plebem hominum per res amatas, quae Omnia cum Philostrato conveniunt. Mille pharetrali ludunt in margine fratres Orepares, habitus iis , gens mollisi moram.

596쪽

Bos,1mphaepariunt, istum Venus aurea solum Edidi, ille Deos coelumque e sidera cor Temperat, e summos dignatur figere reges, mpub mferiunt.

In venationibus , quas Romani Imperatores e hibebant populo in ludis circensibus, in arenam prodibant omne genus Mingens numerus ferarum, ursi, leones, tigres, elephanti .animalia maXime peregrina, quae vel in dies, separatim spectaculum praebebant multa ejusdem generis , aut universa simul confuseque committebantur , ut conspicitur in hac sculptura , ubi, bestiarii in equis. Cui rei illustrandae praetermissis multis scriptorum locis, adferemus illum solum ex Dione de talibus ludis ab Nerone celebratis, ut sic describatur haec imago. Exhibuit Nero spes cullam, in quo viri in equis magna cursus velocitate impetebant tauros, eos occidebant, ab equitibus. satellitibus ipsius, hastis transigi fuerunt quadringenti ursi, trecenti leones. Sculptura ipsa, quae facta est in sardi , Me dactyliotheca Illustrissam de Excellentissimi Flavii Ducis Bracciani, triplo grandior

circiter est , quam haec imago is aliquanto magis. Nec mirum videri debet, quod in ea conspiciatur ambo , quoniam circus maximus etiam arboribus orna

597쪽

13. UTIUS SCAEVOLA.

Celeberrimum est titii Scaevolae factum, quo nObilitatum fuit nomen Romanum, cujus memoria etsi in prima parte cum ejus imagine exhibita fuerit, tamen hic melius exprimitur ejus intrepida fortitudo coram rege Porsenna , firmiter tenentis dextram in ardentibus flammis cum stupore, terrore hostium. Haec praeclara sculptura in agate exstat penes Innocentium Ferrarium , qui in cognitione elegantiarum antiquarum, numismatum, sculpturarum dc variorum lapidum , denique omnium deliciarum peregrinarum optime versatur usu multorum annorum, familiaritate doctorum hominum quum interim ex illis nobilibus reliquiis, quae quotidie ad eum veniunt, locupletet thesaurosi musea principum, illustrium hominum tam Italorum quam Xterorum cum voluptate favore omnium.

In hoc praeclaro vario lapide essingitur Trajanus,

expugnans aliquem e populis Germaniae, in qua provincia erat, quum adoptareturi vocaretur ad imperium ab Nerva , cum titulo Caesaris, Germanici. Similis figura equestris exhibetur in numismate ejus, ubi pro Germano conculcat Dacum , ad significationem victoriae Dacicae. De moribus Germanorum refert Tacitus, eos incessisse nudos, tantum sago sevelantes per fibulam alligato vel etiam spina, ut apparet ex hac figura, quae portat sagum nodatum circa collum, omnibus aliis partibus nudis manentibus. Qiuin a etiana

598쪽

EO NARDI AUGUSTINI ctiam caput galea abscondit; laec sunt verba Taciti loquentis de peditibus : Nudi aut fagulo emes , nidia cultus Iactatio , sicula tantum lecti simis coloribus distinguunt , paucis loricae , vix uni alterive cassis, aut ga- . Et postea sequitur: Tegumen omnibus fagum , uti aut si desit , pina consertum. Qtio ad reliqua attinet, ex humerali equi Imperatoris , quod ex pelle factum, prodit caput tigris minacis faucabus apertis, quasi morsurae. Id horridum ornamentum lacit ad terrendos hostes in aliis quoque exhibentur ursi vel leones. Etiam haec pretiosa gemma benigne mihi suppeditata est ab Illustrissimo de Excellentissimo Flavio Ursino, Duce Braccianta

Ex his alter est Germanorum aliqui , totus nudus sine sago , quia ut refert Tacitus , nudi aut saeuis leves. Figura questris refert aliquem ex centurionibus RomaniS.

Postquam gladiatores occidis en in arena adve sarios , eos sublevabant a terra ad fidem & testimonium praebendum victoriae ostendebant populi, qui illis applaudebat, ut exprimitur in hac imagine victor sublevans victum mortuumque o spoliatum omnibus armis , in humerum attrahens eum nudum ab terra, ubi genu connititur. Retinet modo ille scutum, gladium. De hoc more ostendendi victum populo in pignus,

599쪽

versum satira 3 Pinnirapi culios juvenes juvenesque Limstae Pinnirapos autem dicit lanistas ex habitu Laiutorum quia post mortem retiarii pinnam , id I , manicam rapit, ut ostendat popuo se vicisse. Gladiatores bini committebantur , dicebantur gladiatorum paria Arma eorum erant galea scutum 6 sica, hoc est, gladiolusis brevis ensiculus. Haec imago ducta est ex gemma Illustrissimi, Excellentissimi eth Ursini Principis Nerulae.

Hic omnem vitam philosophari cupiens de natura apium , eam in Observandis earum moribus de mirabilibus operibus consumpsit , spatium L annorum , librosque scripsit de stupenda earum indole& ingenio, de quo cecinit Virgilius. Est apibuspartem divinae mentis o han iuria therios dixere. Sic praeclare, ad vivum fere videmus exprimi hune philosophum intentum contemplationibus apium asidentem iis Se fixum in spectandis alvearibus, ut solebat ille adsiduus es e in spectanda earum vita 8za flectu Atque inde fuit creditum , eum captum fuis e earum amore Meminit ejus Plinius de Philiscus Thasius, qui etiam celebratus fuit apium amator , habitans in de

600쪽

46 LEO NARDI AUGUsΤINI sertis , unde etiam cognominabatur agrestis vel silvestris, ut quidem Plinius concipit indicem capitis xlibri 1 historiae naturalis de amatoribus apium. Ne

quis miretur amore earum captos Aristomachum Solem

se duodest xaginta annis nihil aliud egisse Philhcum mero Thasitim in desertis apes colentem grium cognominatum , qui ambo scripsere de his Idem quoque confirmant Cicero, AElianus. Haec sculptura in sardio hodie possidetur ab Nobilissimo mumanissimo D. underland Pari Angliae, qui in itinere suo Romam versus cum meo summo honore dignabatur oculos suos ponere ad cognoscendas notabises antiquitatis reliquias , quas domi meae servo inprimis in mea dactyliotheca , unde ego non tam praeclaristanti viri moribus addictus vivo, quam admiror ingenium eruditum ejus acumen circa res lectissimas

peregrinaS.

Heraclitus Ephesius semper dolebat, quoties domo exibat, Madmirabatur res humanas, considerans verissime, quam unusquisque homo in qualicunque fortuna , si plenus miseriarum, perpetua materia gravissimorum incommodorum seu opinio fuit principium mundi pendere ab igne,, calorem esse, qui

animaret hoc universum ad rerum generationem Unde in luctum ejus lusimus his versiculis. uid miseram letu comitaris meraclite, tam Fletibus adsedui parcere disce tuis.

SEARCH

MENU NAVIGATION