S. Aurelii Augustini Confessiones: ad fidem Codicum Lipsiensium et editionum ...

301쪽

etum, infirma mundi, qui diminiatis omnia, ut sequeremini Dominum, ite post eum, et confundite fortia; ite postIeum speciosi pedes, et lueet infirmamento, ut eoeli enarrent gloriam eius, Evidentes inter lucem perfectorem, sed nondum sicut angelorum, et teneor laruviorum, sed non despectorum lueet super omnem teream, et dies sola candens eructet diei verbum sapientiae et nox lana Iucens adnuntiet nocti verbum aetentiae Luna et Mellae noexIueent, sed nox non obscurat eas quoniam ipsae illuminant eam Pro modes eius. Ecce enim, tamquam Deo dicenter Urn rumiaearia infrmament eoin, factus eat subito de coelo onus, quasi ferretur flatus vehemens, et

vanae sunt linguae divisa quasi ignis, qui et insedit Euper unumquemque illarum, et faeta sunt laminaria isFrmament eoeli vecturis Ita habentia. Act. 2, a. a. Ubique discurrite, ignes saneti, ignes decori vos enim estis lumen mundi, nec estia sub modio. Matth. I, I . s. Exaltatus est, cui adhaesistis, et exaltavit vos. Discurrite, et innotescite omnibus gentibus. c. H. Concipiat et mare, et pariat opera vestra, et producant aquae reptilia anunarum vivarum. Gen. I, 2s. a. Separantes enim pretiosum a vita, meti estis os Dei, per quod diceret: pro eant aquae, non animam vivam, quam terra producit, sed reptilia ammarum visarum, et volatilia volantia super terram. Repserunt enim sacramenta tua, Deus, per opera nanetorum tuorum inter medios fluctus tentationum naeeuti, ad imbuendas gentea nomine tuo in baptismo tuo. Et inter haec facta sunt magnalia mirabi-Ita, tamquam eta grandes, et voces nuntior im tuorum votitantes super terram Maeta Frmamentum libri tui, praeposito illo sibi ad auctoritatem, sub quo vo- Iitanent, quoemnque irenti eque enim sunt loque-Iae, neque sermones, quorum non audiantur voces eorum, quando in omnem terram exiit sonus eorum,

302쪽

et in fines orbis terea verbs omm Pa Is. . n. 3 quoniam tu, Domine, Oe disendo aerumpiae ei haee. Numquid mentior, aut mixtione miseeo, neque distinguo lucida cognitione harum rerum iris,ma.

mento eoeli, et opera corporalia in undonis Mira, et sub mament eoin Quarum enim rerum notulae sunt solida et terminatae in in ementia generationum, tamquam rumana saltientiae et aetentiae, arumdem rerum sunt operatione corporale metiataene variae, et aliud ex alio eraseendo multiplisaeae in benedictione tua, Deus; qui eonaolaeua a Laat dia

enauum mortalium, ut in cognitione animi re istia multi modi per Omoria motionea figuratur, tutae dicatur. aquae pro xerunt haec aed in verbo tuo. Necessitates alienatorum ab notemitata verientis tuae Populorum Produxerunt haee, aestimeongaevo tuo, quoniam ipsae aquae ista me rami, quarium in rua Ianguor fuit eausa, ut in tuo verbo ista proQEderent. Et piatara sunt omnia faciente te, et . Heulnenarrabiliter pulahrior qui fecisti omnis aequo ni

non esset lapsus Adam, non disiunderetur ex aetaero eius salsugo maris, genua humanum prohinde Euriosum, et procelloae tumidum, et i tabulis staridum; atque ita opua esset, ut in aquis multis eo an Rutex et sensibiliter operarentur diape atomutui myattentacta et dicta sie enim nune mihi Oeeurrerunt repeia et solatina, quibus imbuti et initiati homine eorporalibus sacramentia a diei, non ultra prosteaeraerit, nisi spiritaliter viveseere anima indu alio, et Pontinitii verbum in eonsummationem respiceret. C. XXI. A per hoe in verbo tuo non maria PTOffundit , est ab aquarum amaritudina terra diseraeeaeterit, non reptilia animarum rivarum et MaviIta, sed animam visam. Gen. I, 24. a. Neque milua inmo a habet baptismo, quo gentibua opua eat, MCMt opus habebat, eum aquis tegeretur. Non enim intratur aliter in regnuni coelorum ex illo, quo iranti-

303쪽

fuisti, ut sic intretur; nec magnaIta quaerit mirab Ilum, quibus fiat fides. eque enim, nisi signa et Prodigia viderit, non credit, eum iam distineta sit terra fidelis ab aquis maris infidelitate amaris, et linguae in signo sunt non fidelibus, sed infidelibus. Nec isto igitur Mnere votiviai, quod verbo tuo produxerunt aguae, opus habet terra quam fundasti super

aquaa. Immiate in eam verbum tuum per nuntios tuos. Opera enim eorum narenuius, sed tu es, qui operaria in eis, ut operentur animam moam. Terra Froducis eam, quia terra caua est, ut haec agant in ea, sicut mare Iuli causa, ut agerent reptias ansmarum vivarum, et volatiat subfrmament eoeli, quibus iam terra non indiget quamvis piaeem manducet Ie- vatum de profundo in ea mensa, quam parasti in Eonapeetu credentium. Ideo enim de profundo Ie-Vatua eat, ut alat aridam. Et ames marina progenies, ne tamen super terram mul Aeantur. Primarum

enim vocum evangelizantium infidelitas hominum caua e titit ae et fideis exhortantur, et bene- ineuntur ab eis uuiplieiter de die in diem. At vero anima viva de terra sumsit exordium, quia non Prodest iam nisi fidelibus, continere se ab amore huius saeeuti, ut amma eorum tibi vivis, quae mortua erat in deliciis vivens, deliciis, Domine, mortiferis; nam tu puri cordia vita1es de Iieiae. Operon- ur ergo iam in terra ministri tui, non fieri in aquis infidoriatis adnuntiando et loquendo per miraculacte sacramenta et voce mysticas, ubi intenta si ignorantia, mater admirationis, in timore ecultorum signorum. Talis enim est introitus ad fidem filiis Adam obliti tui, dum abscondunt se a facie tua, et num ab sua. Sed operoseu etiam sicut in arida discreta a gurgitibus abyssi, et sint forma fidelibus rivendo coram eis et exeieando ad imitationem. Sic enim non tantum ad audiendum, sed etiam ad faciendum audiunt quaerite Dominum, et vivet ani-

304쪽

ma vestra Ps 69, 33.3; ut pro eat terra animam m- .entem. olite consorinari huic saeculo Rom. II, a. continete vos ab eo. Evitando vivit anima, quae adpetendo moritur. Continete vos ab immatii feritate superbiae, ab inerti voluptate luxuriae, et a fallaci nomine aciεntiae, ut aint beatiae mansuetae, et peeora edomita, et innoxii seepentes. Motus enim animae sunt isti in negoriar sed fastus elationis, et deIectatio Iibidinia, et venenum curiositatisnlotus sunt animae mortuae, quia non ita moritur, ut omni motu Meat; quoniam discedendo a fonte vitae moritur, atque ita suscipitur a praetereunte saeculo, et conformatur ei. Verbum autem tuum, Deus, fons vitae aeternae eas, et non praeterit ideo que in verbo tuo cohibetur ille discessus, dum dioitur nobis nolite conformari huic saeculo utprod sat terra in fonte vitae animam visentem, in verbo tuo per evangelistas tuos animam continentem, imbiando imitatores Christi tui. Hoc est enim seeur dum genus, quoniam aemulatio viri ab amico esti Estote, inquit, sicut ego, quia et ego, sicut vos. Gal. 6, 12. Ita erunt in anima viva bestiae bonae in mansuetudine actionis. Mandasti enim didens in mansuetudine opera tua perfice, et ab omni homine dilb eris. Sirac. 3, Is. Et peeora bona, neque ai---ucaverint, abundantia, neque at non manducaverint, egentia; et sementes boni, non pernicioni ad nocendum, sed astuti ad cavendum, et tantum explorantes temporaIem naturam, quantum sumcit, ut per e ouae facta sunt, intellecta conspiciatur aeternitas. Serviunt enim rationi haec animalia, cum a Progre a mortifero cohibita vivunt et bona sunt. C. XXII. Ecce enim, Domine Deus noster, ere tor noster, cum cohibitae fuerint adfectione ab amore saeculi, quibus moriebamur miae vivendo, et coeperit esse anima sivens bene vivendo, completumque fuerit verbum tuum, quod per apostolum

305쪽

tuum dixisti: nolite conformari huic saeculo; On- aequitur et illud, quod adiunxisti statim, et dixisti'. sed reformamini in novitate mentia vestrae, non iamaeeundum genua, tamquam imitante praecedentem Proximum, nec ex hominis melioris auctoritate viventes eque enim dixisti fiat homo secundum Ienus, sed fariam- hominem ad imaginem et sim tudinem nostram Gen. I, 26. , ut nos probemus, quae sit voluntas tua. Ad hoc enim dispensator ille tuus, generans per evangelium filios, ne semper parvulas haberet, quo lacte nutriret et tamquam nutrix foveret: reformamini, inquit, in novitate mentis vestrae, ad probandum' a qua sit voluntas Dei, quod bonum et bene placitum et perfectum. Rom. I, 2. Ideoque non dicis: nat homo, sed Deiamua Rominem nec disia secundum genus, sed adimaginem et similitudinem noaeram. ente quippe renovatus et conspiciens inteIIectam veritatem tuam, homine demonstratore non indiget, ut suum genu. mi- tetur sed dem strante te probat ipse, quae sit πο- Iunias tua, quod bonum et bene placitum et per&inum; et docea eum iam capacem videre Trinitatem

initatis, et unitatem Trinitatis. Ideoque Iuraliterdicto fariamus horresnerra, singulariter tamen infertur effetae Deus Aominem; et pluraliter dicto ad maginem nostram, singulariter tamen infertur ad maginem Dei. Ita homo renovatur in agnitioilem Dei secundum imaginem eius, qui creavit eum ' ol. 3,I0.3; et spiritalis effectus iudicat Omnia, quae utique iudieanda sunt; ipse autem a nemine iudic euT. I cor. I, II. C. XXIII. Quod autem iudieat omnia, hoc est, quod abet potestatem piarium maria, et solatici mcoeli, et ommum Peeorum etferarum, Dom- terrae, et omnium repentium, quae repunt super terram. Hoc

aenim agit per montis infelleetum, per quem percipit, quae sunt Spiritus Dei. Alioqui homo in honore po-

306쪽

altus non intellarit eo paratus est iumenna ingen- satia, et similia factus est illis. Pa. is, II. Ergo in eclesia tua, Deus noster, aeeundum gratiam tuam, quam dedisti ei quoniam tuum sumua figmentum, ereati in operibus honia Eph. I, Io. , non a Ium qui spiritaliter praesunt, ea etiam ii, qui apiritaliter a duntur eis, qui mesunt Maa enim et fem amfine λο--, hoe modo, in o ela tua paritali, ubi aeeundum exum corpori non est, euius et feminus quia neque Iudaeua, neque Graeeus, neque eoua, neque liber. GaI. 3, 28. ruales ergo, sive qui praesunt, sive qui obtemperunt, spiritaliter iudieant An de eognitionibus apicitiabhus, quae lueent in firmamento; non enim oportet de tam sublimi auctoritate iudieare, neque de ipso libro tuo, etiam si quid ibi ny lueet quoniam au mittimus ei nostrum istellectum, certumque havmmus etiam quod eis uin ea adapeetnua nostri , --ete veraciterque dictum me. Si enim homo, licet iam spiritalia Et renovatua in amationem Dei secundum imaginem eius, ut creavit eum, faetor tamen Iegia debet eme, non Iudex. Iae. Φ, II. Neque de Illa distinetisti iudieae, spiritatium videlicet atque earnaIium hominum, qui tuis, Deus nosteT, oculis noti sunt, et nullis adhue nobis adparuerunt operi-hua, ut ex fructibus oriam eognoscamus eoa Red tu, Donane, lamaeis eoa, et divisisti, evomati inoeenlto ante quam fieret firmamentum. Neque de

turbidi huius --uli populis quamquam paritalia homo iussi a Quid enim ei de sis, qui foria naen

Iudica , ignoranti, quis inde ventum auia dula dinem Motiae tuae, et quis interpetua impietatis amaritudine remansurus Idesque homo, quem fecisti ad imaginem tuam, non aecepit potestarem minarium eoeti neque apsius o uin eoeli, neque dies et noctis, quas ante coeli os titutionem vomati, neque eongregationis aquarum, quod est mare; sed aem

307쪽

quae repunt super terram Iudicat enim et adprobat, quod recte, improbat autem, quod per ram invenerit: sive in ea solemnitate sacramentoriam, quibus inutiantur, quos pervestigati aquis multis misericordia tua; sive in ea, qua ineptaeis exhibetur, quem levatum de profundoterra'iacomedit; sive in verborum signis vocibusque subiectis auetoritati libri tui, tamquam auo fr-mento volitantibus, interpretando, exponendo, disserendo, disputando, benedieendo atque invoe-do te ore orumpentibus atque sonantibus signis, ut respondeat populus: Amen. Quibus omnibus vocibua corporaliter enuntiandis causa est abyssus saeculi, et caecitas carnis, qua cogitata non possunt videri, ut opus ait instrepere in auribus. ea quamvis inu tis entur Matina super terram, in quia tamen Originem ducunt. Iudieat etiam spiritalis adprobando quod rectum, improbando autem quod perperam invenerit in operibu moribusque fidelium, eleemosynis tamquam terra UMee fera, et de anima ua manauefaetis adfectionibus, in castitate, in ieiuniis, in cogitationibus piis de iis, quae per sensum corporis Percipiuntur. De his enim iudieare nune incitur, in quibus et potestatem corrigendi habet. C. XX v. Sed quid est hoc, et quale mysterium est Ecce benedies hominea, o Domine, ut crescante multipMentur, et impleant terram. Gen. I, 28. Nihilne nobis ex hoc innuis, ut intelligamus aliquid rQur non ita benedixeris lacem, quam vocasti diem, nec firmamentum coeli, necduminaria, nec sidera, nec terram, nec mare Dieerem te, Deus noster, qui nos ad imamnem tuam ereasti, dicerem te hoc dotium benedactimiis homini proprie voluisse largiri, nisi hoc modo benedixisse pisses et cetos, ut crescerent et multiplicarent ir, et implerent aquas mavis, et volatilia multiplicarentur super terram. IteIn

308쪽

I 8 AURELII AUGUSTIΝI

dicerem, ad ea rerum genera pertinere benedictionem hanc, quae gignendo ex semet lysis ropagam tur, si eam reperirem in arbustis, et frutectis, et in eooribus terrae. Nunc autem nec herbis et tignis totum est, nee bestiis et aerpentibu et crescite ι--ψMamini; cum haec quoque omnia, sim pisces et aves et hominea, gignendo augeantur, genusque custodiant. Quid igitur dicam, lumen meum, veritas, quia vacat hoc quia inaniter ita dictum est Νequaquam, Pater pietatis, absit, ut hoc dicat aereus verbi tui. Et si ego non intelligo, quid hoc eloquio significes, utantur eo melius meliores, id est, intelli- entiores, quam ego sum, unicuique quantum sapere edisti, oeus meus. 1aceat autem et confessio

mea coram oculis tuis, qua tibi confiteor, redere me, Domine, non incassum te ita locutum esse neque silebo, quod mihi Iectionis huiua occasio a gerit. Verum est enim, nec video, quid impediat ita me sentire dicta figurata librorum tuorum. ovi enim multipliciter significari pereorpus, quod uno modo mente intelligitur, et multipliciter mente intelligi, quod uno modo per corpus significatur. Εece simplex dilecti Dei et prorimi, quam multiplicibus sacramentia, et innumerabilibus linguis, et in unaquaque lingua innumerabilibus locutionum modis corporaliter enuntietur Ita ereseunt et mavissi- eantur foetus aquarum. Adtende iterum quisquis haec legis. Ecce quod uno modo scriptura esleri, et vox eraonat in priseipis ferit Deus Oetam ι terram, nonne muItipΙieiter intelligitur, non πο-rum fallacia, e verarum intelligentiarum generibus Ita reaeun et multiplieantur foetus hominum. Itaque si natura ipsa rerum non allegorice, sed Proprie cogitemus, ad omnia, qua de seminibus gignuntur, convenit Verbum erracite et multiplieamini. i autem figurate posita ista tractemus, quod potius arbitror intendisse scripturam, quae utique non su'

309쪽

pervacue olis aquatilium et hominum foetibus istam benedictionουm adtribuit, invenimus quidem multitudines et in ereaturis spiritalibus atque corporalibus, tamquam is, Oela et in terra; et in animia iustis et iniquis, tamquam indue et in tenebria et innancti auctoribus, per quos sex ministrata est, tamquam infrmamento, quod solidatum est inter aquam et aquam; et in societate amaricantium populorum, tamquam in mars et in studio animarum piarum, tamquam in arida et in operibus miserico diae se- eundum praesentem vitam, tamquam in herbis em natibus et Eois naeetiferis; et in spiritalibus donis manifestatis ad utilitatem, sicut in rumi arctu eoeli; at in adfeetibus formatis ad temperantiam, tamquam in anima viva in his omnibus nanciscimur multitudines, et ubertates, et incrementa aed quod ita ere-aeae et multipMetur, ut una res multis modis equntietur, et una enuntiatio multis modis inteΙligatur, non invenimus, nisi in signia corporaliter editia, et rebus intelligibiliter excogitatis Signa corporaliter edita, generationes aquarum propter necessaria caua

carnalis profunditatis res autem intelligibiliter excogitatas, generationes humanas propter rationis με- eunditatem inteΙligimus Elideo credimus utrique horum generi dictum esse abs te, Domine erearite et multiplieamini. In hac enim benedictione concessam nobis a te potestatem et facultatem accipio, et multis modis enuntiare, quod uno modo inteΙlectum tenuerimus, et mitis modis intelligere, quod obscura uno modo nuntiatum egerimus. Sic implentur aquae maris, quae non moventur, nisi a variis signi- . ficationibus; sic et foetibus humanis implatur et temra, cuius ariduas adparet in ludio, et minatur ei

ratio.

C. XXV. Volo etiam dicere, Domine Deus

meus, quod me eonsequens tua scriptura commonet;

et dicam, nec Verctor Verum enim dicam te mihi

310쪽

inspirauate, quod ex eis veri,ia volitisti ut Meerem. Νeque enim alio praeter te insHrante redo me verum dicere, cum tu ais veritua .mnia autem homo mendax. Et ideo, qui laquitur merinacium, de suo loquitur. Ergo, ut verum loquar, de tuo Ioquar. Me de re nobis is seram omnes--m ortivum, aemia in aemen, quod eae super Omnem terram, is omne

signum, quod habet ει se uerum seminis tari nec nobis noIia, eo et omnibus avib- eoesi, et beat aerrae, meque emantibu Gen. I, 29. . : Placibus -- tem et cetia magnis non dedisti haee. Die amus enim eis fructibus terrae signifieari, et in allegoria figurari opera misericordiae, quae huius vitae, cessitatibus exhibentur ex terra fructifera. Minterra erat pius Onesiphorus, cuius domui dedisti misericordiam, quia frequenter Paulam tuum refrigeraviis, et catenam eiu non erubuit. a Tim. I, Iε.

Hoe fecerunt et haerea, et tali frum fructificaverun qui, quod ei deerat, suppleverunt ex acedonia.. a Cor. II, s. Quo modo autem dolet quaedam signa, quae fruetum ei debitum non dederunt, ubi ait: In prima mea defensione nemo mo adfuit, aedomne me dereisuerunt non sitiatam Mear I a Tini.

,I6. Ista enim debentur eis, qui ministrant doctrinam rationalem per InteIligentias diivinorum mysteriorum, et ita eis debentur tamquam hominibus. Debentur autem eis, sicut animae vivae praebentibus se ad imitandum in omni eontinentia. Item debentur ei tamquam volatilibus propter benedictiones eorum, quae in illiptieantur super terram, quoniam in omnem terram exivit sonus e Fum.

C. XXVI. Pascuntur autem his escis, qui laet-tur eis, nec tili laetantur eis, quorum Deus venter est.

Phil. 3, Iso eque enim et in illis, qui praebent, ista

ea, quae dant, fructus est, sed quo animo dant. Itaque ille, quiDeo serviebat, non suo ventri, ideo Plane unde gaudeat; rideo et congratulor et valde, Acoeperat