Pastor sive pastoris optimvs vivendi agendiqve modvs, per Nicolaum Hemmingium

241쪽

DE PASTORE. a T.

faciat. Huc pertinet cur Episcoporum, seu superattendentum. Nam reorum qui recipiendi sunt ad ministerium,&eorum qui iam recepti sunt, curam habebit vigia lans superattendens seu Episcopus explorabit an eligendus sciat possit facere ossi cium, inspiciat an factus pastor osticium

is rite faciat.1 verum quoniam ad officium particu a lare Episcoporum deuenimus, ad ijciama duo,examen eorum qui sunt recipiendi administerium, visitationis capita.

i Examen eorum qui sunt recipiendi ad I ministeri u verbi, triplex esse debet anssint

docti, an mores tantae functioni congru-s ant, an in t ad faciendum orsicium idonei. Doctrinae corpus: partium analysim tenere oportet eum qui ad officium pasto si rate admittendus est. Praecipua religionisi capita teneat, cum definitionibus diuisio i nibus, scripturae sententi js, exemplis de

singulis Teneat quoq; seriem historiarum sacrarum et argumenta singulorum librorum,in veteri nouo Testamento. Si quis obi jciat, nimis rigidum exame futurum sit ista omnia futuro parocho

postularentur. Respondeo tam angusto officio non debere praefici rudes Mimperi tos asinos, quales proh dolor, multos in P s mini

242쪽

aii. DA PASTORE.

ministerio Euangeli esse nouimus, primcipuas obtinere parochias. In moribus spectentur, educatio, Litaacsta, praesentes mores, testimonia aliorum. Breuiter, sint mores quales Paulus requi rit, scribens Timothe, Tito. Vt quis sit idoneus requiritur aetas tuosta,& docendi donum. Capita, irationi unter. An ministri suum osticium faciant. a. Exhortatio populi ad oboedienti am erga Euangelium. g. Cura administrationis bonorum Ecclesiasticorum.

. Commendatio pauperum apud populum videlicet, ut singuli aliquid comi erant in usus pauperum. s. Exhortatio, ut singuli suum ossiciudiciant in timore Dei,fide iv patientia, c.

sv ODN AM PRAEMIUM SIT PISTORIS RECTE PRAESTANTIS OFFICI M.

Pa/εM, eas pastoris recte praestantis of

si tum duplex in scripturis inuenio. Vnum quod in hac vita datur alterum, quod promittitur in futura Illud appellare licet temporale hoc aeternum. Nam tillud tempore clauditur ita hoc aeternum durat. Tem-

243쪽

DB ISTORE. im Temporalis praemii partes sunt quatuor: Victus, honor, bona conscientia,

donorum augmentum . . t i

De his partibus ordine ex scripturis dicam, ut ijs pastor, tametsi principaliter ad onusium praestandum cogitatione gliriae Dei,& amore pastoris Christi, ut sipra

explicatum est, excitetur tamen m*ueatur minus principaliter hisce praemiis, qua filius Deliordinauit pastoribus. De Victu ergo 'im 'm dicendum cst. riCTVM deberi pastoribus Paulus tet statur in multis locis. Dicit enim constituta um euo Domino, ut Euangelio seruienates, de Euahgelio vivant Et Christui dicit Matthaelio Dignus est operarius mercede sua. Et Paulus ruri latis scribens, ait: Cotam unicet uter qui institu ur in branione ei qui se institua; omnia bona. Neq;

hinc alienum est dictum Deutero. I 2. Ca ne ne derelinquas Levitam in omni tem

pore, quo extaris iacti . Huiusmodi sunt psi rima testimonia, quae testantur yictum re stipendia deberi minis cis Euangelij

Has te imoiuratris docent.

PRIMUM, quod ossicium pii magi ratus, it ordinare ministris Ecclesiarum stupendia.

244쪽

are. DE PISTORE.SRCUNDUM, quod auditores debeant iure naturali: diuino, praedicatoribus iusta praemia. TERTIUM, quod ministri verbi post sint Maccipere stipendia, exigere ordinariam mercedem ab ijs, qui sponte non sol uunt quemadmodum supra indicauimus, cum ageremus de potestate pastorali. Verum qui iniquiores sunt ministris verbi obijciunt mandatum Christi, exemplum Pauli .exprobrationcm Michaeae Prophetae. Mandatum Christi est Gratis accepi stis, gratis date. Hinc inferunt non licereministris stipendia ordinaria petereae sed perperam, ut exta ijs locis apparet Noa enim gratuitae dispensationi repugnat, quod Ecclesiae doctores publicis stipendiis aluntur, modo ultro liberaliter Christo Ecclesiae serviant victus autem sit quasi laboris accessio Significat quidem Chri stus, neminem sincerum fore verbi Dei ministrum, nisi qui operam suis gratis impendere paratus sit non tamen tollit, quod antea dixit Dignus est operarius mercede sua. Et Paulus Corinthijs scribens, ait:

Quis militat proprijs stipendi j unquam 3 quis plantat vineam, & de fructu eius non edita aut quis pascit gregem, de lacte gregis

245쪽

iniis

id e

DE PASTORE. III.

gregis non editam paulo post Si nos vo bis spiritualia feminavimus, magnum est si nos vestra carnalia in cnuerimus Haec dictorum collatio satis ostendit, Christum non prohibere ministris stipendia, sed praeferendamine gloriam Dei. Exemplum Pauli, cuius ipse meminit, I. Corinth. s. incto. 2O. Obijciunt, qui no luit stipendium accipere a Corinthi j dc Ephesi js, sed suo artificio, sibi ac socijs victum quaesiuit Paulus in Corinthijs aperte docet iure debere ministris stipendia, sed cur ipse non acceperit, hanc causam assignat omnia inquit sustinemus, ne quid remoremur Euangelium Christi. Quando enim aduersari viderunt, Paulum praedicare Euangelium, nulla ha hit stipendi ratione, praecidcbatur calum niandi occasio, qua putari poterat Aposto lus, qu aestus gratia reliquisse Iudaismum, praedicare Euangelium Deinde eo tem pore non fuerunt ordinaria constituta sit pendia, Vt nunc sunt. Quare temporis ratio spectanda est. Exprobratio Prophetae Michaeae s. haec est Sacerdotes eius pro mercede docebant, Prophetae eius pro pecunia diuinabant.

Poenam subij cites Zion quasi ager arabiatur. Qis hoc objjciunt, deberent quae in eodem

246쪽

ara. DE PASTORE.

eodem contextu praecedunt aspicere. Principes eius pro muneribus iudicabant. Non solum ergo sacerdotes, verum etiam iudi ces auaritia corruptos ostendit.Sicuti ergo

licet iudicibus&principibus, sua stipendia accipere ita sacerdotibus 'ministris

Euangelij. Sed viri is caueant, ne pecuniam potius quaerant, quam iusticiam. Damnan

tu ergo Propheta voce, cum principes, tum ita cerdotes, qui ad quaestum abutuntur officio. . SECUNDAM partem praemii pastoris diximus honorem esse Paulus enim aperte dicit: Qui bene praesunt presbyteri, duplici honore digni sunt. Deinde V patres spirituales coluntur alijs auditori bus. Praetterea, non potest maior honor esse, quam quod sint cooperari Dei, dcce

conomi musteriorum Dei. Hae caueat paustor, ne honorem spectet suum, quaerendo cum per aliorum contemtum. Nam honor

qui debetur ministerio, sponte sequitur fugientem Papa se praeponit Caesaribus scRegibus, qua in re non se Christi aposto lum, sed apostatam declarat, tantichri stum ostendit Christus vult suos non do minium honoris quaerere, sed ministeri um, quo omnibus se pie subjjciant. Cave at ergo pastor, ne hanc premi sui paro tem, del

247쪽

tem, impuro affectu contaminet.

TERTI pars premi est bona consci entia, quae comitatur eum, qui fidem reti nens in timore Dei facit ossicium, solacito riam Dei,d aedificatione Ecclesie spectans. Haec est gloriatio nostraa inquit Paulus testimonium conscientiae nostrae. Loqui tur enim de ministerio suo. Et alibi dicit: se seruire Deo pura conscientia. Qui lata

conoS hortatur, ut teneant mysterium fi

i dei cum pura conscientia Praxipit quoq; Timotheo suo, ut militet honestam militiam, retinens fidem, bonam conscientia.

Hanc conscientiam consequitur piciis pastor, si, ut dixi, Ipse retineat fidem, ossicium faciat sincere, spectans Dei glo riam, Ecclesiae aedificationem Huius ho nae conscientiae iacturam faciunt, non solum qui sine legitima vocatione obtrudunt se Ecelesiae, verum etiam qui se potius curant quam gregem dc sua magis quam Christi quaerunt. Quales sunt omnes, qui auaritiae causa minores parochia maiori bus commutant, sine superiorum autori

l latexvocatione, c. HVARTA pars temporalis praemii eo. rum ministror qui fideliter incere faciunt ossicium,est augmentum donorum iuxta illud:Habenti dabitur, hoc est,e qui reuctentiis

248쪽

cte utitur exiguis donis quae habet, benedi ctione Dei augentur in die dona. Hoc experiuntur quotidie omnes pi ministri. Pro inde Augustinus recte dicit:Saepe ossicium impertiendi, meritum est accipiendi. Beatus Lutherus non in principio causae Euangeli ita excelluit ut postea habuit sua quaedam tenuia principia Animaduertit indulgentiarum Papisticarum vanitatem, huic se fortiter opposuit, non cogitans de abrogando Papatu . Verum in hac lucta augentur dona Dei Luthero, quotidie nouis incrementis fiunt auctiora adeo quod tandem electum organo Dei factus sit, quo Deus suam Ecclesiiam purgare ab abominandis Papistarum erroribus vo luit. Hunc sanctum virum pi pastores sit.bi proponant, ac in timore Dei faciant ossicium:quod si fecerint, sentient promisisionem Christi, qua promittit incremen ta recte utentibus collatis donis, non fore

inanem.

Dixi de pronio temporali pastoris pie

sancte praestantis ossicium Sequitur praemium,quod in futura vita propositum cst,iuxta promissiones Dei. De hoc praemio loquitur Petrus L Pet. s. ubi hortatur Episcopos, hoc est, pasto- 1es, ut non coacte, sed voluntarie neq; turpis

249쪽

turpis lucri causa, sed liberaliter Episcopa tu fungantur. Eta inquit cum apparuerit princeps pastorum, reportabitis immar cessibilem gloriae coronam. De hac corona Iaulus loquitur,cum

ait Certamen praeclarum decertaui, cur

sum consummaui,sidem seruaui. Quod su perest, reposita est mihi iusticite corona, quam reddet mihi Dominus in die illo,&c. Et Daniel ia. Qiii autem docti fuerint, fulgebunt quasi splendor firmamenti, cqui ad iusticiam erudiunt multoS, an quam stellae in seculum, in aeternum. In hoc praemium, quia bonitate Dei promissum est, ct propositum pastoribus pie suo fungentibus octieio debet pastor fide intueri, excitari ad strenue facien dumotricium. Nisi enim in hunc finem in tenti fuerint pastores,sieri nullo modo po test, utinauiter in cursu vocationis suae pergant quin potius subinde deficient.

Nam innumera sunt ostendicula, quae exa ni mare possent etiam maxime cordatos.

Saepe cum ingratis hominibus negocium est, a quibus rependitur indigna merces: longi&immensi labores, peirriti Sa than peruersis suis machinationibus intcr dum praeualet Ergo ne frangatur aduer

sis pius Christi seruus, unicum hoc re Q medium

250쪽

DE PASTORE. 23.

medium habet ut in Christi aduentum oculos conuertat. Ita fiet, ut suum labo.rem, qui carere profectu videtur apud ho mineS gnauiter obeat cui tanta merces apud Dominum est reposita. Haec sint breuiter de praemio pastoris dicta, quibus suo loco mouebitur ad se dulo praestandum osticium. Q POENAE SIT

Ur arrEM magis excitetur pastor ad

faciendum ossicium, ponat ibi ob oculos poenas neglecti otiicii, quae sunt

cum temporaleS, tum aeternae. Temporales poenaesunt varia:

Quaedam propriam pastoris perso

nam attingunt, Vt mala fama apud pios. Quaedam conscientiam tangunt. Qui enim perfide officium facit, vastat consci entiam quam postea circumfert perpetu am testem sui sceleris. Quaedam in donis fiunt iuxta illud: Et qui non habet, auferetur ab eo quod ha bet hoc est, qui donis Dei ad Ecclesiae aedi ficationem non utitur, spoliatur paulatim donis, ut caecus factus nec suam salutem cogitet, nec aliorum curam habeat donec tandem