Pastor sive pastoris optimvs vivendi agendiqve modvs, per Nicolaum Hemmingium

231쪽

nis tui cum gratiarum actione. Dabonos fideles rerum publicarum gubernatoreS, tuere omnes status, assi Sinaster ijS, oecono mijs xpolitiis. Da Regi nostro Spiritum Lanctum tuum, &sapientiam: da senatori bus regni salutaria consilia concede pro speram valetudinem foecunda terram, da commodas tempestates, pluuiam,insere nitatem, pro rerum nascentium commoditate largire fructibus terrae virtutem, per tuam benedictionem facit patresfamilias gubernatores rerum p. iiij, singuli suumonicium faciant, in timore tuo, de sancta quadam cura Da vi nostra sorte contenti, nostris facultatibus, cum in nostrum ho num tum in aliorum commodum, jo tinsimum in tuam gloriam recte utamur cum summa gratitudine, inuocatione tui nominis, gratiarum actione ac beneficio rum tuorum praedicatione. Tibi sit honor, laus gratiarum actio, in secula Amen.

nis ORMI LA PRECANDI PRO ECCLESIA PASTORI

COMMISSA.

CttMEN IssIME Pater coelestis, cum Ecclesia fili tui sit tuus ager, Sc tuum sanctum verbum sit semen vivum auerte, quaeso, Diabolui seminantem giganta falsae doctri

232쪽

DE POST ORE. doctrinae prauorum morum, ne nomen

tuum apud profanos profanetur relas phemetum aedifica spiritualem montem

Tion, Ierusalem coelestem inspirastin gulorum mentibus Veram noticiam tui: rege cogitationes nostra tu Verbo ac cende affectus puros .castoses reforma magis magisci voluntatem omnium:da ut

omnes caueant scandala, Vt omnes pietati erga te, mutuae dilectioni studeant. Auge spem in omnibus promis rum bo norum, daq; Vt tandem per Iesum Chri stubeata immortalitate donemur, Amen. Reliquus est ordo precantium,qua tempus iasus vari offerunt quarum formutatae commode praescribi non possunt. Vt ergo temporeis casu res Osteruntur, ita pietas pastoris prorumpet, nunc ingratia rum actionem, si quid laeti affertur nunc in preces, si quid necellitas exigit praesens.

Ora Rr rationibus pastor impcllide

beat adrerm standam eleemosynam de suis facultatibus supra,cum de pastoris domestica disciplina ageremus,dictu est easdem rationes accommodet ipse auditoribus suis,&sit sedulus, curet visint sideales proin

233쪽

t ita

Ictu

ludi

DE PASTORE. op. les procuratores pauperum. Vt sint libera

les ad conferendum pro ratione faculta tum, ut sit recta distributio, ne quod colla. tum est personis indignis conferatur. Ivi hac ergo resit diligens pastor,cogi tetq; osticium suum esse,ut exemplo Apo stolorum, curam pauperum, praesertim domesticorum fidei, habeat. Porro quatuor sunt genera pauperum, quorum curam oportet pastorem habere. Horum PRIMUM est fratrum,qui exta lant propter confessionem, aut alioqui fortunis spoliati sunt Horum magnam curam habuisse Apostolos testantur Epistole ad Galatas,Romanos Sc Corinthios. SE Cr, Dro genus est scholasticorum, qui opus habent praesidijs ad continuanda stu dia Ecclesiae utilia. TERTI PII genus est mendicorum, qui ostiatim victum quae runt,quorum proh dolor nimis magnus numerus est. QUARTUM est pauperum,qui tametsi publice non mendicant tamen res illorum domestica est magis tenuis, quam ut inde ali commode possint. Hic opus est magna prudentia, ne circumfora neis, pigris se venditantibus sub scholasti corum titulo, robustis mendicis, potato ribus, qui potando conmmunt quibus uxorct liberi ali deberent,conferatur eleemosy P a.

234쪽

DE PASTORE.

na Hic valeat regula Pauli Qui non labo, rat, non manducet Hortetur ergo pastor suos auditores, ut amanter complectanturpios exules cogitentq; de communi sorte filiorum Dei ut pauperes scholasticos iu uent liberaliter , sed eos qui sibi fuerint commendati honestis testimonijses ut mendicos pios subleuent: ut curam habe ant eorum, quorum labores non sufficiant alendae familiae Breuiter fides iliaritas sint eleemosynarum regulae.sum PASCOR D EBE A TESSE FORMA GREGIS.

Parte requirit a pastore, ut sit forma

fidelium in doctrina dilectione,&c. Et Petrus iubet, ut presbyteri sint exem plaria gregis. Huc illud Pauli Estote imi tatores mei sicuti ego Christi. Tunc enim(ut quidam ex Patribus dicit Nerbi semen facile germinat, quando hoc in audientis pectore pietas praedicantis rigat. Huc per tinet&illud Senecae: Animum non factiunt, qui animum non habent. Et Grego rius ait Tantum debet actionem populi praecedere ac stio praesulis, quantum distare soleta grege vita pastoris. Vnde Augusti nus Talis eligatur pastor, ut eius respectu, caeteri grex dicantur. Et illud rego

isti

235쪽

D PASTORE.

rii Pasce verbo pasce exemplo, pasce sub-ssidio. Pasce verbo praedicationis, loci e pasce exemplo conuersationis, sancte pasce subsidio charitatis, pie. . Porro huc pertinent omnia, quae supra

dicta sunt de moribus pi pastoris Debet enim pi pastoris vita, norma esse gregis. Vt quemadmodum vox pastoris est regula vi tae gregis ita exemplum regulae, pastoris

mores esse debent.

In hoc ergo pastor incumbat, ut retineat fidem&bonam conscientiam, Ut postfit suo os auditores cum Paulo exhortari ad olli cium praestandum, hoc modo quaecunq; sunt vera, quaecunq; honesta,quaecunq; tu sta, quaecunq; pura, quaecunq; amabilia,

quaecunq; boni nominis si qua virtus, squa laus, haec cogitate, quae Wdidicistis, re accepistis, audistis,& vidistis in me Vides mi pastor quod non tantum ore doceat Apostolus, quid sierio rteat, vetarum etiam iubeat suos auditores se intue ri, tanquam formam Vexemplar doctri n. Quem situ imitatus fueris, cum Paulo olim perpetuum .laetissimum percipies

fructum. EAS NAM SIT POTESTAS PASTORIS.CE ET SI

236쪽

DE PASTORE,

Ea si ex iis quae de officio pastoris dicta

sunt,intelligi potest, quousq; se extendareius lem potestas. Nam haec partibus ofitici absoluitur:tamen operae precium iudi co paucis Ostendere, quibus terminis clati

datur potestas pastoralis Nam duo gentra

hominum video hae non parum peccare. Sunt en in qui supra modum extoLlunt potestatem Ecclesiasticam Sunt ruriasus qui hanc nimium contemnunt, ac prorsus ut nullius numeri, Vili pendunt. Nos erago nec illorum superbiam, nec horum oλι- vos iu approbantes, in medium non nul la adducemus, de potestate pastorali, quae speramus bonos .cordatos Viros nequa quam improbaturoS.

Paulus Corinthij scribens ait Etsi ana plius quidpiam glorier de potestate nostra,

quam dedit Dominus nobis in aedificatio nem in non in destructionem. His verbis Paulus primum testatur, ministros verbi habere potestatem quandam, dum asseue rat eam potestatem ipsis traditam esse a Domino. Tum addit finem huius potesta tis, quae est aedificatio Postremo eandem restringit, ne quis ea ad destructionem ab

utatur. Nullam enim Dominus suis contu

lit potestatem, ad destructionem Ecclesiae seu domus Dei, sed ad euertendum re guum tenebrarum. Hoc

237쪽

DE PASTORE.

Hoc ergo pastor pridium sciat se subri

in i poteristate donatum esse. Deinde quo haec potestas spectet ad aedificatione Ecese sice noti destructionem. Habet autem Pa stor haric potestatem non ut Dominus aeuias .:,sed ut oeconono musChristi,qui omnia ad nuti a Christi Domini administret. Quoniam autem plura sunt potestatis

genera fila diligenter pastor spectanduin

est, quae stibi conueniat, siquae non ne vel sibi ius usurpet quod non habet, vel etiam ius quod habet negligat: praetereat. Est itaq; omnis potestas aut iuris, aut officij, aut iusti haequi aut fac

POTESTAS TRIS est, aquis domi nium habet in res proprias, suo non alie noturi subiectas. Vt facultates meae sunt

sub mea potestate, quia meo iuri .non alieno sunt subiectae. Habeo ergo in meas res dominium .potestatem. Sic si gu lus potestatem luti habet, Roma. o. Et in potestate Ananiae erant agri quos vendi dit Acto. Iam quaeritur num pastor talem pote, statem, hoc est, iuris habeat in Ecclesiam. Papa ait Scriptura negat. Cliristus Matthaei ultimo: Data est mi hi, inquit,omnis potestas in coelo: in ter

ra. Sed Papa dicit hanc ipsam sibi a Cliti

238쪽

DE PISTORE. sto datam. Si Papa hanc habet, habuit eam ante ipsum Petrus, cuius succe rem se esse gloriatur Papa.Sed quid dicit Petrus I. Pet. S. Non dominantes in clero. Et Paulus a Cor. I. inquit Non dominamur fidei vestrae. Proinde qui hanc potestatem hoc est, dominium in Ecclesiam ibi usurpant, Antichristi sunt non Christi ministri. POTESTAS OFFICII est, quae datur pastori ab eo cuius est minister. Haec pote stas non potest dari ab eo qui habet potestatem iuris, hoc eri nisi a Christo;qui solus habet in Ecclesiiam plenum dominiu. Haec potestas de duabus rebus admonet pastorem. PRIM 'M,ut ex ossicio agat, quae

Dorninus ipsi imperauit. DEI Npi, quo ratum sit coram Christo Domino, quicquid facit pastor iuxta ossici regulam. Verum ut plenius intelligatur,qualis siti officii pastoralis potestas, notanda est haec dit Terentiari Quod quaedam potestas officii

sit determinata, quaedam indeterminata, quantum quidem ad modos attinet. DETERMINAT potestas ossicii pasto ratis est, quae utra certos terminos clauda tur, ita ut non liceat istos tei minos tranti lire. Haec potestas eorum est, quae certo verbo Dei pressa sunt. Huiccnim verbo

239쪽

i et lim

i Celae

i sit

nec addere, nec adimere quicquam ulli mortalium licet. Haec potestas sublimis est. De ea enim ita ait Christus Qui vos au dit me audit. Qui vos spernit, me spernit. Quemadmodum enim legatus, cui coma mittitur a principe suo, quid agendum sit ipsi sidicendum,legationis fines transgreditur,&fit reus male actae legationis si quicquam mandato principis vel addiderit, vel ademerit: ita minister Euangeli si Euan gelium Christi non pure praedicauerit, OLsicio mala fide fungi conuincitur. IN DETERMINAT A potesta ossicii pastoralis est, quae in ijs rebus sita est, quae non sunt expres' verbo Dci determinata a Domino. Verum in hoc genere potesta tis primum sciendum est, quod hac pote. state fretus, non possit, aut non debeat ali quid constituere, quod expressis regulis verbi Dei repugnat, siue expresse siue ima plicite Papa ordinat missas pro vivis demortuis sed haec constitutio pugnat cum principio frustra colitur Deus mandatis hominum. Idem iudicium esto de piae risinque o a patus adio iratur, ut m y steri a magna. Deinde debet quicquid ex hac potestaute proficis itur, pertinere non ad destructionem, sed ad aedilicationem Ecclesiae. Praeterea habet haec potestas locum in

240쪽

ceremoniis,3 alijs quae faciunt ad ordinem his c novieii, in tractatione religionis, in externo Ecclesiae regimine. POTESTAC IUSTI ET AEQVI est

qua licet uti pastori in iis, quae ipsit ex iustodiaequo debentur. Potest ergo pastor victum sibi debitum hordinaria stipendia

exigere. Haec potestas confirmatur multis scripturae restimoniis. Dignus est mercena rius mercede sua. Item Dominus ordina

uit, ut qui Euangelium praedicant,ex Euan gelio uiuant. Haec potestas iusti aequi cum ossicij potestate cohaeret. Qui enim onacium non facit, nec iure mercedem quaerit, nec iuste eam accipit. Viderint ergo Papistae ociosi, qua fronte tantos thesauros Ecclesiae de

uorant.

Verum hic sciendum est,quod tametsi iustum haequum est si pastor debitam

mercedem a suis auditoribus expetit: a men habet etiam potestatem remittendi quod sibi iure debetur. Quemadmodum exemplum Pauli aperte docet. POTESTAS FACTI est facultas ea,

quae ad ossicium pertinet faciendi. Haec potestas requirit, ut aliquis sit idoneus adonicium pastorale hoc est, ut pastor sciat&possit facere officium, atq; etiam

faciat.