Petri Apiani Cosmographia,

11쪽

ρ PRIMA PARS

GEO GRAPHIAE PRINCIPII S.

Quid sit Colmographia,Muo differat a Geographia chorographia.

Osmographiat, e etymo vocabili patet

est mundi,qui exquatuor elementis, Terra, Aqua, Aere,ec Igne Sole quoi,Luna,ec omnibus stellis constat ecquicquid coeli circumo flexu tegitur, descriptio inprimis enim contemplatur Circulos, eiquibus illa supercoeleastis Sphaera componi intelligitur . Deinde eae ipsorum distinctione, terrarum illis subiecta. rum situs et locorum symmetriam seu coma mensurationem pationem insuper Climainum,Dierum Noctiumcidi uersitates,Quatuor mundi Cardines, Stelarum quom fiκarum necnon errantium motus, Ortus,et occasus requibus verticales mouentur Ec quaecunc ad coeli rationem pertinent ut Pol eleuationes,Parallelos, timeridianos circulos,8 caetera iuxta Mathematicas ostensiones demonstrat. Et a Geographia differt, quia terram distinguit tantum per Circuloscaeli,non per monteS marria,e

numina, di

De hac re sume sequentem deIiniatam formulam, hoc enim Typo totius Cosmographiae descriptio de rastratur.

12쪽

Geographia quissi

ographia ut Verneriis in paraphrasi ait est telluris ipsius prae.

cipuarum ac cognitarum partium, quatenus mei totus cogntis tusque terrarum orbis constituitur di insigniorum quorumlibet, quae huiusmodi telluris partibus cohaerent, formula quaedam ac pittu τ imitatio. Et a Cosmographia differt,quia terram di stinguit per mon xVS, fluuios,8 maria,aliam insigniora nulla adhibita circulorum ratione IiSi maκime prodest, qui admussum rerum gestarum' fabularur itiam habere deladerant Pictura enim seu picturae imitatio,Ordine situmque locorum ad memoriam facillime ducit. Consummari ita pre finis Geohraphie totius orbis terrarum constat intuitu,illlarum imita

tone,qui integram capitis similitudinem idoneis picturis effingunt,

13쪽

LIBRI COSMO. o. IIII.

Geographia. Eius similitudo Chorographia auid.

Horographia autem Vernero dicente qua et Topogra pniadicitur,partialia quaedam loca seorsum ec absolute cosiderat absit eorum adstinuicem δε ad uniuersum telliis ris ambitum comparatione Omnia siquidem,ac fere minima in eis contenta tradite prosequitur.Velut portus, Vivlo,populoS,riuulorum quoque decursus,d quecunq; alia illis finitima, vi sunt aedificia, domus,turres,moenia dici Finis vero eiusdem in effigienda partilius loci similitudine consumma re veluti si pictor aliquis aurem tantum aut oculum designare depingeretque.

Chorographia Eius similitudo

14쪽

PRIMA PAR s

ANtequam quis ipsius Cosmographiae studium aggrediatur fundamentum imprimis,seu Astronomi irincipia, quae sunt Circulo. rum sphaerae noticia,quibus tota titur Cosmographia,disquirat necesse est. Quod in sequentibus quambreuissime manifestabitur.

De morti Sphaerarum, celo rumque diuisione.

Caput. I.

Vndus bifariam diuiditur,in Elementa rem regionem, Aetheream .Elemenotaris quid assidue alterationi subiecta, quattuor elementa, Terram, Aquam, Aerem et Ignem, continet Aetherea autem regio quam Philosophi quintam nuncupant essentiam Elemetarem sua concauitate ambit,inuariabilis substantia semper manens,decem Sphaeras complectitui. Quartim maior semper proχi

n minorem sphaerice eo quo sequio

tur ordine circundat. Imprimis igitur circa sphaeram ignis Deus mundi opifeκ locauit sphaerulam lunae:Deindae mercurialem:Postea Veneream, Solarem Deinde martiam, I Mam, di Saturnia,quaelibet autem istarum Vnicam tantum habet stellam, quae quidem stellae rodiacum metientes semper primo mobili, seu de cimae sphqrae motui obrimuntur,alioqui sunt corpora diaphona ,hoc est, omnino perlucida Μοχ sequitur firmamentum, quod stellifera sphrara est , quael in duobus paruis circulis circa principia Arietis 8 Librae nona sparrae,trepidat 8 iste motus apud Astrono motus,accessui

recesius stellarum fixarum appellatur . Illam circundatior quae quum nulla in ea stellarum cernitur,coelum cristallinumum appellatur . Istas tandem aethereas sphaeras, primum irio 8 decimum coelum dicitur, suo ambitu amplecti ur, di, polos mundi semel facta reuolutione in. 24.horori ira inictu per meridiem in occasum, iterum in orientem Uecurreri Et omnes inferiores sphaeras suo impetu simul ci cumuoluit , multi e in eo eκistit stella.Huic caeterarum sphaerarum motus ab occasu per meridiem in ortum currentes,reluctantur.Vltra hunc quicquid es , immo hile est, di Empureum coelum quem Deus cum electis inhabitat nouestrae orthodoyae fidei professiores esse affirmant.

Haec Sphaerarum divisio in sequenti depicta figura,pulchre demonstratur ad oculum.

15쪽

Schema huius praemisis diuisionis

16쪽

PRIMA PAR sDe Circulis Sphaerae. Caput III.

Quid sphaera.

Phatra est solidum quoddam una superficie contenotum,in cuius medio punctus est, quo omnes lineae ad circumferentiam ducis,sunt aequales.

Quid axis Sphaerie.

Axis Sphaerae auctore Diodocho vocatur dime. tiens ipsius, circa quam Voluitur. Pol mundi qui re cardines, di vertices dicuntur iunt eκtrema puncta, BZem terminantia. Horum alter Septentrionalis, alter Austrinus dictitur. Septentrionalis,quia Arcticus, Borealis,d Aquilonarius dicitur, semper in nostra habitatione apparet.Austrinus Veroqui eridionalis ec Antarcticus dicitur,semper quoad nostrum hemisphaerium sub horixonte latet.

De sex circulis Sphaerae maioribus.

Horizon quem ecfinitorem dicimus est circulus qui partem mundi risam a non visa dirimit,hoc est,inferius hemisphamum

a superiori. meridianus circulus est qui per polos mundi, diiunctum verticalem ducitur in quem cum sol incidit supra horizontem,meridiem,sub horist zonte Vero mediam noctem et ficit. Aequinoctialis est circulus maior diuidens Sphaeram in duas partes aequales, quem cum sol perambulat quod bis contingit in anno dies fiunt aequales nocti,in toto terrarum orbe. zodiacus circulus qui a Philosopho obliquus dicitur is est qui duo decim continet signa, compraehendense una parte circulum Cancri, reetesia Capricorni, ac per medium secans aequinoctialem, secaturi ab eodem scilicet in principi is Arietis di Librae Intelligitur di zodiacus propter Verum errantium laderum transgressum, habere latitudinem. Is graduum,quem per medium diuidit ecliptica,relinquens Vltro ci trom gradus. 8. latitudinis. Omnes autem reliquos circulos,ratione ano tum sine latitudine et profunditate omni,intelligere debemuS,Vti ined,

sensu enim minime in coelo discerni possunt.

17쪽

LIBRI COSMO.

sunt haec. Aries Leo tsagittarius I

Taurus

Virgo Capricor. Gemini Libra dictu Aquar. Cancer a

Scorpi' et Pisces Character es septem Planetarum.

Oluri sunt duo circuli in Sphaera, unus quidem transit per princia piaArietis Libre, alter vero per principia Cancri &Capricorni. ac sese dispescetes ad angulos rectos Spherales circa polos mundi.

De quatuor Circulis minoribus.

CAncri Circulus, qui di Solstitialis dicitur, est ille, qui ab aequino

ctiali VersuSSeptentrionem. 23.gradibus,re 3 o. minutis distat In quem cum Sol se receperit,aestitiam reciprocationem peragit,lonogissimust dies anni, breuissimal no erit. A Graecis Tropicus, quasi versilis appellatur. Capricorni Circulus, i 8 Brumalis dicitur, is est,qui ultimo,a sole describitur versusAustrum in quo Sol brumalem reciprocatione facit, diemque et Ficit breuissimam,d noctem proliκiorem. Arcticus Circulus est, qui eκ omni parte a polo mudici grad. 3o. mi .distat,di a priori inoris vrsae pede describitur. Antareticus vero Circulus est, qui describitur a polo zodiaci An tarctico, 8 est aequali se aequidistans Arctico circulo, totus nobis sub

terris mersisS.

Ecce materialem figuram Circulorum Sphaerae.

19쪽

LIBRI COSMO.

De quinq; Zonis Cap. IIII

Vom terr i aque: supficies sit una,8 spherici quod

eius umbra,cu certa opaci corporis sit species,in lunari eclipsatione apertissime demostrat di in medio mudi immobilis costituta,quini coelestis sphaerocirculos quemadmodum sphqra,in coue Ritate sua coplectitur. Aequinoctialem sic θ Tropicos di Arcticos circulos. Qui prster aequinoctiale, in coelo quin monas,totio dei in terris plagas costituunt. Quaru duae circa polos eκtremae frigo re sem horrentes,Viκ habitabiles eκishmt.Tertia in omni u medio in ter tropico sita,propter continuu solis discursum,di ob radioru solis per pedicularitate, terra seu plaga adusta,ec male aut aegre habitabilis attoone discernitur. Relique: dueri tropicis arctici si circuli interiacet, temperat et 8 habitabiles. Temperatur eni caIore torride: zonae,8 eZtremaoru frigore,quaru nos altera incolimus,altera Aniceci &Anticlitones. Diuisionis praemisit formula ii, plano eZtensa.

20쪽

Hoc schema demonstrat terram eme globosam. Si terra esset tetragona, bra quom tetragonae figura in eclipsatione lunari appareret. Si terra esset trigona,vmbra quot triangula. rem haberet formulam. Si terra heZagonae essetngurae,eius quo imbra in defectu lunari heRagona appareret,quae tamen rotunda cernitur.