장음표시 사용
61쪽
Venetiae habet in Ionsitudine.34.3o, in latitudine. IO. Vienna pannoniae habet in Ion. 3s. 8,in Iatitudine.48.2s. Nonachum habet in lon. 29. 29,in latitudine 48.o. Ingol stadium habet in lon. 29.6,in latitudine.48 42. Erfordia habet in lon. 28.3o,in latitudine. I. O.
De speculo Cosmographico. Capu
Peculum est illud quo aspicimus, ac speciem , id est,
imaginem nostram contemplamur.In hoc autem speculo,totius orbis,id es terrae speciem,imaginem Mupicturam contemplamur. Imprimis igitur generalem huius speculi usum seu declarationem,quantum ad eius partes, ostendamus. Est tam in eo instrumento seu speculo, limbus in eratrem immobilis,in 24 segmcnta diuisus,qui hora rum limbus appellatur, quodlibet autem segmentu seu spacium unius horae continet. .quartalia seu spaciola,Vnumquodi pactolum. I s. mi nuta temporis repraesentat. Adsunt etiam tres rotulae mobiles,quarum prima sue inferior,speculum Orbis quam mappam vocant 'epraesentat.Altera fert odiacum, di ob similitudinem,rethe,sue aranea nominatur,apud Arabes aut athancabiit Tertia vero cultima volubilis rotula parua habet. 24. diuisiones horarum,cum Indice meridiei. Est iiDsuperande qui voluellum vel athidada dicitur supra centrum infixus, qui omnes rotulas supradicias continet e constringit,iae facile a centro decidant.
Hoc Caput continet aliquas Propositiones,quae particularem decla. ratione,nec non usum multiplicem Speculi orbis lucidi ime eslanat.
Vomodo Vniuscuiust regionis,ciuitatis, aut oppidi stus in Spe,
culo cosmographico sit inuemgadus breuiter enuciare.Si igitur regionem,aut ciuitatem aliquam inSpeculo isto locare volueris inprima ac notam in limbo Speculi circa logitudinis gradum istius opopidi,u super eandem signaturam pone voluellum cum linea fiduciae. Deinde considera eiusdem regionis siue oppidi latitudinem in ordine graduum latitudinis,quam numerabis in voluello ab aeqninoctiali incla. titudine Septentrionali vel eridionali,prout abacus eκpostulat in
fine huius numerationis fiet punctus directe sub linea fiduciae et erit locus illius regionis aut oppidi,quod captare oportuit.
62쪽
Speculii orbis secundu situm tuae habitationis artificiose locare. Ha bito loco tuae habitatibis, vel alterius oppidi ex praemissa in speculo isto, pone voluellii speculi cu sua linea fiduciae super hora iri. meris diei, di volue rotula donec locus siue punctus tuae regionis sit sub linea fiduciae ipsius athida die. In eo igitur situ fise rotula cerast illic maneat, sic rectificasti Orbis speculum pro tua habitatione quod fuit optatum.
Vibus regionibus,insulis, aut ciuitatibus moueantur Sol dc reli quς stellae errones oblato die di omni hora verticale' inquirere Habito gradu solis e secunda noni,pone voluellu super hora ea terioris limbi in qua vis illud scire sue sit ante vel post meridie vel cir ca mediam nocte. Postea circumacto rethi siste gradum Solis in quo Sol die dato mouetur,praecise sub fiduciae linea voluelli Allis igitur perpem diculariter mouetur sol dato mometo supra caput, qui a gradu solis te guntur siue fuerit supra quam siue super terram. Rethi inuariato quaea re aliorum planetarum pradus in zodiaco, apparebunt loca quibus in
Vertice moueantur pro data hora.
Vibus Sol semel,bis, quibus nunq supra caput moueatur,facile
indagare. Sunt igitur tres circuli in Speculo orbis alnis latiores, aequinoctiaIis schin medio diuisus, duoTropici .Habitantib eropo sub Tropicis semel in anno sol mouetur ppendiculariter supra caput Inter Tropicos autem degentibus bis in anno sol mouetur Verticalis. Qui vero eκtra Tropicos habitant, nunq videbunt Phoebum in vertice capitis. Et haec quidem regula verissima est, si alicuius oppidi latitudo superat. 24.gradus, certum est cy sol nunq per Teniti illoruirioueatur. Fabulantur ergo' qui dicunt m Sol Hierosolγmitanos in meridie nulla Vmbra Verberat, quia eius latitudo eZcedit xi gradus.
QVota sit hora in quacunq; alia totius Orbis regione,aut ciuitate,
pro quolibet diei mometo perscrutari. Pone Voluellum in eκteriori limbo super hora pro qua hora diei regionis aut loci alterius obseruare volueris.Voluello italinuariato manete, Verte aut circum. uolue parua rotulam horarum, donec cacumen indicis horae meridianaea damussim istius oppidi situm respiciat, Mathidada cum sua linea fidubciae ostendit in parua rotula hora istius regionis aut oppidi a meridie vel a media nocte computatam,quod fuit optatum.
Finis primae Partis Libri Cosmograptaici.
64쪽
De Summa, nec non particulari Europae, Africae, Asue,4 Americae descriptione.
Vropa appellata est ab Agenoris Phoenicu Regis fralia,quae a Ioue e Africa rapta in Creta abducta fuit,
ab occidentis parte Atlantico oceano terminata. ASeptentrione Britanico 8 Germanico magno,ab aduersa parte editerraneo pelago includitur Ab O. v lentenabetTanaim,que Scithae Silim vocat: ec Μαο
coelum fatis clemes habet. Frugii,vini, di arboru copia nullis postria. henda,sed optimis terris comparanda est adeo amoena,pulcherrimisi Vrbib',castris,Vicis, d pagis Zornata.Populors,gentiu*Virtute loge Asia re Africa praestannor Latitudine nusquanisi ubi circa media sui versus meridiem quer
tior:caeteris tam terrae partibus mimiliaria Germanicaeκcedens,
partem quo magnis frontibus tam sus aquilonem in altu procurrit duabus alis,quibus draconis specie reddit aκime κtenta est.Longitudine ab amne Tanai ad Gaditanu fretu , qua longimime se eκpandit,implet .Pco fere Germana miliaria.In ea prima ab occidente est Hispania tri. partitata Graecis Iberia dicta draconis caput que supra retulimus, re Praesentans:quae ab antiquis scriptoribus in tres regiones diuiditur In Beticam modo regnii Granatae Lusitaniam quae e hodie Portugalia .ppellatur ac Tarraconensem A nuperis aut e Tarraconensis tractus Hispaniae in quini regna subdiuisus est, sciin Gallitiae regnu, Nauar rae,regnia Castiliae quod Castellae 8 Legionis dicitur, regnum Cathaloniae,&Arragoniata Proκima quar Hispanisadiacet Gallia est,sive Franocia,Comata nonomine appellata, ab Hispanis pγrenaeis montibus, ab eZortu aut e Rheno fluuio rapidissimo a Germanis sequestratur, reliqui Vero lateribus oceanoe pelago abluitur. APtol.in partes.4.diuiditur,inAquitaniam,Lugdunensem,Belgicam,8 Narbonensem, quae Gebenna 8 Iura montib ab reliquis Galliae partibus eκcluditur, ec ad pelagus si promittitur.Rhenum autem accolentes sunt basiae e altae Germanie populi,ab illis ad Sauromatas vias Germania magna promissa est,ad aquilone Germanico oceano magno limite poene directo iuno
gitur,nisi ubi Dania qua hodie Daciam appellant Chersonesum e les prominet. Ab austro finitur alpibus,quas Ptole.Poenas aut poenina Vocatapsa haud ulli fertilitate terrae postferenda,circa montana argenta
65쪽
ceteram metalla procreat,nec priuata est auro .Rheno,Danubio qui sep. tem Osth se in pontu/κonerat) Necharo Albi, caeteri si limpissimis fluminibi irrigatur. Dicta aut est Germania a teutonico Vocabulo Gar.einma,quasi victri multaru gentiu . In ea prima gentiu est Sueuia, de inde Fraconia,Turingia,Voγlladia. Spectat di meridie Vindelicia de inde orauia, cui iungitur Panonia, huic re si . incia ad pontii scucu Danubio decurres In medio Bohemia,quae Hercinia syluitana na. tiuo muro,Vndit cingitur Versus Aquilone habitat Nisineses aκones: abris Rhenu versus Mesiphalia,Hausia,Harizia,Phrisia,Ηollandia: vi tral Saxones,Ηollatia,Silesia, marchia,mechelburgia,Pomerania,qad Sarmatas porrigitur Sarmatia habitant Prussi,Livoni,Russi,Μomoui, Lituani,Poloni, si alachi,Trastiluani.Deinde Dacia est,su quam Tracia,q Graecia modo appellatur,habes in se particulare regiones Epirii, tam Achaiam,macedonia,Μoream,&c. Sinum Hadriaticu cingunt Dalma λ
mine Italia dicitur, cuius puinciae sunt,Campania,Calabria,Latiu, ulla,
Tuscia,Vmbria,Gallia togata,Logobardia,Venetiana di Anconitana acie M
Frici qua Graeci Libia appellauere ut Iosephus lib. Ant.
inquit,ab Afro uno ex posteris Habrahe de Cethura dicta, qui dicitur duκisse aduersus Libia κercitu, 8 ibi deuictis hostib' cossedisse.Incipit a Gaditano freto,d finitur Aegu, pilo,ab Aquilone mediterraneo mari coluncta,ab Austro Aethiopico oceano suscipitur. Habet regiones di prouincias Tingitanaec Caesariensem Μauritanias, umidia,Lγbia,Carthaginensem,Bizantiu ,Cyrenaica,q Pentapolis dicitur, inplue Aethiopia. Nauritania itaq; Tingitana Tingis oppido dicta ,habet ab oriete maluam fluuiu, a Septetrione mari Italico e Gaditano freto alluitumab occidete Atlantico oceano clauditur,ibi Abilis coluna,&Mepiadelphi moles.Caesariensis mauritauia habet ab occasu Tingitana,ab oriete Numidia, Septentrione pelagus,Vltra ad Carthaginensem regione,ab Ampsaga Numidia est Hassinisse clara nomine,de quo uid lib. s. Grecis aut appellata est Μethagonitis terra,vb Hippo regia dcAphrodisium ciuitates. cota mappalia ,hoc est, domus, pabuli simulandis quemadmodum istiensium opiliones,plaustris circularunt. Deinde Africa proprie dicta, a coognomine totius regionis. Vbi Zeusis est,e oppida,Carthago,Haκula, VticaCatonta morte insignis. Μοκ in ea Bizantiu, qua Libri phoenices incolunt,Sγrtim minore cotinens:Vbi Hadrumetis e Leptis ciuitates,C'nips fluuius, di regio Tripolitana,Vbi Leptis media,quae e Neapolis cognominatur,8 SYrtis maior In intimo sinu Philenoru arae. ltra Frenaica prouincia eade Pentapolitana dicta,habet Versus meridiem getes Garamantu ecAethiopu,a Septetrione mare Lγbicum,finis CFrenaicus in oriente est Cathabathmus oppidu,Inde ad orientem Harma
66쪽
tica quae Mareotis Lubia appellatur.Huic cotermina est AegYptus re gio Nili proκima,cui ab orietis parte iungitur Iudaea,Arabia petr Ac Erithraru mare, Septentrione Aegyptiacum,abAustro Aethiopia est, regio pluuiarum omni ignara,sed post aestiualem reciprocatione inundatione Nili amnis foecundatur Urbes eius insignes, Aleκadria,totius aegypti caput, ibi sancta Catharina Costi regis filia martyrisatur,Babilonolim Babulis di noua Babylonia modo KaYrus velAlchavro Huic cotigua ephis.Sub Aegypto Aethiopia est.Tu ab oriete Trogloditica regio. Deinde Viκ homines magist semiferi,auctore Hela,Aegypanes di BIemles,quoru capita abesse tradutur,Satyri sine tectis passim ac sine sedibus vagi habet potius terras 'abitet,Cynocephali, Colopedes, siue monoculi, nigri e horribiles sine capite. Alitet Aphrica Elephantos, Dracones,Rhinocerotes,Tigrides,Basiliscos, di multa genera serpetu
TR Πῖ Si tertia pars terrae,ab Asio anari Lidi filio dicta, e trib'N Am partib'tangitur oceano,a meridie Indico meridionali,a septentrione Scithico, ab Oriete Eoo, ab aduersa parte habet Euth, 23 ropa di Africa, dc pelagus quod inter ambas immissum est.
- -- In ea reperititur multiformes domirae hoim effigies dovarrigentium mores: est praeterea terra fertilis dotemperata,& oim animantiu genere cultismma .Huius terrae gentes, urbes insignes ad hunc modus habent.Prima Asis caput est Pontus &BYthinia,deinde Asia proprie dicta,Phrygia,Capadocia,Licia,Caria,Pamphilia,ΜYsia,Armenia,Vbi Tigris e Euphrates fluuri in meridie labetes eκoriuntur.Post Capadoces holm primi sunt' unico vocabulo Pontici dicuntur,deindeAmazones,adTanaim Sarmat*,ScYths Vltimi,Caspiu sinu ambiunt Caspri. Hed',Hircani,sub his Parthi,Carmani,Persides iuκta sinu persicu,Babilo. ni,Hesopotami,SYrq,Spectant meridie Arabes divinum arabicu possiodent. Ultra Parthiam Aria est,Paropanissis,Drangiana,& Gedrosis,ultras eas India eκtra intras Gangem, superiores ac Heridionales ubi Pli.lib. .na.hist multa holmesse genera indicat,qhumanis corporib'Vesceretur Prodiitur Z in Scithra Arimaspi, uno oculo in fronte media insignes,quibus continue bellum est cum Grγphis circa metallum.Sunt 8 in quadam ma montis coualle homines sylvestres auersis post crura plantis Zimis velocitatis. In multis etiam motibus reperitur hoim e nus capitibus caninis,pro Voce latratu edens.Item horiri genus quino nosceli vocaretur singulis cruribus mi Winicitatis ad saltum .Eosdemm Sciopodas vocari asserit,qui maiori aestu humi iacentes resupini umbras pedum protegant.Rursus homines sine ceruice,oculos in humeris hahentes.Circa fonte Gangis Indie Astomoru gentem sine ore,halitu tantum' odore viventem prodit super hos Pigmati narrantur,ec varia nascentiu mirabilia,ec monstrosa hominum genera idem Plinius tradit.
67쪽
Herica,qui nuc quarta pars terre dicitur,abAmerico Vesspucio,eiusde inuentore nomen 1brtita est.Et no immerito
quonia mari undit clauditur,Insula appellatur .Ptolomeo aut d antiquioribus propter nimia eius distantia incognitapmansit anuenta quide est anno Christia 9 ,e mandato In troc seκu natatores eκi iunt fortissimi.Ferru,caeterat metallino habet,sed piscium di animassu dentibus suas armat sagittas. In ea quom reperitur animal habes sub pectore vire quenda natiuu,quo foetus hinc
inde secum fert,nec nisi lactadi gratia promere solet. Currendo sunt Ieues admodii illelocissimi. Diuitiae eoru sunt varioru color u auium plumaris lapilloru quorunda multitudo,quos ornatus causa ad aures dilabia suspendiit. Vniones 4uru,caeterat similia pro nihilo habent. In dando liberalissimi, cupidissimil accipiedo phibentur. Sanguine quom in lumbiso tibiaru pulpis comitiuut. Alr defunctos curaqua victum in humato ath vero morte luctates in bombiceis retiaculis inter duas arbore in s lua ingente,apposito victu suspendunt,di tota diem circa suspelum altando cosumunt.Coelum,Sole,Luna, di Stellas adorat. Illoru domicilia campanaru instar fabrefacta sunt,folinis palmaru desup cotecta. Seminib' carent, sed arborum radices in farina cominuunt, in panes conglutinant .Porro haec insula in ea mundi parte sita est qua Sol nobis Germanis demergitur inuis in nostra charta appareat in oriete,Oportet enim Vt Happa qua vocat incurvetur,donec equinomalis quu ter x' 'IPI 'qui' quantu admaκimas sui partes rotuda eκistat in circuluperfectum redigatur.Deinceps apparebit nobis in occidete.Ηabet aute me ic'. 'fulas adiacete quaplurimas ut Pariana Insula,lsabella quae O Cuba dicitur,Spagnolla in qua reperitur lignum Gualacu quo tura.
tu nostrates cotra morbum Gallicum.Accolae vero Spagnolla insula loco panis vescuntur serpentibus maκimis di radicibus Ritus o cultus Istarum circumiacentiu Insularum par est Americae accolarum cultui .
Vemadmodu immesa quodamodo est nouam Urbis parso paucis hinc annis primu explorata ita quotidie alia attalias ipsius partes in nostra noticia deduci miruto est.Que enimAristot.de insula, Carthagineses reperta inculta deo sertam narrat in libello de reudi miraculis de hac ne an de Rud intelligi debeat,colligi no potest. Quod dico ne quis antea inuenta 'xgudi). Anno igitur Christi .is3o. Caesaris Caroli.V. mandato acriuspicηS,Americe pars occidua plustrata est, i Regio Peru omniu quae I RVnactentis inuentae sunt cum auri tum aromatu ditissima inuenta est.Ea
ut est in longitud. zyo.graduu,ab occasu versus ortu facto ordine:
68쪽
orbe medio vero dissidet austiti versus partib' quasi . s. Hanc etia noua Castilia ab inuentoribus nominat. Hic tanta auri ait argenti vis est, tissa in cotemptissimilitum destinata,inde conflent.Et quod magis mireris,in Ciuitate quada Colla reperta domus est,tota auro tecta Nel Vero minus in atris Relix est regio, frumeto enim bis per annu gaudet, animaliu Vario genere dotata, feris se tame liberam iactat oves tanta proceritatis sunt,Vt Vice equorii ipsis tantur,tam foecundae,Vticetus his p annui dant. Ciuitates habet legib' ait armis munitas,fluminibLmontibus,ac suluis mirii in modu adornata est,Paradisum diκeris ter restrem Incolae Vero prudelia,morum comitate, artium Variaru peritia ac fide probe instructi,comercia,oemi probitate satis eκcolunt. Nis', Christit ignorent, qui tame ut multis iam innotuit, ita cunctis spiri tu ducente innotescat optamus d speramus,omnii industria,labore, cdiligentia conandum est.
De Abaco, hoc es , particulari seu radicat orbis
Bacus siue particularis enumeratio Regionu,Prouinciam, Satrapiaru,Ducatuli, marchiaru,Comitatuu,Vrbium, Opopidorum,Hontium, Fluminu,Fontium,Lacuum,Insularu,
Peninsularum notarii Europae, Africae, Asae, e Americae, cum eorundem gradibus tam longitudinis' latitudinis.
V e Gallitiae regni partis Tractus.
Hispalis nunc Sibilla Corduba Regnum Regnum Regnum
athaloniam Arragonia Pampilona Ptho.
69쪽
Galliae regionis nunc Franciae Turoniae ducatus p.g.l.coccidentalis partesdiciuitates Ortiens aut Aurelia is .36l0. ix CNarbonensis Galliae Tractus, Turonia Vulgo Tur l3.ssis. 28 Prouinciae partis Gallia Nar Andegauiae comitatus p.g.Lcbonensis ciuitates Andagavia aut Andes 3.49l 6. Harsilia Holo. EBelgicae Galliae tractus Aquensis aut Aquis 44.3ol 3.- Campaniae comitatus p.R.b.c Arelatum l.Art. 42.4l 3.i Cathalani ul.Chaalori 3ol 8. o Sabaudiae ducatus vulgo Rettena,Vul. Rethe 22.26 9. . SophoYp.g.n. CBrabatiae ducatus p .g.b c