Isagoge ad libros propheticos et apostolicos

141쪽

ra mi PRO pNET ET APOST. Sunt autem quatuor Capita, e sic possunt discerni. In primo capite nunc Iudaeorum in gellere, inunc seorsim Sacerdotum auaritiam et ingratii tudinem reprehendit. Illos quidem,quod eas immunda sunt, di ad sacrificia nihil ualent, apis portent. Hos uero,quia DOMINO offerant immunda Mox in ipsis comminationibus de reis tuo christi. oblatione munda irast, Euangerili concioliritur. In secundo capite pergit reprehendere et uehementer obiurgare Sacerdotes, admoliens eos

sui osci, quod tam sanctum, ut angelicum ei

nomen adscribatur. Seorsim quos inuehitur in eos, qui mala tractationi, ab Uxoribus accusanis tur,adducens exemplum Abrahae, quod non uult eos temere mirari In tertio priemittit uaticinium de praecursare chri sipariter et de utros aduentu chrissi, in carnem scilicet, ad iudicium. Deinde rura sum obiurgat Iudaeos, propter ingratitudinem erga mini erium Uerbi. In quarto subiungit ut brevisimam, ita grariu imam adhortationem ad uerum timorem Dei Pirum gaudium ' consolationem inpijs uero paeam ex interitum annuncialis Nos itas diuinis adis

142쪽

sno OoE AD LIBRO sadmonitionibus obediamus, ' Deum timentes, secundum Domini nostri IESU CHRISTI aduentum hilari animo expectemus, attollentes capiet vostra. Tantum de Prophetis et libris Prophetam bus, ex quibus doctrina noui Testamenti con'. inritui et Prophetarum fiententia tam christo ipso jam ab Apostolis iv est omnium imitur. Sint igitur nobis propter duli ima consolatio. ne commendat imi.

DE LIBRIS MAG

DA MACCABAEO nomen habent, propter ipsius egregia facta,quae in his libris de scribuntur. Est autem nouisum historia ueteris Testamenti, de rebus Iudaicis gessis ab Alexanidri Magni temporibus usq; ad SH RIS TIN, quando populus Dei iam uoti Reges et Prophtatas seu Principes et Pontifices habuit. Fuerunt enim nataeteri Testamento quatuor potestates in isto electo Dei populo scilicet. i. Potestas Pa

tria. a. Potestas Iudicum. 3. Regia. q. Pontificia potestas. Pro quibu3 omnibu in Nouo Testa.

143쪽

PROPHET ET APOST est Pater Aturi saeculi. Secundo udex uiuoruri mortuorum Tertio. Rex Reguri Qt artri aeternus Pontifex Porro libri Maccabaeoru inter Apocios hos et non inter canonicos libros numeralitur,metsi primu , quem sanctus Hieron vilis Ebraiis cum se reperis e testatur,dignus esse uidetur qui linter Carionicos computetur,Prae ertim cum sit illorum, ita Daniel capite duodecimo uaticina.tus eri , uer ima descriptio, nempe de persea quutione Iudaeorum per Antiochum.

Diuiditur autem primus liber in quinq; parites uxta circumstantiam perfouarum. Et sunt in hoc libro quinq; personae illustres, quorum res gestae pro maiori parte historico ordine defici iis

buntur, ut sunt I Marathias. Secundo Iudas Maccabaeus. Tertio et Quarto o has , mon fratres Iudae Maccabaei. Quinto Ioarines,

Simonis filius. primo capite usq; ad tertium,et Antiochi Euem radicem peccati Scriptura uocat impie, tu ais crudelitas inchoatur et Marathiae Satacerdotis, atq; filiorum eius delus et constantia describuntur, ut jit perpetuum uerbi ministruexemplum in persequutione. terri

144쪽

3s o OGE AD LIBRO sA tertio capite uis ad nonum describuntur fortia fata Iudae Maccabaei, ut Bella, Victoriae, Purificatio Templi, Confoederatio cum Romanis triariae conflictationes cum uicinis Gentibu et earum Principibus, quos expiauauit in Qui do uel interficiendo eos, Porum nomina hic ora, cane sequuntur. s. APOLLONIVS x. SERON. Interfecti, cap.

Debellati, cap. s. cap.

TIMOTHEUS cum Ammonitis rari Galaatidis. c. Fili ESAU.

r. ANTIOCHUS, Antiochi Prannidet mortui, filius faedii Domi dimi tapa.fragus cum suo Primucipe LYSIA Oipsorum Elephantis.

s. ALCIMUS Iutata uis rediens ad Demee trium,

istes:

145쪽

PROPHET ET APOST Tandem IVBAS isse post confoederati nem cum Romanis facitis, cap. s. succubuit in bello, quod Iudius ex mandato Dernetris, post imortem Nicanoris, per Bachidem et Alcimum, Demetr Regis Principes, illatum est, capite'. Ducem pisimum, in religione Iudaica constantifimum Heroa genti suae propuguatorem ac defensore fortifirmum,qui tandem in uera confeston pro ratus,sortiter obis pro gloria Deι uindicanda.Anorro capite usq; ad caput . describitur historia Iorai TM re fratri, Iudae Maccarebis cui negocium fuit cum utros Demetris,cum Bachide et Alciniis, de quibus uictoriam obtrisnuitfratris fui Simonu adiutorio Deinde cum Principibu iunioris Demetris, donec a Triphone per dolum interfectus est,praeclum Zelotes pro resipione et uero Dei cultu. decimo tertio capite, 'decimum describitur hissoria Simonis, fratris Iudae Macacabae et Ionathae. Fuit autem Simoniaci caesi donec et iis Wr dolum in conuiuio trucidam

iiiiiiiiiiis dapite post refectum sim' fiosi SM IOANNIS ad sinem libri

succedescribituri

146쪽

IS AGOGE AD LIBROS

DE SECUNDO LIBRO

MACCABAEORUM. Ecundus liber Maccabaeorum si praemiori parte repetitio eorum qu e sunt descript in prirno libro praesertim quantum ad Iudam Muta

cabaeum attinet.

Sunt autem sitiindecim Capua,qui

sic discernUntUris

Ili primi septem capitibus describitur assuis cito populi Iudaici, tam per in dias et proditio,

item Simonis cuiusdam, quam per crudelem M.tiochi dirannidem, ubi non tantum Iudae Macca. baliqui tum foris uitam agebat in destrio conafantia praedicatui sed etiam septem fratru, aluc cum matre Aa,Mart rio coronati sunt In octo, liquis Iudae Maccabae sortia fuerirepetuntur fis ad finem libri. Tantum de libris Maccabaeorum, adeoq; de totis ueteris testamenti libris,scilicet Legalibae; Historicis,Doctrinalibus et Propheticis,qui N. tres computati numero sunt quadraginta et octo tam Apocr phi, quos uocant, quam Authentici, de quibus christus oh. e quitur, inquiens: Scrutamini Scripturas. Finis Librorum veteris Te stamentio spop

147쪽

DE LIBRIS

NOUI TESTA

MENTI. NovvM TESTAMENTUM contiis ne libros, qui post reuelatum Christum scripti sunt, Partim Euangelicos, partim aliis Historicos numero uiginti e septem, etiam minnimos computando,qui unicum saltem capitulum continent, ut Epistola Pauli ad Philemonem, ludae et Ioann duae posteriores.

DE LIBRIS EUAN

IN I S. LIBRI Euangelici sunt quatuor nimirum aquatuor Euangelistis, Matthaeo Marco Luaca, Ioanne scripti. Et dicuntur Euangelici, quia seorsim I ESU CHRISTI Euangelium continent, id est latum mincium de gratuita re, mi ione peccatorum propter Mediatorem chrisura consequenda.

M A CT H EI. Matthaei. ,perinde ut primus inter Evangelista Euangeli Fri jefertur, nempe

suum

148쪽

Is o ooc AD AEIn Ros paefluita post ascensionem christi, ita primu quo

in imos locum obtinet. Sunt autem hae partes huius Euangelicae historiae principales. mer m A primo capite usis ad quintum praemittanis, tur quas exordi loco non olum ea quae peritanent ad Genealogiam di Natiuitatem christi,ut s m I. Enumeratio personarum in generationibus ab Abraham usq; ad christum. .Reuelatio facta

dis. Sed etiam Ioannis Baptistae uim et doctriua, nec non Baptismus et tentritio christi, priusqu et praedicare incepitae discipulos uocauit. quinto capite usis ad ostiuum scribitur sermo Christi, quem habuit in monte coram Sscipulis et uere legalis concio, qua ceu iacto'. udo fundamento, praeparauit eos ordine ad Eua angeli ministerium. i. De beatitudine et pranium bovorum operum. i. De officio Apostolorum

ruma. De uera legis .interpretatione. . De Eleeamosua. c.De oratione cae e ieiunio ' De verudiuit s. s.De considentia in Deum. r.De iudicrum sinceritate. o. Oratidissiduitate rimaturali aequitate. t. De uitanda falsa doctrina ia. Destrum, ldio uiuendi iuxta Dei uerbum Ili summa Legen

es epcdagogum ad Christum,ostendit haec it in

colicio, generalis enarratio lepis

149쪽

iPROPHET ET APOST: Ab omuoi' addecimum confirmidoctri. nam egregijs miraculis di benefici', quibus terra Emmer mi eris uis usictis hominibus fuccurrit, insensi umerum Saluatorem osten.

Adecimo usq; n. Primum infornrit, confraim et consolatur suos Apostolos in mini terura uerbi, Deinde Ioannis quos discipulos confrantat, ipsum Ioannem commendat, multorum in acredulitatem damnat, Deo patri pro pus Io grege gratias agit Postremo praeter dissuruio. item cum Phariseis de sabbatho, de segnis etc. Iterum claret miraculis, 'suam Mansuetudiis nem non extinguendo simum fumigans ostendit. is cap. sic alio primum describit Matisthaeus Parabolicas aliquo christi conciones, deuter efficacia uerbi Dei. Deinde indiguam Io. annis Baptistae mortem. Item christi disces io,

nem contentionem cum Phariseis. Multorum aegrotorum sanatione Petri et reliquorum apostolorum confisionem. Christi transfigurati nem Christi erga Magi hatum obedientiam. Paruulorum et pusili gregis consolationem.

Postremo Abiungit de scandalo, a remissione fratris, illustrata per Parabolam de iniquo dispensatore Quae pars rerum in Galil abola.

rum, summum hi iiij I licitudinem pro salute

generis

150쪽

s COOE AD LIRROs generis humani, summanis inii ossicio docendio edendis Miraculis diligentiam ostendit. A decimo nox usq; ad xc cap. describit prisinum Christi migrationem a Galil in ludaeam, e si uia habitas dii um liones, nunc cum Philaris eis ais Scribis, nunc cum proprijs discipulis, praedicendo interim suam paston QT nos caecos sarando Deiunde ingresum eius in Ierusalenoe acerrimam, adeos vovi Fumam in Sicio prae dicandi dissutationem cum Iudaeis,per tria capta hi et L cuius dissutationis ais obium, tionis hae sunt partes praecipuae scilicet. i. De Baptismo Iohannis. De duobus I s. s. De Visnea. De angulari lapide. c.De nuptijssit ara

gis. c. De Tribulo dando Caesari. r. De Uxores eptem fratrum, et de Resurrectione ortu rum S. De inagri me dato in lege di.Dechi

sto illa David. ib. De ineledictionibli super Pharisios et Ierusalem. Postremo describit colloquium CHRISTI cum Disipulis in monte sueti, te destructione Ierusalem et de fine AIund cum grauisimus ad

homtionibus ad uigilandum, adductis Parabolles i. De malo seruo. De decem uirgultibus. 3. De Neritis, cum enarratione de sorma iudic

in extremo die.

A uicesimo sexto: adfinem libri descri,