장음표시 사용
61쪽
lissi lotur Λpostolus, nec Veretur dicere: suo omnia. Quid igitur Dicemus ex Patre et Filio Spiritum sanctum non alio
Prorsus procedere modo quam Omnia,
id est non essentialiter, sed creabiliter; ac perinde creatum sicut et omniar Aut numquid tertium inveniet sibi modum,
quo eum ex Patre Filioque producat, homo qui nova semper influirit, et quae non invenit sua git, assiirman ea quae non Sunt, taniquam ea quae sunt si tu Si esset, inquit, de substantia Patris, Miro secto genitus esset, et duos Pater silios haberet is Quasi vero omne quod de substantia aliqua est, continuo ipsum a quo est habeat genit0rem. Num ero
Pediculi, aut lendes, aut phlegmata, vel silii carnis sunt, vel non sunt de Substantia carnis aut Vermes de ligno putrido prodeuntes, aliunde quam de igni substantia sunt, qui tamen filii ligni non sunt Sed et tineae de sub- Stantia pannorum substantiam habent, generationem non habent et multa in
5. Miror autem hominem aculum et sciolum, ut quidem ipse sibi videtur, quomodo cum Spiritum sanctum saleatur Patri et Filio consubstantialem, neget tamen ex Patris Filiique pr0dire substantia Nisi forte illos ex ipsius procedere velit quod quidem inauditum est, et nefandum. Si autem nec is de illoriam, nec illi de hujus substantia Sunt ubi quaeso consubstantialitas Aut ergo sateatur cum Ecclesia, Spiritum sanctum de Substantia illorum esse, a quibus non negat procedere aut certe cum Λrio consubstantialitatem deneget, et praedicet aperte creationem Deinde si Filius de substantia Patris est, Spiritus Sanctus n0n est disserant necesse est a se invicem, non solum quia Spiritus Sanctus genitus n0 est, quod Filius est; sed etiam quod F lius de substantia Patris est, quod Spiritus sanctus non est. Quam quidem posteriorem disserentiam Catholica hucusque nescivit. Si eam admittimus, ubi rinitas, ubi Unitas Siquidem Spiritu sancto Filioque
nova a se disserentiarum numerosi tale distantibus, unitas dissipaturi praeSer
OA ferentiam, quam iste conatur inducere. Porro autem Spiritu sancto a Patris Filiique substantia recedente, non Trin ta remanet, sed dualitas. Neque enim dignum est in rinitate admitti pers nam, quae nil habeat in Substantia coimmune cum reliquis. Desinat ergo Spirisius Sancti processionem a Patris Fili que Substantia separare me duplici impietate numerum et rinitati minuat,
et tribuat Unitati; quod utrumque Fides abnuit Christiana Et ne de re tanta Solis videar humanis inniti rationibus, legat epistolam Hieronymi ad Avitum et
certe videbit inter caetera quas reda
guit Origenis blasphemias, etiam hoc eum detestantem quod dixerit, Spiritum sanctum de substantia Patris non esse. Beatus Athanasius in libro de unita Τrinitate ita loquitur is Solum Deum, ubi memoratus sum, non Solam eris sonam Patris indicavi: quia Filium ut is Spiritum sanctum de hac ipsa solais substantia Patri esSe non abnegaVi. Hoc AthanasiuS.
In Trinilal non esse admittendam ullam disparitatem, sed omnimodam aequaIitatem.
4. VIDE Sanctitas vestra, qu0m0do isto non disputante, sed dementante, et Trinitas non cohaeret, et Unitas pendet; nec istud sane absque injuria majestatis.
Quicquid namque illud est quod Deus sit, id sine dubio est, quo non P08Sit majus aliquid cogitari. Si ergo in hac
unica et Summa majestate juxta conSiderationem personarum vel parum aliquid claudicare recipimus, dum quod uni plus datur, alteri minuitur; minus prosecto est totum ab eo, quo nihil majus valeat cogitari. Mujus enim Sine dubio est quod totum maximum St, quam quod ex parte. Ille vero digne pro sua possibilitate divinam aestimat magnificentiam, qui nil in ea cogitat dispar, ubi est t0tum summum ni distans, ubi totum est unum; nil hians, ubi totum S integrum; nil denique imperfectum vel egens, ubi totum est totum. Tolum nempe est Pater, quod Pater et
Filius et Spiritus sanctus totum Filius,
62쪽
54 S. BERNABDquod ipso et Pater et Spiritus Sanctus; totum Spiritus sanctus, qu0d et ipse et
Pater et Filius. Et totum, unum Sttotum, nec superabundans in tribus, nec imminutum in singulis. Nec enim Verum Summumque bonum, qu0d Sunt, inter se particulariter dividunt mu0Ii iam nec participalit0r id poSSidunt, Sed hoc ipsum essentialiter sunt. Nam quod alter ex altero, Vel alter ad alte-Tum Veracissime dicitur, perSonarum Sane designatio est, non unitalis divisio.
Licet namque in hac inessabili et incomprehensibili Deitatis essentia, alteret alter id quidem requirentibu proprietatibus personarum s0brie callio liceque dicatur : non tamen ibi est alterum, et alterum, sed implex unum
ut nec praejudicium faciat Unitali rinitatis consessio nec proprietatum iterictu Sio vera assertio nitatis. am longe proinde stat a sensibus 110StriS, quam est et a regula veritalis XSecranda illa de genere et specie non
Similitudo, sed dissimilitudo; et nihilominus illa de aere aereoque Sigill : qu01 iam cum genu quidem et species, qu0d ad se invicem Sunt, Blterum Superius, altera inferior sit, Deus autem imus sit : numquam bene profecto conveniet tantae aequalitati, et tantae disparitati. Et rursum de aere, et quodam aere, quod est aereum sigillum, qu0niam quod inde in eamdem usurpatur similitudinis rationem, Simile est huic idem judicium. Cum enim species ut dixi' minor sit et inferior genere, absit ut hanc in Patre et Filio diversitatem cogitemus; absit ut lini acquiescamus dicenti, hoc esse Filium ad uirem, quod Speciem v genus, quod hominem ad animal, quod pereun sigillum ad des, quod aliquam potentiam ad potentiam. Sunt
quippe cuncta haec, mutua Suae Onnexione naturae, ad Se ii Vicem Superi0ra et in seriora et i, i0 nulla prorsus adinittenda similitudo ex his ad illud, ut, nihil est inaequale, nihil dissimile. Videtis de quanta et imperitia, Vel impietate descendat rarum adinventio similitudinum.
Absurdum olim Ahaelarcli, nomina hs lula et essentialia ni personae Proprie et specialiter auribuentis, Oppuguat.
5. ADIIUC adversite clarius quid sentiat, doceat, scribat. Dicit pr0prie ei Specialiter ad Patrem polentiam, ad Filium sapientiam pertinere : quod quidem salsum. Nam et Pater sapientia, et Filius polentia Verissime Sunt, aniSSimeque dicuntur et quod est commune amborum 140n erit proprium Singul0rum. Alia illa sunt profecto Vocabula, quae non ad se ipsos dicuntur, Sed adulterutrum Det ideo e Si cuique Suum, et
n0n commune cum altero. Nam qui
Pater est, Filius non est et qui Filius .eSt, Pater non est: quoniam non quod ad se, sed quod ad Filium ale est, Pasi is n0mine designaturi et item nomine Filii, n0n quod ad se Filius , sed qu0d est ad Patrem, exprimitur. Non Sic potentia , non Sic Sapientia, neque alia multa , quae ad se dicunturi et Pater et Filius non singulariter, alter respectu alterius si 0n, inquit, sed D ad pr0prietatem personae Patris pro- D prie et specialiter invenimus omniis potentiam attinere , quod non 86lum
cum caeteris duabu8 erSOnis aeque D Omnia incere potest, Verum etiam D ipse solus a se, non ab alio ex Sistere, habet et sicut habet ex Se exsistere, is ita etiam ex se habet posse Di alterum Aristotelem Annon eadem ratione, si hoc ratio esset, et sapientia et benignitas proprie pertinerent ad Patrem : cum et Sapere, et benignum esse, aeque a se Pater, et non ab alio habo ut, quemadmodum et esSe, et p0sse qu0dsi non abnuit nec enim de ratione potest quid quaeso acturus est de illa nobili sua partitione, in qua ut Patri potentiam, Sic Filio Sapientiam, sic Spiritui sancto benignitatem proprie ac
specialiter assigna Vit Non enim una et eadem re proprie p0terit conVenire duobus, h0 est, ut cuique propria sit.
Eligat quod ultra aut det sapientiam Filio, et io at eam Patri; aut Patri tribuat, et auferat Filio; et rursum boni nitatem aut Spiritu Sancto Sine Patre,
63쪽
DE ERRORIBUaut Patri siti Spiritu sancto assignet :aut certo desinat nomina communia pr0pria sacereri et Patri, qu0niam a seipso lial et potentiam, Don ideo tamen istideat concedere pr0priam me et be-alignitatem simul et sapientiam, quas a se nihil0minus habet, identidem proprias ipsi Sua ratione assignare cogatur. 6. Sed exspectemus adlluc, et Videamus, quam theorice n0ster he0l0gus
invisibilia Dei c0ntempletur. Dicit it dixi proprie omnipotentiam pertinere
ad Patrem atque hanc, ut sit integra et persecta, in gerendo et discernendo constituit. Porro Filio, ut jam dictum est, assignat Sapientiam ipsamque non simpliciter quidem p 0tentiam, Sed quamdam in De potentiam esse desiliit, id est potentiam tantum discernendi Forte timet injuriam sacere Patri si tantum tribuat Filio, quantum ei ipsi: et cui n0n audet potentiam dare integram c0ncedit dimidiam. Et qu0d dicit, manifestis declarat exemplis asserens potentiam discernendi, quae est Filius, ita quamdam esse potentiam, quemadmodum homo quoddam est animal, et sigillum aereum qu0ddam est aes atque hoc esse potentiam discernendi, ad gerendi discernendique polentiam, id est Filium ad Patrem, quod homo ad animal est, quod aereum sigillum ad aes si Sicut enim, inquit, ex
γ e0 quod est aereum sigillum, exigit ne-D cessario ut ars sit; et ex eo quod estis homo, ut animal Sit, Sed n0n e con- M verso cita divina Sapientia, quae est
D p0lentia discernendi, exigit quod sitis divina potentia, Sed non e conVerSO. DQuid igitur Vis ut juxta tuam simili ludinem, ad instar praecedentium, etiam ex hoc quod Filius est, exigat ut Patersit hoc est, ut qui Filius est, Pater
Sit, quamquam n0n e c0nversor Stratoc dicis, haereticus SQ si n0 dicis, Vacat Similitudo.
7. Ad quid enim tibi ipsam iant circuitu de l0nge p0sitis rebus et miniis convenientibus emendicas, tanto labore colligis, tanta inculcas inani multiplicitate verborum , tantis esset claudibus, si non lacit ad quod adducitur, ut videlicet membra ad membri c0H
gruis pr0p0rtionibus reducantur8 Nonne hoc opiis, hic lab0 est, ut per ipSamn0 doceas eam, quae est inter Patremo Filium , habitudinem aenemus autem te d0cente ad hominis postli 0nem
poni animal, Sed non converso Secundum regulam dialecticae tuae inua non quidem poSit genere p0nitur Specie8, sed posita specie p0nilur genus. Cum ergo Patrem ad genus, Filium ad Speciem reseras ; nonne id ratio simili iudinis p0stulat, ut similiter posito Filio, Patrem p0ni ostendas, et non converti rut qu0m0d qui homo est, necesSario animal est, sed non convertitur cisaqu0que qui Filius est necessario Pater
tradicit tibi in h0 catholica Fides, quae
profecto utrumque recusat, tam Patrem videlicet esse qui Filius est, quam e SSe Filium qui Pater est. Nam alius proculdubio Pater, alque alius Filius inuamvis non aliud Pater, quam Filius. Nam per alius et aliud, novit pietas Fidei caule inter personarum proprietates ut individuam essentiae unitatem discernere Pet medium iter tenens, regia in cedere via Dut nec declinet ad dexte
ciat ad sinistram, substantiam dividend0. Qu0d si per simplex esse dicas vere consequi ut Si FiliuS St, necessario Pater sit nil te juvat, cum alio
relationis necessario exigat, ut con Verlatur, et eadem Veritas comitetur c0n-Versam qu0di0n congruit adducta degenere et Specie, Vel de aere , aereoque
sigillo similitudini. Neque enim, Sicut per implex esse dumtaxat verissime dicitur, Si Pale est, Filius est; et si i
lius est, Pater est ita etiam p0SSumus inter hominem et animal, fixe inter aereum Sigillum et aes in veritate convertibilem texere consequentiam. Nameis verum sit dicere , Si lio in Obl. animal est : 0n lamen Vera est On- VerSa, qua dicitur , Si animal est, humo est. Et item si sigillum aereum eSt, neceSSari sequitur, ut aes sit non amen Si es Sit, neceSSari sequitur, ut sigillum aereum sit. Sed jam pergamus ad relis Ilia. 8. Eu juxta istum habe inti omni P0-
64쪽
so S. BEBNARDtentiam in Patre, quamdam p0lentiam in Filiora dicat nobis otiam de Spiritu
sancto quid sentiat re Benignitas ipsa, B inquit, quae h0 n0mine quod est Spi-Μ ritu Sanctus demonstratur, non est in D Deo polentia, sive sapientia. MVideliam Satanam tamquam fulgur cadentem de coelo. Sic debet cadere , qui ambulat in magnis et mirabilibus super se. Vide S, Pater Sancte, quas scalas, immo quae praecipitia isto sibi paraVerit ad ruinam. Omnipotentiam, Semipotentiam, Ul- Iam potentiam. Ipso auditu horreo, et ipsum horrorem puto sufficere ad refellendum. Verumtamen testimonium
P0n0, quod turbato interim occurrit ad removendam Spiritus sancti injuriam. In Isaia legitur Spiritus sapientiae, Spi-τitus fortitudinis; lper quod utique salis aperte istius audacia, etsi non comprimitur, convincitur tamen. O lingua anagniloquat Est ut injuria Filii vel Patris remittatur tibici numquid blas phemia Spiritus Manet Angelus Domitii, qui secet te medium; dixisti enim: M 0n est Spiritus sanctus in Deo p0--ientia, siVe sapientia. Ita e Superbiae ruit cum irruit.
Refellit definitionem fidei, qua dicit Abae-
Iardus sidem esse aestimationem.
9. NEC mirum si homo, qui non curat quae dicat, irruens in arcana Fidei, thesauros absconditos pietatis iam irreverenter invadit atque discerpit cum de ipsa pietate fidei nec Die , nec si10- Iiter sentiat. Denique in primo limino Tlleologiae, vel potius Stultilogis suae, fidem dissinit aestimationem. Quasi cuique in ea Sentire et loqui quae tibi at liceat aut pendeant sub incerto in
agi ac Variis 09 ini0nilius nostrae Fidei Sacr3menta, et non magis certa vortiale subsistant. Nonne si suctuat si des, inanis est et spes nostra Stulli ergo Martyres n08fri, Sustinentes tam acerba propter incerta, nec dubitantes sub dulato remunerationis praemio durum per exitum diuturnum inire exsilium. Sed
absit ut putemus in de Vel spe n0stra
aliquid, ut is putat, dubia aestimatione I ABBATIS pendulum; et non magis totum quod in
ea est, certa ac solida veritate sub-ni XUm, oraculis et miraculis divinitus perSua Sum stabilitum et consecratum partu Virginis , sanguine Redempt0riS,Cl0ria resurgentis. estimonia ista credibilia lacla sunt nimis. Si quo minuS, ipse postremo Spiritus reddit testim0nium spiritui nostro, qu0d silii Dei sumuS. Quomodo ergo dem quis audet dicere aestimali 0nem, nisi qui Spiritum istum n0ndum accepit, quive Vangelium aut ign0ret, aut fabulam putet Scio cui credidi, et certus sum, clamat Ap0stolus; et tu mihi subsi hilas : Fides est aestimatio' u mihi ambiguum garris, quo nihil est certius. Sed Augustinus aliter Fides , ait, non c0n-vjec fando Vel opinando habetur in v corde in quo est, ab eo cujus eSi; sed
D certa cientia, acclamante conScienis ita is Absit ergo, absit ut hos nos sidos habeat christiana Academicorum Sint istae aestimationes, quorum est dubitare de omnibus, scire nihil. Ego Ver securus in Magistri gentium Senientiam porgo, et scio quoniam n0n
confundar Placet mihi, lateor, illius deside diiunitio , etsi iste etiam ipsam latenter insimul et Fides est, ait, ubstantia rerum sperandarunι, ar9umentum Non apparentium. Substantia, inquit, rerUm Sperandarum, non inaniumphantasia conjecturarum. Audi Sulmstantiam. 0n licet tibi in side putare vel disputare pro libitu; non hac illac-que Vagari per inania opini0num, per
devia errorum. Substantia nomine aliquid tibi certum fixumque praefigitur certis clauderis sinibus, coriis limitibus coarctaris. 0n est enim sides aestim ti0, sed certitudo. 40. Sed advertite caetera. omicto qu0d dicit spiritum limoris Domini non fuisse in Domino timorem Domini castum in futuro saeculo non suturum; post c0nsecrati0nem panis et calicis, priora accidentia, quae remanent, pendere in aere daemonum in nobis suggestionesc0ntactu seri lapidum et herbarum, pr0ut illorum sagax malitia novit harum rerum Vires diversas dixersis incitandis et incendendis vitiis e0nvenire Spiri-
65쪽
tum sanctum esse animam mundi; mundum, juxta Platonem, lani excellentius animal esse, quanto meli0rem animam habet Spiritum sanctum. Ubi dum multum sudat, qu0modo Plat0nem sa-ciat christianum se probat ethnicum. Haec, inquam, Iunia, aliasque iSilu8m0di naenias ejus n0n paucas praetereo Veni ad graviora. Non quod vel ad ipsa cuncta resp0ndeam magni enim opus voluminibus esset illa loqu0r quae
Arguit baelardum, sua sensa aut somnia unanimi Patrum senion liae praeserentem ;Praesertim ubi dicit, Christum non ideo in- Carnatum , ut hominem Iideraret de pote
l. MYSTERIUMm0sirae redemptionis, sicut in libro quodam Sententiarum ipsius, et ilem in quadam ejus exposili0ne epistolae ad Romano legi, temo rarius scrutat0 majestati aggrediens, in ipso statim sua disputationis exordio,
ecclesiasticorum Doctorum unam Omnium de hac re dicit esse sententiam, et ipsam p0nit ac spernit, et gl0riatur se habere meli0rem 0n Veritus c0nlrdyrarce pium Sapientis transgredi termi-n08 an liquos, qu08 0Suerunt Patres Nostri. si Sciendum eSt, ait, qu0d omnes , Doctores nostri40st p0st 0los in hodo conveniunt, quod diabolus d0minium et potestatem habebat Super homin sem, D et jure eum possidebat ideo scilicet D quod homo ex libertate arbitrii, quam, liabebat, sp0nle diabolo consensit. Aiunt namque , qu0d si qui aliquem , vicerit, victus jure Victoris Servus Μ constituitur. Ide0, inquit, Sicut di m cunti0cl0res, hac neceSSitate incarrumalus est Filius Dei, ut h0mo, quiis aliter liberari non p0terat, Per momis tem inn0centis jure liberaretur a iugo is diab0li. Sed, ut 0bi Videtur, ait, D nec diabolus umquam jus aliquod in is homine habuit, nisi forte Deo per- ω mittente, ut carcerarius nec Filius is Dei ut hominem liberaret, carnem assumpsit. M Quid in his verbis intolerabilius judicem, blasphemiam, narr0gantiam 'quid damnabilius, temeri- ΑΒΛΕLARDI. 571atem, an impietatem An non justius
os loquens talia fustibus tunderetur, quam rati0nibus resolleretur N0nne
omnium merito in Se proVocat manus cujus manu c0ntra omnes Omne A inquit, Sic Sed non ego Sic Quid ergo
tu quid melius assers quid subtilius invenis quid secretius tibi revelatum jactas, quod tot praeterierit sanctos, en sugerit sapientes Aquas furtivas et panes abSc0ndit0s, puto, app0net n0bis
2. Dic tamen , dic quicquid illud est, qu0d ibi videtur, et nulli alteri. An quod
Filius Dei n0n ut hominem liberaret, hominem induit 8 ΙΙ0 plane nemini, te e Xcepto, videtur tu videris ubi videris. Non enim hoc a Sapiente, 0 RPr0pheta, non ab Apost0Io, 0 denique ab ipso Domino accepisti. Magistergentium accepit a D0mino, quod et tradidit n0bis Magister omnium Suam
doctrinam fatetur non 8SQ Suam : Non enim, ait, a meipso loquor. Τu Vero de tuo n0bis tradis, et qu0d a nemine accepisti. Qui loquitur mendacium, de propri0 loquitur. ibi proinde sint, quae tua sunt. Ego Prophetas et Ap0stolos audio, obedi Evangelio, sed n0n vangelio
secundum Petrum. Tu novum n0bis
condis Evangelium 8 Quintum celesia evangelistam n0n recipit. Quid Lex,
quid Pr0phetae quid Apost0li, quid
ap0st0lici viri n0bis aliud evangeligant, quam quod Solus tu negas, Deum Videlicet sactum h0minem, ut hominem liberaret Et si Angelus de caelo allud nobis evangeligaverit, anathema Sit. 5. Sed qui Venerunt post Apostol0S, Doct0res non recipis, homo qui super omnes docentes te intellexisti. Deniquen0n erubescis dicere, quod adversum te omnes Sentiant, cum ab inVicem non dissentiant. Frustra proinde illorum tibi fidem doctrinamque proponerem, qu0Sjam proscripsisti ad Prophetas te ducam. Loquitur Sub typo Ierusalem ad p0pulum acquiSiti0nis, n0n Propheta sed in Propheta Dominus, dicens : Salvabo te, et liberabo te, noli timere. Quaeris qua potestate 8 Non enim vis ut diabolus in hominem habeat, vel habueri ip0testatem lateor nec ego. Non tamen
66쪽
58 S. BERNARDI ABBATIS idcirco non liabet, quia ego et tu h0cliolumus. 0 Si n0n consileris tu , nec cogn0Sci cogn0scunt et dicunt qui redempti sunt a Domin , quos redemi de manu inimici. Qu0d in inime negares et tu, Si non esses sub manu inimici. Non P0tes gratias agere cum redemptis, qui redemptus non es. Nam si redemptus QSSeS, I edemptorem agnosceres, et non negares redemptionem die quaerit re limi, qui se nescit captivum. Qui a lem scierunt, ama perunt ad Dominum, et Dominus Xaudiri eos , et redemit e0s
de manu inimici. Et ut intelligas hunc inimicum qui sit Quos redemit, ait, de
manu inimici, de regionibus congregavit eos. Sed primum quidem agnosce hunc c0ngregatorem, de quo Caiphas prophelat in Evangelio, quia Iesus moreretur Dr gente. Et qui narrat, sequitur dicens: Non tantum pro gente, sed ut silios Dei , qui erant dispersi, constressaret in unum. Quo erant dispersi In omne regi0nes. Ergo quos redemit, de regionibus c0ngregavit eos. 0n congregaret, nisi redimeret. Erant enim non 80lum
dispersi, sed et captivi. Redemit, et congregavit redemit autem de manu inimici. Non dicit inimicorum, Sed inseM. ici. Inimicus unus, regione miluae.
Siquidem n0n de regi0ne, sed de regionibus congregavit eos, a Solis ortu et occaSu, ab aquilone et mari. Quis isto imus tam potens d0minus, qui non uni Praefuit regioni, sed omnibus 8 Ν0n liliu8, ut arbitror, quam ille, qui ab alio Propheta dicitur absorbere fluvium, id est genus humanum, et non mirari: hα-bere autem lsiduciam, qu0d et Iordanis, hoc est olectio ipsa , influat in os ejus.
Beati qui sic influunt ut iuuant, qui
sic intrant ut exeant. 4. Sed quides Nondum sorte credis Pr0phetis, sic sibi c0ncinentibus de diab0li potestate in hominem. Veni mecum et ad Ap0stolos. Dixisti nempe te non sentire cum illis, qui p0st Apo- Stolos Venerunt Assentias Vel Ap0Stolis, si forte et tibi contingat quod unus e0rum loquitur de quibusdam oequando, inquiens , de illis Deus poenitentiam ad
co9noscendam veritatem, ut resipiscant a
diaboli tuque is a quo cuplis tenentur ad ipsius voluntatem Paulus est Sic, qui homines a diab0lo captivos teneri aSSe rit ad ejus voluntatem. Audis ad ejus V0luntatem, et negas potestatem DSi et
Paulo non credis , veni jam ad ipsum I 0minum; si forte audii S, et qui e Sca8. Nempe ab ipso appellatur Princeps --jus mundi, et sortis armatus , OSSeSS0rque Va80rum Det dicis eum non habere
90 testatem in homines 8 Al si tu aliud pulas lio loco intelligi atrium , quam
mUndum; a Sa, quam homines. Qu0d Si atrium diaboli, mundus erat; et ii mine VaSa ejus quomodo non domi
nabatur hominibus 8 Ait item Dominus
capientibus se : me est hora vestra, et potestas tenebrarum. Pote stas Si non
latuit illum qui dicebat Qui eruiἱ n0s deam testate tenebrarum, et transtulit in regnum sidii claritalis suae. IIanc ergo D0- minus ne in se quidem negavit diaboli p0testatem, sicut nec Pilati, qui membrum erat diaboli. Ait si quidem Non haberes potestatem in me vitam, nisi dαια tibi fuisset desuper. Quod si in viride lignum in tantum grassata est ista desuper data potestas, aridum qu0modo non fuit ausa contingeres Nec injustam pulo iste causabitur potestatem datam desii per Discat ergo diabolum non solum potestalem, sed et justam habuisse in homines: ut consequenter et ioc ideat, Venisse utique in carne Dei Filium propter liberand0s homines. Caeterunt etsi justam dicimus diaboli potestatem,n0n tam ei et Voluntatem. Unde non diabolus qui invasit; non li0m qui meruit: sed justus Dominus qui Xposuit. N0n enim a potestate, Sed a Voluntate
justus injustusve quis dicitur. Η0 ergo diaboli quoddam in h0minem jus, etsi
n0n jure acquisitum, Sed nequiter usurpatum iuste tamen permissum. Sici laque homo juste captivus tenebatur, ut tamen nec in homine, nec in diab0lo illa esset justitia, Sed in sto.
In opere liberalionis humanae non soIum ani- sericordiam , sed et justitiam relucere.
5. IUSTE igitur h0mo addictus, id miserie0iditer liberatus sic iam estis i-
67쪽
sericorditer, ut 0n desuerit justitia quaedam et in ipsa liberatione qu0niam h 0 quoque fuit de misericordia liberan is ut quod congruebat entediis liberandi ustilia magis contra inva-S0rem , quam potentia uteretur. Quid naulque ex se agere poterat ut semel
amissam justiliam recuperaret li0m0SerVu peccati, Vinctus diab0lici Assignata est ei proinde aliena, qui caruit Sua et ipsa sic est. Venit princeps hi jus mundi, et in Salvatore non invenit quicquain et cum nihilo minus inn0centi manus injecit, justissime qu0 tenebat amisit: quand is qui ut 0rti nihil debebat, accepta m0rtis injuria, jure illum, qui obn0xius erat, et mortis debito, et diab0li 0lvit domini0. Qua enim justitia id secundo li0m exigeretur Η0m siquidem qui debuit homo quis0lvit. Nam si illius, inquit, pro omnibus mortuus est ergo omnes mortui sunt:
ut videlicet satisfactio unius omnibuSimputetur, Sicut omnium peccata unuSille portavit; nec alter jam inVeniatur qui ore secit', alter qui satisfecit quia caput et 0rpus unus est Christus Satisfecit ergo caput pro membris, ChriSius pro Visceribus Suis, quando juxta Evangelium Pauli, quo conVincitur mendacium Petri, mortuus Pro nobis Oris silicavit nos sibi, d0nans n0bis omni delicta, delens quod adremurn nos erat cli μγ 09ruphum decreti, quod erat contrarium Nobis ut ipsum tulit de medio , astigeris illud cruci, exsp0lians principulus et p0-
46. Utinam ego inVeniar in his sp0liis, quibus spoliatae Sunt contrariae 90- testates, traducius et ipSe in p0SSessionem D0mini PSi me insecutus Laban arguerit, qu0d recesserim clam ab e0; audiat clam me accessiSSe ad eum , et ob hoc clam recessisse. Subjecit me illi causa secretior peccatici subduxit me illi ratio occulli 0ris justitiae. Aut Si gralis venumdatus sum, grati non redi-niari Sirassur sine causa calumniatus est mihi, sine causa causam exigit evasionis. Quod si dixerit, Pater tuus ad dixit e , resp0ndebo : Sed rater meus redemit me. Cur non aliunde justitia, cum aliunde reatus' Alius qui peccat rem constituit, alius qui justificat a
peccato alter in semine, alter in an guine. An peccatum in Semine peccat0ris, et non justitia in Christi sanguine rSed justitia, inquiet, Sit cujus est quid ad te Esto. Sed sit etiam culpa cujus stra quid ad messon justitia justi super eum erit, et impietas iniplin0n erit super eum Z 0n 0nvenit silium p0rtare iniquitatem patris, etsi alernae seri exs0rtem justitiae. Nunc ergo per Ominem Diors, et per hominem Vita Sicut enim in Adam omnes moriuntur, ita et in Christo omnes vis φι- cabuntur quoniam non sic illi alline0,
ut non et isti. Si illi per carnem petiersidem huic et si infectus ex illo originali concupiscentia etiam Christi gralia spiritali perfusus sum. Quid milii plus imputatur de praevaricat0reri Sigeneratio, regenerationem opp0no; nisi quod spiritalis est ista, illa carnali8. Nec patitur ratio aequila lis ut ex aequo c0ntendant sed Vincat necesse est spiritus carnem, et sit efficacior causa, cujus polior est et natura quo plus Videlicet prosit generati Secunda, quam prima n0cuerit. Sane pervenit delictum ad me, sed perVenit et gratia. t nousicut delictum , ita et donum. Nam judicium eae uno in condemnati0nmn; rufia autem eae multis delictis in iusti sicati0nem. prim h0mine manavit delicium a
Summo cael egressio gratiae. Virum quo parente, illud a primo, Sta a Summo. Terrena nativitas perdit mera et n0n multo magis generati coele Sit c0nservat me Nec vereor Sic erutu de potes late tenebrarum repelli a Patre lumi
num , uSlisi catus gratis in sanguine Filii ejus. Nempe ipso qui justificat: quis est qui condemnet 8 N0n 0ndemnabit justum , qui nil sertu est pecca-l0ri. Justum me dixerim, sed illius iustilia. Quaenam ipsa Finis legis Christus, ad justitiam omni credenti. Denique qui factus est nobis, inquit, justitia a Deo Patre. Qua ergo niihi ustilia lacla est, mea non est Si mea traducta culpa, cur non et urea indulla ustilia Et sano mihi tutior donata quam innata. Nam ista qui deni gloriam habet, sed non apud Deum cilla auleui cum sit salutis Ui-
68쪽
a X, matellam noli liabet gl01ialidinis in Domino. Nam etsi justus fuero, inquit, non levabo caput ne videlicet reSp0nsum accipiat : Quid habes quod ὶon accepisti Si autem accepisti, quid 9 0riuris, quasi non acceperis r
Ahaolardum perstringit , impie ac temere
Dei secreta scrutantem et extenuantem.
J7. AEC est justitia hominis in sanguine Redemptoris quam h0 In Perditionis exsufflans et subsannans, in tantum evacuare conatur, ut totum qu0d Dominus gl0riae semetipsum exinanivit;
quod min0ratus est ab Angelis qu0d natus de femina quod conversatus in mundo; qu0 expertus instrina quod
passus indignari quod domum per mortem, crucis in sua reversus, ad id solum
putet et disputet redigendum, ut ira uero hominibus larinam Vitae Vivendo et d0cundo patiendo autem et moriendo caritatis melam praesigeret. Ergo docuit justitiam, et n0n dedit; ostendit caritalem, sed non infudit; et sic rediit in sua Glane hoc t0tum est magnum illud pietatis sacramentum, quod manifestatum est in carne, just casum es in viritu , apparuit Angelis, praedicatum estssentibus, creditum est in mundo, a88umylum est insitoi tur Inc0mparabilis doctor,
qui etiam prosunda Dei sibi aperiens, o ea quibus vult lucida et pervia sa-
ciens, altiSsimum Sacramentum, et mysterium absconditum a Saeculis, Sic n0-
his suo mendaci planum et apertum reddit, ut ransire leviter per illud possit quivis , etiam in circumcisus et immundus; quasi Dei sapientia cavero nescierit aut neglexerit qu0d ipsa pro hibuit: sed dederit et ipsa Sanctum canibus, et margaritas porcis. Sed n0n est ita Nain etsi manifestatum est in carne, sed lamon justificatum est in Spirituuut et spiritualibus spiritualia conferantur; et animalis homo n0n percipiat quae sunt spiritu Dei; nec des n0stra sit in sapientia Verbi, sed in virtute Dei. Unde Salvator ait Consiteor tibi, Pater Domine coeli et terrae, qui abscondisti haec a sapientibus et prudentibus, et re-
Pelusi ea parvulis et Apostolus misi, inquit, opertum est Esangelium meum , in his est opertum qui pereunt. 8. Denique advertite hominem irridentem quae sunt spiritu Dei, qu0niani
stultitia illi videntur; et insultantem Apost0lo loquenti Dei sapientiam in
mysterio absconditam ; invehentem in Evangelium, Dominum blasphemantem. Quam prudentius quod non valet
coInprehendere , credere dignaretur, nec auderet contemnere, aut conculcare Sacrum reVerendumque mySterium.
L0ngum est ad omnes ejus ineptias et calumnias, quas divino struit c0nsilio
respondere Pauca lamen insero, e quibus caetera aestimentur. Cum Solos, in-
,, quis, electos liberaVerit Christus, quon modo eos diabolus possidebat, sive in is h0 saeculo, sive insuturo magis, quam n modo bis Respondemus: Immo quia dia-b0lus electos Dei possidebat, a quo Sicut dicit Apostolus, captivi tenebantur ad ipsius voluntatem Dut Dei propositum de ipsis impleretur, opus fuit liberatore Oportuit autem iberari iii
h0c saeculo, ut liberos haberet in si turo. Deinde infert re Numquid etiarnis pauperem illuim, qui in sinu Abrahaeis requiescebat, sicut et divitem damna, tum diabolus cruciabat; aut ollain inis ipsum Abrahain dominium habebat, is caeterosque electos', Nun: Sed habuisset, si non liberati fuissent side Venturi, sicut de ipso Abraham scriptum est: Credidit Abraham Deo, et reputatum est ei adjustitiam. Item : Abraham eaesultavit ut videre diem meum; et vidit, etia- pisus est. Proptere jam tunc sanguis Christi rorabat etiam Lagaro, ne nain mas sentiret quod et ipse credidisset in eum qui erat passurus. Sic de omnibus electis illius temp0ris Sentiendum, natos quidein et ips08, aeque ut nos, Subp0testate tenebrarum, propter originals
peccatum sed erut0s antequam more
rentur, et non nisi in sanguine Christi. Scriptum est enim 'urbae autem qu B
praecedebant, et quod sequebantur, clamabunt dicentes : Hosanna silio Dapid benedictus qui venit in nomine Domini. Ergo Christo in carne venienti, et antequam Veniret, et p0st, benedictum est a iii
69쪽
his benedictorum quamvis Praeeuntes plenam minime tunc consecuti Sint benedicti0nem, servata nimirum hac prae
Quare Christus tam gravem ac Iaboriosum nos liberandi modum susceperit, cum Sola ejus voluntas seu iussi sufficeret..
9. DEINDE laborans docere et persuadere odiabolum nudum sibi jus in Itominem Vindicare potuisse aut debuisse, nisi permissu Dei; et quod sine injuria diab0li jure Deus profugum
Suum, si vellet misereri, repetere et solo Verbo eripere p0SSet, quasi hoc
quis dissiteatur; post multa aliquando
insert: Quae itaque necessitas, aut quae, ratio, aut qu0d opus fuit, cum Sola, jussione sua , divina miserati libe- , rare hominem a peccato p0SSet pr0p- , ter redemptionem nostram Filium Dei, carne Suscepta, tot et iantas ine dias, opprobria flagella, puta, de- γε nique ipsam crucis ignomiitiosam et, asperrimam mortem Sustinere , ut
is cum iniquis patibulum sustineret is Respondemus : Necessitas nostra fuit, et necessitas dura sedentium in tenebris et umbra mortis Opu aeque n0Strum et Dei ipsius, et Sanctorum Angeloiunt. NOStrum , ut auferret jugum captivitatis nostra : Suum ut impleretur prop0Situm voluntatis ejus rangelorum, ut numerus impleretur eorum.
Porro ratio hujus acti fuit dignatio sa- ciensis. Quis negat Omnipotenti ad manum misse alio et alios m0d0 nos irae redempti0nis, justificationis, liberationis LVerum hoc n0n praeiudicat hujus, quem e multis elegit, efficaciae. Et 0rtasse is praestat, per quem in terra oblivi0nis, gravedinis, lapSus nostri, tolet tantis gravaminibu Re paraloris sortius et vivacius adm0neremur. Alias
autem nemo hominum n0Vit, nec noscere ad plenum 90test, quid boni ad gratiam, quid c0ngruentiae ad sapientiam, quid dec0ri ad gloriam, quid commodi ad salutem, pene SeipSalia contineat hujus venerandi mysterii inscrutabilis altitud0: qua in Prupli elac0n-
Siderans expavit, non penetravit; et Praecursor Domini indignum se judica vit qui penetraret. 20. Caeterum si non licet perscrutaridiVinae sacramentum Voluntatis, licet tamen sentire essectum operis, fructuΠIutilitatis percipere. Et quod licet Scire,n0n licet tacere : quia gloria restum e lare verbuni, et gloria Deilans es Ligare ser monem Fidelis sermo, et omni acceΡ-ti0ne dignus quoniam cum adhuc se ea l0re essemus, rec0nciliati sumus Deo per mortem Filii ojus. Ubi reconciliatio et remissio peccat0rum. Nam si dicente Scriptura: Peccat nostra separant interris et Deum manente peccato non Streconciliatio. In quo ergo remiSSi peccatorum 8 Hic caliae , inquit, opi testumenti in meo sanquine, qui pro v0bisese fundetur in remissionem pecculorum Itaque ubi reconciliatio, ibi remissi peceat0rum. Et quid ipsa, nisi justificati rSive igitur rec0nciliatio, sive remisSio Peccatorum, sive justificatio sit; sive etiam redemptio, vel liberatio de inculis diab0li a quo captivi tenebamur ad ipsius voluntateum intercedentem0rte Unigeniti oblinemus , justi sic ali gratis in sangm ne ipsius : in quo Sicut idem dicit, habemus redemptionem per
8unguinem ejus, et remissionem ecculorum, secundum divitias gratia ejus Cur,
inqui S per Sanguinem, qu0d putuit sacere per sermonem Ipsum interr0ga. Mihi scire licet quod ita Irita molllicet. Numquid dicit sigmentum ei quis finxit Quid me sinxisti sic 2s. Sed haec stultitia ei videntur
non potest tenere risum. Audite hi-chinnos Quomodo, ait, justi sicariis nos vel reconciliari Deo per inortem
is Filii ejus dicit Apostolus, qui tanton amplius adversus hominein irasci de- v buit, quanto amplius homine in cru- is cisigendo Filium suum deliquerunt, is quum in transgrediendo primum ejus is praeceptum unius p0m gustu is Quasi n0n potuerit Deo in uno eodemquo sacto et displicere iniquitas malignantium, et placere telas alientis. Et
ait Quod si tantuin suerat illud daen peccatum, ut expiari n0n posset nisi v 0rtu Christi; quam expiati0nem ha-
70쪽
Christo commissum est is reviter respondemus, ipsum sanguinem quem
fuderunt, ut interpellationem ipsius quem occiderunt. Addit etiam re um-D quid mors inn0centis Filii in tantum is Deo atri placuit, ut per ipsam re-M 0nciliaretur nobis, qui hoc peccan--d0 0mmisimus, propter quod inn0υ cens Dolii inus est Occisus me nisi
Whoc maximum seret peccatum, illud M ullo levius potuit ignoscere Dis 0n
mors, Sed Voluilias placuit sponte m0rientis , et illa morte expungentis O tem, operanti salutem, restituentis innocentiam, triumphantis principatus et potestales, Ρ0liantis in seros, ditantis Superos, pacili catalis quae in eoelo sunt et quἴ in terra, Omnia instaurirantis. Et qu0niam Taec tam preti0sa mors , 0luntarie suscipienda advorsus peccatum, non tamen poterat seri nisi Per peccatum; 0n delectatus quidem, sed amen bene usus malitia scelerato rum, et mortem de morte, et de peccato damnavit peccatum. Et quanto ill0rum major iniquitas, tanto iiij us Voluntas sanctior, et eo p0lentior ad salvandum :quatenus tanta mediante potentia, antiquum illud, quam Vi grande peccatum, necessari tamen huic, quod in Christo commisSum est, cederet, tamquam minus maj0ri. Nec peccat sive
peccantibus adscribitur haec Victoria; sed bene utensi peccato, et peccantes f0rtiter perserenti, ut 0nvertenti in usum pietatis , quicquid in ipsum ausa est crudelitas impiorum. 22. Fuit ver sangui qui es rusus est, tam multus ad ignoscendum, ut ipsum qu0que peccatum maXimum, quo ac tum est ut essunderetur, deleret; ac per hoc do antiqui illius, utpote levioris, deletione nullam omnino dubieta tem relinqueret. Deinde iste ' Cui Ve-Hr0, inquit, non crudele et iniquum M Videtur, ut sanguinem inn0centis in D pretium aliquod quis requisierit, autis ullo modo ei placuerit innocentem is intersici; nedum Deus tam acceptam is Filii m0rtem habuerit, ut per ipSam, uniVerso reconciliatus sit mundoris N0n requisivit Deus Pater sanguinem
non sanguinem sitiens, Sed salutem quia salus erat in sanguine. Salus plane, et non Sicut iste sapit et scribit, sola caritatis ostensio. Sic enim c0ncluditio calumnias et invectiones Suas, quas in Deum tam impie, quam imperite eV0muit, ut dicat: si otum esse qu0dD Deu in carne apparuit, nostram den Verbo et e Xemplo ipsius institutionemn sive ut ,0stmodum dicit instructio- v nem totum quod passus et mortuusu St, Suae erga nos caritatis ostensi is nem Vel 0mmendationem.
hristum venisse in mundiim, non solius instructionis nostrae , se et Iiberationis
25. CAETERUΜ quid pr0dest qu0di0s instituit, si n0n restituit Aut numquid
frustra instruimur, si non prius destruatur in nobis corpus peccati, ut ut tra non serviamus peccato Si mne
tensione Virtutum; restat ut dicatur, qu0d Adam qu0que ex s0la peccati Ostensione n0cuerit: siquidem pro qualitate vulneris allata est medicina Sicut enim in dum omnes moriuntur, ita et D Christo omnes vivi sicabuntur. Ergo sicut hoc, ita et illud. Si ita , qua Ladat Christus, non est alia , quam inSti lutio ejus nec m0r utique , quam de di tradain, ulla erit similiter quam institutio ejus ut ille quidem ad peccatum Xemplo Suo hic Vero Xemplo et Verbo ad bene Vivendum, et se diligendum homines informare iit. Aut si Christianae sidet, et non haeresi Pelagianae acquieScente S generatione, non institutione raductum in nos c0nsilemur Adae peccasuiu, et per eccatum m0rtem sateamur neceSse est, et a Christo nobis, non institutione, sed regeneratione restitutam justitiam, ut per justitiam Vitam taut sicut per inius delicium in omnes h0mines in c0ndemnationem, sic et per unius justitiam in omnes homines in iusti sicationem vitae. Et si ita est, quomodo is dicit: C0nsilium, et cauSam incarnationis duisse, ut