장음표시 사용
41쪽
n gandum non est passa est illa voluntas, ut contra Se loqueretur quatenus ver se Voluntarie proculdubio con Sensit, ut pro se l0queretur. Si Christum non amasset, non negasset inVitus: verum si se amplius non amasSet, Onalisluatenus negasset Fatendum igitur hominem suisse compulsum Volunta tem propriam etsi non mulare, cevltare tamenet compulsum, inquam, n0n quidem recedere ab amore Dei; cedere tamen aliquantulum amore Sui.
59. uid ergo Forte diss0luta est tota superior assertio de libertate Voluntatis, quia nimirum inVenta est cogi potuisse V0luntas Est plane AEdd si cogi ab alio potuit quam a se ipsa. Quod si sese ipsa coegit, c0mpulsa, et compellens ubi amittere, ibi et recipere Visa est libertatem Vim quippe quam ipsa sibi intulit, a se pertulit. Porro qu0d a Se 0- Iunias pertulit, ex voluntate fuit. Quod ex voluntate suit, jam non ex neceS-sitate, sed Voluntarium fuit. Si autem voluntarium, et liberum. Quem sua denique ad negandum Voluntas compulit, compulsus est quia Voluit immo non compulsus St, Sed consei Sit, et non alienae potentiae, Sed pr0priae Voluntati, illi utique, qua mortem omnim0dis evadere Voluit. Alioquin quando vox mulierculae linguam sacram in Verba formare nefanda valuisset, si non linguae domina voluntas annuisset Denique cum se a sui postmodum nimio illo temperavit amore, et Chri Stum coepit,
ut debuit, toto c0rde, tota anima, tota virtute diligere jam nudis valuit minis vel parnis extorqueri aliquatenus o Iuntati dare linguam arma iniquitati, sed potius audacter accommodans Veri italici Obedire, inquit, p0rlet Deo α-
sis quam hominibus. 40. At sane gemina e0mpulSio, Secundum quod aut pati aliquid, aut
agere contra propriam c0gimur Voluntatem. Quarum paS si V quidem si e enim prior illa recte n0minatur 40 testn0nnumquam fieri abSque consensu voluntario patientis, Sed activa numquam Proinde malum quod sit in nos, sive de nobis, non est imputandum
nobis, si tamen invitis Caeterum qu0dBERO ARBITRIO. 33 sit et a nobis, jam non sine culpa est
voluntatis. Velle plane conVincimur, quod non seret, si nollemus. st ergo compulsi quaedam etiam activa sed n0n habet excusationem, eum sit ut voluntaria. Cogebatur Christianus negare Christum , et quidem dolens non tamen nisi volens. Volebat nimis gladium vitare serientis atque illa talis Voluntas intus praesidens os aperiebat,n0n gladius qui foris apparebat. Porro talem esse illam V0luntatem ionVil cebat gladius , 340n cogebat. Ipsa igitur Se in culpam, non gladius impellebat. Denique in quibus sana erat Voluntas occidi poterant, necti nequibant. I0gest quod eis praedictum fuerat Facient in vos quaecumque voliterint , sed cinmembra, n0n 0rda. Non V0s acietis quae oluerintra sed ipsi facient, Vos patiemini. Membra cruciabunt, sed Oluntatem mon Filabunt saevient iii
carnem, animae autem non habebunt
quid laciant. Sit licet patientis corpus in potestate torquentis, sed Voluntas est libera. Infirma si fuerit, saeviendo
e0gnoscent; non esse cogent, si nolisuerit. Sane infirmitas ejus a seipsa est, Sanitas Vero non a se, sed a D0mini Spiritu Sanatur autem, cum ren0Vatur.
sis. Porro renovatur, cum, quemadmodum iocet Apostolus, speculando gloriam Dei in eamdem imaginem trans-sormatur a claritate in claritatem, hoc est de virtute in Virtutem , tamquam aD0mini spiritu. Inter quem utique di Vinum spiritum, et carnis appetitum, tenet medium quemdam locum id quod dicitur in homine liberum arbitrium, id est humana Voluntas et tamquam in devexo latere m0nti admodum a dii inter utrumque pendens, ita in appetitu infirmatur per carnem, ut nisi sedulo spiritus adjuvet infirmitate ni ejus per gratiam, n0n Solum non aleat justitiae, quae est juxta Prophetam sicut montes Dei, ascendendo de virtute iii Virtutem, apprehendere culmen sed etiam de vitio semper in vitium suo ipsius p0ndere deVoluta ruat in praeceps; praegravata nimirum non sol uni lege peccati originaliter membris insita, Verum et c0nsuetudine terrena inhabi-
42쪽
34 S. BERNA I sationis usualiter assecli 0nibus nolita. Qu0d humanae Voluntatis videlicet
utruinque graVamen uia breViter Versiculo Scriptura commemorat, dicens Corpus quod corrumpitur 99rupat an mam , et deprimit terrena inhabitatio sensun multa cogitantem. Et haec duo hujus mortalitatis mala, Sicut non Ocent, Sed exercent non consentientes Sic non excusant, Sed damnant conSentientes, ut nec salus, nec damnatio ulla ratione sine praecedenti consensu
Voluntari possit haberi ne qua forte e parte praescribi videatur libertati arbitrii.
Merita hominis mera esse Dei munera.
citur liberum arbitrium, aut uSte pro fecto damnatur, dum ei ad peccatum nulla vi praejudicetur Xtrinseca aut misericorditer Salvatur, cui ad justi fiam nulla virtus sufficit sua Sane in his omnibus cogitet lector originalis peccati prorsus excipi rati0nem. De caetero, libero arbitrio nec extra ipsum quaeratur damnationis causa, quod jam non damnat nisi propria culpa nec ab ipso salutis merita, qu0d sola salvat misericordia. Cujus quippe conatus ad bonum, et cassi Sunt, si a gratia non adjuventur; et nulli, Si non Xcilen tur. Caeterum in malum, dicente Scriptura, proni sunt sensus et cogitationes hominis. Proinde non ei a se ut dictumost sed desursum potius a Patre luminum descendere merita putentur si tamen inter data optima et d0na persecta, ipsa merito per quae Salus aeterna conquiritur, merita deputentur. 45. Deus namque rex noster ante Saecula, cum operatus est salutem in medio terrae, DONA SUA quae dedit h0minibus, IN ERIT divisit et PRAEMIAQui et praesentia per liberam Ρ0SseSSi0nem nostra interim erent merita, et futura per gratuitam 90nsionem X- spectaremus, immo expeteremus ut debita. Utraque Paulus commemoranS,
Habetis, inquit, fructum vestrum in sancti culiunc in sinem vero vitum ueter-iDI IJ BATIS nam. Item, Et nos ipsi, ait, primitias
spiritus iubentes, instemiscimus adoptio-Hem exspectantes siliorum Dei primitias Spiritu vocans sanctificationem, id e Si virtutes, quibus impraesentiarum Sanc tisicamur a Spiritu, ut merito OnSe quamur ad0ptionem. Rursum in Evangelio, eadem Saeculo abrenuntianti prinmittuntur, ubi dicituri Centuplum acci piet, et vitam internam possidebit. Itaque
non liberi arbitrii, sed Domini est salus; immo ipse salus, ipse et Via est ad salutem , qui ait Salus p0puli ego sum. Qui item perhibet : Ego sum via. Se fecit viam, qui et salus erat et ita, ut
n0n gl0rietur omnis caro. Si ergo bona Viae sunt merita, sicut et patriae salus et Vita, et verum est quod ait David, Non est qui faciat bonum, Non est usqu ad unum, illum videlicet unum de quo item dicitur, Nemo bonus, nisi solus Deus: Dei sunt proculdubio munera tam
n0Stra opera, quam ejus praemia : et
qui se fecit debitorem in illis, fecit ut
n08 promeritores ex his Ad quae iam unc0ndenda merita dignatur sibi adhibere creaturarum ministeria', non quibus egeat, Sed quibus per h0c, e de quibus prosit. 44. OpERATUR ergo illorum Salutem,
qu0rum nomina sunt in libro vitae, aliquando per creaturam in ipsa, aliquando per creaturam contra ipsam, aliquando per creaturam cum ipsa uulta pio secto .siunt hominibus salubria per insensibilem, et item per irrationalem creaturam riuae idcirco dixi sieri Sine ipsa, qu0d 0n queat, intellectu carens, SSe Vel 0nScia Mulia quoquo mult0rum saluti utilia acit Deus per malos, sive homines, SiVe Angelos sed quoniam invitos, de contra ips0s. Nam dum n0cere cupiente juVant, quantum aliis valet utilis actio, tantum ipsis per-Versa nocet intenti0. Porro per qu08 et cum quibus operatur Deus, b0ni sunt
Vel Angeli, Vel h0mines, qui qu0d Vult Deus, et agunt pariter, et Volunt. Qui
enim bono, qu0 opere complent, VO-luntate consenti uiit, opus omnino qu0d per eos Deus explicat, ipsis communicat. Unde Paulus, cum bona plurima, quae Deus per ipSum fecerat, enariaSset:
43쪽
Non autem e 90, ait, sed gratia Dei me cum Posuit dicere, per me, sed quia minus erat, Inaluit dicere, mecum: praeSu Nasens se non s0lum peris SS RII NISTRUM per essectum; sed et operantis
45. Videatnus nunc secundum triplicem Dei operationem, quam 0Suimus, quid creatura quaeque pro suo ministerio mereatur. Et illa quidem, per quam
et sine tua sit quod sit, quid mereri p0test quid illa contra quam it, nisii ram 8 Quid et cum qua sit, nisi gratiam 'In prima itaque nulla, in sequenti mala, ii ultima b0na merita conquiruntur Nec enim pecudes, cum per eas bonum aut malum quodcumque sit,i0ni quippiam merentur, aut mali. 0n habent quippe unde bono malo V c0nSentiant. Mulio autem minus lapides cum nec sentiant. Caeterum diabolus, Vel homo malus, cum Vigeant et vigilent ratione, jam quidem merentur, sed n0 nisi Poenam, Pro eo quod a bono dissentiant. Paulus autem qui Volen eVangelizat, ne, si invitus, dispensatio ei tantum credita sit; et quicumque similiterra piunt quoniam quidem e conSensu voluntatis obediunt, repositam sibi esse considunt coronam justitiae. UTITUR ERGO Deus in salutem Suorum irratio nabili, et item insensibili creatura, tamquam jumento vel instrumento, quae jam expleto operemus Diam erunt. ΤΙ-ΤUR creatura rationali, Sed malevola, quasi disciplinae Virga, quam correcto filio, in igilem projiciet tamquam a mentum inutile. UTITUR et Angelis et hominibus bonae Voluntatis, tamquam commilitonibus et coadjutoribus suis, quos peracta Victoria amplissime munerabit. Denique et Paulus de Se , ut 8-que similibus, audacter pronuntiat: Coadjut0res euiin Dei sumus. Ibi itaque Deus humini benigne inerita constituit, ubi per ipsum, et cum ipso boni quippiam operari dignanior instituit. ΙΙine eoadjutores t ei, cooperatores Spiritus-
sancti, promeritores regni nos esse pro Sumimus, quod per consensum utique voluntariuin divinae V0luntali 0njungimur.
Quid gralia', quid libero artii trio in negotio
46. QUID igitur ΤHoc ergo totum libori
arbitrii opus , hoc solum ejus est mersetum quod consolitit 8 Est prorsus. 0n quidem qu0d vel ipse consensus, in qu omne meritum c0nsistit, ab ipso sit : cum nec cogitare quod minus est quam consentire' aliquid a nobis, quasi ex n0bis sufficientes simus Verba sunt non mea, sed postoli, qui omne quod boni esse potest, id est gitare , et Velle, et perficere pro b0na voluntate attribuit Deo, non suo arbitrio. Si ergo Deus tria haec, hoc est
b0num cogitare, Velle, perficere, Op ratur in n0bis : primum pr0fecto sinen0bis Secundum, nobiscum tertium, per nos facit. Siquidem immittendo b0nam cogitationem, nos praeVenit immutando etiam malam Voluntatem, sibi per consensum jungit; ministrando et con- Sensui lacultatem, foris Der pertum opus nostrum internus opifex innotescit. Sane ipsi nos praevenire nequaquam 908Sumus. Qui autem bonum neminem invenit, neminem salvat quem n0li praevenit. A DEO ERGO sine dubio nostrae si salutis exordium, nec Per n0s
utique, nec nobiscum. Verum OnS0n-SUS et opus, etsi non ex nobis, non
jam tamen sine nobis. Neque rimum itaque, in quo quippe nos nil facimus; nec ultimum, quod et plerumque ex torquet aut tim0 inutilis, aut simulatio damnabilis; sed lantum medium nobis
repulatur in meritum Sola nempe in terdum bona voluntas sufficit caetera non prosunt, si sola desuerit. 0n prosunt dixerim, sed agenti, n0n Cernenti. VALE ITAQUE intentio ad meritum, acli ad exemptu in utramque rἴ V niens cogitatio tantummodo ad excitandum 47. CAVENDUM ERGO, ne cum haec invisibiliter intra nos ac nobiscum ac iitari sentimus, aut nostriae voluntati attribuamus, Iliae infirma est; aut Dei necessitati, quae nulla est; sed soli gratiae, tua Plenus est. PS lili mini Oxcitat arbitriunt, cum Seminat cogitatum;
44쪽
56 S. BERNARsanat, cum immutat assectum; roborat, ut perducat ad actum; servat, ne Sentiat desectum. Sic autem ista cum libero arbitrio operatur, ut tantum illud in Prim praeveniat, in caeteris comitetur; ad hoc utique praeveniens, ut jam sibi
deinceps cooperetur. Ita tamen quod a 50la gratia coeptum est, pariter ab utro que persicitur ut mixtim, n0 Singil- Ialim; simul, non VicisSim, Per Singu-Ios prosectus perentur. Non partim
gratia, partim liberum arbitrium, Sed totum singula opere individuo peragunt. Otum quidem hoc, et totum illa; sed ut totum in illo, sic totum ex illa. 48. Credimus placere Lect0ri, quod
a sensu postoli nusquam recedimus; et quaquaVersum Vagetur ratio, in eadem pene ipsius Verba requenter recidimus. Quid enim nostra aliud sonant quam illud Ergo neque v0lentis , neque currentis, sed miserentis est DeidQuod sane non ideo dicit, quasi quis velle aut currere possit in anum e sed
quod is qui vult et currit, non in Se, sed in eo a quo accepit et Velle, et currere , debeat gloriari. Denique ait: Quid habes quod non accepisti Creatris, sanaris, Salvaris. Quid horum tibi exto, homo quid horum non impossibilo
libero arbitrio 8 Nec creare qui n0n eras, nec iustificare peccator, nec m0rtuus poteras teipsum resuscitare taut caetera praetermittam bona, quae aut sanandis necessaria sunt, aut salvandi rep0sita.
Quod dicimus, de primo patet et ultimo. Sed et de medio nemo dubitat, nisi qui ignorans Dei justitiam, et Suam Volens constituere, justitiae Dei n0n est subjectus. Quid enim Agnosci creantis potentiam, salvantis gloriam; et Sanantis ignoras justitiam Sana me, ait, et sanabor sulpum me fac, et alpus ero, quoniam laus melli es. Iste justitium Dei agnoscebat, a quo eque Sperabat tam anari a peccato, quam a miseria Iiberarici et ideo laudem suam illum,n0 Se merito statuebat. Propter hoc, et David ingeminans: Non nobis, inquit, Domine, non nobis, sed nomini tuo da gloriam e quod utramque a Deo stolam,
et justitiae scilicet exspectaret, et gloriae. QUIs Esrqui ign0rat Dei justitiam 'DI ABBATIS Qui seipsum justineat. QUI Esr qui Seipsum justificat Qui merita sibi
aliunde, quam a gratia praesumit. Caeterum qui fecit quod salvaret, etiam dat unde salvet. Ipse, inquam, merita d0nat, qui secit quibus donaret. Quid retribuam, inquit, Domino pro omnibus,n0n quae tribuit, sed quin retribuit mihi rE QUOD EST , et quod justus est, a Deo esse c0nsitetur ne, si utrumlibet 0-garet, utrumque perderet, amittendo utique unde justus est, et sic damnandoqu0d est. Sed sic vel tertio loco invenit qu0 vicissim rependeret Calicem, ait, salutaris accipiam Calix salutaris, Sanguis est Salvatoris. Ergo si deest tibi omnino de tuo, quod vel secundis Dei donis retribuas, unde tibi salutem praesumis Nomen Domini, inquit, in pocu-bo, quod nimirum quicumque inVocaverit salvus erit.
49. Igitur qui recte sapiunt, tripli
cem consitentur operationem, n0n quidem liberi arbitrii, sed divinae gratiae in ipso, sive de ipso. Prima creatio Secunda, relarmatio tertia est con- Summatio. Primo namque in Christo creati sumus in libertatem Voluntatis, Secundo relarinamur per Christum in spiritum libertatis, cum Christo deinde consummandi in statum aeternitatis. Siquidem quod non erat, in illo creari op0rtuit qui erat per formam res0 mari delarmem membra non persici nisi cum capite. Quod utique tunc complebitur, culi Omnes occurremus in Virum Dersectum, in mensuram aetatis
plenitudinis Christici quando apparente Christo vita nostra, apparebimus et n0s cum ipso in gloria. Cum igitur c0nsummatio eri habeat de nobis, sive
etiam in nobis, non autem a nobis, creatio vero facta sit et sine nobis 80la, quae nobiscum qu0dammodo sit propter conSensum Voluntarium n0Strum, inmerita nobis reputabitur reformatio. Ipsa sunt jejunia nostra, vigiliae, conli nentia, Opera miSericor bae, caeteraqUei Virtutum exercitia, per quae utique constat interiorem hominem n0Strum
renovari de die in diem et dum et intentio terrenis incurvata curis, de imis paulatim ad superna resurgit et assec-
45쪽
tio circa carnis desideria languens,
setisini in amorem spiritus convalescit; o mem0ria Veterum perum turpitulline sordens, novis bonisque actibus
candidata in dies hilarescit. In his
namque tribus interior renovatio c0nsistit uectitudine scilicet intentionis, puritate assectionis, recordatione bonae operati0nis, per quam ibi bene e0n-Scia memoria enitescit. 50. Verum haec cum certum sit divino in nobis actitari spiritu Dei sunt munera : quia Vero cum nostrae voluntatis aSSenSu, noStra sunt merita Non enim
vos estis, inquit, qui loquimini, sed is ritus Patris vestri qui loquitur in vobis. Et postolus On eaeperimentum ejus quueritis, inquit, qui in me loquitur Christus ' Si ergo Christus, aut Spiritus Sancius loquitur in Paulo, non etiam itidem operatur in ipso Non enim loquor, ait, qua per me non essicit Deus. Quid ergolSi non Pauli sed Dei loquentis in Paulo
Vel operantis per Paulum, et Verba Sunt,
et opera; ubi jam Pauli merita ibi ostquod iam sidenter aiebat Bonum ceri meu certavi, cursum consummavi, sinem servasi: dereliquo reposita est mihi corona
justitiae, quam redde mihi Dominus in illa die justus judeae An in eo larte con-sdit sibi coronam esse repositam, qu0d per ipsum illa fiebant Sed multa per
mal0S, SiVe angelos, sive homines, siunt b0na; nec tamen reputantur illis in merita. An quia potius et cum ipso, hoc est cum ejus b0na Voluntate siebant rNam si nullus titilliit, pangelizas'ero, dispensalio mihi credita est: si orulem volens, gloria est mihi. 5l. Caeterum si vel ipsa voluntas, de qua omne meritum pendet, ab ipso Paulo non est quo Pacto eam, quam
eat justitiae ron quoniam juste jam et ex debito requiritur, quodcumquo Vel gratis promittitur Denique ait:
Scio cui credidi, et certus sum qui potens est depositum meum servare Dei pr0miSSum, Suum appellat depositum re quia credidit promittenti, si denter
promissum repetit. Promissum quideme misericordia, sed jam ex justitiale Solvendum. Est ergo quam Paulus eXSpectat, corona justitiae, sed justitiae Dei, non Suae Iustum quippe est ut reddat quod debet: lebet autem quod pollicitus est. Et haec est justitia, de qua praesumit Apostolus, promissio Dei: ne si
hanc contemnens, Suam Velit Statuere,
justitiae Dei n0 sit subjectus, cujus tamen suae justitiae ipsum Deus voluit habere con80rtem, ut et coronae saceret Promeritorem. In eo enim sibi justitiae eonS0rtem, et coronae Statuit promer t0rem cum operum, quibus erat illa repromissa corona, habere dignatus est c0adjutorem. Porro coadjutorem fecit, cum fecit volentem, hoc est Suae V luntati consentientem. Itaque Voluntas in auxilium, auxilium reputatur in meritum. Si ergo a Deo volunta eSt, et meritum. Nec dubium quin a Deo sit et Velle, et persicere pro bona Voluntate.
Deus igitur auctor est meriti, qui et voluntatem applicat operi, et opus explicat voluntati. Alioquin si proprie
appellentur ea, quae dicimus nostra merita; spei quaedam Sunt seminaria, caritalis incentiva, occultae praedeStinati0nis indicia, futurae felicitatis pra)
NANDI Denique quos justisicavit, non
qu0s justos invenit, hos et magnifi
46쪽
ALIISQUE QUAESTIONIBUS PROPOSITIS
Si tibi videor tardius reScripSiSSe, scito me tarde quoque accepisse ad qu0d
continuo ad me usque perlatum est, Sed Pontiniaci diu ante retentum. Porro ubi Accepi, moram minime feci in rescribendo. Caeterum id brevius, quam tua forte deposcebat intentio : sed non plane quam mea occupatio Sineret. Curavi tamen ne te uicumque aleret quicquid Super interrogatis ego sentirem, tuo Sane eadem mea sensa et otio, et ingenio plenius adstruenda relinquens, si ita Op0rtere cognoveris. Nec dubito ad manum tibi esse aliones certas ei c0ngruas auct0ritates, quibus facile id p0s-
tionibus jubes, et n0men taces, tibi n0 erit a me super consuliis quod sentio dictum, non Sibi contradictum, etiamsi quid aliter ab ipso sapimus. Nam Si Verum I OS SapimuS, Veritas eic0ntradicit,n0n 08. Sed enim Si n0 confunditur acquiescere Veritali, et Veritas cum eo Sapit, et nos. Sin autem, SerVum Dei tamen non oportet litigare, sed magis patientem esse ad omnes Ideoque non quaerimus pugna Verborum , novitates quoque Vocum juxta ap0stolicam doctrinam evitamus Patrum tantum Opponimus sententias , ac Verba Pr0seriuriis, et non nostra nec enim sapientiores Sumus quam patres n0stri Abundet sane in Suo sensu qui Vult quantum Vult,
dummodo nos patiatur in Scripturarum Sonsibus abundare, quomodo dicit Ap st0lus: N0n quod sussicientes si nus cost ture aliquid nobis, tamquam eae n0bis , sed susticientia nostr eae De est.
Non obligasse Baptismum , ex quo dieinm fuit
Nicodemo Nisi quis renatus, etc.
. SCRIBIs itaque quemdam asserere neScio quem inam non nominas' ex qu primum dictum a D0mino legitur, Nisi quis renatus fuerit eae aqua et Spiritu sancto, n0n intrabit in regnum coelorum is eo neminem abSque e0dem
percepto actualiter Visibili sacramento, Vel ejus vice martyrio ullatenu 90- tuiSse Salvari sed otsi 0rt illud quispiam cum Vera fide et contritione cordis e Xpeteret, Sed praeVentus m0rtis arti cui assequi qu0d cuperet n0n Valeret, tamen omnino damnari. Ubi primo de temporis quidem praefixione durum n mi austerumque Videtur , ut videlicet Verbum adhuc absc0ndilum palam jam noceat, et ante judex feriat quam minetur quodque interim in tenebris loquitur et in aure Salvator, nondum quidem salvet, quia n0ndum apparet; et jam mundum dimpleat condemnatis. Itane ergo Verbum salutis et praeceptum Vitae non prius Vitam restituere Valuit, quam mortem inflixerit idque e innocenti bus, quo et nescientibus adhuc Voluntalem D0mini sui3Num gentem ignorantem et justum ut cum Ethnie l0quamur debuit intersicere Deus Quis ita
sapiat Non equidem Vitae c0ncordat Auct0ri, morte nimirum , quam Xte minare Venerat, uti mox in initio vi rum Suarum , ad praejudicium saeculi coeleste adlluc recentissimum ignorantis
edicium. Nesas est prosecto Sentire do0mnium largitore bon0rum, quod iam malum principium dederit adVeniens. Minime prorsus id ego cuipiam de ChristoaSSenserim quod magis ali Antichristo
47쪽
meriti si irinidatur, quia videlicet et ipse
ituraverit sagitiam Suam ii pharetra, ut sagittaret in obscuro rectos c0rde.
2. Quanti namque inierim toto orbendi baptigati m0riuntur, profeci ign0rantes, quid cum Nicodem Iesus noctu Secretoque confabuletur Quid ergor Necdum lex promulgatur, et jam raevaricantos tenentur Et qu0 modo, inquit, credent in eum quem non audierunt' Uusmodo vero audiens sine pro dicante 'Qui m0do autem praedicabunt nisi mitian turl Necdum injuncta, necdum Ulgata, necdum audita praedicatio est et juxta l)igri ac nequam servi sententiam tam durus est Dominus, ut necdum sata jam metere Velit, et non sparsa colligerer
Absit. Sed audi magis liujus rei Veritatent. Qui unus est Magister in caelo et in terra, ei qui magister tantum in Israel erat, familiari privatoque colloqui tradebat qu0 traderet; 0cebat et in sinus ortiis terrae verba e0rum quia jam dissimulari non valet aud tus, pr0secto inexcusabilis est et coi
templUS. 5. Multa profecto scienda nesciuntur,
aut sciendi incuria, aut discondi desiadia, aut verecundia inquirendi. Et quidem hujusmodi ignorantia non habet excusationem. Sed numquid lario tale est h0c, quod inquisitum humano p0Msit addisci magisterio Homo hominis n0nnisi ipso indicantu c0gitalum intelligit: quanto minus divinum quis poterit
investigare consilium , nisi cui ipse V luerit revelare Audi denique ipsum. Si non venissem, ait, et locutus eis non fuissem, peccatum non haberent. Non dicit Simpliciter, e loeulis non fuissem; Sed interSerens eis, et l0culus eis, inquit, risu fuissem et ostendens sine dubio non ante censeri inexcusabiles de contemptu, quam ad ipsorum usque notitiam jussio quod d0ceret, non qu0d exigeret et ab l perveniret. Nam si locutus quidem sui dbSentibus, non unde praescriberet et met, sed n0 eis inobedientiae cul- his quin0n audierant. VALDE quippe in pam ignorantia nihilominus excUSaret. juste exigitur ob editio, ubi n0 prae- Nunc autem, inquit, qu0niam l0culus cessit auditio. Ndque enim tale Si hoc sum et locutus sum et S. aecu8ulisnemqu0d et absque promulgatione naturaliSle ignorare non sineret, quale, Verbi
gratia, illud est Quod libi ton vis fieri, ut ii ne seceris. Facillium magi quodamasiodo est, et non naturale mandatum. Quaenam enim natura seu ratio docet, internam aeternamque Salutem neminem mortaliun posse percipere, exljUS
corpus foris persusum visibili non uerit elemento Sacramentum Dei Auissimi est Suscipiendum nun discutiendum; Venerandum, non dijudicandum; de sortitum, non innatum traditione sancitum, non adinVentum ratione. Porro iidem necesse est ut auditus praecesserit dicente ΑΡ0stolo irgo sides eae auditu. Quod ergo omnino fieri non poterat sin0u audiretur quo pact0, quaeS0, exigi debeat et antequam audir0 tur ' Viderat tem quomodo huc refugit Αp0stolus, et de solo auditu convincit incredul0s. Sed ilico, inquit, Numquid non audierunt 8 4 csi dicat Excusari poterant, Si n0n udissent. Ubi enim non est lex, nec Pra - aricati0. Nunc vero cum in omnem
terram exierit sonus praedicantium Hot habent de peccato suo. Unde et aiebat: Ego palum locutus sum mundo, et in occulto locutus sum nihil. Non quod suos domesticos multa in occulto pri-Vatimque non docuerit: sed quod tum- quam nihilum interim reputaret; et
nec poenam, nec praemium ea gere
quae in secreto tradebat, judicaret,d0nec de medio fierent, et prodirent in Iumine. Denique et dicebat, Quod dico vobis in tenebris, dicite in lumine e ut merito videlicet jam audien tibus obedientiae vel meritum adscriberet , Vel contemptum, cum in medio proferrentur. Item, Qui v0s audit, inquit, rite audit; et qui vos spernit, me spernit. Ac si diceret Iudicium meum inter obedientes et c0ntemnentes, non de mea Secreta traditione, sed de Vestra publica pra Hiculione pendebit. si Sed sorte aliquis dicat Deos quidem qui non audierunt, etsi non de contempli judicari, damnari amen pr0pter originale peccatum , aritio utique nisi per laVacrum emundari minime poluerunt. At vero quis nesciat et
48쪽
40 alia praeter BaptiSinum contra originale peccatum remedia antiquis non defuisse temporibus Abrahae quidem et semini ejus, Circumcisionis Sacramentum in hoc ipsum divinitus traditum est. In nationibus ero , quotquot inventi sunt fideles, adituos quidem de et sacrificiis credimus expiatos, parvuli S autem Solam profuisse , immo et Susfeci88 93-rentum sidem. Porro hoc ita quidem usque ad Baptismi tempora perdurasse:
quo uno substituto, VacaSSe caetera.
5. Quaerimus itaque Baptismi tempus
ex quo coeperit. X qu , inquit, rimum dictum est: Nisi quis renatus fue-τit, etc. Τene ergo firmiter dictum hoc ad Nicodemum, utique amicum JeSu, occultum tamen propter metum Iudaeorum occultumque illud de nocte requisisse colloquium. Quanta autem
putas obisse interim ut de Gentibus
taceam millia circumciS0rum, cum
necdum in lucem prodierit quod de Baptismo tunc in tenebris dicebatur Quid ergo Damnat0s isos omnes dicimus, quia baptizati non sunt iit ergo injuria antiquo illi Dei aeque mandato,
si novo adhuc furtive qu0dammod0 SuperVeniente, non tamen Subveniente, illud ita subito evanuisse putetur, Ut prodesse deinceps non aleret. Et quidem quam l0nge post uia publico praedicatum et clamatum super tecta fuisse: Si circumcidamini, Christus vobis
non proderi y Quomodo de indo stabit illud, quia, diebus I0hannis Baptistoe
regnum coelorum Nim alitur, Si praecipue tunc temp0ris c0ntigisse constiterit hujuscemodi a regno Violentam intercluSionem, quali quidem nec ante
fuerit, nec post futura sit Sancito quippe n0Vi mysterii decreto, sed ad
tibus interim ad regnum patet acceSSuS, dum et vetus jam deficit, quoniam a
novo excluditur : et n0Vum tamen non subVenit, qu0niam, dum ne Seitur, non
percipitur O infelicissima illa tum
P0ra quae S0la a Saeculis omni poni ius salutis remedio Vacua transierunt, dum et circumcisio quae illo usque Viguerat,
prodesse jam Subripiente baptismatenuia auderet et baptisma, quoniam S. BERNARDI ABBATIS
adhuc lateret, non succurreret Forsan dormiebat eo tempore Deus, nec fuit interim qui redimeret, neque qui Salvum faceret.
Baptismi obligationem cepisse primum Post
sussicientem ejus promulgationem. In ne cessitatis tamen articulo sufficere BaΡli mum side et voto susceptum , sicut et martyrium.
6. ΛΤIs pr0secto ex his quantum re0r apparet, quod damnatio non baptigatorum, et frustrati circumcisorum, et evacuatio sacrificiorum, quae lar tec0ntra originale peccatum ritu obser-Vabat antiquus, generaliter jam tunc minime coeperit, quando Nicodemo clam dictum est Nisi quis renatus fuerit eae aqua et Spiritu sancto, non intrabit in regnum coelorum. Sed nec quando Αp0sf0lis palam injunctum St, te, docete omnes gentes, baptizantes eos in nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti: Sed ex eo tempore tantum cuique eo pit antiqua observatio non alere, et n0 bapti Zalus quisque n0vi praecepti reus e XSiStere, e quo praeceptum Ρ- sum inexcusabiliter ad ejus potuit per- Venire notitiam. Sane parvuli et necdum ratione lentibus, quia sola I 0-cere creditur peccati contagio, Cnetiam mandati praevaricatio tamdiu credendum est antiqua aluisse Sacra menta, quamdiu palam interdicta n0nsuisse c0nstiterit. An Vetro ultra penes Deum St, non meum dissinire. Porro
in maj0ri aetate quisquis post vulgatum ubique Baptismi remedium renuit ambaptigari, generali originalique maculae addit et ex proprio crimen Uper biae, duplicem Secum portans justissimae damnationis causam, si Sic de corpore Xire c0ntigerit. Tamen si ante exitum reSipuerit, et Voluerit et petierit baptigari, seditorii praeoccupatus articulo lario obtinere nequiverit dum n0n desit sides recta, spes iaci caritas sincera pr0pitius sit mihi Deus, quia huic ego ob Solam aquam, si desuerit,
nequaquam Omnino pOSsum desperare Salutem , nec Vacuam credere dem nec c0nsundere Spem, nec excidere a
49쪽
rita leni tantum si aquam non contemP-tus, sed s0la ut dixi prohibeat impossibilitas. Si quis aliter sapit, viderit
undes sibi quod asserit persuaserit: nam me n0n facile sate0 assentire, si non
firmi0 induxerit vel ratio ad intelligendum , Vel ad credendum auctoritas. 7. Sed mir0 admodum, si novus iste novarum inventor assertionum, et aS- Sertor inventionum, invenire in h0cralionem p0luerit, quae sanctos Patres latuerit Ambrosium et AuguStinum, Sive auctoritatem eorumdem auctoritate potiorem Nam si nescit, uterque
idem profecto sensit, quod salem ursentire et n08. Librum certe Ambrosii de morte Valentiniani legat si n0n legit; recolat si jam legit; non dissimulet si recolit: et advertet Sine dubio, Sanctum homini n0n baptigato et mortuo sidenter de s0lacide salutem praeSumere, et tribuere indubitanter b0nae voluntati, qu0d defuit facultati. Legat et Augustini
de unico Baptismo librum quartum et et se vel agnoscat imprudenter deceptum, vel pr0bet impudenter obstinatum. α Baptismi, inquit, Vicem aliquando imis plere passionem, de Latrone illo, cui non baptigato dictum eSt, Hodie me cum eris in paradiso, beatus Cyprianus D non leve documentum assumit. Dat addit re Quod etiam atque etiam con-DSiderans, invenio, inquit, non tan- ω tum passionem pro nomine Christi,
id qu0d ex baptismate deerat posseis Supplereri sed etiam sidem conver- Sionemque c0rdis, Si sorte ad celebran- dum lysterium baptiSmi in angusis itis temporum Succurri non p0teSt.
Et infra Quantula itaque, ait Valeatis etiam sine Visibili Sacramento ap- tismi quod ait Aposl0lus, Corde creis dilur ad justitium, ore autem confessio. sit ad salutem, in illo Lalr0 ne decla D ratum est. Sed tunc, inquit, imple- is tur invisibiliter, cum mySterium Baptismi non c0ntemptus religionis, D sed articulus necessitatis excludit. Et quidem n0n ign0ro retractare ipsum id quod p0suerat lusti m0nium de Latrone, minuSque idoneum ad comprobandam illam sententiam confiteri, O
qu0 sane incertum sit, utrumne uerit ΤISMO. 41 baptietatus Caelorum sententiam et audacter prosequitur, et multipliciter confrmat; nec uspiam nisi salt0rὶ
retractaSSe reperies. Item in alio loco AuguStinuS, cum aliquo praenai Si SSet, qu0 Scriptura commem0rat invisibiliter quidem, non tamen etiam visit, liter sanctisicatos, tandem inserte, Ex v his colligitur , ait, invisibilem an v tisicationem quibusdam assuisse et D profuiSse sine visibilibus sacramentis, quae pro temporum diversitate mutata Sunt, ut alia tunc fuerint, et aliam vi sint is Et paulo post: si Nec tamen, is inquit, visibile sacramentum omninon contemnendum: nam contemplor ejus
is invisibiliter sanctificari non poteSt. Ubi satis evidenter ostendit, sidelem et
conVersum ad Dominum, non Si nequi-
Verit, Sed Si contempserit baptizari, fructu privari baptismatis. 8 Ab his ergo duabus c0lumnis, A gustinum loquor et Ambrosium, crede mihi, dissicile avellor. Cum his, in-qUam, me aut errare, aut sapere lateor: credens et ipse sola de hominem POSSe SalVari, cum desiderio percipiendi Sacramentum : Si tamen pio adimplendi desiderio mors anticipans, Seu alia quaecumque Vis invincibilis obviarit.
Vide etiam ne larte ob hoc Salvator cum diceret, Qui crediderit et baptizatus fuerit, salvus erit caute et Vigilanter non repetierit, Qui vero baptigatus non uerit; sed tantum, Qui Nero,
inquit, non crediderit, condemnabitur, nimirum innuens S0lam interdum sidem sussicere ad salutem , et sine ipsa sussicere nihil. Quapropter etsi martyrium vicem Baptismi posse implere c0nceditur, non plane hoc facit poena, sed ipsa siles. Nam absque ipsa quid est martyrium, nisi poena Quae ergo a tyrio praestat, ut absque ulla dubietalo pro baptismate reputetur ipsa ita infirma et imbecillis per se erit, ut quod dare alteri valet, s0la non valeat oblinerer Et pr0rsus Sanguinis pro Christo effusio magnae cujusdam fidei indubitata probatio est, non Deo tamen, Sed ii
minibus. Sed quid si Deus, qui prosecto ad probandum quod vult, nullis indiget experimentis, aeque magnam in
50쪽
corde euiuspiam is pace in trientis insiticiis ident, martyri quidem non inter- P0gatam , martyrio tamen idoneam DSi recordatus fuerit homo , necdum Se Salutis percepisse mysterium, et d0lens Poenitensque t0l desiderio expetierit, sed assequi m0rtis celeritate praeoccupatus nequiverit damnabit delem suum Deus 8 damnabit, inquam, h0minem pro se etiam paratum mori r Paulus dicit: Nemo potest dicere, 0minus Jesus, nisi in Spiritu sancto. Hi Inc ergo qui in articulo mortis non Solum inVO-cat Dominum Jesum, Sed ipSiu quo que 10to desideri expetit sacramen
tum dicemus aut n0n loqui in Spiritu Sancto, et salsus erit Apostolus aut et cum Spiritu sanct damnarii Salvatorem habet habitantem per idem
in corde, et in ore per consessionem; et cum Salvatore damnabitur 3 Pro certo, cum non aliunde martyrium, nisi ex fidei merito illam oblinuerit praerogati-Vam , ut Singulariter Vice Baptismi secure suscipiatur; non ideo cur non ipsa aeque et sine martyrio apud Deum tantumdem possit, cui et sine martyrii probamento proculdubio innotescit. Possit sane tantumdem diXerim, quantum ad salutis spectat obtentum, non autem ad meriti cumulum , quo indu Itilanter martyrium antecellit. Legimus, Omnis qui odit fratrem suum, homicida est; et item Qui viderit mulierem ad concupiscendum eam , jam moechusus est in corde suo. Quid planius , qUod Voluntas pro facio reputetur, ubi factum excludit necessitas Nisi larte putetur in malo , quam in bono efficaci0 inveniri voluntas apud Deum qui caritas est; et prompti0 esse ad ulciscendum, quam ad remunerandum misericors et miserator D0minus. Quom0do is qui alien debit se euor larte in extremis positus recolit, si deSit unde e SolVat, sola nihilominus poenitentia etc0rdis contritione obtinere Veniam creditur, ne jam pro eo damnetur Sics0Iaides et mentis ad Deum c0nVerSio, sine effusione sanguinis , et Sine persusione aquae , Salutem Sine dubio operatur volenti, Sed n0n Valenti, prohibente mortis articulo. baptigari. t ABLATIS sicut nulla illi poenit lilia remittitur
peccatum, Si cuia p08sit, non restituit ablatum sic et huic nulla proderit sides, si cum possit, non percipit Sacramentum. Quamquam et sidem convincitur non habere persectam, Si negligit Vera enim et plena sides universa praecepta complectitur : est autem hoc unum ipsumque praecipuum e praeceptis Merito ergo 110n insidetis, sed plane rebellis atque c0ntemptor res tabitur, quisquis obedire renuerit seu
m0do denique fidelis, qui Dei contemnit sacramentum 9. Sane insantes, quia hanc, pr0hI-bente aetate n0n possunt habere sdem, hoc est c0rdis ad Deum c0nVerSi0nem consequenter nec Salutem, Si absque Baptismi percepit0ne moriuntur. Non
qu0d Vel ipsi, quando baptigantur, si de
omnino careant, in qua impossibile est Vel ips0s placere Deo sed Salvantur et ipsi per sidem, non tamen Suam, Sed alienam Dignum nempe est et ad Dei Spectat benignitatem, ut quibus sidem peias denegat propriam, gratia prodeSSe concedat alienam. Nec enim Omnipotentis justitia propriam putat ab his exigendam si dem, qu0Mn0Vit propriam
nullam habere culpam. Porro aliena opus est side , cum Sine Sorde non naScantur aliena quatenus nec a parVulis alienum sit, quod de milibus gener litor dicitur: Fide mundans corda eorum.
Nec dubium, quod macula contracta ab aliis, aliorum quoque de valeat vel debeat emundari. Haec Sunt quippe iudicia divinae justitiae, in quibu e
Justos veleris Testamenti Non tam Iaram habuisse notitiam futurorurn mysteriorum fidei, quam nos habemus praeteritorum.
0. ASSERI praeterea, ut dicis, ille quem dicis, omne antiqu0S JuStos, quotquot videlicet Clirisii adVenium praecesSerunt,taniam omnino habuisse praescientiam futurorum, quantam n0S, qui P08 Sumus, praeterii0rum Scientiam