Opera; interpretatione et notis illustravit Ludovicus Desprez. 2. ed. ... Huic ed. accesserunt vita Horatii cum Dacerii notis, ejusdem chronologia Horatiana, index accuratissimus, et praefatio de satira Romana

발행: 1821년

분량: 653페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

491쪽

Parvum parva decent. Mihi jam non regia Roma, Exiguo exigua conveniunt. Sed vacuum Tibur placet, aut imbelle Tarentum 45RQm PDPulos nunc me

Strenuus et tortis, caUS1SMembllippus genu S 476qysio itionς vel Tarentum Clarus, ab ossiciis octavam circiter liorum Hud bellicosum Philippus Dum redit atque oro nimium distare Carinas CRUS'rum Reior Sedulus,

Jam grandis natu qUeritur ConSPeXIt, Ut Riunt, onibus conmelis revertaba- Adrasum quendam vacua tonsoris in umbra, 50 tur circa horam die octa-

Cultello proprios purgantem leniter ungues

Demetri puer hic non laeve uSS Philippi iis abesse. Tum, inquiunt, Accipiebat abi quaere, et refer, unde domo, quis, in taberna tonsoris praeton -

55 servo mandata Sua Strenue capessenti serperarit: Mometri, Vade, Per UDCtare, et narra, quis iste, qua Onditione et familia,quo patrem Sit, et quo Patrono. Ille vadit, revertitur, inin refert, 765J ultrium menam vocari, Praeconem esSe re familiari exigua, Probum Xistimari, discurrere, et interclui QSCe-Cujus sortunae, quo Sit patre, quo Patrono. It, redit, et narrat, Vult una nomine Menam, Praeconem, tenui censu, Sine crimine notum, Et properare loco, et ceSSRre, et quaerere, et Uti Gaudentem parvisque sodalibuS, et lare Certo,

Et ludis, et post deciSa negotin CamPO. Scitari libet ex ipso quodcumque refers : dic Ad coenam Veniat. Non sane credere Mena Mirari secum tacitus Ruid multa Benigne, Respondet. Negat ille mihi Z Negat improbUS et te re compararo, et uti par Neu licit, aut horret Vulteium mane Pliilippus Vis Sociis fixoque domicilio

Vilia vendentem tunicato Cruta POpello G campo . fortio post negotia

peracta. Tum Philippiis Ab ipso velim quaerere ea, quae narras ad coenam Voca Vix fidem habet Mena apud se attonitus cogitat. Quid plura: Nimis liberaliter, inquit. PHILIP. Ilan resusat iste ' DEMET. Recusat pertinax, teque curat parum, vel formidat. Postridie Philippus improvisus adoritur, Mutatque prior Vult um exigua merces Venumdautem plebecula tunica indutae.

ANNOTATIONES.

ysse, lib. ii Sat. 5. De Ithaca, ibid. v. q. . Regia Roma. Urbium principem dicit, Lib. iv. d. 3. . Maevum Tibur. Minus populosiun, Lb. i. Od et I S. Imbelle Tarentum. J Voluptatibus magis quam bello aptum. Lib. i. d. 28 lib. ii. d. vi lib. iii Od. 5. 46. Stre)iuus et fortis, M. J Egregio lepidoque exemplo demonstrat, opibus longe praestare quietum vitae genus, quamvis mediocre t anguStum.

Philippus. L. Marcius Philippus, consul R-ris vir a censorius, gravitate, ingenio, facUndia, divitiis etiam praeclarus. Cum audat Cicero in Bruto. Item in Orat pro Quinctio. 07. Ab Veiis. Forensibus fatigatus ossiciis, quibus tum acriter incumbebat, ut eloquentldforentissimus civitatis diceretur. Cic. cit. Octauqm clariter horani. J Hora post meridiem ei. secunda: qud alibi explanavi fuge.qS. Carinas. Vicus erat Romae CUPIUS et oblongus instar carinae unde nomen. In eo sita erat Philippi domus. Erant et plures aliae aedes superbae, utque inter illas Pompeianae: quapropter aulas Carinas vocat Maro, En.

Viii. 361. . Grandis natu queritur. Iter quippe

genibus molestum est.

Gl. Purguntein leniter ungues. Rubdanimi tranquillitatem denotabat. 52. Demetri puer hic, M. Adverte narratiotiem et hypotyposin eximiam rem oculis obsorvari credas, acle vix id sunt Omnia. 66. Proetonem. Buccinatorem publicum, qui venalia proclamabat, ultaque denunciabat. 57. Properare loco. Tmaquam viatorem,

aut mercatorem.

5S. Gaudensem parris sodalibus. A quali-hus sibi conditione hominibus consueScentem, et cum iis exigua sed pacata vitae gaudia delibantem. 59. Campo. De Marti cBmpo, et frequentibus illic exercitationibus dixi lib. i. Od. S. 62. Lenign8. Responsio blande recusantis.

cit. 65. Scruta. Gr et re υτ:1, γουτας Het, sit

Hinc sertitariam facere, i. e. vilia quaedam vasa vendere, apud Apuleium lib. v. ubi tamen alii diiser exponunt. Hinc et Serularium, loci Sin quo Venduntur scruta et scrutarius, qui

vendit. Lucit. Quidni et scruta quidem ut venda Scrufarius laudat, Prafractam strigilem, soleam improbus dinin

dimam.

Vide Gell. lib. cap. 14.

492쪽

470 R. HORATII FLACCIVultrius Philippo obtondit occupat, et salvere jubet prior. Ille Philippo

cura et Occupatione nego Excusare laborem et mercenaria Vincla,

i, 2 h. 44 ἡ; hi ἡ: Quod non mane domum Venisset deniq; quod nonniaviriue petit, tib ouin Providisset eum. Sic ignovisse putato non prior Salutis 8Set. III 3I tibi, si cenas hodie mecum. Ut libet. Ergo 70

nasse me tibi existima,cii UOS nonam VenIeS nun I, rem Strenuus auge. mecum hodio coenaveris Ut ventum ad coenam est, dicenda, tacenda locutus,

post horam Donum jam CC ultum VISUS decurrere piscis ad hamum 74nbi, opesque sedulo conge- Iane cliens, et jam certus OnViVa, jubetur s 664

D Mura suburbana indictis comes ire Latinis.

ti it tandem mittitur dormies Von cessat laudare. Videt, ridetque Philippus:

reclisens retulisi ei ad n Ut Ib dum requiem clum ISUS Undique quaerit, cum olitectum, cliens nanne, Dum Septem donat Se Stertia, mutua septena 80 jamque con Victor 8Suetu Promittit persuadet ut mercetur agelluria.

num comitari pε, feriusia Mercatur ne te longi ambagibus ultratinas imperatas. Is e tuo quam satis est, morer, e nitido si rusticus atque

Sulcos et vineta crepat mera; praeparat ulmo ;

Iippus videt, ac ridet dum Immoritur Studiis; et amore senescit habendi S5que sibi joca et oblectamen Vertim ubi oves surto, morbo periere capellae; 7674

Sestertia opto lato itur, Ppem mentita Seges, OS Si enectus arando; aliaque septem commodaro isen Su damnis, media de nocte caballum

spondet Suadetque ut emat Praediolum . Vult ejus emit. Jc ne te prolixo sermone plusculum detineam de homine po- Iito fit agrestis; et de Dι loquitur solum de sulcis ac vinetis arbores disponit; macerat se curis et in cupiditate possidendi inveterascit. At sim σ3H oves furto, et capras morbo perdere eum naessis spem sesellit, boves autem arando confecti sunt; tium acturis perculsis nocte media inscendit equum,

ANNOTATIONES.

nieato popello. Infimae sortis plebi, non Conceptivae; ut Latinae, Sementinae Pagana- toga, sed tunica simplice vestitae. Ita, Compitalia Imperativae, quas consul Prae-69. Providisset. Al leg provisisset tor e, aut pontifex maximus pro arbitrio im- l. Post nonom. Ad caenam onies hora perabat; undinae, quae feriae paganorum ne- solita, nempe tertia post meridiem de qua fastae erant. Caetera ad ferias pertinentia legenos alibi, et lex. ab Alex. lib. v. cap. 21. apud AleX aboleX. lib. V. cap. 7. quem adi, multa ibi disquirentem scitu digna Latinis.J Varro si de L. L. Latinae feriar, 72. Dicenda, tacenda loculus. Egregi vi dies conceptirus dictus o Latinis popidis, quibus delicet potu et coenatus, atque hilaris e Bac pariter eum Romanis jus fuit carmen petere Tcho actus quaevis libere effutiebat ut sere sacris; scit ex tauro in libatio ritonte Sacrificast ri solito, ad honorem Jovis Latialis. Latinas τέ Pi8cis ad homum. Mena rerum imperi ferias Tarquinius a principio in unum diem tu ad oblatum Philippi introcinium decurrit, indixit. Post reges autem exactos, altera dies Velut piscis ad hamum, ignorans quid inde adjecta populi jussu Demum restituta Plebe, sibi impenderet et constaretur mali. Nempe quae ad sacrum montem SeCESSerat, R CODSule ipsius libertas et animi quies in discrimen ad vel praesecto Latinarum indictae sunt in tres ducebatur aut quatuor dies. Interjecto deinde tempore 75. Mandi liens. Patronum clientes quoti dilatas servatasque invenimus in res decem die mane salutabant, ossiciumque suum ei de ultra quos duo etiam post Latinas religiosi ha- Serebant biti quibus solemne ludicrii in Capitolio exortus conviva. Sic Menae libertati insidia hibebatur quadrigis concito cursu decertantibatur Philippus, sibique mimum parabat. bus Haec Mex ab Alex modo cit. 76. Inuictis Latinis. Feriis, quibus erat li 77. Sabini m. In Sabinis agris sita erat Phiberis litium et jurgiorum quies, servis sulem lippi villa. Vide pocl. 2. verunt et laborum, inquit Cicero . De leg. 0. Septem sestertia. Poetice, pro Septem Indiciis. Has enim sempore incertas magi millia sestertium. Nec enim agellus septem Stratus vel pontifex maxinitis in diem certam aut etiam quatuordecim nummis sestertiis emi Concipiebat indicebatque Quatuor feriarum poterat ut bene statuunt Budaeus et alii Vide erant genera itutivae, statis mensibus ac die postea librii Epist. 2 v. 33. bus observatae; ut Saturnalia, Lupercalia, Ac. q. mparat ulmos.J Ad vites sustentandas.

493쪽

EPISTOLARUM LIBER I S. 471

Arripit iratusque Philippi tendit ad aedes iratusque ad Philippi do Quem simul adspeXit scabrum intonsumque hi mum properat munc Phi-

lippus atque horridunt, dixit Vul- Durus ait, Vultei nimis attentusque videris tei, nimis te laboriosum et

Esse mihi. Pol me miserima, patrone Vocures,

Si velles, inquit, verum mihi ponere nomen pellabis, patrone, si vere Quod te per genium, deXtramque deosque Penates, me nominare olueris. Quo

Obsecro et obtestor, Vit C me redde priori. 9 nium, et doxtram, Penates- Rui semel aspexit, quantum dimiSsa petiti que deos, ut restituas me PraeStent, mature redeat, repetatque relicta P, Conditioni. laque

Metiri se quemque SUO Ossulo, a Pesse, Verum Si quantum relicta praecellatir

concupitis, Statim revertatur, ac resumat dimissa aequum est enim, ut se quisque sua mensura et pede metiatur.

Quoedum ejus viti oblique vellicat

OELSO gaudere et bene rem gerere Albin0Va no, comiti et scribae Neronis

Πο, 7684 renuncia, qua SO, salutem et

Musa rogata reser comiti scribaeque Neronis. Pr0 Peritatem. si interro-

dii quaeret, quid agam dic multa et pulClaram mantem in plurima et praeclara Vivere nec recte, ne suaviter haud quia grando Spondere, at Vitam duceres

Contuderit ViteS, Oleamve momorderit aestus;

Nec quia longinquis armentum aegrotet in urViS; tes, aut nimius calor olivas Sed quia mente minus validus, quam corpore toto erit nec quod greges

Nil audire velim, nil ill Scere, qUO leVet egrum motis sed quonian pejus

animo valens quam toto corpore nihil auscultare, nihil discere velina, quod aegrotum

jam ultous hamo captus ejus aculeum sentit persona videatur arguere levitati et arrogan- Philippus autem parato inde sibi ludibrio gau tipe quem supra si quidem is idem est jam det et oblectatur. Donnihil vellicavit Epist. iii 15 et seq.92. Pol. JId est per Pollucom. Celso. J Corneliorum et apiorum Ogomen M. Genium. J raesidens natalibus numen fuit Celsus Posthumiorum autem Albinova. Ib Penates Deos patrios ac domesticos, ira, Ut nota Torr. ex Appiano. quorum erat religio sanctissima. Qui vero illi Gaudere et bene rein gerere. Sic amicos sa- fuerint haud constat. Alii statuunt, Iovem, tutabant Graeci. uitaιν και εὐπρα τῖειν quibus Iunonen, et Minervam nil optunum et exoptabant prospera omnia. Plato sanitatem Apollinem alii Coelum et Terram, tac. nientis potius optandam aiebat, atque ita Salu- Dextramque. Plin. lib. i. cap. 45. Inest, tandos familiares. Σωφοανει, vel γνωθι σεαυτον inquit, hominis deaetra quaedam religio, obser Q. Comiti seribetque Neronis.J Ex iis quitatione gentium. Sic Virgil. AEneid. v. 3lq. naagistratus in pro via eius sectabantur, alii OD Per ego has lacrymus, deaetramque tuum; scit Datia, ut scribae, medici, accensi, iac alii et Eueid. vii 2 34. honoris et amicitiae causa duntaxat Sic Iul. Fatis per Enene juro dextramque polentem Florus eronem comitabatur, de quo SuPra 96. Qui semel aspexit, .c.J Haec aliqui Epist. 3. Vide Cic. Ver. q. dicta volunt a Philippo Vulteii Monae votis res Seribae. Librario scribendis literis praepopondente; ego vero, ab Horatio apud Maece sito nil Secreta ire des comma demens. natem perorante. u. Me recte.J Non satis secunduna virtu-98. Metiri se quemque suo modulo, lac. De tem. bet unusqui Sque eispum nosse, ac pervidere, me suaviter. Epicurui ipse statuebat, quaenam sibi conditio potissimum conveniat absque virtute meminem posse suaviter vi- ad Pate vivendum. Sic serme Persius Sat. Vere. q. v. M. S. mi audire et elim, M. Malis meis reme Tecum habita et noris, quam sit tibi curia dium petere nolim e philosophia ut mens s α. suppelleae niihi sit in corpore sano. Iuveni M. Ii . .

494쪽

472 Q. HORATI FLACCI

me curet Porro sidelibus me Fidis offendar medicis, irascar amicis, s scis offendar, et amicisti ur inessunesto properent arcere Veterno: 7694

talem L mo depellers stude Quae nocuere, Sequur iuglam quae profore credam: ant, inio Per consector Romae Tibur umem Ventosus Tibure Romam.

rem Tibur, Tiburi autem Ut PlaCeat JUVem, Percontare, atque Ohorti. Romam. POSiea quaere, quo Si dicet, Recte, primum gaudere : Subinde I 5

tum negotia prom6Vesti P .eceptum auricilli hoc In Stillare memento :quamque gratiosus adoles Ut tu sortunam, Sic nocte, Celse, seremus.

centi sit, utque ejus familiaribus dii respondet, bene ontrie procedere Prim Salvere Iube tum ad aurem insusurramo. nitum istud. Nos tecum agemuS 6 Celse quemadmodum tu fortuna uteris.

EPISTOLAM . A CLAUDIUM NERONEM.

Septimium tuli commendat.

pe Septimius novit, quatili EPTIMI Uri, Ulcludi, immImmatelligit unus, sordi

me aestimes. Etenim quan Ruunt me saeias. Nam cum rogat, et prece cogit, clo me orat instatque preCi Scilicet ut tibi se laudare et tradere coner,

cam, et commendam, tali Uignum mente domoqUe legenti honesta Reronis, quam non indignum amici Munere cum sungi proprioris censet amici 5tia et amiliaritate princi Rui 'id ' ldiu

iis, quando putat me conso Multa quidem dIXI, Cur Xcusatus abii emetri inter Rinicos interiores tuos, animadvertit scitque magis quam ego ipse, quantum c udae valeam. Plurima certe causatus Sum, ut me SCUSarem.

I TATIONES.

9. Fidis ostendar, Le. Recta monentibus qui amicitia nostra indignum. Lib. iii Od. 27.

minime obtemperans amicis, qui mederi O v. q. nantur aegritudini meae. bene ferre magnam 10. Veterno. Morbo pertinaci, metaph. in Disce fortunam. Constantiae animae superhae, De veterno pistola X.-I. Septini rus. Adverte, Iector, Seu lethargo, lib. ii Sat. 3. v. 30. quam Poeta Soler Puriter a modestus qui I 2. Romae Tibur amem, c. Dum Romae quanto Suam apud Claud Neronem gratiam Fum,so Pulare Strepitus abhorreo, et rusticum extenuat, tanto illam auget ostenditque,tenere otium expeto cum vero sum ruri solitudhais se artem placendi Principibus viris. impatiens urbanam vi ima desidero lib. i. Sat. Septimius. J Is est de quo lib. i. d. vi. . . M. Claudi me eo Tib. Claud Nerone Augusti

Trebat bie et te commendari et tradidi, ut Tibur. J Lib. i. d. 7 S. lib. i. d. s. rarissim diligentissimeque potui. Venissu3. et levis instar votiti, vel infla 4 Legentia troyὶeSta Veronis. Haec laus tu vento, et superbiens rebus secundis. vissima est in magnate, tum vero praesertim in 14. Iureni. Tiberio Claudi eroni de juvene. Epist. praeced. v. 14 Uide Psaltis quo Epist seq. Itein supra Epist. 3. regii sal IUI Non adhaesit mihi cor pra-Cohorti. Praecipuis amicis et familiaribus. um, - .m Superbo non edebam Vide nodo cit Epist. 3. Sueton Galli cap. 7. wn habitabit in est domo, qui loquitur ini-Per hoc gratiassimus Claudio, receptusque in que,4 C. cohortem amicorum, tantae dignationis est habi 5. Proprioris amici. Apud Senec. De be-tus, lac Senec. De clement liti. i. cap. 10. O ne lib. vii cap. 33 Non isti sitiit amici, quihors prima interioris admissionis agmine magno januam putiant, qui in primari T. Ut tu fortunam k c. ii ex amicitia et secundas admissio res digeruntur. Claudi Neronis prosperaque fortuna non ex T. Cur eaecusalit abirem. commenda- tollaris, te semper amicum habebimus in titiam hanc epistolam ad te scriberem, tibique autem tui oblitus superbias, te negligemus e moleStu viderer.

495쪽

Sed timui, mea ne sinixisse minora putater, At veritus sum, ne viderer Dissimulator opis proprio milii commodus uni minorem exhibuisse meam

Sic ego Mori fugien OPProbria culpae, 77l luisse occultare, ut mihi soli Frontis ad urbanae descendi praemia. 'Od Si utilisforem. Itaque ego de- Depositum laudas ob amici iussa pudorem Vii HS avioris peccati no-

Scribe tui gregis hunc, et fortem Crede bonumque. iani vultus. Ergo si pro-

has, quod verecundiam abjeci amici gratia hunc tui aggrega et existima probiu et con

stantem.

EPISTOLA X. Ad FUSCUM ARISTIUM.

Vitam rusticam priae urbant laudat.

RHΙ amatorem Fuscum SalVere JUbemus mus Fuscum urbis aman- Ruris amatores hac in re scilicet una tem in hoc tantum dispares Multum dissimiles, at caetera pene gemelli, uide, ii reliqui Saulem pro-

- ε . . . R. .. gemini, mente fraterna;

Fraternis anuius quidquid negat alter, et alter quodcunque alter respuit, Annuimus pariter, vetuli notiq; columbi. t 72J ulter quoque ecusat una

et noti columbi. a nidum

Tu nidum servas ego laudo ruri amoeni. Rivos, et musco circumlita SaXn nem USque.

Quid quaeris: vivo et regno, simul ista reliquis iam vos ad coelum essertis rumore Secundo Utque sacerdotis sugitivus liba recuso; Pan egeo jam mellitis potiore placentis. Vivere naturae si ConVenienter oportet,

Seros sacerdotis panem vero libis melle conditis suaviorem requiro. Quod si expedit vivere

congruenter naturae,

ANNOTATIONES.

Custodis ego villae jucundae rivulos, et Sina musco Obducta atque Silvam Praesero, Quid plurat vivo et reX SUIN,

10 statim ut discessi ab his, quae vos laudatis admodum, Vulgo approbante Placentas autem repudio, velut S. Meabinaeisse minora. J Exhibuisse minus POSSe me, quam POSSim. 9. Opis. aeneid. i. 6 M. Grates persoli ere dignas Ibi opis est nostrae, Dido. Mihi conivrodus uni. Quod sane invidiosum. Nam ex Platone, homo non sibi soli, sed aliis quoque natus I 0. Majoris opprobria culpet. Dissimulationem, invidiam, solius mei studium et umo

rem.

II. Frontis ad rbanoe. Solet, qui in urbe

degit, osse humanior utque Osticiosior, Contra rusticus et agrestis fronte et verbis asperior. Allifroarten urbanam interpretantur perfriC-tiorem audaciorem, minus pudentem Favet quod naox sequitur es Depositum pudorem.

Quod si depositum laudas, c. Si laudas

quod malui apud te esse confidentior, quam videri parum incerus u fidelis amiCUs. Epistola X. l. Fuscum. Aristio Fusco com Piliarum scriptori inscriptam vidimus jam Oden 22. lib. i. ejus seioque mentio fuit in Satiris. 3. Gemelli. Perquam simile ut Solent esse gemini. 5. Columbi. Inter hos plurimus, et mutuus plane amor esse ConSuevit. 6. Nidum serras. Resides in urbe Roma, qua mirum in modum delectari S.

Laudo ruris amaeni Ricos. ..J Columella vitam rustidam dicit esse proximam sa-Pientiae et quasi consanguineam. Vide pod. 2. Seneca Hippolyt Act. 2. vitae rusticae Commoda sic describit: Non alia magis es libera et illa carens, Ritusque melitis vita quin priscos colat, Quam quae relictis moenibus sylvas amat. Non illum arinae mentis insummat furor, Qui se dicavit montium insontem jugis; Non aura populi, et vulgus insdum bonis: Non pestilens inridia, non fragilis favor. I, on ille regno servit; aut regno imminens Uanos honores sequitur, aut suaeas opes; et metusque liber,ic. Nee scelera populos inter atque urbes ita

I, ovit,a C. Et teste coelo vivit, DC.D. Quae rosinit coelum esseriis. Scit honores, DPes favorem mpuli, pompam urbanam, SIC. 10. Sacerdotis fugitivus. 1s fastidiens liba et Placentas, quae sacerdoti e sacrificiis obveniunt, simplicem panem appetit et praeseri, heriamque fugit prae illorum taedio Ovid. Fast. 3. Liba deis sunt, sueris quia dulcibus idεm Gaudet, et o Baccho mella reperta ferunt.12. Uirere natura si convenienter. daturae impertiri duntaxat idonea et necessaria, negare autem, quae vitiosa exΡetit libido.

496쪽

atque area prim diligenda Ponendaeque domo quaerenda est area primum; est ad extruendam domum i ovistiue locum potiorem rure beato

quillo rure ' Egi ne loeus, in Est ubi Plus tepe Rnt hyeme ubi gratior aura 15 quo tepidiores sint livemos Leniat et rabiem Cani S et Omenta Leonis, set etsi in quo mitior ατ temperet una genas accepit solem suribundus acutum'

pora quibus Leo fervens Ita, UbI IVellat Somno multi navida curas suscipit ardentem solem Deterius Libucis olet aut nitet herba lapillis: '

turbent somnum An hor-RUum Uae per Pronulla trepidat cum murmuretia prius olet aut fulget quam vivum ἰῆ

in vicis contondens frangor Nempe uater Varia nutritur Silva columnas; tiGulos plumbeos, limpidi Laudaturque domUS longo quae prospicit agros. or est, quam quae τε D'D Naturam expelles furca, tamen Suue recurret

co nemus fovetur inter o Et mala PerrUm Pet Uriam fastidia victrix. 25 Iumnas versicolores, et lau Non qui Sidonio contendere callidus ostro datur domus haben Pr08 Nescii Aquinatem potantia Vellera sucum,

Vertim tametsi furca natu Vertius CCIPIet damnil Π, PrOPIUSVe medullis, s τ4aram ubigas, nihilominus re quam qui non poterit vero distinguere salsum.

uem res plus nimio delecta' er SecundR. 30

libidinem. Eliinrtem qui Mutatae quatient. Si quid mirabere, pones discrimen ignorarit urseu Invitus. Fuge magna licet sub paupere tecto

ram Sidoniam inter et in o

nam Aquinate succo imbu Reges et regum ita Praecurrere amicos. tam detrimentum haud a Cervus equum pugna melior communibus herbis

Piet majus, et medullis per- Discosius, quam qui nescio discernere falsum a vero. Qui rebus prosperis laetatur plusculum, adversis perturbabitur. Si aliquid ni inium aestimes, invitus relinques. Devita grandia. In tugurio incipe beatior vita duci potest, quom ducunt principes et principum familiares CerVus Pugnacior equum arcebat Pascui communibus, 13. Ponendae que domo Le. Si vita beatae aliter Aristophanes de ac simili dictiones tranquillae fundamenta acienda sint. Utitur, δικζοις τον Θιον ἐαθεν.

dum sol obit signum Leonis, mense Iulio. 25. Et mala perrumpet furtim fastidia. J Sa- Uide lib. v. d. 29. v. 19. pienter natura, quae paucis contenta ESSe Solet, I S. Invida cura. Invidens homini, et eri vincet et damnabit fastidiosam luxuriem divi-piens quietem tum pleraque male expetentium, Praeter, ut 19 Libyeis apillis. I Lybia pro Numidia, etiam contra instinctum namrae. quae utraque est regio Africae. Porro umi 26 Sidonio. J Sidon et Tyrus urbes Phoenidicum marino in pretio erat. Lib. i. d. IS. ciae, optinia purpura nobiles. Nide lib. iii Od. V. q. 29 et Epod. 16. sub finem. 20. Purior in ricis aqua, lac. Per tubos et Contendere allidus ostrora escit 'vinatem, canales plumbeos deducta. quaeductus mag- κ. Apud Aquinum Latii urbem sebat purno Sumptu Xtructos Romae passim vide apud pura, sed quam periti facile dignoscebant longe Alex ab Alex lac viliorem genuina et pretiosa a Tyro Vel Si-22. Nempe inter rarias, lac.I Satis patet, done. Alii parum callidi in Aquinare, ubi inquit Horatius, quanti rura aestimantur cum Sidoniam imitaretur, decipiebantur inqui- in media urbo, et in aedibus magnificentissimis Dum, rimobile oppidum, angelici doctoris nemora construantur, lac. Thomae illinc oriundi fama subinde illustra-24. Naturam e elles fured. c. Crasmus, vit. Seruus est, inquit, haud iacit dedisci, quae no Osfro. Color egi subrubens aut violaceus, Ebis natura penitus in iadi ει Meril. Ducia me sanie consectus ostreorum, maxime ver muritaPh9ra a ramis, qui appositὰ furestorquentur cis cujus frequens piscatus est ad urbes modo ali quom aIura posueres, qu sublato, rur dictas. 3um ergunt eodem quo prius. alta. furcileae 2S. Propiust e medullis. Metaph a venenis pellare interpretantur, per vim aspero, et i et aut morbis quibus cum medullae ac recondi- nominiose, Xpellere Qudd magis arridet toros partes corporis attinguntur, de salute Cic. ad Atti c. lib. xvi Epist. 2. Sed quoniain conClamatum est.

furcilla strudimur quanquam ibi alii leg. 34. Cervus equum, lac.J Stesichoro sabu-

497쪽

35 donec in diuturna pugni

inserior auxilium petit ab homine, ac fraenum admisit. At posteaquam vi hostem levicit, nec tergo equitem,

nec re si aenum excussit. Ita

Pellebat, donec minor ita certamine longo Imploravit opes hominis, fraenumque recepit: Sed postquam victor violens discessit ab hoste, Non equitem dorso, non frponum depulit ore. Si qui pauperiem veritus, potiore metallis

Lithertate caret, clominum Veliet Improbus, atq; H0 o libertato motallis pretio

siore, insolix dominum seret, Semperque Servus erit, quia parvo Contentus non est. Cui Suae non con uent facultates, ut olim Calceus.

r---- Si Pede Sit amPlior, destruet, si angustior, 3 dot. --qwristi, vives sapienter Onditione tua contentus mequo redar es, quando videbis accumulare Plus, quam sussicit et non desinere. - 0 pes congestae unicuique dominantur vel serviunt, at, debent magis fune tralai, qu .in trahere. Ego tibi scribebam ista pon vetus Vacunae templum, hilaris sane per omnia, nisi qud mecum non sis.

Sorviet aeternum, quia parvo nesciet uti Cui non conveniet sua res, ut calceus OlimSi pede major erit, SubVertet Si nainor, Uret. Laetus Sorte tua vives sapienter, Aristi;

Nec me dimittes incastigatum, ubi plura

Cogere quam Satis est, ac non cessare videbor Inal erat aut Servit collecta pecunia cuique,

Tortum digna equi potius, quam ducere funem Haec tibi dictabam post sanum putre Vacunae, ΕXcepto, quod non Simul SSes, caetera laetuS.

Ad elieitatem par)m facit locus.

regia: quid de Smyrnae et Colophone '

ANNOTATIONES.

lam istana attribuit Aristoteles, narratque Rhetor. 2. 40. Dominum rehel improbus, lac. Sicut victor cervi equus in servitute hominis mansit; si laomo Paupertate excussa mancipium fit cupiditatis et pecuniae sibi dominantis. 42. Cui non conveniet sua res. Qui opes habebit nimias, ideoque sibi non convenientes, am ab iis laedetur, quam pes a Calce Parum

Ut ealaeus. Proverbium est a Graecis derivatum supra pedem calceus. 47. Imperat aut servit. Senec. De vita beata Dirilite apud sapientem virum in Sese vilio sunt, apud stultum in imperio. 48. Torium digna sequi, c. Dicito videtur ducta a sacris illis saltationibus Romae fieri consuetis ad restim, cujus principium tenens praesulto funem ducere, alii vero fune duci, aut ductum funem sequi dicebantur. Tit Liv. lib. xxvii. Per manus reste dat virgines sonum vocis pulsu pedum modulantes

incenerunt.

49. με tibi dictabam. J uero vel librario

dictabam Epistolam hanc tibi mittendam. Postfanum putre Vacunae. Haec vacationis dea, Sabinis pridem culta fuit: Unde sanun ejus vetustate et carie detritum, putre dicitur. Ingeniose vero et lepidesse ipsa poeta collocat ad Vacunam, dum vacuus et otiosus scribit ad occupatissimum Fuscum Aristium. eunet'. Vetustissima haec Sabinorum dea, in agro Reatino, sacra etiam habens nemora, ex Plin. lib. iii cap. 12. aliis dicitur Minerva, aliis Diana, Venus, Ceres. Varro Rer Divin. lib. i. ait esse Victoriam, quae facit vacare curis Uer Schol. Porro Uacunalia Decembri mense celebrantur a rusticis jam vacuis Operum, Post collectos structus Ovid. Fast. σύν unc quoque cum fiunt antiquae aera L

Ante Vocrinales stantque sedentquefocos. Epistola XI.-I. Quid tibi visa, iac. Bullatium clarissimas Asiae minores urbes pervagatum Compellat o Sta et ud nosset hanc jugmentem, Ut extra Romam vix e beat vivere existimaret occasionem sumit asserendi, felicitatem minime a loco pendere ac Sapientem virum ubique locorum esse beatum OSSP.

Chios. Insula maris Ionii de qua lib. iii. Od. 19. Lesbos. AEgaei maris inguia Nola cum vino generOSO, tum praesertim natalibus Alcaei et Sapphotiis, de quibus lib. i. d. 17. et 32. item lib. i. d. 13.2. Sumos. Insula maris Icarii contra ur- hem Ephesum concinna, vel aedificiis elegantissimis, vel caelo temperato, vel cultra Praeci-

498쪽

Q. HORATII FLACCI

aen habere Him id majus aut Smyrna quid et Colophon ' majora minorano fama Zminus fama An omni Li' Curictane prae campo et Tiberino numine sordentitio compo ei fluvio Tibρei An enlii Votum Attallei e urbibus una 8 1: An optaeres ali itiam e civi An Lebedum laudas Odio maris atque viarum 8 6tatibus Attali tuo Lebedum S , is i0bedus quid sit Gabiis desertior atque

que itinerum H LLLAT. I IdenIS VICUM tamen IllIC VIVere vellem,

bosti, qualis sit Lebedus Oblitusque meorum, obliviscendus et illis, deserium nos oppidum optunum procul e terra Spectare surentem. 10

ego malle inibi degero. atque sed ne ille qui UIPU Romam petit, imbre lutoque immemor propinquoruit , Adspersus Volet in caupona Vi Vere nec qui

Frigiis collegit, furnos et balnea laudat,

templari. HOR.J T. At nec Ut fortunatam plene praestantia vitam qui Capua Romam eigii, Vst ei se validus jactaverit Auster in alto, 5

tus, morari semper in cati idcirco naVem tran AEgaeum mare vendas.

Dona velit; nec qui contrax Incolumi Rliodos et Mitylene pulchra facit, quod frrgi

i Di s laudat fui nos et balnea, tanquam praebentia vitam omnino elicem. Neque si et vehemens Auster exagitave rit in aperto mari, ideo vendas navim ultra mare AEgoeum Cale hominem sanae merὶtis non plus juvat Rhodus et clara IIitylene, quam

ANNOTATIONES

suo Iunonis Adde celebritatem e vasis fictilibus, quae Samia dicuntur; necnon ob Pythagoram illinc oriundum, MC. Croesi regia Sardis. Haec urbs Lydiae regia quondam Croesi, hodie jacet Croesus immensis divitiis inclytus, a Cyro subinde ictu Se1 sit quod ante Solon monuerat, rebus humani, haud esse fidendum. Nempe fortuna τὶ rea est clim splfridet, frangitur.3 Smyrna. Urbs Ioniae maritima, hodie regionis primaria. Colophon. J Haec civitas Smymam inter et Ephesum, mari Pariter imminet auro Probatissim celebrata est dedit etiam locum ilictioni isti, Colophonem imponere, id est, ultimam Operi mamian adhibere. Inde fluxit,qubi cum exardesceret bellum inter populos quospiam, illud statim conficeretur, ubi serimum alteros equitatu suo juvissent Colophonii. Strabo. Majora minorane fumcl. Suntne hirbes istae superiores an inferiores laudibus, quas illis fama tribui id 4. Campo. Amoenissimo illo ad Tiberim, exercitationibus Rom. juventutis Celeberet Ino. Metonym. Pro urbe Roma, lib. i. d. S. Tiberino flumine. Albula pridem dictus is sui ius Romam interluens Tiberino Albae rege Submerso, novam eSt appellationem Sortitus. Lib. i. d. Ovid. Fast. 2.

Albula, quem Tiberim mersus Tiberinus in undis Reddidit.

5. Attalicis ex rhibus una J Quae iam ex urbibus staticis, quas tenuit rex Attalus Lib. i. d. i. lib. ii Od.IS. 6. An Lebedum laudas odio maris, c.J Adeone pertaedet navigationis et peregrinationis, ut in quovis ignot,ili et deserto vico malis subsistere ac residere, quam mare aut quodvis iter amplius inire 'Lebedum. Oppidum Asiae minoris, ad oram sinus Ionici; ubi quotannis scenici ludi cel brabantur in honorem Liberi. Strabo. Non desunt, qui vicum esse in Italia maritimum dicant. T. Scis Lebedus. .J Responsio est Bullatii, taedium suum maris et viarum exhibens. Haec tamen caeter aque omnia ipsi Horatio tribui

Gabiis, Fidenis. Duo haec oppida Latii in

Sabinis posita. IV. Neptunum procul lac. Deum maris. Meton pro ipso mari. Lucret. lib. i. Suare, mari magno motaulibus requora ventis, E terr magnum alterius spectare laborem. 11. Sed neque qui Capud Sec. Vel se ipse poeta corrigit, vel Bullatium refellit similiti dine conglobata. Quasi viator in caupona senaper diversari velit, qui lutum itin re OI- Iectum illic absterserit, madidae que imbre Nestes exsiccaverit atque imbrium utique odio viam ac patriam nolit repetere. Capua. De hac urbe Campaniae praecipuu, Epod. IG. t. lib. i. Sat. 5. Romum petit. Longo itinere.

13. Furnos et balnea laudat.J Calida nempe

loca.

15. Auster. Ventus meridionalis, pluvius admodum et procellosus. lib. i. d. q. 16. Idcirco narem trans AEg. G. Velut nunquam rediturus in patriam satius ducens in regione transmarina vitam finire, quam navigationis incommoda et pericula iterum experiri. Minum mareJ Lib. i. d. s. IT. Incolumi Rhodos, lac. Vir sapiens ad beatam vitam non magis expetit Rhodum, aliasve Urbes florentissimas, quam penulam PS-tate, lac Vel sensus est Quamvis jactatussis iistro et tempestatibus, attamen Salvus

499쪽

Penula solstitio, campeStre ni ValibUS Uris, lacerna in solstitio restrio, Per bruniam Tiberis, Sextili mense caminus. Crim P Sue tempestate nivali

Dum licet, ac vultum SerVat Ortuna benignum, 20 4ueti io V, i,o z gota

Romae laudetur Samos, et Chios, et Rhodo ab SenS. Diopitiam exhibet faciem,

Tu, quamcunque Deus tibi fortunaverit horam, R J V niunt, e

irata sume manu, ne clulClam lue m annum positas. Quodcumquo rem Ut quocunque loco fueris, VixisSe libenter tempus felix tibi Deus con-

Te dicas. Nam si ratio et prudentia curas, i ς' ' 'λ la

rion locus ellus late mari RrbIter, UIert; 779ytitiam: ut quacunque inro- Coelum, non animum mutant, qui trans mare currunt gi ne degres, te sponte ibi

quadrigis petimus bene vivere. Quod petis, hi eSt tia, non autem situs arcetis Est Ulubris, animus si te non deficit aequus 30 R e Sundans, abigit soli

a, Citudines qui mura mare navigant, caelum quidem mutant, non ero animum GraVi nos tenet socordiae navibus et

equis vitam beatam quaerimus. Atqui hic est illud, quod quaeris; est Ulubris modo tibi pacatamen adsuerit.

Tantum dives quisque, quantum rebus utitur.

FRUCTIBUS Agrippae Siculis. quos i D, a 2 ία

Icci, 780J in Sicilia percipis majores ANNOTATIONES.

evasisti nec te morari debet incolumem Rhodus, c. Ergo Romam redi quamprimum, tum vales ubi apud nos jactes et extollas Rhodi pulchritudinem ac Mit3lenae, Samnum etiam et Clii Um, C. Rhodos Mitylene. Insulae rebus omnibus solices Vide lib. i. d. 7. IS. Penula solstitio.J Pallium densum adversus imbres et frigus, fervente aestu, Iunio mense in solstitio aestivo, cum sol ultra non progeditur Macrob. Omn. Scip. lib. iii cap. z. Constat Solem neqlle Sursun ultra, Can-erum, neqrte lutro Capricornuan deorsum meare; sed cum ad tropicorum consilia pervenerit, moaerererti unde et solstitia vocantur. Et quia restivus tropicus temperato nostr zonae terminus est, ideo sim sol ad ipsum snem venerit, facit nobis estivos calores, de vicino urena Sermuhujore subjecta. mperire. Subligaculum aliqui interpretantur : alii tenuiorem vestem, qua induti juvenes sese in campo Martio exercebant. 19. Per brumas Tyberis. J Quasi vero quisquam hyeme cupiat numen subire, seque in eo lavare aut nutMe. Sextili niense. Ardente coelo et canicula. Vide supra Epist. 7. minusἰ.LVO Graeca est ornacem signisi-eans, et Ir του καυμα ΤΟ et calore. sidor. 21. Domin laudetur Samos, L c. Haec Bullatius Romae sim modo, laudabo sponte Samum, Rhodum, lac ni ad eas urbes et insulas navigare ne mihi contingat in posterum. Vel

haec patiter, et quae sequuntur, intellige ab Horatio dicta, quemadmodum explicavi paulo

ante.

22. Tu, quom cunque Levi, .c. Reponi Horatius imo qua Utique hora et quocunque loco laetus ac beatus SSe potes, Si ratio et prudentia duces tibi sunt. Vel interim, dum ad nos redeas horis felicibus fruere, ubique laetus esto, et aequb animo quaevis Recipe. 23. Nee dulcia disser. Lib. iii Od. S. V. 27. Dona proesentis rape loelu3ho C. 26. Locus es usi ut maris arbiter. Urbe quaevis ad mare pulcherrima et potentissima, portu commoda, navigatione celebris, egregie munita aggeribus, quibus velut ad arbitrium fluctus maris assilientes frangit ac domat. 27. Coelum, non animian mutant, M. Ἀ-thagoras dicebat, non mutatione locorum Prudentiam doceri, aut imprudentiam tolli. 2S. Strenua inertia. Oxymoron.

Varibus atque Quadrigis. Gall. Par me e par terre; Item, A pieteli cherat 29. Qiιod petis hic est. Ne longe quaeras

quod in promptu est. Si sapis, ubicunque Sis felicitatem praesto habes, vel in quovis an Ioel opi,idulo maxime Obscuro, ignobili v. g Ulubris in Italia Puel Lebed in Asia. 30. Ulubris. Ulubrae oppidum Latii in Campania prope Velitras, desertum a vile, hoc unum liabens memorabile, iud Augustus Caesar in eo sit educulus. Animus si te non descit equus. Plaut. Aulul Pol, si est animus aequus tibi, salis habes ita bene vitam colaS.

500쪽

R HORATII FLACCItibi opes dare nequit Iupi Si recte seueris, non est ut copia major ter desine conque i. 'e Ab Jove donari possit tibi tolle querelas

hab'a,um. Si votiter, si Pauper enim nota est, Ut rerUm SUPPetit usus. latus ac pestses commode seri Ventri bene, Si lateri est, pedibusque tuis, nil shabent,nihil amplius regum Divitiae poterunt resiales addere majuS.

fori inter edulia posgossa 1 sorte In medIO POSItarum abstemius herbis sobrius vesceris oleribus et ViVis, et urticu Sic ViVes protinus, ut te leguminbus, in Porro Vicit Confestim liquidus sortuna rivus inauret: s si

flumine locupletet seu quo Vel quia naturam Uiure pecunia nescit, 10 niam pecunia nequit indo Vel quia cuncta puta una Virilite minora. Iom nuitare sive quod Qm ΛΙ Deiano criti is edit agellos,

nis n est quod demire UUltaque, dum Peregre S unlmUS Suae corpore vemur, si Democriti agro et loc:

π .HI. '' I i, 's: Cum tu inter scabiem tantam et contagia lucri,

extra coi Pu Peregrinatur quandoquidem tu tu tanta Prurigine et lue quaestus,

ANNOTATIONES.

Iccium hunc est Od. 29. lib. i. ubi sicut et hic, ejus cupiditas notatur, non sine multo satirico

sale.

Agrippoe. Is Augusti gener, de quo lib. i.

Od. 5. Siculis. J Sicilia insula Italiae adjacens, et ab ea anguSt satis freto divisa, triangularis forma est. Habet in circuitu plii quum seXcenta passuum milia; omnium maris Alediterranei amplissima censetur frum Pnti adeo ser3x, ut horreum popidi Romani diceretur. Cic. Ver. 5. Cap. 2. Sapienta ille M. Cato penariameellam res notiret, nutricem plebis Rom. Si- Iicium nomiHIrit. Quos colligis. J Velut procurator aut coaCtor ab Agrippa constitutus, ad colligendos Ductus ex agris fructuariis, pascuis, vectigali-hus. Sunt qui Iccio donatos ab Agrippa asserant agros. Verum quod ait posita, sileris, indicat magis usum fructuum fuisse conceSSum,

id est, jus utendi ruendique iis, quae Agrippae

erant.

5. Si ventri eia, lac. Si cibus potusque

suppetit, Si Stratum et cubile, si equus vo potitis calce ac indumenta. Hinc olim quidam Iccium perstringi vellit Epicureum. Quinimo pauli, post Stoicus fuisse ostenditur, ne rerum sublimium studiosus.

S. Ursico. Plin. lib. xxi cap. 15. Urlica in-eipiens tasti vere, non ingrata, multis etiam religioso in cibo est, ad pellandos totius anni morbos. Vide o Discorid. lib. iv. cap. 94 1ihil ad rem. Urti a pisciculus carnis tenerrimae, coctu facilis, in mari Siculo frequens de quo Athen lib. . 9. Rivus inaures. Allusio est ad sabulam Midae Phrygia regis, qui cium stolide setasset in aurum convorti quidquid correctasset, jamque cibis pariter immutatis fame periret tandem Bacchi, vel ADt linis consilio se abluit in Pactolo flumine, quod exinde inauratum pretiosas coepit arenas volvere. Cicero adire. halium scribit Malle epulo h Caesare consuli, quom inaurari. 10. Vel quia naturam. Liberalior non fit

avarus, etsi opibus affluat nec abundante pecunia cupiditas imminuitur. I l. Vel quia cuncta putas, lac. Satirice vellica ejus parsimonium quasi oleribus vescatur irae amore virtutis, et Contem l)u clupum exquisitarunt cum sordida parcitate et avaritia potitis ducatur. 12. Miramur, si Democriti, lac. Adeo mirari non debemus, quod Democritus ita neglexerit patrimonium, Dis rebus lillosophicis intentus, ut etiam agros et fruges suas permitteret a vicinorum pecoribus devorari. Tu certe, loci, mirabilior es, qui quidem augendis Opibus sedulo vacus, Simul et studio rerum maxime sublimium. Irrisio salsissima. Democriti. Abderites iste hilosophus ex atomis constare omnia statuebat. Naturalia, moralia, mathematica, omnes itu disciplinas liberales callebat Vixit cum Socrate, circa Olympiadem 80. consenuit vero B annum aetati 109. Plinius cum vocat, Sagacinii ritum ac PH. utilisSimiam Cicero Passim Iahidat. De nat. D. lib. i. Democritus vir iurgirus iri

primis ei us fontinibit hortulos suos Epicurus irrigarit. 69. Et, Esse cory useula θυιedam eiέα, alia aspera rotunda, alia, partim angulata, curras quin dam et relut adunca; l .r his offectum esse coelum lque crras, nulla, cogente naturo, sed concursu quodunt fortuito Acad. Q. lib. v. Eae individuis omnia gigii issa nitit; et Alpemis et eribus halnalis, uncinulisque corporibus concreta hinc eSse, SIC. I 3. Dum peregr est animus Dum meus

eXtra corpus veIuti Dei egrinata naturae ni Cana scrutatur adeoque non advertit, quae Circa se

gerantur. Cic. pro Milone Au ero tu solus ignoras tu hospes in hec urbe versaris ture peregrinantur aures'

SEARCH

MENU NAVIGATION