Opera; interpretatione et notis illustravit Ludovicus Desprez. 2. ed. ... Huic ed. accesserunt vita Horatii cum Dacerii notis, ejusdem chronologia Horatiana, index accuratissimus, et praefatio de satira Romana

발행: 1821년

분량: 653페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

521쪽

RPISTOLARIUM LIBER I. 19. 499

Rusii iiii tranquillet; honos an dulce lucet quid veram tranquillitatem

An secretum ter et IallentIS Semita It . et ratio latens et occulta. Me quoties reficit gelidus Digentia riVUS, Quoties vero cunque recreat

ouem Mandela bibit, rugosus frigore pagus 105 Digentia frigidus rivus,

Huid sentire putaS, quid Credi S am Ice pree Rr, in vico valde algenti quid Sit mihi, quod nunc est, etiana minus; et mihi vivam sentire, quid exoptare me

Quod superest aevi, si quid superesse volunt Dii: m.

Sit bona librorum, et proviso frugi In anni m vel etiam militis ut mihi Copia neu fluitem dubiae sp penduliis horae. 110, Penddm quod vitae restat,

ae satis est orare JOVem, qui donat et Ruseri; ui urii roi in eopia, et Dei vitam, det opes : equum mi animum P Se ΡΛ- annona ad annum par.u I;

raho neVe uncep haeream expec latione temporis incerti. Sussicit ista a Iove postulare, qui dat et adimit tribuat vitam et facultates at mihimet ipSe animum aequabilem praestabo.

Vitiosum imitandi rationem damnat. PRISCO si erodis, Maecenas docte, Cratino, SISJ dom halio vel rii ino.

Nulla placere diu, ne Vivere carmina pOSSunt, nulla poemata diu placere Quae Scribuntur aquae potoribus. Ut male sanos lebrari queunt ab

A GNTIONES.

I02. Quid puia tranquillet. Non corte lio a negotiis ossiciisque urbanis Vide Epist. 7. nos aut lucrum nam haec famam importunarn, 111 H Ec Satis, lac. Bona eXterna. et novam indies sitim fierunt secum, ut est 112. Equum mi animiιm ipse parabo. Cic, Supra versu M. Quid ergo horum contem9 3 De nat Deor. Iudicium hoc omnium mortus nil conscire sibi lac quae alibi post nos talium est, fortunam oleo petendam, o sej-ter haud si mel asseruit Praeclare Cic. Me so sumendam esye sapientiam. Iuven. at u . finib. lib. i. Sapientiam, temperantiam, fortuit sub finem. dinem, opillatas esse seu cum voluptate, ut Monstro quod ipse tibi possis dare remituo est nec direlli nec distrahi porsint. Sic de certa justitia judicandu)n est quae no)ι modo nun Tranquilloe per Tirtutem palstrant aris L. quam nocet cuique, sed contra semper alit ali Epistola XIX. 1. Prisco Si credis. Poetas. quid tum vi sust atque naturd, quod tranquillet tri quidam in indulgebant phiscubim id tu animos, tum spe nihil earum rerum defutu jactabant sacere se exemplo veterUm Ostia. et uni, quas natura deprarat desiderat que rum, Cratini, Homeri, Ennii quasi boniun admodum temeritas, libido, ignavia se inper carmen pangere nequirent, nisi qui acclio animum eaecruciant ac solicitaait, turbiden se pleni essent . . Adversus han sententiam pug que Sunt lac. Dat solerter hic noster vates, et Eubulus apud 103. An secretum iter, Sur. Vita privata Athen lib. i. CRI' G. Vide Epist praeced. v I 0 ibique annot Cratino. Is a Suid valde ibax et in ostius allentis semila itte. Allegoriam pete, si extitisse traditur a veteri autem Schol. aut i Vis, lector, cum quibusdam, a tutoribus cal fuisse ebriositatis, ut soleret immeiere in pellidis, qui paucis cognitas ineunt semitas, vel es supra quas aecumbebat Aristonii atri scompendi OSiores, vel minime latronibus inses eum pariter deridet vehit ebriosum et submotas Sic qui vitam agunt privatam, tuti sunt ulum Athen lib. i. cap. 3. Uinum lepido in curis, incommodis, periculis; quibus conssic post equus velocissimus Si potantur aquae, tantur quotquot rempub capessunt nihil egregium producis rutinus hoc diris. l . Me quoties ejicit, lac. Cum secessu et ei in non utrem unum redoleret, aed politis dυ- quiete, meque ipso fruor in villa mea Sabina, lium integrum. Epigramma est iccrato at quam rigat Digentia amnis, aquas praebens tributum id annot lib. i. S at. q. oppidanis Mandelae sagi De hic jam . Ut tu sanos seripsit Liber Satyris JEpist. 16. Haec Cratinus, et quae sequuntur. Ex quo 105. Rugosus frigore pagus. I Ubi pagani Bacchus poetas vini calore concitatos, Chirpraestigore rugis Contrahuntur. Vide Epist. l . suo mumine it no insorii sic fiatyris CI07. Mihi iram DTandem liber a thuntatu, Fauni 8.

522쪽

R HORATII FLACCIpoptas Bacchia annume Ad Scripsit Liber Satyris Faunisque poetas, ravit Satyris et Iaxiuis, in sere dulces oluerunt mane Camoenze.

oluerunt matutino tempore LaudὲblIS Rr Uitur Vm VHIOS iis Homerus Noluerus vivum laudans e Enni US ipse pater nunquam nisi potus ad arma

Prosiluit dicenda. Forum Putealque Libonis

quam nisi te mulsetitus pro blandabo SICCIS adHnum nutare Severis. rupit ad canenda bella. o Hoc simul edixit, non cesSaVere poetae briis conianitium s rum i Voetum certare mero, putere diurno.

auseram condendi versu a ulmi SINUIS Vult torV ieruS, et pede nudo, cullatem Statim ut id pro- Exiguaeque togae Simulet e X tore Catonem;

bere diurno saetore Verum Rupit Hyarbitana Timagenis emula lingua,

si quispiam severa fronte gravis, nudis pedibus, et brevis togae usu Catonem exhibeat, num proinde Catonis reserat mores ac virtutem Hyarbitam perdidit sua linem Timagenem aemulata,

ANNOTATIONES.

q. Satyris Faunisque. Diis agrestibus, bibacibus quidem et vinosis De SatWis, lib. i. Od. I lib. ii mera 9. De Faunis, lib. i. de 4. lib. i. d. 17. Iib. iii Od. 18. 5. Vinafer dulces oluerunt. J pgae Musae sobriae non fuerunt. Vide Plutarch. Sympos. lib. vii cap. S, 9, 16. G. Laudibus armcitur vini vinosus Homerita.J

Iliad. 6. C. T. Ennius. De eo lib. i. Sat. 10 pater ob antiquitatem. schylus pariter inter Graecos nunquam nisi ebrius ad scribendum se accingebat Alcaeus etiam φιλοινος notatur Athen. lib. X

S. Forum. J Res orenses. Puteal Libonis. Locum seu tribunal, ubibus dicebat praetor in foro Rom. ConstitutUma Libones Fide lib. ii Sat. 6. V. 35. 9. Adimam cantare sereris. Carmina Praeclare scribere interdictum sit iis omnibus, qui Bacchi munere factus non erit entheus Et sa-rens. Non videtur hic aprogdionysou quod canit

Tibullus lib. iii Eleg. 6. oscite Baechi

Munera

Jam venit iratus nimium nimiumque fueris. Qui timε irati numina magna, bibat. ubi leg t iugo severus. Attamen Credam

ego reponendum ereris, id est, sobriis multo Sensu meliori. Quo notantur, non qui convivia fugerent, sed potius qui aliorum Coimpotationes et crebras invitationes, et ebrietatem aS- tute et callide vitarent. Vid. Epist. praeced.

V. l.

Potores bibuli media de nocte Falerni

oderunt porrecta negantem pocula, LC. 10. Hoc simul edixit. J Agria conti OUOrSia, quis illaeit an Liber, an Ennius, an Cratinus. Pro Cratino tacit quod de eo aut nonO- tutum St. Torrentius, ex vet cod. legit edisi; ut ipsi Horatio tribuatur, vehit Praetorianum hoc edictum Placet quibusdam conjectura Heinsii transposita una literula legentis, ediaeti, pro edixisti ut ad Maecenatem reseratur.

Sed optima est lectio edixit solusque optime Liber edixisse intelligitur, utpote deus poeseos

et poetarum.

Non essargre poetae oesumo .. Diu noctuque vino se ingurgitarunt, ut egregia moliri poemata VideΓentur. 11. Nocturno certare mero LMmae frequens hoc erat bibonum certamen rigilem per ae- cando noctem ducentium. Et qui sic pervigilasSent strenue, praemium accipiebant placentam. Jul Pollio, Athen lib. iv. Schol.

Aristoph. quit. Pulere diurno. De die erapulam Thalantes ut ait idi. Sic quidem luxuriosi quascunque horas compotationibus idoneas habebant. At viri graves et occupati non adibant coenam, nisi vesperi et ad luce as. Unde Alcaeus ita queritur, ipSerae vinosum arguens in Epigram

Diuumus; quid lychnum uectamus 'I2. Quid si quis ultu, L c. Reselli H

ratius opinionem ante ullatam Qui Cratinum imitatur in vitiosae ipsius bibacitate, non P inde podii cum rius virtutem assequetur sicut qui habitus squalorem aut vivitiis severitatem Catonis imitabitur; non continuo mores ejus optimos habebit, c. Ergo boni exemplabi is non ritia, sed virtutes oportet aemulari. Pede iudo. Cato Uticensis sine calceis et sine toga prodibat in publicum imbi praetor Sic ad rostra veniebat, judicia exercebat, interdum etiam bene pransus et potus Plu

tarch.

I 3. Migumque togae Glore. J Breviori toguvilis texturae, sicut Epist. i. ait, Curiatus incB- quali tonsore capillos, pro inaequali tonSUI . Quod e vili plebecula quempiam decuisset, Iion vero patricium et nobilem, i canus Mactionem illum Uticensem canit Hirtam mani more Quirilis Di duisse Gam. Sunt legant, tesquore, id est, squalore, inqui int. II. Rupit 'arb. k c. Alii scribunt Iarbitam ab Iarba rege Africani litoris Hyarbita

ignobilis, ac vix nomine notus quidam, olea δ' imitari sales et dicacitatem TimageniR, PII.

perdidit, ut ille, petulantem ejus inruar emulatus velut urbanam et disertani.

523쪽

Dum studet urbanus tenditque disertus haberi. Decipit exemplar vitiis imitabile. Quod si

Pallerem casu, biberent X Sangue Umini m. O imitatores, Servum pecus, ut mihi Saepe Bilem, saepe Ocum vestri movere tumultust Libera per vacuum posui vestigia princeps

Non aliena meo pressi pede. Qui sibi sidit

DuX, regit examen Parios ego primus iambos

cum lepidus et eloqtiens videi cupit. Fallit exemplar vitiis imitabile. irim vero si sorte pallidus Orem, Potarent cumini succum paJ-20 lere facie rue n. O imitatores stolidi et serviles, quum

saese agitationes vestrae eX-

citurunt milii indignationen et risum Ego ero primus

Ustendi Latio, numero anun OSqU SecutuS S2lytim nec secutus sum ess Archilochi, non res, et agentia verba Lycamben. I tu ulterius. Qui confidit

Ac ne me soliis ideo brevioribus ornes,

Ruod timui mutare modos et carmini artem protuli apud Latinos, Arcti L. Temperat Archilochi musam pede mascula Sappho, Q li Puri metrum et vir-

Tomperat Alcaeusa sed rebia et Ordine ΙSpar, materiam et dictiones Lu- Nec socerum quaerit, quem VerSibus Oblinat atriS, 30 eamben adigentes ad sus Nec non Spe laqueum famoso carmine nectit. ζΗdit M. Neque Ver me

Hunc ego, non ali dictum PrIUS Ore 1aatu I De frondibus, quoniam ve-Vulgavi fidicen. Juvat immemorata serentem Ingenuis oculisque legi, manibusque teneri. Scire velis, mea cur ingratus opuscula lector Laudet ametque domi, premat eXtra limen iniquus Damque Alcaeus a dissimilis

Non ego ventosae plebis ussagia enor h. p. ii reosum sie ho

carmine proscindendum, nec sponsae restim parat versibus contumelioSis. Hunc a nullo alio antea celebratum, ego lyra canens Latinis Stendi. Et gaudeo OV profer . oculis ingenuorum pellegi, et mani biis contrectari. Porro Si 1Osse cupis, cur lector iniqia mea carminaeollaudet atque in pretio habeat domi, quidam foris autem improbi vituperet; tempe ego levis plebeculae approbationem non quaero

.L VOTATIONES.

ritus sum immutare ni meis

ros ac motri Iegem. Nam Archilochi tosistin versu

dimitigat Sappho virilis, eti- Timagenis. Hic rhetor fuit Aloxandrinus,

ex aliis AEguptius sub Pompeio magno Omam adductus a Gabinio captivus, redemPlus a Fausto Syllae filio, rhetoricam docuit ad tempora Au sti Demum ob maledicentiam urbe ejectus, in praedio Tusculano diem suum ob it. SuidRS. 17. Decipit exemplar illis inia abile. Praeclarum exemplar quodlibet vix omnino vitiis caret; et stultum imitatorem decipit, qui non quod persectum, sed quod sorte vitiosum inest, imitari solet. 18. Biberent eaesangue cuminum. J Poetastri nostri, inquit Horatius, si pallido essem vultu, pallorem sibi procurarent, ut aemulari me in caeteris etiam crederentur, areinque mihi postseos facultatem adipisci. Vide Dioscorid. Iib. iii cap. IS. Plin. lib. xx. ca'. 14. Cum inurn pallorem bibentibus gignit. Ita certe ferunt Porcii Latronis clari inter magistros di-eendi assectatores similitudinem coloris studiis oontracti imitatos L C. Pers Sat. V. 55. Pallentis grana cumini. 2 l. Libera per vacuum, lac. Ego lyricampodsim Latinam primus tentavi, sine ullo exemplari mihi proposito. Vacuum, locum M. nemine occupatum. Vide Od. it. lib. iii et lib. v. d. 3. 23. Legit examen. Metaph. ab apibus Lyricorum ego princeps aliis deinceps exemplum

praebebo.

Parios eg primus iambos ostendi Latio.JIambos etiam vorsus Latin scripsi primus, ad in ta Archilochi Graecorum iamborum inventoris, ex insula Paro riuudi. De hac. lib. I. Od. 19.25. qrchilochi. De isto pol ta jam ante iii Epod si otiostea in EpiSi ad Pison. v. 79.

2S. Temperat Archilochi, c. Aichilochi

RSperitat ni temperavi suavitate Alcaei et Sapphonis Scilicet iambi satis acres Epodarum temperantur Alcaicis et Sapphicis dariam. Maacula Sappho. Haec empe dicitur virilem adepta virtutem, qud se praecipitarit ex e saltu, unde viri tantum solebant se jaculari, Di amoris impatientia. in Auson. Idyl. vi. 25. Et de nimbosa saltum Leucate minatur Maseula Lesbiacis Sappho peritura sagillis. 29. . ilegus. Vide lib. i. d. 32. et lib. Ii. Od. 3 ubi otia ira de Sapplione. 30. Socerum. Lycamben. 3I. Sponsae. Neobulae Lycambes filiae. quae A qtioque PoS Patrem laque peremit. Epod. G. 32. Hunt. Archilochum, quem ante Horatium, netuo Latinorum fuserat imitatus. 37. on ego ventosag h c. Idcirco mihi invidiam creatit, quia laudes O BPProbationein non capto, ut alii plerique, per naunora et cenas assentatoribus distas. Pors Sut. l. -- Calidum scis onere Sum n

524쪽

sumptuosis cinni S, et donan-Im Pen Si Coenarum, Et tritae maere vestis: do vestes eiri ins 'λCtQ-blon eis nobilium scriptorum auditor et ultor

censor voti dignor proti Lyram n RiICIS Imbu' tribuS, et pulpita ignor. sare graminaticorum iami Hinc illae lacrymae. Spissis indigna theatristias et sugge5t' Dd τῆ Seripta pudet recitare, et nugis addere Ondus,

dicam Pudet recitari ear , illXIG Ide S ait, et OVIS auribus istantinarii ea isequentibus thea- Servus silis nim manare poetica mella

tris indigna, et D ς 40 tζD I lilii, tibi pulctior. Ad haec ego naribus ut 45

Derisor os, et Jovis auribus Form Idos et lUCtanti RCut ne secer ungui, haec reserva qui PI Displicet iste locus, clamo, et diludia posco.

ni inu consulis, tibimet prae Ludu enim gel uJt trePIdum Certamen, et ram; ssas clarus. Ad ista ego timeo ra truces inimicitias, et funebre bellum.

xliibere Sannum P in ne proscindar acerbo ungue contendentis, locum istum devito, vociferor, et dilationem postulo. Etenim ludus gignit trepidationes, pugnas, indignationes indignatio vero acerba odia, et wllum lugubre.

Scis omitem horridulum rite donare la

cerno.

Martiat. Quid tam grande Sophos laniat tibi turba togata 'Non tu, Pomponi, coena diserta tua St. Vide postea Epist ad Pi S. V. 419. Ut praeco ad merces turbam qui cogit nendas ἰ. 3 sentatores jubet ad lucrum ire poeta,

Dites agris,M C. Z9. Auditor. Juvenes Sat. i. Semper ego auditor tant lim' Ultor. Optimorum auctorum errat notando et castigrendo, nulli per adulationem PRY- condo Quidam interpretantur, mea scripta vicissi in recitnndo. Juvenal. it. uriquam ne re )onam 2 Prior interprotatio magis ad rena. Nam mox ait, Von arub re pubita dignor. 4i . Grammaticas ambire tribu . J Ut scriptamen discipulis suis dictent et proponant ediscenda. Pers Sat. i. 29. Irin cirraiorum centum dictata fuisse, Pro nihilo pendas 'Pulpila. I E quibus recitentur carmina mean grammaticis, vel a meipso. De hac Romanorum ambitiosa recitatione Persius cit et nos ibi leui non PRUCI.ql. Hine illo lacrymoe, Ac. Terentianus iste locus ex Andria in proverbium abiit; eoque iititur etiam Tullius pro M. Coelio Hi ι cilli e lacrymae; et haec causa es omnium cell-

M. Nugis addere pon us. Volut exi inium quiddam ultu et graviter pronunciundo reSIeviculus.

cli. Fidis enim manare Ic. Unum te credis odere suavit Do mutuq5. Tiber pulcher. Ipse tibi videris praestare caeteris omnibus nullumque tibi parem existimas. J aribus it. Naribus corrugatis indignationem v I derisionem significare timeo, neo iusinodi homines iram in me cooci tena Pers. Sat. l.

- ides, et nimis uncis Curibus indulgeS-Vide supra libri Sat. 6. et lib. ii Sat. 8.qT. Iste locus.I Theatrum, pulpita. Diludii Ludorum dilationem id est, SPR-ti una intermissionsemque ad accuratius emendanda quae scripsi, antequam vulgentur. Quod luculei iter admonet Epistola ad Pisones Me taphora est a gladiatoriolido Nam intra dies pugnae destinatios, Spatium concedebatur gladiatoribus, ut se ad certandum melius Compararent Malim ego tamen cum doctissimo Salinasio legere, deludia, et idendi cessation in et sinem interpretari. 4S. Ludus enim, L . Climax est Ludus ertamen, certamen iras, ira inimicitias, hae bellum generant aliquando sunebre et luctuO

Epistola XX.-1. Vertumnum. Per prOsopopae iam librum suum a public deterret, ob imminentia pericula. Vertum mim Ianumque. Hi dii praesidere UOD dentibus ementibusque credebantur et ad Corun Statuas a templa erant laborna bibliopolarum. De Vertumno lib. ii Sat. 7. De Iano lib. ii Sat 3 et 6. Spectare rideris. In lucem prodire vis, et publice vendi.

525쪽

EPISTOLARUM LIBERI 20. 503

Sei licet ut prostes Sosiorum pumice mundUS. Odisti claves, et grata sigilla pudico Paucis ostendi gemis, et communia laudas, Non ita nutritus. Fuge quo descedere gestis

Non erit emisso reditus tibi. Quid miser egi 'Quid voluid dices, ubi quis te laeserit et scis

In breve te cogi, plenus cum languet amnior.

Quod si non odio peccanti desipit augur,

Carus oris Romae, donec te degerat petas. Contrectatus ubi manibus Ordescere vulgi Coeperiss aut tineas pasces taciturnii inertes,

Aut sugies Uticam, aut vinctus mitteris Ilerdam. Ridebit monitor non exauditus, ut ille, qui male parentem in rupes protrusit asellum Iratus quis enim invitum servare laboret

Hoc quoque te manet, Ut puero elementa docentem . i. '' tabu b. ζOccupet extremis in vicis balba SeneCtus. Uticam, i et obligatus depor

taberis Ilerdant. Tunc vi debit castigator non auditus, vehit iste, qui asinum non obsedientem iratus impulit in praecipi. tium: ecquis enim conetur invitum servare ' Illud etiam tibi continget, ut Senex balbutiens te adhibeat docendis pueris prinia literas ultimis in vicis.

AA VOTATIONES.

Dempe ut venalis sns Sosi

Claves fugis, et sigilla vorecundo grata doles exiliberi 5 Mucis, et magni pendis divid gari, Iminime sic educatiis. Perge quo ire cupis redire non licebit tibi vulgato. Titan vero Quid in--oo,-- teli egi, quid petii Z inquies, quando te non nemo PrΟS-Ι cindet. Nosti vero ie in urC- tum compingi, Clim eclor primo avidus, no sustidiosus negligit Quod si non insanit augur odio delinquentis, Romae in pretio eriS, Squequo te juventus 1 o deficiat. Cum autem V algi manibus tritus negligi inci-2. Sosiorum pumice υ ndus. J Pollibus integebantur libri pelles autem pumice laevigari, exaequari, Xpoliri solebatit. P ne T lupis

CavernOSUS, quo rudi et aspera complanan

tur. Vide lin. lib. xxxvi cap. 2I. Sorii fratres erant bibliopola insignes unde hic uniO

nomastice nominantur.

3. Odissi claves, lac. Taedet inclusum residere amplius in arca domi contineri non vis. 5. Non ita nutritus. Non eo consili tamen scri 'tus, ut prodires in publicunt. Discedere. Al. Descendere, scit e collibus in liuscum vicum ad imum Caelii montis, apud Velabrum, ubi orium iis aedem tabebat; et pitu es erant tabernae, librariorum Praesertim. 6. Non erit emisso reditus. Cum semel emis-Sus et vulgatus sueris, non poteris ad me re-ψire, ut expurgeris erratis, quae in te ortasse

notabuntur.

7. Scis In breve te cogi, lac. Scis in angustiam et discrimen redigi te, cum una aspernari incipit, qui ritis diligebat. lii sic scis te

contrahi et complicari; vel non integrum te legi, sed quaedam pervolvi duntaxat, et pleraque praeteriri u lectore defesso et tringuente. 9. Quod si non odio. c. Si non omnino salior, si bene auguror, primo quidem novitate celebraberis, ac sensim in fastidium incurres. Sic enim fere Sit. 12. Tineas pasees. Neglectum et projectum exedent tineae o blattae. Taciturnus, Obscurus et despectui habitus jam tacentibus de tot hominibuS. 13. Fugies Uticam. Tunquam exili mulctatus, sermone Romanorum haud amplius celebris. Uticam. Urbs os Africae, Catone minori

nobilitata in qua nimirum sibi mortem illa conscivit, et ab ea dictus Uticensis Vide libi. Od. 12. et lib. ii Od. 1. I inelua mitteris Il. Voluti captivus. Ex issent mercium aut literarum involucra Ilerdam mittendarum. Olim epistolas cliartis intecta obligari obsignarique mos erat. Alii Iegiuat,

tinctus, Optimo Sensu Nam SutSamenta, gurum,

piper, laus, aliaque ejusmodi bene multa iti- volvi soleti cliartis inutilibus. Vide lib. ii ΕΡ. i. in me Catuli. Et vaeas scombris saepe dabunt tunicas.

Nec seombros metuentia carmina, nee thus. Ilerdam. Haec urbs v. Lerida Hispaniae Tarraconensis sive Cutaloniae, ad Sicorim fluvi uti us ita meminit Lucanus, lib. q. Fundata retusto,

Surgit Ilerda manu, placidis prcelabitur

NudiS. 15. irini al/pareri sent.JQuidam rusticus asinum Cci nens ad praecipitem rupem obstinate Contendere, retrahebat pro viribus; at Dertinax bestia renitebatur tum iratus ille asinum impulit quo tendebat detrusitque in praecipitium.1 T. Ut pueros elementa ocentem Occupet, . . Ut atteraris vili manu sonis Cujuspiam balbi, et pueros doceas clementa Juvenalis pni iter notat miseram iura sortem cum Virgilii tum nostri Horatii, Sat. 7. v. 226. Cum totus decolor esset Flaccus, e mLreret nigrofuligo Maroni. Rara tamen merceS, C. Vide, si vacci, quae ibi pridem annotavi. IS. I tremis in vicis. Ludi magistri scho. lam habere amant in triviis, in tua incidunt ac desinunt plures vici, loco nempe maxime frequentato. Vel Horatius designat vilem magistrum in remotissima urbi regioue habit O

526쪽

Cumque sol tepescensilii Cum tibi Sol tepidus Plures admoVerit aures P 48264 res auditores tibi Praebue' XI libertino natum patre, et in tenui re ta

filium, quamvis non opulen-M; Ore Penna nido Xtendisse loqueris; tum, extendisse las ultra Ut quantum generi demas, virtutibus addas.

nidulum scilicet tu turet M M primis urbis belli placuisse domique;

addas virtuti, quantum de V .,

tiaxeris oristini. Narrabis OrPOriS XIgul, praecanum , Solibus aptum, gratiosum fuiSse a Roma Irasci celerem, tamen ut placabilis essem. 25

' P. ta a sy Forte meum si quis te percunctabitur aevum;

vi, Cnnum ante templis, apri. Me quater UndenOS SCIat Implevisse Decembres, cogavisum, iracundum, Sed Collegam Lepidum quo duxit Lollius anno.

mitigari iacit seni. Quod si quispiam a te inquirat meam aetatem discat me quater undecim hyemes decurrisse, quo anno Lollius Lepidum collegam Sortitu est.

ANNOTATIONES.19. Cis ibit sol tepidus, Ac. Cum ver 25. Irasci celerem, ante ait lac. Cic. ad

non pueri tantum, sed et alii plures ad te ait Attic. lib. i. Epist. l4 scribit, Irritabiles esse diendum confluxerint, fervente aestu vel sub iurnos optimorum sospe virorum, eosdemque vesperum, et solebam deservescente, cum dic placabiles; et esse hau agilitatem mollitiem-tatu discipulis traduntur que naturae plerumque bonitati tribuendam. 20. Ne libertino natum patre, lac. Multa de T. Quater undenos, C. Annos artutis qua . me tum narrabis, ex obscura origine evasisse tuo et quadraginta compleviSSe cuni consu- in praeclarum nomen ac splendorem, lac latum inirent Lollius a Lepidus anno scit.

Libertino natum patre. Vide libro i Sat. vi. U. C. 732 ammoratius natus erat L. Ma-2L Majores pennas nido extendisse. J Natali nilio Torquato et L. Aurelio Cotta COSS. an. um ac generis ignobilitatem illustrasse me no U. C. 6SS. ut dictum est lib. iii Od. 2Lbilibus scriptis. S. Collegam Lepidum quo &c .L M. Lolli-23. Primis urbis. J Maecenati, Augusto, Pol us virtute singulari et Caesaris gratia adeptustioni uc. consulatum, gessit laudabiliter cum . mi-24. Corporis eae ui. Librii Sat. 3. v. 308. io Lepido Dio lib. 34. Ad eum sunt Epist. 2. Longos imitaris, ab imo et I S. et lib. iii Od. 9. Ad summu- totus moduli bipedulis.

527쪽

Q. HORATII FLACCIE PISTOLA RUMLIBER SECUNDUS.

EPISTOLAVI A AUGUSTUM.

timum marimi que principem mirci solerti collaudat. De poesi multa refert, et vetera iuniarat cestimantes redarguit Demum Casaris in poctas benevolentiam stimulat.

Res Italas arridis tuteris, moribus Orn PS, oitas unus λὶ olem tot tan- Legibus emendesci in publica commoda peccem, serii rumque rerum, Italiam

di longo sernione morer Un te inpora L a Sar. ornas lembus corrigis, ego Romulus, et Liber pater, et cum Castore PolluX. 5 sane peccarem adversiis uti-POS in Gentia sacta, deorum in templa recopti, lintein pul licii , Si pioli Aa

Dum terras hominumque colunt genUS, Spera bella pationes tuas par res Ro- Componunt, agro assignant, oppida condunt; mulus et Bacchus, CaStoi

Ρlor. Vere Suis non respondere uxorem

Speratum meritis Diram qui contudit hydrum 10 fana, dum in terris versan

tur cum hominibus, dissicilia bella conficiunt, agros distribuunt, urtios aedificant doluerunt gratum animum non Xhiberi meritis suis parem Qui saevam occidit Hydrani,

AN TATIONES.

Epistola I. 1. Citan tot. Epistolam hanc ga tu recepisse morum legumque regimen perpene eXimiam expressit Augustu Mab Horatio, cum tuum. Ad eum scripsisset his verbis: Irati nilne tu isci G. Romiliis. Quatuor primi versus insta1to, quod non in plerisque ejusmodi scriptis me prooemii sunt jam Augustum extollit supra cum Folinimum loquaris. An rereris, ne apri d lieroos maximos, per comparationem id libposteros infame tibi sit qu/d ridearis familitiris i. d. l. nobis esse' empe legerat Sermones Horniit tib r pater. Indorum victor, animum curis Caesar, suique nuduia in eis tactam inentionem liberans, lac De hoc alibi. aegre serebat, antea vero jam Secular car Castores Polluae. I tu hic Od. . et astanen imperaverit scribere, citona indelicam lib. i. victoriam privignorum suorum Tiberii ac Dru i. Deorum in templa recepti. J In deorum nugi Neronum, darumque lib. iv Suet in vita merum nilsciti. Horatii. T. Aspera bella Componunt. J Multa in homi-Sυstineas J Summus princeps alios quido nes enoficia conserentes. adhibet in consilium a soliis viperii molem S. Auros assignant. Colonias deducendo Sustinet. vel miti Ondo, agrosq; urbibus adjacente iis Solus. Discussis jam factionibus, victo Le distribuQndo. pido Antoni profligato. 9. Plorat gre suis non respondere. c.J Questi 2. Ices Dat . Rom. Imperii splondoreni sunt quod parum grati populi audiare suis Moribus. Optimis institialis, rectaque disci meritis honores deferrent. plinu, quibus ni ores optime forinantur. O. Diram qui contudit hydram. Hercul s3. Legibus emendes. Cic. Philip . l. Leae 1: duodecim laboribus exantialis clariis, 'ios ce- recta, et a numine deorum raria alio impe iobrat Lucrot init. lib. v. id lib. i. d. 3. et ranc honestu, prohibens contraria. Sueton. lib. iv. d. iv. Oct. 32 34. lac utiliter ab eo sancita plera iue Non hydra secto corpore firmior commemorat et cap. 27. etiam tu triumvira ine dolantem ea erit in Herculem, at .

528쪽

0. HORATI FLACCIo benῆ cognita monstra pe- Nptaque fatali portenta labore subegit, riculorum pleno lubore Pur Comperit invidiam supremo fine domari.

sola morio vinci Nam Lirit enim fulgore SUO, qui praegravat artes splendore Suo accendit, qui Infra Se positas DeXtinctus amabitur idem. 14 in seriorem industrium P Urae se inti tibi maturos largimur honores, s8294

diligetur. Niventi tibi cui durRnda S Ue tuum Per nomen ponimus aras,

tum meserimus tempesti Nil oriturum alias, nil ortum tale satentes.

his et tuus hoc populus Sapien et justus in uno,

tuum, prostentes nihil par e nostri ducibus, te Grajis anteferendo frbi extitisse, nihilque sutu Caetera nequaquam simili ratione modoque 20

ille populus in una re justus a Stunat, et I ISI quae terri semota, suisque et Sapiens, ytempe quo ite im- Temporibus desuncta videt, fastidit et odit: peratoribus Romani Gr ' te autor veterum, ut tabulas peccare Velantes,

hene judicat de aliis rebus; RURS ISAEUInq; tu SanXerunt, foedera regum Amia ilicet negligit atque asper-Vel Gabiis, vel cum rigidis aequata Sabinis, 25 natur mutui Pr ter V m Pontis cum libros annosa voluminabatum,

quae terris abstructa duclum

que praeterita ade vetusta probans tabulas delinquere prohibentes, a decemviris constitutas foedera regum Romanorum se apud Gabios, seu cum severis Sabinis composita, jus pontificule, antiqua vatum praedicta,

NOTATIONES.

I Fotoli. J Erat in satis, non aliter inseren-Qum caelo Herculem, quam debellatis monstris.12. Inridium supremo in domari. Non Znt mortem mo rationem ejus rei subdit Quintil. Declam ris inter initia urunt: alliror morte Sollitur. l3. Urit enimfulgore, lac. Qui caeteris praecellit, horum excitat invidiam, quia videntur sibi ab eo oprimi. At cum sat est functus, jam virtus ejus ab invidis etiam colitur, um-plius non metuentibus viventis fulgore Perstringi et obrui. 15. Proesenti tibi, L . Tu, Caesar, Vi ras ctiam in deliciis es, invidiamque vicisti; quodeS prorsu sin lare. Nempe tua magnitudo cuncta Super reditur invidia vero non reperitur nisi inter aemulos et sere aequales. deoque solus honores divinos adeptus vel dum hic inter nos degiS. Proeseirti. Lib. iii Od. 5. V. 2. Praesens dirus habebitur JuguεtUS. Maturos. Jam viventi debitos. Servius ad Ecl. I. qugustus terripi rivus meruit, inquit, citatque hunc Horatii locum. Propere lib. iii. Elog. q. yrma deus Caesar dites meditatur ad Indos. 16. Iurandasque doram tenentes jurabant lim. Tuum per m n. Theod. Marcilius vult, Tuum per numen. Sed tantundem est. Poninius aras. Vide lib. v. d. 5. item Dio, lib. v. ubi refert edictum senatus de divinis honoribus Augusto tribuendis Ovid. Fast. l.

saris arma cauant alii, nos Coesaris aras. Tamen constat nullas Romae fuisse, sed tantum in provinciis, nisi sorte privatas. Sueton Octav. 52 et Dio lib. liv. decretas sibi ex senatus consulto haud accepisso imo prohibuisse Harrant. In urbe quidem pertinacissime ab-rsinuit hoc honore, atque argentea etiam latuas olim sibi positas confari omnes; et eae iis aureas cortinas Apollini Palatino ollocarit. De

privatis aris Augusto erectis intelligendus ergo hic Horatius, item Ovid. ante cit et I de Ponto, Eleg. 5 et 3 Eleg I. et Virgil. Ecl. 1. Illius aram Soepe tener nostris ab ovilibus imbuet agnus.18. Sed tuus hoc pop. 1 c. Transit ingeniose et solerter ad eos reprehendendos, qui ve- CP Sectantur, et quaevis nova fastidiunt sine

discrimine et judicio. 21. Terris semota. Ex hominum compectu

ablatu, carmina poetarum mortuorum.

23. Tabulas peccare relantes. Leges I 2 tab. quas decemviri, ad instar lagum Solonis, composuerunt anno V. C. 303. Porr quae nisis continerentur, haud Comperta Omnino, Disi quod pauca, quae ad morum disciplinam et judicia spectant, intercise auctores produnt ut ait Alex uti lex lib. vi cap. 10. Ubi et Dagmenta quaedam earum De etusta et obsoleia refert. In urbe ne urito, ne re sepelito i quid

agroplaniaveris, quinque pedes fricino abesto,

24. Foedera regum, L c. Duplo Dotat sce-dus, alterum a Tarquinio Superlio cum aptis civibus Gabiis, in ipsa urbe; niterum a Romulo cum ito Tatio Sabinorum rege; et hoc Equm tum sive aequis factum conditionibus non autem prius illud, quod iniquum potius dicatur: Di bene obser at Theod. Marcit. De prioris indore Dion Halic. lib. 4 de posteriori lib. ii. tibi scribit constitutum esse, et Romae reges essent que Romulus, et Tatius, paribus sus ragiis, et equaliter honoribusfruerentur. 25. Gabiis. De his T. Liv. lib. i. Vide annot nostra lib. i. Epist. l. et I S. Sabinis.J T. Liv. cit not. ad Epodon 2.26. Pontifici ni libros. Compositos a Numa, continente ritus Sacrificiorum, precatis

529쪽

LPISΤOLARUM LIBER II. I.

Dictito Albano Musas in monte locutas. 831J a Musis in monte Albano Si quia Graiorum Sunt antiquissima quaeque sui' dictata asserat. -

Seripta, vel optima, Romani PensantUr e dem Iorum vetustissima etiam Scriptores trutina non est quod multa loqUamur : praestantissima exi tunt,La- Nil intra est Oleam, nil extra est in nuce duri 31 inin Scriptore simili ratione

intinus ad summum ortu Ilae mgHNus, atque non est opus nihil in oliva, Psallimus, et luctamur cliivis doctiuS Uncti S. nihil exti a nucem uti est.

Si meliora dies, ut vina posemata reddit, Si φλ V Pi in attigimus:

Scire velim, pretIum chartISAEUO tu arroget annUS. luctamur solertius quam

Scriptor abii in anno centum qui decidit, inter Glaeci. Si tempus meliora

Persectos Veteresque referri debet, an iniex Asa et

toritatem dent libris: Scriptor ab annis centum mortuus debet ne censeri inter vetetes et bonos, an inter

ones, nc Annales etiam si iscari volunt. Cic. de orat. Inji re irili, et in ponti ficum libris i in duode in tabidas plurima est antiquitatis essgies quod et rerborum prisca vetustas cognoScitur, et actionum quaedam genera Disorum consuetudinem vitamque declarant. Annosa volumina vatum. Attii avii, apud Cic. De divin. Servius ad Eu. 5. Macrob. Sat. Marcii duo vaticinia satis incondita piosert. T. Liv. lib. xv. cap. 12. alterum Cannensean 'liadem Praedicens; alterram, jubens institui ludos Apollinares. Non pigebit ea describere. Prius sicciorme canebat. Amnem Troiiugena Cannam Romane fetige. x e te alienigeno in eampo cognat Diomedis Conseruisse manus pugnantem Sed neque credes Ante mihi, doneum compleris sanguine campum νMuliaque millita es tuorum deferat amnis inponium magnum de terro frugifereule; Pi scibit pennigerisque ferisque colentibu'

U fuat se caro tua. um m ita Iupiter in sit.

Posterius Carmen Obscurius perplexiusque Acripturae genere, ut ait Livius, ita sero habebat:

Lomulidi si perduelles e. ellere voltis, Et tomicam gentum, quae longe adien ina

enit Apollineri roreatis censeo ludos, Qui de Apollinerisunt come quotannis,

Quom jam poplicitus populos diderit stipi

Conferiuntoprii alim pro seque Suisque. Et praetor ludis faciutidis ollu' praesto, Qui sum mutu populo plebique endo urbe da- hi juS. At bis quinque iri Graeco sacra ritu obeunto; Haec ifaaeilis rectὰ gaudebili semper, Atque adeo et melior res poplica Pestra. Alam is dius estros perduelle istinguet ad

Qui vestros compos placide nunc ruraque

27. Albano II usus in monte oculas. Quia

monticolae Sunt Musae, hinc Horat. MuSarum Latinarum sodem collocat apii Albanos tumulos, in medio Latii, ubi communia sacra Larurn celebrari solebant. Turneb. Alii mimic in Albano Musas collocari a posita HOStro Volunt nempe ob rusticitatem Albani montis, quae tanta quidem, ut Virgilius Albanorum regum gesta exorsus scribere, O miserit nominum Speritate deterritus quod testatur Servius a s log. 6. Alii cum Acrone alliidi putant ad colloquia diuinae cum Egeria nymphα in monte Albano praesertim cum geriam unam de Musis fuisse scribat Dionys. Huli C. Iib ii et Plutarch in Numa quanquam uli. I. Leg. eos ut imperitos et burdos explodit, qui Numam cum Egeria collocutum credant, item qui apicem arquinio ab aquila impositum. 28. Si quia Groecorum, L . Refellit Geta vulgi opinionem. Apud GraecOS, inquit, vetustissimi quidem pariter etiam optimi sunt. At non ita se habet de scriptoribus Latinis. Inio contrarium omnino fieri judicium debet. Atque tam fulsum est arbitrari Latinorum untiquisSimos osse praestantissimos, quum assii mare olivam nihil inius, nucem extra nihil duri habere it in quam contendere pictoreS, Cantores, athletas Romanos Graecis antecellPre, quae quidona aperte a vero, et ab omnium judicio abhorrent.

3I. Nil intra est oleam, lac. Proverbialia

sermo iste usurpari solet in eos, qui negant manifeste vera, vel asserunt perspicue salsa. Enimvero quid certius, quam in oliva PSS OS, et eXtra Ducem esSe putamei duruiu ZOleam. Olea proprie est arbor oliva fructus uitamen traque vox in utraque Significatione Poniti T. 32. Venimus ad unirnum fortunoe. Uno absurdo posito, multa consequuntur BbSurdu. Nempe dicamus deinceps, inquit OCta OS fama esse celebriores Graecis, et artium peritiores quamvis hactenus ii praestare omnibus crediti sint. 33. Unctis. Athletae ungebantur ante palaestrum, ut olei virtute membra serent tum Obustiora, tum etiam lubrica et totieri dissicili

ora.

34. Si meliora dies. Aliud argumentum dissimili.

530쪽

ignobiles et recentiores De-Vile atque novo. EX cludat jurgia finis.

qui uno menS Vel 'DDQju An otii, et raraesens et postera re Spuet aetas '

merabitur antiquis, Sterillidem Vetere Inter ponetur honeste, an iis, quos aetas nostra Rui vel mense breVi, Vel toto est junior anno.

t secutura neglige 'it hi permisso, caudaeque pilo ut equinae

censebitur, qui mense clun v aulaima Vellos et clem Unum, clem et item unum, taxat vel anno Posterior Duni cadat elusus ratione ruenti acer, i,

timis . huzi Qui redit in asto S, et Virtutem aestimat annis;

quasi pilos caudae equinae Miraturque nihil, nisi quod Libitina sacravit. atque diminuo unum item Emitus et sapiens, et sortis, et alter Homerus,

critici dicunt, leviter Urare Idetur,

tis cumuli ratione deceptus

vincatur, qui anno nume Ruo promiSSa cadant, et somnia Pythagoraea. rat, et ex 'etustate J 0 it 'Naevius in manibus non est, at mentibus haeret

tem Colligit quique miliai Iaudat, nisi quod mors consecravit Enniu et sapiens et trenuus, et Homero secundus, ut aiunt censores, parum sol citu est, quo deVeniant pollicita et Omnia Pythagorae I aevius haud legitur, at animo tenetur

ANNOTATIONES.

39. Ut retus atque. . Responsio S ad- Mersarii, quam o convellit oratius. 43. Iste quidein releres. J Ita loquitur ad

45. Utor emiano. J Tu responsione utor, ne te eX pugno, inquit Oset R. Caudin pilos ut equina , lac. Ex historia Sertorii, qui ut barbaros ac ferociores militum suorum animo erudiret, duos equos adduci iussit, alterum imbecillem, ulterum validum. Imbecilli apposuit virum sortem, valido infirmum Dato signo vir fortis qui imbecillis caudam ambabus captans manibus, totum Simul abstrahere et avellere nitebatur frustra: Contra vir infirmus sortis equi caudam brevi denudavit, singulos pilos evellens. um assurgens in concione Sertorius ait: Videtis, commilitones industriam plus posse quam vires sic quae Uno impetu superari nequeunt, Paulatim arte et patienti vicuntur Phitarch. 46. Demo unum, L c. Singulos innos demendo paulatim corruet acervus isse tuus --norum centum Sonsimque deducam te ad postrema tempora. Porro licebit mihi sempertinum annum detrahere siquidem concessisti,

inter eleres honeste poni, quiuot anno junior

est.

47. Dum cadat elusus ratione merviis acervi.JAllusio est ad soriten, quae argumentatio multarum est cervus Propositionum quia dig- solvendo singillas, tota vis arguuaeriti solvitur. Sicut autem Chrvsippus sistendum in una PropOSitionibus nequaquam dicebat; ita hic Bnnos Don posse definiri Ostendit Horatius. Chrysippum sugillat Persius ad calcem Satyro ultimae.

Depinge ubi sistam Iarentus, ChrysἹλpe, tuini ultor aceret. q9 Libili)ur. De hac vide lib. iii Od. 30. et lib. ii Sat. 6. v. 19. 50. Ennius et sapiens Ec.I AEnnius ipse acriticis agnoscitur pleraque negligenter scripsisse adeoque purum memor esse promiSSO-rum Norum utque somniorum quamvis ex

Pythagorae opinione et metempsychosi, HO- meri in se animam transmigrasse jactasset, et positica ejus facilitate ac spiritu Se informatum. De ea lib. v. d. S. v. 20. et lib. i. Sat. 10. Sapiens. Quia cor triplex se habere dicebat, empe quod triplicem linguam calloret, Graecam, Oscam, Latinam Gell. lib. xvii et cap. 17. Fortis. Quia militavit Cic. Tusc. i. et pro Licinio Poeta Claudian. .Jlter Honi erus. Homerica poeseos 4rtute imbutuS.5 I. Cruiei Grammatici, vel critici ab Augusto instituti ad recensendos libros in Palatina bibliotheca collocandos. Vide supra Epistolam is et postea Epist. SPq.52. Somnia Pythog. Ennius ipse de se An. l. In omnis mihi risus Homerus adesse pocia. De his vide quae amplius annotavi pridem ad Pers Sat. s. v. 10. Cor jubet hue Enni, postquam destertuit esse Maeonides Quintus pavone eae Pyth orres. 53. I, Erius in manibus isti .est lac. Naevii scripta, quippe quae memoria tenentur, non leguntur amplius nec egent subsidio literarum; tam haerens nimis, ut etiamnum recentia videantur. Naevius Ennio antiquior Cicero in Bruto sic Ennium alloquitur . . Noerio sumpsisti mulla, si fateris res si negas, Surripuisti Campanus fuit; stipendia meriti bellis Punicis, de quibus et carmen condidit scripsit comoedias et tragoedias stylo in primis erudito et gravi Romae primates probris insectatus, a triumviris in vincula conjectus inde palinodia cantata exenaptus est. pigram mn suberbiae Campanae plenum hoc ab eo factum traditur.

SEARCH

MENU NAVIGATION