Opera; interpretatione et notis illustravit Ludovicus Desprez. 2. ed. ... Huic ed. accesserunt vita Horatii cum Dacerii notis, ejusdem chronologia Horatiana, index accuratissimus, et praefatio de satira Romana

발행: 1821년

분량: 653페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

511쪽

ΕPISTOLARUM LIBERI. 10.489

Scros Habes pretium, loris non ureriS, Rio servus dicat. Haud fur Non holminein occidi: Non pasces in cruce corvos. tus V n, D uenui iugi res-

Sum bonus et frugi renuit, negat utque a bellus sellieet scuticis minime ερ- Cautus enim metuit foveam lupus, accipiterque 50 deris. Si dicat, eminem

Oderunt peccare bon VirtutIS amore : vis escam praebebis. Dieat, Tu nihil admittes in te sormidine poenae . t 800J ProbuSSumettianocens Ue-

Sit spe lallendi, miscebis sacra profanis. ζ et TNam do mille saba modiis cum surripi Unum 55 tutus foveam timet, accipi- Damnum est, non facinus mihi pacto lenius isto ter utem pedicam invi-

Vu honus, omne IOrum quem Pectu et omne iri tedium. Probi suo iunt pec-bunal, catum ob Studium virtutis.

Quandocunque deos vel porco vel bove placat, Tu er non peccabis metu

Jane pater, clare, clare cum diXit, Apollo, res fas et nefas attentabis.

Labra movet metuens audiri, Pulchra Laverna, 60 Enimvero 'uando le Dahahi sallereri a justum sanctumque Videri; Νoctem peccatis, et raudibus objice nubem. Qui melior servo, qui liberior sit avarUS, In triviis fixum cum se demittet O asSem, Non video; iam qui Cupiet, metuet, AEUOqUe;

qui metuens vivit, liber mili non erΙtranquRm vit Iano pater, vel Phcsthe,

labia commovet audiri timens, Praeclara Laverna, tribue mihi ut latere possim concede Ut existimer integer et innoxius crimina caligine dolos autem nubilo obvela. Certe haud intelligo, qua ratione Servo praestantior aut liberior sit avarus, quando in compitis se inclinat Propter assem defixum. Etenim quisquis appetet, etiam timebit qui vero inter metum vita inducit, hunc liberum nunquam cemebo.

ANNOTATIONES.

modiis fabarum unum fur ris injuria sic mihi quidem, at non culpa minor videsur. Nempe vir ille honestus, quem forum universum et omnia tribunalia venerantur, quoties diis Sacrificat . Non partes in cruce ordos. Non 15- geris cruci, quod servile pridem erat supplicium; nec tuum cadaver ibi pendens corvis pabulum erit. 49. Renuit, regat atque Sabellus. Ego Horatius contrarium assevero Sabellis olim expulsis invecti sunt coloni Romani, C Venusium occupkrunt Vide liti ii Sat. l. v. 36.50. Caulus enim Sac. Similitudine conglobata ostendit servum haud posse dici bonum, eo qubd abstinet a peccando metu poenae dun

52. Oderunt peccare borii lac. Bias dicebat; Non motu sed decori gratia abstinendum a peccato Cic. l. De Ieg. Si is ipso honesto movemur, t viri boni simus, sed utilitate aliqud aut fructu callidi sumus, non boni. δε amquid fuciet in tenebris, qui nihil timet, nisi tes- .cm, vel judicem st53. Tu nihil admittes in te formidine poenae.J

Clemens Alexandrinus praeclare scribit,duo esse genera timoris unum, cui pudor unctus quo timore bonum principem cives metuunt, et nos Deum timemus, et boni liberi parentes alterum, cui comes odium quali officiuntur servi erga dominos Speros.

56. Damnum eSt, non facinus, Ac. Legunt plerique, Est damnum Ievius, sed non facimis, tamen esto, quod nec stylum Horatiarium sapit nec reperitur in ultu veteri membrTu u.

57. Vir bonus, omne forum, lac. Vt iste

bonus falso a te et vulgo existimatus. . Labra movet metuens, c. Videri vult recta precari et orare ob Apolline vel Jano, sed revera improbus improba precatur Pers. Sat. 2.Mem bona fama, ides; hae clarῖ, et ut audiat hospes ;Ill sibi introrsium et sub lingua inar nurmurat; O si Ebulliat patrui praeclarumsurius, 2C.

Laverna. Dea sub Cujus tutela erant υ res hinc laverniones dicti. Nomen vel a λαζε scapere, qua Si raberna, mutato β in v vel ii lavando, si lavare pro furari, veteres di Xoro: nam levare potius dixisse, alii umrmant quod in ita est, Laverna dicta est, pro Laverna. Alii deducunt a λάφυρα, spolia, ut Laverna dicu-tur pro Lapharna, quod minus arridet Alex. ab Alex. lib. iv cap. 16. sic scribit Laverna furvantea, in cuji s luco, ut impunita enerit furta praedam fures sortiri, et rapsicissim unι quemque immolare tradiderunt. Huic erat aedes sacra Romae, et Lavernalis inde porta. 64. Ia triviissaeum eum se demitti ob assent.J Cium ad assem colligendum se inclinat. Cludibrium subit puerorum, qui assem humi deligunt ad illudendum praetereuntibus. CrS. Sut 6. III.

512쪽

Λmisit arma stationem vir Perdidit arma, locum Virtuti deseruit, qui tutis eliquit, quicunque i Semper in augenda estinat et obruitur re.

rat atque opprimitur. Quan Vendere cum POSSIS CaptIVum, occidere noli: doquidem servum licet e Serviet utiliter. Sine P a Scat durus, aretque T0 iundare, Me ne intersie a viget ac mediis hiemet mercator in undis:

bebit permitte ut aerumno- Annonae Pro Sit, Orteturumenta penusque. Lus grege PaSeat, agr0 CD-Vir bonus et Sapiens audebit dicere, Pentheu,

medio mari traducat anno Indignum Oge S. Adimam bona. Nempe pecus, rem Dam promoveat, triticum et Lectos, argentum. Ollas licet. In manicis et

vir bonus et sapion non ea Gm Pedibus, MVO te Sub CUStode tenebo. 802Jrebitur ita loqui: O Pen-Ιpse Deus, Simulati Volam, me solvet Opinor, 78theu, rex Thebarum, quid Hoc senti Moriar. Mors ultima linea rerum St.

nere ac subire: Bonis spoliatio. Nimirum auscres greges, suppellectilem, pecuniam Auser, potes. Maniburi a pedibus vinctum te retinebo sub custode saevissimo. Ipse Deus liberabit me, ubi primum cupiam. Credo ego illum ita sentire, Moriar Mors rerum omnium fiuis est.

EPISTOLA XVII. A SCAEVA M.

Spernenda non est amicitia principum. Quomodo comparandq.

thmdith fibuti 1 g,si QUAMVIS, ScaeVa, satis per te tibi consulis, et

nosti qua demum ratione SCIS, 8034

oporteat vers reti eum m g Ouo tandem pacto deceat maioribus uti;

cliendus accipe, quae existi VlSCem OCendu adhUC, que cenSet amiculus, ut sima parvus mi us tuus; pecus iter monstrare velit tamen aspice, Si quid

Ic Et nos, quod cures proprium fecisse, loquamur. 5

nos etiam aliquid dicamus, quod tuum facere studeas.. ymVOTATIONES.In ue Iulo fetum possis transcendere num servum emcero, aut a virtutis adu valent de-mVtin pellere De Pentheo lib. u. Od. 19 De J'he-67. Perdidit arma, lac., Nihil militi is bis lib. iii Sat. 5.

magis ignominiosum, quam perdere arma aut 5. Adimam bona. J Cic. Parad. 1. Nec eum stationem deserere. Sensus est: qui hicro avi ego dicam bona perdiaisse, si quispecus aut su- de inhiat, sanam Perdidit mentem, quae homi pellectilem amiserit. nis est arm3tura adversus errores, quibus, ut TS. Ipse Deus. Exsolvet me pater meus hostibus, ratio ejus elicitasque impetuntur ex Iupiter, inquit Bacchus ad Penthea apud ci- pugnanturque tat. Euripid. Bacch. Ain. i. 69. Mendere chm possis captivum, L c. Vel Opinor, hoc sentit Haec Horatius Credo ita ratiocinari avarus est accipiendus, vel si sapientem ita secum reputare quies ave tun interpretari licet Quemadmodum non expe dem ac durum mihi potest accidere, quod medit Servum CC idere, quem vendere possumus; tuam: quid me subigere et vincere ni Pat' magisque sinendus Si vivere, quia utilis ad nimvero quibuscunque aerumnis me Xsolvet multa errat sic ille avMus cupiditati servire mors tandem, mors inquam, rebus omnibus permittendus est Nec enim inutilis erit pub brevi finem impositura. adde quod corpus licae rei Quippe si ad rem augendam negoti est animi carcer erg5 velut e carcere liberaturetur, frumenta Coni portet uc annonet prode animus, quando per mortem Corpore solvitur. rit, eam viliorem facientq; adeoque cives 79. Mors Irima linea rerum est. Metaph. Juvabit vel a picturia, vel o geometria. omnium mors 3. Vir bonus et scpiens Lur.3 si reapse est eTtremum Demost. Tuli. bonus et sapiens sortiter suam tuetur libertre Epistola XUII.-1. Quamvis, Scaeva I Est tem inter ip a quoque vincula haec epistola gravis Elegans, erudita, Callida Pentheu, rector Theb. Dialogum instituit magnatum assectationibus idonea. podia, imitatus Euripidem in Bacchis Dbi in Segra. Eques Romanus. ducitur Bacclius a Pentheo ligatus, nihilomi Per te tibi consulis. Alieno consilio DPqunnus audacter loquitur, et constanti uni molen quam egciis Sic lenitor assentatur Horatii s, hei regis minas et vincula spernit. Hic aduui H animum praeparet ad auscultanda monitu. brat Horatius Virum vere sapientem, quem G. Quod ures proprium seclare. Quod in nec metus, ut minae, De carcer, aut ulla vis tuam utilitatem vertas.

513쪽

Si te grata quies et primum somnus in horam Delectat; si te pulvis strepitusque rotarUm, Si laedit caupona Ferentinum ire jubebo. Nam neque divitibus contingunt gaudia solis; Nec vi Xit male, qui natus moriensque sesellit. Si prodesse tuis pauloque benignius ipsum

Te tractare voleso accedes siccus ad Unctum.

Si pranderet olus patienter, regibuS uti Nollet Aristippus. Si sciret regibu uti, Fastidiret olus, qui me notat. Utrius horum Verba probes et facta, doces vel junior nudi, Cur sit Aristippi potior sententia. Namque Mordacem Cynicum sic eludebat, ut aiunt: Scurror ego ipse mihi, populo tu. Rectius hoc et

Splendidiu multo est Equus ut me portet, alat rex iR Rct xque laeseruS, dic

Usticium iaci tu POSCIS Itia rerum, I brem molior videatur Aris-Dante minor, quamvis ser te nulliti egentem. 805ytippi Sententia. Etenim Cy-

Omnis Aristippum decuit color, et status, o ros, DiC in dicacem ita refella-

I bat, ut quiunt: Ego mihili se curram ago, tu gero plebi. Atqui longe potius illud et honestius est. Ut me velint equus, of OX utriat se Ob e litium prae to tia res viles petis, diariante inferior tametsi dicis te nulla re indigere. Aristippum decuit quilibet habitus, conditio, et fortuna.

Si te juvat tranquillum esseo dormire ad primum νε-que diei horam si te offendit pulvis et Currum fragor, et caupona suadebo ut peri t. gus Ferentinum. Nec enim

1 opulenti soli habent Volii9 8M talem neque vixit insolix,

qui intus o moriens latuit. At si tuis commodus QSSecupias, teques ipsum inliquant lautius habere in- a m PS ad opulo tum Contendos. ii herbis vesci simitte rellet Λristippus haud magnates Sectaretur Si cum magnatibus vivere nosset is, qui me carpit, herbas ps- pueret Utrius istorum dic-6. Primam in horam. J Usque ad ortum soli S, quae Prima est, et olim numer atur Ora diei, naturalis videlicol. 7. Putris. ob vehicula in iarbo frequentia. S. Caupona. Ubi rixae, pumae, Contentiones, vociferationes, aliaque mala Passim gras

santur.

Ferentinuiti. J Parum col lire oppidum Uernicorum Syne . Pro quovis alio ejusmodi, in quo noli Sunt eadem inCommoda, quae in mag-riis orbibus ubi proinde quietam ducere vitam licet.

9. Nam neque diritibus, lac. Im tonuiores

Plerumque facilius vivunt i iam divites. 10. Vec ruit mule, C. Epicurus dixerat λαθε βιώσα e. Vitae privat; bona rite non semel idimus Ovid. Trist.

Crede nihi, bene qui latuit, bene viail, et intra Fortunum debet quisqite manere Suum.12. y cedes siccus ad rictum. Magnatum amicitiam, consu tudinem, et familiaritatem equi res, quorum ope tibi tuisque utilis fias. '13. Si pranderet olus D c. Aristippus Alexandri magni sectator, Mi quando invenit Dio- conem olera lavantem ad cibum capiendum.

Hi vero indignanti illi dixit Si Aristippus Olevibus ad victum, Ut ego, contentUS OSSet, Profecto Dollet serviliter obsequi regibus. Tum. Diogeni respondit Aristippus: Si Diogonos

sciret uti familiaritate regum, certe lora saS- tkleret, malletque, Ut ego, Principes Sectari.

Iq. Aristip. De eo phua lib. i. Sat. 3. Le. IS. IIIordacem Cynicunt. Cynici philosophi

sociatores Anti silieni S u Canina mordacii utesic appellati, quod in naores hominum nullo discrini in inveherentur. Quos inter luxit Diogenes ille Cynicus, dolio suo, in tuo θgebat, celebris, victum in singulos dies emendi care solitus, hincque dictus η χεζοίι . Alexu druna magnum in i sentem vix alloqui ignatus, ei se numirabilem praebuit. Ad annos Prope nonaginta consenuit Plut Laert. Vide Juv. 14. v. 311.19 Scurror ego ipse mihi. Ego meam ad utilitat ira rogibus ni gratum praesto ita vero te populo admirabilean exhibes per victum inopem o durum. Atqui quanto rex plebe est excellentior, tanto videtur melius regi quam populo gratiosum esse. Ita censebat Aristippus, et Cum P I OSter poeta. VOX Scurrorjam Sat. 2. lib. ii. 20. Equus ut me portet, alat reae. Proverb. Graeca se Tragoedia quadam inquiunt in qua juvenis militiae scriptus, cum ad petendam Daissionem impelleretur, abnuens reSpondit, i retr φέζει, βασιλευς ζεφει evuli me portat, eae abit: quo scilicet ostendebat bene sibi esse.

2 l. Ossicium facio ; tu poscis L c. Ego me

ossiciosum regibus exhibens, honestum victum nancificor tu autem nullius egentem actos licet, vilia tamen mendicans, te danti ubjicis, quod multo est indignius. Vilia rerum, Danie minor. Sic habent optimi codices; quod elegantius, et magis Horatianum, quam Sta, Tu poscis vilis, erit m et Dante minor, C.

23. Omnis Aristippum decuit olor, CI

514쪽

492R HORATII FLACCIQuaerebat meliora, sed prae- Tentantem majora sere praesentibus aequum. sentibus Contentus ora: Coiitra ouem duplici panno patientia velat o

duplici operit esto, demi MIrabor, Vitae I SI CODVerS decebit. Tabor, si sitae genus diver Alter purpureum non Xpectabit amictum sum deceat. Alter non X Ouidlibet indutus celeberrima per loca adet,

et quacunque vestitus ibit PerSonamque ieret non H Concmnus utramque: per loca maxime requen Alter Mileti textam cane pejus et angue 30 inta, nec illePidus V xj0ς Vitabit chlamydem morietur frigore, Si non

alter Milesiam chlamydem Ne tuleri P nunUm Heler, et me VIVa meptus. 80M fugit plus quom canem ut te gerere, et captos Ostendere civibus hosteS,

Auingit solium Jovis, et coelestia tentat.

pannum restituas. Redde, Principibu placuisse viris, non ultima laus est 35 et permitte ut Vivat in ut Non cuivis homini contingit adire Corinthum.

equi et subactos hostes et Oedit, qui timul ne non SUCCesseret. Esto.

vibus exhibere, eat ἰiquid Quid Z qui pervenit, secitne viriliteri atqui potestati divinae ei in 'Hic s. iniit nusquam, quod quaerimus Hic onus

criter laudabile est dems horret, reri viros primarios dion euilibet datur Corinthium emeni re Quievit, qui metuit ne successu careret Esto At qui adsit, an strenue e geSSit: Uerum enimvero quod petimus hic stat, vel nusquam GialitIlle fugit onus

in omni statu decore se gerit, tam in Opibu S, quam in inopia; at non ita Diogenes, qui in-opS, quidem praeclare agit, at vi inter opes Credam ex decoro et virtute acturum Plato

quidem ita de Aristippo sentiebat. Quem duplici panno patientia velat lac.J Descriptio est seu periphrasis Diogenis Cynici, de quo Laert Pallium, ut volunt quidam, primus duplicatum habuit in usu, tum propter frigua tum ut eo se dormiens inroheret.

27. qiter purpureur ι non e . 5 c. J Aristippus si desit vestis purpurea, qua uti solet, sine mora induet quamlibet viliorem, ne verebitur pannosus prodire in publicum. Contra Diogenes pretiosum amictum omnino recusabit; ac si desuerit vilis sibi consuetus, nudus mallet consi Stere, ac frigore confici. 29. Personamque feret non istone. J Plutarch. Orat. i. de fortuna et virtute Alexandri; Aristippum mirantur, inquit, qubdiam vili pallio quam Milpsi chlamyde utens, in utroque

tuebatur personam suam.

30. qiter. Diogenos sordidae vestis pluscu-

Uileti texIam, Ex optima Iana, e Mileto urbe Ioniae versus Cariae fines, apud stana minorem hodie Melasso. Ubi mollioris contextu olim chlamydes in matronarum deliciis habitias, testis Virg. Georg. iii. 806. Quaniris Milesia magno Vellara mutentur, Tyrios incocta colores. 3I. Si non Retularis pannum. J iunt Diogenem ab Aristippo invitatum ad balneas ubi

Cum essent soli, prior Aristippus exiluit, ac Diogenis vile pallium induit, Suumque PurPureum ei reliquit. Tum vero pertinaciter repetere Diogenes quod suum erat, a nudus remanere. Quem Aristippus increpavit ut nimium famae servientem, et perperam uigeremulentem, quam conspici in purpurea veste

sibi insolitu. 32. Refer et sine ira ineptus. Praeclarum

schema.

Ineptus. Non ut Aristippus, aptus et concinnus in quocunque fortunae statu et habitu; nec animo aequo omnia suscipiens. 33 Res gerere, L. c. Hactenus ostendit Horatius, laudabilius videri sectari viros princi-Pes, quam Obscuram et inopem utam ducere. Iam dicit arduum esse cum principibus verS ri, eorumque benevolentiam OnSequi. Demum ad id quaedam monita haud spernenda prosert. 35. Non ultima laus est. Prima sit laus egregim rei p. navare operam, et praeclare geStifirebus principatum assequi; secunda erit, Summis viris, ac rei p. Inuum, aut primos in ea gradus tenentibus placuisse, eorumque gratium demereri.

36. Abii uiris homini, lac. Hujus proverbii varia offertur origo. Aliud ad imagnus Corinthiorum opes et luxum reserunt. Strabo. Alii ad Laidem aliasque meretrices nimio quaestu famosas. Gess. lib. i. cap. S. Alii optime ad dissicultatem adeundi pomum Corinthiacum Isthmi causa geminum; unde bimaris Corinthus dicitur Vide liber i. d. 7. 37. Sedit, qui timuit ne non succederet. .lQui periclitari veretur, quoniam incertum Xitum timet, is abstinet navigatione, vel quῆ libet alia re grandi suscipienda ; desesque manet. Et is non reprchensione dignus judicatur Vertim qui non terretur dissicultatibus, et laborem ultro adit, remque exequitur, is sane viri fortis elogium meretur, et priore longe est laudatillior Prolepsis est. 39. Hic est, aut nuMquam, quod quaerim ud.JIn agendo viriliter consistit ea v ira laus et

515쪽

Ut parvis animis et parvo corpore majUM 40 velut superans animum et Hic subit et Dersert. Aut virtus nomen inane est corpus imbecille iste subit

. . . . . et Sustinet. Proffect Velio

Aut decus et pretium recte petit eXperiens Vir. 4807 meti vanum est virtus, vel Coram rege suo de paupertate tacenteS, peritus vir optime quaerit Plus no Scente serent. Distat, sumasne pudenter gloridi et Praemium. Ergo

An rapias Atqui rerum cIPUtio erat, me On S. si retite do inopia coram suo Indotata mihi soror est, paupercula mater, Principe, plus ConSequentur

Et sundus nec vendibilis, nec pascere sirmiis, ' ἡπ .m .

Qui dicit, clamat, Victum date. SUCCINIt alter, uti extorqueas. emim ta-Εt mihi dividuo findetur munere quadra. me lare Summa et ardo

die tacitus pasci S pΟSSet CorVUS, naberet Utur. Sororem habeo sine Phis dapis, et rixae multo minus inVidiὶEqUe dote, matrem inopem, et Brundusium Comes aut Surrentum ductus amoenum, Pra dium Ora suCile Vendi,

qui queritur salebrRS, et aCerbUm Iri US et ImbreS, is aperte dicit. Date cibos. Aut cistani est actam, et subducta viatica plorat', o alter succlamat, Divi-

Nota refert meretricis acumina, saepe catellam, s0si: ' '.' ''Saepe periscelidem raptam sibi fientis; ut m OX I rum si corvus siletis ederet, Nulla fides damnis verisque doloribus adsit plus ciborum haberet, et

Nec semel irrisus ti avus attollere eurat vidi ore qui Brundu Fracto crure planum, licet illi plurima manet sium aut Surrentum comes

RSSumptus conqueritur cleuineris dissicultate, de asperitate frigoris, de pluvia vel desset arcam ruptam, et victtica Surrepta ille imitatur solitam meretricum astutiam, quae modo catellam, modo periscelidem amissam lacr) mantur adeo ut posthac non creduntur verae jacturae et lacrymae. Et vero qui semel illusus est, haud satagit erigere fraudulentum rupi tibia, quamvis abundantes eius emittat,

virtus quam quaereres debemus, et de qui communem avium morem, quae nce Strepunt modo disputamus. cum ad cibum accedunt; quod Si tacerent, Onus horret.I Grave est sane magnatibus plus haberent dapis, non acciti garrit consor Obse liii. tibus. 42. LXperiens vir. Magnum usum habens 52. Brundusium. I Urbs est Salentino nrerum maximarum, et de iis recte judicans maritima, de qua jam lib. ii Sat. 5. in fine.q3. Coram rege suo.I Jam praecipit quae Surretitum. Haec urbs Picentinorum ad Sunt Observanda apud viros primarios, ad gra mare vino generoso celebrata S lib. ii Sat. tiam eorum promerendam, obtinendumque g. Ovid. Metum G.

Geus et pretium, id est, laudem P rixe o Et Surrentinos generoso palmite colicd.

Praemia. De paupertate tacentes, Plus poscenteferent. M. Catellam. Vel amum Canem, quedii Quippe homomitemius sit importunus et odio in deliciis habebat; vel potius, monile mullie sus At qui modest,et tacite foret aliqandiu re, ut si diminutivum a Cutenu. Suam pauperiem, Patronum movebit ad opem 56. Periscelidem. Cruris inculum et orna sibi largius impertiendam. Porr si cum pu mentum me circum, τά σκελη crura Vel: dore sumat, quae dabuntur, nova indies dona riua Gall. Iarretiere. ieriscelides sunt orna-ΠOUamque Simul gratiam nanciscetur menta crurum mulierum, sive armillae Pedum, Q. An rapias.I Qui enim avide accipit aut quibus curuu gressus orneutur, inquit ISid postulat, velut insatiabilis habetur; mox Dadu rus. exCidit, et arcetur tanquam indecore se gerens, 57. Nullasdes damnis I Sic ille querulus indigariisque familiaritate nobilium exploditur ejusque dolor et fletu apud Pa- Rerum caput hic fons. J minc pendet omnis tronum ficti habentur, nihilque muneris ob- ratio captandae hamatum benevolentiae et tinent. gratiae, Si studeas et sciis cum potentioribus 59. Frael crure planuni. Πλαν' relictae, decenter vel Sari impostor nebulo qua etiam voce titur Cicero . Quadra. Vol panis frustum, vel lanx pro Cluentio, p. 72. Hic ille planus improbis- edulia continens. Juven Sat. 5. Aliend vivere simus quaestu judiciari pastus. Erat eniPequadra Virg. Eneid. . Nec parcere quadris quidam illusor in triviis lamentari solitus, Haec ergo vox significat tum placentam, tum quasi iacturi crus SSet, Ut ii vehicul tolle catinum quadratae si rae Metonymia est retur cui cum aliquando id mali vere Couti-50. Sed tacitus pasci, lac. Vel alludit ad issot, uud se: taui tum fides habita St, et apologum de OrVO Praedam nacto 'iam ut fracto genu dubitem nemo subleVubat, quouiam pes crocitatione accre dolo utercepit vel ad cute14aepius illuserat.

516쪽

494 Q. HORATII FLACCIo sacrum Osirim contesta Lacryma; per Satictum juratus dicat Osirim, 60 tus clamet Fidem bubete Creditu non ludo crudeles tollite claudum.

minime iocor; ci inlium uni o . . . .

debilem origit . Hui enim Rudere Pere ruaum, VICI a rauca reclamat.

vicini streuue respondent Heus, peregrinum invoca.

EPISTOLA XVIII. Ad LOLLIUM.

Ome sint amici incia. iii anim tranquillitatem conferat.

iari scurram, te exhibens Curranti Speciem praebere, proseSSUS amicum. amicum Sicut in iron Utia atrona meretrici dispar erit atque

salineo scurra Huic vi Vi Scolor mlido SCUIT mi Stabit amicus. tio est aliud oppositum sere Est huic diversum Vitio vitium prope majus : prius; ni istMu duriti q ita agrestis, et inconcinna graVi S ille,

quae se stolata tonsa pelle, HUM e Commendat tonS CUte, dentibus atris, et nigris letalibus, dum vult Dum vult libertas mera dici, veraque Virtus.

. - ἡ 'i irtus est medium vitiorum, et utrinque reductum.

media est inter vitia, hinc Alter in ObSequium plus quo pronus, et imi 10 et illinc se cedens. Alter Ob-Derisor lecti, sic nutum divitis horret,

fimi thori, ita potenti nil fie ierat Voces et Verba Cadentia tollit seisi

tum relictio e veneratur, ita Ut Puerum ὀEvo credas dictata magistroclicta repetit, et V Ce QR Reddere vel partes mimum tractare Secundas.

dente attollit, ut putes dis Ieipulum recitare dictata 1 duro praeceptore, Vel hiStrionem partes secunda agere.

ANNOTATIONES.

. sirim. I A gyptiorum deum; qui hic dure passim castigando quasi e sit loquendi praecipuo nominatur seu qui, planus iste in libertas, ac vera virtus. licare voltot ab Osiride irato inaniissum sibi . Utrinque reduetum. Job utroque extremo Crurifragium; Seu Potitis, quia Osiris, velut remota est virtus. alter Esculapitis, credeunt Ur aegris mederi. 10. Jller i ι obsequium. I assentator diviti-Vide Plutarcii deciside et Osiride. Diodor bus amicis nimis obsequitur. Sic lac. mi Derisor lecti. Parasitus in infimo lecto 62. Quoere peregrinum P Quaere hominem vel in subselli nocumbens aut assidens, risum imperitum, qui nesciat fraudes tuas et illusio cliviti propinans inter opulas. Plaut. Sticli nes, ut ei imDonas, nobis enim jam perspecti Scis me duduin esse mi Lbselli risum Vide sunt doli et ioci tui. lib. i. Sat. q. v 6. et lib. ii Sat. S. v. q1.Lstu a. Prae alia vociferatione et reclaman 11. Horret I Admiratione et veneratione di contention . Virgil. Eneid. vi. 10. Epistola XVIII. I. Si bene te novi, Le.J dem Horrendaeque procul secreta Sibyllet: sere est nigrumentum hujus epistOIae, quod id est, sacrum horrorem summamque veneru-Ρraecedentis. iovem incutientis. Lolli. Ad hunc inscriptam jam vidimus su 12. Verba cadentia tollit. Quicquid loquitur pra Epistolam 2 item Od. 9 lih iv. Vide etiam dives ille amicus, scurra vehit eximium mira- postea Epist. Ult. huj. lib. 5. ult turm repetit, nec sinit tali et cadere sine Scurran is p iem. Ut potentiorum ineas admirabundi exclaniationibus. Epistola ad amicitiam noc ad alationibus grassabere, ne Pisones, v. M. in Contrarium impinges vitium, moribus seris, Clamabit enim Pulchris benρ recidisnsperis, agrestibus, mimium severis vitabis Pallescet super his etiam stillabit amicis scurrilitatem pariter et gravitatem inconcin Eae oculis rorem saliet, tundet pede terram. num. Derisor vero Pliis laudatore moretur.3. Disparisque Dis olor. Dispar omnind, 13. Ut puerum scri s vc. Sicut discipuliis tam liabitu 'iam moribus dissimilis. rocitare juboitu dicta vel dictata a magi Siro, T. Tons cute, dentibus altis. Vel squalore nempe iit memoria infigantur. hirsuti corporis nam quae tondentur, hirsuta 14. Vel partes mimum fractare secundas. JΡilosaque sunt vel potius agi est mordacitate Mimu nempe secundarius solet vocein et u et dieaciti te micui indendo ad colem, et ionem dola operine tenuare, ut Prim S Ctor

517쪽

Alter rixatur de lana saepe caprina, 15 Alterjurgatur saepe de InnuPropugnat nucis armatus Scilicet, ut non caprina, urinaque sumit pro

Sit mihi prima fides et vere quod placet, ut non

Acriter elatrem, pretium peta Bltera Sordet. tur ut non audacter profo-

Ambigitur ciuid enim ' Castor sciat, an Docilis plus, in quod Prorsus libet res-

dat;

Gloria quem Supra vires et Vestit, et ungit; Ruem tenet argenti sitis importuna famesque, quem paupertati pudor et fuga dives amicus, Saepe decem vitiis instructior, odit et horret: Aut si non odit, regit ac Vehu pia mater, Plus quam e Sapere, et VirtutibuSAESSe priorem Vult et ait prope vera Issere contendere noli)Stultitiam patiuntur opes : tibi parvula re eSt.

Arcta decet sanum comitem toga Ues me meeum d vorsatur vel si non odio ha- Certure Eutrapelu cuiCunque nocere Volebat, Si 2 bet, moderari vult, atque ut

bona pureus, Plut sapientiorem se esse, et virtutibus superiorem, dicitque quJd sere verum est die conore mihi Exaequari divitiae meae insanire me permittunt tu mediocro facultates nactus es. rudenti assectae convenit toga unguStior. 2 e contende Pur esse mihi. uti Θpelus, Si queri pessumdare

cupiebat,

Quem libido perniciosa et alea praecipitans despoliat;

cultates vestit, et lauto Dutrit quem occupat Tavisi e tantae cupidit.is qui abhorret ab iliopiri hunc umiciis pulentia, mi ut a vitiosiormas elucescat, et quam maTime excellat ut

ait Cicero Ver. 1. Vide lib. i. ut 9. v. 46. ibique Annot. 15. Alter rixatur de lanθ, c. Agrestis

Teprchensor vitio prope majori, altercatur mavissime de rebus levioribus : sicut ille quondam, utrum lanam an pilo setasVe Capr habeat. Proverbium Pst.

Ita ille uvitor, sed luconcinne et insulsh Libere inquit, Otina Semper, et quodcunque libuerit neque hanc libertatem perdere velim quovis pretio, etiamsi vita diuturnior ac nova

aetas oneratur.

19. Castor an Docilis. J Ambo gladiatores, vel pantomimi, ut alii dicunt. 20. Brundusium. De ea urbe lib. i. Sat. 5. et Epist. Praeced. δε umici vis, an Appi. Utra via melius ducat Brundusium. Atqui nihili sunt istae lites et controversiae. Sunt qui corrigant Minuci metri gratia sed perperam de positica licentia rixari St.

21. Damnosa VenusJ Vide lib. i. Sat. i.

Praeceps alea. J Brevi aleatorem redigens ad inopiam. Pors Sat. v. 55. Hunc alea decoquat vel princeps ih dicat studium alere vehemens et pertinax, quod summos etiam viros tenuit Sueton Octav. cap. 71 Aleia rumorem

nullo modo e urit lusilp te simpliciter et palam oblectumenti caris etiam seneae. Ubi et Augu tus de se sic scribit Lusi illis Ps omnes dies, forumque aleatorium calefccimu Leto perdidi rimini millia nummi Id. Claud. 3. Aleam si u liosissi lic lusit; de cujus arte librum quoqu6 ciuisit: stilus etiam in gertatione ludere, ita uedo alveoque adaptatis, ne lusus confunderetur Alex ab Ale X. lib. iii cap. 2 l. Alea taxillorum nempe actu dolectu sunt, inquit, Ortius Cato, Augustus, Domitianus, Claudius inter Oliquos Theodoricus Gothorum rex, qui Cum in te vinceret, sertur indulgentissimus si ii S g. ad n omenta illa promer nilis gratiis casti io domestici consueverant. Sidonius de Theodorico sic

reςtatur; quibus Imris tabula cordiari, tesseras colligit rapitia, infinit. solicile, rotrit argute, mittit instanter,joculariter compellat, patienter expectat in bo)iisjactibus tacet, in malis ridet. in neutris irascitur, in utrisque philosophatur: tiles illum et in calculis arma tractare. Sola est illi eura vincendi. Clim ludendum est, regiam sequestra tantisper severitalem hortaturaὰ ludum, libertatemque,communionemque; λ- cum quod sentio, timet timeri S c. Vide et aia ad Od. q. lib. iii sub snem. 22. Gloria quem iac. Qui superbas vestes

et lautas nimium epula amet.

M. I feae Stultitiam patiuntur opes. Ingentes opes possidenti mihi licet quod minime tibi non ita locupleti Luxuriari possim ego

impune, tu verbie Unquam.

29. Stultitiam patiuntur opes. Arist. Rhet 2. Stultas esse diritius scribu Isocrntes Areo-l mg. Citnipotentibus ambulat amentia, inquit. 30 Arcta decet anum comitem loga. Via, ut magis splendent dives alia pliori io si vestitias, cum tu urctiorem habens comitaboris; vel, quod sicut ile facienti ita olesta sit togri laxior, ita viri tua bonum impediunt opes mae-joros. Vido uod M. 3l Eutrapelus cuicunque S c. Aristot.

I hillis, inquit, Deus largi re felicitatem, non

518쪽

ei pretiosas vestes tribue-VeStimenta dabat pretio Sa. Beatus eniim jam Lat. Etenim, inquiebui, Cum pulchris tunicis sumet nova con Silia et Spes;

α ἡ A T. 2 Dormiet in lucem Pscorto postponet honestum

tibus suscipiet ad diem us ossicium Pnummo alienos pascet ad imum 35que dormiet, meret icem de T lira erit aut olitoris aget mercede caballum.

nummos aliorum nutriet ArCanum neque tu Crutaberi ullius unquam, denique gladiator fiet, vel Commissum qui teges, et in tortu et ira. equum litori Paeto rexi' laudabis studia, aut aliena reprendes

quam secretum expiscari Nec Cum enari Olet ille, poemata panges quvelis unquam creditumve Gratia sic fratrum geminorum, Amphionis atque

dia laudabis, aut vitupet abis Conticuit lyra. Fraterni cessisse putatur aliena et cum ille veri tum II oribus Amphion D tu cede potentis amici si m

seres um sic dissoluta os Lenibus mPerHS qu OileSque educet in agros 45 amicitia duorii fiatrum, aetoli onerata plagi S umenta, anesque, Amphionis et cibi, QDe Surce et inhumanae Senium depone Camoenae,

Ut alitem Amphio narra Cinne Ut ParIter Pulmenta laboribus empta. tu cessisse indoli fratris Romanis Solemne Viri opus, utile famae, sic tu morem gere qui dς Vitae ue, et membris praesertim cum alea it

qtiotiescunque ina os pro Vel UrS Superare Canem, Vel viribus aprum Iaeret Cane et jumeni AE-Possis Adde, virilia quod speciosius arma

ge, et severioris Musae era Non est u tractet. SCI quo clamore coronia vitatem abdica, ut simul co-Praelia Sustinea Campe Stria. Denique saevam

medas obsonia labore Om Militiana puer, et Cantabrica bella tulisti s

parata. Hoc en Un solemne Ainst Romanis studium, samae utile, et vitae, et corpori, maxime cum sis validus, et queas canem cursu viribus prum incere. Adde, quod nemo est, qui decentius tractet arma viris apta. Nosti quibus circumstantium acclainationibus obeas exercitationes campi Martii. Demum tu juvenis duram militiam et Cantabrica certainina confeci Sti

dant graviores Sunt qui velint notari Volum obsequens lyrae studium et usum sponte ub-nium Eutrapelum Antonii familiarem, cujus jecit, sicque amicitiam resarsit. Sic tu amici meminit Gic tum in Epist tum Philip 13. Olentis voluntati obsequere et cum venatio-35. I, et mmos alienos pracet. Alienam pecu nem molietur, cave ne musarum studia in-niam grandi scenore accipiet, atque ita pascet tempestivo obtrudas. augebitque. 6. AEtolis onerata plagis. tolia regio 36. Irra cri .JPlerique gladiatores e Thra Achaiae in Epiri constito. In hac erat Calyci erant. Libros Sat. 6. v. - On urbs, cujus regi Oeneo irata Diana immi-Olitoris aget mercede aballum. I Ad vile sit apriam terribilem, non Calydonia Solum, quodlibet servitium et ministerium adigetur sed et totius toliae agros devastantem. At egestate et pRupertate. Meleager Oenei filius validis illum plagis irro-37. . yrcanum neque tu lac. JInspectus enim titum interfecit. Minc aetolae plagae velut op et invisus sit, quisquis ita curiose scrutari Vult impe celebrantur, Otii inturque per Synecd. aliorum res et urcana. S. Pulmenta laboribus emptu. E praeda 38. Vin tortua et iro. His siquidem homi nando capta Quid proprie pulmentum, ne explorantur, quod ut plurimum bene poti dixi libro ii Satir 2. v. 20.et irati quidlibet esutiant. 69. Romanis solemne ritis opus. Venntiocli. Gratia si fratrum, ὀ c. Amphionis nempe, ut Graecis trochi et disci ludis idoε Zothi concordia dirompta et dissoluta est lib. iii Od. 24 libr. ii Satae. dissimilibus eorum studiis, cum alter phil o Utile famae, Vitaeque et membris. Agitario

phiae et musicae tritus vacaret, alter ab istis alie Corpori et exercitati valitudini prodest, O DUM AEgreSteS et rufiticos miores Sequeretur burque consei et O hinc fama fortitudinis.

De ninhione lib. iii Od. l. Cic. de Orat. 52. Speciositus. Deconiius quam tu, Lolli, Miror cur philosophim , sicut Zethus ille Pacu vel quati v nator quilibet. vianus yropu bellum ni t Ad meren M. Proelia campestrin. De his lib. i. d. S. Mi apud Pacuvium Zethus eum Amphione 55. Cantabrico bella. Vide supra pisto quiorum controvertia de Micd M. lam Is it in lib. i. d. G. et lib. iii Od. 8.

519쪽

Sub duce, qui templis Parthorum Signa resiXit sub imperatore, qui Partho- Et nunc, si quid abest, Italis adjudicat armis. rum templis abstulit vexilla

Ac ne te retrahas, et ineXCUSabili ab Sis, Romahohu',d uti ii , si

quamvis nil extra numerum sectSSe modumq; 814J liquid deest die ver talia Curas, interdum nugaris rure Paterno.

Partitur lintres exercitus Actia pugna Te duce per pueros hostili more refertur. Adversarius est frater lacus Adria donec Alterutrum velox victoria fronde Coronet. Consentire suis studiis qui crediderit te, Fautor utroque tuum laudabit pollicelidum. Protinus ut moneam si quid monitoris eges tu)Ruid de quoque viro, et cui dicas, Saepe Videto. Percontatorem fugito, nam garrulus idem est; Nec retinent patulae commissa fideliter aures; Ε semel missum volat irrevocabile Verbum. Non ancilla tuum jecur ulceret ulla, PUerVeΙntra marmoreum Venerandi limen amici; Νe dominus pueri pulchri, caraeve puellae Munere te parvo beet aut incommodu angat

si inrelinquas; et hinc recesisso culperis, quanquam studes nihil agere indecore et Per- Peram; quinye in vilia patris quaedam ludicra moliris. Scidicet partitis nuviculis pug

natur te nuctore Ceriameia

65 Actiacum exhibetur per u- dolescentos hostium ad instar dimica)ues. Frater U-us adversarii personam agit: Iacus est vellit mare: Onec expedita victoria alteriari trum coronet frontibus Cer 70 te Augustus, qui suis te tudiis convenire intelliget, Bpprobabit vehementer ludicra ista. Ut autern admonere tes8154 Pergam si quidem monitore

opus habes diligenter adverte, quid de unoque viro, 754 eui loquaris. Devita per

ualem commendes, etiam atque etiam aspice, ne Contreiorem, qui proiecto

m QN. apertae fideliter servant cre-

Incutiant aliena tibi peccata pudorem dita Atqui vox Prolata ce-Fallimur, et Guondam non dignum tradimus Erco ei in tu ' it, De Potest re-

Hiiena sua culpa premet, deceptu OmΙtte tueri, ci potentis opereas ancil- Ut penitus notum. Si tentent crimina, Serves, S0 lam aut puerum, ne erus

pulchri pueri vel puellae adamatae remuneret te exiguo dono, vel parum benignus cruciet. Sedulo expende, quem commendabis; ne paulbibs alterius delicta probrum tibi faciant. Decipimur, et nonia tanquam in . dignum commendamus. Quem igitur maculabit suum vitium cnve ne illusus defendas velut plane cognitum. S ero taprum calumniis impetatur, propugna

M. Qui templis Parthorum signa re faeit. J ius instar est Adriatici maxiS

Signa Rom. Crasso erepta a Parthis Augusto Od. 16. et lib. i. d. II. De hoc lib. I. restituta. libro iv. d. 15.58. Ne te retrahas. J e ab exercitationibus campi Martii te diu removeas. 59. aetra numerum. Metaph a saltatoribus. Id est, imperite, inepte, inconsiderath,

perperam.

60. Nugaris rure paterno. Ludicra praelia instituti upud villam paternam, tu qua diver

saris.

64. Alterutrum. Te vel ratrem. Velo victoria. Plutarchus, Florus, aliique reserunt celerrimam fuisse Λctiacam victoriam: vel spectat posita ad victoriae naturam, Uae ser velo. PSt. 66. Fautor utroque tulim laud. Augustus, cui sic velificaris vel potentior amiCUs. Utroque possiee. Impensissimo, ni de Com probabit tollice nimiitam Compresso favor, 6 I. Partitur lintres eaeercitus. Ut sint duae inverso condemnatio indicabatur olim Plin velut advorsariae classes, quae naumachium eX-hibeant, maxim ver pugnam illam navalem, qua Augustus Antonium debellavit profligavitque apud Actium. De his lib. i. d. 37. Et Epod. i. et . 62. Per pueros. Dion lib. I. narrat pueros Romae praesignificusso Antonii cladem Nilib. i. cap. 2. Iuvenal. at iii. v. 36. 69. Percontatoren:fugilo. Ligidiosum inda

gatorem rerum et secretorum tuorum. Supra monuit, res nitoriam non sqQ indagandas hic monet, ab indagatore curioso et subdolo cavendum.

75. Angui. Adamatum puerum aut puebmirum divisi inter se pugnarunt clim alii se Iam tibi donogando. Antonianos, alii Caesarianos dicorent. Biduo S0. ' nitiis Notum.J IJoc alii jungunt cum conflixerunt Tandemque victi sunt, qui An praecedentibus ito senSU Cavo ne quem l 'am

63. Lacus viris. ausus miri puterno vici minibus occulti inquilinium portii Faciter tue

520쪽

Q. HORATII LAC CIo protege auxilio tuo conii TuteriSque tuo sidentem praesidio inuisurri, qui cum impuguretur Derite Theonino cum circumroditur, ecquid

si ' Ad te p0st paulo ventura pericula Senti Si

mile discrimen ' Etenim tu Num tua re agitur, parte Cum proXimus ardet: periclitaris,quandos V D Et negl0cta solent incendia sumere Vires. 85

xb incendi gli ore consue Uulei meXPUrtIS Ultura potentis amici; veruiit. Imperito jucunda Expertus metuit. Tu, dum tua naVi in alto est, os observantia di itis mi , o ne mutata retrorsum te serat aura.

dui; tua navis in alto est, Oderunt hilarem tri SteS triStemque JOcosa g 16Judio labora, ne te ventus edatum celeres, agilem gnavumque remissi 90

Chuziu P0iores bibuli media de luco Falerni

tivi,tardum citi,tenti promp- OderUni PDrrecta negantem pocul R, quamVis tumet alacrem non amant. V octuri ios jure te formidare RPOre S.

diam noctem com tarogo Deme SuPer Cillo nubem : plerumque modestus lent, idi prosequuntur occupat obscuri speciem, taciturnus acerbi. 95 eum, qui Propin to e lice diator cuncta leges, et percunctabere doctos,

tue e vapores nocturnos uua ratione qUen traducere leniter aevum ;Excute fronte tristitiam; V te semper inops agitet eXetque cupidos saepe moderatus SeVeri Spe ot rei una mediocriter utilium Spe :

humani. In omnibus con Vm tutem do trula paret, naturane donet 100

sule peritos, et per lxii re, Quid minuat curas, quid te tibi reddat amicum,

quo pacto suaViter possis vivere De te perturbet aut cruciet cupiditas semper egens vel metus, vel desiderium rerum non nimiu necessavirum . Utrum eruditio an natura virtutem conserat; quid diminuat soli,

citudiues quid te tibi amicum esticiat;

aris, velut penitus tibi nota et perspecta sit ejus innocentia. Nam saepius deci9imur. Alii sic: Si quem deceptus improbum Commendasti, desere, ne tuearis a defendas alium quempiam tibi penitiis notum, si criminati nibus incessatur servesque et tuteris in centem ope tua fidentem et nixum. 82. Dente Theonino. Theon fuit maledicentissimus, ut aiunt, os ACTOnem. M. Paries cum proaeimus ardet.J ii. V. 31l--jam proximus ardet Ucalegon S6 Duleis ine eritis,inc. Qui non expertus clientelam vel obsequium amici potentis eredit facilia et dulcia esse omnia ut qui X- pertus est quanta Sint in ea re incolarinoda, lange aliter sentit. 87. Tu, dum tiια navis, Q. Allegoria est aptissima. Tu, dum gaudes henevolentia principis, vide ne ab ea excidas . Nam ob levona Osiensionem hoc saepe accidit, et nautabilis, Omnino est potentium favor Plaut Poen. c. I l.

Verum ita sunt isti nostri dirites: Si quid bene facias, terior plum est gratia: Si quid peccatum est, plumbeas iras gerunt. S9. Oderunt hilarem materi c. I uti dolis,

moram, et Studiorum similitudo parit amiciti-RHI necessitudinem contra dissimilitudo alienation 'iri Ctidiram.

93. Nocturii os apores. At lepores, id est, calore vini, vel febres Melitis alii rapores

vini caput petente assicientesque, noctu pro Sertim, atque Somnum, et quietum impedientes. 94. Deme supercilio nubem. Euripid. Hippolyt 'o ουων ἐφος Cic. in is frontis nubeculum. id est, fastum, severitatem, aegritudinem mentis, lac Plin. lib. i. cap. 37. Frons mini tantum index tristititit, hilaritatis, elementice, Severitatis. In ascensu ejus supercilia pariter et alterii mobilia; et in iis pars animi. Neg mUS annuimus. Haec moaeim,indicant f tum Superbia adibi conceptaculum, sed hic sedem hiabet. In corde laocitur huc subit, hic pendet. Thil altius simul abruptiusque invenit in corpore, ubi soluaria esset. 98. Inops cupido Avarus enim sempere eget, dum tam ei deest quod habet, quam quod non habet. I . Virtutem octrina paret, Laer. Quaestio est a veteribus astata plurimum. Tullius in Partit orat. Quo iam pacto virtus pariatur; ititurone, an ratione, auibu Pro Archi POeta sic censet pius ad virtutem, naturam siue doctrino, quom sine i tura cuuis e doctrinam. At optini Aristoteles in lib. Et hic addicomach ait, Virtutes morales a natura inchoatas doctrina et usu perfici. 1 1. Quid minuat cur . Nempe si paucis contentus vivas, si nihil cupidius appetas, si nihil humani a te alienum puteS.

Quid te tibi reddat amicum. Tibi si vera

SEARCH

MENU NAVIGATION