장음표시 사용
41쪽
DE NEC EssITATE OFFICII 38bus iuramentum calumniae nulli seorsus indici debebat
g). deinde mutauit BoNiPACIus viii. h), ita sanciens: O mis is caussis spiritualibus, sin quibus debet de veritate
dis da iurari Lemones non indicant alicui cal. iuramentum; inos tamen quia frequenter caluinnari videmus in ipsis) Otiale reputamus, quod simul obseruant) tam de veritate dicenda, insumma ut via praecludatur c
lumniis) iurari M, eat in iisdem. Quod si igitur ipsit praelati ecclesiarui a & oeconomi de calumnia iurare debeant; i) parochus qui vel propter praedia parochialia, vel
propter reditus suos litigat, vel etiam. pro locupletando aerario ecclesiastico laborat, vel antiqua e lesiae nomina exigit, quae debitor dudum expuncta esse ait, vel his similia agit, si suspicio fraudis, aut malitiae se exserat, sub solo muneris sui velamento vix poterit sese a praestatione iuramenti calumniae liberare, quum ratio eius, ut recte MEvius h) in simili monet, non ad titulum vel qualitatem alicuius, sed ad agentium intentionem pertineat; utrobique autem, & in Caussa propria, & in caussa eccle
siae, calumniandi animus possit subesse. Quare totam hanc distinctionem ZizGLEstus, cuius vestigia quoque
42쪽
Λ IvRAMENTO CAL. NON LIBERANTE. Diagrast. QNΚius m) secutus est, merito reiecit, veramque simul in caussam inquisiuit, cur inconsultis praelatis hoc iuramentum ex dispositione HONORIi, Pontificis n)non debuerit praestari. o Neque conditioni Clericorum, aut existimationi quidquam inde detrahitur. Si enim, sunt verba STRYΚlI, p) bonam caussam fouent, citra vllum incommodum Dei amentum hoc subire possunt; si sciunt,
se, contra conmentiam, aliis iniquum iudicium obtrudere mre malitiis obuiam IIun
II. DE TUTORIBUS ET CURATORIBVS. Inter ordinis secularis homines, quos subinde officii sui ratio litigare cogit, primum nobis sese offerunt tutores & curatores. De his iam dudum Imperator ALE-xANDER A. Paconio hunc in modum rescripserat: a) Non es ignotum, tutores vel curatores adolescentum, si nomine pupil-krum vel adultorum mentes calumniosis issiluani Aones, eo nymine condemnari oportere: ne sub praetextu nominis eorum propier suas ultores secure Bessuas exercere posse existiment. Non igitur mirum est, in compescenda litigandi temeritate occupatum I TINIANVM b in eorum expresse men
tionem iniecista Fecit hoc, dum illos de calumnia im
Dissi cit. cap. s. n. M. a in l. 6. C. de administrat.
43쪽
rare iussit his verbis: Tutores se curatores in caussis, quas Vigunt, praedictum iuramentum praesta L . Cuius legis rationem deinde e) sic explicat Imperator: Conuenit enim se ipsos iureiurando assci: quia ipse causam scientes, ita ad
eam perueniunt. Neque enim pupillus, neque adultus, sed ipsi, pro eis tutelam, vel curam gemmi, sire possunt caus-fam in ita ad iudicium peruenire: eo quod ex aes suiscientia
iurent. Apparet ex his, inter pupillos & minores ideo nullum dii crimen statuisse legislatorem, quia parem in utroque caussae ignorantiam posuit. Quodn igitur il-
Iius rei, quae in controuersiam deducitur, aliquam habere queant notitiam, illos ipsos ad iuramentum calumniae admitti posse, eo minus dubitandum est, quo magis Constat, minores alias etiam ad iurandum habiles esse, immo iuramentum, ut interpretes axiomatici loqui amant, ex minore facere maiorem. d) Haud immerito itaque ab osstECHTo dissentit sTlloivs, f)ideo minores XXV. annis a iuramento cal. arcente, quia per se non possint litem instituere, nec actus iudiciales exercere. Quae tamen ratio facile labefactari potest exemplo feminarum, quae, licet alicubi sine curatore in iudicio comparere nequeant, nihilo tamen minus ad- praestandum iuramentum cal. adiguntur. Longius adhuc procedit sET SERus, g) pupillos adeo doli capaces, si personam standi in iudicio pro natura mussae habeant, ad hoc iuramentum admittens. Ceterum de via iuris ciuilis, hac de re disponentis, hodierno eique consonis
44쪽
A IURAMENTO CAL NON LIBERANT E ituribus statutariis passim scriptores testantur. h) Neque attinet hic immorari principiis iuris Germ. secundum quae differentiam inter pupillos S minores pariter, atque
inter tutores & curatores, exulare constat. i)XX. Iu. DE ALIIS ALIENARUM RERUM ADMINISTRATORIBUS, CURATORIBUS BONOR. ET NEGOTIORVM GESTORIBUS. Deinde simili ratione secundum allatam ius TiNIANI constitutionem & alii legitimi alienarum rerum administratores ad idem iuramentum tenentur. malis Cum .etiam sit pater intuitu poculii aduentitit, atque de illo &iure agat, & excipiat. haud dubie quoquc in hac officii qualitate de calumnia iurare debet. a) Neque curatores bonorum, vel absentibus, vel in concursu creditorum constituti, se ab eo liberabunt. Multo minus vero negotiorum gestoribus, quos solum humanitatis officium ad res alienas. gerendas impellit, huius iuramen
ti gratia facienda fuerit, si res ita serat.
q. XX. IV. DE OECONOMIS ET SYNDICIS. Neque vero quidquam interest, pergit ivsTiNIANVS a , siue pro una persona quis citem mouere volueris, siue pro ali-
GInuecocratia tutelari viduarum iis r. Sect. I l. cap I. g. a. inter
que ibidem laudatos inprimis Ill. quo
45쪽
M corpore, vel vico, vel alia uniuersitate. Quare haud dubie oeconomi quoque & Syndici, quos etiam alias cum tutoribus & curatoribus, quam cum procurat. ribus, comparare mauult lil. LEYsinus, b) nomine ves, versitatis vel secularis, vel ecclesiasticae, litigantes ad iuramentum cal. sistat obligati e) Mandatum tamen speciale ad hoc requirunt m. eoque deficiente illud ab integro Senatu 1. Collegio exigiposse, contendunt, quanquam seniores tantum, qui optimam negotii controuersi scientiam habere censentur, immo iuniores potius, si magis illud cognitum perspereamque habeant, iurare soleant. e) Qitem modum ut in plurimis iudiciis receptum cssie testatur sE Estvsy) ; ita in Saxonia 'ideo potissimum obseruari, post CARPTovivM-aliosquel tos Sax. notat BRvNNEMANNus quia Syndicus, utpote instar mandatarii, ad iurandum ibidem non asmittendi, se habens, a iuramento hoc plane repellatur. θ' Quodsii tamen caussam omnino non nesciant Syndici,
adeoque in propriam animam iurare possint, h) nullum rit dubium, quin non solum admitti, sed etiam cogi ad iuram. GL queant. I g. XXlL
cal. c. a. de ris . in 6. Cons LANCELOT T. I. I. C. L. ili. Tit Ia. β. 4. Adde. HVNNIUM E130 clopaed. iuri P. ll. Tit. s. c. IV. n.. 8 ibique magno numero citatos..dὶ Vid. RERLICH. P. I. Conisci. gr. n. 23. & ab eo excitatus Ioll. FERRAR. Ρ. ll. L. a. c. a. vers ad. . proinde in verbo.
46쪽
A IvRAMENTO CAL. NON LIBERANTE. 43 '
V. DE O NTRADICTORIBVS. DEFENSORIBUS ET Q. CATIS PMPERUM. Annon autem aduocatus, siue procurator, exos cio parti alicui datus ab ipso iudice, ad peragendam certam caussam, renuere possit iuramentum calumniae, a parte aduersa exactunt, saepe quaesitum est. Res runtur huc curatores litis, s con radictores, defensores& aduocati pauperum, qui omnes ab eius praestatione eo magis immunes esse videntur, quo minus calumniari praesumitur, qui iussui magistratus obteminat. a) Sicut enim hic ex illicito licitum facit; ita nillil imputari
potest ei, cui nihil nisi obsequii gloria relicta est, quae
ipsa ei non permittit caussae patrocinium sibi demandatum declinare. Sed quantumuis iusta visa fuerit caussa iudici, dum illam advocato s. procuratori committeret svariis tamen modis hic circa eam tuendam potest malitiose versari. Unde distinguunt Dd. b) inter merita causiae, & ipsum processum. Quoad illa iusiurandum cal. remittunt aduocatis, ita quidem, ut non Nus habeant iurare, quod credant, se haDete bonam caussam, ne iussus iudicis, qui eam illis agendam commisit, ipsis fraudi sit atque ossensioni; quod autem ad modum procedendi attinet, quippe qui nudum illorum ministerium respicit, eos ad iuramentum omnino adstringi eatenus volunt, ut iurensi se caussam non esse calumniose pro
47쪽
DE NE OESSITATE OFFICII tracturos, quum calumniari non solum dicatur is, qui
caussam iniustam tuetur, sed etiam, qui iustam improbe disteri ac suilla minat. Neque dubitandum est, quin iudex, qui ipse Caussae patrocinium alicui demandauit, ei iuramentum l. , si a parte exigatur, quoad merita, facile sit remissurus, quum e contrario in iis, quae munus suum in ea prosequenda concernunt, illud vix sine fraudis suspicione possit aduocatus detrectare
VI. DE PRAEFECTIS S. OFFICIALIBUS PRINCIPUM. Non minus frequens est quaestio de praefecti cialil ia, principum, qui hoc ipso sui omcii colore turmmento calumi me te plerumque subtrahere conantur,
quamuis aliis ipsi iuramentum litis decisorium lubinde deserre, & ab alii : vicissim delatum acceptare haud du-hitent; si d frustraneos eorundem esse conatus, tot praciudici i probant, quibus etiam ad iurandam calumniam fuerunt adacti. Neque id sine causta fieri, docet
M vius, b, eo minus illi hominu v generi id iuramentum re mittendum statuetis; quod sicimus, adulatione erga principes. αιι pro ambitioω vel auMitis sua saepius tites excitare, aliis
etoritate suffultus , aiteruit, In
& dignisseniis eiusdem filitis, ad Is. LEYsERI Medit. ad F. Sp. I36. prouocans, s fatuit idque praeiudicio siunmi proiiocutiouuio Tribunalis Cellens corrobor vit, Obs I8IF Part. U. Dec. Una Vtriina lue commode fieri posse. quum praefectis cura &adnunistrari a bonorum S hirium principis commula sit, adeoque apti se instar procuratoris Dis nantium bonorum habeant, &
48쪽
A IURAMENTO CAL. NON LIBERANΤΕ. 43
mouere, se vel illorum gratiam , vel sua compendia, vel in alios pindictam quaerere. Quare etiam iusiurandum appellationis ossicialibus, qui nomine principis sui ad superius judicium prouocarunt, argumentum a procuratoribus quorum vices sic gerunt, ducens eis recte iniungi, Contenditie Sua secit MEvii verba BRUNNEMANNus d eiusque sententiam penitus amplexus est quae etiam sere communi ICtorum suis agio compobatur. e
. DE. CONSILIARIIS P NCI pvuAliud diccndum est de ministris ac siliariis principum, non quidem indistincte. sed eo cum dis rimune, ut videndum sit. proprione an dominorum suorum' nomine, litigent. Priori casu illos a iuramento calumniae neutiquam exemtos esse, itidem docet modo laudatus MLvivsal, idque praeiudicio confirmat, hoc tamen illis praecipui cum frTsrno b tribuit, ut, tanquam personac egregiae, siue speciosae, ut vocat vIPIANus, ei & in dignitate insigniori constitutae . non publice in loco iudicii, sed domi suae coram deputatis a iudice, p;irte aduersa, vel procuratore eiusdem praesente, iurare debeant, quod ipsum quoque constitutioni I TIMAM non minus, quam antiquo iuri. e) pe quam est consentaneum. Posteriori autem casa, si non prL
49쪽
DE NECESsITATE OFFICII priuatas. sed principum Moriam caussas agant, illis aeque. ac his, Recessus imperii nouisIimus, supra f) iam hanc
in rem allegatus & plerisque ordinationibus prouincialibus adprobatus, hanc veniam dedit, ut a iureiurando cal. sim immunes. R ulae enim, quae ibidem de
iurei. cal. ab omnibus partibus litigantibus earumque procuratoribus & aduocatis praestando traditur. haec exceptio est addita: Daruisierita der ciuiouum via Suemden verpseclarae miser licte Rarati, se viri Urer Hrern Meht- fertiguus-Sachen bemssi, etu excipiren. Huic ipsi vero exceptioni duae limitationes insertae sunt, quae regulam in casibus non exceptis. sitis clare firmant. Altera personas consiliariorum ipsas respicit, ut scilicet non sint titulares vel honorarii tantum, siue oon Haus aus, uti vernaculo sermone vocanturi sed actuales, siue, ut noDi, Gius h) explicat, in curia principum se actuali ipserum
seruitio sunt, Besol te, Gebro die Rarabe. i) Altera spectat ad caussas, in iudicium deductas, ut nempe dominos suos, non thmet ipsos, tangant. Neque vero has ipsas limitationes sine noua restrictione dimittunt nonnulli iuris publici interpretes, sed caussas, quae inter principem &subditos vel vatillos eius ventilantur, ab iis, quae principi vel cum alio principe, vel cum ciue extraneo discu
tiendae sunt, sollicite distinguunt. In illis remissioni iu
50쪽
A IvRΛMENTO CAL NON LIBER ΛNTE. Dramenti calumniae quidem, ob similitudinem sanctimoniae & reuerentiae, propter quam parentes & patronos ab eo immunes esse liapra diximus, locum ciare haud dubitant; in his vero, propter cessantem hanc rationis paritatem, legis quoque dispositionem cessare, volunt I pleris que tamen ex benigna interpretatione 3c ob dilanitatem eminentiorem, quae omnem calumniae suspicionem excludere censetur, mo indiscriminatim principibus, siue cum suis, siue cum alienis civibus ipsis res sit, adeoque etiam eorundem consiliariis hane munitatem adscribunt, idque obseruantia summorum I muribunalium confirmant. n) Controuersiam vel Seiunus Duci Saxo-Uenacensi, Ioli. Guillelmo, p. m. cui restitu. tionem in integrum petenti iuramentum cal. a Camera imper. iniunctam fuerat, nouiter ao. I a. de hac exemtione mQtam, pariter ae scripta, quae tum pro illa tuenda in Comitiis exhibita fuerunt, o) commemorat lil. FLOEuxius, p) qui simul antiqua tempora, quibus status imp.a pr atione iuramenti cal.nondum exemti suerunt,& recentiora, quibus haec immunitas satis luculenter ipsis asserta stabilitaque fuit, probe distinguit, adeoque totum hoc argumentum ex ipsis legibus imp. egregie illustrat. Hac tamen exemtione non obstante multum hic