장음표시 사용
101쪽
omnem et omnem proximam terram popularentur, USque adeo ut
regia majestas e mediis penu ut aiunt himenaeis, et genialo litoro
Surgere, et arma capere ac injuriam propulsare compulsus eSt. 4 Coacto itaque subito exorcilii, hostos illos non solum repulit. sud otiam, eos sugientes insequendo, in viscera usque Austriae penetraxit, ubi plurima oppida, civitates, arcos, et alia loca munita brevi tempore expugnavit. ExpugnaSSet autem uni VerSam eam patriam, nisi preces amicorum majeStatem Suam, et praeSerlim Sanctae sedis apostolicae adhortationes et reverentia vicissent. si Sanctissimus dominus noster, bonae memoriae Sixtus pontis X, me dio opiscopi Fortiviensis legati sui, tunc apud caesaream In OStatem agentis, ut item Olim reverondissimi domini Agriensis, similitor togati apud regiam majestatem , constituti, partes Suas interposuit. Cujus animum, poStquam regia majestas intellexit, tanquam filius ob dion tissimus, immemor injuriarum et caedis suorum, ad paciS et Concordiae tractus descendit, ut cortis sub conditionibus ot capitulis et obligationibus caesareae majestatis, quas magnificentia vostra ex littoris Suae majestatis, quae Statina coram perlegentur. intelliget, omnia loca
illa capta ut expugnata simpliciter restituit ut resignavit : sicque tunc holium illud sinum habuit. . Consecta itaque pace, et percussis foederibus. 1 0StitutiSque oppidis, castellis, civitatibus ac locis omnibus, quae rogia majestas bello a CaeSaro receperat, dominus rex in patriam rodiit, hostilo nihildoinceps a domino Caesare sibi parari ac perpulua quieto frui l ro
pite. Consocio primo illo bello dum regia majestas ut praedixi in
Hungariam rediens aliis robus suis vacat, set Se accurate contra Turchos praeparat, terminus in quo caesarea majestas, vigore so deris olobligationis suae praetactae, quinquaginta millia aureorum regiae majestati pro prima dilatione solvero debubat, advolitavit, in quo licet
dominus Caesar pecuniam ipsam utcumque solverit, tamen in Secunda dilation o nihil omnino solvero, ot nequo alia quae in conventiS Scripta
102쪽
sunt obsorvare voluit. Quin potius unquam J termini S appropinquarct coepit regiam majestatum novis injuriis et damnis, novisque hosti litalibus provocaro et divorsas copias comparare, omnibuSque in re
bus bolli signa ossendere'. - Praetorea, ad cumulum injuriarum hoc quoque adjecit, quod prodicto primogenito regis Poloniae, quem per haereticos, in injuriam rogiae majestatis, ei contra jus et aequum, in regem Bohemiae, ut praemittitur, oligi procuraverat, similiter in ejusdem injuriam; rogalia ot inuoslituram do ipso regno Bohemiae concessit, Sicque etiam illum
attrahendo copias rius una Cum SutS qua S, ut praesertUr, ComparaVerat
in Hungariam immittit ut cum igne serroque vastat et populatur. 4 Noc hac injuria dominus rex motus, legatos aliquot ad Caesarommittit; illum suo militis precibus rogat, hortatur, admonet, Ot requirit ut capitulis pacis initae Salisfaciat, et regnum suum diripi non patiatur; tantisque injuriis et damnis regiam majestalem provocare cesset, quodque commissa jubeat emendari; nihil tamen sacero, otiaeque preces suas exaudire vel advertore voluit., Νovissimo vero Georgium, prsepositum POSoniensem, prothonOlarium apostolicum, Similiter oratorem miSit, quem Caesarea maje Stas novom menso S in SuspenSo et absque ullo prorsus responso retinuit ;tandem assiduis per eum pulsata precibus respondit in haec verba :ii Dicatis domino rogi, quod si mei nunc capiunt gallinas, sui prius ra-- puerunt boves. η Et hoc acerbo responso post novem mensos illum remisit. Quo quidem responso accepto, non potuit majestas domini nostri rogis se conlinoro, quin exercitum, quem in Turchum Compara-Verat ot miserat, revocaret, et de tutela regni et subditorum suorum
illius medio, cogitaret; hisquo missis ad Caesarum littoris disti lato ri is, in cum se convertit, et sactio illos qui Hungariam populabantur sudit sugavitque, et par pari resurons; dopulsis illis, Austriam invasit et Occupavit; expertusque ost jam dominus Caesar homo homini quid intersit et qui molestus magisque gravis domino regi suerat, quid
103쪽
dominus noster rex, quid etiam Hungaria valeat, sacillimo vidit. st Vienna enim, et Νova Civitato', potioribus Austriae oppidis, si cuti Ox logo foederis illi licebat, eum spoliavit. Nec quiSquam putet, quod Ox Moravia et Silosia aut Lusacia quae Bohemorum provinciae
sunt, et in quibus dominus noster rex a Caesarea majestate rogalia et investituram recepisse se prosiletur, auxilia ad bellum hoc conficiundum habuerit, solum et duntaxat ex Hungaria copias auxiliareS, quae CaeSarem et jus caesareum non recognoscunt. Unde nihil
omnino habot catholica majestas quod adversus dominum regem nostrum queri possit, quia suis, id est Uungaris, duntaxat armis illum Superavit, et ponalibus ac avitis sepulcris exuit. Voluit ita tuo majestas sua fidem Caesari do regno Bohemiae et ejus provinciis
praeStitam, pro suo Veleri instituto, et more catholici ac magnanimi
principis inconcussam ConSerVare. ηInter alia autom, boatissime pater, hoc quoque Jauriensis dux et assoruit : st Prosecto majestas domini nostri regis contra caesaream majestatem , pro non solutis illis quinquaginta millibus ducatis nun
quam bellum movisset, nec via armorum pecuniam hanc a Caesare extorquere tentaSset, nisi caesarea majeStaS regna Sua post consociam pacem invasisset, et dominum nostrum regem. alio intonium, impe divisset, variisque injuriarum ac mole Stiarum generibus prOVOCASSOt.
Sed postquam majestas sua ab injuriis damnis suo et persecutionibus
domini nostri regis cossaro noluit, coactus suit tand in dominus noSter deposita nuper arma reassumere et Vim repellero, atqu0 dOminia sua tuori ac dosondi. 4 Et lic0t limo, quae dominus meus rex recipit bello, maxima sint Vicemque alterius regni habeant; attamen sua majestas quae bella gerit ut pacem habeat. ad exhortationem et rovorentiam imprimis sanctissimi domini nostri ut sedis apostolicae, prout hic roxorondissimus dominus legatus, nomine suae sanctitatis, saepius ac frequentor institit, necnon ad suasionem illius amplissimi senatus Venetorum quos amicorum num oro jamdudum annum oravit. haec omnia, quae
104쪽
bollo rocipit. dimittoro et rostituero, Salva tamen capitulorum otconvoritorum inter dominum nOSirum rogem, et CaeSaream majesta lom . inscriptione et continentia, est paratus; id est, modo Caesarea majestas juxta promissa et obligationes suas satisfaciat domino nostro rogi : imprimis do summa capitali ut exponsis in praesenti bollo sactis ;landum voro do damno et interesse; paratus est arma deponere, et ablata omnia rostituere ac cum sua caesarea majestate in bonam pacem, concordiam, unionem et amicitiam doscondoro; ac illum instar patris coloro, observare et venorari. Et profecto, domino orator, dominus motis rex non tam dolet molestias et damna passum
Se QSSe a caeSarea majestate , quam illum angit quod magnam rothone gerendae occasionem advorSus Turchorum imperium abstulerit; noc dubitassotin regia in osias, sicut Christianorum imperatorem justis armis stiporavit, Fic Turchorum imperium non minus pio quam religioso bollo evortisset. 4 Sod Dous parcat caesarcae majestati, qui Suo Sive alieno usus consilio, so ipsum imprimis perdidit et regiae majestati, cujus gloriae
visus ost invidore. magnum do hostibus christiani triumphum nominis ademit, ac prope in manibus paratam victoriam exturbavit. uHis aulom dictis, mox Jauriensis perlegit capitula set inscriptio nos, atque etiam privilegia Caesaris, in quibus majustas sua dominum rogum Hungariae dominum Bohemiae regem appollat, et de romani imporii oluctoratu 01 do dicto olectoratu investituram concessit. Ad quae dominus orator Venulorum respondit : 4 Ego habeo inii mandalis ab illustrissimo dominio meo, ut quod dominus rex ros-- pondorit iloboam dico ut sine mora aliqua ad illum rescriboro. Itaque poto quod detur copia istarum inscriptionum et capitulost rum. η Νoc aliquid ultra ad rem hanc locutus est. Ego, pater beatissime , etsi saepius domino rogi do ro hac, nihil quod nunc habeam in mandatis a sanctitate VeStra, Sim proseSSUS, attamen quantum pro spectaculo licuit, ingentissimas gratias hujusmodi ...', nomine sanctitatis vestrae, dominio Venetorum, quod pro
105쪽
votori ut laudabili illo suo instituto in partum curae et sollicitudinis ad sanctitatem vostram accessiSset, quod pacem et Concordiam . tam solumni legationis pompa, inter cliristianos principeS, eos prB0- sortim a quibus caelerus christianus orbis pondet, nulla laborum habita ratione, quereret. Hortabar insuper illos reverendissimos consiliarios, uti domini regis animum ad pacem capessendam, quam semper Sua majestas, in medio tot victoriarum cursu, quibus adeo decoratus incedit, pro animi sui magnitudine amplecti visa est prosequantur et capiant; hoc praesertim tempore, quo Sanctitas vestra tot laboribus; tot doniquo impendiis ad bollum in Turchos capessendum , si aliorum non desint auxilia . se accingit ; quod profecto non minus Deo , pro cujus gloria et laude hoc bullum paratur, verum et sanctitati vostrae imprimis, quae illius vicos gerit in terris sod universo orbi christiano rem sibi gratam sacoro pollicoat ut
Dixorat sua majestas his sermo diobus, quibus orator isto Vono torum advonorat, quod legatus iste imperatoris Turchi ab impora tore suo habeat in mandatis, quod si nihil cum domino rogo do paco, nihil do induciis officere potuisset, hoc saltem exposceret, quod rex Uungaride acquieSceret, quod copiae suae per Suum regnum transitum, sine subditorum suorum injuria et damno, habero pos-Sent, quibus copiis Venetorum terras posset invadere, ob id quod pollicitam fidem ot concopta capitula non SerVRSSent. Quodquo ut nihil sorot domino rogi ob transitum copiarum Suspectum, pollicetur Turchus quod regius homo cum copiis iter agat, et omnia quae ad comoalum copiarum Spectant, Sila pecunia et Suo Sumptu Velle exsolvoro; Oxpondet quod si non servaret, liceat impuno domino regi copias omnes invadero et spoliare. Instili apud majestalom suam dicere dignaretur quod ad extremum id respondisset. st Dixi, inquit, dicatis domino imperatori vestro quod prius con uniamus de damnis utrique illatis, ut postea quae potero sacere pro honore majestatis Suae, si non sit contra honorem moum, libenter ossiciam. Expecto, domino legate, quid sanctissimus
106쪽
r spondeat; propterea non Volui Sibi' pro certo respondero. ,, Laudavim ostalom suam nihil quod alienum a modestia sua sorot respondisset. Postremo dominum Colo consum juxta domini rogis pollicitam si dona, ad mitiorem et proximiorem locum in Vicogradod deduxi. Pro- cossi illi obviam ot ossusus mox in lachrimas et gemitus, sanctitatis vostrae clomontiam implorabat. Consignarunt illum mihi custodus illi nomine regiae majestatis custodiendum, juxta sanctitatis vestrae dispositionum set mandatum; quem nolui recipere cum neque Vienna, nec Strigonium M sorot locus illo, ut a sanctitalo vostra dixi mo sigillatim haboro in mandatis. Νocst tantum volui ut pro meo arbitrio locus
daretur idoneus, et caelera quod usui esse possent pro modo fortunae ut tomporis. Est tamen corpore SanUS et incolumis, et praeter ventrona grandiorum, ab illo, ut dicunt, qui hominem norunt, non ost
Habuit subinde maximas sanctitati vestrae gratias, servulo suo prodosso tandem memor fieri voluisset. Petiit insuper capcllanum unum ot pilorum unum dari Sibi in custodia comitus. Hoc cum a rogo petiissem, perbenigne concessit eos, tamen quos ipse eligerot; veritus, ut sua majestas dicebat, hominis in ossiciunto linguam, quam malo, ut dicit, compescit : plenus animo ac fiducia plonus loquitur archi opiscopus, nec flectit animum, sed turgidum et durum noscio quod supor sortunae et temporis modum loquitur, sorvitia ut laboros
Domum illo, mo adhortante et in spolia origonio, tandona dixit quod in judicium cum domino suo descondero non vellet. Voluisset mocum clam loqui ; sed putavi consultius fieri, ut nihil nisi palam cum illo agerem. Illo Thomas Dragi, ut ex bono loco accepi, priusquam ad SanCtitatem vostram venerit, Camerinum ad concossit cum illo Cintio Anconitatio; nescio quid id sit, quod et nuncii domini do Camorino
107쪽
huc venerint et rursus dominus rex Romam mi SSurUS nuncios suos etiam per Camerinum iter Ogerint. Alia non sunt quae scriptura digna putaverim. Optime ac solicissimo valeat sanctitas vestra CujuS Sanctissimis podibus humillimo mo commundo. Ex Buda, prima junii
Sod ogo dum has littoras claudo, venit nuncius qui sanctitatis vestrae brevia deseri. Logi illa, ut par est, reverenter, atque ipse ego ad manus suae majestatis detuli, quae etiam me presente legi juSSit, et mox cum ea quae continebant audivisset, praelatos qui ibi aderant, jussit abire : st Et vero, inquit, domine legato, ego intelligo in quem sinum dominus sanctissimus haec scribit, sed ista non dico eo animo quod volim togato domini sanctissimi respondere. Sua sanctitas vult docimas habero; vero non habebitis, ego scio quid loquar. Dicit sua sanctitas quod magnam habet cum solitano φ intol ligentiam ; quam sua sanctitas habeat, et per istam crucem , quam utroque indice admoto socerat, si portabitis illum Turchum si pormare, ego portabo fratrem suum Turchorum imperatorem per tor ram in Italiam; vos videbitis, inquit. , Cui rospondi : 4 ΝeScio, SeroniSSime rex, quorsum Sua Sanctitas Scribat haec, nisi ut communi consilio potentatuum christianorum bellum in Turchos ducornat; sodsi docimas vollet habere, non videtur majestati vestrae neceSsarium 1 re Tanta onim ros, tanta belli molos sine pecuniis, quae bellorum nervi sunt, incohari, vol absolvi non potest. Nec puto quod majestas vestra bella quae gessit sinu pecunia absolvere vel incohare potuerit; sed pro Deo dignetur, quod non saceret, non dicere. Fuit hactenus majestas vestra murus et antemurale christiani nominis; cur tam propere Vult de domino nostro ot rius consiliis malo sentire , qui nil nisi communi potentatuum christianorum consilio bellum indicere parat
et quantum mihi pro ingenii tonuitate licot colligoro, bellum hoc quod
sua Sanctitas indicere parat, aut classe aut torrestri exercitu siet. De alterutro modo, legati christianorum potentatuum, quos ad Se
108쪽
vocat dominias noster, apud Suam sanctitatem discutient; ei si classo agondum erit, etiam communi consilio docernetur quis classis suturus sit praesoctus ; si terrestri exercitu, etiam mature decernetur per cujus provinciam et terraS, et, quid Scit majeStas vestra, sorte omnium orit consilium quod majestas VeStra, tam ratione militiae suae quam regnorum situ, ad invadendum Turcum, commodissimo bollum hoc conficiat. Sed ego puto, SereniSSime rex, quod terrestris exo citus sinu classe, aut classis Sine terrestri exercitu, huic negotio non sit satis, sed utrumque requiratur; nam Si terra agendum erit, classis ost nocessaria ad hostium incursiones propulsandas , quas marisorio sacerent advorsus christianos, ut illorum vires diverterunt, et e
Et cum in hoc sermone utrinque multa dicerentur, respondit sua majustas : si Vore Sunt magna iSta quae, Sicut dominus sanctissimus commemorat, socii Sodos apostolica; Sod ego volo scriboro ad suam sanctitalom; ut videbit quod non sunt inferiora quae ego ut majores moi socimus. ii Quantum ad deliborandum do isto bello, ego hoc negocium committam oratoribus mois, qui sunt in curia apud suam sanctitatem. Do pace ut concordia inter me ut alios cum quibus ego haberem dissorsentias, in quibus sua sanctitas pollicetur concordiam sacere
ogo habeo sanctitati suae gratias, et credatis, domine iugale , quod ego nunquam alicui damnum intuli vol injuriam, nisi cum sui pro Vocatus, quia putavi quod tunc liceret mihi ut injurias propulsarem et me defendorum, et tunc male ovonit illis qui mihi injuriam
4 Et postquam sua sanctitas scribit ilo disserontiis componundis sciatis; domine legato, quod nunc sum advisalus quod rex Poloniae
et rox Bohomiae socerunt unam cons odorationem inter Se contra Statum et personam meam; ut 0go ne sim solus, volo etiam Consederationem sacere cum quibus possum, ne isti noceant mihi : et certe non multum miraretur, quia ost patur et silius, sed quod expresse
nominaVerunt contra perSonam et statum meum. Hoc sacit ut ego
109쪽
cogitem do amicorum consederatione qui mihi auxilium sorant. ἡ Νoc mora, instructionses Oxhibuit qui in illicito stuporo' suorani. do quibus quod copias daret est pollicitus. Cui respondi : st Soronissime rex, non possum nisi dolore quod aliqua umergant quae Vestram in QStatem habeant turbare, hoc prae sortim temporo, quo dominus noster bellum hoc in hostos chris tiani nominis justissimis armis parat indicere. Pulo non ab re osse suae sanctitati significare, ut si quid interea videatur maj stati vostrae quod opera mea ad pacem sieri possit, illam polliceor ut spondo om ustati vostrae. Nec a modesto videtur distare quod ita ostiis vostra auxiliaros amicos sibi quaerat associare . quibus illorum rogum vim ol injuriam . si insorro illam vellent, propulsare possit, modo auxilia
talia sint ot ab illis proficiscantur quorum religionem, Si non SO-ciotatum , non aspernantur aut Vitare doboret majoStas vostra. uΗsec. pater beatissime, de Turcho loquebar; subdidit protinus suam estas, et maligno visu laetus : st Domino togatu rox Poloniae otiam non curat vel aspornatur religionem auxiliorum suorum; immisit inrognum moum Tartarorum et haereticorum copias ad praedam et populationem saciendam. Cur ego non Turcorum potam auxiliay Illorum societatem potore me oportet qui utiles ad propulsandam Vim quam parant isti pater et silius, eSSe POSSunt. ηRovorundissimo pater; intueor hunc dominum regem anxium set qui animo omnino concepisse videtur; quod Sanctitas vestra bollum hoc classe sit indictura, eamquest ad commodum et gloriam Vonotorum factura sit. quodque amplius est, Si Torinus Turcus in classo pona tur, Venetos', quos futuros praesectos claSSis putat. in bullum contra Turcum non proficiscentur, sed priVala aliqua commoda, et privatas Horum passiones ulcisci intendent. Quo sit, ut plurimum verear ne scandalum aliquod rox ipso sacero cogitet. Dixerat unim mihi quod oratorem Turci dudum a se mittore volobat. noc adhuc dimisit otadhuc hic moram ducit, nec do sociotate cum Turco ineunda clam
110쪽
rogitat, sed palam et ingenuo se sacturum, inter loquendum comi
Quare, sanctitati Vestrae supplico, pro Sua divina prudentia, ut consuevit, optimo consulat et disponat. Agitur, ut audio; de sum ciundo hunc naturalem domini regis silium', ut patri in rognum succedat; ea tamen ex levi nescio quas ama mihi auditur; habui tanton illum in magno honoro et statu quem salutari et revereri pro primogenito cupit et mandat. Vonit, ut audio nunc, orator quidam ducis Mediolani, parvo tamen apparatu, ut sponsalia illa concludat vel hunc recipi a baronibus in
regni successorem Vidoat. Ad rogo in Polonise dominum Tagi abienSem, Oratorem Suum pro- podioni mittendum, dominus noster rex designavit. Forte inter Se concordabunt, quod Deus saciat pro sua clementia. Do domino Colo consi Oxpecto a sanctitatu vostra audire quid illamo sacere velit. Do Anconitanis rursus, cum domino rogo, Sermonem intexui.
Porstat in proposito , quod domino Thomae Dragi rum delegaverit
ut omnia faciat quae sanctitas vostra si ori mandat, modo sanctitas vostra por unum breve Anconitanis orrata, quoad hanc cauSam, Contum platione suae majestatis; indulgo at et romittat, et nunc idem polli cotur Scriboro ut Sanctitati vostrae, et Thomae oratori. Recessit tandem orator isto Turchi, set ut mihi auditur otiam, dominus rex oratorem
suum propudium mittet ad Turchum. Puto, pater beatissime, quod majestas Sua inter spem ot motum naviget , et pedem unum in duobus calcois habero volit ad ossocium ut videat quid sanctitas vo tra do isto Turcho, quem in palatio observat, Statuat et decernat, ut si sorio dandum illum in classoni Vonotorum statuorit, illico cum Turco dura jaciat; nec valoo majustati suae suadere quod non solius dominii Venetorum sexquirondum sit consilium, sod majestatis suae praeCipue, ac caeterorum christiani nominis potenta tuum, habenda