Doctrinae Christianae compendium : seu, Commentarii catechetici

5쪽

CHRISTIA AE

COMPENDIUM:

tici ex ore D. ZACH AMI AE VisINI , vero Theologi flui mydeger a Catecheseos expli

cationem continuare solebat citerar

diues tempore ab ipsius discipulis

excepti Ad septem exemplaria, diligenter inter se collata, Iuribus id Iocis emendati, varijs quaestionibus, thesibus,& argumentis auctiores facti,&nunc denuo non parua aCcessione eorum, quae in commentarijs desiderabantur quod ex indice facile apparebit locupletati.

Cum Id D CE praecipuorum Capitum.

Gen. I 8. Is cum nouerim eum non reuelarem' ob boeeausam, .lpraecipia filiusvis, sed mestici suis posiste, ut Uruent viam Iebmae, eo cendo umtiam diiudicium, o ty se Ieho Abrahamos , quod promisit ei.

Ex ossicina AOMAE THOMAs II Inclytae cademiae finiebrigiensis Typographi.

7쪽

MAGNIFICO

AC GENEROSO

DOMINO, GEORGIO,

LATA LSRI, COMITI DELABSICIN, c. Gratia Pax per Christiim.

Nier innumera benefacia,quae Ecclesiqsaar Deus, ultima hac mundi senescen

ti aetate, contulit,

dod trina& singulari

pietate praeliantes Viri, qui solidis scriptis

mendacium Xpugnares veritatem confirmare conati sunt, merit collocantur. Reproborum autem perui

cacia,nec non multorum qui Christo nomen dedetunt ingratitudines D. Optimum Maximum eo adegerunt, ut fidos suos seruos ex stationibus variis ad se reuocare, quorum tu mulis postea multo fletu, seriis suspiriis&lachrymis est parentatum. Quam vere dictum est virtutem incolamem odiumwJublatam exocu

e et

8쪽

PRAEFATIO. Essetaerimm inuidi Enimuero, quum tot in Ecclesiae coelo fulgentes stellae occidunt, Dominus aurea illa candelabra occultat, ut, qui errorum tenebras ita cupide ambiunt, ex lucifugis tandem ceci caecorumq; duces sint χgnoscantur: est certe quod timeamuS, neceXigua impendent maloria pondera, , quidseriuvester vehat, maxime est reformidandu Praestantium quorundam Thcologorum discessum tulimus aliutiando, quod superessent alii, qui defunctorum vices sceliciter implerent hodie Vero, quandoquidem reliqua lignasylus adeo

pauca lutat,Vt puer scribere postit ea, pios Omnes ardentibus votis Dominum interpellare credo, Vt nouo Operarios, qui murti Babylonis diluant, Solymaeq; moenia aedificent,veluti noua manu immittere dignetur. Omnium Europe regionus licissima Germania, aci Euangelii comunionem nostro hoc seculo ante ceteras Vocata, nunc vero a spiritu vertiginis,qui naturae humanae in Christo veritatem euertere

cupit,misere concussa, supplices manus tollit, Deum piosq; precatur, auxiliu expecta: cupit quod utinam respiciat & excipiat. Qui potuit,secundum Deum, huic malo,errorisq; Onatibus remedium offerre adserre,is est meo iudicio D. Zacharias Vrsinus,quem, & eximia

pietas, singularis modestia,& summa doctrina

comitatae sunt vivum , fato unctum autem

miris laudibus etiamsi rumpatur inuidia pro

sequuntur

9쪽

sequvniatur.Huius Theologi sanctis laborib.de

grege Christi permultos annos Optime meriti iacturam fecimus. Quid dicturus sum Θunde initium sumamu quando finem facturus, si tanti viri laudes, quae meum excedunt ingenium, aggrediar Istud encomtum eruditorum hominum scriptis, irationibus editis relinquamus. Tu generose Comes hic mihi adesto,Germanis, Polonis, Europae, Omnibu testare iis donis decoratum fuisse Ursinum, quae eximium Theologum decent, ut qui potuit exhortari per doctrinan sanam 4 contradicentes conuinccrc. Tes cs sutillius varia scripta multiplici eruditione reserta, iampridenaedita, quibus diuina veritas acerrime defenditur, haereticorum paralogismi fidelissime indicantur, Neariani Eutychian euertuntur. Nomen suum autem expungi voluit, illud

adscribi diligentissime cauit, tum quod ab omni specie inanis gloris fuit alienissimus,lum

quod causam cum causa, ratione cum ratio

nibus non personas cum personis congredi oportere iudicaret. Nec etiam te latet, quid paulo antequam migraret ad Dominum,T.C.

scripsit de responsione ad Catechismum Arianorum,qui Poloniam Vestram, potentissimum regnum, quantum in se est,perdere cogitant. Rogatus enim ut extremam manum refutationi admouere,&scriptum illud praelo comittere

vellat, utrumque se pristiturum pollicitus est, dii modo

10쪽

UM ET A TIM. modo Vrsini nomen in editione non exprimeretur Ad sepulchrum usq; Claristiana modestia& humilitas summum hunc Theologum Perduxit, qui scriptis, Ore, Vita sermone, sem- perci professus, se pro philosophi Christianae fundamento humilitatem posuisse Variis temporibus in schola,cui diligenter pios udio praeerat, multa studiosis adolescentibus dictauit, quae in lucem xire, ipsis Maliis multum Vrgentibus, nunquam passus est. Commentarios in Catechismum Heidelbergensem ego, alii petiimus ut evulgaret: constanter recusauit, haec inquit non sunt luce digna, extant loci communes doctissimorum Theologorum, quae desideriis studiosorum satis superq; satisfacere possunt. Dum haec ille opponit monstra Muibus Germania etiamnum oppugnatur,sCeliciter adortus est, quamdiu inter mortales mansit, infracto pede persequutus est, quod ex doctissimis scriptis eost ad ij

editis cognoscere licet. Ego vero cum ante post Vrsini obitum eius praelectiones avide eX-cipi&describi a Theologis candidatis animaduerterem,ne tandem fraus aliqua in tam variis 1 criptionibus committeretur, modestia eius, quem vitium propter eximias dotes colui, factus audacior, ut iunioribusvi minus exercitatis gratificarer, hanc sagogen ad dissiciliores Theologiae locos, nudo sane & si quis vo

let parum eleganti, sed perspicuo Theologi

coque